Chuyện Mekong

Trên mảnh đất Kiên Lương (tỉnh An Giang), nơi tiếp giáp giữa núi rừng và biển, có một địa danh từng ghi dấu những trang sử oanh liệt trong cuộc kháng chiến chống quân ngoại xâm. Khu di tích Mo So vừa là chứng tích lịch sử sống động, vừa là tuyệt tác thiên nhiên kỳ vĩ. Dưới những hang đá trầm mặc, biết bao câu chuyện về lòng quả cảm, về sự hy sinh của thế hệ cha ông vẫn cuộn chảy theo dòng thời gian.

Tiểu dự án TP. Long Xuyên, tỉnh An Giang (nay là phường Long Xuyên) thuộc dự án Mở rộng, nâng cấp đô thị Việt Nam được thực hiện trong giai đoạn 2018 - 2023, với tổng số tiền trên 56,4 triệu USD. Đây là dự án trọng điểm với nhiều hạng mục nhằm chỉnh trang đô thị, nâng cao đời sống người dân. Tuy nhiên, qua nhiều năm, một số hạng mục công trình của dự án vẫn "án binh bất động", gây lãng phí trong sự mong đợi và bức xúc của người dân.

Thời gian qua, người dân đã từng phản ánh về việc nhiều điểm giữ xe tự phát thu phí với giá “trên trời” trong các dịp lễ, hội ở TP.Cần Thơ. Sau đó, ngành chức năng của thành phố đã chấn chỉnh bằng cách làm việc với các đơn vị đăng ký mở điểm giữ xe và bắt buộc phải thu đúng giá. Bẵng đi một thời gian thì nay lại “tái phát” khi bãi giữ xe tại chợ An Hòa (phường Cái Khế) tự ý áp đặt mức giá cao hơn gấp nhiều lần so với giá quy định. Nếu tình trạng này kéo dài, chẳng những người dân đi chợ mà ngay cả khách du lịch cũng bắt đầu chán ngán chợ truyền thống vì những chuyện bên lề này.

Hiện chu kỳ bùng phát dịch sốt xuất huyết rút ngắn từ 5 năm/đợt còn 3-4 năm/đợt. Ở ĐBSCL, sốt xuất huyết đang bước vào “mùa cao điểm” khi số ca mắc được ghi nhận đã tăng 38% so với cùng kỳ. Khí hậu mưa nhiều đang “tạo đà” cho côn trùng sinh sôi truyền bệnh...

Từ bỏ cuộc sống đủ đầy mà nhiều người mơ ước, gần chục năm qua, ông Trần Văn Pho (tức ông Tám Pho, ngụ tỉnh An Giang) đã lặng lẽ làm lụng, tích góp tiền bạc để giải cứu trâu, bò khỏi lò mổ, chăm sóc chúng đến cuối đời. Với ông, việc cứu lấy sinh mạng trâu, bò trước ranh giới sinh-tử không chỉ là cái tâm với loài vật mà còn là cách ông trả nghĩa cuộc đời.

Ở miền Tây Nam Bộ, hầm than củi từng là một nghề mưu sinh phổ biến, gắn bó mật thiết với đời sống của biết bao gia đình. Không rộn ràng như chợ nổi, không rực rỡ như vườn cây trái nhưng những lò than củi vẫn âm ỉ đỏ lửa qua ngày tháng đã góp phần hun đúc nên ký ức của một thời gian khó, góp nên một phần ký ức khó phai của vùng đất Cửu Long.

Cồn Sơn, Cần Thơ có diện tích hơn 70ha, với gần 100 hộ dân sinh sống, là địa điểm khám phá tuyệt vời của nhiều du khách khi đến vùng đất Tây Đô. Tuy nhiên, nơi đây đang đối diện với bài toán thiếu nước sạch trong sinh hoạt, gây nhiều khó khăn cho việc phát triển kinh tế và đời sống xã hội.

Suốt gần 16 năm qua, Câu lạc bộ “Vì trẻ thơ” của Trường Đại học Y Dược Cần Thơ vẫn đều đặn ngày ngày mang yêu thương đến với những em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn. Không ồn ào cũng chẳng phô trương, các thành viên câu lạc bộ nâng niu từng con chữ, gửi trọn tấm lòng để lan tỏa yêu thương, tiếp thêm niềm tin và động lực cho các em nhỏ trên hành trình phía trước.Trong chuyên mục Cảm hứng Mekong hôm nay, mời quý thính giả cùng tìm hiểu rõ hơn về hành trình thiện nguyện này với những chia sẻ từ bạn Nguyễn Anh Tuệ, Chủ nhiệm Câu lạc bộ “Vì trẻ thơ”. 

Giữa những ngày tháng 7 thiêng liêng, khi cả nước đang hướng về ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7, chúng tôi tìm về vùng đất từng là “địa chỉ đỏ” trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước – “Vành đai Bình Đức”.

Cần Thơ là thành phố trẻ nhất trong số 6 thành phố trực thuộc Trung ương nhưng đã nhiều năm đối mặt với thực trạng ùn tắt giao thông. Mật độ phương tiện cá nhân gia tăng nhưng kết cấu hạ tầng lại chậm nới rộng, loại hình vận tải hành khách công cộng chưa đủ nặng lực đảm đương...

Đến hẹn lại lên, thời điểm cuối mùa khô và đầu mùa mưa là người dân ĐBSCL bắt đầu vào mùa “chạy lở”. Trong 2 tháng qua, khắp các tỉnh/thành từ Cần Thơ, An Giang đến Vĩnh Long, Cà Mau đều ghi nhận nhiều vụ sạt lở nghiêm trọng, thiệt hại nhà cửa và đe dọa tính mạng của người dân. Điểm chung của các điểm sạt lở là đều làm hư hỏng đường sá, chia cắt giao thông, những vùng nông thông chỉ có 1 con đường độc đạo khi bị sạt lở đã làm việc đi lại, giao thương của người dân đầy gian nan trắc trở.

ĐBSCL đang trong mùa mưa bão cũng là thời điểm nước đầu nguồn bắt đầu lên nhanh. Những ngày qua, do ảnh hưởng của bão số 3, nhiều nơi tại ĐBSCL hứng chịu nhiều trận mưa lớn kèm theo giông gió làm sập nhà cửa, cây cối ngã đổ, gây thiệt hại lớn về tài sản.Lực lượng đứng chân tại địa phương đang hỗ trợ bà con khắc phục thiệt hại. Với đặc thù sông ngòi chằng chịt, vùng cũng đang khai thác nhiều hoạt động thương mại và du lịch bằng đường thủy.Trước diễn biến bất thường của mưa bão và con nước mùa lũ, rất cần phương án quản lý chặt chẽ của cơ quan chức năng đối với công tác đảm bảo an toàn giao thông thủy, nhất là tại các bến thủy nội địa và tuyến giao thông ra các cụm đảo. 

Sau 14 năm chờ đợi, vài lần đổi chủ đầu tư và tổng mức đầu tư, hiện Dự án nâng cấp QL91 của Tp. Cần Thơ vẫn chưa được khởi công. Đáng chú ý, trong lần tái khởi động mới đây, Dự án đã bị tính thừa hơn 3.000 tỷ đồng.

Xuất phát từ thực tế mỗi dịp hè về, nông thôn miền Tây có nơi còn thiếu sân chơi cho trẻ em, thầy Nguyễn Khánh – giáo viên Tổng phụ trách Đội, trường Tiểu Học Hựu Thành B, xã Vĩnh Xuân, tỉnh Vĩnh Long đã tình nguyện lập ra lớp học 0 đồng. Một lớp học “tổng hợp” có nhiều môn nhưng lại không đặt nặng thành tích mà chỉ đơn thuần là điểm sinh hoạt hè để các bạn nhỏ hạn chế dồn thời gian cho các trò chơi kém an toàn. Duy trì đều đặn 9 năm, nay lớp học tiếp tục mở rộng quy mô.

Tại miền Tây Nam bộ, nơi những dòng sông quấn quýt xóm làng, ghe xuồng không chỉ là phương tiện mưu sinh mà còn là nét đẹp của đời sống văn hóa.

Cảng HKQT Cần Thơ được kỳ vọng là cảng hàng không “chia lửa” với sân bay Tân Sơn Nhất (TP. HCM), công suất thiết kế đón tối đa 3-5 triệu lượt khách/năm. Thế nhưng, từ khi nâng cấp hạ tầng đến nay, Cảng này hiếm khi nào ghi nhận sản lượng khai thác như kỳ vọng. Đã vậy, nhiều đường bay còn “đóng cửa” không hẹn ngày tái khởi động. Vì sao sân bay Cần Thơ vẫn mãi “ngủ quên”? Do hạ tầng kết nối hay còn nguyên nhân nào khác?

Mặc dù đã bước qua cao điểm mùa nắng nóng, nhưng thời gian gần đây, nhiều vụ cháy vẫn xảy ra tại nhiều nơi, gây thiệt hại lớn về về tài sản và tính mạng con người. Cháy, nổ vẫn tiềm ẩn dù mùa nắng hay mùa mưa đòi hỏi người dân, doanh nghiệp không được chủ quan trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống, sinh hoạt hàng ngày.

“Vừa là thầy, vừa là cha”, đó là cách mà nhiều người dân phường Ninh Kiều, TP. Cần Thơ nhắc đến anh Phạm Hoàng Quốc Bảo, người đã dành hơn chục năm cuộc đời mình để mở rộng vòng tay cưu mang, truyền dạy võ thuật miễn phí cho trẻ em nghèo, mồ côi và khuyết tật.Từ ngôi nhà nhỏ đơn sơ, anh Bảo đã xây dựng nên những lớp võ đặc biệt, nơi không chỉ rèn luyện thể chất mà còn thắp lên hy vọng và nghị lực sống cho những phận đời kém may mắn.

Không chỉ thay đổi môi trường làm việc mà điều kiện sinh hoạt, ăn ở cũng đặt ra nhiều thách thức trong quá trình thích nghi sau sáp nhập. Việc sớm ổn định nơi ăn, chỗ ở trở thành điều kiện đầu tiên và vô cùng quan trọng để mỗi cán bộ, công chức an tâm công tác, sẵn sàng cống hiến lâu dài.

Mặc dù thời gian qua, ngành y tế đã có nhiều nỗ lực trong việc điều phối nguồn máu, thế nhưng tình trạng thiếu máu phục vụ cấp cứu và điều trị tại các bệnh viện trong khu vực ĐBSCL vẫn còn diễn ra. Điều này đã và đang ảnh hưởng không nhỏ đến công tác điều trị, nhất là những ca cấp cứu khẩn cấp, cần truyền máu ngay lập tức. Giải pháp nào để góp phần khắc phục tình trạng này?

Hiện nay, một đoạn gần 10 km trên Quốc lộ 61 từ chợ Bến Nhứt, xã Long Thạnh đến trụ sở UBND xã Định Hòa (tỉnh An Giang), đang trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng. Mặt đường ở nhiều khu vực bị “băm nát”, xuất hiện dày đặc “ổ gà”, “ổ voi”...tiềm ẩn rất lớn nguy cơ mất an toàn giao thông.

Trong buổi làm việc với các Sở - Ngành để tìm hướng khắc phục tình trạng ngập lụt trên địa bàn thành phố Cần Thơ, tân chủ tịch UBND thành phố Trần Văn Lâu đã phát động một phong trào hiến kế, nếu cá nhân nào đề xuất giải pháp giúp thành phố thoát khỏi ngập lụt hiệu quả sẽ được thưởng 50 triệu đồng.

Gần 10 năm qua, có một lớp học đặc biệt vẫn đều đặn diễn ra dưới làn nước mát của hồ bơi Nhiệt điện Trà Nóc, TP. Cần Thơ. Ở đó, không có phấn trắng, bảng đen mà là tiếng hò reo, tiếng đập nước rộn ràng của những đứa trẻ đang tập từng nhịp bơi đầu tiên. Người sáng kiến và duy trì mô hình này là cô giáo Đỗ Thị Ngọc Quý, giáo viên Trường Tiểu học Trà Nóc 2. Câu chuyện về lớp xóa mù bơi miễn phí này sẽ được chuyển tải trong Cảm hứng Mekong hôm nay.

Hơn 30 năm làm công tác thủy lợi, để lại nhiều dấu ấn trên những công trình như: Ngọt hóa Gò Công; Cải tạo, khai hoang vùng Đồng Tháp Mười; xây cống ngăn mặn trữ ngọt.

Từ bao đời nay, dòng sông Tiền và sông Hậu luôn hào phóng, mang đến nguồn lợi thủy sản phong phú theo con nước lớn ròng cho người dân miền Tây.

Từ ngày 1/7/2025, 34 tỉnh, thành trên cả nước chính thức vận hành chính quyền địa phương 2 cấp. Sau một ngày làm việc, VOVGT đã có ghi nhận ban đầu về cảm nhận của người dân khi liên hệ thủ tục hành chính tại các xã, phường mới cũng như kết quả vận hành chính quyền cấp xã/phường mới tại khu vực ĐBSCL.

Sắp xếp đơn vị hành chính nhằm tinh gọn bộ máy, tăng hiệu quả quản lý. Để khoảng cách địa lý sau sáp nhập không còn là trở ngại thì cần đẩy mạnh “số hóa” dịch vụ công.

Hơn 40 năm qua, lớp học tình thương của cô Liêu Thị Mỹ Hiếu hay còn gọi thân thương là cô Uyên ở thành phố Cần Thơ vẫn đều đặn âm thầm gieo chữ cho những em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn ở địa phương. Lớp không học phí nhưng luôn rộn rã tiếng cười không chỉ từ những bài học vỡ lòng mà còn từ công việc làm móc khóa gây quỹ của của các em học sinh.

Gần đây, nhiều người dân ở thành phố Cần Thơ phản ảnh tình trạng đường sá đang thi công rồi bỏ ngang không làm nữa hoặc có dự án thi công gần nửa năm nhưng vẫn cứ ì ạch tiến độ “nay làm mai nghỉ”. Những bất cập này khiến việc đi lại gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng tới mỹ quan đô thị. Cần Thơ bước vào mùa mưa, nhiều tuyến đường bị ngập sâu, trong đó có những công trình thi công dang dở đã tiềm ẩn tai nạn giao thông rất cao.

Chợ truyền thống là một yếu tố kích cầu du lịch rất quan trọng vì hầu như mỗi khi vi vu đến xứ sở xa lạ, du khách thường chọn chợ truyền thống để trải nghiệm sản phẩm địa phương và quà lưu niệm. Dẫu biết sự ra đời của siêu thị và hệ thống kinh doanh online đã đặt chợ truyền thống trước cánh cửa cạnh tranh khốc liệt, đòi hỏi bản thân chợ truyền thống phải biết làm mới chính mình, nhưng dường như tiểu thương đã bắt đầu “đuối sức” và bỏ cuộc. Tại Cần Thơ và Vĩnh Long, một vài khu chợ đặt ngay trung tâm du lịch nhưng lại rất đìu hiu đã phản ánh phần nào thực tế này.

Cuộc sáp nhập lịch sử các đơn vị hành chính cấp tỉnh đang mở ra vận hội mới cho ngành du lịch ĐBSCL. Điểm đến không còn bị giới hạn bởi ranh giới địa lý cũ, bản sắc văn hóa lâu đời được gìn giữ và không gian du lịch được nới rộng sẽ là những cộng lực để du lịch phát triển

Về xã Vị Tân, TP. Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang, hỏi ông Trương Văn Hùng, tổ trưởng Tổ giặm vá đường ấp 4 thì hầu như ai cũng biết. Hơn hai mươi năm qua, ông Hùng là cầu nối giữa những tấm lòng hảo tâm và bà con vùng quê còn nhiều sông rạch cách trở. Không thù lao cũng chẳng cần báo đáp, ông Hùng chỉ lặng lẽ làm vì thấy bà con mình cần thì mình góp một tay.

Đài Nam Bộ Kháng chiến là Tiếng nói của Ủy Ban Nam bộ kháng chiến; là cầu nối của Đảng, Bác Hồ với đồng bào Nam Bộ; là ước mong, khát vọng của đồng bào nơi đây về một Việt Nam độc lập, tự do.

Mùa mưa bão mới chỉ bắt đầu nhưng những vụ tai nạn do cây xanh ngã đổ đã liên tiếp xảy ra tại nhiều địa phương ở ĐBSCL. Điều này cho thấy, hiểm họa rình rập từ trên cao, đe dọa đến tính mạng người dân mỗi khi ra đường là luôn thường trực. Việc rà soát hệ thống cây xanh có dấu hiệu mục, nghiêng, rễ yếu... để chủ động thay thế cây già yếu là vô cùng cần thiết và phải được làm sớm, thường xuyên.

Không chỉ giúp bà con tiết kiệm chi phí và nâng cao thu nhập, mô hình nông nghiệp tuần hoàn của chị Lữ Thị Nhật Hằngg, Giám đốc Công ty TNHH Ngũ Thường Mekong còn góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, hướng tới một nền nông nghiệp bền vững ngay tại quê nhà, xã Tân Bình, TP. Cần Thơ (mới).

Hệ thống đường Quốc lộ đi qua các tỉnh/thành ĐBSCL nhiều nơi đã bị xuống cấp nghiêm trọng từ nhiều năm nay, làm mất ATGT và xảy ra nhiều vụ tai nạn thương tâm, mặc dù người dân đã nhiều lần kiến nghị sửa chữa và mở rộng, nhưng đến nay vẫn chưa có thay đổi và chúng càng “kiệt sức” vào mùa mưa.

Mấy trăm năm trong chái bếp quê nhà, tấm thớt gỗ là vật dụng quen thuộc. Dù hình dáng chỉ là một thớ gỗ thô cứng nhưng câu chuyện sản xuất tấm thớt lại là một kỹ thuật kỳ công.

Vấn đề hàng giả, hàng kém chất lượng đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận. Chưa đầy một tháng, công an các cấp đã khởi tố 36 vụ án liên quan đến lĩnh vực này, đồng thời mở đợt cao điểm truy quét hàng giả trong vòng 3 tháng (từ tháng 5 đến tháng 8).

Giữa những chuyển mình mạnh mẽ của ngành nông nghiệp Việt Nam, ngày càng xuất hiện nhiều tấm gương nông dân không chỉ dừng lại ở chuyện “trồng cây, nuôi cá” mà đã chủ động học hỏi kỹ thuật, áp dụng quy trình sản xuất tiên tiến và liên kết theo mô hình hợp tác xã để nâng cao giá trị sản phẩm. Họ chính là những “nông dân hiện đại”, dám thay đổi để làm giàu từ chính mảnh đất quê hương.

Nhiều thính giả phản ánh, hiện tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi đang trong quá trình thi công nâng cấp, nhưng tiến độ còn chậm chạp, nơi thi công nơi không. Tại một số vị trí đang thi công, việc thiếu biển cảnh báo an toàn gây lo ngại cho người tham gia giao thông. Dự kiến, tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi sẽ hoàn thành vào cuối năm 2025, nhưng nhiều người lo ngại rằng với tiến độ như hiện nay, dự án có thể bị trễ hẹn.

Từ hàng trăm năm nay, trong dân gian vẫn lưu truyền rất nhiều câu chuyện thú vị về những vùng đất toàn sinh ra con gái đẹp. Ở ĐBSCL, làng Nha Mân được mệnh danh là “kinh đô” hội tụ người đẹp vì phụ nữ ở đây có dung mạo nổi trội hơn so với các với chị em trong vùng.

Cuối tháng 5/2025, có tài khoản mạng xã hội bất ngờ đăng tải đơn tố cáo một doanh nghiệp có hành vi tuồn thịt heo bẩn ra thị trường trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng đã gây chấn động cả nước. Do thịt heo là nguồn thực phẩm chính yếu bên cạnh cá và trứng nên người tiêu dùng rất hoang mang. Mặc dù chúng ta có hội bảo vệ người tiêu dùng, cơ quan giám sát vệ sinh an toàn thực phẩm, sở y tế các địa phương, quản lý thị trường… nhưng người tiêu dùng vẫn phải mua thực phẩm trong tâm thế: liệu thứ mình ăn hàng ngày có an toàn hay không?

Nhiều năm nay, người dân đang sinh sống tại đô thị TP. Cần Thơ rất ngán ngẫm khi phải đối mặt với tình trạng ngập lụt trong suốt mùa mưa. Cứ mỗi một cơn mưa lớn trút xuống thì hàng loạt các tuyến đường bị ngập sâu, gây khó khăn cho việc đi lại, mất ATGT, ảnh hưởng tới hoạt động mua bán và sinh hoạt. Cần Thơ đã đầu tư nhiều công trình “siêu lớn” tiêu tốn hàng nghìn tỷ đồng để kiểm soát ngập lụt, tuy nhiên, thành phố vẫn ngập.

Sầu riêng sẽ trở thành “sầu chung” nếu không kiểm soát chặt chẽ diện tích vùng trồng, quy trình canh tác và chất lượng sản phẩm - Lời cảnh báo ấy ngày nào giờ đây đã trở thành sự thật khi giá sầu riêng lao dốc không phanh, khiến người trồng chới với.

Mang trong mình đôi chân khuyết tật từ nhỏ nhưng bà Nguyễn Thị Mười, ngụ huyện Châu Thành tỉnh Hậu Giang vẫn không ngừng vươn lên bằng đôi tay khéo léo và ý chí kiên cường của mình. Trải qua bao khó khăn, bà Mười không chỉ tạo dựng được cơ sở đan lục bình riêng mà còn lan tỏa tinh thần khởi nghiệp, truyền nghề cho những phụ nữ yếu thế, giúp họ có thêm nguồn thu nhập và niềm tin vào cuộc sống.

Ngày 15/3/1953, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh đặt Phòng Điện nhiếp ảnh trong Nha Tuyên truyền và Văn nghệ thành “Doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam”, đánh dấu sự ra đời của điện ảnh cách mạng Việt Nam.

Chỉ tính trong tháng 5, trên địa bàn TP. Cần Thơ đã xảy ra 3 vụ sạt lở làm thiệt hại lớn về tài sản và 2 vụ sụp lún đường giao thông gây khó khăn cho việc đi lại, giao thương. Đây là chuyện không mới ở TP. Cần Thơ và cả ĐBSCL khi thời tiết đã vào mùa mưa.

Đường Tầm Vu ôm trọn một đoạn bờ sông Cần Thơ, qua hai phường Xuân Khánh và Hưng Lợi của quận trung tâm Ninh Kiều. Dự án nâng cấp con đường này chỉ làm được một nửa đẹp như mơ, còn lại một nửa thì xuống cấp nghiêm trọng. Tưởng chừng bị lãng quên, đến khi mới đây, một chiếc xe ben 24 tấn lưu thông qua cầu Bà Lễ làm cho cây cầu “cao tuổi” này bị sập, càng làm con đường “đau khổ” Tầm Vu thêm chán ngán vì bị chia cắt giao thông.

Nhiều năm qua, TP. Cần Thơ triển khai “rầm rộ” các công trình xây dựng đường giao thông để tăng cường tính kết nối và chỉnh trang bộ mặt đô thị. Thế nhưng, hàng loạt công trình đang triển khai bị chậm tiến độ, có dự án thì bỏ dang dở, có dự án thì hứa lần hứa lượt nhưng vẫn chưa được khởi công

Với những ai sinh ra và lớn lên ở miền Tây, hình ảnh những ngôi nhà lá, nhà tole đơn sơ đã in sâu vào ký ức. Lấy cảm hứng từ những điều thân thương ấy, anh Nguyễn Hùng Cường, người con của huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang đã khéo léo tạo nên những mô hình nhà thu nhỏ mang đậm hơi thở hồn quê. Không đơn thuần là vật trang trí, từng tác phẩm của anh còn kể nên câu chuyện về ký ức, văn hóa miệt vườn và niềm tự hào quê hương qua từng chi tiết.

Gần đây, một vài địa phương tổ chức cho cán bộ đi tham quan, học tập kinh nghiệm, tuy nhiên những chuyến đi này khó có cơ hội để áp dụng vào thực tiễn quản trị ở địa phương nên đã tạo ra nhiều ý kiến trong dư luận xã hội.