Welvaart, de brede podcast

Na zestien podcastafleveringen, waarbij het drietal Maartje Schulz, Jasper Lukkezen en Marcel Canoy namens ESB de wereld van ‘brede welvaart' indoken, werd het tijd om in een slotaflevering alles bij elkaar te brengen. Wat kunnen we nu met ‘brede welvaart' en wat niet? Hoe moet het verder? We bespraken het in een extra lange slotaflevering met Robert Dur, Yasmine van der Straten, Marcel Timmer, Sarah van Hugte, Michel Scholte en Alexander Rinnooy Kan.   Show notes Profiel Robert Dur Profiel Yasmine van der Straten Profiel Marcel Timmer Profiel Michel Scholte Profiel Alexander Rinnooy Kan  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoe kan ‘brede welvaart' worden toegepast op de begroting? Of deden we dit al? En hoe moet worden omgegaan met verschillende beleidsdoelen? We praten erover met Gijs van der Vlugt, directeur AFEP bij het Ministerie van Financiën, en Maarten de Jong, onderzoeker aan Erasmus Universiteit Rotterdam.   Show notes Profiel Gijs van der Vlugt Profiel Maarten de Jong Miloenennota ‘Begroten voor brede welvaart'   ESB-artikel Ministerie van Financiën  See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Nederlandse economie is een van de meest open economieën ter wereld. Wat is het effect van Nederlands handelen op de brede welvaart in het buitenland? We spreken erover met Daniëlle Hirsch, Tweede Kamerlid van Groenlinks-PvdA. Aan bod komt onder andere hoe deze dimensie ‘elders' goed gemeten kan worden en wat zij in de Kamer gaat doen om impact op mens en milieu in het buitenland verder op de kaart te zetten.   Show notes Profiel Daniëlle Hirsch De Nieuws B.V. met o.a. Daniëlle Hirsch Dimensie elders bij het CBS Spillover Index Boek Why Nations Fail Boek The Dictator's Handbook ESB-artikel Daniëlle  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoe gaat het nu op de arbeidsmarkt? Is het glas halfvol of halfleeg? En wat is de relatie tussen de arbeidsmarkt en brede welvaart? We praten erover met Pierre Koning, hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam.   Show notes Profiel Pierre Koning ESB Themanummer ‘Aan het werk' Aanmeldpagina slotaflevering in UtrechtSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Dragen bedrijven genoeg bij als het gaat om de brede welvaart? Wat gaat er al goed en wat kan er beter? We bespreken het in deze nieuwe podcastaflevering met oud-premier Jan Peter Balkenende, emeritus-hoogleraar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en voorzitter van de Dutch Sustainable Growth Coalition, en met Karen Maas, hoogleraar accounting en sustainability aan de Open Universiteit en academisch directeur bij het Impact Centre Erasmus.   Show notes Profiel Jan Peter Balkenende Profiel Karen Maas FD essay van de podcasthosts FD opinie-artikel Dirk Schoenmaker en Willem Schramade Het nieuwe boek van Jan Peter Balkenende en Govert Buijs FD interview met Jan Peter Balkenende Sustainable Development Goals (SDG)See omnystudio.com/listener for privacy information.

Is kerkvader Augustinus ook ‘de aartsvader van de brede welvaart'? Wat kan een theoloog toevoegen aan de discussie over brede welvaart? En, wat is het belang van multidisciplinariteit? We praten erover met Sandra Phlippen, hoofdeconoom bij ABN Amro, en Paul van Geest, hoogleraar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Deze econoom en theoloog vinden elkaar op meerdere vlakken en discussiëren over het vinden van ‘de juiste maat'.   Show notes Profiel Sandra Phlippen Profiel Paul van Geest Interview met Paul van Geest (vraag van Sarah)  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wat zijn de theoretische grondslagen van welvaart? En hoe goed is ‘brede welvaart' theoretisch gefundeerd? We bespreken het met Bas Jacobs, hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam en Herman Vollebergh, hoogleraar aan Tilburg University. Aan bod komt onder meer het verschil tussen welvaart en welzijn en de doelstellingen van economische politiek.   Show notes Profiel Bas Jacobs Profiel Herman Vollebergh ESB-dossier Meten van welvaart Artikel Bas Jacobs in ESB Reactie Herman Vollebergh  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Kunnen we innovatie gebruiken om de brede welvaart te laten toenemen? En zo ja, hoe kunnen we dit doen? Met Eric Bartelsman, hoogleraar economie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, en Koen Frenken, hoogleraar innovatiestudies aan de Universiteit Utrecht, bespreken we innovatie en de toekomst van onze welvaart.   Show notes Profiel Koen Profiel Eric  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoe zit het met brede welvaart in de regio? En hoe verschilt dit van brede welvaart op landelijk niveau? Daar praten we in deze aflevering over met Caspar van den Berg, hoogleraar bestuurskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen en aan Universiteit Leiden, en Jantine Kriens, vice-voorzitter van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur. Verder gaan onze gasten in op de verschillen in brede welvaart tussen én binnen regio's, op maatschappelijk onbehagen en op de vraag hoe je het beste kan besturen op regionaal niveau.   Show notes Profiel Caspar Profiel Jantine Rapport ‘Elke regio telt!' Rapport ‘Regionaal maatschappelijk onbehagen'  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoe komen we van beleidsarme monitoring naar beleidsrijke toepassing van brede welvaart? Daar  praten we deze aflevering over met Stefan Thewissen, programmaleider ‘Brede welvaart' bij het Centraal Planbureau en met Joks Janssen, praktijkhoogleraar ‘Brede welvaart in de regio' aan Tilburg University. Stefan legt uit hoe ze bij het CPB stapsgewijs proberen om brede welvaart beter mee te nemen in hun werkzaamheden. Joks laat zijn licht vervolgens schijnen op de toepassing van brede welvaart in de regio. Hoe kunnen lokale en provinciale bestuurders hierbij geholpen worden?   Show notes Profiel Stefan Thewissen Profiel Joks Janssen ESB Themanummer Armoede ESB-artikel van Tijn Croon ‘Voor effectieve armoedebestrijding moet het CPB anders ramen' Kernset indicatoren brede welvaart CPB over kwantificeren baten R&D beleid  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoe bepaal je of je project A of project B moet doen als je de brede welvaart wil verhogen? Hoe kan brede welvaart de voorkeuren van burgers weerspiegelen? En moeten de wensen van burgers wel altijd worden gevolgd? We praten er in deze aflevering over met Niek Mouter, onderzoeker aan de TU Delft, en Erik Schokkaert, emeritus-hoogleraar aan de KU Leuven. Verder gaan we in op beperkingen van wat allemaal kan ‘in het nu': we hebben immers schaarse publieke middelen en moeten ook rekening houden met de generaties na ons.   Show notes Profiel Niek Mouter Profiel Erik Schokkaert Participatieve waarde evaluatie methode  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Blijft ‘brede welvaart' ook voorbij de huidige kabinetsperiode? Kunnen economische groei en de klimaatdoelstellingen goed samengaan? En hoe kun je nu het beste sturen op brede welvaart? We praten erover met Micky Adriaansens, minister van Economische Zaken en Klimaat. Zij benadrukt in deze aflevering het belang van het bedrijfsleven en innovatie voor het garanderen van onze welvaart.   Show notes Profiel Micky Adriaansens Visiedocument van EZK ‘Perspectief op de Nederlandse economie' Interview ‘Volgens minister Micky Adriaansens praten we te negatief over bedrijven' in Trouw  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Neemt de ongelijkheid toe of niet? En wanneer wordt ongelijkheid eigenlijk problematisch? Met Marike Knoef, hoogleraar aan de Tilburg University, en Hans van Kippersluis, hoogleraar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, duiken we dieper in op het thema ongelijkheid en koppelen we dat aan de discussie over brede welvaart. Aan bod komt onder andere de gezondheidskloof, ‘kansenongelijkheid' en zelfs hoe er in het dierenrijk met ongelijkheid wordt omgaan.   Show notes Profiel Marike Knoef Profiel Hans van Kippersluis ESB-artikelen van Marike Knoef ESB-artikelen van Hans van Kippersluis Onderzoek vergelijking tussen broers en zussen See omnystudio.com/listener for privacy information.

Klimaatverandering leeft steeds meer in de maatschappij. Echter wordt de ernst van klimaatverandering volgens Reyer Gerlagh, hoogleraar milieu-economie aan Tilburg University, nog zwaar onderschat. In deze aflevering schetst Reyer wat we kunnen doen om klimaatverandering te beperken. Zo pleit hij voor het afschaffen van fossiele subsidies. Ook vertelt hij over zijn eerdere werk bij het IPCC. Reyer schreef mee aan het IPCC-rapport van 2014 en kreeg te maken met politieke invloed op het rapport.   Show notes Profiel Reyer Gerlagh ‘Doughnut economy' van Kate Raworth ‘Fossiele subsidies ondermijnen het klimaatbeleid' in ESB ‘Europees emissiesysteem bepaalt halen CO2-doelen, fossiele subsidies secundair' in ESB Reactie op bovenstaande: ‘Fossiele subsidies zijn toch echt de verwarming die tegen de airco in werkt' in ESB  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Brede welvaart bestaat uit meerdere dimensies: ‘hier en nu', ‘later' en ‘elders'. Hoe scoort Nederland op deze dimensies van brede welvaart? En, hebben we voor het bijhouden ervan een dashboard aan indicatoren nodig of is één cijfer mogelijk, of is er zelfs een derde weg? Jan-Pieter Smits, hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven en voormalig projectleider Monitor Brede Welvaart bij het CBS, en Rutger Hoekstra, onderzoeker aan Universiteit Leiden, leggen uit hoe we ervoor staan met onze brede welvaart en hoe we het goed kunnen meten.   Show notes Profiel Jan-Pieter Profiel Rutger Boek ‘Replacing GDP by 2030' van Rutger Hoekstra  Monitor Brede Welvaart en Sustainable Development Goals (SDG) 2023  Factsheets Brede Welvaart WISE Horizons project Column Floor Rusman ‘Het beleidsdebat over welvaart mist theoretische fundering' van Bas Jacobs in ESB See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ditmaal geen economen te gast, maar twee filosofen. De filosofie is immers bij uitstek de discipline waar de fundamentele vragen op tafel worden gelegd. Zoals: Wat verstaan we nou precies onder welvaart? En, in hoeverre is dat een normatieve kwestie? Ingrid Robeyns, hoogleraar Ethiek van Instituties aan Universiteit Utrecht, en Bas Haring, hoogleraar Publiek Begrip van Wetenschap aan Universiteit Leiden, nemen ons mee in hun beleving van het begrip brede welvaart. Ook gaan zij in op de specifieke rol die zij voor economen weggelegd zien in het debat over brede welvaart.   Shownotes Profiel Ingrid Robeyns Profiel Bas Haring Jean Tirole Capability approach ESB-dossier Meten van welvaart Robeyns over normativiteit bij welvaartsmeting in ESB Boek 'Waarom cola duurder is dan melk' Boek 'Limitarisme: Pleidooi tegen extreme rijkdom'  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Iedereen lijkt tegenwoordig het begrip ‘brede welvaart' te omarmen. De kritiek is dat in het verleden er te veel is gestuurd op nauwe, materiële welvaart, met de groei van het bruto binnenlands product (BBP) als belangrijkste indicator. De roep om materiële welvaart meer in samenhang te zien met onder andere ecologische en sociaalmaatschappelijke dimensies, wordt steeds luider. Wat is brede welvaart precies? Wat was er mis met welvaart? En hoe kunnen we sturen op brede welvaart?  We spreken deze eerste aflevering erover met Kim Putters, voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (SER) en universiteitshoogleraar Brede Welvaart aan de Tilburg University. Ten slotte spreekt Jasper Lukkezen, hoofdredacteur bij ESB, met Arjen van Witteloostuijn, decaan van de economiefaculteit van de Vrije Universiteit Amsterdam, over de connectie tussen economie en brede welvaart.   Shownotes Profiel Kim Putters  Welvaartsbegrip van Hennipman Opiniestuk Kim Putters in het FD Lezing van Kim Putters over ‘een nieuw sociaal contract'  Structuur van de SER  See omnystudio.com/listener for privacy information.