SBS Mongolian - SBS Монгол хэлээр

Cervical cancer is preventable, but only if you catch it early. Cultural and personal barriers have often meant that women avoid cervical cancer testing. But now with the help of a world-leading test, Australia is aiming to eliminate cervical cancer by 2035. The test is a safe and culturally sensitive option for women from all backgrounds. Best of all it could save your life—or that of someone close to you. - Умайн хүзүүний хорт хавдраас урьдчилан сэргийлэх боломжтой. Гэхдээ зөвхөн эрт үед нь илрүүлж чадвал. Гэвч соёлын болон хувийн шалтгаануудын улмаас эмэгтэйчүүд уг шинжилгээнээс зайлсхийдэг. Харин одоо дэлхийд тэргүүлэх тестийн тусламжтайгаар Австрали 2035 он гэхэд умайн хүзүүний хорт хавдрыг бүрэн устгах зорилготой байна. Энэхүү тест нь бүх эмэгтэйчүүдэд аюулгүй бөгөөд соёлын онцлогийг харгалзсан сонголттой байдаг. Хамгийн гол нь энэ тест таны эсвэл ойр дотны хүмүүсийн тань амь насыг аварч чадах чухал шинжилгээ юм.

Өнгөрсөн долоо хоногийн Бямба гарагт Сидней хотын Long Reef Beach дээр ‘том' шаркны дайралтад өртөж нас барсан хохирогч бол тухайн газартаа бизнес эрхэлдэг, туршлагатай серф хийдэг хүн байжээ.

Австрали дах Монголчуудын гаргадаг хувь хүний жижиг алдаанаас эхлээд нийгмээрээ давтдаг нийтлэг алдаануудын тухай ярилцана. Энэ удаад Монголчууд виз мэдүүлэхдээ гаргадаг нийтлэг алдааны тухай Боловсролын зөвлөх Д.Алтаншагай /Shagai Ashley-тай ярилцлаа.

Transgender people represent a small minority in our population, and while their visibility has increased, they've been the focus of charged legislative debates and online hate. - Трансжендер хүмүүс манай хүн амын багахан хувийг эзэлдэг ч олны дунд харагдах нь нэмэгдсэн. Энэ нь хууль тогтоох хурц мэтгэлцээн болж, онлайн үзэн ядалтын анхаарлын төвд байсаар байна.

Practise speaking the dialogue from episode #91 Asking for a job reference (Adv). - #91 Ажлын тодорхойлолт хүсэх хичээлийн ярианы дадлага хэсэг

Learn polite ways to request a job reference from managers or colleagues. - Менежер эсвэл хамт ажиллагчаасаа ажлын тодорхойлолт /job reference/ хүсэх эелдэг аргуудыг сураарай.

Засгийн газар муж, нутаг дэвсгэрүүдтэй зөвлөлдөж, цагаачлалын хөтөлбөрийн хэмжээ болон бүрэлдэхүүнийг хэвээр хадгалахыг зөвлөсөн гэлээ.

Bringing a pet into your home can fill it with joy and companionship – but it also comes with important responsibilities. In Australia, new pet owners need to be aware of legal requirements, along with essential tips for training and caring for their animals. - Гэртээ амьтан авчрах нь таны амьдралыг баяр баясгалан, нөхөрлөлөөр дүүргэх болно. Гэхдээ энэ аз жаргалтай мэдрэмж давхар хариуцлага дагуулах болно. Австралид тэжээвэр амьтан эзэмшигчдэд зориулсан тусгай хууль үйлчилдэг бөгөөд та тухайн амьтнаа сургах, арчлах үүрэг хүлээдэг.

Австрали дах Монголчуудын гаргадаг хувь хүний жижиг алдаанаас эхлээд нийгмээрээ давтдаг нийтлэг алдаануудын тухай ярилцана. Энэ удаад татвар, Super-тэй холбоотой зарим нийтлэг алдааны тухай Австралийн Үндэсний Аудитын газрын санхүүгийн аудитор, Австралийн мэргэшсэн нягтлан бодогч, CPA member, MPA Б.Оюунсүрэнтэй ярилцлаа.

Австралийн нийслэл хотуудыг бүхэлд нь хамарсан цагаачлалын эсрэг жагсаалуудын давалгаа өрнөж, хэдэн мянган хүн жагсаалд оролцож, улс орон даяар цагдаа болон эсэргүүцэгчид мөргөлджээ. Зохион байгуулагчид “mass цагаачлал” Австрали руу цутгаж байгааг зогсоохыг уриалсан гэж мэдэгдсэн бөгөөд нео-наци бүлгүүд зарим жагсаалд орж, үймээн дэгдээжээ.

You may hear the protest chant, “what do we want? Land rights!” —but what does it really mean? Land is at the heart of Aboriginal and Torres Strait Islander identity, culture, and wellbeing. Known as “Country,” it includes land, waterways, skies, and all living things. In this episode of Australia Explained, we explore Indigenous land rights—what they involve, which land is covered, who can make claims, and the impact on First Nations communities. - “Бид юу хүсч байгаа вэ? – Газрын эрх!” гэсэн жагсаалын уриаг та сонсож байсан байх. Гэхдээ энэ чухам ямар утга учиртай үг вэ? Газар бол Абориген болон Торрес хоолойн арлын ард түмний мөн чанар, соёл, сайн сайхан байдлын амин зүрх юм. Тэдний нэрлэдгээр “Country” буюу Эх нутаг нь газар, усан зам, тэнгэр, амьд бүхнийг хамардаг. Энэ удаагийн Australia Explained дугаарт бид уугуул иргэдийн газрын эрхийн талаар — тэд юу агуулдаг, ямар газрыг хамардаг, хэн нэхэмжилж болох, мөн Анхны Үндэстнүүдийн ард түмэнд үзүүлэх нөлөөллийн талаар ярилцлаа.

From violent attacks targeting gay men to slurs on the sports field, homophobia has been making headlines. - Гей эрчүүдийг онилсон хүчирхийллийн халдлагаас эхлээд спортын талбай дээрх доромж үг хэллэг хүртэл — ижил хүйстнийг үзэн ядах үзэл олны анхаарал татаж байна.

Reported incidents of hatred are on the rise, and key organisations say they are just the 'tip of the iceberg'. What's driving the increase? - Үзэн ядалтаас үүдэлтэй хэргийн тохиолдлууд нэмэгдэж байна. Гол байгууллагууд үүнийг зөвхөн “мөсөн уулын орой” гэж үзэж байна. Өсөлтийн цаадах шалтгаан юу вэ?

Access to safe drinking water is essential, and Australia's often harsh environment means that our drinking water supplies are especially precious. With differences in the availability and quality of drinking water across the country, how do we know if it's safe to drink? In this episode we get water experts to answer this question and more.   - Аюулгүй ундны ус хэрэглэх боломж хүн бүрт зайлшгүй шаардлагатай. Харин Австралийн хатуу ширүүн уур амьсгалын улмаас ундны усны нөөц маш үнэтэйд тооцогддог. Улсын хэмжээнд ундны усны чанар, хүртээмж өөр өөр байдаг тул бид уухад аюулгүй эсэхийг яаж мэдэх вэ? Энэ дугаарт бид усны мэргэжилтнүүдтэй ярилцаж, энэ асуулт болон бусадтай асуултын хариуг авлаа.

Фитнесс дасгалжуулагч, GREY Entertainment үүсгэн байгуулагч, Австрали дахь залуучуудын холбооны үүсгэн байгуулагч Т.Амарболдтой ярилцлаа.

Энэ өөрчлөлт шууд хэрэгжиж эхлэх бөгөөд АНУ-аас гадна Пуэрто Рико руу илгээмж илгээхийг түр зогсоож байна. Ингэснээр Австралийн зарим жижиглэнгийн худалдаачид Америкийн хэрэглэгчдэд бараагаа явуулж чадахгүй болжээ.

Анх удаа орон сууц худалдан авч байгаа хүмүүст таван хувийн урьдчилгаа төлөөд байраа авах боломжийг Холбооны Засгийн газар олгоно. Төлөвлөсөн хугацаанаас гурван сараар урагшлуулсан уг хөтөлбөрийн тухай таны мэдэх ёстой бүхнийг эндээс сонсоорой.

Migrants and refugees are often blamed for rising cost of living pressures. Is there a way to break the cycle? - Цагаачид болон дүрвэгсдийг амьжиргааны өртөг өсөх шалтгаан гэж буруутгадаг. Энэ тойргийг таслах арга зам бий юу?

Жил бүр хийдэг судалгаагаар 2024 онд Great Barrier Reef-ын шүр сүүлийн 40 жилд бүртгэгдсэнээс хамгийн өндөр түвшинд алдагдсан болохыг тогтоожээ.

Ирэх есдүгээр сард болох Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Ерөнхий Ассамблейн хурлын үеэр Австрали Палестиныг хүлээн зөвшөөрнө.

Австралид жирэмсэний хяналтыг хэрхэн хийдэг, төрөх эмнэлгээ хэрхэн сонгох, орчуулгын үйлчилгээ, сэтгэл зүйн дэмжлэг хэрэгтэй бол хаана хандах талаар ярилцлаа.

Many Australians love rolling up their sleeves and undertaking their own home improvements. But before you grab a hammer or paintbrush, it's essential to understand the rules and risks so you can renovate safely and legally. - Гэрээ өөрийн гараар засч тохижуулах дуртай хүмүүс олон байдаг. Гэхдээ алхаа шүүрч авахаасаа өмнө аюулгүй байдал, Австралид мөрдөгддөг дүрэм журмуудыг мэдэж авах нь маш чухал. Энэ бол таны эрүүл мэнд, цаг хугацаа, мөнгийг хэмнэх чухал алхам болно.

Indigenous Australians have experienced increased racism over the past decade. Young people and multicultural communities could help shift the narrative. - Indigenous Australians have experienced increased racism over the past decade. Young people and multicultural communities could help shift the narrative.

Боловсролын сайд Жэйсон Клэйр 2026 онд 295,000 олон улсын оюутан хүлээж авах үндэсний төлөвлөгөөгөө зарлалаа.

Австралид өнгөрсөн амралтын өдрүүдээр болсон Палестиныг дэмжсэн жагсаалын дараа Газа дах хүмүүсээс талархлын зурвасууд иржээ. Зохион байгуулагчид дэмжигчдийн энэ хүчийг улам бэхжүүлэхийг зорьж байна гэлээ.

Олон хүн мөнгө зөөвөрлөгчийн үүрэг гүйцэтгэж байгаагаа ч мэддэггүй гэдгийг Австралийн томоохон банк онцолжээ.

Эх хэлээ бүрэн сураагүй хүүхдэд өөр хэл заах, өөр хэлээр хичээл явуулах үнэхээр хүнд байдаг. Тиймээс хүүхэдтэйгээ Монголоороо сайн ярьж байгаарай гэж тус сургуулийн багш нар дамжууллаа.

Австралийн чийглэг цаг агаарт тохируулан Монгол гэрт цонх хийж, агааржуулалтыг нь сайжруулжээ. Монгол гэр хийдэг Scott, Rachel нартай танилцаарай.

Practise speaking the dialogue from episode #90 Talking about role models | First Nations Elders (Med). - #90 дугаарын дадлага хичээлээ сонсоорой.

Learn how to describe people who inspire you. - Танд урам зориг өгдөг хүмүүсийг хэрхэн дүрслэж ярихыг сураарай.

“We're talking about thousands and thousands of incidents ... for many Muslim females who wear the headscarf, they feel that an incident of Islamophobia is what it means to be a Muslim here in Australia." - "Бид хэдэн мянган тохиолдлын тухай ярьж байна... толгойн алчуур зүүдэг олон муслим эмэгтэйчүүдийн хувьд, исламофобын тохиолдол бол Австралид муслим хүн байх гэдэгтэй адил утгатай зүйл юм гэж тэд мэдэрдэг."

Нэг амьдрал төгсгөх мөчтэй зэрэгцэн бас нэгэн чухал шийдвэр гаргах үе тулгардаг. Энэ бол эд, эрхтний донор болох эсэх. Австралийн эд, эрхтний газраас олон соёлт нийгэмлэгийн гишүүдийг энэ сонголтыг бодож үзэхийг уриалж, хүний амь аврахад туслахыг хүсч байна. Энэ долоо хоног бол DonateLife Week буюу “Амьдрал бэлэглэх 7 хоног”- бөгөөд Австраличуудыг эрхтэн, эдийн донор болохыг дэмжих, үндэсний хэмжээнд мэдлэг түгээх зорилготой юм.

Education is a pathway to opportunity, but for too long, Indigenous students in Australia have faced barriers to success. While challenges remain, positive change is happening. In this episode we'll hear from Indigenous education experts and students about what's working, why cultural education matters and how Indigenous and Western knowledge can come together to benefit all students. - Боловсрол бол боломж руу хөтлөх зам. Гэвч Австралийн уугуул сурагчид амжилтад хүрэхэд саад бэрхшээлүүдтэй тулгарсаар байна. Бэрхшээл байгаа ч, эерэг өөрчлөлтүүд ч бас бий. Энэ дугаарт бид уугуул боловсролын шинжээчид болон сурагчдаас юу амжилттай байгааг, соёлын боловсрол яагаад чухал болохыг асууж, уугуул болон Барууны мэдлэг хэрхэн хосолж, илүү боломж авч ирж болох тухай ярилцах болно.

Шинэ жагсаалтад Австралийн паспорт бага зэрэг ухарсан ч хамгийн хүчирхэг паспортуудын нэгд тооцогдсон хэвээр байна.

Австралид сошиал медиа хэрэглэгчдийн насны хязгаар тогтоох хууль 12-р сараас хэрэгжиж эхлэнэ. Дэлхийд анхдагч болох энэхүү хоригт Youtube-ийг оруулбал маргаан үүсгэх болно хэмээн Google сүрдүүлжээ. Гэхдээ энэ нь шийдвэрт нөлөөлөхгүй гэж Ерөнхий сайд Энтони Албанезе хэллээ.

Many in Australia's Jewish community say political polarisation is fuelling a new wave of antisemitism. How are Jews responding in the face of high-profile incidents of hate? - Улс төрийн хуваагдал нь антисемитизмын шинэ давалгааг өдөөж байна хэмээн Австрали дах Еврейчүүдийн олонхи нь үзэж байна. Үзэн ядалтын дуулиант хэргүүдтэй нүүр тулсан Еврейчүүд ямар хариу өгч байна вэ?

Амьдралын өртөг, орон сууцны хүртээмж, уур амьсгалын өөрчлөлт зэрэг нь Австраличуудын хүүхдийн тоонд нөлөөлж байна. Төрөлт буурч буй нь урт хугацаандаа ямар үр дагавартай вэ? Бид санаа зовох хэрэгтэй юу?

Австралид жил бүр 50,000 орчим хүн сураггүй алга болж, ихэнх нь гурван сарын дотор олддог. Харин түүнээс дээш хугацаагаар сураггүй хэвээр байгаа хүмүүсийн /ойролцоогоор 5%/ ар гэрийнхэнтэй Insightful подкаст ярилцжээ. Тэдэнд юу тохиолддог вэ?

Канберра хотод болсон анхны Монгол наадамд Австралийн бөхчүүд зодогложээ. Тэдэнд Монгол бөхийг танилцуулах сургалт зохион байгуулсан П.Ганбаяртай ярилцлаа.

At some stage you will probably need help from a Justice of the Peace. It may be to prove your identity, to make an insurance claim or to certify copies of your legal documents in your language. JPs are trained volunteers who play a crucial role in the community by helping maintain the integrity of our legal system. So what exactly does a JP do and where can we find one when we need their services? - Та үнэмлэхээ нотлох, даатгалын нэхэмжлэл гаргах, эсвэл хууль ёсны бичиг баримтынхаа хуулбарыг эх хэл дээрээ баталгаажуулахад JP буюу Хууль сахиулагчид танд туслах болно. Тэд бол Австралийн хууль эрх зүйн тогтолцооны шударга, үнэн зөв байхад хувь нэмэр оруулж буй сайн дурын ажилчид юм. Тэгвэл JP яг юу хийдэг, мөн тэдний үйлчилгээ хэрэгтэй үед хаанаас олж болох вэ?

Practise speaking the dialogue from episode #89 Describing your home (Med) - #89 Гэрээ дүрслэн ярих нь (Med) хичээлийн дадлага хэсэг

Learn how to describe your home and talk about house layouts, renovations, and space. - Өөрийн гэрийг дүрслэн ярих, мөн байшингийн зохион байгуулалт, засвар болон орон зайн тухай хэрхэн ярихыг сураарай.