Podcasts about ludwigu

17. decembra leta 1770, so v nemškem Bonnu, v katoliški cerkvi svetega Remigija, krstili dan ali dva starega dečka, ki je navsezadnje spremenil svet. Ne, fant iz družine flamskih priseljencev ni odrasel ne v zvitega ministra ne v drznega generala ne v ambicioznega podjetnika; kakor že njegova ded in oče se je oprijel družinske tradicije in se izšolal za glasbenika. To se na prvi pogled sicer ne sliši nič kaj obetavno, toda 56 let, 9 simfonij, 5 klavirskih koncertov, 16 godalnih kvartetov, 32 klavirskih in 10 violinskih sonat ter eno opero pozneje ni bilo menda nikogar več, ki bi ga ne poznal. In čeprav drži, da je v splošnem dolžina spomina našega – prav kakor življenja – kratka, niti danes nihče ni v posebni zadregi ob omembi njegovega imena: Ludwig van Beethoven. Vsi znamo zabrundati kako njegovo melodijo, kajne. Vsi vemo, da je nekaj najbolj kompleksnih, silovitih, transcendentnih kompozicij v zgodovini svetovne glasbe napisal gluh. Vsem je, skratka, jasno, da je bil genij. Pa je s to visokoletečo besedo tudi že povedano vse, kar velja o njem vedeti? Ali nam je kaj bolj jasno, kakšna je bila glasbena tradicija, iz katere je izrasel? Ali kaj vemo, o načinih, kako jo je prignal do popolnosti in navsezadnje tudi presegel? Ali že lahko s kakršnokoli zanesljivostjo rečemo, kaj nam je s svojimi kompozicijami pravzaprav hotel sporočiti? Ali moremo razložiti, zakaj nas njegova glasba, napisana pred dvesto leti in več, nagovarja, kakor da bi jo bil napisal naš neposredni sodobnik? – Ker je odgovor na vsa našteta vprašanja slej ko prej negativen, smo se v tokratnem Kulturnem fokusu posvetili Ludwigu van Beethovnu. Pri tem nam je pomagal muzikolog in predavatelj na Oddelku za muzikologijo ljubljanske Filozofske fakultete, dr. Matjaž Barbo. Z njim se je pogovarjal Goran Dekleva. foto: Joseph Karl Stieler - Beethoven, 1820, detajl (Wikipedia, javna last)

Pirmojoje laidos dalyje – rubrika „Muzikos enšteinai“ ir pasakojimas apie metronomo atsiradimą klasikinėje muzikoje. Šio įtaiso išradimas siejasi ir su Ludwigu van Beethovenu, kuris buvo pirmasis savo kūriniuose ėmęs žymėti tempą pagal metronomą.Tačiau šių laikų mokslininkai įtaria, kad metronomo išradėju apsišaukęs, su didžiuoju kompozitoriumi bylinėjęsis ponas Johannas Nepomukas Maelzelis Beethovenui specialiai pakišo sugadintą metronomą ir dėl to romantiko kūrinio tempo žymėjimai kartais tokie keisti, kad kai kurie dirigentai, pianistai yra linkę į juos žiūrėti pro pirštus. Antrojoje laidos dalyje – tradicinės muzikinės leidybinės naujienos su pianiste Jenny Lin ir jos Philipo Glasso muzikos albumu, su džiazo gigantus įrašui sukvietusiu bosininku Billu Laswellu ir su jauna ambient muzikos kompozitore Juliana Barwick. Laidą veda Domantas Razauskas.

I Philipp pronalazi trag, koji može da pomogne u rješavanju zagonetke. U novinama pronalazi reklamu za mjuzikl o kralju Ludwigu. Na putu ka dvorani gdje se mjuzikl izvodi, intervjuiše turiste iz cijelog svijeta.Dok se Paula nalazi u uredu u Berlinu, Philipp obilazi Minhen. Još uvijek ne zna ništa o otkriću svoje kolegice, ali i on se nalazi na pravom putu ka rješenju misterije. Njegovu pažnju privlači reklama za mjuzikl o kralju Ludwigu. U autobusu koji vodi ka dvorani gdje se mjuzikl izvodi, on pita turiste šta očekuju od predstave?  Ova epizoda je vježba za razumijevanje teksta. U autobusu je zadatak da se među raznim jezicima koji se čuju, prepozna njemački. Osim toga se obrađuje uloga negacije "nichts" – ne, kada stoji iza glagola.

Filip spotyka się z aktorem, odtwórcą roli króla Ludwiga w musicalu i prosi go o wywiad. Nagle głos aktora wydaje mu się znajomy. Tymczasem w redakcji dochodzi do nieoczekiwanych odwiedzin. Filip rozwiązuje bez pomocy Pauli w zamku Neuschwanstein pytanie, kto podawał się za zmarłego króla Ludwiga? Okazuje się, że robił to aktor z musicalu o królu Ludwigu. Filip wykorzystuje okazję i prosi aktora o wywiad. W drodze powrotnej do Radia D wpada w zdumienie z powodu niezwykłych odwiedzin. W biurze redakcji pojawia się gadająca sowa. Ten odcinek ma w zanadrzu wiele niespodzianek dla Filipa. Powtarza on wielokrotnie: "nie wierzę“ i "nie wiem“. To dobry moment, by przyjrzeć się negacji "nie".

Również Filip znajduje ślad, pozwalający wyjaśnić tajemnicę nieznajomego. W gazecie znajduje ogłoszenie reklamowe o musicalu o królu Ludwigu. W drodze na musical prowadzi wywiady z turystami z różnych stron świata. Podczas gdy Paula siedzi w biurze w Berlinie, Filip jeździ po Monachium. Jeszcze nic nie wie o odkryciu swojej koleżanki. Ale również on jest na właściwej drodze, by rozwiązać zagadkę. Reklama z gazety dotycząca musicalu o królu Ludwigu wzbudza jego ciekawość. W autobusie w drodze na spektakl wypytuje turystów o ich oczekiwania w stosunku do musicalu. Ten odcinek trenuje umiejętność zrozumienia przez słuchanie. W autobusie należy rozpoznać wśród różnych języków język niemiecki. Jednocześnie wyjaśniona zostanie pozycja negacji "nie", stojącej za czasownikiem.

Paula i Filip przedstawiają romantyka Ludwiga Bawarskiego i jego upodobania. Nocne jazdy saniami, upojne uczty, kuriozalne wynalazki pozwalają stworzyć sobie pierwsze wrażenie o Ludwigu i czasach, w których żył. Obydwoje reporterzy zabiorają słuchaczy w podróż w wiek dziewiętnasty i przedstawiają rozmarzonego króla Ludwiga. Jego zamiłowanie do natury i muzyki Richarda Wagnera oraz ścisłe więzi z Sisi, kuzynką i legendarną cesarzową. Oryginalny stół pomysłu Ludwiga stanie się obiektem podziwu. W tym odcinku wszystko kręci się wokół upodobań Ludwika. Jednocześnie jest to dobra okazja, żeby przyjrzeć się słowu: „kochać“. Te same zakończenia obowiązują w przypadku czasownika „przyjść“, który będzie jednocześnie opracowany.

Philipp sreće glumca koji u mjuziklu igra kralja Ludwiga i moli ga za intervju. Odjed-nom mu se njegov glas učini poznatim. U redakciju Radija D za to vrijeme stiže neočekivan posjet. U dvorcu Neuschwansteinu Philipp i bez Pauline pomoći pronalazi odgovor na pitanje tko se izdaje za mrtvog kralja Ludwiga. To je glumac iz mjuzikla o kralju Ludwigu. Philipp koristi priliku i moli glumca za intervju. Po povratku na Radio D čudi se neobičnom posjetu. U redakciji se pojavila jedna sova koja zna govoriti. Ova epizoda donosi Philippu puno iznenađenja. „Ne vjerujem“ i „ne znam“ ponavlja se više puta. Stoga nam se pruža prilika da bacimo pogled na negaciju „nicht“.

I Philipp pronalazi jedan trag koji ga vodi do rješenja tajne o neznancu. U novinama pronalazi jedan reklamni oglas za mjuzikl o kralju Ludwigu. Na putu do tamo intervjuira turiste iz cijeloga svijeta. Dok Paula sjedi u uredu u Berlinu, Philipp je u Münchenu. On još ne zna ništa o otkriću svoje kolegice. Ali i on je na pravome putu da riješi zagonetku. Jedan reklamni oglas za mjuzikl o kralju Ludwigu privlači njegovu pozornost. U autobusu koji vozi do tamo pita turiste što očekuju od mjuzikla. U ovoj epizode trenira se razumijevanje slušanjem. U sceni u autobusu treba iz različitih jezika prepoznati njemački. Osim toga, bavimo se i mjestom negacije „nichts“ iza glagola.

Paula i Philipp predstavljaju romantičnog kralja Ludwiga Bavarskog i njegove strasti. Noćne vožnje saonicama i raskošna slavlja kao i čudni izumi pomažu nam da stvorimo prvi dojam o Ludwigu i njegovom vremenu. Dvoje urednika vode slušatelje na putovanje u 19. stoljeće i predstavljaju kralja Ludwiga sanjara: njegovu ljubav prema prirodi, glazbi Richarda Wagnera i blisku vezu s njegovom rođakom, legendarnom caricom Sissi. Originalni stol, koji je Ludwig sam izumio, izaziva čuđenje. U ovoj epizodi sve se vrti oko Ludwigovih ljubavi – dobra prilika za istraživanje glagola „lieben“. Iste nastavke ima i glagol „kommen“, pa se i on u ovom nastavku obrađuje.