Filozofun Yolu: Felsefe Dersleri

Bilgi Felsefesi serimizin sonlarına doğru gelirken pozitivist düşünce içerisinde bilginin neliğini ve bilgi felsefesini ele aldık.

Bilgi Felsefesi serisinde bu sefer Hegel'de bilginin nasıl ele alındığna değiniyoruz. 

Alman idealizmine bilgi serimizin bu programında Schelling'ten bahsettik. 

Bu programda Alman idealizmine kısa bir giriş yaptıktan sonra ilk temsilcisi olan Fichte'nin bilgi felsefesinden bahsettik. 

İngiliz aydınlanması ve deneyciliğinin son temsilcisi David Hume ve felsefesini konuştuk.

Bu programımızda Berkeley'in idealist deneyciliği olan immetaryalizm felsefesini ele aldık. 

Kuşku ve Gerçek programının ikinci bölümünde John Locke'un tasarımcı gerçekçi felsefesini ve bu felsefeye yönelik eleştirileri değerlendirdik. 

Bu bölümde yalın gerçekçi felsefenin savunduğu deneysel bilgi kuramını inceledik. 

Epistemoloji serimizde modern döneme geldik. Modern döneme de onu başlatan Descartes konuşarak başlıyoruz. 

Bu programımızda İslam Felsefesi konusu içerisinde bilgi konusunu ele aldık. Konu peygamberin sahip olduğu hayal gücü ve filozofun sahip olduğu akıl yetisi ilişkisi, Gazzali'nin kullandığı yöntemsel kuşkuculuk ilişkisi içerisinde anlatıldı. 

Programımızda Patristik Felsefe ve Skolastik Felsefede bilgi konusunu ele aldık. Program içerisinde bahsedilmiş ama ayrıntılı değinilmemiş konuları ve adı geçen filozofların yaşadığı tarihler ve felsefelerine ilişkin ayrıntılı bilgiyi program notlarından takip edebilirsiniz. 

Helenistik dönem okulları Epikurosçuluk, Stoacılık ve Septiklik okullarında bilginin nasıl incelendiğini konuştuk. 

Bu programda bilgi felsefesi serimizin tarihsel yolculuğunun bir sonraki durağı olan Aristoteles'i inceliyoruz. 

Bu programımızda Sokrates ve Platon'da bilgi felsefesinin nasıl ele alındığını konuşuyoruz.

Bilgi felsefesi serimize bir giriş yaptıktan sonra bu felsefenin izini doğa filozoflarından itibaren süreceğimiz yeni bir bölüme geçtik.

Bu programda bilgi felsefesinde akımlarda belirleyici unsur olan bilginin kaynaklarından sonuncusunu, sezgiciliği konuşuyoruz.

Son iki programda konuştuğumuz bilgi kaynağı anlayışlarından empirizm ve rasyonalizmin birarada ele alındığı, bir nevi uzlaştırma ürünü olan sentezci yaklaşımı konuşuyoruz. 

Bilgi felsefesi serimize devam ediyor ve bu programımızda bilgi felsefesi akımlarından rasyonalizm (akılcılık, usçuluk) akımlarını konuşuyoruz. 

Bu programımızda bilgi felsefesi akımlarında belirleyici unsur olan bilginin kaynağı tartışmasının deneyciler tarafının argümanlarını konuşuyoruz. 

Bu programımızda epistemoloji akımlarından kuşkuculuk hakkında konuşuyoruz. Kuşkuculukla ilgili argümanların bir çoğu için helenistik dönem Septikler Okulu programlarımızı da dinleyebilirsiniz. Program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Felsefe tarihine biraz ara verip önemli bir sistematik felsefe disiplini olan epistemoloji hakkında bir seriye başlıyoruz. Bu programda bilgi felsefesinin temel kavramlarını ele alarak seriye bir giriş yapıyoruz.

Bu bölümde modern bilimi doğuran Rönesans dönemi doğa felsefesi ve takip eden bilimsel yöntemlerdeki gelişmeleri konuştuk. Program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Rönesans serimizin ikinci bölümünde Reformlar adıyla bilinen din alanındaki gelişmeler ve devlet anlayışını değiştiren hukuk ve devlet felsefesi gelişmelerine odaklanıyoruz. Program notlarına ulaşmak için tıklayınız. 

Bu serimizde Rönesans'ı sanat ve felsefe, din ve devlet ve bilimsel gelişmeler olarak üç programda ele alıyoruz. Sanat ve Felsefe alanındaki gelişmeler programımızın notlarımıza ulaşmak için tıklayınız.

Ortaçağ serimizin ikinci programında Patristik Felsefe, İslam Felsefesi ve Skolastik Felsefenin genel özelliklerini ve etkili olmuş isimleri konuşuyoruz. Program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Ortaçağ felsefesinin özelliklerini konuştuğumuz programımızın notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Daha önceki programlarımızda bahsettiğimiz gibi çeşitli dönemler veya konuları işledikten sonra konunun uzmanı akademik filozoflarla program yapma çabalarımız devam ediyor. Bu bağlamda Ondokuz Mayıs Üniversite Felsefe Bölümünde görevli Doç.Dr. Hasan AYDIN'la Helenistik Dönem ve Yeni-Platoncu felsefeyi konuşup Ortaçağ Felsefesine de giriş yapmış olduk. Bu programda sorduğumuz sorular şunlar: 1. Felsefe tarihçilerinin yaptığı sınıflandırmada genellikle helenistik dönem ayrı olarak ele alınır ve Epikurosçular, Stoacılar ve Septikleri kapsar. Yeni-Platonculuk ise Roma Felsefesi başlığı altında ele alınır. Bu felsefe okullarının tarihsel olarak çakıştıkları belirli dönemler de söz konusu. Biz yapacağımız sınıflandırmada nasıl bir tavır alabiliriz? 2. Romalılar felsefeyi Yunan hocalarından öğrendiler ama onların öğrencileri olarak kalmaya devam ettiler Macit Gökberk'e göre? Sizce bu doğru mu? 3. Helenistik Dönem, Büyük İskender'in doğuda ele geçirdiği yerlerde kurduğu garnizon ve okullarda helenleşme sürecinde ortaya çıkan felsefe okullarını kapsar. Bu okulların tarihsel ve nedensel kuruluş paydaları haricinde felsefelerinde ne türden ortaklıklardan bahsedebiliriz? 4. Stoacılar günümüzde tekrar popüler olmuş durumda. Acılara katlanma ve doğaya uygun yaşam stoik düşünceyi de gündeme getiriyor. Bunun sebebi ne olabilir? 5. Septik felsefeyi nasıl anlamalıyız ve günümüzdeki karşılığı olarak görülebilecek bir akımdan söz edebilir miyiz? 6. Yeni-Platoncular sonrası artık felsefe bitmiş ve theosophia (tanrı bilgeliği) süreci başlamış ve bu süreç 1000 yıl sürmüştür deniyor. Bu eleştirilerde bir haklılık payı var mıdır? 1000 yıllık bu ortaçağ sürecine nasıl bakmalıyız?

Bu programımızda Plotinos'un Sanat ve Ahlak felsefelerini konuşuyor sonra da takipçileri olan Yeni-Platonculara kısaca değiniyoruz. Bu programla beraber ilkçağ felsefe tarihini bitirmiş oluyoruz. Program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Plotinos metafiziğinde tinsel dünyayı oluşturan üç hipostaz olan Bir, Akıl ve Ruh hakkında konuştuk. Program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Plotinos serisi devam ediyor. Bu programda onun metafiziğindeki varlık hiyerarşisinin zeminini oluşturan madde ve maddenin oluşturduğu doğayı konuştuk. Program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Bu programda Plotinos'un Taşma (Südur, Türüm veya Feyz) Teorisini konuştuk. Program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Kendisinden sonra bütün ortaçağı etkilemiş olan Plotinos ve kurduğu Yeni-Platonculuk veya Plotinosçuluk felsefesini ayrıntılı bir şekilde incelemek için iyi bir giriş yapıyoruz. Program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Kendisinden sonra bütün ortaçağı etkilemiş olan Plotinos ve kurduğu Yeni-Platonculuk veya Plotinosçuluk felsefesini ayrıntılı bir şekilde incelemek için iyi bir giriş yapıyoruz. Program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Bu programda Septikler okulunun son halkasını konuştuk. Programda Ainesidemos ve Sextus Empiricus isimli filozoflara değindik. Program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Bu bölümde Septik okulun ikinci dönemi olan Orta (Akademi) Dönemi hakkında konuştuk. Yenilenmiş program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Bu programda Helenistik dönemin son okulu olan Septikler (Şüpheciler) hakkında konuştuk. Şüphecilik hakkında genel bir izah yaptıktan sonra okulun ilk dönemi ve kurucusu Piron'un felsefesini anlattık. Program hakkında notlarımıza ulaşmak için tıklayınız.

Stoacıların psikoloji (ruh kuramı), Teoloji (tanrı kuramı), Determinizm anlayışı ve ahlak felsefelerini konuştuğumuz programımızın notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Bu programda Stoacılara giriş yaptık. Mantık, Epistemoloji, Metafizik ve Doğa Felsefelerini konuştuk. Program notlarına sitemizden ulaşabilirsiniz. www.filozofunyolu.com

Epikuros ve takipçilerinin felsefesi Epikurosçuluk hakkında konuştuğumuz program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Helenistik Dönem Tarihi, Felsefesi ve bu dönemin ilk okulu olan Epikurosçuluk okulunun kurucusu Epikuros'un hayatını konuşuyoruz. Program notları için tıklayınız.

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Araştırma Görevli Aslı AVCAN’la Aristoteles hakkında kısa bir söyleşi yaptık. Programımızda sorulan sorular şöyle: Aristoteles kendinden önceki filozofların düşüncelerini toplamış, tasnif etmiş, eleştirmiş filozof örneğinin ilk temsilcisi olarak karşımıza çıkıyor. Metodu itibariyle ilk felsefe tarihçisi olan Aristoteles’in benzer çalışmayı bilimlerin sınıflaması için de yaptığını görüyoruz. Örneğin biyoloji ve zooloji alanında da benzer çalışmalar yapmış ve bu bilimlerin kurucusu olmuştu. Onun geniş çalışma konularını göz önüne alarak Aristoteles’in filozof ve bilimci kimliğini ayırmak imkanı ve ihtiyacı içinde bulunabilir miyiz? Aristoteles için mantık yalnızca düşüncenin kendi yasalarına göre tutarlı bir biçimde nasıl çalıştığını araştırmakla birlikte bilimsel bir metodolojiydi. Bu metodolojideki apodiktik kıyaslar, biçimsel açıdan doğru ve tutarlı akıl yürütmelerle bizi bilimsel bilgi ve doğruya götüren yöntemdi. Bu mantığın 18.yy’a kadar önemli değişikliklere uğramadığını biliyoruz. Bu tarihte değişikliğe ihtiyaç duyulan unsurlar nelerdi ve 18.yy ve takip eden dönemlerde Aristoteles mantığı ne gibi dönüşümlere uğradı? Aristoteles ahlakını incelediğimizde hayatının amacının mutluluk olarak sunulduğu (Eudomonia) ve en yüksek mutluluğun da teorik hazlarla elde edilebildiğinin iddia edildiğini görüyoruz. Onun mantık ve metafiziği ile de ilgili olan teorik felsefede yetkinlik kazanmanın ve bu tanrısal hazza erişmenin çocuklar ve köleler için mümkün olmadığını görüyoruz. Günümüz dünya tasavvuru ile anlamakta güçlük çektiğimiz bu teorik yaşamı ve kölelerle ilişkisini anlatabilir misiniz? Aristoteles felsefesinden günümüz dünyasında da ilham alınacak unsurlar bulunmakta mıdır? Keyifli dinlemeler.

Bu hafta Aristoteles'in sanat felsefesini konuşarak Aristoteles serimizin sonuna geliyoruz. Notlar için tıklayınız.

Aristoteles'in siyaset felsefesini konuştuğumuzun program notların ulaşmak için tıklayınız.

Aristoteles'in ahlak felsefesini konuştuğumuz programımızın notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Aristoteles'in ruh kuramını konuştuğumuz programımızın notlarına ulaşmak için tıklayınız

Aristoteles'in tanrı öğretisi yani teolojisini konuştuğumuz programımızın notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Aristoteles'in doğa felsefesini (fiziğini) konuştuğumuz programın notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Bu hafta Aristoteles'in Metafiziğini genel olarak tanımladıktan sonra Aristoteles Metafiziği derken anlamamız gereken Ontolojisini anlattık. Program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Bu programda Aristoteles'sin Bilgi Felsefesi ve Mantıkını konuşmaya devam ediyoruz ve bu konuyu bitiriyoruz. Program notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Geçen hafta başladığımız Aristoteles Bilgi Felsefesi konusuna kaldığımız yerden devam ediyoruz. Haftaya da son programla bilgi felsefesini bitireceğiz. Bu programın notlarına ulaşmak için tıklayınız.

Aristoteles'in Bilgi Felsefesini onunla içiçe geçmiş mantıkını anlatarak başlamak durumundaydık. Bu yüzden birkaç program boyunca sürekli mantık, kavramları ve kurallarından bahsedeceğiz. Notlar için tıklayınız