euroradiofm

Апошнім часам даволі часта чуваць фразу пра тое, што "хоць беларусы і збеглі ад лукашэнкаўскага рэжыму за мяжу, але пазбавіцца гэтага рэжыму ў сабе так і не здолелі". Здавалася б, нейкая бздура, але часам, калі назіраеш за дзеяннямі як палітычных лідараў і грамадскіх актывістаў, так і радавых беларусаў, узнікае думка, што тыя, хто так кажа, не моцна і памыляюцца. Асабліва, калі назіраць за тым, што адбываецца ў той жа Каардынацыйнай радзе. Дзе нежаданне чуць супрацьлеглае меркаванне, няўменне дэбатаваць, адстойваць свае інтарэсы і годна прайграваць проста кідаюцца ў вочы. Сітуацыя з фракцыяй "Воля" таму прыклад. Ці сапраўды ў фракцыі не было іншага выйсця, як заявіць пра самакліквідацыю і выхад з КР, і пры чым тут паліграф? Якую ролю ў сітуацыі з "Воляй" адыгрываў сакратар КР Іван Краўцоў, што з ім звязвае Маркелава і ці была спроба рэйдарскага захопу фракцыі пасля выхаду з яе шэрагу чальцоў? Чаму дэлегаты сыходзяць з КР і чаго чакаць ад будучых выбараў у КР? Пра гэта і шмат што іншае мы і разважаем у жывым эфіры Еўрарадыё з пазафракцыйным сябрам Каардынацыйнай рады (былы чалец ліквідаванай фракцыі "Воля"), стваральнікам базы ганьбы luka.zone Пятром Маркелавым

На мяжы Польшчы і Беларусі ізноў пачалі працаваць два раней зачыненыя пункты пропуску — “Баброўнікі” і “Кузніца”. Паводле тлумачэнняў польскага боку, “рашэнне прынятае з улікам чаканняў жыхароў і прадпрымальнікаў, у тым ліку перавозчыкаў”. А вось літоўская мяжа застаецца зачыненай, хоць гэта і не адпавядае чаканням ні жыхароў, ні літоўскіх перавозчыкаў. Ні, скажам шчыра, чаканням грамадзян Беларусі — і жыхароў, і прадпрымальнікаў. Але метэазонды з беларускай тытунёвай кантрабандай працягваюць ляцець з Беларусі, а ў Літве нехта працягвае іх лавіць. І гэта не толькі памежнікі. Бо не для іх гэты груз ад пачатку і адпраўляюць. Што адметна, пакуль на сітуацыю з мяжой перамоўны трэк ЗША з Мінскам не ўплывае. Ці можна лічыць адкрыццё Польшчай двух памежных пераходаў сведчаннем таго, што Варшаве мяняе палітыку адносінаў з Лукашэнкам, і ці будзе крок насустрач з боку рэжыму? Як рашэнне Варшавы уплывае на Літву і ці варта чакаць, што Вільня пойдзе на адкрыццё мяжы з Беларуссю? Чаму? Пра гэта і шмат што іншае мы і разважаем у штотыднёвым жывым эфіры Еўрарадыё з дацэнткай, кандыдаткай гістарычных навук, эксперткай па міжнароднай палітыцы Розай Турарбекавай

Пакуль Трамп дасылае не толькі запінкі, але і свайго спецпрадстаўніка ў Беларусь да Лукашэнкі, а Польшча адкрывае два памежныя пераходы на беларускай мяжы, з Беларусі ў Літву лятуць метэазонды з кантрабандай, а беларускія прадпрыемствы працуюць на расійскую акупацыйную армію. Працуюць так шчыльна і актыўна, што, як высвятляецца, нават абслугоўваюць міжкантынентальныя ракеты Расіі. Што стварае дадатковыя пагрозы рэгіянальнай бяспецы. Але выглядае на тое, што зараз ЗША задаюць новыя трэнды ў адносінах з рэжымам Лукашэнкі… Як глыбака ўцягнуты рэжым у працу на расійскую абаронку і наколькі выгаднымі застаюцца расійскія ваенныя заказы для беларускіх прадпрыемстваў? Як такое партнёрства Мінска і Масквы ўплывае на рэгіянальную бяспеку і ці дапамагаюць санкцыі стрымліваць беларускую падтрымку Расіі? Як змена стратэгіі ЗША адносна Беларусі будзе змяняць і еўрапейскае стаўленне да Лукашэнкі і ці не час дэмсілам перагледзець свае падыходы адносна рэжыму? Пра гэта і шмат што іншае мы і разважаем у жывым эфіры Еўрарадыё з прадстаўніком ініцыятывы BELPOL Уладзімірам Жыгарам

Беларусь у 2030 годзе — якой яна можа быць? Банк Ідэй сумесна з Еўрарадыё распачынае праграму, у якой журналістка Вольга Лойка разам з сапраўднымі профі ў розных галінах будзе шукаць адказ на гэтае ды іншыя пытанні. Госця восьмага выпуску — сузаснавальніца школы Stembridge Наталля Іскарцава. Тэмы: чаму і як вучыць дзяцей, каго павінна выгадаваць сучасная школа, дзе знайсці і як утрымаць у прафесіі адэкватных настаўнікаў.

Туск адкрывае пераходы — Еўразум за 14 лістапада | Новости Беларуси за 14 ноября by Euroradio

Прызначэнне Джона Коўла спецпасланнікам па Беларусі падымае адразу некалькі важных пытанняў. Па-першае, хто ён — палітычны цяжкавагавік з рэспубліканскім бэкграўндам або прагматык, якому даручылі шукаць шляхі вызвалення палітвязняў? І ці азначае яго з'яўленне, што Вашынгтон пачне гаварыць толькі з Мінскам — ці ж ён здольны працаваць і з дэмакратычнымі сіламі? Па-другое, якія інтарэсы пераследуюць у Амерыцы? На фоне ўключэння калію ў спіс крытычна важных рэсурсаў ЗША абмяркоўваецца, ці можа Вашынгтон пайсці на частковае змякчэнне санкцый супраць "Беларуськалія" ці нават паспрабаваць дамовіцца з Літвой аб транзіце. Стратэгія, дыпламатычны рычаг ці проста канспіралогія? Пра ўсё гэта ў эфіры Еўрарадыё гаворым з амерыканістам і дарадцам Агенцтва еўраатлантычнага супрацоўніцтва Антонам Пянькоўскім.

На сыходзячым тыдні ў Лукашэнкі было шмат справаў — ад сустрэчы з перадавікамі да падрыхтоўкі чарговага прыезду ў Мінск амерыканцаў. А тут яшчэ літоўцы са сваімі фурамі і палякі са сваёй салідарнасцю. Карацей — толькі паспявай вырашаць праблемы. У дэмсілаў таксама ўсяго хапала. То спрэчкі, хто больш хоча вызвалення палітзняволенных, то адхрышчэнне Сяргея Ціханоўскага ад Офісу. Вынікі тыдня падводзім з блогерам і палітычным актывістам Аляксандрам Кныровічам.

Шэсць пытаннечкаў і польская салідарнасць — Еўразум за 13 лістапада | Новости Беларуси за 13 ноября by Euroradio

Прызначэннем Коўла сваім спецпрадстаўніком ў Беларусі Трамп фактычна заявіў пра змену палітыкі ЗША адносна Беларусі, а чарговай порцыяй кампліментаў Лукашэнку ў чарговы раз пацешыў яго самалюбства. Вось толькі перамовы Вашынгтона і Мінска па выніку сутыкаюцца з еўрапейскай рэчаіснасцю: санкцыямі Еўрасаюза і нежаданнем Еўропы раздаваць Лукашэнку “плюшкі” без рэальных зменаў рэпрэсіўнай палітыкі рэжыму ўнутры краіны і правакацый з яго боку на межах з краінамі-суседзямі. Чаму Трамп вырашыў афіцыйна замацаваць статус Коўла, хоць ён фактычна і так выконваў функцыю яго спецпрадстаўніка ў Беларусі? Ці пойдзе ў выніку ЕС па шляху ЗША адносна рэжыму Лукашэнкі і ці пагодзяцца на такую змену палітыкі ЕС Літва і Польшча? Ці стала зразумела, пра якую “вялікую здзелку” казаў Лукашэнка і якой будзе на гэтую здзелку рэакцыя Крамля? Гэтыя ды іншыя тэмы абмяркоўваем у штотыднёвым жывым эфіры Еўрарадыё з палітычным аглядальнікам, гісторыкам Аляксандрам Фрыдманам

Ад візіту Джона Коўла ў Беларусь і ад працягу перамоў з Лукашэнкам шмат чаканняў. І размова не толькі пра вызваленне палітвязняў. Відавочна, што гэты перамоўны трэк, хай не адразу і не відавочна, але будзе ўплываць на адносіны паміж Еўрасаюзам і Беларуссю. Бо калі ЗША і пайшлі на рэзкую змену стратэгіі ў дачыненнях да рэжыму Лукашэнкі, то ЕС працягвае стаяць на сваіх прынцыповых пазіцыях і не адмаўляецца ад раней агучаных патрабаванняў і ўмоў, выкананне якіх можа стаць пачаткам дыялогу з Мінскам. Тым больш, на фоне пагроз, якія, як лічыць Вільня, рэжым стварае для нацбяспекі Літвы. І не толькі Літвы… Якія перспектывы для развіцця дыялогу паміж ЗША і Беларуссю дае прызначэнне Коўла і што гэта азначае ў пытанні вызвалення палітвязняў? Як перамовы ЗША з Лукашэнкам уплываюць на палітыку ЕС адносна Беларусі і якая роля Літвы ў міжнароднай палітыцы па Беларусі? Якія перспектывы ў вырашэнні памежнага крызісу з Літвой і якіх зменаў чакаць на мяжы беларуска-польскай? Гэтыя ды іншыя тэмы абмяркоўваем у жывым эфіры Еўрарадыё з кіраўніком Агенцтва еўраатлантычнага супрацоўніцтва Валерыем Кавалеўскім

13 лістапада ў эфіры Еўрарадыё — галоўны менеджар стрымінгавай платформы “Belarus Tomorrow”, заснавальнік таварыства “Беларуская дыяспара ў Польшчы”, аўтар трох кніг на паляшуцкай мове Аляксей Дзікавіцкі. Беларусы павінны не раз'ядноўвацца, а шукаць любыя магчымасці для аб'яднання. Бо толькі там мы здолеем не проста выжыць, але і захавацца як народ, як нацыя. Захаваць свае адметнасці і — вярнуць сабе права людзьмі звацца. Прычым — на сваёй зямлі. На такой зямлі, дзе мы будзем сапраўды гаспадарамі. І мы гэтага абавязкова дасягнём, калі будзем разам ісці да агульнай мэты, перакананы Аляксей Дзікавіцкі. Пра тое, як культурніцкія традыцыі і моўныя адметнасці палешукоў узбагачаюць нашу агульную беларускую спадчыну, як нам захавацца ў эміграцыі і не загінуць пад ціскам русіфікацыі ўнутры краіны, чаму важна не проста вярнуць сабе сваю зямлю, але і права быць на ёй сапраўднымі гаспадарамі, мы і разважаем у праграме “Ідэя Х” з Аляксеем Дзікавіцкім.

Чым далей, тым больш месца і ў нашым асабістым жыцці, і ў жыцці грамадства займаюць тэхналогіі. Дзякуючы тэхналогіям беларусы былі на крок на перадзе рэжыму ў, да прыкладу, 2020 годзе. І хоць перамагчы рэжым тады гэта не дапамагло, але важнасць тэхналогій паказала не толькі грамадству, але і рэжыму. І ён распачаў лічбавыя рэпрэсіі. Сёння ў свеце распаўсюджваецца новая тэхналагічная хваля — штучны інтэлект. І ён можа стаць новым вакном тэхналагічных магчымасцяў для дэмсіл. Тэхналогіі ў руках дэмсіл і рэжыма — як яны імі карыстаюцца і на чыім баку перавага? Як працуюць лічбавыя рэпрэсіі і што ім могуць супрацьпаставіць дэмсілы? Ці здольны штучны інтэлект дапамагчы дэмакратызацыі Беларусі і як дагрукацца ва ўмовах рэпрэсій да беларусаў унутры Беларусі? На гэтыя ды іншыя пытанні ў эфіры Еўрарадыё адказвае лідарка грамадскай суполкі "Сумленныя людзі", былая віцэ-спікерка Каардынацыйнай рады Алена Жываглод

Беларуская вёска і Джон Коўл — Еўразум за 12 лістапада | Новости Беларуси за 12 ноября by Euroradio

Метэазонды з беларускімі кантрабанднымі цыгарэтамі, якія Лукашэнка і яго прапагандысты ўпарта называюць проста “шарыкамі”, прывялі да закрыцця беларуска-літоўскай мяжы. З чым салідарызавалася Польшча, адклаўшы на два тыдні ўжо запланаванае адкрыццё двух памежных пераходаў на мяжы з Беларуссю. Фактычна ў закладнікі да рэжыму Лукашэнкі патрапіла больш за 1 тысячу літоўскіх грузаперавозчыкаў, якія сталі козырам у руках Мінска. Але раптам у сітуацыю ўмяшаўся “амерыканскі фактар” — Трамп заявіў пра намер прызначыць Коўла сваім спецпрадстаўніком ў Беларусі і выдаў чарговую порцыю кампліментаў Лукашэнку… Хто ці што стаіць за сітуацыяй з метэазондамі і ці сапраўды яны нясуць пагрозу бяспецы Літвы? Якая роля ў канфлікце Мінска і Вільні адведзеная Расіі і ці чаканай была падтрымка пазіцыі Літвы з боку Польшчы? Якія мэты пераследуе Трамп, працягваючы гульню з Лукашэнкам, і якой будзе на гэта рэакцыя Крамля? На гэтыя ды іншыя пытанні ў эфіры Еўрарадыё адказвае палітолаг, старшы навуковы супрацоўнік Цэнтра ўсходніх даследаванняў у Варшаве Каміль Клысіньскі (Kamil Kłysiński)

У выніку рэпрэсій і палітычнага пераследу з Беларусі цягам апошніх 5 гадоў вымушана з'ехалі дзясяткі “людзей тэатра” — драматургаў, рэжысёраў, актораў, мастакоў. Каб іх аб'яднаць і падтрымаць, у Польшчы быў створаны фонд BY teatr. Мэта яго — ствараць праекты “ў капрадукцыі з польскімі партнёрамі ў іх прасторы”. Такі вось прынцып мультыкультуралізму закладзены ў канцэпцыю праекта. Каб захоўваючы свой твар, беларускую ідэнтычнасць і мову, весці дыялог з культурай краіны, якая прыняла беларускіх людзей тэатра. Чаму ўзнікла патрэба ствараць адмысловы фонд для аб'яднання дзеячаў тэатра і якія мэты найперш пераследваліся? Ці існуе магчымасць працягваць і ў эміграцыі рабіць “беларускі прадукт” і ці можа ён быць цікавым не толькі беларусам? Ці лёгка знайсці сваё месца на чужых тэатральных сцэнах і чым, якімі праектамі можа ўжо пахваліцца фонд і яго ўдзельнікі? На гэтыя ды іншыя пытанні ў эфіры Еўрарадыё адказвае заснавальнік фонду BY teatr, рэжысёр Андрэй Новік

Вызваленне беларускіх палітвязняў з лукашэнкаўскіх турмаў не паспрыяла атрыманню Трампам Нобелеўскай прэміі міра. А эскалацыя канфрантацыі з Вільняй і Варшаваq хаўруснікамі ЗША прымушалі думаць, што інтарэс прэзідэнта ЗША да “беларускай тэмы” і кантактам з Лукашэнкам будзе імкнуцца да нуля. Але гэтыя прагнозы не спраўдзіліся. Больш за тое, Трам абвясціў пра намер прызначыць свайго бліжэйшага паплечніка Джона Коўла cпецпрадстаўніком у Беларусі і заявіў, што Коўл ужо вядзе перамовы з Лукашэнкам пра вызваленне 50 “закладнікаў”. Чаму “беларуская тэма” не адпускае Трампа і чым яна для прэзідэнта ЗША насамрэч цікавая? Ці сапраўды існуе рэальная пагроза анексіі Расіяй пакуль яшчэ суверэннай Беларусі і як ЗША могуць гэтаму перашкодзіць? Ці варта разлічваць на пачатак адлігі ў выніку такіх перамоў паміж Мінскам і ЗША і як гэтай сітуацыяй могуць скарыстацца дэмсілы? На гэтыя ды іншыя пытанні ў эфіры Еўрарадыё адказвае палітычны аглядальнік Радыё Свабода Юрый Дракахруст

ЧаркаШкварка і "Славянскі базар" — Еўразум за 11 лістапада | Новости Беларуси за 11 ноября by Euroradio

Грамадскі актывіст Павел Вінаградаў быў палітвязнем за сваё жыццё ўжо тройчы. І яго вызваленне па “памілаванні”, якое адбылося 11 верасня 2025 года, таксама не было першым — гэтак жа “мілаваў” рэжым Вінаградава і раней. Але дэпартавалі з краіны яго ўпершыню. Дый шмат чаго іншага, выглядае на тое, падчас гэтага зняволення было ўпершыню… Чаму не выехаў з краіны ў 2021 годзе, калі была такая магчымасць, і з чым нечаканым сутыкнуўся падчас апошняга зняволення? Дзе знаходзіў сілы супрацьстаяць здзекам і прыніжэннем і як успрыняў дэпартацыю з Беларусі па вызваленні? Ці гатовы прабачыць Лукашэнку і ці бачыць сэнс працягваць змаганне з рэжымам у эміграцыі? На гэтыя ды іншыя пытанні ў эфіры Еўрарадыё адказвае былы палітвязень, грамадскі актывіст Павел Вінаградаў

Сёння Лукашэнка чарговы раз загаварыў пра “вялікія поспехі вёскі” і заклікаў “не плакацца, а працаваць”, называючы сёлетні ўраджай гістарычным. Але за рыторыкай пра “каравай і жыццё” застаюцца пытанні — што насамрэч адбываецца ў рэгіёнах, як скарачаецца насельніцтва ў сельскай мясцовасці і навошта дзяржава стварае малакамплектныя рознаўзроставыя групы ў дзіцячых садках на вёсцы? Ці можа такая “аптымізацыя” быць адказам на дэмаграфічны крызіс, а не яго сімптомам? Гаворка пойдзе і пра сітуацыю ў прамысловасці: чаму запаволенне расійскай эканомікі цягне за сабой беларускую, як пры нізкіх тэмпах росту ўлады працягваюць хваліцца нізкім узроўнем беспрацоўя і “барацьбой з тунеядцамі”, адкуль узяўся рост золатавалютных рэзерваў пры адмоўным гандлёвым балансе і што азначае пагроза “адціснуць” літоўскія фуры пасля закрыцця мяжы. Пра ўсё гэта — пра рэальныя эканамічныя тэндэнцыі за прыгожымі справаздачамі, пра тое, чаго баіцца ўлада і што чакае беларускую эканоміку ў зімовы сезон — у эфіры Еўрарадыё гаворым з эканамісткай Анастасіяй Лузгінай.

Прызначэнне Трампам на пазіцыю спецпасланніка ЗША па Беларусі Джона Коўла стала сведчаннем таго, што насамрэч для прэзідэнта ЗША і яго адміністрацыі кантакты з Лукашэнкам — не толькі магчымасць перадаць адмысловыя пасланні ў Крэмль. Відавочна, што перамоўны трэк паміж Вашынгтонам і Мінскам ёсць і ён асобны ад іншых перамоўных трэкаў, якія Вашынгтон вядзе з Масквой альбо Кіевам. І вызваленне палітвязняў у выніку перамоў з Лукашэнкам — гэта не проста пазітыўны, але не самы галоўны вынік такой камунікацыі. Што для Беларусі, беларускага грамадства і дэмсіл мяняе прызначэнне Коўла спецпасланнікам Трампа ў Беларусі? Як гэта змяняе канфігурацыю і расстаноўку ўнутры дэмсіл і якія адкрывае магчымасці для прыхільнікаў перамоў з рэжымам? Ці апраўданыя спадзяванні, што кантакты Мінска і Вашынгтона прывядуць да змяншэння ўзроўню рэпрэсій у краіне? На гэтыя ды іншыя пытанні ў эфіры Еўрарадыё адказвае сябра штаба Віктара Бабарыкі, адказны сакратар Каардынацыйнай рады Іван Краўцоў

Тыдзень таму ў эфіры Еўрарадыё разам з даследчыцай і медыяэксперткай Ірынай Сідорскай мы пачалі разбіраць вынікі новага даследавання Беларускага цэнтра стратэгічных камунікацый — як дзяржаўныя медыя ў 2025 годзе ператваралі навіны ў інструмент кантролю: ад вучэнняў “Захад–2025” да гісторыі знікнення Анжалікі Мельнікавай. Сёння працягваем — паглядзім, як прапаганда працуе з тым, што павінна аб'ядноўваць, а не раздзяляць: культурай і памяццю. Чаму “Славянскі базар” робяць сімвалам “славянскага адзінства” і як 3 ліпеня — Дзень незалежнасці — выкарыстоўваецца, каб адціснуць сэнс сапраўднай свабоды. Пра тое, як улада перапісвае сэнсы і фарміруе патрэбныя эмоцыі, гаворым ў начшым чарговым эфіры.

Новае дыханне паміж Мінскам і Вашынгтонам— Еўразум за 10 лістапада | Новости Беларуси за 10 ноября by Euroradio

Закрыццё беларуска-літоўскай мяжы закранула не толькі працоўныя альбо турыстычныя планы, але і жыццё людзей. Для многіх маладых беларусаў і беларусак гэта стала перашкодай у адукацыі — студэнты не могуць дабрацца да ўніверсітэтаў, дзе іх чакаюць, а спецыялісты не маюць магчымасці працягваць працу або пачынаць новыя праекты. Бо не могуць выехаць. Безумоўна, ёсць варыянт з памежным пераходам на польскай мяжы, але гэта час, грошы, высілкі. Як закрыццё мяжы паўплывала на моладзь, ці сапраўды магчымасць выезду па пытаннях навучання ці працы такое крытычна важнае? Як, прымаючы рашэнні адносна нацыянальнай бяспекі, краіны могуць улічваць інтарэсы беларускай моладзі і ці не мусіць беларуская моладзь з разуменнем ставіцца да пытанняў, якія хвалююць суседнія краіны, і іх рашэнняў? Ці магчыма паўплываць на рашэнні ўрадаў адносна сітуацыі з закрыццём мяжы і як вырашаюцца пытанні з пашырэннем магчымасцяў для навучання беларусаў за мяжой? Пра гэта і шмат што іншае мы і разважаем у жывым эфіры Еўрарадыё з прадстаўніцай па справах моладзі і студэнцтва Аб'яднанага пераходнага кабінета Маргарытай Ворыхавай

Просьбу выпусціць з Беларусі захраслыя на яе тэрыторыі сотні машын аўтаперавозчыкаў на літоўскіх нумарах беларускі бок не проста праігнараваў — наўпрост звязаў магчымасць выезду грузаперавозчыкаў з адкрыццём літоўскім бокам мяжы. Тым часам, пасля перапынку на некалькі дзён, напрыканцы мінулага тыдня радыёлакацыйныя станцыі зноў зафіксавалі аб'екты, што ляцелі з Беларусі ў бок Літвы. Лукашэнка правёў нараду з кіраўніком памежнага камітэта і паставіў перад ім нейкія невядомыя задачы, а прэм'ерка Літвы Інга Ругінене 8 лістапада правяла на беларускай мяжы. У гэты час Трамп працягвае дамагацца добрых вынікаў у пытаннях міра ва Украіне і (нібыта) дае дазвол Венгрыі працягваць набываць расійскія энерганосьбіты… Ці атрымаецца ў Лукашэнкі дамагчыся адкрыцця літоўскай мяжы ў абмен на вызваленне літоўскіх грузаперавозчыкаў? Што стаіць за нежаданнем спыніць запускі метэазондаў з тэрыторыі Беларусі і да чаго працяг іх палётаў можа прывесці? Ці можа Трамп вырашаць пытанні закупкі еўрапейскімі краінамі расійскіх энерганосьбітаў і як Аўстралія дапаможа дэмакратызацыі Беларусі? Пра гэта і шмат што іншае мы і разважаем у штотыднёвым жывым эфіры Еўрарадыё з дацэнткай, кандыдаткай гістарычных навук, эксперткай па міжнароднай палітыцы Розай Турарбекавай

Медалі ад Пуціна атрымалі днямі двое прадстаўнікоў беларускай праваслаўнай царквы — ігумене Гаўрыіле і протаіерэю Андрею Лемяшонку іх уручылі “за ўнёсак у захаванне рускай мовы і культуры”. Дзякуючы Пуціну за ўзнагароду, Лемяшонак сярод іншага сказаў: “дзякуй, пайшлі на Галгофу, за Хрыстом”… А вось намеснік Свята-Успенскага Жыровіцкага манастыра архіепіскап Гурий, які пакуль ніякага медаля не атрымаў, выкрыў у сваім інтэрв'ю каварныя планы ЗША і нейкіх не названых глабалістаў: захапіць увесь свет і знішчыць Праваслаўную царкву. Чаму ўзнагароджанне дзвюх прадстаўнікоў БПЦ — добрая навіна для беларускага праваслаўя? Як на гэта ўзнагароджанне рэагуюць іншыя святары і як супрацьстаяць рускаму свету ў галовах царкоўнікаў? Ці сапраўды святары вераць у канспіралагічныя версіі пра знішчэнне праваслаўя і чаму так важна даносіць інфармацыю пра сітуацыю ў Беларусі да святароў ўсяго свету? Гэтыя ды іншыя тэмы абмяркоўваем у жывым эфіры Еўрарадыё з тэалагіняй, эксперткай у галіне рэлігіі, палітыкі і абароны правоў Наталляй Васілевіч

Аўстралія і Новая Зеландыя хоць і знаходзяцца вельмі далёка ад Беларусі, але для беларусаў краіны не чужыя. Там ёсць і беларускія дыяспары (а дзе іх няма!), і пэўнае беларускае жыццё, і цікавасць да нашай краіны з боку мясцовых палітыкаў. Сведчаннем гэтага стаў візіт у гэтыя краіны Святланы Ціханоўскай. Якая пад час паездкі, што працягвалася з 3 па 7 лістапада, паспела правесці шмат сустрэч як з прадстаўнікамі кіраўніцтва Аўстраліі і Новай Зеландыі, так і з мясцовымі беларусамі і нават выступіць з лекцыяй па сітуацыі ў нашай краіне перад навукоўцамі і студэнтамі тамтэйшага ВНУ. Чым адметны візіт Ціханоўскай ў Аўстралію і Новую Зеландыю і якая яго мэта? Як гэтыя краіны могуць паўплываць на сітуацыю ў Беларусі і ў чым канкрэтным можа выявіцца падтрымка беларусаў з іх боку? З якімі праблемамі сутыкаюцца беларусы дыяспар Аўстраліі і Новай Зеландыі і ці разумеюць мясцовыя ўлады гэтыя праблемы? На гэтыя ды іншыя пытанні ў эфіры Еўрарадыё адказвае дарадца Святланы Ціханоўскай па пытаннях дыпламатыі Дзяніс Кучынскі

Ці магчымая яшчэ "вялікая здзелка" і чаму беларусы здаюць валюту. Еўразум за 6 лістапада | Новости Беларуси за 6 ноября by Euroradio

ЗША прыпынілі дзеянне санкцый, уведзеных супраць Белавія і канкрэтна тых самалётаў, якімі карыстаецца Лукашэнка і яго сям'я. І гэта асобныя эксперты лічаць сведчаннем таго, што “Вашынгтон не толькі захоўвае беларускі кірунак адчыненым, але гэты канал можа цяпер сапраўды запрацаваць”. Што сведчыць пра “далікатную каштоўнасць Лукашэнкі” і захоўвае спадзеў на вызваленне значнай колькасці палітвязняў. Без спадзеваў на спыненне рэпрэсій. І на тое, што рэжым спыніць свае правакацыі на межах суседніх краін. Ці стане “карэкціроўка” санкцый ЗША ў дачыненні да Белавія нагодай для пашырэння дыялогу паміж Вашынгтонам і Мінскам? Ці варта разлічваць на вяртанне да перамоў Мінска з Польшчай і як звязаныя адкрыццё памежных пераходаў на польскай мяжы з сітуацыяй на мяжы літоўскай? Якія магчымыя змены ў палітыцы ЕС адносна Беларусі і ці ўплываюць на рашэнні адносна стратэгіі па Беларусі меркаванні прадстаўнікоў беларускіх дэмсіл? Гэтыя ды іншыя тэмы абмяркоўваем у штотыднёвым жывым эфіры Еўрарадыё з палітычным аглядальнікам, гісторыкам Аляксандрам Фрыдманам

Стаў вядомы праект бюджэту Беларусі на 2026 год. І тое, што практычна ўсе так званыя “сілавыя структуры” атрымаюць значна больш грошай на свае патрэбы, здзіўлення не выклікае. Бо на каго ж яшчэ разлічваць рэжыму ў сённяшняй сітуацыі, як не на КДБ, МУС, пракурату і суды — яны ўсе атрымаюць сумы, большыя за леташнія на 19-22%. Што дзіўна, на 202 мільёны рублёў менш выдаткоўваецца на нацыянальную бяспеку. Затое, калі верыць прагнозным паказчыкам эканамічнага развіцця, нас чакае рост ВУП і запавольванне інфляцыі. Ды яшчэ і дзеянне санкцый, уведзеных супраць Белавія і авіяпарка сям'і Лукашэнкі, ЗША прыпынілі. Чым адметны праект бюджэту Беларусі на 2026 год і што чакае сацыяльныя сферы? Што насамрэч стаіць за заявамі пра “поўнае зняцце санкцый ЗША, накладзеных на Белавія” і ці адпавядае гэта рэчаіснасці? Якія страты нясе Беларусь ад закрыцця беларуска-літоўскай мяжы і што адбываецца на рынку працы? Гэтыя ды іншыя эканамічныя тэмы абмяркоўваем у жывым эфіры Еўрарадыё з эксперткай у сферы дзяржаўнага кіравання і міжнароднага развіцця, магістаркай эканомікі Алісай Рыжычэнка

6 лістапада ў эфіры Еўрарадыё — актор тэатра і кіно, заслужаны артыст Беларусі, купалавец Ігар Сігоў. Беларускаму грамадству было наканавана прайсці праз 2020 год і працягваць шлях свайго сталення, нягледзячы на ўсё тое, што нам сёння даводзіцца перажываць — рэпрэсіі, эміграцыю, расчараванне… Але калі мы хочам захавацца як нацыя і захаваць сваю краіну, мы мусім праз гэтыя выпрабаванні прайсці. Магчыма, перад намі паўстане пытанне выбару: ці браць у рукі зброю? Але калі іншага выйсця не будзе, калі паўстане выбар паміж знікненнем усяго і неабходнасцю змагацца за гэта сваё са зброяй у руках, то зброю давядзецца браць, перакананы Ігар Сігоў. Пра тое, ці здольныя мы захаваць сваю беларускасць у эміграцыі, ці не быў памылкай 2020 год і ці пагражае нам грамадзянская вайна, мы і разважаем у праграме “Ідэя Х” з Ігарам Сіговым.

Неўзабаве скончацца тыя два тыдні, на якія Варшава адклала на знак салідарнасці з Літвой адкрыццё двух пунктаў пропуску на беларускай мяжы. Безумоўна, ёсць рызыка, што цяпер Мінск стане ў позу і ад гэтага адкрыцця (адпаведна і “здзелкі” з Варшавай) адмовіцца. Тым не менш, спадзяванні на пачатак дээскалацыі на межах з Беларуссю застаюцца. Бо там недалёка і да заканчэння тэрміну, на які Літва закрыла мяжу з Беларуссю. А там, глядзіш, і кантакцёры з Вашынгтона ізноў да Мінска даедуць — як працяг перамоў наконт “вялікай здзелкі” з Лукашэнкам… Што насамрэч запусціла працэс эскалацыі на межах Беларусі і краін ЕС — Літвы і Польшчы? На якім этапе рэалізацыя “вялікай здзелкі”, прапанаванай Лукашэнкам Трампу і якое дачыненне да гэтага перамоўнага трэку мае Масква? Як на сітуацыю ў адносінах паміж Беларуссю, Літвой і Польшчай рэагуюць іншыя краіны ЕС і ці застаецца шанец у прыхільнікаў пачатку перамоў з рэжымам перацягнуць іх на свой бок? На гэтыя ды іншыя пытанні ў эфіры Еўрарадыё адказвае палітычны аналітык, эксперт Берлінскага цэнтра Карнегі Арцём Шрайбман

Амерыканскія журналісты баяцца ехаць у Беларусь. Еўразум за 5 лістапада | Новости за 5 ноября by Euroradio

Беларусь у 2030 годзе — якой яна можа быць? Банк Ідэй сумесна з Еўрарадыё распачынае праграму, у якой журналістка Вольга Лойка разам з сапраўднымі профі ў розных галінах будзе шукаць адказ на гэтае ды іншыя пытанні. Госць сёмага выпуску — сацыёлаг Філіп Біканаў. Тэма: якім будзе грамадства праз 5 гадоў, ці чакаць новага "сацыяльнага кантракту" паміж беларусамі і Лукашэнкам.

Метэазонды з кантрабанднымі беларускімі цыгарэтамі (ці "шарыкі", па версіі Лукашэнкі), з-за якіх былі вымушаныя спыняць сваю працу аэрапорты Вільнюса і Каўнаса, запускалі з тэрыторыі Беларусі… літоўскія кантрабандысты! Ну, людзям жа трэба неяк свае сем'і карміць, вось яны і едуць у Беларусі і адтуль у бок свайго дома запускаюць тыя "шарыкі" з цыгарэтамі-кармільцамі. А літоўскія ўлады ці то не разабраўшыся, ці то адмыслова ў якасці правакацыі, закрылі беларуска-літоўскую мяжу. На месяц! І атрымалі падтрымку ў сваіх правакацыйных дзеяннях ад палякаў і амерыканцаў! Чаму Літва не можа кантраляваць сваіх кантрабандыстаў, якія запускаюць з Беларусі метэазонды і ствараюць пагрозы нацыянальнай бяспецы сваёй жа краіны? Што насамрэч запусціла працэс эскалацыі на межах Беларусі і краін ЕС — Літвы і Польшчы? Як гэтая сітуацыя ўплывае на стаўленне да беларусаў і ці мае адносіны да сітуацыі на мяжы перамоўны трэк паміж Мінскам і Вашынгтонам? На гэтыя ды іншыя пытанні ў эфіры Еўрарадыё адказвае літоўскі палітычны філосаф, прафесар кафедры філасофіі ўніверсітэта Вітаўта Вялікага Гінтаўтас Мажэйкіс (Gintautas Mažeikis)

"Самалет Rayanair сам сябе пасадзіў у Мінску, хоць ужо даляцеў да Вільні", "Літоўцы самі сабе зонды з цыгарэтамі запускаюць", "Санкцыі самі сябе ўвялі і межы самі па сабе закрыліся"… Ну, а тэрарыст Пратасевіч, які зусім нядаўна быў тым, хто "крывёй Беларусь хацеў заліць", апынуўся штатным лукашэнкаўскім разведчыкам на заробку. Гэта не пацыент Навінак нагаварыў і не эксперт-канспіролаг, а той, хто называе сябе кіраўніком Беларусі. І пакуль усе абмяркоўваюць новыя крынжовыя выказванні Лукашэнкі, краіна ўсё больш губляе суверэнітэт і трапляе ў залежнасць ад Расіі. Пра што сведчаць апошнія заявы Лукашэнкі і да каго скіраваныя яго "геапалітычныя заявы"? Што стаіць за актывізацыяй працы "супрацоўнікаў спецслужбаў" за мяжой з незалежнымі экспертамі і актывістамі дэмсіл і пра што сведчыць пакручасты лёс "разведчыка Пратасевіча"? Якія высновы робяць заходнія палітыкі з паводзінаў Лукашэнкі адносна Літвы і Польшчы і як хутка ў Мінску вярнуцца да размоў пра "перагорнутую старонку"? Пра гэта і шмат што іншае мы і разважаем у штотыднёвым жывым эфіры Еўрарадыё з кіраўніком варшаўскага Цэнтра палітычнага аналізу і прагнозу, доктарам палітычных навук, сябрам “Вольнай Беларусі” Паўлам Усавым

Як манетызаваць беларускае паветра і дзе засвяціліся беларускія шпіёны. Еўразум за 4 лістапада | Новости Беларуси за 4 ноября by Euroradio

Калі ўжо Беларусь застаецца ледзь не адзінымі лёгкімі Еўропы, то лагічна будзе на гэтым зарабіць. Гэта першае правіла бізнесу. А Лукашэнка, як добра вядома дзякуючы расследванням BELPOL, Бюро ды іншых расследвальнікаў, зарабляць умее на ўсім, што ў Беларусі дрэнна (і нават калі добра) ляжыць. Вось і аб'явіў ён пра запуск новага бізнес-праекта: будуць “ванючую Еўропу” чыстым беларускім паветрам з водарам дыктатуры забяспечваць. Відаць, менавіта для чысціні паветра ў Беларусі ўводзяцца абмежаванні для еўрапейскіх грузаперавозчыкаў. Што, відаць, дазволіць у наступным годзе падвысіць ВУП краіны, стрымаць інфляцыю ды выканаць іншыя прагнозы эканамічнага развіцця… Ці магчыма зарабіць на беларускім паветры і колькі Лукашэнка пакладзе ў бюджэт дзякуючы такому бізнесу? Чым цікавы эканамічны прагноз на наступны год і на колькі багацей стануць жыць беларусы? Чым рэжыму не дагадзілі еўрапейскія грузаперавозчыкі і што здарылася з расійскім ваенпрамам? На гэтыя ды іншыя пытанні ў эфіры Еўрарадыё адказвае аўтар і вядоўца праграмы "Оптымум" на канале “Беларусы і рынак”, эканамічны аглядальнік Андрэй Махоўскі

Выглядае на тое, што Пратасевіч прэтэндуе на месца самага вядомага і дарагога агента лукашэнкаўскіх спецслужб. Нават калі Лукашэнка прызнае сваёй агентурай Анжаліку Мельнікаву, то Пратасевіча ёй не абагнаць. Хаця б зыходзячы з таго, у колькі Беларусі той агент Пратасевіч абыйшоўся. І працягвае абыходзіцца. Здаецца, у гісторыі Беларусі такой гучнай шпіёнскай гісторыі і не было — жывы бестсэлер нашых дзён проста! Але як дамаўляцца апанентам з рэжымам, калі ў яго такія і спецслужба, і агентура… Ці ёсць у гісторыі беларускай нацыі свая “шпіёнская старонка” і які лёс у тых “супрацоўнікаў спецслужб”? Лёс каго з “калег” нагадвае лёс “агента Пратасевіча” і якую функцыю ў дыктатарскіх рэжымах выконваюць спецслужбы, ўключна з выведкай? Як часта сканчаліся поспехам спробы дамовіцца з таталітарным рэжымам і на якіх умовах яны звычайна згодныя “перагарнуць старонку”? Пра гэта і шмат што іншае мы і разважаем у жывым эфіры Еўрарадыё з кандыдатам гістарычных навук Яўгенам Красуліным

Канферэнцыя па бяспецы ў Мінску, стэндап на тэму міжнародных адносінаў і геапалітыкі, актывізацыя прапаганды на тэмы міжнародных стасункаў, сустрэча з прадстаўніком Ватыкана і ганцы рэжыму Лукашэнкі ў спробах наладзіць адносіны з еўрапейскімі краінамі… Усё гэта падзеі нават не апошняга года, а некалькіх тыдняў. Да ўсяго, актывізацыі працы за мяжой спецслужбаў і як вішанка на торце прызнанне Лукашэнкам нядаўняга “тэрарыста” Пратасевіча — разведчыкам. Што стаіць за актывізацыяй працы “супрацоўнікаў спецслужб” за мяжой з незалежнымі экспертамі і актывістамі дэмсіл і пра што сведчыць пакручасты лёс “разведчыка Пратасевіча”? Чаму Лукашэнка раптоўна актывізаўся на міжнародным накірунку і да каго скіраваныя яго “геапалітычныя заявы”? Якія высновы робяць заходнія палітыкі з паводзінаў Лукашэнкі адносна Літвы і Польшчы і як хутка ў Мінску вярнуцца да размоў пра “перагарнутую старонку”? Адказвае паліталагіня, экспертка стратэгіі і аналітыкі, міжнародная сакратарка Задзіночання беларускіх студэнтаў Аліна Харысава

"Вялікай здзелцы" — канец? — Еўразум за 3 лістапада | Новости Беларуси за 3 ноября by Euroradio

Беларусам усё складаней карыстацца замежнымі фінтэх-сэрвісамі. На днях стала вядома, што Revolut пачаў блакаваць рахункі грамадзян Беларусі без ВНЖ у Еўрасаюзе. Кампанія тлумачыць гэта патрабаваннямі еўрапейскіх санкцый. Для многіх карыстальнікаў гэта азначае страту доступу да грошай і звыклага інструменту міжнародных разлікаў. Чаму санкцыйныя абмежаванні зноў узмацняюцца — і як гэта б'е па людзях і па банкаўскім сектары ў цэлым? У эфіры Еўрарадыё — эканамістка Анастасія Лузгіна. Пагаворым пра тое, як санкцыі ўплываюць на знешні гандаль Беларусі, як Нацбанк мяняе працэнтную палітыку ў канцы года і чаму ў лістападзе-снежні ён перагледзеў гранічныя стаўкі па новых крэдытах для юрыдычных і фізічных асоб. Разбяром, што стаіць за гэтымі рашэннямі і чаго чакаць эканоміцы ў бліжэйшыя месяцы.

Са студзеня 2026 года старшынства ў ЕС пераходзіць да Кіпра. Здавалася б, якое значэнне гэта мае для беларусаў, а тым больш для Беларусі? Насамрэч, кантакты з кіраўніцтвам краіны, якая “ўзначальвае” ЕС вельмі важныя, бо дазваляюць беларускія пытанні і праблемы даносіць не толькі да кіпрскіх уладаў ды палітыкаў, але, праз іх, і да ўсяго Еўрасаюза. Чым і плануе скарыстацца Дэмакратычная амбасада Беларусі на Кіпры. Тым больш, што беларуская дыяспара Кіпра не толькі досыць вялікая, але і актыўная. Што відаць, напрыклад, па той дапамозе палітвязням і іх сваякам, якую мясцовая суполка збірае. Якія магчымасці адчыняюцца перад беларусамі ў сувязі са старшынствам Кіпра ў ЕС і што для вырашэння беларускіх пытанняў плануе рабіць Дэмакратычная амбасада Беларусі на Кіпры? Чым жыве беларуская дыяспара Кіпра і якую канкрэтна дапамогу палітвязням мясцовая суполка аказвае? Як вырашаюцца пытанні з дакументамі для беларусаў Кіпра і ці гатовы Кіпр пайсці на аднаўленне адносін з Лукашэнкам? На гэтыя ды іншыя пытанні ў эфіры Еўрарадыё адказвае прадстаўніца Дэмакратычнай амбасады Беларусі на Кіпры Алеся Пархоменка.

Чарговую лекцыю па актуальных пытаннях міжнароднай палітыкі прачытаў ўдзячнай аўдыторыі Лукашэнка падчас свайго апошняга выезду ў рэгіёны. Гэтым разам пра значны ўнёсак “лектара” ў вырашэнне геапалітычных пытанняў планетарнага масштабу слухалі супрацоўнікі Бярэзінскага біясфернага запаведніка (і шматлікія супрацоўнікі службы аховы, спецслужбаў, прапагандысты). Даведаліся і пра тое, хто запускаў “шарыкі” ў Літву (не беларускі бок), як ідуць перамовы з ЗША (“Ну я і кажу: пашлі нах…”), хто сарваў вызваленне Пачобута (палякі разам з літоўцамі) і на каго працуе Пратасевіч на самой справе… Што прымусіла Лукашэнку менавіта цяпер звярнуцца да шчыраванняў пра апошнія палітычныя падзеі і да каго яго словы найперш былі скіраваныя? Ці будзе працяг у перамоў і “вялікай здзелкі” пасля таго, як Лукашэнка, па яго словах, паслаў амерыканцаў “нах…”? Якія пагрозы нясе пагаршэнне адносінаў з Літвой, ці чакаць адкрыцця новых пераходаў на польскай мяжы і вызвалення Пачобута? Пра гэта і шмат што іншае мы і разважаем у штотыднёвым жывым эфіры Еўрарадыё з дацэнткай, кандыдаткай гістарычных навук, эксперткай па міжнароднай палітыцы Розай Турарбекавай.

Новы цыкл даследаванняў Беларускага цэнтра стратэгічных камунікацый паказаў, як дзяржаўныя медыя і прапагандысцкія каналы ператвараюць любую падзею — ад вучэнняў “Захад–2025” да “Славянскага базару” — у інструмент легітымацыі ўлады і ўмацавання залежнасці ад Расіі. Вайсковыя тэмы падаюцца праз рыторыку “абароны ад варожага Захаду”, культура — як поле “бітвы каштоўнасцяў”, а нават Дзень Незалежнасці выкарыстоўваецца, каб сцерці сувязь з дэмакратычным рухам і паказаць Беларусь не як суб'ект, а як частку “саюзнай прасторы”. Асобны раздзел даследавання прысвечаны таму, як прапаганда працуе з вострымі сацыяльнымі і палітычнымі кейсамі — скандалу вакол “пакістанскіх рабочых” і гісторыі знікнення былой спікеркі Каардынацыйнай Рады Анжалікі Мельнікавай. Замест фактаў — эмацыйныя гісторыі, спекуляцыі і пошук “знешніх ворагаў”, каб схаваць унутраныя прычыны напружання. Пра тое, што аб'ядноўвае гэтыя сюжэты, як дзяржава кіруе эмоцыямі праз медыя і чаму нават культура становіцца часткай ідэалагічнай вайны — у эфіры Еўрарадыё распавядзе доктарка навук, гендарная даследчыца і медыяэкспертка Ірына Сідорская.

Беларусы хочуць як у Фінляндыі, а атрымаюць "Арэшнік". Еўразум за 31 кастрычніка | Новости Беларуси за 31 октября by Euroradio

Метэазонды з кантрабандай беларускіх цыгарэт у небе Літвы прывялі да непрыемных наступстваў. Што праўда, пакуль яны непрыемныя выключна для шараговых беларусаў і літоўцаў — як зачыненая на месяц мяжа ўдарыць па кантрабандыстах, рэжыму і канкрэтна Лукашэнку, сказаць складана. Найхутчэй — ніяк. Тым не менш, ёсць два моманты, якія, не выключана, памяняюць сітуацыю: падтрымку дзеянняў Літвы выказаў прадстаўнік прэзідэнта Трампа і адзін з галоўных перамоўшчыкаў з Лукашэнкам Кіт Келаг, а Кая Калас заявіла пра гатоўнасць ЕС увесці новыя санкцыі супраць рэжыму Лукашэнкі. Ці чаканай была рэакцыя Літвы на метэазонды з Беларусі і чаму закрыццё мяжы не закранула вандроўнікаў з Расіі і транзіт у Калінінградскую вобласць? Ці паўплывае падтрымка дзеянняў Літвы з боку ЗША на перамовы паміж Вашынгтонам і Мінскам? Як выглядае рэакцыя Мінска на рашэнне Літвы аб закрыцці мяжы і ці варта сапраўды чакаць новых санкцый ЕС ў дачыненні да Беларусі? Гэтыя ды іншыя тэмы абмяркоўваем у штотыднёвым жывым эфіры Еўрарадыё з палітычным аглядальнікам, гісторыкам Аляксандрам Фрыдманам.

Цэны растуць хутчэй, чым гэтага хочуць чыноўнікі. Як гэта тлумачыць кіраўнік Нацбанка — і ў чым прычыны насамрэч? Абмяркуем гэта з блогерам Аляксандрам Кныровічам. Таксама пагаворым пра Афрыку, якую лукашэнкаўскія каміваяжоры ўсё адкрываюць-адкрываюць, ды ніяк не адкрыюць. Пра цыгарэты, якія ляцяць на поўнач. І пра ядзерную зброю — пра яе ўвогуле ўсе гавораць — і Пуцін, і Трамп, і Сі. І Беларусь ужо ў снежні рызыкуе апынуцца ў цэнтры гэтых размоваў.

У грамадска-палітычным жыцці беларусаў зноў напружанне. Дэмакратычныя сілы селі на своеасаблівы “шпагат”: з аднаго боку яны патрабуюць узмацнення ціску на рэжым, з іншага — бачаць, што санкцыі і закрыццё межаў найперш б'юць па звычайных людзях. Тым часам крайне левае амерыканскае выданне The Grayzone апублікавала артыкул са злітай перапіскай Святланы Ціханоўскай і Валерыя Кавалеўскага. Кавалеўскі кажа, што доступа да ягонай пошты ніхто не меў, у Офісе Ціханоўскай адказваюць, што афіцыйную пошту ніхто не ламаў. Тады як гэта можна патлумачыць і што цяпер казаць пра празрыстасць і давер у дэмакратычным асяроддзі? Каму давяраць? Пра ўсё гэта, а таксама пра тое, якія высновы робяць экс-палітвязні з падзей 2020-га, ці запатрабаваная Еўропай канцэпцыя “абмежаванай дээскалацыі” і чаму Беларусь апусцілася да 105-га месца ў Індэксе вяршэнства права, пагаворым з палітычным аналітыкам інфармацыйнага агенцтва “Позірк” Аляксандрам Класкоўскім.

У гісторыі ўсё паўтараецца. Магчыма, у гэта некаму складана паверыць, але нават у беларускай палітыцы (не кажучы ўжо пра іншыя сферы жыцця) складана знайсці нешта, што не прапаноўвалі, не рабілі ці не агучвалі раней. Да прыкладу, ідэю “фінляндызацыі Беларусі”. Так, і гэта прапаноўвалася як ідэя кірунку развіцця нашай краіны амаль два дзесяцігоддзя таму — Аляксандрам Мілінкевічам. І пра еўрапейскі выбар беларусаў спрачаліся, і пра нейтралітэт, і пра пагрозу еўрапейскіх санкцый для такога геапалітычнага выбару казалі. І вось чуем гэта ўсё наноў. І большасцю гэта ўспрымаецца як нейкае геніяльнае вынаходніцтва. У чым 20 гадоў таму была ідэя “фінляндызацыі Беларусі” і як гэтая ідэя можа выглядаць сёння? Чаму беларусы не могуць вызначыцца са сваім “геапалітычным выбарам” і што пагражае пашырэнню росту еўрапейскіх настрояў грамадства? Як хутка дэмсілы дойдуць да самароспуску і як супрацьстаяць правакацыям і працы на развал дэмруху з боку спецслужб? На гэтыя ды іншыя пытанні ў эфіры Еўрарадыё адказвае экс-кандыдат у прэзідэнты, былы кіраўнік руху “За свабоду”, заснавальнік і кіраўнік Вольнага беларускага ўніверсітэта, пазаштатны дарадца Святланы Ціханоўскай у пытаннях еўрапейскага выбару Беларусі Аляксандр Мілінкевіч.

Польшча знянацку заявіла, што гатовая адкрыць пераходы “Баброўнікі” і “Брузгі” на мяжы з Беларуссю. І гэта пасля таго, як цягам двух тыдняў цалкам закрывала мяжу — нават для цягнікоў, якія возяць кітайскі тавар у Еўропу. Ведаючы кіраўніцтва Польшчы немагчыма паверыць, што гэта адбылося без сур'ёзных саступак Мінска — кшталту жалезных дамоўленасцяў наконт вызвалення Анджэя Пачобута ці спынення міграцыйнага ціску. Тым больш, што нядаўна Лукашэнка прысвяціў гэтай тэме цэлы шматгадзінны выступ. Дык што можа быць прычынай такога кроку Варшавы? Ці рэальнае паляпшэнне адносін паміж Польшчай і Беларуссю? Ці спроба Лукашэнкі замірыцца з Захадам узгоднена з Масквой і ці спыніць Лукашэнка рэпрэсіі, калі ЕС пойдзе яму насустрач? Пра гэта ды іншае ў эфіры Еўрарадыё размаўляем з журналістам польскага выдання Polityka, адным з аўтарам расследваня знікнення Анжалікі Мельнікавай Паўлам Рэшкам.

Не толькі “Дублін” ды іншыя складанасці з легалізацыяй паўстаюць перад беларусамі ў Польшчы. Да гэтага часу ёсць шмат пытанняў, якія так і не здолелі вырашыць ні на палітычным, ні тым больш на правапрымяняльным узроўні. Да прыкладу, праблемы з рэгістрацыяй дзяцей, народжаных у эміграцыі, пенсійныя пытанні, складанасці з афармленнем разводаў ці пабраннем шлюбу. Карацей, пытанняў безліч, з якімі справіцца (ці хаця б разабрацца) без дапамогі юрыстаў немагчыма. І добра, што ініцыятывы кшталту Цэнтра беларускай салідарнасці, "Партызанкі" і шэрагу, на жаль, нешматлікага, іншых, у нас усё ж ёсць. Чаму апошнім часам змянілася стаўленне да беларусаў і чаго чакаць ад польскай міграцыйнай палітыкі ў будучым? Якія праблемы, апроч пытанняў легалізацыі, стаяць перад беларусамі найбольш востра сёння? Чаму пытанні з рэгістрацыяй нованароджаных дзяцей, пабраннем шлюба і іншыя так складана вырашаюцца і ці могуць палітыкі прыспешыць станоўчыя змены ў патрэбным кірунку? На гэтыя ды іншыя пытанні ў эфіры Еўрарадыё адказваюць кіраўніца аддзела прававой дапамогі Цэнтра беларускай салідарнасці Вольга Дабравольская і юрыстка ЦБС Йоана Скарыцка.