Bevriende Bommen

Winfried Baijens duikt in het bijzondere verhaal over de oorlog en de bevrijding van de Waddeneilanden. Nederland viert op 5 mei 1945 feest. Het land is bevrijd, de oorlog is voorbij. Alleen: op de Waddeneilanden geven de Duitsers zich nog niet over. Winfried Baijens trekt in deze podcast over de vijf eilanden en praat met eilanders over de oorlog én de bevrijding, die zo anders waren dan op de wal.  Op de Wadden waren duizenden Duitse soldaten gelegerd, maar die leefden vaak vredig samen met de eilanders. Op het einde van de oorlog breken op de eilanden nog spannende weken aan. Op de Brandaris – de vuurtoren van Terschelling – wappert ook na 5 mei 1945 de Nazi-vlag met hakenkruis. Op Texel, het laatste grote slagveld van Europa, vallen meer dan duizend doden. En het kleine Schiermonnikoog wordt toevluchtsoord voor vluchtende fanatieke SS'ers uit Groningen, voordat het pas op 11 juni wordt bevrijd, als laatste eiland.

Rob Trip gaat op zoek naar het bijzondere verhaal van de groep Onbekende Kinderen. Deze 51 opgepakte Joodse kinderen zitten in de zomer van 1944 in de weeshuisbarak van Kamp Westerbork.  Op één na overleven deze jonge kinderen drie concentratiekampen. En dat terwijl ze zonder hun ouders zijn en de Duitsers jarenlang op grote schaal kinderen de gaskamers insturen. Hoe kan het dat deze groep het wel overleeft? Wat hebben ze meegemaakt? Hoe is het hen vergaan na de Tweede Wereldoorlog?

Door de straten van Breskens en andere plaatsen klinken bij de herdenkingen van de bombardementen de namen van de slachtoffers door de straten. Nog altijd komen er – 80 jaar na het einde van de oorlog - nieuwe monumenten bij. Hoe komt het dat het zolang heeft geduurd om bij de slachtoffers stil te staan. Komt het doordat de geallieerden de veroorzakers waren? Rob Trip duikt in de spagaat: daders en bevrijders.

Vlakbij Venlo liggen twee bruggen over de Maas. Een spoor- en een verkeersbrug. De geallieerden proberen vanaf grote hoogte de bruggen te raken. Keer op keer gaat het mis.  Paul Seuren is nog maar een baby'tje als hij na een bombardement met zijn moeder boven op het puin in de binnenstad van Venlo wordt gevonden. Zijn zes broertjes en zusjes liggen dood in de kelder. Toch neemt Paul Seuren tachtig jaar later het de geallieerden niet kwalijk. Ze hadden geen kans om de bruggen te raken, zegt hij tegen Rob Trip.  Een Nederlandse piloot vertelt hoe moeilijk de missies naar Venlo waren. Van bovenaf gezien waren de bruggen een streepje van 2 centimeter. ‘'Een heel moeilijk doel, dat wisten de moffen ook'', zegt hij.

Op Radio Oranje vertelt een Nederlandse piloot in dienst van de RAF trots over het bombardement op Den Haag waaraan hij meedoet. Hij ziet vlak bij de kust landgenoten geestdriftig juichen. Het vervult hem van trots. Het bombardement op Kleykamp, het gebouw waar persoonsbewijzen liggen is volgens de Nederlandse regering zeer succesvol. Hoe anders gaat het in Nijmegen. Bijna 800 mensen komen die middag van 22 februari 1944 om het leven. Een vergissing of een bewuste aanval?

Midden in de Amsterdam-Noord liggen in 1943 de Fokker-fabrieken. Hier worden vliegtuigonderdelen voor het Duitse leger gemaakt. De geallieerden proberen de Nazi's te verzwakken en gaan de fabrieken bombarderen. Van alles er gaat mis. Bep Kasteel zit met honderden andere kinderen in de kerk. Dwars door het dak gaat een bom. Het geschreeuw herinnert zij zich niet meer. Ze voelde helemaal niets, ze dacht dat ze dood was. De Duitse propaganda spint garen bij de mislukte bombardementen. Een Nederlandse verslaggever doet verslag van ‘'heroïsche'' hulp die de Wehrmacht en Hitlerjugend biedt aan de slachtoffers van een bombardement op Haarlem. Wil je reageren? bevriendebommen@nos.nl Makers: Rob Trip, Marjolein Bax, Marieke de Vries Sound design: Arno Peeters Muziek: Arie Visser Archief: Hendri Tolboom Productie: Inge van De Weerd Eindredactie: Aletta Oosten Met dank aan Lambert Teeuwissen en Chrisje Sterk

Op 6 december 1942 spelen de kinderen in Eindhoven met hun Sinterklaascadeautje. Wat zij niet weten is dat er 90 bommenwerpers uit Engeland onderweg zijn naar Eindhoven. Naar de Philipsfabrieken die midden in de stad liggen. En toen brak de hels los, herinnert Peter Buddemeijer zich die dag, hij was toen 6 jaar. De bommen vallen op de stad, 130 mensen worden gedood. De Nederlandse regering in ballingschap in Londen is geschrokken. Dit was toch niet de bedoeling. Wil je reageren? bevriendebommen@nos.nl Makers: Rob Trip, Marjolein Bax, Marieke de Vries Sound design: Arno Peeters Muziek: Arie Visser Archief: Hendri Tolboom Productie: Inge van De Weerd Eindredactie: Aletta Oosten Met dank aan Lambert Teeuwissen en Chrisje Sterk

Rob Trip gaat op zoek naar het onbekende verhaal van de geallieerde bombardementen in de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Duizenden en duizenden mensen in onder meer Eindhoven, Huissen, Amsterdam, Den Haag, Nijmegen, Breskens, Westkapelle, Zutphen, Den Helder, Enschede, Montfort en Venlo komen hierbij om. Scholen, kerken, hele woonwijken worden verwoest.  Veel gaat er mis. Beoogde doelen worden niet geraakt. Ooggetuigen vertellen in de podcast hun verhaal. Slachtoffers van de bombardementen maar ook Nederlandse piloten die vlogen in dienst van de geallieerden. Hoe maken de nazi's gebruik van deze bombardementen?  En wat doet de Nederlandse regering in Londen? Waarom is herdenken lang zo lastig? Wil je reageren? Dat kan via bevriendebommen@nos.nl