Klimaatfestival Antwerpen

Met haar artikel “Uit naam van de natuur” breekt auteur en eco-feministe Barbara de Coninck een lans voor de biodiversiteit. Is het te laat of kunnen we dit verlies van biodiversiteit nog terugdringen? Hoe overtuigen we onszelf en anderen van de waarde van bomen, planten en dieren? Barbara De Coninck is eco-feministe en auteur van het boek “De Staartpen van de Vuurvogel. Over vogels, rituelen en rouw”, uitgegeven door Academia Press (2018) in de reeks 'Karakters'.

Met haar artikel “Uit naam van de natuur” breekt auteur en eco-feministe Barbara de Coninck een lans voor de biodiversiteit. Is het te laat of kunnen we dit verlies van biodiversiteit nog terugdringen? Hoe overtuigen we onszelf en anderen van de waarde van bomen, planten en dieren? Barbara De Coninck is eco-feministe en auteur van het boek “De Staartpen van de Vuurvogel. Over vogels, rituelen en rouw”, uitgegeven door Academia Press (2018) in de reeks 'Karakters'.

Kan mindfulness en body positivity ons helpen om anders te consumeren? Volgens Bie Noé gaan schaamte en fast fashion hand in hand. Door op onze onzekerheden in te spelen, zet fast fashion ons aan tot overconsumptie. Bie Noé richtte B.Right op vanuit het geloof dat we als consument het verschil kunnen maken. B.Right deelt kennis en ervaring via online challenges, mode-wandelingen en workshops.

Wat komt er allemaal kijken bij duurzaam ondernemen? Welke doelen stel je jezelf en hoe behaal je ze? In deze aflevering luisteren we naar duurzame ondernemers Jonathan Van Hemelrijck en Bastiaan Lochs. Jonathan Van Hemelrijck en Bastiaan Lochs zijn filmmakers en oprichters van Mercator, een nieuw, Antwerps en duurzaam productiehuis.

Wie kan zich inzetten voor een beter klimaat? Wat als je in armoede leeft? Wie heeft er toegang tot ecologische alternatieven? Tess Van Deynse getuigt in deze aflevering over ecologisch leven in armoede. Ze vertelt over de moeilijkheden die ze ondervindt als kansarme vrouw met autisme. Ondanks deze moeilijkheden probeert ze toch voor ecologische alternatieven te kiezen. Tess Van Deynse is klimaatactiviste.

Faiza Oulahsen neemt ons mee over de grens van de poolcirkel. Ze was één van de activisten die in 2013 protesteerden tegen een boorplatform in het Noordpoolgebied. Wat heeft deze actie opgeleverd? En wat maakt een protest geslaagd?   Faiza Oulahsen strijdt als programmadirecteur Klimaat en Energie bij Greenpeace op allerlei manieren tegen klimaatverandering. Faiza trad in 2011 aan bij Greenpeace als een van de jongste campagneleiders van de internationale organisatie ooit. Daarvoor studeerde ze Politicologie en Internationale Betrekkingen.

Wanneer we het over klimaatverandering hebben, lijkt het westerse perspectief het gesprek te domineren: een westers perspectief dat zoekt naar universele kennis. Kennis die we verkrijgen door zaken vanop een afstand te bekijken en ze te isoleren. Zo kijken we vaak ook naar de natuur. De natuur is dan een object dat we zomaar kunnen gebruiken, dat ons materialen verschaft.  Kunnen we de/onze relatie met de natuur op een andere manier ervaren? Welke taal hebben we hiervoor nodig? In deze aflevering vertelt Amanda Piña over het dekoloniseren van de natuur.  Amanda Piña is een Mexicaanse-Chileense-Oostenrijkse choreograaf, danser en cultureel werker die in Wenen en Mexico-Stad woont. Met haar werk streeft ze naar de dekolonisatie van kunst, met een nadruk op de politieke en sociale kracht van bewegen.   *In deze aflevering wordt er Engels gesproken.

Op welke manier kan klimaatverandering tot geweld leiden? Bestaat er zoiets als een klimaatoorlog?  Christophe Busch heeft het in deze aflevering over de westerse geschiedenis van geweld, oorlog, kampen en de relatie met het klimaat.   Christophe Busch studeerde Holocaust en Genocide Studies en is directeur van het Hannah Arendt Instituut.   Het Hannah Arendt Instituut heeft als doel wetenschappelijk onderzoek, bestuurlijke kennis en expertise van praktijkwerkers omtrent diversiteit, stedelijkheid en burgerschap te centraliseren, te integreren en verdere onderzoeksvalorisatie daaromtrent uit te bouwen.

Heb je al eens vliegschaamte gevoeld? Kan schaamte goed zijn? Brengt groene schaamte ons dichter bij een groene toekomst? Martha Claeys vertelt ons meer over de schaamte die we voelen als we niet-ecologische keuzes maken. Martha Claeys schrijft aan de UAntwerpen een filosofisch doctoraat over de emotie ‘trots'. Samen met Lotte Spreeuwenberg host en produceert ze de filosofische podcast Kluwen.

In deze aflevering vertelt Koen ons over burgerparticipatie, burgercollectieven en commons. Als co-oprichter van Commonslab Antwerpen wil hij burgers actief betrekken bij overheidsbeleid en hen leren om zelf hun eigen straat of wijk te beheren. Zo'n beheervorm noemen we ‘commons': iets dat gedeeld gebruikt wordt door een collectief van mensen en volgens bepaalde afspraken. Hoe gaat dit in zijn werk? Hoe verenigen we de buurt? Dragen ‘commons' bij aan een gezondere planeet? Koen Wynants is een van de oprichters van Commons Lab Antwerpen, een organisatie die commonsgerichte initiatieven ondersteunt

Volgens het ecofeminisme gaat de onderdrukking van vrouwen hand in hand met de onderdrukking van de natuur. Op welke manieren zijn vrouwen kwetsbaarder voor klimaatverandering? Keesha Orts verheldert de relatie tussen klimaat en seksisme. Keesha Orts is masterstudente Social and Cultural Anthropology aan de KU Leuven en activiste bij Extinction Rebellion.

In de natuur is er geen afval. Hoe komt het dan dat wij zoveel afval produceren? Kunnen we leren van de natuur? Hoe dragen we bij aan een circulaire economie? Wendy Wuyts gaat dieper in op industriële ecologie, circulaire economie en solarpunk. Wendy Wuyts werkt in Japan aan een doctoraat over circulaire economie. Daarnaast is ze blogger voor MO* magazine en auteur van het boek “Als Meubels Konden Spreken”.

Angst, wanhoop, ongemak, pessimisme. Het is maar een greep uit wat we kunnen voelen als we denken aan de klimaatcrisis. Wat betekenen die emoties eigenlijk? En welke rol spelen ze op weg naar een duurzame toekomst? Staan negatieve emoties in de weg van vooruitgang, of maken ze er noodzakelijk deel van uit? We spreken met filosofe Harriet Bergman (Universiteit Antwerpen) over de ongemakkelijke emoties die met de klimaatcrisis gepaard gaan. Harriet Bergman schrijft aan de UAntwerpen een filosofisch doctoraat over klimaatverandering en ongemak, en onderzoekt daarbij specifiek de relatie tussen queer, feministisch, en anti-racistisch gedachtegoed en klimaat.

Klimaatactivisme: het klinkt ons bekend in de oren. Maar wat houdt dat juist in? Faiza Oulahsen vertelt in deze aflevering over klimaatactivisme en sociale rechtvaardigheid. Faiza Oulahsen strijdt als programmadirecteur Klimaat en Energie bij Greenpeace op allerlei manieren tegen klimaatverandering. Faiza trad in 2011 aan bij Greenpeace als een van de jongste campagneleiders van de internationale organisatie ooit. Daarvoor studeerde ze Politicologie en Internationale Betrekkingen.

Waarom kiezen voor veganisme? En maken we door anders te consumeren een verschil? Olave Nduwanje vertelt ons meer over mainstream veganisme en de impact van individuele consumentenkeuzes. Olave Nduwanje identificeert zich als non-binaire trans-femme (zij/haar). Ze is jurist, activist en een van de auteurs van "ZWART – Afro- Europese literatuur uit de Lage Landen", "De Goede Immigrant" en "Being imposed upon”.

Zouden we beter af zijn als we niet zouden vliegen? Welke ecologisch alternatieven zijn er? Peter-Paul Vossepoel van Zomer Zonder Vliegen vertelt in deze aflevering over de impact van vliegreizen op het klimaat.   Peter Paul Vossepoel is een van de oprichters van Zomer Zonder Vliegen: een campagne die een groter bewustzijn wil creëren over de impact van vliegreizen en wil uitdagen de alternatieven te herontdekken.

Welke rol spelen kinderen in de transitie naar een groene toekomst? Anne Slabbekoorn en Hans Schut van Schooldakrevolutie vertellen waarom ze zonnepanelen op schooldaken plaatsen. Hoe brengen we duurzaamheid in de klas? Wie heeft er toegang tot zonne-energie? Anne Slabbekoorn en Hans Schut komen spreken over Schooldakrevolutie. Schooldakrevolutie installeert zonnepanelen op schooldaken en laat kinderen op die manier leren op én over zonne-energie. Meer informatie over deze stichting vind je op www.schooldakrevolutie.nl Heb je na het luisteren van de aflevering opmerkingen of vragen voor Anne en Hans? Stuur dan een mailtje naar contact@schooldakrevolutie.nl

Is de mens deel van de natuur of overstijgen we haar? Bio-ethicus Kristien Hens vertelt over de rol van de mens in de natuur.   Kristien Hens is bio-ethicus aan de Universiteit van Antwerpen. Ze houdt zich bezig met vragen rond (epi)genetica en concepten van biologie.

Steeds meer ngo's, bedrijven en politieke partijen vinden elkaar rond de slogan van de 'groene economie'. Duurzaam consumeren wordt voorgesteld als de sleutel naar een groenere toekomst. Anneleen Kenis weerlegt die mythe. De transitie naar een duurzame toekomst kan niet zonder diepgaande maatschappijverandering. Zo'n verandering vraagt precies meer sociale gelijkheid, meer democratie en minder markt.   Anneleen Kenis is als onderzoeker verbonden aan het departement aard- en omgevingswetenschappen van de KU Leuven en schreef samen met Matthias Lievens “De mythe van de groene economie”.    Martha Claeys en Lotte Spreeuwenberg zijn als onderzoekers verbonden aan de Universiteit van Antwerpen. Samen produceren en hosten ze de filosofische podcast Kluwen. Kluwen vind je op je favoriete podcastplatform!

Drukwerk lijkt op het eerste gezicht niet erg klimaatvriendelijk, maar ook websites hebben een ecologische voetafdruk. Kan je ook op een duurzame manier drukwerk en websites vormgeven? En hoe ga je als klant hiernaar op zoek? Grafisch ontwerper Nele Kempenaers vertelt in deze aflevering over duurzaamheid in haar sector. Nele Kempenaers is grafisch ontwerper met een duurzame missie. Met haar projecten wil ze een invulling geven aan het vraagstuk: ‘hoe kan grafisch ontwerp duurzaam zijn?'.

De klimaatproblematiek is complex en veelzijdig. Kan je die complexiteit wel vatten in een story of een post? Kan je via sociale media mensen aanzetten tot kritisch denken? In deze aflevering heeft Nina Maat het over online klimaatactivisme. Nina Maat is de oprichter van Antwerp Circular: een organisatie die mensen op een toegankelijke manier bekend maakt met de basisprincipes van de circulaire economie.

De klimaatcrisis is ook een sociaal probleem. Klimaatactivisten wijzen er op dat de gevolgen van deze crisis sommige groepen harder treffen. Zowel het huidige beleid als de praktijk rond de klimaatcrisis houden raciale ongelijkheid in stand. Op de intersectie tussen klimaat en racisme treffen we activiste en filmmaker Chihiro Geuzebroek. Filosofe Harriet Bergman (Universiteit Antwerpen) schuift aan als tafelgast. Chihiro Geuzebroek is een filmmaker en activiste uit Amsterdam, die internationale klimaatrechtvaardigheid op de agenda zet. Ze is verbonden aan Fossil Free Culture en Greenpeace, en ze is medeoprichter van de dekoloniale stichting Aralez. Martha Claeys en Lotte Spreeuwenberg zijn als onderzoekers verbonden aan de Universiteit van Antwerpen. Samen produceren en hosten ze de filosofische podcast Kluwen. 

Hoe kunnen we op een andere, duurzame manier omgaan met kleding? Is het recycleren van onze kleren voldoende of doen we beter aan upcyclen? Creatieve ondernemers Andrea Bos en Joke Blò vertellen over korte ketens, upcyclen en kledingbibliotheken. Andrea Bos en Joke Blò werken samen aan Project_dubbel: een creatieve ontmoetingsplek voor kledingmakers. Met Project_dubbel willen ze een verantwoord alternatief bieden op de fast-fashion industrie.

Kan literatuur bijdragen aan een groene toekomst? Auteur Barbara de Coninck leest haar kortverhaal over biodiversiteit voor. Barbara De Coninck is eco-feministe en auteur van het boek “De Staartpen van de Vuurvogel. Over vogels, rituelen en rouw”.   Achtergrondgeluiden zijn opgenomen door Felicity Ford in Shetland en gedeeld onder creative commons op aporee.org.

Hoe zet je mensen aan tot handelen? Filosoof Geert Van Eekert vertelt in deze aflevering over politiek handelen, denkbeelden en Hannah Arendt. Geert van Eekert is professor in de filosofie aan de Universiteit van Antwerpen, waar hij colleges geeft over onder meer Hannah Arendt, Immanuel Kant, metafysica en de geschiedenis van filosofie.

Hoi! Welkom bij de podcast van Klimaatfestival Antwerpen. In deze aflevering introduceren we de podcast.  Vergeet je niet te abonneren! Zo blijf je op de hoogte van de volgende afleveringen.   Liefs, Maïté & Julia