Klimaat van Vandaag

In 2015 spraken wereldleiders in Parijs af dat ze de opwarming van de aarde willen beperken tot anderhalve graad temperatuurstijging. Maar hoe we daar komen is een groot vraagstuk. In deze nieuwe serie afleveringen nemen onderzoekers Mark Dekker en René van Westen je mee in een zoektocht naar verschillende typen oplossingen.CO2 meter (12 februari t/m 18 februari 2023):Dit jaar: 420.82 ppm (+0.29 %)Vorig jaar: 419.62 ppmRelevante links:De Climate Action Tracker geeft informatie over op welke temperaturen we nu koersen, en ook rekenen ze door wat er gebeurt als je beloften meeneemt.In november waren we te gast bij NPO radio 1 in het programma “De nacht van…”.Het Nederlandse elektriciteitsnet kampt met overbelasting.Nederland is Europees koploper in zonnepanelen.De prijs van zonnepanelen is scherp gedaald in de afgelopen decennia.Energieconsumptie per bron.Reageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram.

Klimaatbeleid dat nu wordt ontworpen heeft mogelijk invloed op ons dagelijks leven in de toekomst. Wat voor soort toekomstige maatregelen kan de overheid nemen om de maatschappij meer te verduurzamen en hoe effectief zijn deze maatregelen? Dit en meer bespreken onderzoekers Mark Dekker en René van Westen in deze aflevering van Klimaat van Vandaag.CO2 meter (3 juli t/m 9 juli 2022):Dit jaar: 419.73 ppm (+0.54%) Vorig jaar: 417.49 ppmRelevante links:Nederlandse wetenschappers zien versnelde zeespiegelstijging voor de kust van Nederland.Synthesis report NDCs (September 2021).Aanscherping klimaatdoelen Australië.Huidige temperatuur prognose voor 2100.Uitstoot is moeilijk om te verminderen voor sommige sectoren.Opgewekte energie uit duurzame bronnen binnen de EU;Belasting op voedsel.Nederlandse wetenschappers verwachten dat de 2C doelstelling mislukt.Investeringen in fossiele brandstoffen: Boringen in de Waddenzee.Is geo-engineering een oplossing voor het klimaatprobleem?Reageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram.

Klimaat speelt tegenwoordig een grote rol in Nederlands beleid. Maar wat valt er eigenlijk onder ‘klimaatbeleid' en wat voor maatregelen heeft de overheid tot haar beschikking? Dit en meer bespreken onderzoekers Mark Dekker en René van Westen in deze aflevering van Klimaat van Vandaag.CO2 meter (19 juni t/m 25 juni 2022):Dit jaar: 420.87 ppm (+0.54%) Vorig jaar: 418.62 ppmRelevante links:Kans dat de wereldwijde opwarming boven de 1,5C komt binnen vijf jaar is nu 50%.Emissiecijfers afkomstig van de landbouw.Montreal protocol voorkwam plantensterfte door het limiteren van CFC gassen, waardoor er bovendien opwarming was tegengegaan met schattingen tussen de 0,5 - 1 graden (door minder plantensterfte) en 1.7 graden (door minder broeikasgassen)Het Klimaatplan van de Nederlandse overheid voor 2021-2030.Informatie over het ETS, o.a. over het herinvesteren. Hierbij de details van de veilingen in maart 2022.Huurwoningen moeten minimaal energielabel D hebben per 2030.Strengere milieuzone in Utrecht per 2022.Reageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram.

Gas is tegenwoordig overal in het nieuws: rondom de spanningen met Rusland, aardbevingen in Groningen en de stijgende energierekening. In deze aflevering daarom een special over aardgas in Nederland, waarin onderzoekers Mark Dekker en René van Westen bespreken wat gas eigenlijk is en welke rol het heeft (gehad) in Nederland.Relevante links:Cijfers van het CBS over aardgasbatenAardbevingen door gaswinningHuizen minder waard geworden in aardbevingsgebiedElektriciteitsproductie door aardgasGaswinning blijft een veiligheidsrisico (bericht van SodM)Ministerie wil gasveld in 2023 hebben geslotenGasproductie per landThermostaat 2C lager in overheidsgebouwenOverheidscampagne ‘Zet ook de knop om'Gasnetwerk ombouwen voor waterstofLocaties gas en olie in Nederland.Reageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram. 

Wat is energie eigenlijk? Wat tellen we als hernieuwbare energie? Dit en meer bespreken onderzoekers Mark Dekker en René van Westen in deze aflevering van Klimaat van Vandaag. Als onderdeel van een serie over Nederland, gaan ze dieper in op waar onze energie in Nederland vandaan komt.CO2 meter (13 maart t/m 19 maart 2022):Dit jaar: 418.35 ppm (+0.20 %) Vorig jaar: 417.51 ppmRelevante links:Cijfers van het CBS over energie (ook hier), en iets specifieker over 2020 en elektriciteit.Wat er real-time wordt opgewekt aan hernieuwbare energie in Nederland vindt je hier. Over wat langere perioden vind je dergelijke cijfers hier.De zonnerecords in maart.Wat achtergrond over energie op wereldschaal.Nieuwsbericht over het rekenen van kernenergie en gas als hernieuwbaar.Reageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram en Twitter.

In deze start van een nieuwe serie afleveringen over Nederland bespreken onderzoekers Mark Dekker en René van Westen wat de klimaatverandering in 2050 voor gevolgen in Nederland, wat daar concrete voorbeelden zijn en de verschillen tussen kwetsbaarheid van verschillende gebieden in Nederland.CO2 meter (27 februari t/m 5 maart 2022):Dit jaar: 419.20 ppm (+0.36 %) Vorig jaar: 417.68 ppmRelevante links:Samenvatting van het recente IPCC rapport over klimaatimpact en adaptatieHoogste uitstoot ooit in 2021De klimaateffectatlas die we in deze aflevering gebruiken. Zoek hier je straat op en kijk hoe klimaatverandering in jouw straat tot uiting komt.Factsheet van TNO over hittestress in stedenGroei blauwalg veel sterker boven 20Extreme neerslag juli 2021 gelinkt aan klimaatveranderingUtrecht maakt bushokjes groenReageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram en Twitter.

Weersfenomenen en klimaat in de bergen - een perfect onderwerp voor midden in de winter. In deze aflevering van Klimaat van Vandaag beschrijven onderzoekers Mark Dekker en René van Westen wat hoogteverschil doet met druk en temperatuur wat voor interessante fenomenen dat met zich meebrengt. Voorbeelden uit verschillende continenten komen langs en als samenvatting van de afgelopen vier afleveringen zoomen ze in op het klimaat van Gangtok (India).CO2 meter (23 januari t/m 29 januari 2022):Dit jaar: 419.13 ppm (+0.74 %)Vorig jaar: 416.04 ppmRelevante links:Poolexpeditie naar Thwaites GlacierEffect van Thonga op de gemiddelde temperatuur.Mogelijke economische voordelen van geoengineering met behulp van injectie van zwaveldioxide in de atmosfeer.Wat cijfers over de Köppen classificatie (zie tabel 4)The Great Smog in Londen veroorzaakte zo'n 10,000 doden.Reageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram en Twitter.

Gebieden met een droog klimaat zijn vaak duidelijk te herkennen: woenstijnen, steppe, maar hooggelegen droge vlakten als in Mongolië horen hierbij. Wat deze gebieden zo droog houdt bespreken onderzoekers Mark Dekker en René van Westen in deze aflevering van Klimaat van Vandaag. Ze gaan in op de natuurkunde van grote circulaties in de lucht en laten zien waarom de plek van de Very Large Telescope in Chili erg slim gekozen is.CO2 meter (2 januari t/m 8 januari 2022):Dit jaar: 417.43 ppm (+0.48%) Vorig jaar: 415.44 ppmRelevante links:Europese Unie wil gas en kernenergie als groene energiebronnen bestempelenPaper Thomas Gibon over levenscyclusanalyse van diverse energiebronnenKantelpunt in de Amazone? Patroonformatie zorgt voor weerbaarheid.Wat cijfers over de Köppen classificatie (zie tabel 4)Sneeuw in de SaharaIJzer in de oceaan en satellietfoto van planktonbloeiVery Large Telescope in Chili Reageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram en Twitter.

Het tropische klimaat kennen we als warm, nat en soms juist droog. De tropen bevatten interessante fenomenen als moessons en regenwouden. Hoe dit klimaattype precies werkt bespreken onderzoekers Mark Dekker en René van Westen in deze aflevering van Klimaat van Vandaag. Ze gaan in op de natuurkunde van de evenaar, moessons, mogelijke seizoenseffecten en beschrijven het klimaat in Dhaka en Paramaribo.CO2 meter (12 december t/m 18 december):Dit jaar: 416.45 ppm (+0.59%) Vorig jaar: 414.00 ppmRelevante links:Coalitieakkoord aankomende regering (2021 - 2025). Reflectie van Planbureau van de Leefomgeving.Top-10 grootste vervuilers in NederlandShell verliest rechtszaak (mei). Hoofdkantoor Shell verhuisd naar Londen (december).Wat cijfers over de Köppen classificatie (zie tabel 4)Ontbossing van de Amazone Bespreking kennis over moessons in het (vorige) IPCC rapport van 2018. Specifiek FAQ 14.1 op pagina 1228.Reageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram en Twitter.

Als aftrap van een nieuwe serie van Klimaat van Vandaag bespreken onderzoekers Mark Dekker en René van Westen in deze aflevering gletsjers, ijskappen en zee-ijs. De werking en het ontstaan van deze ijsmassa's worden besproken en als voorbeeld beschrijven ze het klimaat op twee koude plekken op aarde: Groenland en Antarctica.CO2 meter (28 november t/m 3 december):Dit jaar: 416.16 ppm (+0.43%) Vorig jaar: 414.36 ppmRelevante links:Elektriciteitsproductie uit steenkool toegenomen en uitstoot per sectorHet recyclen van zonnepanelen en de prijs en efficiëntie Schadelijkheid van productie van windturbines en zonnepanelenPaper Thomas Gibon over levenscyclusanalyse van o.a. zonnepanelenIJsboringen in AntarcticaNASA beelden zeeijsEerste gletsjer dood verklaard door klimaatverandering in IJslandVliegtuigwrak gevonden door smelt van gletsjerReageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram en Twitter.

De klimaatconferentie in Glasgow is afgelopen, tijd voor een terugblik! In deze aflevering van Klimaat van Vandaag lopen onderzoekers Mark Dekker en René van Westen stap voor stap door de klimaatconferentie heen. Naast wat er in het hoofdverdrag van Glasgow staat, worden ook enkele losse afspraken besproken en of deze resultaten bieden in het tegengaan van klimaatverandering. Kortom, de hoofdvraag deze keer is: was Glasgow een succes?CO2 meter (7 november t/m 13 november):Dit jaar: 414.97 ppm (+0.48%) Vorig jaar: 412.97 ppmRelevante links:Actualiteit: verduurzaming in de zorg, Groningse kunstenares maakt statement over grote hoeveelheden afval bij behandeling borstkanker (februari 2021)René over de supercomputer bij programma AtlasOntbossingspact, en later kritiek van IndonesiëMethaanpactAkkoord om kolen uit te faserenAkkoord om investeringen in fossiele brandstoffen in het buitenland tegen te gaanAkkoord over vrachtwagens fossielvrij vanuit Nederlands initiatiefAkkoord over licenties olie en gaswinning, de Beyond Oil and Gas AllianceSamenwerking VS en ChinaHet hoofdakkoord van Glasgow, en een algemeen overzicht van alle uitkomsten van GlasgowInformatie over de Emission Gap, en hun hernieuwde berekeningen halverwege de conferentieReageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram en Twitter.

De klimaatconferentie in Glasgow is in volle gang, en een van de hoofdonderwerp is zoals gebruikelijk: de uitstoot van broeikasgassen. In deze aflevering van Klimaat van Vandaag brengen onderzoekers Mark Dekker en René van Westen onze uitstoot in kaart, welke sectoren en processen hierbij relevant zijn en hoe dat verschilt tussen landen en in de afgelopen eeuw.CO2 meter (31 oktober t/m 6 november):Dit jaar: 414.17 ppm (+0.54%) Vorig jaar: 411.93 ppmRelevante links:Nog geen slotakkoord op klimaatconferentie Verenigde Staten en China trekken samen op om emissies tegen te gaanHoeveel duurzame energie wordt er in Nederland opgewekt?CO2 uitstoot infographics van Our World in Data en EDGAR De Klimaat en Energieverkenning (KEV) is een uitgebreid document over de Nederlandse uitstoot. Ontwikkeling in de tijd kan je beter op de CBS website zien.Fijnstof en CO2 uit houtkachelsUitzending op NPO Radio 1, ook als podcast Focus WetenschapHoe kan ik mijn retourtje Thailand compenseren? (uit een artikel van de Volkskrant)Reageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram en Twitter.

Binnenkort begint de grote klimaatconferentie Glasgow waar je ongetwijfeld in het nieuws al over hebt gehoord. Hoe de conferentie in elkaar zit, wat er besproken gaat worden en wat de verwachtingen zijn bespreken onderzoekers Mark Dekker en René van Westen in deze aflevering van Klimaat van Vandaag.CO2 meter (17 oktober t/m 23 oktober):Dit jaar: 414.36 ppm (+0.65%)Vorig jaar: 411.70 ppmRelevante links:Algemeen over de conferentie: officiële brochure en agenda.De COP in Nederland: Briefing kamer door Planbureau voor de Leefomgeving, de Klimaatnota 2021 en de kamerbrief van Staatssecretaris Yeşilgöz-Zegerius (EZK/ Klimaat en Energie)Over de beloften van verschillende landen: leuke online tool om ze te vergelijken, publicatie over de klimaatplannen.Reviews van de recente plannen van Australië (hier te vinden) en ChinaOverzicht wetenschappelijke publicaties van ons Nederlandse Planbureau voor de Leefomgeving t.b.v. GlasgowPublicatie over wolken feedbackAchtergrond over het Parijs rulebook (komt wel uit juni 2019, dus enkele zaken kunnen zijn geüpdate)Klimaattrein naar GlasgowReageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram en Twitter.

Het zeeniveau gaat op en neer door allerlei factoren zoals getijden en wind. Maar gemiddeld gezien meten we een langzame maar relevante stijging op veel plekken op de aarde. Waar dat door komt en waarom dit belangrijk is hoor je in deze vijfde aflevering van Klimaat van Vandaag. Onderzoekers Mark Dekker en René van Westen bespreken hoe het zeeniveau gemeten wordt, welke factoren de hoogte bepalen en hoe sterk het aan het groeien is.CO2 meter (10 t/m 16 oktober):Dit jaar: 413.89 ppm (+0.62%) Vorig jaar: 411.33 ppmRelevante links:Over de snelheid van zeespiegelstijging: wetenschappelijke artikel en dashboard NASASmelten van AntarcticaSmelten van GroenlandZeespiegelstijging zorgt voor uitsterven MozaïekstaartratReageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram en Twitter.

Het Parijs-akkoord: je hoort er veel van op het nieuws en het raakt ons allemaal. Alhoewel het een nieuwe stap is in het tegengaan van klimaatverandering, is dit akkoord niet zonder context. Er is een flinke geschiedenis aan voorafgegaan, en die 1.5 graad is niet voor niets gekozen.In de vierde aflevering van Klimaat van Vandaag gaan onderzoekers Mark Dekker en René van Westen in op het klimaatakkoord van Parijs. De geschiedenis van klimaatconferenties komt aan bod, waarin ook de rol van het IPCC wordt besproken. Wat het Parijs-akkoord uniek maakt, de consequenties ervan en het verschil tussen 1.5 en 2 graden temperatuurstijging worden uitgelegd.CO2 meter (26 september t/m 2 oktober):Dit jaar: 413. 37 ppm (+0.51%)Vorig jaar: 411.26 ppm Relevante links:Klaus Hasselmann wint voor zijn onderzoek de Nobelprijs Nederland haalt het Kyoto protocolDe ‘Earth Summit' in 1992De zesde versie van het IPCC rapport en de Summary for Policymakers De Europese ‘Green Deal'Extra IPCC rapport (2018) over de 1,5CMontreal protocolReageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram en Twitter.

Klimaatverandering is van alle tijden. Toch zijn veranderingen die we nu zien anders dan normaal. Komt dit dan door de mens? En wat betekent die 1 graad temperatuurstijging eigenlijk?In deze derde aflevering van Klimaat van Vandaag gaan onderzoekers Mark Dekker en René van Westen in op klimaatverandering. In het eerste deel worden mogelijke oorzaken van klimaatverandering besproken: natuurlijke factoren die temperatuur beïnvloeden en de rol van de mens. Het tweede deel bevat een kort overzicht van gevolgen van klimaatverandering.CO2 meter (19-25 september):Dit jaar: 413.30 ppm (+0.50%) Vorig jaar: 411.27 ppmRelevante links:Klimaatveranderingen in de laatste 2000 jaar zijn voornamelijk lokaalHoge stofconcentraties door een vulkaanuitbarsting in het jaar 536.Schommelingen in de zonnestralingZeespiegelstijgingImpact 1.5 en 2 graden (komen we nog vaker op terug).Link tussen klimaatverandering en de hittegolf in Canada200 medische tijdschriften benadrukken gezondheidseffecten van klimaatverandering

Het broeikaseffect en CO2 roepen waarschijnlijk negatieve associaties op, toch zijn ze onmisbaar voor ons huidig klimaat. Ze zijn onderdeel van een veel groter geheel dat we de koolstofcyclus noemen.In de tweede aflevering van Klimaat van Vandaag gaan onderzoekers Mark Dekker en René van Westen in op het broeikaseffect en alles wat daarmee samenhangt. Stap voor stap worden het broeikaseffect en de koolstofcyclus uitgelegd. Onderwerpen als het belang van koolstof, hoe CO2 gemeten wordt en het broeikaseffect op andere planeten komen langs.Nieuw in deze aflevering… de CO2 meter! Vanaf nu wordt er elke week de huidige CO2 concentratie weergegeven, zoals gemeten op Mauna Loa (waarom daar? luister daarvoor de podcast).CO2 meter (12-18 september):Dit jaar: 413.09 ppm (+0.35%) Vorig jaar: 411.65 ppmRelevante links:Urgenda doelstellingen toch gehaaldZonnecyclus 11 jaarPlaatje koolstofcyclus IPCC (= Intergovernmental Panel for Climate Change, een belangrijk internationaal orgaan dat vaker langs gaat komen). Meer uitleg over de koolstofcyclus, zie hier (Engels).Achtergrond geschiedenis Venus, en de eventuele leefbaarheid op die planeet.Metingen CO2 op Mauna LoaReageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram en Twitter.

Het woord ‘klimaat' kom je bijna iedere dag tegen: op het nieuws, op social media en gewoonweg om je heen. Toch is het niet altijd duidelijk wat dit begrip precies omvat.In deze introductie aflevering van de nieuwe podcast Klimaat van Vandaag introduceren onderzoekers Mark Dekker en René van Westen het begrip ‘klimaat'. Na een historische achtergrond over de oorsprong van het woord ‘klimaat', worden de rol van metingen en de moderne definitie van ‘klimaat' uitgelegd. Ook biedt deze aflevering een kort overzicht van klimaattypen en factoren die klimaat beïnvloeden, waar in volgende afleveringen dieper op wordt ingegaan.Relevante links:Voorbeeld klimaatgordels in de wereldkaart van Ptolemeüs (2e eeuw n. Chr.)Quote van de Reis van Jan van Mandeville via de Digitale Bibliotheek van Nederlandse Letteren, uitgave 1998 (origineel 1462)Eerste meteorologische metingen in NederlandDefinitie klimaat zoals gegeven door het KNMIBerichtgeving over weerextremen in Canada en Limburg Reageren? Mail naar klimaatvanvandaag@gmail.com. Je kunt ons ook vinden op Instagram en Twitter.