SBS Maltese - SBS bil-Malti

SBS Programm Malti - It-Tlieta 30 ta' Settembru 2025 - 12pm - Preżentazzjoni u produzzjoni ta' Joe Axiaq.

Aħbarijiet bil-Malti: 30.09.25 minn Joe Axiaq. L-aħħar aħbarijiet mill-Awstralja u l-kumplament tad-dinja.

Sikwit nitkellmu dwar l-edukazzjoni, iżda mhux kulħadd verament jifhem il-fond tagħha. Ħafna jarawha biss bħala klassijiet, uniformijiet, eżamijiet jew ċertifikati. Imma kif iffissrilna l-eks għalliem Victor Vella, tfisser ukoll tkabbir u espożizzjoni għal esperjenzi ġodda, trasformazzjoni u s-sejbien ta' potenzjali ġodda.

Qed isiru appelli prominenti biex il-gvern federali jadotta rakomandazzjonijiet ta' rapport mill-Mibgħut tal-Gvern għall-Ġlieda Kontra l-Islamofobija. Dan sar wara informazzjoni mir-Registru tal-Islamofobija fl-Awstralja li tiżvela żieda ta' 530 fil-mija fl-inċidenti mis-7 ta' Ottubru 2023

L-istoriku u riċerkatur Malti Awstraljan Mark Caruana jitkellem dwar l-istorja tal-migrazzjoni Maltija lejn l-Awstralja u l-wasla tal-ewwel vapur li kien qed iġorr migranti Maltin wara t-Tieni Gwerra Dinjija. Jispjega kif il-ftehim ta' passaġġi assistiti fl-1948 bejn Malta u l-Awstralja wassal għal żieda kostanti fil-migrazzjoni, u dan kabbar in-numru ta' Maltin fl-Awstralja.

SBS Programm Malti - Il-Ġimgħa 26 ta' Settembru 2025 - 12pm - Preżentazzjoni u produzzjoni ta' Joe Axiaq.

Aħbarijiet bil-Malti: 26.09.25 minn Joe Axiaq. L-aħħar aħbarijiet mill-Awstralja u l-kumplament tad-dinja.

Indigenous Australian athletes have long inspired the nation, uniting communities and shaping our identity. Olympian Kyle Vander-Kuyp and Matildas goalkeeper Lydia Williams are two such Indigenous athletes that have shaped our national identity. Their stories show the power of sport to foster inclusion, equality, and pride for future generations. - Mill-grawnd tal-futbol sal-korsa tal-atletika, l-isportivi Indiġeni tal-Awstralja jikkonnettjaw kulturi u komunitajiet filwaqt li jikkontribwixxu għall-identità nazzjonali tagħna. Billi jkunu ispirati minn dawk ta' qabilhom, il-ħila atletika tagħhom tħalli marka li ma titħassarx fuq in-nazzjon tagħna. Il-kapaċità tal-isport li jrawwem l-inklużjoni, l-ugwaljanza u l-opportunità għall-kobor tal-pajjiż rat lill-isportivi Indiġeni Awstraljani jidħlu fir-ruħ nazzjonali tal-pajjiż, filwaqt li jispiraw lil oħrajn biex jirrappreżentaw lill-Awstralja fl-isport.

Aħbarijiet bil-Malti: 23.09.25 minn Joe Axiaq. L-aħħar aħbarijiet mill-Awstralja u l-kumplament tad-dinja.

Il-kittieb Malti-Awstraljan Victor Vella jitkellem dwar il-pets fil-ħajja ta' kuljum tagħna. Minbarra li joffru sħubija u affezzjoni, il-pets huma meqjusa li jnaqqsu l-istress u jtaffu s-sens ta' solitudni

F'dan l-episodju fl-okkażjoni tal-ħamsin sena ta' xandir Malti fuq SBS, infakkru l-kontribut ta' Manwel Bugeja u Grace Formosa, tnejn mix-xandara ewlenin Maltin f'Melbourne. Mill-ewwel programmi f'Ġunju 1975, ħadmu flimkien ma' Dr Joe Abela, il-koordinatur tal-programmi biex iwasslu l-vuċi Maltija fuq ir-radju. Għad-dedikazzjoni tul ħajtu għall-komunità Maltija fl-Awstralja, Manwel Bugeja sar magħruf b'affezzjoni bħala In-Nannu tal-Maltin fl-Awstralja.

SBS Programm Malti - Il-Ġimgħa 19 ta' Settembru 2025 - 12pm - Preżentazzjoni u produzzjoni ta' Joe Axiaq.

Aħbarijiet bil-Malti: 19.09.25 minn Joe Axiaq. L-aħħar aħbarijiet mill-Awstralja u l-kumplament tad-dinja.

It-timijiet tal-Marsa u Bormla qed jippreparaw għal regatta tradizzjonali Maltija fil-Port ta' Wollongong, li qed issir għall-ewwel darba fl-Awstralja. Is-Sur Louis Parnis, president tal-George Cross Falcons Community Centre ta' Cringila, New South Wales, u organizzatur tal-avveniment, jitkellem dwar l-ippjanar u l-koordinazzjoni ta' din it-tiġrija.

Fis-17 ta' Settembru f'Jum iċ-Ċittadinanza Awstraljana, l-SBS nieda l-proġett tal-qlib tal-Innu Nazzjonali Awstraljan, Advance Australia Fair f'aktar minn 60 lingwa, inkluż bil-Malti f'ċerimonja uffiċjali fir-residenza tal-Gvernatur Ġenerali f'Canberra.

L-Istitut Awstraljan tas-Saħħa u l-Welfare pproduċa stampa tas-saħħa tan-nisa matul il-ħajja. Filwaqt li r-rati tal-kanċer naqsu għan-nisa matul l-aħħar 25 sena, nisa iżgħar fl-età qed ikomplu jesperjenzaw rati ogħla ta' dipressjoni u kundizzjonijiet oħra tas-saħħa mentali.

Programm taż-Żjara Pastorali fl-Awstralja tal-Isqof t'Għawdex, Monsinjur Anton Teuma.

SBS Programm Malti - It-Tlieta 09 ta' Settembru 2025 - 12pm - Preżentazzjoni u produzzjoni ta' Joe Axiaq.

Aħbarijiet bil-Malti: 16.09.25 minn Joe Axiaq. L-aħħar aħbarijiet mill-Awstralja u l-kumplament tad-dinja.

Il-kittieb Malti Awstraljan, Victor Vella jirrifletti fuq kif il-bidla fil-istaġuni sservi bħala bidla fir-rutina tal-ħajja, li toffri esperjenza fir-ritmu tal-ħajja kif ukoll konnessjoni mad-dinja fiżika.

Programm taż-Żjara Pastorali f'Melbourne tal-Isqof t'Għawdex, Monsinjur Anton Teuma.

Joe Matina, Chairman ta' Channel 31, it-TV komunitarju jitkellem dwar il-possibiltà ta' programmi bil-Malti fuq l-istazzzjon u programmi oħra bl-Ingliż ippjanati għas-sena d-dieħla.

SBS Programm Malti - Il-Ġimgħa 12 ta' Settembru 2025 - 12pm - Preżentazzjoni u produzzjoni ta' Joe Axiaq.

Aħbarijiet bil-Malti: 12.09.25 minn Joe Axiaq. L-aħħar aħbarijiet mill-Awstralja u l-kumplament tad-dinja.

L-għadd ta' nies fl-Awstralja li jgħixu bl-allerġiji rdoppja fi kważi 20 sena, skont rapport ġdid, li jeżamina l-ispejjeż finanzjarji u personali ta' din il-kundizzjoni kronika. It-talbiet għas-servizzi relatati mal-allerġiji huma bla preċedent, u l-esperti jwissu li l-allerġija mhux biss tħalli impatt fuq is-saħħa, imma tista' tibdel il-ħajjiet ta' min ibati minnha.

SBS Programm Malti - It-Tlieta 09 ta' Settembru 2025 - 12pm - Preżentazzjoni u produzzjoni ta' Joe Axiaq.

Aħbarijiet bil-Malti: 09.09.25 minn Joe Axiaq. L-aħħar aħbarijiet mill-Awstralja u l-kumplament tad-dinja.

Is-Sinjura Antonia Camilleri, President tal-Kunsill Malti ta' Victoria, titkellem dwar iċ-ċelebrazzjoni tal-61 anniversarju mill-Indipendenza ta' Malta mill-Kunsill Malti flimkien mal-Konsolat Ġenerali ta' Malta fil-Victoria. Hija titkellem ukoll dwar attivitajiet oħra komunitarji li se jsiru fiċ-Ċentru Malti ta' Parkville.

SBS Programm Malti - Il-Ġimgħa 5 ta' Settembru 2025 - 12pm - Preżentazzjoni u produzzjoni ta' Joe Axiaq.

Aħbarijiet bil-Malti: 05.09.25 minn Joe Axiaq. L-aħħar aħbarijiet mill-Awstralja u l-kumplament tad-dinja.

Victor Vella, kittieb u xandar Malti-Awstraljan, jirrifletti fuq is-sinifikat dejjiemi tal-pjazez pubbliċi, speċjalment dawk f'Malta. Huwa jitkellem dwar kif dawn l-ispazji miftuħa ilhom iservu bħala l-qalb tal-ħajja komunitarja u jżommu lin-nies flimkien soċjalment.

Aħbarijiet bil-Malti: 02.09.25 minn Joe Axiaq. L-aħħar aħbarijiet mill-Awstralja u l-kumplament tad-dinja.

F'din is-sensiela ta' episodji li bihom qegħdin infakkru l-50 sena ta' xandir bil-Malti fuq l-SBS, illum infakkru x-xogħol u l-kontribut tax-xandar u mużiċista Manuel Casha, wieħed minn tal-ewwel fuq Radio 3EA li għadna nisimgħu leħnu sal-lum. Minbarra x-xandir, Manuel Casha ddedika ħafna snin fir-riċerka u l-preservazzjoni tal-mużika tradizzjonali Maltija fl-Awstralja, l-aktar fl-għana u d-daqq tal-prejjem Maltin, ippubblika ktieb dwar dan is-suġġett, u kotba oħra fil-qasam tal-letteratura Maltija fl-Awstralja.

Victor Vella, kittieb Malti Awstraljan u xandar jeħodna dwara fil-ġnien tiegħu fil-jiem tax-xitwa, fejn minkejja l-kesħa, xorta hemm x'tapprezza u ħajja li tagħtik gost.

Madwar erba' miljun persuna fl-Awstralja, jew wieħed minn kull ħames persuni, qed jgħixu b'uġigħ kroniku, igifieri uġigħ li ma' jgħaddix jew jgħaddi għal ftit u jerġa' jiġi. Ħafna jirrapportaw li jħossuhom li ma jingħatawx attenzjoni biżżejjed u mwarrba fi ħdan is-sistema tal-kura tas-saħħa. Dan iġiegħel lill-esperti jappellaw għal investiment nazzjonali akbar, inkluż mod aktar komplut għall-kura.

Maria De Carlo, persuna ħabrieka u involuta f'diversi oqsma kulturali fil-komunità Maltija ta' New South Wales, titkellem ma' Victor Vella dwar l-aħħar żjara tagħha f'Malta dan l-aħħar u l-osservazzjonijiet u l-bidliet li rat.

SBS Programm Malti - Il-Ġimgħa 22 ta' Awwissu 2025 - 12pm - Preżentazzjoni u produzzjoni ta' Joe Axiaq.

Aħbarijiet bil-Malti: 22.08.25 minn Joe Axiaq. L-aħħar aħbarijiet mill-Awstralja u l-kumplament tad-dinja.

Minkejja li l-età tal-irtirar fl-Awstralja issa hija ta' 67 sena, il-ħaddiema ta' bejn il-51 u l-55 sena ta' spiss jitqiesu bħala ħaddiema aktar anzjani meta jkunu qegħdin ifittxu xogħol ġdid. Dan sar magħruf f'riċerka ġdida mill-Istitut Awstraljan tar-Riżorsi Umani u l-Kummissjoni Awstraljana għad-Drittijiet tal-Bniedem. Iżda din mhix xi aħbar ġdida għall-ħaddiema f'din età. Diversi studji qabel diġà urew li persuni li jkunu għalqu 50 sena jiffaċċjaw diskriminazzjoni minħabba l-età fuq il-post tax-xogħol.

You may hear the protest chant, “what do we want? Land rights!” —but what does it really mean? Land is at the heart of Aboriginal and Torres Strait Islander identity, culture, and wellbeing. Known as “Country,” it includes land, waterways, skies, and all living things. In this episode of Australia Explained, we explore Indigenous land rights—what they involve, which land is covered, who can make claims, and the impact on First Nations communities. - Tista' tisma' l-kant u l-għajat waqt xi protesta, “X'irridu? Drittijiet tal-art!" Imma xi jfisser eżattament dan il-kliem? L-art tinsab fil-qalba tal-identità, il-kultura, u dak li huwa ta' saħħa u kuntentizza għall-Aboriġini u Torres Strait Islander. Magħruf bħala “Pajjiż,” jinkludi l-art, fejn hemm l-ilma, is-smewwiet, u l-affarijiet ħajjin kollha. F'din l-informazzjoni se naraw x'inhuma d-drittijiet tal-art Indiġena, x'jinvolvu, liema art hija koperta legalment, min jista' jagħmel klejms, u l-impatt fuq il-komunitajiet tal-Ewwel Nazzjonijiet.

SBS Programm Malti - It-Tlieta 19 ta' Awwissu 2025 - 12pm - Preżentazzjoni u produzzjoni ta' Joe Axiaq.

Aħbarijiet bil-Malti: 19.08.25 minn Joe Axiaq. L-aħħar aħbarijiet mill-Awstralja u l-kumplament tad-dinja.