Podcasts about tweede wereldoorlog

Jelle Krekels maakt een podcast over het klooster naast zijn ouderlijk huis, dat een eliteschool voor nazimeisjes was tijdens de Tweede Wereldoorlog. En Jendan Terpstra en Nynke van den Boomen maken een podcast over betekenisvol leven. 

We bellen met Sandra Beerends over haar film 'Nesjomme'. De film schetst met behulp van archiefbeelden en een fictief verhaal een beeld van de Joodse gemeenschap in Amsterdam voor de Tweede Wereldoorlog. De film is op meerdere plekken in Australië te bekijken in het kader van het Jewish International Film Festival.

Nederland is de enige democratie ter wereld waar een dode politicus met een fantoompartij bij Tweede Kamerverkiezingen ooit 26 zetels won. Nederland is evenzeer befaamd om miljoenen burgers die, voorafgaande aan de verkiezingen, met opgeheven vinger en grote stelligheid beweren dat het dit keer onmogelijk wordt om een coalitie te vormen. En Nederland is een land waar zo’n coalitie er altijd komt. Nooit niet. Kan soms even duren, maar een kniesoor die daarop let. Nederland is ook verslaafd aan clichés die, altijd in een wat andere variant, blijven terugkeren. Zoals ‘strategisch stemmen’ – wat dat ook moge betekenen. Ander voorbeeld: sinds de Tweede Wereldoorlog is er geen dag verstreken zonder woningnood. Met, net als nu, elke keer weer nieuwe schijnoplossingen. In de jaren 50 en 60 bedacht de regering ‘woningwetwoningen’, 55 vierkante meter oppervlakte, allemaal identiek, tot aan de voorgeschreven keukenkastjes toe. Armoe troef en het hielp geen zier. De eerste gastarbeiders , zoals ze toen nog heetten, werden in de jaren 50 en 60 door het bedrijfsleven uit Italië, Spanje, Marokko en Turkije gehaald, vaak via koppelbazen, de voorlopers van mensensmokkelaars. Sindsdien hebben we een migratieprobleem. Als een volgend kabinet woningnood en migratieproblemen kan oplossen, zou dat een historisch unicum zijn. Maar hebben we wel zo veel te mopperen? Kijk eens naar de wereld om ons heen. Frankrijk, waar president Macron aan zijn achtste premier zit, met altijd dezelfde problemen: het pensioen verhogen van 62 naar 65, en de 32-urige werkweek verhogen naar 36 uur. Op het moment dat een premier dat onderwerp zelfs maar nóemt, ligt onmiddellijk Air France plat, en binnen een dag de rest van het bedrijfsleven. Of het Verenigd Koninkrijk, dat de prijs betaalt voor die idiote Brexit en sinds Tony Blair geen premier meer heeft gehad die het zorgstelsel draaiende hield. Nu stevent het af op de onvermijdelijke ondergang. Volgens onderzoek van de Würzburg Universiteit zijn 9 van de 27 EU-lidstaten falende democratieën. Nederland staat op de zevende plaats op de ranglijst – OK, maar zeker niet de top. Dat is dus binnen de EU. Buiten de EU kijken we maar even niet, al kost het moeite de ogen te sluiten voor Erdogan en Trump, die systematisch bezig zijn de democratie uit te schakelen. Deze dag is een dag om een vakje rood te kleuren. Ga dat doen. Hoeft niet uit overtuiging – mág natuurlijk best – maar meer uit hoop. Eén ding staat vast: dat kabinet komt er.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Je moet dit seizoen een beetje graven, maar dan heb je ook wat. Verdienstelijke anime bijvoorbeeld! Van Among Us tot meerminnen en prinsessen tot Power Rangers. Met een zijspoor over Griekse mythologie en de Tweede Wereldoorlog. Besproken anime: One Punch Man S3 Gnosia Tojima Wants to Be A Kamen Rider My Status as an Assassin Obviously Exceed the Hero's A Mangaka's Weirdly Wonderful Workplace A Wild Last Boss Appears The Fated Magical Princess: Who Made Me A Princess This Monster Wants to Eat Me Digimon Beatbreak With You, Our Love Will Make It Through Touring After the Apocalypse Yao-kun's Ordinary Days May I Ask For One Final Thing? Andere genoemde media: Mob Psycho 100 Berserk 2016 The Apothecary Diaries Chainsaw Man: The Movie - Reze Arc Ranma 1/2 My Hero Academia SPY x FAMILY God of War Hades Infinity Nikki Akira Apocalypse Hotel Vind ons hier: Website Discord Bluesky Instagram Gerard op Bluesky Kevin op Twitch Jocelyn op Bluesky

1 september 1939. Duitse troepen trekken Polen binnen. Vanuit de lucht bombardeert de Luftwaffe steden en wegen, terwijl tanks en infanterie razendsnel oprukken. De oorlog die Europa wilde voorkomen is begonnen. In deze tweede aflevering van onze serie over de invasie van Polen volgen we de eerste dagen van de strijd – van Westerplatte tot de doorbraken in het westen – en zien we hoe snelheid en verrassing het land overrompelen. Zend een leuk bericht (reactie niet mogelijk).Support the showWord Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Tegenwoordig via Petje.Af en daarmee is iDeal betaling mogelijk. Klik hier om naar onze Petje Af website te gaan! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen Substack: Nieuwsbrief met kaarten, foto's en artikelen als ondersteuning bij iedere aflevering. Instagram: Blijf op de hoogte van alle nieuwtjes Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

'De gids' van Margreet Maljers is het eerste deel in de duologie De stoffenzaak. Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, gebruikt Elja haar stoffenzaak als dekmantel om het verzet te helpen. Uitgegeven door Z&K Spreker: Marjolein Algera

Spanningen zijn wereldwijd de regel geworden, en niet meer zozeer een uitzondering. Dat is de niet al te verrassende conclusie van een jaarlijks rapport van een denktank uit Genève. De hele inrichting van de wereld zoals die na de Tweede Wereldoorlog is opgebouwd staat in feite onder druk, zegt macro-econoom Edin Mujagic. ‘Ze spreken over fragmentatie van de wereld, en één van de uitingen daarvan is de ruzie tussen de VS en China, waarvan de wederzijdse maatregelen een uitvloeisel zijn.’ Dat heeft zelfs geleid tot grootschalige exportverboden, zegt Mujagic: je mag bepaalde chips niet meer verkopen in China. In een ‘prachtig rapport’ van de Harvard Business School duiken vier economen in die protectionistische tendens op de langere termijn. ‘Op de korte termijn kun je ineens geen spullen meer uit andere landen halen die je nodig hebt voor je eigen productie. Dat raakt je bedrijfsvoering en het leidt tot gedoe. Maar wat zijn eigenlijk de gevolgen daarna, waar over het algemeen wat weinig aandacht voor is?’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

Na meer dan een eeuw keert Polen in 1919 terug op de kaart van Europa. Wat begint als een belofte van vrijheid, verandert in een voortdurende strijd om overleving. In deze eerste aflevering van onze serie over de invasie van Polen onderzoeken we hoe de jonge republiek zich na Versailles heropbouwde, tussen economische problemen, politieke spanningen en vijandige buren. In deze miniserie reconstrueren we de eerste dagen van de Tweede Wereldoorlog vanuit Pools perspectief. We volgen het land vanaf zijn hergeboorte in 1919, door politieke spanningen en diplomatiek verraad, tot aan de Duitse en Sovjetinvasie van 1939. Naast de militaire strijd kijken we ook naar de internationale reacties én de misstanden die volgden. Een compleet beeld van het land dat als eerste de klap van de oorlog ving — en er nooit van herstelde. Zend een leuk bericht (reactie niet mogelijk).Support the showWord Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Tegenwoordig via Petje.Af en daarmee is iDeal betaling mogelijk. Klik hier om naar onze Petje Af website te gaan! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen Substack: Nieuwsbrief met kaarten, foto's en artikelen als ondersteuning bij iedere aflevering. Instagram: Blijf op de hoogte van alle nieuwtjes Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

“De komende Tweede Kamerverkiezingen zijn de belangrijkste sinds de Tweede Wereldoorlog,” zegt schrijver en antropoloog Joris Luyendijk. Ja, hij is weer terug in De Ongelooflijke. Ons vorige gesprek met hem – over Trump, Amerika en het verraad aan Europa – maakte een half jaar geleden enorm veel los. Zó veel zelfs, dat Joris erdoor in Oekraïne belandde. En dat was, zoals hij zelf zegt, een verpletterende reis. Dat zal je begrijpen als je hoort wat hij daar heeft gezien. Dit is een extra lange aflevering van bijna twee uur, er was simpelweg véél te bespreken. Want we wilden natuurlijk ook weten hoe Joris – als voormalig Midden-Oostencorrespondent – kijkt naar het recente akkoord tussen Israël en Hamas. Wat hij daarover vertelt, is méér dan de moeite waard. En we bespreken nog een onderwerp dat we zelf ook niet direct zagen aankomen... David Boogerd spreekt Joris Luyendijk uiteraard samen met vaste theoloog Stefan Paas, hoogleraar aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht. We gaan weer live met De Ongelooflijke! Maandagavond 8 december zijn we live met Beatrice de Graaf in de Goudse Schouwburg in Gouda. Kaarten zijn te boeken via eo.nl/ongelooflijke (https://meer.eo.nl/de-ongelooflijke-podcast).

“Mijn leven was veel mooier geweest als ik was overleden op het hoogtepunt van mijn carrière. Dat is heel precies het moment waarop de oorlog uitbrak, op 1 september 1939.” Leni Riefenstahl was de vrouw die film veranderde én besmette. Ze begon als danseres in het bruisende Berlijn van de jaren twintig, werd ster in de zogeheten ‘Bergfilms’, trouwde met een SA’er en groeide uit tot de regisseur die Hitler zijn mythische glans gaf. Na de oorlog bleef ze haar onschuld verdedigen; in interviews, in brieven, maar haar blazoen schoonpoetsen lukte nooit helemaal. Ze vertrok naar Afrikaanse landen om verschillende stammen te fotograferen, op manieren die direct doen denken aan haar beroemde Olympia. Alles om maar niet geconfronteerd te worden met haar verleden. Steeds meer bronnen wijzen er echter op dat ze veel beter wist wat er tijdens de Tweede Wereldoorlog gebeurde dan ze zelf toegaf. Ze werd 101 jaar oud, en tot het einde bleef ze proberen haar onschuld te bewijzen en haar kunst te vieren. Wat blijft er over: een visionair kunstenaar, of een medeplichtige die zichzelf nooit écht heeft durven aankijken?

De eerste vrouw als premier van het verenigd Koninkrijk was er veel trotser op dat zij de eerste bewoner van Downing Street 10 was met een bètagraad. Margaret Thatcher is nu 100 jaar geleden geboren – op 13 oktober 1925 - maar ze blijft actueel: Japan krijgt dezer dagen de eerste vrouw als premier en zij ziet de Iron Lady als haar voorbeeld. In de iconische, polariserende politicus zat een volleerd actrice en ook een emotioneel mens. Jaap Jansen en PG Kroeger schetsen haar portret. *** Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show! Beveilig je online leven met Surfshark VPN! Ga naar Surfshark en krijg 4 extra maanden. Geld-terug-garantie van 30 dagen inbegrepen. Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend ons een mailtje en wij zoeken contact. *** Margaret Hilda Roberts kwam allerminst uit het klassieke landadel of bankiersmilieu van de Tory Party. Ze hielp haar ouders in de kruidenierszaak, groeide op in een eenvoudig, vroom en liberaal nest. Politiek kreeg ze als vanzelfsprekend mee. Vader Alfred Roberts was gemeenteraadslid, wethouder en burgemeester van het stadje Grantham. Ze is een boeiend voorbeeld van de sociale mobiliteit en emancipatiegolf die de Tweede Wereldoorlog met zich mee bracht. Oude maatschappelijke scheidslijnen en beperkingen aan de rol vrouwen werden onder de grote druk van de omstandigheden gerelativeerd. Margaret kon scheikunde studeren in Oxford, werd research assistent en voorzitter van de Oxford University Conservative Association. De naoorlogse wederopbouw en de nadruk in de Conservative Party op ruimdenkender kansen voor nieuwe groepen gaven Margaret vleugels. Als jongste kandidaat voor het Lagerhuis, opvallend en doeltreffend debater en in de jaren nadat zij in 1959 gekozen werd ook jongste minister op een reeks van posten. Ze werd een generalist. En onder invloed van politiek filosoof en econoom Friedrich Hayek en haar man Denis Thatcher ideologisch behorend bij de rechtervleugel van de partij. Ze versloeg in haar partij de tragisch mislukte premier Edward Heath en als oppositieleider Labour-premier James Callaghan. Ineens stond daar een scherpe, ideologisch denkende vrouw op het wereldtoneel. Het was even wennen voor het 'old boys network'. Niet voor Ruud Lubbers, niet voor François Mitterrand, maar heel erg voor Helmut Kohl en ook af en toe voor haar soulmate Ronald Reagan. In terugblik valt vooral op hoe vaak zij geluk had op het moment dat ze dat politiek het meest nodig had. Geluk vanwege de ayatollahs die de olieprijs lieten exploderen toen zij aantrad, tot de chaos in de Labour Party in de eerste jaren van haar bewind. Vanwege de Argentijnse junta die haar populariteit op het dieptepunt naar ongekende hoogten liet stijgen tot Michail Gorbatsjov die plotseling haar rol op het wereldtoneel markeerde. Haar vroege enthousiasme voor Europa lijkt nu vergeten, want met de val van de Muur sloeg zij een pad in dat haar aanpak en houding snel marginaliseerde. Haar eigen partij zette haar ijskoud af. “Verraad met een glimlach”, noemde zij het verbitterd. Haar neoliberale koers zette de toon voor vele andere politici. Successen met de privatisering van sociale woningbouw en de telecomsector wezen de weg naar een flexibeler economie. Maar ook hier bleek dat overdaad schaadt. Haar stijl was polariserend en een eigenzinnige combinatie van zuinige huisvrouw en een Churchill-pose. Ze trad als actrice op in 'Yes, Minister' en voorspelde dat er ooit een opera over haar zou komen. *** Verder kijken Early Margaret Thatcher Interview at Start of Political Career (1960) Ronald Reagan says 'sorry' to Margaret Thatcher in private phone call (1983) Margaret Thatcher In Her Own Words (1985) Yes Minister Margaret Thatcher's Dramatic First Interview After Being Ousted From Power (1991) Margaret Thatcher: First Female Prime Minister of Britain | Mini Bio *** Verder luisteren 303 - Bijzondere Britse premiers https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/569c9e3d-2f7b-44cf-ae38-bd323c2ddafc 30 - Thatcher, Delors en Europa https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/069c4a5c-c7eb-4d7a-bc8c-18dc8192d1a0 336 - Timothy Garton Ash en Thatcher https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/8e07445e-ee8e-4a8a-9559-02f6a918909e 311 - De wereld volgens Simon Sebag Montefiore https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/caaa9aac-ea36-4633-9460-74da8adf4c2f 283 - Zinkende schepen verlaten de rat: het pijnlijke afscheid van Boris Johnson https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c553a07b-f276-45f1-b7f9-6f356a23c001 69 – De ‘mother of parliaments’ https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/b9937667-bde3-41d5-a822-85fe60e1a7c0 32- Churchill en Europa: biografen Andrew Roberts en Felix Klos https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/72fbfe90-463b-4d38-bb87-fd0f25d8116d 71 - Caroline de Gruyter: 'Brexit maakt Europa sterker' https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/43edd541-d5b5-43dd-a574-1399b6ba05bb 45 – De liefdesbrieven van François Mitterrand https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/db3f639d-61a3-49c9-875a-3fd0f9ce521a 461 - Ruud Lubbers zag het een slag anders https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen/episodes/c2c97419-89bc-4f85-8316-58d1bee4efcf *** Tijdlijn 00:00:00 – Deel 1 00:37:56 – Deel 2 00:59:02 – Deel 3 01:44:53 – EindeSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Dennis neemt behoorlijk veel hooi op zijn vork. Hij wil jullie uitleggen over de geschiedenis, de werking én het kraken van de Enigma; een ingewikkelde typemachine die de Duitsers blind vertrouwden en waarmee ze geheime berichten verzonden. Ga er maar goed voor zitten, want dit is een lange aflevering. Aflevering 5 van seizoen 6: De Enigma.

Wat betekent het als je vader in 1944, midden in de Tweede Wereldoorlog, een boom plant in Palestina? En wat als die boom onderdeel blijkt van een gigantische operatie om met bossen de geschiedenis te herschrijven – en mensen te verdrijven? In Het Beloofde Bos gaan podcastmaker Mandula van den Berg en documentair-fotograaf Rachel Corner op een persoonlijke, confronterende en onverwacht actuele zoektocht. Wat begint bij een vergeeld certificaat uit een stoffige doos groeit uit tot een diepgravende verkenning van een vergeten wapen in het Israëlisch-Palestijnse conflict: bomen. In DOCS deze week aflevering 1: Zakgeld. Wil je meteen doorluisteren? De hele serie is te horen bij NPO Luister. https://npo.nl/luister/podcasts/1324-het-beloofde-bos/129946 De serie is gemaakt door Mandula van den Berg en Rachel Corner voor de NTR met steun van het NPO-fonds. Eindredactie: Marion Oskamp Muziek: Darius Timmer Mixage en sounddesign: Arno Peeters Productie NTR: Daniel Bosch DOCS is de documentaire podcast van de publieke omroep onder eindredactie van NTR en VPRO. Presentatie: Dija Kabba Meer informatie: 2doc.nl/docs, vragen of reacties kun je sturen naar: docs@ntr.nl  Luistertip: Burn Wild BBC Radio  

Wat betekent het als je vader in 1944, midden in de Tweede Wereldoorlog, een boom plant in Palestina? En wat als die boom onderdeel blijkt van een gigantische operatie om met bossen de geschiedenis te herschrijven – en mensen te verdrijven? In Het Beloofde Bos gaan podcastmaker Mandula van den Berg en documentair-fotograaf Rachel Corner op een persoonlijke, confronterende en onverwacht actuele zoektocht. Wat begint bij een vergeeld certificaat uit een stoffige doos groeit uit tot een diepgravende verkenning van een vergeten wapen in het Israëlisch-Palestijnse conflict: bomen. In DOCS deze week aflevering 1: Zakgeld. Wil je meteen doorluisteren? De hele serie is te horen bij NPO Luister. https://npo.nl/luister/podcasts/1324-het-beloofde-bos/129946 De serie is gemaakt door Mandula van den Berg en Rachel Corner voor de NTR met steun van het NPO-fonds. Eindredactie: Marion Oskamp Muziek: Darius Timmer Mixage en sounddesign: Arno Peeters Productie NTR: Daniel Bosch DOCS is de documentaire podcast van de publieke omroep onder eindredactie van NTR en VPRO. Presentatie: Dija Kabba Meer informatie: 2doc.nl/docs, vragen of reacties kun je sturen naar: docs@ntr.nl  Luistertip: Burn Wild BBC Radio  

Op 1 iemand hoeft ABN Amro niet te rekenen. De Nederlandsche Bank gaat niet zomaar voor een overname van de bank liggen, zegt president Olaf Sleijpen. Hij is fan van één Europese kapitaalmarkt, en daarbij hoort ook dat elk overnamebod op waarde moet worden beoordeeld. Dus ziet hij het voorstel van het Belgische KBC vrolijk tegemoet. Als KBC nog twijfelde, is dit dan de bevestiging dat de weg voor een overname vrij is? Dat zoeken we deze aflevering uit. Verder hebben we het over de Europese autosector. Die krijgt bijval van een belangrijke politicus. De man aan de leiding van het grootste autoland van Europa is om. Friedrich Merz springt voor zijn autobouwers in de bres en wil af van de verplichte overstap naar elektrische motoren. Tegen 2035 wil de EU dat autobouwers geen enkele benzine- of dieselmotor meer maken. Maar autobouwers zien het als de strop, aangezien de concurrentie uit China moordend is. En met Merz aan hun zijde kan daar nog wel eens verandering in komen. Je hoort ook nog over een miljardenovername tussen twee Nederlandse bedrijven op Wall Street. Over de grootste uitkoop van een beursbedrijf met geleend geld ooit. Groter dan die van Twitter zelfs. En het gaat over het einde van een beursverhaal aan het Damrak. Een verhaal dat van korte duur was, want na één jaar zit het avontuur er alweer op.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Op 1 iemand hoeft ABN Amro niet te rekenen. De Nederlandsche Bank gaat niet zomaar voor een overname van de bank liggen, zegt president Olaf Sleijpen. Hij is fan van één Europese kapitaalmarkt, en daarbij hoort ook dat elk overnamebod op waarde moet worden beoordeeld. Dus ziet hij het voorstel van het Belgische KBC vrolijk tegemoet. Als KBC nog twijfelde, is dit dan de bevestiging dat de weg voor een overname vrij is? Dat zoeken we deze aflevering uit. Verder hebben we het over de Europese autosector. Die krijgt bijval van een belangrijke politicus. De man aan de leiding van het grootste autoland van Europa is om. Friedrich Merz springt voor zijn autobouwers in de bres en wil af van de verplichte overstap naar elektrische motoren. Tegen 2035 wil de EU dat autobouwers geen enkele benzine- of dieselmotor meer maken. Maar autobouwers zien het als de strop, aangezien de concurrentie uit China moordend is. En met Merz aan hun zijde kan daar nog wel eens verandering in komen. Je hoort ook nog over een miljardenovername tussen twee Nederlandse bedrijven op Wall Street. Over de grootste uitkoop van een beursbedrijf met geleend geld ooit. Groter dan die van Twitter zelfs. En het gaat over het einde van een beursverhaal aan het Damrak. Een verhaal dat van korte duur was, want na één jaar zit het avontuur er alweer op.See omnystudio.com/listener for privacy information.

(02:52) Rondje Zuiderzee    (05:05) Het ging deze week veel over of extreemrechts en het geweld tijdens de rellen in Den Haag met elkaar in verband stonden. Historicus Robin te Slaa onderzocht extreemrechts geweld rondom de opkomst van fascisme in Nederland. Wat kunnen we leren uit de geschiedenis over de relatie tussen de extreemrechtse ideologie en geweld?      (18:45) We openen de Maand van de Geschiedenis in Museum Schokland, op voormalig eiland en UNESCO werelderfgoed Schokland. Eva Vriend, schreef over deze geschiedenis en is te gast. Ook aan tafel: Theo Grootjen en Jan Kwakman, twee echte ‘Schokkers', nakomelingen van mensen die in 1859 van Schokland moesten verhuizen.     (35:55) Deze week komen de recensies van Fresco Sam-Sin. Hij bespreekt twee historische boeken en een tentoonstelling: Voor altijd, Een zelfportret in brieven van Plinius. Het Westen, een 4000-jarige geschiedenis van Josephine Quinn en de opening van het Suriname Museum.     (48:50) Rondje voetafdruk (52:04) Hoe gaan we om met de natuur? Grijpen we in of moeten we het juist zo ongerept mogelijk behouden voor de toekomst? Door de lens van de verhalen van Jac P. Thijsse en zijn zoon Jo Thijsse werpt historicus Eva Vriend een nieuw perspectief op het thema van deze Maand van de Geschiedenis: ‘Natuurlijk'. Eva Vriend is te gast met haar nieuwe essay ‘De Waterzoon'.       (01:08:53) In de ‘Politieke Tijdmachine' vragen we iedere week aan een andere gast: welke politicus uit het verleden verdient juist nu onze aandacht?  Deze week in aflevering 1, historicus Dennis Bos over Mina Koster. Ze was prostituee en anarchiste én ze kwam bijna in de Tweede Kamer voor de Rapaille Partij.      (01:17:25) Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Suriname cruciaal voor de geallieerden. Het daar gewonnen bauxiet was onmisbaar voor het aluminium voor hun vliegtuigen. Maar wat speelde zich daar verder in de vijf oorlogsjaren af? Theatermaker Emma Lesuis verteld in de voorstelling ‘Meer dan Bauxiet' de onbekende oorlogsverhalen uit Suriname.   (01:29:05) Deze week is de column van Nelleke Noordervliet.  (01:33:05) Noord-Korea: Het geldt nog altijd als een van de meest gesloten landen ter wereld. Maar hoe terecht is dat beeld eigenlijk? En in hoeverre is ons Westerse idee van het land gevormd door de verhalen die het land zélf de wereld heeft ingestuurd? Hoogleraar Koreastudies Remco Breuker schreef er het boek De wereld volgens Noord-Korea over en is te gast.   

Den Haag staat dubbel centraal deze dagen: in de eerste plaats door de extreemrechtse rellen afgelopen weekend op het malieveld, maar minstens net zo veel aandacht is er voor de reacties vanuit politiek Den Haag. Hoofdredacteur van Joop.nl Francisco van Jole en politiek duider Peter Kee gingen in gesprek over de Haagse ontwikkelingen en hadden ook nog speciale aandacht voor de positie van de Raad van State.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog maakt Radio Oranje vanuit Londen programma's voor bezet Nederland. Onderdeel was cabaret De Watergeus, dat NSB'ers en de bezetter voor schut zette. Uitgegeven door Beeld & Geluid Spreker: Beeld en Geluid

Precies tien jaar geleden kwam een van de grootste industriële fraudezaken na de Tweede Wereldoorlog aan het licht: Dieselgate. Het schandaal met zogenoemde sjoemelsoftware heeft ertoe geleid dat de dieselmotor in personenwagens op sterven na dood is. Hoe kwam dat? En rijdt de automobilist over tien jaar elektrisch? Dat bespreken we met onze specialist energietransitie, economieredacteur Bard van de Weijer. Onze journalistiek steunen? Dat kan het beste met een (digitaal) abonnement op de Volkskrant, daarvoor ga je naar www.volkskrant.nl/podcastactie Presentatie: Pieter KlokRedactie: Corinne van Duin, Lotte Grimbergen, Iris Brans, Julia van Alem en Jasper VeenstraMontage: Rinkie BartelsSee omnystudio.com/listener for privacy information.

“Maar jullie weten toch dat Nina een reïncarnatie is van Hans?” In Een onderhuids verleden gaat kunstenaar en radiomaker Nina van Tuikwerd op zoek naar het verhaal achter deze raadselachtige woorden van haar oma. Ze stuit op het verhaal van haar oudoom, Hans Zomer, die tijdens de Tweede Wereldoorlog werd geëxecuteerd door de Duitsers. Een intieme en persoonlijke documentaire over verlies, herinnering en de erfenis van oorlog. Een onderhuids verleden is een documentaire van Nina van Tuikwerd. Eindredactie: Tjitske Mussche en Jeroen Stout. Eindmix: Tijmen Bergman. Muziek: Dirk Zandvliet. Dit verhaal is ontwikkeld in het kader van de Oorzaken Podcast Academy in samenwerking met het NPO-fonds.

“Maar jullie weten toch dat Nina een reïncarnatie is van Hans?” In Een onderhuids verleden gaat kunstenaar en radiomaker Nina van Tuikwerd op zoek naar het verhaal achter deze raadselachtige woorden van haar oma. Ze stuit op het verhaal van haar oudoom, Hans Zomer, die tijdens de Tweede Wereldoorlog werd geëxecuteerd door de Duitsers. Een intieme en persoonlijke documentaire over verlies, herinnering en de erfenis van oorlog. Een onderhuids verleden is een documentaire van Nina van Tuikwerd. Eindredactie: Tjitske Mussche en Jeroen Stout. Eindmix: Tijmen Bergman. Muziek: Dirk Zandvliet. Dit verhaal is ontwikkeld in het kader van de Oorzaken Podcast Academy in samenwerking met het NPO-fonds.

(02:07) Afgelopen dinsdag voerde Israël luchtaanvallen uit op Hamas-leden in Doha, de hoofdstad van Qatar. Tot die tijd was Qatar dé plek waar Hamas en Israël relatief veilig konden onderhandelen over een bestand in Gaza. Ook in conflicten buiten het Midden-Oosten speelt Qatar een diplomatieke rol. Hoe is Qatar het diplomatieke knooppunt van de wereld geworden, en is dat na de aanval voorbij? Dat vertelt Gertjan Hoetjes, Midden-Oostendeskundige aan de UvA.      (14:18) De Joodse schrijfster Charlotte Beradt verzamelde tussen 1933 en 1938 de (angst)dromen van mensen in nazi-Duitsland om zo de terreur te documenteren. Onlangs verscheen voor het eerst een Nederlandse vertaling van haar boek “Het Derde Rijk der dromen”. Historica en terrorismedeskundige Beatrice de Graaf is te gast en deelt haar kijk op het boek.    (26:43) Deze week is de column van Abdelkader Benali.    (29:55) In 1965 werd de TV serie Thunderbirds, met de bekende uitspraak ‘Thunderbirds are Go!', voor het eerst uitgezonden. Uniek bij deze serie is dat de personages niet door acteurs, maar marionetten werden gespeelt. Egon Adel is te gast. Hij speelt elke zondag de poppenkastvoorstelling op de Dam en kan ons uitleggen wat deze serie zo bijzonder maakt.    (37:50) Deze week krijgen we recensies van Wim Berkelaar. Hij bespreekt twee historische romans en een bibliotheek.  Radicale democratie - Dirk Alkemade  Reinder Zwolsman. Een omstreden fenomeen in het Nederlandse vastgoed  - Dick Brongers  De Librije - St. Walburgiskerk in Zutphen    (51:10) Er was een tijd dat de stad in de vroege ochtendschemering tot leven kwam met dienstmeisjes die druk bezig waren lang voordat de families waarvoor ze werkten wakker werden. Het alledaagse tafereel van de dienstmeid staat symbool voor een bredere geschiedenis. Cultureel-antropoloog Caroline Hanken schreef het boek Vrouw en Meid- De geschiedenis van een leven binnenshuis 1550 – 1950, en is te gast.    (1:03:08) In Moeder-Land staan de brieven centraal tussen ouders in een dorp in de Sovjet-Unie en hun dochter Alexandra die na gedwongen werk in Duitsland een leven in Nederland heeft opgebouwd. Ze worden door de Tweede Wereldoorlog en later door het IJzeren Gordijn van elkaar gescheiden. Alexandra ziet haar ouders nooit meer terug.    Haar dochter Frieda (78) heeft de brieven van haar moeder altijd bewaard, maar kan het russisch niet lezen. Programmamaker Yula Altchouler is van Russische afkomst en vertaalde de honderden verkleurde velletjes die de ouders van Alexandra schreven. In iedere brief vragen ze haar om terug te komen.   

Met een krachtig militair machtsvertoon werd vorige week in Beijing het einde van de Tweede Wereldoorlog herdacht. De boodschap was duidelijk: president Xi bouwt aan een nieuwe wereldorde. Hoe zou die wereldorde eruit kunnen zien? En hoe heeft China zo machtig kunnen worden? Luister naar voormalig China-correspondent Marije Vlaskamp. Onze journalistiek steunen? Dat kan het beste met een (digitaal) abonnement op de Volkskrant, daarvoor ga je naar www.volkskrant.nl/podcastactie Presentatie: Sheila SitalsingRedactie: Corinne van Duin, Lotte Grimbergen, Iris Brans, Julia van Alem en Jasper VeenstraMontage: Rinkie BartelsSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In Moeder-Land staan de brieven centraal tussen ouders in een dorp in de Sovjet-Unie en hun dochter Alexandra. Ze worden door de Tweede Wereldoorlog en later door het IJzeren Gordijn van elkaar gescheiden. De 19-jarige Alexandra werd door de Duitsers uit haar dorp in het Noorden van de Sovjet-Unie gehaald en gedwongen om in Duitsland te gaan werken. Daar ontmoet ze Piet, met wie ze na de bevrijding mee gaat naar Amsterdam. In Nederland bouwen ze een leven op. Alexandra ziet haar ouders nooit meer terug.   De brieven van Alexandra's ouders zijn er nog. Haar dochter Frieda (78) heeft ze altijd bewaard, al kan ze de teksten niet lezen want Russisch heeft ze nooit geleerd.  Programmamaker Yula Altchouler is van Russische afkomst en vertaalde de honderden verkleurde velletjes die de ouders van Alexandra schreven. In iedere brief vragen ze haar om terug te komen.   Moeder-Land is een verhaal over spanning tussen Oost en West, en over hoe oorlog families verscheurt.  Programmamaker: Yula Altchouler Muziek en montage: Jesse Koolhaas.Erik van Woudenberg op gitaar Brieven zijn ingelezen door Raissa Molostova en Leonid Russanovskiy Research: Viktoria Chernukha Productie: VPRO: Katja Sokolova Eindredactie: Katinka Baehr en Stef Visjager Deze documentaire is mede tot stand gekomen met steun van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten en het NPO fonds.

Volgens de Poolse premier Tusk was Polen het dichtst bij een gewapend conflict sinds de Tweede Wereldoorlog, toen Russische drones gisternacht de grens overkwamen. Voor een deel zijn ze door Nederlandse F35's uit de lucht gehaald, onder vlag van de NAVO. Europese leiders zeggen stuk voor stuk dat opzet in het spel is, maar hoe zeker is dat? Defensiespecialist aan het Haags Centrum voor Strategische Studies Peter Wijninga is er niet zeker van. In Podcast De Dag schetst hij wat we nu weten. Het aantal drones dat de grens over kwam kan duiden op opzet, tegelijkertijd is de reactie van de NAVO alles wat Poetin niet wil. Eenheid en escalatie. Dus waarom zou hij? Rusland zou het bondgenootschap kunnen testen met dit soort speldenprikken, die steeds vaker voorkomen. Daarmee moet de NAVO, of het nou opzet is of niet, reageren volgens Wijninga. Want de risico's zijn te groot. Wat zijn de opties om te escaleren? Reageren? Mail dedag@nos.nl (mailto:dedag@nos.nl) Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Voor het eerst sinds het begin van de oorlog in Oekraïne grijpt de NAVO militair in: Russische drones drongen het Poolse luchtruim binnen en werden door Poolse én Nederlandse straaljagers uit de lucht gehaald. Volgens de Poolse premier Tusk is zijn land het dichtst bij een gewapend conflict sinds de Tweede Wereldoorlog. De grote vraag: wat nu? Israël voerde ook een luchtaanval uit, maar dan op het grondgebied van Qatar - met als doel de Hamas-delegatie die daar in Doha onderhandelde te raken. En bij Dick Schoof viel deze week een brief op de mat, waarin Nederlandse diplomaten en oud-politici pleiten voor een VN-interventiemacht om de humanitaire crisis in Gaza te beëindigen. Dat en meer bespreekt Jos de Groot met generaals buiten dienst Peter van Uhm en Mart de Kruif.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Duitsland koos na 1945 voor schuld en boetedoening, Japan voor spijt en stilzwijgen. In deze aflevering vergelijken we de Erinnerungskultur van Duitsland met de manier waarop Japan terugkijkt op de Tweede Wereldoorlog, van Willy Brandts knieval in Warschau tot de omstreden Yasukuni-schrijn in Tokio.Heb jij een vraag? Stuur die in naar geschiedenis@paulushistoricus.nl

Spraakmaker vandaag is Edwin Winkels. In het Mediaforum zijn Pieter Klok en Roos Schlikker te gast. We beginnen met de stelling bij Stand.nl: 'Racisme in het voetbal moet veel zwaarder worden bestraft.' Verder hebben we het over de wonderlijke wereld van het gamen en over kamp Miranda: een Spaans concentratiekamp in de Tweede Wereldoorlog waar ook Nederlanders zaten.

(01:30) Deze week organiseerde China een spectaculaire militaire parade om het einde van de Tweede Wereldoorlog te herdenken. Beelden van de militaire parade werden massaal gedeeld door de staatsmedia. Hoe zet China dat oorlogsverleden in voor het huidige Chinese zelfbeeld? Daarover te gast is China-kenner Manya Koetse.     (14:50) De shortlist van de Libris Geschiedenis Prijs 2025    (23:11) De column van Sana Valiulina.    (29:43) Princess Mononoke, Spirited Away en The Boy and the Heron, een paar filmtitels uit dezelfde stal: die van Studio Ghibli. Deze beroemde animatiestudio is 40 jaar, en daarom zijn de films in Nederland in de bioscoop te zien. Wat is de betekenis van deze Japanse studio geweest, en hoe past het in de geschiedenis van anime? Japanoloog Otis Eversteijn vertelt.  (38:45) Deze week krijgen we recensies van Sanne Frequin. Zij bespreekt twee historische boeken en een tentoonstelling:  Floris V ontvoerd en vermoord - een bundel ingeleid door Wim van Anrooij  De middeleeuwen - Dan Jones (vert. Roelof Posthuma)  Artus Quellinus - Beeldhouwer van Amsterdam - tentoonstelling in het Paleis op de Dam    (52:53) Het was de droom van Adolf Hitler; het bouwen van een Führermuseum. Hitler die was afgewezen door de kunstacademie was vastbesloten het grootste museum ter wereld te bouwen. De tot nu toe weinig bekende Duits kunsthistoricus Erhard Göpel speelde een sleutelrol bij het wegroven van de kunst uit bezette gebieden. Wie was Göpel? Hoe slaagde hij erin om schilderijen die de nazi's op het oog hadden te ontfutselen?  Cultuurwetenschapper Ruud Breteler is te gast.  (01:05:05) Deze week de OVT-doc: ‘De Vrolijke Vernietiging' is een project van kunstenaar Maurice Hermans waarin is te zien hoe traumatisch het uitvlakken van de mijngeschiedenis was voor Zuid-Limburg. Er is ‘fantoompijn' in Heerlen, omdat vertrouwde ijkpunten zoals de Lange Jan en de Lange Lies – de hoogste schoorstenen – opeens weg waren en daarmee ook de identiteit van de stad. Hoe kun je verder met een geschiedenis zonder tastbaar houvast?   (01:37:05) Aan de hand van de documentaire De Vrolijke Vernietiging gaan we in gesprek met Casper Gelderblom, wethouder van de Gemeente Heerlen. Veel mensen in deze regio hebben moeite met de energierekening betalen, terwijl de mijnen tijdens de hoogtijdagen van de kolenindustrie recordwinsten behaalden. De burgemeesters willen dat de winsten van de mijnen alsnog terugvloeien naar de regio en hebben de investeerders van de particuliere mijnen een brief gestuurd over de zogenaamde 'ereschuld'.  Meer info: https://www.vpro.nl/ovt/artikelen/ovt-7-september-2025   (https://www.vpro.nl/ovt/artikelen/ovt-7-september-2025%20)

Het systeem voor het inzamelen en verwerken van statiegeldflesjes- en blikjes piept en kraakt aan alle kanten, en volgens frisdrankproducent Vrumona is het niet eerlijk dat zij de schuld in de schoenen geschoven krijgen. En de discussie rondom de suikertaks is nog niet over, want waarom geldt die eigenlijk ook voor zero-frisdrank? In ‘De top van Nederland’ heeft presentator Thomas van Zijl een uitgebreid gesprek met CEO Ilco Kwast. Over Vrumona Vrumona, een afkorting van VRUchtenliMONAde, produceert al sinds na de Tweede Wereldoorlog frisdranken in hun fabriek in Bunnik. Jaarlijks produceert het bedrijf zo'n 3,5 milljoen hectoliter SiSi, Rivella, Pepsi, Ice-Tea en andere frisdranken. Over Thomas van Zijl Thomas van Zijl is financieel journalist en presentator bij BNR. Hij presenteert dagelijks ‘BNR Zakendoen’, het Nederlandse radioprogramma voor economisch nieuws en zakelijk inzicht, waar 'De top van Nederland’ onderdeel van is. Ook is hij een van de makers van de podcast ‘Onder curatoren’. Abonneer je op de podcast Ga naar ‘De top van Nederland’ en abonneer je op de podcast, ook te beluisteren via Apple Podcast en Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Bright Podcast is weer terug van de vakantie en het is meteen aftellen naar dinsdag 9 september, als Apple zijn “Awe Dropping” event houdt. We kijken in deze aflevering naar alle laatste geruchten over de iPhone, Apple Watch en AirPods. Verder in deze aflevering: KPN en Vodafone verhogen opnieuw hun prijzen, Stellantis stopt met zelfrijdende auto’s, Citroën komt met een van de goedkoopste elektrische auto’s van Nederland, Dolby onthult Dolby Vision 2 en Odido lanceert speciale mobiele abonnementen voor kinderen. Sponsor: Beleg automatisch en zonder transactiekosten met Saxo AutoInvest. Let op: er zijn altijd risico’s als je belegt, je inleg kan ook minder waard worden. Tips uit deze aflevering: Serie: Alien: Earth op Disney+, de eerste tv-serie in de Alien-franchise. Het verhaal speelt zich af twee jaar voor de gebeurtenissen in de eerste film uit 1979. Met een techmiljardair, cyborgs, ’synths’, hybrids en uiteraard xenomorphs. Aflevering 5 wordt al ontvangen als 'de beste Alien-content is sinds de vervolgfilm Aliens uit 1986'. Game: Metal Gear Solid Delta: Snake Eater. De remake van de game uit 2004, chronologisch gezien de eerste game in het Metal Gear-verhaal. Heel getrouw nagemaakt en grafisch schitterend dankzij Unreal Engine 5. Je speelt als Naked Snake, een supersoldaat die in 1964 tijdens de Koud Oorlog in de Russiche jungle wordt gedropt. Je moet sneaken en stiekem soldaten passeren of omleggen, maar je hebt ook met de wildernis te maken. Er zijn bloedzuigers, krokodillen en bovennatuurlijke eindbazen. Hideo Kojima maakte het origineel en je ziet hier al dingen die je later in de Death Stranding games ook weer ziet. Ook hier is allerlei gepiel toegevoegd, zoals de mogelijkheid om steeds handmatig je camouflage te wijzigen. Dat gaat nu soepeler dan in het origineel, ook kun je de game nu met een vrije camera in third person view spelen. Dit is een remaster zoals je hoopt dat ze zijn, van één van de meest iconische games ooit gemaakt. Serie: Band of Brothers is tot 14 september te zien op Netflix. Waarschijnlijk de beste serie over de Tweede Wereldoorlog ooit gemaakt, iedereen moet 'm minstens één keertje gezien hebben. Streamingtips: check onze tips voor streamingtips dit najaar op Netflix, op HBO Max en op Disney+. Meer lijstjes volgen deze week.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Amerikaanse Ministerie van Justitie was er vorig jaar nog zó blij mee. Rechter Amit Mehta bestempelde Google tot monopolie. Maar alle maatregelen die het Ministerie voorstelde om daar wat aan te doen, kunnen weer de prullenbak in. Dat zegt dezelfde rechter Mehta. Het dochterbedrijf van Alphabet mag webbrowser Chrome houden en het mag Apple blijven betalen om zijn zoekmachine voorrang te geven in je iPhone. Toch komt Google niet helemaal met de schrik vrij. Het moet verplicht data over de zoekmachine delen met concurrenten, waaronder OpenAI, het bedrijf dat dit jaar al marktaandeel weg zat te snoepen van de monopolist op de markt. We bespreken of de rechter zo toch het monopolie geweld aan weet te doen. Verder praten we over iets onbegrijpelijks waar we het in beursprogramma's maar zelden over hebben: de obligatiemarkten. Beleggers dumpten wereldwijd staatsobligaties omdat ze er niet langer op vertrouwen dat de overheden van Japan, het VK, Duitsland, Frankrijk én de VS het huishoudboekje op orde hebben. En dan mogen we het cliché van stal halen, want gedumpte obligaties betekenen lagere obligatieprijzen en dus hogere effectieve rentes. Waarna overheden meer betalen om te lenen. Je hoort wat dat betekent voor beurzen wereldwijd. Het gaat over Aegon, dat steeds Amerikaanser wordt. De financiële reus en verzekeraar kreeg aandelen van ASR in ruil voor het verkopen van zijn Nederlandse activiteiten, maar doet nu ook die aandelen van ASR van de hand. ASR staat op zijn beurt klaar om die weer in te kopen. En we vertellen je over een volgend bedrijf dat in Amsterdam naar de beurs wil. Een kleine déjà vu van twee weken geleden, want het gaat alweer om een Bitcoin Treasury. Dat wil met geld van aandeelhouders Bitcoin kopen. Deze keer is het wel een wat grotere partij, met steun van een nogal bekende tweeling in de financiële wereld. Laten we zeggen dat ze allebei geen Facebook-profiel hebben...See omnystudio.com/listener for privacy information.

In zijn boek Vier namen vertelt schrijver en oud commissaris van politie Kees Sietsma over zijn drie broers en oom die in de Tweede Wereldoorlog deelnamen aan het verzet. Zelf werd hij geboren tegen het einde van de oorlog en werd hij naar de vier vernoemd. Van zijn oom Kees was toen al bekend dat hij was omgekomen in een concentratiekamp, het lot van zijn inmiddels opgepakte broers was toen nog niet bekend. Kees Sietsma was commissaris van politie en speelde een belangrijke rol in ontvoeringszaken in het verleden. Eerder verscheen het boek Kees Sietsma Uit de schaduw over zijn leven als politieman. Presentatie: Frénk van der Linden

Het Amerikaanse Ministerie van Justitie was er vorig jaar nog zó blij mee. Rechter Amit Mehta bestempelde Google tot monopolie. Maar alle maatregelen die het Ministerie voorstelde om daar wat aan te doen, kunnen weer de prullenbak in. Dat zegt dezelfde rechter Mehta. Het dochterbedrijf van Alphabet mag webbrowser Chrome houden en het mag Apple blijven betalen om zijn zoekmachine voorrang te geven in je iPhone. Toch komt Google niet helemaal met de schrik vrij. Het moet verplicht data over de zoekmachine delen met concurrenten, waaronder OpenAI, het bedrijf dat dit jaar al marktaandeel weg zat te snoepen van de monopolist op de markt. We bespreken of de rechter zo toch het monopolie geweld aan weet te doen. Verder praten we over iets onbegrijpelijks waar we het in beursprogramma's maar zelden over hebben: de obligatiemarkten. Beleggers dumpten wereldwijd staatsobligaties omdat ze er niet langer op vertrouwen dat de overheden van Japan, het VK, Duitsland, Frankrijk én de VS het huishoudboekje op orde hebben. En dan mogen we het cliché van stal halen, want gedumpte obligaties betekenen lagere obligatieprijzen en dus hogere effectieve rentes. Waarna overheden meer betalen om te lenen. Je hoort wat dat betekent voor beurzen wereldwijd. Het gaat over Aegon, dat steeds Amerikaanser wordt. De financiële reus en verzekeraar kreeg aandelen van ASR in ruil voor het verkopen van zijn Nederlandse activiteiten, maar doet nu ook die aandelen van ASR van de hand. ASR staat op zijn beurt klaar om die weer in te kopen. En we vertellen je over een volgend bedrijf dat in Amsterdam naar de beurs wil. Een kleine déjà vu van twee weken geleden, want het gaat alweer om een Bitcoin Treasury. Dat wil met geld van aandeelhouders Bitcoin kopen. Deze keer is het wel een wat grotere partij, met steun van een nogal bekende tweeling in de financiële wereld. Laten we zeggen dat ze allebei geen Facebook-profiel hebben...See omnystudio.com/listener for privacy information.

Duitsland voert de dienstplicht opnieuw in. Vooralsnog op vrijwillige basis. Een opvallende koerswijziging voor een land dat na de Tweede Wereldoorlog zijn leger bewust klein hield. Wat betekent dit voor de Duitse defensie, en hoe resoneert dit debat in Nederland? In een nieuwe aflevering van de podcast Delta Tango bespreken Olof van Joolen, defensieverslaggever Silvan Schoonhoven de kwestie met CDA-defensiewoordvoerder Derk Boswijk.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Transcriptie: https://www.eenbeetjenederlands.nl/podcast/soldaat-van-oranjeSteun de podcast! https://petjeaf.com/eenbeetjenederlandsAflevering 78: Soldaat van OranjeDe Soldaat van Oranje: iemand met deze naam moet wel iets heel bijzonders hebben gedaan. Deze titel hoort bij verzetsheld Erik Hazelhoff Roelfzema. In de Tweede Wereldoorlog heeft hij heldhaftig verzetswerk gedaan, waarmee hij na de oorlog bekend is geworden. Over het leven van de Soldaat van Oranje zijn boeken, films en musicals gemaakt. Vandaag kijken we naar het leven van deze echte avonturier. Is het eigenlijk terecht dat we hem zien als de held van het Nederlandse verzet in de Tweede Wereldoorlog?Een Beetje NederlandsDe podcast voor iedereen die beter Nederlands wil leren luisteren! Voor mensen op niveau B1/B2. Afleveringen over allerlei onderwerpen in duidelijk en helder gesproken Nederlands. Iedere aflevering heeft een transcriptie om mee te lezen. Leer met deze podcast Een Beetje Nederlands!Learn Dutch with this podcast for intermediate learners (level B1/B2). This podcast lets you listen to a range of different subjects in clear and slowly spoken Dutch. Every episode comes with a free transcript on the website. Learn a little Dutch with Een Beetje Nederlands!

Het meisje van de Kommandant is een prachtig Tweede Wereldoorlog-verhaal van Pam Jenoff. Pam Jenoff schreef eerder de goed ontvangen roman Het weeskind. Uitgegeven door HarperCollins Spreker: Katja Prins

Dit weekend organiseert de Camp Columbia Heritage Association een internationaal symposium in Brisbane. Het evenement staat in het teken van de ballingschap van de Nederlandse regering en militairen in Australië tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook is er een tentoonstelling waar voor het eerst een uniek 19e-eeuws zwaard te bewonderen is dat werd gevonden op de plek waar ooit Camp Colombia stond. Paul Budde van de vereniging vertelt.

Acteur en zanger Freek Bartels is deze zomer te zien in ‘Willem & Frieda: Roze Verzet', een voorstelling over twee moedige queer verzetshelden die tijdens de Tweede Wereldoorlog betrokken waren bij de beroemde aanslag op het Amsterdamse bevolkingsregister. Eerder was Bartels te zien in musicals als ‘Les Misérables', ‘Sister Act' en ‘Ja, ik wil'. In 2021 vertolkte hij de hoofdrol van Jezus in ‘The Passion'. Presentatie: Sacha Bronwasser

''De maan en het vuur' is een hoogtepunt uit de 20ste-eeuwse Italiaanse literatuur.' - de Volkskrant Vlak na de Tweede Wereldoorlog keert de naamloze verteller vanuit Californië terug naar zijn geb... Uitgegeven door SAGA Egmont Spreker: Ad Knippels

Met vandaag: de strategie van de Oekraïense geheime dienst op sociale media | Eenvoudige burgers die het opnemen tegen de overheid en grote bedrijven in 'Goliath' | Bondscoach Andries Jonker over het verloren EK en zijn afscheid van Oranje | Hoe is PSV de Tweede Wereldoorlog doorgekomen? | Presentatie: Mieke van der Weij.

Martin Michael Driessen is opera- en toneelregisseur, vertaler en schrijver. Hij debuteerde in 1999 met zijn roman ‘Gars', over de avonturen van de ridder Gars de Gars, waarmee hij voor de AKO-Literatuurprijs werd genomineerd. In 2016 won hij de ECI-Literatuurprijs en ECI-Lezersprijs voor zijn novellenbundel ‘Rivieren'. Hierna volgden titels als ‘De pelikaan', ‘Mijn eerste moord' en ‘Het licht aan het einde van de loop'. Zijn werk werd vertaald in het Italiaans, Duits en Hongaars.  In zijn nieuwe roman ‘Liefde in het Derde Rijk' vertelt Driessen de verhalen van Georg, Lore en Klara. Klara speelt een belangrijke rol in de Lebensbornorganisatie, die zich inzet voor het ‘arisch' ras. Lore is haar chauffeuse en Georg is een gewoon soldaat. Met en door hen beschrijft Driessen de passie van de eerste liefde, overlevingsdrang, verraad, en trouw, in de gruwelen van de Tweede Wereldoorlog. Femke van der Laan gaat met Martin Michael Driessen in gesprek.

(00:36) De column van Abdelkader Benali.  (4:00) Vooral de foto's van de Japanse bordelen blijken gevoelig liggen in Japan. Wie was verantwoordelijk: Amerika of Japan? En hoe zat het systeem in elkaar? Marianne spreekt een oude zuster, die na de oorlog slachtoffers van dwangprostitutie opving. Wat weet zij over de ervaringen van de vrouwen? Ook ontmoet Marianne de kleinzoon van een Amerikaanse soldaat en een Japanse vrouw. Hij is benieuwd of zij kan helpen zijn Amerikaanse familie te vinden. Terug in Nederland krijgt Marianne een verrassend bericht...  Operatie onthechting  Kunstenaar Marianne Ingleby erft het fotoarchief van haar opa Bruce Elkus, Amerikaans legerfotograaf. In 1944 vertrok hij naar het Japanse eiland Iwo Jima, bekend van een van de bloedigste slagen van de Tweede Wereldoorlog.  Als Marianne na zijn dood door de foto's gaat stuit ze op gruwelijke beelden: soldaten met weggeblazen ledematen, een Japanse schedel op een stok als oorlogstrofee en naakte vrouwen met dronken Amerikanen in bordelen. De foto's blijken destijds nooit gepubliceerd: te ontluisterend. Liever keek men naar de wereldberoemde heroïsche foto 'Raising the Flag on Iwo Jima', hét symbool van de Amerikaanse overwinning in de Pacific.  Marianne blijkt goud in handen te hebben met het zeldzame foto-archief. Ze is benieuwd naar de ervaringen van haar eigenzinnige opa, die naast honderden foto's ook aangrijpende brieven vanaf het front naliet. Wat heeft hij meegemaakt aan het front? Waarom maakte hij foto's buiten zijn opdracht? Welke herinneringen roepen ze op bij de Amerikaanse veteranen? En hoe wordt er in Japan op gereageerd?  Samen met radiomaker Laura Stek reist Marianne vanuit Nederland naar Amerika en Japan, gedreven door de vraag: hoe groot is het gat tussen wat we te zien krijgen en de realiteit van oorlog?  Deel 1 en 2 kwamen in 2020 uit, deel 3 en 4 in 2025.  ‘Operatie Onthechting' is een coproductie van Prospektor en VPRO voor NPORadio1. Narratief en edit: Laura Stek, research: Marianne Ingleby, eindmix: Arno Peeters, creatief producent: Eefje Blankevoort, uitvoerend producent: Laura Verduijn, animatie: Floris Deerenberg, vertaling Japan: Manami Midorikawa en Keimi Yamada. Stemacteurs: Maarten Heijmans, Dafne Holtland, Kai Gotoh en Aki Watano.  Mede mogelijk gemaakt door het Vfonds, het Postcode Loterij Fonds voor journalisten en het NPO-fonds.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2025/15-06-2025.html#  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2025/15-06-2025.html)  

Iedereen die iets met economie te maken heeft – en dat zijn we in feite allemaal – is benieuwd naar de uiteindelijke gevolgen van de invoerheffingen en de handelsoorlog hebben. En wat ligt meer voor de hand dan in het verleden duiken om te kijken hoe eerdere handelsoorlogsgolven zich uiteindelijk ontwikkelden? Macro-econoom Edin Mujagic stuitte op een onderzoek van twee Amerikaanse economen naar twee grote golven van globalisering – van circa 1860 tot het begin van de Eerste Wereldoorlog én het eind van de Tweede Wereldoorlog tot 2008. Vertaald naar de huidige handelsoorlog is alvast belangrijk dat de geschiedenis leert dat ingrijpende maatregelen zelden het beoogde effect hebben, zegt Mujagic. ‘Om een voorbeeld te geven: Trump wil met de opbrengst van de invoerheffingen de belasting voor de armste Amerikanen afschaffen én het begrotingstekort verlagen. Dat is veel te naïef: in een ver verleden hebben invoerheffingen inderdaad heel veel opgebracht, maar destijds waren de uitgaven van de Amerikaanse overheid een fractie van wat ze tegenwoordig zijn.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

Waarom heeft een zebra strepen en een giraffe vlekken? De natuur lijkt soms willekeurig, maar achter die patronen schuilt keiharde wiskunde. Die ontdekking werd gedaan door de briljante wiskundige Alan Turing, onder andere bekend van het kraken van de Enigma code tijdens de Tweede Wereldoorlog en grondlegger van de computer. In deze aflevering laat wiskundige Jan Bouwe van den Berg (Vrije Universiteit Amsterdam) zien hoe Turing ook de "code" van dierenvachten wist te kraken - en waarom deze theorie tot vandaag de dag verrassend actueel is.Deze aflevering is gemaakt met ARTIS voor het Aardbewoners Festival.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

(01:19) Rond 1730 ontvlucht een zwangere zwarte vrouw de plantage en brengt in het Surinaamse moeras haar zoon Boni ter wereld. Hij wordt Marron-leider en verzetsheld tegen het koloniale gezag. Tessa Leuwsha schreef een boek over zijn leven en denken, en vertelt hoe dat ons beeld van Boni verandert.  (14:53) Het is vijf jaar later. Alle Amerikaanse Iwo Jima veteranen zijn overleden. De wereld is in rap tempo veranderd. De dreiging van oorlog is terug van weggeweest. Marianne gaat op zoek naar de oude vijanden van haar opa en vindt een van de laatste Japanse Iwo Jima veteranen. In hoeverre voldoet hij aan het clichébeeld uit de oorlog? Ook ontmoet ze de kleindochter van een gesneuvelde Japanse Iwo Jima veteraan. Hoe kijkt zij naar de omgang met de oorlog in het huidige Japan?  Operatie onthechting  Kunstenaar Marianne Ingleby erft het fotoarchief van haar opa Bruce Elkus, Amerikaans legerfotograaf. In 1944 vertrok hij naar het Japanse eiland Iwo Jima, bekend van een van de bloedigste slagen van de Tweede Wereldoorlog.  Als Marianne na zijn dood door de foto's gaat stuit ze op gruwelijke beelden: soldaten met weggeblazen ledematen, een Japanse schedel op een stok als oorlogstrofee en naakte vrouwen met dronken Amerikanen in bordelen. De foto's blijken destijds nooit gepubliceerd: te ontluisterend. Liever keek men naar de wereldberoemde heroïsche foto 'Raising the Flag on Iwo Jima', hét symbool van de Amerikaanse overwinning in de Pacific.  Marianne blijkt goud in handen te hebben met het zeldzame foto-archief. Ze is benieuwd naar de ervaringen van haar eigenzinnige opa, die naast honderden foto's ook aangrijpende brieven vanaf het front naliet. Wat heeft hij meegemaakt aan het front? Waarom maakte hij foto's buiten zijn opdracht? Welke herinneringen roepen ze op bij de Amerikaanse veteranen? En hoe wordt er in Japan op gereageerd?  Samen met radiomaker Laura Stek reist Marianne vanuit Nederland naar Amerika en Japan, gedreven door de vraag: hoe groot is het gat tussen wat we te zien krijgen en de realiteit van oorlog?  Deel 1 en 2 kwamen in 2020 uit, deel 3 en 4 in 2025.  ‘Operatie Onthechting' is een coproductie van Prospektor en VPRO voor NPORadio1. Narratief en edit: Laura Stek, research: Marianne Ingleby, eindmix: Arno Peeters, creatief producent: Eefje Blankevoort, uitvoerend producent: Laura Verduijn, animatie: Floris Deerenberg, vertaling Japan: Manami Midorikawa en Keimi Yamada. Stemacteurs: Maarten Heijmans, Dafne Holtland, Kai Gotoh en Aki Watano.  Mede mogelijk gemaakt door het Vfonds, het Postcode Loterij Fonds voor journalisten en het NPO-fonds.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2025/08-06-2025.html#  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2025/08-06-2025.html)  

(01:21) Hoe leer je je vader kennen als hij nooit sprak over zijn verleden? Mirjam Rotenstreich volgde het spoor van haar joodse vader Natan — via Oekraïne, het Rode Leger en Berlijn naar Nederland. Ze tekende zijn verzwegen levensverhaal op in het boek ‘Vader zoeken' en is te gast.  (13:47) Marianne reist naar New Orleans, waar de reünie van de laatste Iwo Jima veteranen plaatsvindt. Ze spreekt af met twee stokoude mariniers, in een poging dichter bij de oorlogservaring van haar opa te komen. De mannen vertellen emotioneel over de gruwelen die ze hebben meegemaakt. Marianne toont hen ook de foto's van de Amerikaanse soldaten in de Japanse bordelen. Hoe reageren ze daarop? En zou Bruce de foto's hebben verstopt voor het leger, om censuur te voorkomen?  Operatie onthechting  Kunstenaar Marianne Ingleby erft het fotoarchief van haar opa Bruce Elkus, Amerikaans legerfotograaf. In 1944 vertrok hij naar het Japanse eiland Iwo Jima, bekend van een van de bloedigste slagen van de Tweede Wereldoorlog.  Als Marianne na zijn dood door de foto's gaat stuit ze op gruwelijke beelden: soldaten met weggeblazen ledematen, een Japanse schedel op een stok als oorlogstrofee en naakte vrouwen met dronken Amerikanen in bordelen. De foto's blijken destijds nooit gepubliceerd: te ontluisterend. Liever keek men naar de wereldberoemde heroïsche foto 'Raising the Flag on Iwo Jima', hét symbool van de Amerikaanse overwinning in de Pacific.  Marianne blijkt goud in handen te hebben met het zeldzame foto-archief. Ze is benieuwd naar de ervaringen van haar eigenzinnige opa, die naast honderden foto's ook aangrijpende brieven vanaf het front naliet. Wat heeft hij meegemaakt aan het front? Waarom maakte hij foto's buiten zijn opdracht? Welke herinneringen roepen ze op bij de Amerikaanse veteranen? En hoe wordt er in Japan op gereageerd?  Samen met radiomaker Laura Stek reist Marianne vanuit Nederland naar Amerika en Japan, gedreven door de vraag: hoe groot is het gat tussen wat we te zien krijgen en de realiteit van oorlog?  Deel 1 en 2 kwamen in 2020 uit, deel 3 en 4 in 2025.  ‘Operatie Onthechting' is een coproductie van Prospektor en VPRO voor NPORadio1. Narratief en edit: Laura Stek, research: Marianne Ingleby, eindmix: Arno Peeters, creatief producent: Eefje Blankevoort, uitvoerend producent: Laura Verduijn, animatie: Floris Deerenberg, vertaling Japan: Manami Midorikawa en Keimi Yamada. Stemacteurs: Maarten Heijmans, Dafne Holtland, Kai Gotoh en Aki Watano.  Mede mogelijk gemaakt door het Vfonds, het Postcode Loterij Fonds voor journalisten en het NPO-fonds.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2025/01-06-2025.html#  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2025/01-06-2025.html)      

In het noordwesten van Oekraïne werden in de Tweede Wereldoorlog tienduizenden Polen vermoord door Oekraïense nationalisten. Correspondent Mark Middel ziet dat deze massamoord tachtig jaar later een rol speelt tijdens de presidentsverkiezingen in Polen van aankomende zondag. Zet deze gebeurtenis de band tussen Polen en Oekraïne op scherp?Lees ook: In de akkers van Wolynië ligt de verklaring voor Poetins obsessie met ‘nazi's' in OekraïneGast: Mark MiddelPresentatie: Suzan YücelRedactie: Cas Reijnders & Noor van LeemputMontage: Marco RaaphorstEindredactie: Anna KorterinkCoördinatie: Elze van DrielProductie: Andrea HuntjensHeb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Kun je leren van de geschiedenis? Volgens columnist Floor Rusman wel. Maar alleen als je beseft: de geschiedenis herhaalt zich nooit precies hetzelfde. Het is die les die volgens haar wel weer opgefrist mag worden. Want tachtig jaar na de Bevrijding hebben we te weinig geleerd van de Tweede Wereldoorlog.Gast: Floor RusmanPresentatie: Bram EndedijkRedactie: Ignace Schoot & Cas ReijndersMontage: JP GeersingEindredactie: Nina van HattumCoördinatie: Elze van DrielProductie: Andrea HuntjesHeb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.