De Wereld van Wildevrouw met Jeroen Olyslaegers

20 augustus 1566 barst in de Onze-Lieve-Vrouw-kerk in Antwerpen de beeldenstorm los.

De zomer na de vreselijke winter van 1564-1565 brengt voor de Antwerpenaren geen soelaas. Een mislukte graanoogst en een repressief stadbestuur zet de tegenstellingen tussen de religieuze groeperingen in de stad op scherp : de wederdopers, de lutheranen, de katholieken, de calvinisten staan met getrokken messen tegenover elkaar. Voorlopig wordt er nog geen bloed vergoten, maar het is duidelijk dat het maar een kwestie van tijd is.

De Wildevrouw! Jeroen Olyslaegers heeft ze niet verzonnen. Er liep wel degelijk een echte wildevrouw rond in het Antwerpen van de 16de eeuw. Ze duikt op in de kronieken van Godevaert van Haecht. “In deze tijd was te Antwerpen een wilde vrouwe te sien, die met eenighe scepen was aengecomen en was oudt 20 jaer; zij at niets dan rouw vleesch, sy hadde een dochter by haer van 7 jaer en waeren gekleet met huyden van zeehonden; haeren man was ghescoten door de schippers, anders meynde hy in’t schip te komen; haer suster was ook gevangen en geschonken aan eenen grooten heer en was by de 15 voeten lanck.”

In het jaar 1561 floreert in Antwerpen de handel als nooit tevoren. Nog maar 2 jaar voordien was er een definitief einde gekomen aan een jaren aanslepend conflict tussen Frankrijk en Spanje. De inzet daarvan waren een aantal Italiaanse gebieden waarvan zowel de Spaanse Koning Filips II als de Franse koning Hendrik II meenden recht op te hebben. Dat conflict werd bij momenten ook uitgevochten op het grondgebied van de Spaanse Nederlanden wat dus niet bepaald bevorderlijk was voor de handel. Maar op 2 april 1559 hadden de Spaanse en Franse koning elkaar in Cateau-Cambrésis de hand gereikt. Ze waren tot het inzicht gekomen dat in de plaats van elkaar zo naar het leven te staan , dat ze maar beter de krachten konden bundelen voor de strijd tegen een gemeenschappelijke vijand: het oprukkende protestantisme.

Voor Jeroen Olyslaegers is het allemaal begonnen met zijn obsessie voor De Dulle Griet van Pieter Bruegel de Oude. Het schilderij was voor hem het portaal naar een andere wereld, meer bepaald naar het Antwerpen van de 16de eeuw dat hij in zijn roman Wildevrouw zo kleurrijk tot leven heeft gewekt. En wat blijkt? De Dulle Griet is een visionair schilderij. ‘Beer’, het hoofdpersonage uit Wildevrouw formuleert het als volgt : “Het was alsof Bruegel de waanzin daar op zijn staart had getrapt en met zijn penselen toonde wat er toen in aantocht was: een stad die zichzelf zo naar de rand van de hel had gesleept, dat een dol wijf, verblind door een sluier voor haar ogen, en verloren in de zeven zonden, radeloos uit Antwerpen wegvluchtte om nooit meer terug te keren.”

In deze 5-delige serie schetst auteur Jeroen Olyslaegers het decor van zijn roman ‘Wildevrouw : het 16de-eeuwse Antwerpen. Het is een tijd waarin de stad haar ‘Gouden Eeuw’ beleeft. In korte tijd is ze uitgegroeid tot één van de belangrijkste handelsmetropolen van Europa. Maar er heerst tegelijk een grote onrust. De streng Katholieke vorst Filips II die over de ‘Spaanse Nederlanden’ de plak zwaait, tracht met de inquisitie een vuist te maken tegen deze ‘stad van gekken’ waar de gereformeerden alsmaar meer voet aan de grond krijgen. De hoog oplopende spanningen zullen uiteindelijk leiden tot de beeldenstorm. Samen met ‘Beer’, het hoofdpersonage uit zijn roman, tracht Jeroen deze gedoemde stad te doorgronden en tracht hij in het hoofd te kijken van de sleutelfiguren uit zijn roman : zoals de kunstenaars Pieter Bruegel en Joris Hoefnagel, stadhouder Willem Van Oranje, kardinaal Granvelle, cartograaf Abraham Ortelius, drukker Willem Silvius, en astroloog John Dee, de Merlijn van zijn tijd! De stem van Beer wordt vertolkt door acteur Stefaan Degand.