Wijze Lessen Podcast

In de eerste aflevering van de podcast "Wijze Lessen" bespreken Tim Surma en Paul Kirschner het idee achter de twaalf didactische bouwstenen die in deze podcast aan bod zullen komen. Ze bespreken onder andere het beperkte werkgeheugen van mensen, de verschillen tussen experts en beginners, en het aanleren van generieke vaardigheden.

In de tweede aflevering van de "Wijze Lessen" podcast praten Tim Surma en Paul Kirschner over het belang van het activeren van relevante voorkennis. Ze bespreken waarom het zo belangrijk is om voorkennis te activeren en hoe je voorkennis kunt activeren.

In aflevering 3 bespreken Tim Surma en Kristel Vanhoyweghen de tweede didactische bouwsteen: geef duidelijke, gestructureerde en uitdagende instructie. Het gesprek gaat onder andere over het belang van helderheid en structuur in instructies, en hoe je als leerkracht ervoor kunt zorgen dat de instructies uitdagend genoeg zijn.

In de vierde aflevering van de Wijze Lessen podcast bespreken Tim Surma en Kristel Vanhoyweghen de derde didactische bouwsteen: gebruik voorbeelden. Ze gaan in op de verschillende soorten voorbeelden die er zijn en waarom het zo belangrijk is om leerlingen voorbeelden te geven. Ook bespreken ze hoe je als leerkracht ervoor kunt zorgen dat de voorbeelden relevant zijn voor de leerlingen en dat ze niet te moeilijk of te makkelijk zijn.

In aflevering 5 van de Wijze Lessen Podcast bespreken Tim Surma en Paul Kirschner de vierde didactische bouwsteen: combineer woord en beeld. Ze gaan in op de werking van het brein bij het verwerken van visuele en verbale informatie en waarom het zo belangrijk is om woord en beeld te combineren. Daarnaast bespreken ze hoe je als leerkracht ervoor kunt zorgen dat de visuele en verbale informatie elkaar versterken en niet in de weg zitten.

In de zesde aflevering van de Wijze Lessen podcast bespreken Tim Surma en Kristel Vanhoyweghen de vijfde didactische bouwsteen: laat leerstof actief verwerken. Ze gaan in op het belang van actief leren en het gebruik van productieve leerstrategieën. Daarnaast bespreken ze verschillende manieren waarop leerlingen actief met de leerstof aan de slag kunnen gaan.

In de zevende aflevering van de Wijze Lessen podcast bespreken Tim Surma en Dominique Sluijsmans de zesde didactische bouwsteen: zoek manieren om te achterhalen of de hele klas het begrepen heeft. Ze gaan in op het belang van formatieve toetsing en het stellen van goede vragen om te achterhalen of de leerlingen de stof begrijpen. Daarnaast bespreken ze hoe je als leerkracht ervoor kunt zorgen dat de opdrachten uitdagend genoeg zijn en hoe je kunt omgaan met leerlingen die de stof niet begrijpen.

In de achtste aflevering bespreken Tim Surma en Kristel Vanhoyweghen de zevende didactische bouwsteen: ondersteun bij moeilijke opdrachten. Ze gaan in op het belang van scaffolding en het bieden van ondersteuning bij opdrachten die voor leerlingen te moeilijk zijn. Daarnaast bespreken ze welke voorwaarden er nodig zijn voor effectieve ondersteuning en hoe je als leerkracht ervoor kunt zorgen dat de ondersteuning relevant is voor de leerlingen.

In de negende aflevering bespreken Tim Surma en Gino Camp de achtste didactische bouwsteen: spreid oefening met leerstof in de tijd. Ze gaan in op het belang van gespreid oefenen en de voordelen hiervan ten opzichte van gegroepeerd oefenen. Daarnaast bespreken ze hoe je als leerkracht kunt omgaan met het feit dat leerstof vaak in een afgebakende periode wordt behandeld en niet altijd gespreid in de tijd wordt ingeoefend. Ook praten ze over de timing van oefenmomenten  en het cumulatief te werk gaan.

In de tiende aflevering bespreken Tim Surma en Paul Kirschner de negende didactische bouwsteen: zorg voor afwisseling in oefentypes. Ze bespreken waarom het belangrijk is om tijd tussen oefenmomenten te laten en hoe je interleaving kunt toepassen. Ook praten ze over de valkuilen van het te veel afwisselen van oefentypes en hoe je kunt voorkomen dat leerlingen door de bomen het bos niet meer zien.

In de elfde aflevering bespreken Tim Surma en Dominique Sluijsmans de bouwsteen "Gebruik toetsing als leer- en oefenstrategie". Ze leggen uit wat het toetseffect is en waarom toetsen meer zijn dan alleen examens. Daarnaast gaan ze in op de voordelen van formatieve toetsen en de metacognitieve voordelen van zelftoetsing. Ze bespreken hoe je toetsing als leer- en oefenstrategie kunt inzetten in de klas en ze benadrukken dat het belangrijk is dat de hele klas meedoet en dat open vragen hierbij nuttig kunnen zijn.

In de twaalfde aflevering van de Wijze Lessen podcast bespreken Tim Surma en Dominique Sluijsmans de bouwsteen: Geef feedback die leerlingen aan het denken zet. Ze leggen uit wat feedback inhoudt en hoe het kan worden toegepast in verschillende vormen. Daarnaast bespreken ze waarom feedback zo belangrijk is en waarom het snel moet volgen op het uitgevoerde werk. Ze benadrukken dat effectieve feedback de leerling in beweging moet brengen en waarom het zo complex is.

In de dertiende aflevering bespreken Tim Surma en Gino Camp de laatste bouwsteen: Leer je leerlingen effectief leren. Ze leggen uit wat deze bouwsteen inhoudt en hoe het aanleren van de voorbije 11 bouwstenen aan de leerlingen kan bijdragen aan hun leerproces. Ze gaan in op zelfregulatie en hoe je dit kunt aanleren door expliciete instructie en het aanleren van specifieke strategieën.

In de veertiende en laatste aflevering blikt Tim Surma terug op de voorbije twaalf bouwstenen. Hij gaat in op het belang van deze bouwstenen voor effectieve didactiek en bespreekt de vier domeinen van expertise waar een leerkracht over moet beschikken.