Be Ebarat-e- Digar

شان نقیبی، گرافیست و تصویرپرداز٬ از هفت سال پیش جمع‌آوری و چاپ مجموعه‌ای از آگهی‌های تبلیغاتی روزنامه‌های ایران در طول پنجاه سال دوران پهلوی را آغاز کرده است. او در یک گفت‌وگوی ویژه با فرناز قاضی‌زاده می‌گوید٬ وقتی در هنر طراحی آگهی‌ها و طرز تهیه آنها٬ نوعی خلاقیت ایرانی یافت٬ بیشتر به انجام این کار تشویق شد:‌ «بعضی از تکنیک‌ها واقعا سختند٬ حتی با کامپیوتر انجام دادن هم سختند، و اینها انجام می‌دادند.»

سجاد ندیمی فعال حامی حیوانات است که سالهاست زندگی خود را وقف بهبود زندگی سگ‌ها و گربه‌ها کرده است. برای آن‌ها پناهگاه ساخته، حیوان‌های آسیب دیده را مداوا کرده و تاکنون حدود چهارهزار سگ و گربه را برای داشتن سرپناه و زندگی بهتر به خارج از ایران فرستاده است. آقای ندیمی در گفت‌و‌‌گو با فرناز قاضی‌زاده از نبود قانون و برنامه‌ریزی می‌گوید واینکه درایران سگ‌های خیابانی در زمره پسماندها و زباله قرارمی گیرند. او ضمن انتقاد از توله‌کشی سگ‌ها، می‌گوید، اغلب حامیان حیوانات از اقشار ضعیف و متوسط جامعه هستند:« قشر مرفه جامعه به سمتی می‌رود که حتی از سگ‌ها هم برای تجمل‌گرایی استفاده کند و سگ‌هایی را بخرند که بتوانند با آن‌ها پز بدهند و کلاس بگذارند». این دوستدار حیوانات عامل اصلی حیوان‌ستیزی را در فرهنگ و عدم فرهنگ‌سازی لازم می‌بیند: « آموزش و پرورش و صدا وسیما دو عامل اصلی هستند که می‌توانند فرهنگ مردم را تغییر بدهند... در صدا و سیما حتی بعضی از برنامه‌ها علیه حیوانات پخش می‌شود.» گفت و گوی ویژه این هفته با سجاد ندیمی.

صدیقه وسمقی ، اسلام‌شناس و نویسنده به تازگی کتابی منتشر کرده تحت عنوان«چرا علیه حجاب شوریدم». او در این کتاب درباره تصمیمش برای برداشتن حجاب پس از دهه‌ها پژوهش درباره این موضوع به تفصیل توضیح می‌دهد. خانم وسمقی در گفت‌و‌گویی با فرناز قاضی زاده می‌گوید حجاب در تاریخ همیشه یک مسئله عرفی بوده و دلیل پافشاری بر حجاب در جمهوری اسلامی، نه مسائل فقهی بلکه سلطه مردان است: « چون کنترل پوشش زن خوب راهی است برای کنترل همه ابعاد وجودی زن و حقوق زن و این‌که زن تحت تبعیت و سلطه مرد قرار داشته باشد». او که پس از برداشتن حجابش، برای بار دوم به زندان افتاد، درباره شرایط زندان با جزییات توضیح می‌دهد و می‌گوید گرچه در مجموع شرایط از بار نخست بهتر بوده چون رفتار زندانبانان، تا حدی تغییر کرده، اما به دلیل اینکه حاضر به گذاشتن حجاب نشده، حق ملاقات و درمان از او سلب می‌شده . او معتقد است که تغییر نظام سیاسی در ایران به تنهایی کافی نیست: « کشور با تغییر نظام سیاسی گل و بلبل نخواهد شد، ما مردم هم باید تغییر کنیم».

میثم آل‌مهدی، فعال کارگری است که پس از اعتراضات فولاد اهواز، با برخورد امنیتی روبه‌رو و پس از مدت‌ها زندگی مخفیانه چهار سال پیش از ایران خارج شد. آقای آل‌مهدی در گفت‌و‌گو با فرناز قاضی‌زاده می‌گوید، اقامت در خارج به او امکانات جدیدی برای کمک به مبارزات کارگران ایران داده است: «خوشبختانه بعد از چهار سال با دو زبان دیگر صحبت می‌کنم...و این امکان را به من داده که میزان مطالعه‌ام را بیشتر کنم و میزان آگاهی که به دست می‌آورم را با رفقا و دوستانم به اشتراک بگذارم.» او در این گفت‌وگو به مناسبت روز کارگر می‌گوید:« شرایط کارگر خاورمیانه با شرایط کارگر اروپایی که می تواند این روز را به شکل فستیوال برگزار کند، فرق دارد، ما امکان تجعع نداریم، امکان داشتن نهاد صنفی مستقل را نداریم.» این فعال کارگری هم‌زمان با انتقاد از حکومت، از نیروهای سیاسی مخالف حکومت ایران هم گله‌مند است که با جنبش کارگری به درستی همراه نیستند: «همیشه نیروهای سیاسی ایرانی سوال می‌کنند که کارگران کجا هستند، ما می‌خواهیم این سوال را از نیروهای سیاسی، چه چپ و چه راست بپرسیم که برنامه شما برای کارگران بعد از جمهوری اسلامی چیست؟» گفت‌و‌گوی ویژه این هفته بی‌بی‌سی با میثم آل‌مهدی.

حسین بنایی، دانشیار مطالعات بین‌الملل و پژوهشگر روابط سیاسی در ایندیانای آمریکا که مطالعات خود را بویژه بر روابط ایران و آمریکا متمرکز کرده، باور دارد که مذاکرات با دولت دونالد ترامپ هم به نتیجه‌ای نخواهد رسید: « بخاطر روشی که ترامپ در دنیای بین‌الملل به وجود آورده احتمال حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران را هشتاد تا هشتاد وپنج درصد می‌دانم». این متخصص روابط ایران و آمریکا که دو کتاب درباره رابطه دو کشور به نام‌های «جمهوری‌های افسانه‌ای» و «دشمن شدن» نوشته، معتقد است که دشمنی دو کشور بعد از انقلاب اسلامی سال ۵۷ ریشه در گذشته دارد: «ایران هنوز تجربه کودتای ۲۸ مرداد را در در حافظه تاریخی خود دارد و برای آمریکایی‌ها از طرف دیگر گروگان‌گیری سفارت آمریکا در تهران، نقطه عطفی است و نگرانی از خیانت و دشمنی نهادینه شده.» حسین بنایی در گفت‌وگو با فرناز قاضی‌زاده این هفته در برنامه گفت‌وگوی ویژه بی‌بی‌سی.

ریچارد بِنِت٬ گزارشگر ویژه سازمان ملل برای افغانستان فعالیت‌های خود در سال‌های گذشته را بر تهیه گزارش در مورد نقض حقوق بشر در افغانستان متمرکز کرده و در این مدت بویژه در مورد محرومیت زنان و دختران افغان از تحصیل٬ حقوق اقلیت‌های قومی٬روزنامه‌نگاران و فعالان اجتماعی گزارش‌ تهیه کرده است. طالبان به خاطر این فعالیت‌ها ورود او را به افغانستان ممنوع کرده‌اند. اما آقای بنت، در گفت‌و‌گو با محجوبه نوروزی٬ از بخش افغانستان بی‌بی‌سی می‌گوید: «من تسلیم ‌نشده‌ام و هیچوقت از گفت‌و‌گو دست نمی‌کشم. تمام گزارش‌هایم را... ابتدا با طالبان در میان می‌گذارم و از آنها می‌خواهم نظراتشان را بدهند». آقای بِنِت همچنین باور دارد که طالبان در آینده قوانین سختگیرانه‌تری به اجرا خواهند گذاشت: «طالبان هنوز به شدت دهه نود عمل نکرده است. به همین دلیل فکر می‌کنم که قانون امر به معروف و نهی از منکر یک نقطه پایان نیست بلکه نشان‌دهنده مسیر و جهت‌گیری آن‌ها در آینده است». ریچارد بِنِت مهمان این برنامه گفت‌وگوی ویژه است.

تامارا فراهانی مربی دلفین است. او که در دانشگاه، هنر خوانده بود، به‌دلیل علاقه به حیوانات، با پشتکار و علیرغم شنیدن جواب منفی در آغاز کار، توانست وارد این حوزه شود. خانم فراهانی حالا در ترکیه کار می‌کند و ویدیوهای خودش و ایوا، دلفینی که با آن کار می‌کند را در صفحه پربیننده اینستاگرامش می‌گذارد. تامارا فراهانی در برنامه گفت‌وگوی ویژه به فرناز قاضی‌زاده گفت: من خودم مخالف این هستم که دلفین‌ها در اسارات نگهداری شوند، اما این حیوانات، در اسارات به دنیا آمده‌اند و نمی‌توانند در طبیعت زندگی کنند. به گفته او، بخش عمده کارش تلاشی است که برای حمایت و حفاظت از دلفین‌ها در مقابل کارفرما می‌کند.

موضوع کتاب "اوج گرفتن ایران و رقابتش با آمریکا در خاورمیانه" تحولات منطقه‌ای است که طی چند دهه بر روابط دیپلماتیک ایران، به ویژه پرونده دنباله‌دار هسته‌ای، اثری معنادار داشته است. نویسنده کتاب، محسن میلانی، استاد روابط بین الملل در گفت‌وگویی با فرناز قاضی‌زاده در برنامه گفت‌وگوی ویژه می‌گوید، در این کتاب که نوشتنش را از چهار سال پیش آغاز کرده بود، پیش‌بینی کرده که ایران نمی‌تواند موقعیت ویژه‌اش را در منطقه حفظ کند. طی یک سال اخیر، موقعیت ایران به شدت در منطقه تضعیف شده است. با وجود این، آقای میلانی می‌گوید اگر آمریکا بخواهد برنامه هسته‌ای ایران را کاملا نابود کند، تنها راهش پیاده کردن نیرو و براندازی حکومت است که بعید است ترامپ به دنبال جنگ باشد؛ چنانچه تنها پایگاه‌های هسته‌ای ایران مورد حمله قرار گیرند و تخریب شوند، جمهوری اسلامی بار دیگر و با سرعت بیشتری به سمت غنی‌سازی بیشتر خواهد رفت. جزئیات استدلال محسن میلانی را این هفته در برنامه گفت‌وگوی ویژه تماشا کنید.

مهاجرت، در جهان امروز یک مسئله پایه‌ایست که بر سیاست هم آثار کلیدی داشته، به خصوص در روی کار آمدن دوباره دونالد ترامپ. بی‌بی کسرائی فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های مسکو و هاروارد است. از هفده سالگی زمانی که جمهوری اسلامی به دنبال بازداشت پدرش بود، مجبور به ترک ایران شد، به افغانستان رفت و بعد به روسیه و در آخر به آمریکا. سال‌ها در رده‌های بالای مدیریتی در شرکت‌های امریکایی کار کرده بود. با وجود این تصمیم گرفت آن کار و زندگی را رها کند و آموزشگاه آشپزی دختر هارواردی را تاسیس کند. در این آموزشگاه، غذا شد راهی برای ساختن رابطه‌های همکاری و گروه‌هایی که با هم کار مشترکی داشتند، آموزشگاهی که موفق هم بود. او در گفت‌وگویی با فرناز قاضی‌زاده می‌گوید: گرچه به عنوان یک مهاجر قصد داشته اثری ماندگار از خودش در جامعه‌ای بگذارد که به آن مهاجرت کرده، اما رابطه‌اش با ایران وفرهنگ ایرانی هم هرگز قطع نشده است. به تازگی در اینستاگرام، در حسابی با همین نام، فوت کوزه‌گری آشپزی را به فارسی ارائه داده که طرفداران خودش را پیدا کرده. مهاجرت و ساختن دوباره و چند باره زندگی، قصه بسیاری از ایرانی‌ها و افغانها است، آیا وطن را می‌شود با خود برد؟

آتفه چهارمحالیان، شاعر، نویسنده و فعال اجتماعی، به تازگی و پس از سال‌ها، بازداشت و بازجویی و احکام زندان و محدودیت‌های اجتماعی از کشور خارج شده است. او در نخستین گفت‌وگوی تلویزیونی پس از خروج از ایران، به فرناز قاضی‌زاده گفت، خروج از کشور برایش خط قرمز بوده اما زندگی تحت بازجویی‌های دائمی و محدودیت‌ها، راهی به جز خروج غیرقانونی از کشور برایش باقی نگذاشت. خانم چهارمحالیان که مدتی را در بند زنان اوین گذرانده درباره شرایط این بند بعد از فیلمی که از رقصیدن در زندان منتشر شد می‌گوید: «رقصیدن و آواز خواندن برای ما تحت شرایط سخت ، مبارزه بود، می‌خواستند ما را بشکنند، ما می‌خواستیم بگوییم که زنده‌ایم.» او همینطور در این مصاحبه در واکنش به نامه فائزه هاشمی درباره شرایط زندان زنان گفت، من با نظرات ایشان مخالفم. آتفه چهارمهالیان مهمان گفت‌وگوی ویژه این هفته است.

اسماعیل عبدی، عضو هیئت مدیره کانون صنفی معلمان تهران، یکی از سرشناس‌ترین معلمانی است که که در دهه هشتاد شمسی فعالیت‌های صنفی را آغاز کرد و از همان آغاز با بازداشت و تهدید روبرو بود. این دبیر ریاضی که سال‌ها را در زندان سپری کرده و به تازگی بطور غیرقانونی از کشور خارج شده در یک گفت‌وگوی ویژه با فرناز قاضی‌زاده می‌گوید علت خروجش از ایران بیش از هر چیز بخاطر دیدار با خانواده است که سالها از آن محروم بوده اما سپاه پاسداران با باز کردن پرونده جدید برای او، ممنوع‌الخروجش کرده بود. او می‌گوید اگرچه در آغاز فعالیتش را با مبارزه صنفی شروع کرد ولی آن فعالیت‌ها از طرف حکومت، سیاسی تعبیر شد: «مرز بین صنف و سیاست همیشه چالشی بوده که مطرح می‌شده. فعالیت‌های ما غالبا از فعالیت صنفی خارج نشد ولی حاکمیت برای اینکه آنرا سرکوب کند، اتهامات امنیتی به معلمان منصوب کرد». اسماعیل عبدی مهمان گفت‌وگوی ویژه این هفته است.

در پی سقوط بشار اسد، جمهوری اسلامی ایران یکی از دوستانی را از دست داد که از نگاه میهمان این هفته گفت‌و‌گوی ویژه مهم‌ترین متحد سیاسی ایران در جهان عرب محسوب می‌شد. ژوبین گودرزی، استاد دانشگاه وبستر در ژنو و نویسنده کتاب «ایران و سوریه؛ ائتلاف دیپلماتیک و سیاست قدرت در خاورمیانه» معتقد است که آن‌چه رخ داده یکی از بزرگ‌ترین شکست‌های سیاست خارجی ایران در چهل‌و‌پنج سال اخیر است. او در گفت‌وگویی با کیوان حسینی، می‌گوید، در سال‌های اخیر اهداف جمهوری اسلامی در سوریه با اهداف مسکو و دمشق همخوانی نداشت، برای همین هم نهایتا اسد به مسکو گریخت و نه تهران. به عقیده او رابطه‌ای که بین ایران و حکومت اسدها در سوریه شکل گرفته بود، بر اساس سیاست‌های چندین دهه‌ای دو کشور بود که پشت یکدیگر را در بزنگاه‌ها خالی نکردند، اما حالا جایگزینی آن برای ایران غیرممکن است.

روز دوم نوامبر سال ۲۰۲۰ زندگی خانواده پلیکو برای همیشه تغییر کرد. وقتی ژیزل پلیکو، به دخترش اطلاع داد که دامینیک، همسرش و پدر کارولین، برای ده سال او را بی‌هوش می‌کرده و مردان زیادی را به خانه می‌آورده تا به او تجاوز کنند، کارولین فقط فریاد می‌کشید. ساعت ۸:۲۵ دقیقه شب بود. زندگی هیچ‌گاه به قبل از آن تاریخ برنگشت. ژیزل با حمایت کارولین و دو پسرش، تصمیم گرفت که محاکمه همسرش و سایر مردان متجاوز را علنی کند. پرونده پلیکو به‌عنوان بزرگ‌ترین محاکمه تجاوز در تاریخ فرانسه به یاد خواهد ماند. کارولین دارین که حالا کتابی تحت عنوان «دیگر هیچ‌گاه تو را پدر نمی‌خوانم» نوشته است، می‌گوید پلیس به او عکس‌های نیمه لختی از او نشان داده که بی‌هوش بوده و می‌گوید مطمئن است که پدرش به او هم تجاوز کرده، گرچه دامینک پلیکو در دادگاه این را رد کرده بود. دامینیک پلیکو به بیست سال و سایر مردان به سه تا ده سال حبس محکوم شدند اما آن‌چه بیش از همه از این پرونده به یاد می‌ماند، شعاری است که همه‌گیر شد: «شرم باید متوجه متجاوز باشد نه قربانی.» اما بارنت در گفت‌وگویی با کارولین دارین، دختر ژیزل و دامینیک پلیکو از او می‌پرسد که او و خانواده‌اش چطور با این فاجعه کنار آمدند.

زمانی که او فرمانده نظامی کردهای سوریه بود، این نیروها توانستند با مقاومت در مقابل داعش در منطقه روژاوا دولت خودمختار ایجاد کنند. پس از تغییرات هفته‌های اخیر در دمشق و سقوط دولت بشار اسد، سرنوشت رابطه این منطقه با حاکمان جدید سوریه سئوالات جدی ایجاد کرده به خصوص که این دولت تازه دمشق، با ترکیه، دشمن اصلی نیروهای کرد در سوریه، روابطی بسیار صمیمانه دارد.ژیار گل در گفت‌وگویی با مظلوم عبدی، از او درباره روابط کردها و نیروهای تحت فرمان او با مقامات جدید در دمشق پرسیده و این‌که آن‌ها چه رابطه‌ای با آنکارا و تهران داشته و دارند و این روابط چگونه اثری بر نقش و جایگاه فعلی آن‌ها در سوریه جدید خواهد داشت. از سوی دیگر رابطه این نیروهای کرد با امریکا هم مطرح است، آیا ممکن است که ترامپ آن‌ها را تنها بگذارد؟ مظلوم عبدی، هر گونه رابطه با تهران را رد می کند. او می‌گوید، همین حالا هم آنکارا با آن‌ها در حال جنگ است و امید دارد که دولت جدید ترامپ به حمایت از کردها در شمال سوریه ادامه دهد.

به تازگی یک مستند شش قسمتی درباره زندگی نصرت کریمی، هنرمند ایرانی ساخته و تنها در یوتیوب منتشر شده است . نصرت کریمی هنرمندی چند وجهی بود، نه تنها هنرپیشه که کارگران، سناریست و گریمور هم بود. او از بنیانگزاران تئاتر عروسکی ایران هم هست و از نخسیتن کسانی که در این کشور انیمیشن ساختند. بابک کریمی، بازیگر و تدوینگر، پسر نصرت کریمی یکی از سه سازنده این مستند است که به همراه روح‌الله انصاری و مهرداد اسکویی از مستندسازان مطرح ایران و داماد نصرت کریمی، ۱۹ سال روی ساخت این مستند کار کردند. مستند نه تنها روایت زندگی نصرت کریمی است که تصویری از پاگرفتن تئاتر مدرن در ایران و سرگذشت سینما در پیش و پس از انقلاب پنجاه و هفت روایت می کند و این که چه برسر هنرمندانی نظیر نصرت کریمی آمد. روجا اسدی در این گفت‌وگو نه تنها درباره مراحل و نحوه ساخت مستند با بابک کریمی به صحبت نشسته بلکه درباره روابط او با خانواده‌اش و نحوه برخوردش با ممنوع‌الکاری و زندان در سال‌های بعد از انقلاب هم گفت‌وگو کرده است.

تریسی امین، از یک ستاره سرکش در دنیای هنر دهه ۱۹۹۰ به یک نماد تبدیل شد و از شاه چارلز نشان افتخار دِیم گرفت. روند هنری او بیش از سه دهه را در بر می‌گیرد. آثارش عمدتا به موضوعاتی مثل رابطه جنسی، درد و تجربه زنانگی می‌پردازد. اما زندگیش همیشه مملو از جوایز و افتخارات سلطنتی نبود، او به شدت مورد انتقاد روزنامه‌ها بود که آثارش را بی‌ارزش می‌خواندند، بیماری سختی را پشت سر گذاشت و تا پای مرگ رفت. او حالا زندگیش را وقف ایجاد امکان خلق هنر برای جوانان بی‌بضاعت کرده. ۲۵ سال پس از اثر معروفش به نام «تخت من»، که نامزد جایزه ترنر شد، با او درباره شخصیتی که پشت این اثر هنری قرار دارد گفت‌وگو کرده‌ایم و میراثی که امیدوار است از خودش به جا بگذارد. دِیم تریسی امین، امسال در فهرست ۱۰۰ زن بی‌بی‌سی با موضوع مقاومت و تاب‌آوری انتخاب شد.

با به قدرت رسیدن ترامپ در آمریکا، احزاب راستگرا در کل جهان به ویژه در جهان غرب، رو به رشدند و بخش عمده‌ای ازطرفداران آنها هم از طبقه کارگرند، طبقه‌ای که بطور سنتی طرفدار احزاب چپ بودند. مهرداد وهابی، اقتصاددان و استاد دانشگاه سوربون شمالی در گفت‌وگویی با فرناز قاضی‌زاده می‌گوید، این تغییرات و این چرخش از سال‌ها پیش آغاز شده و ادامه‌دار است. او در توضیح این تغییرات به دو توافق واشنگتن ۱۹۸۹ و توافق کورن‌وال در سال ۲۰۲۱ اشاره می‌کند و می‌گوید هم اکنون در منتهای یک تحول کیفی در تاریخ سرمایه‌داری قرار داریم و چرخشی بزرگ در حال وقوع است. در این چرخش سرمایه‌داران به جای شیوه‌های سنتی بازار، از اثرگذاری بر سیاست با حمایت از سیاستمدارن برای دستیابی به سود بهره می‌برند به عنوان مثال اثرگذاری بر سیاست‌های مالیاتی و غیره. او در این گفت‌وگو به نقش غول‌های بزرگ تکنولوژی هم اشاره می‌کند و می‌گوید آنها به دنبال بر هم زدن نظم موجود و نهادهای نشانه آن هستند و توانسته‌اند بخش‌های بزرگی از جوامع را هم متقاعد کنند که این به نفع آنها هم هست.

محمد شیاع سودانی نخست‌وزیر عراق هفته پیش به بریتانیا سفر کرد، درست بعد از آنکه به ایران رفته بود. او سه بار به مجلس عراق راه یافته، بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ عهده‌دار سمت وزیر حقوق بشر بوده، از ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ وزیر صنایع شده و سپس از سال ۲۰۲۲ نخست‌وزیر عراق شده است. محمد سیف نصر از بی‌بی‌سی عربی در گفت‌وگویی که می‌بینید از آقای سودانی درباره رابطه کشورش با کشورهای همسایه و منطقه می‌پرسد، از جمله ایران. در طول این مصاحبه آقای سودانی بر روابط استراتژیک دولتش با ایران تاکید دارد و از بازگشت داعش پس از برکناری اسد در سوریه ابراز نگرانی می‌کند. ضمن اینکه مکررا می‌گوید، در تلاش است از وابستگی‌اش به گاز و برق ایران بکاهد و راه را برای همکاری با همه کشورهای منطقه گشوده است. او می‌گوید، همه تلاشش براین است که حضور نیروهای ائتلاف مبارزه با تروریسم در عراق را پایان دهد.

شارون استون پس از ایفای نقش در فیلم غریزه اصلی به شهرت بین‌المللی دست یافت، نقشی که باعث شد تا در دهه ۹۰ میلادی به یک ستاره تبدیل شود. او به خاطر کارهای سینمایی‌اش نامزدی جوایز گلدن گلوب و اسکار را هم به دست آورد. از آن زمان تا کنون فعالیت‌های متنوع دیگری، از جمله کارهای بشردوستانه، نویسندگی و نقاشی را به کارنامه‌اش اضافه کرده است . او در دوره‌ای دچار بیماری سختی شد و جنجال‌های متعددی را هم از سر گذراند. شارون استون، یکی از صد زنی است که امسال در فهرست بی‌بی‌سی به عنوان نماد تاب‌آوری، انتخاب شده است. به عنوان بخشی از برنامه صد زن، چی چی ایزوندو خبرنگار بی‌بی‌سی در جشنواره‌ای در ایتالیا با او گفت‌وگویی کرده است.

اسما خان که اکنون بیش از سی سال می‌شود که ساکن لندن است و در میانسالی به سر می‌برد از خانواده‌ای مسلمان و اشراف‌زاده‌ در کلکته هند به بریتانیا آمده. او که در حال حاضر یک رستوران‌دار و فعال اجتماعی است سیاست کاری منحصر به فردی دارد و فقط با زنان کار می‌کند. کارکنان او زنانی هستند که از گزند آسیب‌های اجتماعی دور نبوده‌اند از جمله پناهندگان، پرستاران کودک یا نظافتچی‌ها. او بر این باور است که عدالت اجتماعی در جهان به طور مساوی بین زنان و مردان تقسیم نشده و معتقد است تصورات نادرستی که در مورد پناهندگان وجود دارد فرصت شکوفایی و هدفمندی را در آن‌ها از بین می‌برد. او که همواره منتقد دنیای مردسالانه در هندوستان، بریتانیا و تمام دنیای قرن بیست و یکم است همیشه در تلاش بوده تا در برابر محدودیت‌های اعمال شده بر زنان مقاومت کند و به کسانی که پس از مهاجرت امید به زندگی را از دست داده‌اند، امیدی دوباره ببخشد. از نظر او زنان با همبستگی، پشتیبانی و همکاری در اجتماع زنانه خودشان می‌توانند به هر آنچه که رویای آن را دارند برسند، کمااینکه خود او از این قانون مستثنا نبوده. برنامه این هفته گفت‌وگوی ویژه به روند شکل گرفتن شخصیت امروزی اسما خان، موقعیت اجتماعی کنونی او و دیدگاهش به دنیای آشپزی مدرن و اجتماع امروز است.

حسین علیزاده، یکی از مهم‌ترین چهره‌های موسیقی ایران، به تازگی مجموعه‌ای به نام «دستگاه‌های موسیقی ایران» منتشر کرده است. بسیاری این پروژه را تلاشی در جهت مردمی کردن گنجینه موسیقی ایران می‌دانند. او که به تازگی تور اروپایی خود را در بریتانیا به پایان برده، در گفت‌وگویی با فرج بال‌افکن از بی‌بی‌سی فارسی، نگاه خود به ردیف موسیقی ایرانی و نوآوری‌ در آن و همچنین حضور و صدای زنان در موسیقی اصیل ایرانی را مطرح کرده و نظرش را درباره انتقادها از برنامه گلهای رادیو، در دوره هوشنگ ابتهاج ارائه داده است.

به تازگی کتاب خاطرات آنگلا مرکل صدراعظم پیشین آلمان بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۱ تحت عنوان «آزادی» منتشر شده است. او طی شانزده سالی که صدراعظم آلمان بود، اغلب به عنوان قدرتمندترین زن جهان شناخته می‌شد. خانم مرکل نه تنها کشورش، بلکه تا حد زیادی کل اتحادیه اروپا را در مشکلات مالی، همه‌گیری کووید و بحران مهاجرت سال ۲۰۱۵ رهبری کرد. به‌ دلیل پذیرش بیش از یک میلیون پناهجو به آلمان مورد انتقاد قرار گرفت و برخی این اقدام او را مایه جان گرفتن راست افراطی در آلمان و کل اروپا می‌دانند. اما او همواره از این تصمیم دفاع کرد. کتاب خاطرات او شامل سی و پنج سال زندگی او در آلمان شرقی و پس از آن در حزب دموکرات مسیحی آلمان به عنوان یکی از مهم‌ترین چهره‌های سیاسی جهان است. جزییاتی از برخوردهایش با مهمترین رهبران جهان و شیوه ای که او برای برخورد با هر یک برگزید. اینکه چطور با ترامپ و پوتین برخورد کرد و اینکه حالا فکر می‌کند، باید بیش از همیشه با جوانان صحبت کند. مصاحبه‌ای که می بنید گفت وگوی کاتیا ادلر، از گزارشگران ارشد بی بی سی در اروپا با آنگلا مرکل است، زنی که اروپا را اداره می کرد.

زمانی که جنبش زن زندگی آزادی شروع شد، بسیاری از گروه‌های اجتماعی اقلیت و به حاشیه رانده شده، با آن همراه شدند و به متن آمدند. یکی از این گروه‌ها، اقلیت‌های جنسی و جنسیتی بودند. رها آجودانی زن ترنس جوان، بیست سال دارد. او که در طول جنبش مهسا بازداشت، بازجویی و محکوم به زندان شد، به تازگی از ایران خارج شده است. او در گفت‌وگویی با فرناز قاضی زاده ازمشکلاتش درآشکارسازی جنسیتی می‌گوید: اول خانواده می‌گفتند دچار تقلید شدی، اما بعد مرا پذیرفتند، ولی از مدرسه اخراج شدم و امکان تحصیل حضوری نداشتم. او از دلایلش برای شروع فعالیت حقوق بشری در پانزده سالگی، آزار جنسی در بازداشت، محاکمه در دادگاه انقلاب و حکم زندان و ترسش از اجرای این حکم در بند مردان صحبت کرده است. رها آجودانی می‌گوید نمی‌خواهد فقط یک فعال حقوق اقلیت‌های جنسی و جنسیتی باشد و خودش را فعال حقوق بشر می‌داند و معتقد است هم‌نسلانش با توجه به تجربه نسل‌های قبل بهتر می‌توانند به هدف برسند. این برنامه گفت‌وگوی ویژه است با رها آجودانی، فعال حقوق بشر.

هوش مصنوعی و یادگیری ماشین در آینده نزدیک زندگی همه را تغییر خواهد داد. بعضی به آینده خوش‌بین‌اند و بعضی بدبین، اما اغلب موافقند که انسان در تغییرات آینده ، موثرتر و تعیین کننده‌تر ازماشین‌هاست. نیل لاورنس، استاد یادگیری ماشین که در این زمینه با استیون سکر از برنامه هاردتاک بخش جهانی بی بی سی به گفت و گو نشسته، اساسا استفاده از واژه هوش مصنوعی برای ماشین‌ را زیر سوال می‌ برد: «مشکل این کلمه این است که ما تمایل داریم هوش را بسیار خاص و منحصر به خودمان بدانیم... اگر بخواهیم از واژه هوش برای ماشین‌ها استفاده کنیم،...آیا باید از این واژه برای طبیعت هم استفاده کنیم؟ چون طبیعت هم دارای اکوسیستم پردازش اطلاعات هست». این استاد دانشگاه کمبریج بریتانیا، مشکل دنیای فناوری را بیشتر در انحصاری شدن آن به دست غول‌های دیجیتالی و اقتصادی می‌بیند: « ما در دنیای دیجیتال نوعی رعیت هستیم و کسی که کنترل اطلاعات و داده های ما را در دست دارد، ارباب است...عدم توازن قدرت و دانش باعث می‌شود که ما متوجه اشتباهات آنها نشویم و توان پاسخگو کردن آنها را نداشته باشیم». نیل لاورنس در گفت و گوی ویژه این هفته.

سوران منصورنیا، پژوهشگرو مدرس دردانشگاه خرونینگن هلند و از اعضای خانواده‌های دادخواه آبان است. برادر او برهان، تازه دکترای دام‍پزشکی گرفته و مشغول خدمت سربازی بود، که دراعتراضات آبان ۹۸ کشته شد. آقای منصورنیا در گفت و گوی ویژه این هفته با فرناز قاضی‌زاده می‌گوید که بعد ازکشته شدن برادرش احساس کرد، باید کاری کند: « من نمی‌توانم نادیده بگیرم که فردی از اعضای خانواده ما کشته شده و نمی‌توانم جای خالی برهان را با سکوت تحمل کنم». این عضو فعال خانواده‌های آبان که در تلاش است فهرستی کامل از همه کشته‌شدگان آن سال تهیه و به مراجع حقوق بشری ارائه کند، معتقد است صدای قربانیان آبان شنیده نشده است: « مردمانی که در آبان ۹۸ و در دی ۹۶ در خیابان بودند، کسانی بودند که کار روزانه آنها قدم زدن بر خط بقاست و این دغدغه و خواسته کمترین همخوانی را با خواسته‌های طبقه متوسطی دارد که در خارج از کشور است و رسانه و کرسی‌های دانشگاه را در اختیار دارد»..

لولیتا‌خوانی در تهران نام فیلمی است که براساس کتاب پرفروشی به همین نام به تازگی به پرده سینما رسیده. این فیلم که داستان زنان ایرانی در دهه شصت و هفتاد شمسی را روایت می کند به کارگردانی اران ریکلیس، کارگردان صاحب‌نام اسرائیلی و با بازی بازیگران برجسته ایرانی چون گلشیفته فراهانی و زر ابراهیمی ساخته شده است. نویسنده این داستان آذر نفیسی، نویسنده و اندیشمند ایرانی مقیم آمریکاست و کتاب، داستان جلسات کتابخوانی است که او در منزلش در تهران برگزار می‌کرده است. خانم نفیسی در یک گفت و گوی ویژه با فرناز قاضی‌زاده، می‌گوید: «دلیل اینکه لولیتا‌خوانی این قدر دراذهان مانده، بخاطر این است که تنها راجع به ایران نیست، راجع به جهان هست». او در کتاب‌های اخیرش درباره خطر از دست رفتن دموکراسی در آمریکا هشدار می دهد. او معتقد است، بسیاری از مردم آمریکا به اشتباه فکر می کنند، دموکراسی حق آنهاست و نیازی نیست برایش تلاش کنند. برای همین به نظر او مبارزات مردم ایران علیه یک حکومت تمامیت‌خواه می‌تواند برای آمریکا، آموزنده باشد: «ایران به عنوان نمونه کشوری که دچار توتالیتریانیسم شد و در مقابل آن ایستادگی کرد، درسی است برای آمریکا». .

همزمان با انتخابات آتی آمریکا و پر شدن رسانه‌ها با تصاویر ترامپ، یک ترامپ تخیلی هم در فیلم جدیدی به نام «کارآموز»، به کارگردانی علی عباسی روی پرده سینما است. این فیلم سال‌های نخستین کار تجاری ترامپ را به همراه وکیلش کوهن به تصویر می‌کشد. اگر چه تیم ترامپ تلاش کرد از پخش این فیلم جلوگیری کند، اما فیلم اکنون روی پرده است و کارگردان می‌گوید با استقبال روبروست. علی عباسی، کارگردان ایرانی‌تبار این فیلم ساکن دانمارک است. او در گفت و گو با استیون سکر، از بخش جهانی بی بی سی می‌گوید، این یک اثر داستانی است و نباید همه جزئیاتش براساس واقعیت باشد: «چیزی که مهم است اصول اخلاقی من در برخورد با یک شخصیت واقعی است. برای من مهم است که آقای ترامپ را مثل هر شخصیت زنده دیگری در نظر بگیرم. از حقیقت منحرف نشوم و درباره رویدادهای کلیدی بیش از حد خلاقیت به خرج ندهم». فیلم دیگر علی عباسی، عنکبوت مقدس، که داستان سعید حنایی، قاتل سریالی زنان کارگرجنسی در مشهد بود هم قبلا در ایران با مشکل پخش روبرو شد. علی عباسی می‌گوید کارش باعث فشار به خانواده‌اش در ایران شده: « در مقطعی مجبور شدم تصمیم های بسیار سختی بگیرم که آیا درست است امنیت خانواده‌ام را در خطر قرار بدهم، یا چیزی را که فکر می‌کنم و باید گفته شود، را بگویم. این انصاف نیست که فردی را در چنین وضعیتی قرار بدهند».

جمهوری اسلامی ایران تحت فشارهای شدید خارجی به‌ویژه در مواجهه با اسرائیل و همچنین بحران‌های داخلی قرار دارد. در داخل کشور، نشانه‌ای از کاهش تنش‌ها میان دستگاه‌های امنیتی و زنان معترض دیده نمی‌شود، زنانی که همچنان خواستار آزادی و پایان روش‌هایی هستند که برخی از مقامات سازمان ملل از آن‌ها به‌عنوان آپارتاید جنسیتی یاد می‌کنند. در میان ناآرامی‌های اجتماعی و اقتصادی کنونی، این پرسش مطرح است که آیا ممکن است کنترل اوضاع از دست رهبران ایران خارج شود؟

رقابت و درگیری آشکار و پنهان ایران و اسرائیل سالهاست که در سرخط خبرها بوده و رابطه یهودیان و ایران باستان هم گهگاه به صحبت‌های مقامات راه پیدا کرده است. در یک گفت‌وگوی ویژه خداداد رضا خانی، پژوهشگر تاریخ ایران باستان در دانشگاه لایدن هلند به ما درباره جایگاه ایران و شخصیت‌های ایرانی در متون و تاریخ یهودیان گفت و اثری که یهودیان در تاریخ و فرهنگ ایران داشتند، از جمله اینکه نخستین متون فارسی نو، به خط عبری است. به گفته او برخلاف امروز یهودی‌ها در جنگ‌‌های دوران باستان اکثرا طرف ایران را می‌گرفتند: « اگر جنگی بین ساسانی‌ها و رومی‌ها هست، مسیحی‌های منطقه اسرائیل و لبنان و سوریه امروز که جزو روم حساب می‌شوند، می‌گویند اگر ایران جنگ را برد به خاطر این است که جامعه یهودیان به ما رومی‌ها خیانت کرد، چون طرف ایران ایستادند». این پژوهشگر تاریخ باستان در صحبت با فرناز قاضی‌زاده، همچنین اضافه می‌کند که گفته‌های سیاست‌مداران درباره تاریخ اکثرا خالی از غرض نیست: « سیاست‌مداران متاسفانه اکثرا از تاریخ سوءاستفاده می‌کنند...و این امروز حتی بدون توجه به گذشته تاریخی است.» گفت وگوی ویژه این هفته بی‌بی‌سی با خداداد رضا خانی

حسام بدران از رهبران حماس است که در این گفت وگو درباره ایران هم صحبت می کند

تمیر پاردو، رییس سابق سرویس اطلاعاتی اسرائیل موساد و از منتقدان نتانیاهوست

فیلیپ لازارینی، کمیسرعالی آژانس امدادرسانی و کاریابی آوارگان فلسطینی سازمان ملل در گفت و گو با استیون سکر، در برنامه هارد تاک بی بی سی جهانی می‌گوید از اول جنگ تا زمان ضبط گفت و گو، ۲۲۰ نفر از کارکنان این نهاد با بمب‌های اسرائیلی کشته شده‌اند. او تایید می کند که شماری از کارکنانش را با اتهام همکاری با نیروهای شبه نظامی فلسطینی برکنار کرده است اما معتقد است: « یک تلاش عمدی برای حذف و نابود کردن این آژانس وجود دارد. دلیل واقعی پشت این مسئله به مشکل بی‌طرفی مربوط نمی‌شود. مسائل سیاسی پشت آن است» . این کمیسرسازمان ملل، وضعیت خطرناکی برای غزه پیش‌بینی می‌کند: « در حال حاضر به طور متوسط حدود ۵۰ کامیون تدارکات وارد می‌شود. اگر در آینده نزدیک نتوانیم این میزان را افزایش دهیم، دوباره با وضعی روبرو می شویم که باید در مورد قحطی قریب‌الوقوع هشدار دهیم». گفت و گوی ویژه این هفته با فیلیپ لازارینی ، از آژانس امدادرسانی و کاریابی آوارگان سازمان ملل .

حسین موسویان، دیپلمات و رئیس پیشین کمیته روابط خارجی شورای امنیت ایران در گفت وگویی با بخش عربی بی بی سی، در مورد شیوه و شرایطی صحبت کرده است که ایران در نظر می گیرد تا کشتن هنیه در تهران را تلافی کند. نورالدین زورقی، مجری برنامه بلاقیود (هاردتاک بی بی سی عربی) از او پرسید که چرا ایران تاکنون آنطور که گفته بود تلافی نکرده. این دیپلمات سابق ایران که حالا در امریکا زندگی می کند می‌گوید، تهران تلاش می کند که به گفته او در دام «نقشه‌های نتانیاهو» نیفتد: « واضح است که نه ایران و نه حزب‌الله، نه آمریکا، نه اروپا، نه جامعه بین‌المللی، هیچکدام خواهان درگیری منطقه‌ای نیستند و برای همین تمام تلاش خود را برای جلوگیری از یک جنگ منطقه‌ای به کار می‌برند». زمانی که مجری از او درباره دیپلماسی دولت پزشکیان برای گفت وگو با غرب پرسید، او گفت مذاکره برنامه دولت ابراهیم رییسی هم بود: «متاسفانه در ماه اکتبر که قرار بود ایران و آمریکا مذاکرات مستقیم را آغاز کنند، جنگ با غزه پیش آمد که همه چیز را تغییر داد». حسین موسویان این هفته در گفت وگوی ویژه بی بی سی.

در سالگرد آغاز جنگ ایران و عراق، بی بی سی فارسی، مستندی را پخش می کند ،تحت عنوان، کودک سرباز روایتی ناشنیده از کودک سربازان جنگ ایران وعراق. این مستند را پگاه آهنگرانی، فیلمساز و بازیگر ساخته و در آن با برخی از کسانی که در کودکی به جبهه ها رفتند، صحبت کرده. یکی از آنها، رضا شکراللهی، ویراستار و روزنامه نگار است. در این گفت وگوی ویژه، فرناز قاضی زاده در صحبت با رضا شکراللهی، از او می پرسد که پس از بازگشت از جنگ، زندگی او چگونه گذشته است. اثر شرکت درجنگ و دو بار مجروح شدن در آن، براو چه بوده و فکر می کند ، آثار جنگ ایران وعراق بر خودش و در کل بر جامعه ایران را چطور می شود دید. در این گفت وگو رضا شکراللهی، بی پرده از مشکلات جدی روحی و روانی که پس از بازگشت از جبهه با آنها دست وپنجه نرم کرده صحبت می کند و در بخشهایی از آن به مسائلی اشاره می شود که ممکن است برای بیننده آزار دهنده باشد.

ویشکا آسایش بازیگر، طراح صحنه و مجسمه‌ساز ایرانی دو سال پیش بعد از اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» از ایران خارج شد. او هفته پیش برای اکران اولین فیلمی که خارج از ایران بازی کرده یعنی «هفت روز» در جشنواره «تیف» به تورنتو رفته بود. مریم زهدی در تورنتو با او‌گفتگو کرده و درباره این فیلم، فعالیت‌های دیگر او و دلایل خروج خانم آسایش از ایران پرسیده است.

یاسمین حلیما، کنشگر حقوق بشر و مدیرشورای مشترک رفاه مهاجران بریتانیا که در فعالیت‌هایش توجه ویژه‌ای به حقوق مهاجران و اقلیت‌ها وکمک به آنها دارد در گفت و گو با نورالدین زورقی، از بخش هاردتاک بی بی سی عربی می‌گوید که بزرگ کردن مسئله مهاجرت در بریتانیا بیشتر کار احزاب سیاسی است نه دغدغه مردم عادی: « در یک نظرسنجی اخیر از طرف دولت از گروه‌های اجتماعی سوال شد مهم‌ترین دغدغه آنها چیست. جواب این بود: بهداشت و درمان، مسکن و امنیت. موضوع مهاجرت اصلا جزو سه دغدغه‌ی اول آنها نبود». این فعال اجتماعی باوردارد که مشکل بریتانیا، ، تقسیم نابرابر ثروت است، نه مهاجران: «ده درصد از مردم جامعه، که ثروتمندترین قشر هستند بیش از نیمی ازثروت کشور را در اختیار دارند؛ 57 درصد ثروت مال آنهاست. یک درصد از مردم بریتانیا صاحب حدودا یک چهارم آن هستند. از نگاه من،این، آن مسئله‌ی زیربنایی‌ است». یاسمین حلیما این هفته در برنامه گفت و گوی ویژه بی بی سی.

عکس‌های تاثیرگذار مُعتز عَزَیزَه، عکاس جوان فلسطینی از جنگ اخیر غزه را میلیونها نفر در دنیا دیده‌‌اند. تصاویری که تاثیری متفاوت و پایدارتر از آمار و ارقام بر مخاطب دارند. این هنرمند فلسطینی که آثارش حالا در شبکه‌های اجتماعی وایرال شده، می‌گوید، اول کوشیده زندگی وعشق را به تصویر بکشد: «فکر می‌کنند در غزه زندگی نیست... برای همین از صحنه‌های زندگی و شادی عکس می‌گرفتم؛ از زندگی روزمره‌ی اهالی غزه...اما هر وقت بمبارانی می‌شد، دوربین را برمی‌داشتم تا آن لحظه‌ها را ثبت و مستند کنم». این عکاس بیست و پنج ساله فلسطینی که حالا غزه را ترک کرده، می‌گوید جنگ این بار با دفعات پیش متفاوت است و امید جوانان فلسطینی به ادامه زندگی در غزه را به‌کل ناامید کرده: « چرا باید غزه را از نو بسازیم وقتی مشکل همچنان وجود دارد؟ اگر ما همچنان در اشغال باشیم ... این وضع هیچ‌وقت تمام نحواهد شد، هیچ وقت». گفت و گوی ویژه این هفته اختصاص دارد به مصاحبه استیون سَکِر از برنامه هاردتاک بخش جهانی بی بی سی با مُعتز عَزَیزَه.

در ماههای پس از جنبش مهسا، پلیس و نهادهای امنیتی و اطلاعاتی در بریتانیا، درباره تهدیدهای جانی علیه روزنامه نگاران و کنشگران هشدار دادند. در گفت و گوی ویژه این هفته، ژیار گل از مت جووکز، رئیس پلیس ضد تروریسم در بریتانیا، در مورد جزییات این تهدیدها و اقدامات پلیس بریتانیا برای مقابله با آنها پرسیده. این افسر ارشد پلیس می‌گوید به دلیل افزایش فعالیت‌ دولت‌ها علیه مخالفان‌شان، جدیدا بخشی به نام مبارزه با تروریسم دولتی ایجاد شده: « زیرا ما تنها شاهد تهدیدهای جانی نیستیم، آن تهدیدها قبلا هم وجود داشته. ما حالا شاهد تهدیداتی علیه شیوه زندگیمان هم هستیم. تلاش‌هایی برای تضعیف دموکراسی ما». آقای جوکز به طور صریح به کسانی که می‌خواهند فعالیت آزاد روزنامه‌نگاری در بریتانیا را محدود کنند، هشدار می‌دهد: «ما مصمم هستیم که از حق فعالیت آزادانه روزنامه نگاران در بریتانیا محافظت کنیم و هر کسی را که فکر کند، می‌تواند چه از داخل ایران و چه از طریق استفاده از گروه‌های جنایتکار سازمان‌یافته، در این کار اخلال ایجاد کند مورد پیگرد قرار می‌دهیم». مت جووکز مهمان گفت و گوی ویژه این هفته است.

ولی محمد نوری، نظامی پیشین دولت افغانستان یکی از قربانیان جنگ است که در بیست سالگی چشمان خود را در اثر انفجار مین در ولایت هلمند از دست داد، لحظه‌ای تلخ برای او بعد از به هوش آمدن که زندگیش را برای همیشه دگرگون کرد: « وقتی از کما برخاستم، زندگیم تغییر کرده بود، دیگر دنیای قشنگ را نمی‌دیدم. همه چیز تاریک بود، سخت بود و احساس خود را گفته نمی‌توانم... برخاستم و گفتم من باید یک الگوی مثبت شوم به مردم خود». این ورزشکار افغان که تا بحال چندین مدال در مسابقات دومیدانی و شنای نابینایان کسب کرده، در گفت و گو با ضیا شهریار می‌گوید زندگیش بعنوان یک نابینا در افغانستان محدود و پردردسر بود، ولی بعد از مهاجرت بسیار تغییر کرده است: «وقتی اینجا (به انگلستان) آمدم، زندگیم تغییر کرد، یک قهرمان شدم، یک مبارز شدم، یک پدر شدم، یک الگوی مثبت به انسان‌ها شدم، نه به کشور خود، به همه انسان‌ها». ولی محمد نوری در گفت و گوی ویژه این هفته.

فواز جرجیس، استاد روابط بین‌الملل در مدرسه اقتصاد لندن که آثار متعددی درباره خاورمیانه منتشر کرده، در آخرین کتابش به نام «چه چیز واقعا اشتباه شد؟ غرب و ناکامی دموکراسی در خاورمیانه» سعی کرده روند توسعه و دمکراسی‌خواهی در ایران را بررسی کند. این پژوهشگر مسائل سیاسی در گفت و گو با کیوان حسینی، سرنگونی حکومت مصدق و کودتای ۲۸‌مرداد ۱۳۳۲ را نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران و گرایش جامعه به رادیکالیسم می‌بیند: «وقایع ۱۹۵۳ و حمایت آمریکا از حکومت استبدادی در ایران در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، راه را برای استبداد دینی در تهران هموار کرد.... آنچه بعد از سرنگونی مصدق رخ داد، این بود که ایدئولوژی‌های رادیکال در ایران بسیار محبوب شدند؛ چه مارکسیسم و چه اسلام رادیکال شیعه، و روحانیون بزرگ‌ترین برنده این حرکت ضد دموکراتیک بودند». این استاد لبنانی‌‌تبار دانشگاه که مصدق را اولین لیبرال‌دمکرات در جهان در حال توسعه می‌نامد، می‌گوید آوازه مصدق از مرزهای ایران فراتر رفته بود:‌ «مصدق نه تنها در ایران بلکه در مصر و بقیه خاورمیانه هم بسیار محبوب بود. وقتی مصدق در مسیر بازگشت از سازمان ملل در مصر توقف کرد، راهپیمایی بزرگی برای خوش‌آمدگویی به او برپا شد. فکر می‌کنم جمال عبدالناصر از اتفاقی که در اوت ۱۹۵۳ برای مصدق افتاد، درس بزرگی گرفت». فواز جرجیس مهمان این گفت‌وگوی ویژه است.

بعد از ده ماه جنگ ویرانگر در غزه و احتمال آغاز یک جنگ تمام عیار در منطقه، مارك ضو، نماينده مستقل پارلمان لبنان از جامعه دروزها می‌گوید باید در درجه اول به غزه ویران فکر کرد و نباید به دولت اسرائیل بهانه داد: «فلسطيني‌ها در اين مدت جهنم را تجربه كردند و من معتقدم كه قصد نتانياهو از ترورهاى اخير فواد شكر و اسماعيل هنيه كشاندن همه به يك جنگ منطقه اى بود. براى همين به نظرم بهترين تلافى، اجتناب از چنين جنگى است. ... فكر نمى كنم در وضعيت فعلى حمله تلافى جويانه ايران به نفع مردم منطقه باشد». این سیاست‌مدار‌ لبنانی که منتقد سیاست‌های حزب‌الله و ایران است، در یک گفت و گوی ویژه با نفیسه کوهنورد تاکید می‌کند که شرایط لبنان نسبت به زمان جنگ سال ۲۰۰۶ تغییر کرده است: « تغيير مهم اين است كه حزب الله الان متحد واقعى در كشور ندارد. جامعه مسيحيان، دروزها و سني‌ها، ديگر بى چون و چرا هم‌پيمان اين گروه نيستند... افكار عمومى از بحرانها و جنگهاى پشت سر هم بسيار خسته است». گفت و گوی ویژه با مارک ضو این هفته در بی بی سی فارسی.

سه سال پس از سقوط حکومت جمهوری و بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه حکومت طالبان در یک گفت و گوی ویژه با جمال‌الدین موسوی می‌گوید که حکومت طالبان با وجود اینکه از طرف هیچ کشوری، حتی کشورهای اسلامی به رسمیت شناخته نشده، روابط اقتصادی خوبی با کشورهای منطقه برقرار کرده و به دنبال تنش‌زدائی است: « امیدوار هستیم که همین اطمینانی که با کشورهای منطقه حاصل شد، پروژه‌های بزرگ بزرگ هم شروع شود و بالاخره کشورهای غرب هم تعلقات خود را با ما عادی بکنند». این عضو برجسته حکومت طالبان با قبول اینکه محدودیت‌ها و مشکلاتی برای زنان و بخصوص تحصیلات آنها وجود دارد، باور دارد که با این وجود می‌توان با یک سیاست بقول او متوازن و اقتصادمحور نقش افغانستان در منطقه را تغییر داد: «سیاست فعلی ما یک سیاست متوازن هست. ما نمی‌خواهیم که بعد از این افغانستان میدان رقابت‌های منفی کشورهای جهان شود...ما می‌خواهیم که افغانستان بعد از این میدان رقابت‌های مثبت و اقتصادی شود». امیرخان متقی مهمان این برنامه گفت و گوی ویژه است.

در آستانه سومین سالگرد خروج نیروهای غربی و بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، سِر لُری بریستو، آخرین سفیر بریتانیا در کابل که شاهد روزهای پراز ترس و التهاب پایان جمهوریت بوده، و معمار اصلی خارج کردن افغان‌های در خطر از کشورشان است، می‌گوید، بار آن روزهای دشوار تا ابد بر شانه‌اش سنگینی خواهد کرد: «فکر نکنم هیچ یک از ماهایی که آنجا بودیم هرگز بتوانیم کارهایی را که انجام دادیم، فراموش کنیم، و فکر می کنم تا آخر عمر از خود سئوال کنیم که آیا تصمیات درستی گرفتیم». این دیپلمات برجسته بریتانیایی که به تازگی کتابی در مورد ماموریتش در کابل آن ماه‌ها نوشته، با برنامه هاردتاک بخش جهانی بی بی سی به گفت و گو نشسته و از تاثیر آن سال‌ها می‌گوید: «افغانستان در بخش عمده آن بیست سال، ناکارآمد بود. اما اگر ...زمانی که طالبان بعد از جنگ داخلی و خروج شوروی، قدرت را به دست گرفت را با حالا ... مقایسه کنید، تفاوت‌ها را متوجه می‌شوید». سِر لُری بریستو در گفت و گو با استیون سَکِر این هفته در گفت و گوی ویژه بی بی سی

اُم حذیفه، همسر اول ابوبکر بغدادی، رهبر داعش، اخیرا در دادگاهی در عراق به اعدام محکوم شده است. او در یک گفت و گو با فراس کیلانی، خبرنگار ارشد بی بی سی عربی شرکت کرده که در آن درباره برخی جنبه‌های زندگی رهبر داعش صحبت می‌شود که کمتر در مورد آنها می‌دانستیم. همسر رهبر داعش می‌گوید که او خود را جایگزین امام موعد و خلیفه می‌دانست و به این دلیل برای کارهای خود، مثلا به کنیزی گرفتن (و استفاده جنسی) از دختران جوان ایزدی توجیه شرعی می‌ساخت. اُم حذیفه درباره رفتارهای همسرش، از جمله خشونت و سواستفاده جنسی از زنان، می‌گوید هرچه برای او اتفاق افتاده در زندان آمریکایی بوکا بوده است: « به نظرم در دوران زندان بوکا شکنجه جنسی شده بود. خودش هیچ‌وقت به این موضوع اشاره نکرد ولی من از لابلای حرف‌هایش حس می‌کردم که چیزی به سرش آمده که او را تغییر داده». اُم حذیفه، همسر اول ابوبکربغدادی این هفته در گفت و گوی ویژه بی بی سی.

آیا بعد از ترور دو شخصیت مهم ضد اسرائیلی، اسماعیل هنیه، رهبر حماس در تهران و فواد شکر، فرمانده نظامی حزب‌الله در بیروت، هر دو منتسب به اسرائیل، خاورمیانه به یک جنگ چند جانبه نزدیک‌تر شده است؟ استیون ساکر، از بخش هاردتاک سرویس جهانی بی بی سی در این مورد با اوحد تال، نماینده مجلس از حزب راست‌گرای افراطی، حزب صهیونیسم مذهبی در ائتلاف حاکم اسرائیل، که حامی شهرک‌نشینان است و به نظر می‌رسد به مذاکره اعتقادی ندارد، گفت و گو کرده و ازاو پرسیده، آیا کشتن هنیه، آزادی گروگان‌های اسرائیلی را دشوارتر نمی‌کند:‌ « اگر فکر می‌کنین که می‌شه با اونها گفت و گو کرد و به یک توافقی رسید که منجر به برگردوندن گروگانها بشه، دارین خودتون رو گول می‌زنین و من حاضر نیستم خودم رو گول بزنم». ترجمه گفت و گوی استیون سکر با اوحد تال در بی بی سی فارسی.

میترا زرگر، جامعه شناسی که به تازگی سه جلد کتاب درباره آرمان‌گرایی و جامعه آرمانی در ایران نوشته است، در یک گفت و گوی ویژه با فرناز قاضی‌زاده می‌گوید، نتیجه پژوهش‌هایش نشان می‌دهد که عصر نظام‌های آرمان‌گرایانه و ایدئولوژیک، مثل نظام‌های سوسیالیستی و بنیادگرایانه مذهبی پایان یافته است:«ما تقریبا از دهه نود میلادی فروپاشی این نظام‌ها را می‌بینیم. من وقتی از فروپاشی صحبت می‌کنم، بحثم مذهب یا سوسیالیسم نیست، بحثم بحث نظام‌های ایئولوژیکی است که برپایه آنها تشکیل می‌شوند». این پژوهشگر ساکن آمریکا باور دارد که عصر مدرنیسم، که او آن را عصر دوگانه‌ها و عصر خط‌کشی‌ها می‌نامد، پایان یافته و عصری جدیدی آغاز شده که او سیال می‌خواند: «اگر در آغاز قرن بیستم، مرزها مشخص بود، مثلا هویتهایی به نام زن و مرد داشتیم، حالا با طیفی رنگین کمانی مواجهیم. در تمام مقوله‌ها این تکثرخواهی هست، در مقوله اقوام، نژادهاهم». آرمان و آرمان گرایی در ایران چه تغییراتی کرده؟‌ گفت و گوی ویژه با میترا زرگر، این هفته در بی بی سی.

گفت‌وگو با عبدالرحمن قاسملو، دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران، یک ماه قبل از قتل او در ۲۲ تیرماه ۱۳۶۸خورشیدی در وین. بازماندگان آقای قاسملو و حزب او وزارت اطلاعات ایران را مسئول قتل او می‌دانند و دولت وقت اتریش را به مصلحت اندیشی و مماشات با دولت ایران متهم می کنند. یک ماه قبل از آن واقعه عنایت فانی که در حال ساخت فیلم مستندی برای یکی از کانال‌های تلویزیون بریتانیا بود با آقای قاسملو گفت‌وگو کرد که در آن دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران بر ایرانی بودن خود تاکید کرد: «ما خودمان را ایرانی می‌دانیم و به هیچ کسی، به هیچ ایرانی دیگه هم اجازه نمی‌دیم که خودش را از ما ایرانی‌تر بدونه» و همچنین «دقت اگر کرده باشید ما دمکراسی برای ایران را قبل از خودمختاری برای کردستان گذاشتیم». این برنامه به عبارت دیگر که یادآور آن گفت‌وگو است و پیشتر بمناسبت بیست و پنجمین سالگرد قتل این چهره محبوب کُرد در برنامه به عبارت دیگر پخش شده بود، این هفته بازپخش می‌شود.

تورج اتابکی، پژوهشگر سرشناس تاریخ اجتماعی و نویسنده کتاب‌های بسیاری است که تخصص دوسویۀ او دربارۀ سیاست و اجتماع در ایران، آسیای میانه و قفقاز در شوروی پیشین، موقعیت یگانه‌ای به او بخشیده تا به مقایسه این دو بنشیند: «زایش انسان موحد طراز نوین که آیت‌الله خمینی می‌گفت، من را به یاد آنچه از لنین خوانده بودم می‌انداخت، که می‌گفت ما می‌خواهیم انسان سویتی (شوروی) بسازیم». این دانش‌پژوه تاریخ اجتماعی که سالها پیش با تئوری تجدد آمرانه به نقد توسعه اقتصادی از بالا و بدون توسعه سیاسی پرداخته، در یک گفت‌وگوی ویژه با داریوش رجبیان می‌گوید: « اگر آن تجدد مشارکتی می‌شد، اگر مردم قدر تحولات اقتصادی بشدت شتاب‌وار خودشان را می‌فهمیدند و در آن تحولات مشارکت داشتند، هیچ‌وقت دنبال جمعه نمنگانی یا آیت‌الله خمینی یا نجم‌الدین اربکان نمی‌رفتند». تورج اتابکی مهمان این برنامه گفت‌وگوی ویژه است.

مصطفی مهرآیین، جامعه شناسی که نظراتش در مورد شرایط سیاسی-اجتماعی ایران شناخته‌ شده است، در گفت و گو با فرناز قاضی‌زاده می‌گوید استاد متن است ومی‌کوشد مشکلات جامعه را از این منظر تحلیل کند. با این نگاه او ریشه بحران در جامعه ایران را در درجه اول در قانون اساسی می‌بیند: «قانون اساسی ما دارای دو صدا هست؛ یک صدای هدایت که از سوی خداوند ممکن می‌شود و یک صدای امر توسعه یا زندگی که بواسطه مردم باید ممکن بشود...اگر شما این امر سیاسی ما، این قانون اساسی ما را بمثابه یک دایره تصور بکنید، این امر الهی بر لبه‌های این دایره قرار گرفته. یعنی امر الهی اسثنا شده در قانون اساسی». این پژوهشگر که نظراتش بویژه بعد از جنبش مهسا بصورت گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شده، باور دارد که این امر استثنا، ریشه بحران است: « آنچه که امروز در جامعه ما بحران خلق می‌کند، عدم تعادل بین امر عقلانی و امر ناعقل است». مصطفی مهرآیین در یک گفت و گوی ویژه با فرناز قاضی‌زاده در بی بی سی.

شیخ حسینه که چهارده سال نخست وزیر بنگلادش بوده، بانوی آهنین بنگلادش خوانده می‌شود. دختر اولین رئیس‌جمهوری کشور و رهبر حزب عوامی‌لیگ از طرف هوادارانش بعنوان ناجی کشور و از سوی منتقدانش، بعنوان حاکمی مستبد شهرت دارد. شیخ حسینه که درعرصه بین‌المللی هم متهم به نقض حقوق بشر است، به انتقادها اینگونه پاسخ می‌دهد:‌ «حقوق بشر معنایش این نیست که شما فقط به لحاظ فیزیکی امنیت داشته باشید. حقوق بشر از نگاه من یعنی حق داشتن غذا، حق داشتن شغل، حق زندگی کردن. همه اینها را ما تامین کردیم». او همچنین به انتقادها در مورد رفتار با جامعه مسلمان روهینگیا که بعد از کشتار جمعی آنها در سال ۲۰۱۷ میلادی از میانمار به بنگلادش پناه بردند، بی‌اعتناست: «سازمان ملل و دیگر سازمان‌ها، باید آنها را سر و سامان بدهند... ما هر کاری از دستما ن برمیامد، انجام دادیم». گفت و گوی ویژه یلدا حکیم با شیخ حسینه در بی بی سی فارسی.

میرویس عزیزی یک تاجر موفق افغان، مالک دو شبکه بانکی گسترده در افغانستان و صاحب یکی از شرکت های مهم و موفق ساخت و ساز در دوبی هم هست: «در همین جاده شیخ زاید، ما بزرگترین تاوری را جور می کنیم که آن تاور، دومین تاور (بلند) دنیا خواهد بود». میرویس عزیزی در یک گفت و گوی ویژه با جمال‌الدین موسوی از شیوه ثروتمند‌شدن خود که به گفته او، تنها با یک سرمایه پانصد دلاری شروع شد و همچنین از مشکلات بانکداری در افغانستان قبل و بعد از سقوط دولت قبلی و کارهای عام المنفعه برای افغانها می‌گوید.