POPULARITY
We moeten het over Rusland hebben. De dreiging lijkt toe te nemen: mysterieuze drones duiken overal in Europa op, en er is meer aan de hand “De Russen zijn er al,” schrijft historicus Beatrice de Graaf in NRC. “Maar waar zijn wíj?” Dat is de urgente vraag die Beatrice opwerpt. Ze doet onderzoek naar Russische inmenging en ziet zorgwekkende ontwikkelingen. Want Rusland voert niet alleen oorlog met wapens, maar ook met verhalen - cultureel, politiek en zelfs religieus. Kunnen we Rusland wel aan? En hoe stevig staan wij zelf eigenlijk in onze schoenen? David Boogerd gaat daarover in gesprek met het Ongelooflijke duo: historicus Beatrice de Graaf van de Universiteit Utrecht en theoloog Stefan Paas van de VU in Amsterdam en de Theologische Unviersiteit Utrecht Het gesprek vond plaats tijdens het EO Ondernemers Event in het EO-gebouw. We gaan weer live met De Ongelooflijke! Maandagavond 8 december zijn we live met Beatrice de Graaf in de Goudse Schouwburg in Gouda. Kaarten zijn te boeken via eo.nl/ongelooflijke (https://meer.eo.nl/de-ongelooflijke-podcast).
Overprikkeling is heel persoonlijk en vaak onzichtbaar. Met het project Hersenschimmen; praten over prikkels proberen onderzoekers van Universiteit Utrecht en de Hersenstichting het onbegrip rond overprikkeling weg te nemen en het onderwerp beter bespreekbaar te maken tussen mensen die het zelf ervaren en hun omgeving. Ze doen dat op een bijzondere manier: via beelden die met behulp van generatieve AI worden gemaakt.In deze aflevering spreekt Suzanne met Mark Bos, die als universitair docent en onderzoeker aan de Universiteit Utrecht is verbonden aan dit project en gespecialiseerd is in visuele wetenschapscommunicatie. Ze praten over de kracht van beelden en hoe die helpen om de beleving van overprikkeling zichtbaar te maken. Wat laten de gegenereerde beelden van overprikkeling zien en hoe worden de beelden gebruikt, bijvoorbeeld als gespreksstarter met een behandelaar, partner of leidinggevende?Luister mee want overprikkeling zit niet alleen “tussen je oren”, behalve dan letterlijk.Praten over prikkels is een NWO gesubsidieerd project van Universiteit Utrecht, de Hersenstichting, MedIT Solutions B.V. en het UMU en de VSC.Wil je zelf een beeld genereren van overprikkeling? Kijk dan op: Hersenschimmen: Praten over Prikkels - Universiteit Utrecht of Hersenschimmen: Praten over Prikkels - HersenstichtingVolg Mark Bos op LinkedIn via: Mark Bos | LinkedIn
In de jaren 80 was er in Nederland veel verzet tegen kernenergie. Tegenwoordig groeit de steun voor de bouw van nieuwe centrales. Is het een duurzame manier om de klimaatdoelen te behalen? En hoe groot is het risico op een ramp? Atoomfysicus Wim Turkenburg vertelt over de voordelen en nadelen van kernenergie. Deze podcast is een montage van het live event van Studium Generale van de Universiteit Utrecht op 22 april 2024.
Van religieuze Tiktok-influencers die online zieltjes (of volgers?) proberen te winnen tot het jaarlijkse televisiespektakel The Passion. Nederland ontkerkelijkt in rap tempo. Maar dat betekent niet dat geloof geen plaats meer heeft in de samenleving. Integendeel. Religiewetenschapper Ernst van den Hemel (Universiteit Utrecht) vertelt op het Betweter Festival van de Universiteit Utrecht hoe religie steeds weer nieuwe betekenis krijgt online en hoe religieuze influencers daar op inspelen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Een groot discussiepunt van de afgelopen verkiezingen was… de zorg. En dan met name het debat rondom de bevriezing van het basispakket. Sommige partijen wilde de stijging van de zorgkosten afremmen door de basisverzekering te bevriezen. Dat betekent dat bepaalde nieuwe medicijnen niet automatisch in het zorgpakket worden opgenomen. Omdat de prijzen van deze medicijnen simpelweg erg duur zijn. Maar waarom zijn ze zo duur? Dat vragen we aan Wim Groot, hoogleraar gezondheidseconomie aan de Universiteit Maastricht en Wim Goettsch, hoogleraar Health Technology Assessment of Pharmaceuticals aan de Universiteit Utrecht en bijzonder adviseur bij het nederlands zorginstituut.
Het is verkiezingsdag! In Nederland mogen alle stemgerechtigden vandaag met stempas en rood potlood in de hand naar het stemhokje. Daar maak je een keuze voor een partij. Maar hoe wordt jouw stem een zetel? En hoe is ons kiesstelsel ooit bedacht en vormgegeven? Te gast: wiskundige en universitair docent aan de Universiteit Utrecht, Filip Moons.
'Een samenleving waarin iedereen kan leven' het lijkt een valse belofte van een Politieke Partij, maar het is toch echt een gedachtegoed waar hoogleraar Ethiek van Instellingen aan de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit Utrecht en het bijbehorende Ethiek Instituut Ingrid Robeyns zich in haar werk mee bezig houdt. Bemshi gaat deze aflevering in gesprek met Ingrid over nieuwe economische ideeën waar iedereen wat aan heeft in de maatschappij.
Een recordaantal partijprogramma's voor de Tweede Kamerverkiezingen bevat voorstellen die een risico vormen voor de rechtstaat, of erger: die ermee in strijd zijn. Dat zegt de Nederlandse Orde van Advocaten in een nieuw rapport. Dat ze dat rapport maken is inmiddels een traditie. Maar de resultaten zijn niet om over naar huis te schrijven, tenminste, als je van de rechtstaat houdt. Want 12 van de 15 partijen krijgen een rode kaart: alleen GroenLinks-PvdA, Volt en Partij voor de Dieren komen er zonder schade vanaf. We praten erover met onze politiekverslaggever Floor Doppen in Den Haag en hoogleraar rechtstheorie Elaine Mak van de Universiteit Utrecht. Eén van de opstellers van het rapport. See omnystudio.com/listener for privacy information.
De band tussen broers en zussen. Het is een relatie die van groot belang is voor de persoonlijke ontwikkeling van mensen, blijkt uit onderzoek. Je groeit met elkaar op en kent elkaar door en door en toch kan deze band ook door meerdere oorzaken onder druk komen te staan. Te gast zijn: Le-Xuan Tran is contextueel therapeut. Ze heeft een eigen praktijk en bent directeur van opleidingsinstituut ‘Leren over Leven'. Ook werkte ze lang als gezinsvoogd. Kirsten Buist, ontwikkelingspsycholoog en pedagoog, werkzaam als hoofddocent aan de Universiteit Utrecht en gespecialiseerd in de relatie broer/zus. Samen met Sheila van Berkel schreef ze het boek ‘Broertjes & zusjes: zo stimuleer je een warme band tussen je kinderen'.
Wát een dagen hebben wij (en de wereld) achter de rug. Zou het dan tóch gebeuren? Vrede in het Midden-Oosten? De eerste stappen lijken gezet: er is een akkoord gesloten tussen Israël en Hamas. En dat was allemaal misschien wel ondenkbaar geweest zonder die ene man: Donald J. Trump. Wat zegt dit? En hoe hoopvol kunnen we zijn? Hoe bereik je vrede? Wordt vrede gerealiseerd door zachte krachten - vredesinitiatieven, activisten, geestelijke leiders - of door harde machtspolitiek van Trump en oliesjeiks? Dat bespreekt David Boogerd met hét Ongelooflijke duo: historicus Beatrice de Graaf, hoogleraar aan de Universiteit Utrecht, en theoloog Stefan Paas, hoogleraar aan de VU en de Theologische Universiteit Utrecht. We gaan weer live met De Ongelooflijke! Maandagavond 8 december zijn we live in de Goudse Schouwburg in Gouda. Kaarten zijn te boeken via eo.nl/ongelooflijke (https://meer.eo.nl/de-ongelooflijke-podcast).
Stijgende huizenprijzen? Juist heel goed, aldus prof. dr. Coen Teulings, econoom en universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Miljarden investeren in de sociale woningbouw en hiermee de marktwerking even niet z'n werk laten doen? Of stoppen met de hypotheekrenteaftrek zoals GroenLinks-PvdA, CDA, D66, Volt & ChristenUnie willen? Niet zo verstandig allemaal, vindt Teulings. Deze econoom legt uit wat er wél moet gebeuren, zodat de jongere generatie ook een betaalbaar huis vindt. Lees hier het uitgebreide en uitstekende artikel van Jesse Frederik in De Correspondent over de woningbouw: https://decorrespondent.nl/16290/het-woonprobleem-van-nederland-iedereen-wil-betaalbaar-wonen-maar-niemand-wil-het-betalen/aae4cacb-f263-021a-1236-a3ba7e16fb30
De eerste dag van de Financiële Beschouwingen zit erop. En het grote nieuws is dat de inmiddels beruchte ‘buffelboete’: de belastingverhoging voor lage inkomens met een deeltijdbaan, er waarschijnlijk af gaat. GroenLinks-PvdA en NSC hebben een amendement ingediend en krijgen daar steun voor uit onverwachte hoek, namelijk van de PVV. Maar we kijken vandaag niet alleen naar deze reparatie, we hebben het ook breder over de staat van de overheidsfinanciën op de lange termijn. Hoe houdbaar zijn de belastingplannen, de lasten en de schulden? We praten erover met hoogleraar Economie aan de Universiteit Utrecht, en voormalig directeur van het Centraal Planbureau: Coen Teulings en politiek verslaggever Floor Doppen See omnystudio.com/listener for privacy information.
Met dr. Milinda Hoo van de Universiteit Utrecht kijken we naar Centraal Azië in de Oudheid en in deze tweede aflevering zoomen we in op een unieke archeologische site: de stad die we kennen onder de moderne naam Ai Khanum! Dat is toch die 'Griekse' stad in Afghanistan? Of ligt dat anders? Milinda laat ons uitgebreid kennismaken met Ai Khanum, maar ook met de perspectieven op die stad - nieuwe perspectieven, nieuw onderzoek en nieuwe onderzoeksmethoden.Shownotes
In deze aflevering gaan we met dr. Milinda Hoo van de Universiteit Utrecht naar Centraal Azië in de Oudheid... of naar Hellenistisch Eurazië! Maar hoe zit het precies met die 'labels': over welke gebied in welke tijd hebben we het dan? Over welke groepen mensen in vele eeuwen geschiedenis? En hoe ontwikkelde het onderzoek naar deze regio zich de afgelopen eeuwen? Milinda neemt ons in een fascinerend tweeluik mee in nieuw onderzoek naar en nieuwe perspectieven op het verre verleden: over Hellenisme, globalisering, culturele interactie in Grieks-Baktrië en meer.Shownotes
Steeds meer Nederlanders zoeken manieren om even uit het sociaal contract te stappen. De één gaat hiken of verdrinkt in consumentengedrag, een ander besluit zich volledig af te sluiten van nieuws en politiek. Soms krijgt dat extremere vormen, zoals bij de zogenoemde “soevereinen” die zich volledig willen onttrekken aan de staat. Prof. dr. Menno Hurenkamp, politicoloog en publicist, verbonden aan de Universiteit Utrecht en professor aan de University of Humanistic Studies vertelt erover in de Jortcast. Volgens Hurenkamp zijn soevereinen een symptoom van iets groters. Terwijl de politiek zich vastdraait in het herstellen van vertrouwen, groeit juist de behoefte om zelf de voorwaarden van burgerschap te bepalen.
Vandaag dient de Franse premier Bayrou zijn ontslag in. De vertrekkende premier is het ook niet gelukt om de hoge staatsschuld terug te dringen. De kans op een zware economische crisis leidt tot sociale woede onder de Franse burgers. Dat laten ze morgen in een landelijke protestactie met stakingen zien. We praten verder met politicoloog en Frankrijkkenner Koen Damhuis van de Universiteit Utrecht. (11:23) Turkije en Israël op ramkoers in Syrië Syrië maakt zich op voor de eerste verkiezingen sinds de val van Assad. Intussen nemen de spanningen toe tussen Turkije en Israël. Tel Aviv versterkt de greep op het zuiden van het land en ziet de Turkse steun aan de nieuwe machthebbers in Damascus als een bedreiging. Zo dreigt Syrië uit te groeien tot een frontlinie tussen twee regionale grootmachten. Daarover Midden-Oostenkenner Abdou Bouzerda en Turkijekenner Cevahir Varan. Presentatie: Sophie Derkzen.
De Rotterdamse haven heeft een enorme energietransitie voor de kiezen, maar makkelijk gaat dat niet. De reden? De stikstofproblematiek. Martijn de Greve praat erover met: * Victor van der Chijs, voorzitter van Deltalinqs, de belangenvereniging van de haven- en industrievereniging van de Rotterdamse haven; * André Faaij, directeur wetenschap en technologie bij TNO. Hij is daar verantwoordelijk voor de energie- en materiaaltransitie en hij is professor energiesysteemanalyse aan de Rijksuniversiteit Groningen en Universiteit Utrecht; * en Olof van der Gaag, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie. WNL Haagse Lobby is een programma van Omroep WNL. Meer van WNL vind je op onze website en sociale media: ► Website: https://www.wnl.tv ► Facebook: https://www.facebook.com/omroepwnl ► Instagram: https://www.instagram.com/omroepwnl ► Twitter: https://www.twitter.com/wnlvandaag ► Steun WNL, word lid: https://www.steunwnl.tv ► Gratis Nieuwsbrief: https://www.wnl.tv/nieuwsbrief
De Nacht van NTR Wetenschap - Good cop, bad cop, de leugendetector, een ferme vuistslag op een stalen tafel of het onverstoorbare geduld van agenten: talloze voorbeelden van verhoren zijn in ons collectieve geheugen geplant door films en series. Maar hoe wisten verhoorders in de loop van de geschiedenis schuld van onschuld te onderscheiden? Als een bekentenis van een verdachte het doel is, lijken de afgelopen zevenhonderd jaar vele middelen dat doel te hebben geheiligd. En wat moet je doen als je zélf de verdachte bent? Vannacht draait presentator Syb Faes de duimschroeven aan bij Elwin Hofman. Als historicus en universitair docent aan de Universiteit Utrecht onthult hij ons de wetenschappelijke waarheid over de geschiedenis van het verhoor.
In de eerste aflevering van seizoen 3 van Oudheid neemt dr. Helle Hochscheid van het University College Roosevelt, onderdeel van de Universiteit Utrecht, ons mee naar het klassieke Athene: naar de wereld van de handwerkers en handwerksters die daar woonden en werkten! Een ongelooflijk breed onderwerp, want alles - van de pot waarin werd gekookt tot kleding, gereedschap, aardewerk en beeldhouwkunst tot de zeilen van schepen - was met de hand gemaakt. Maar wie waren de mensen die dat maakten? Waar werkten ze en hoe krijg je als wetenschapper juist die mensen in beeld?Shownotes
Een festival kan een plek zijn waar wetenschap en kunst elkaar ontmoeten. In deze tweede aflevering van onze festivalserie onderzoeken sociaal psycholoog Tom Frijns (https://www.uu.nl/medewerkers/TFrijns/Contact) (Universiteit Utrecht) en cultuurwetenschapper Gerlov van Engelenhoven (https://www.universiteitleiden.nl/medewerkers/gerlov-van-engelenhoven#tab-1) (Universiteit Leiden) hoe mensen communiceren zonder woorden. “Mijn hoop is dat mensen elkaar beter begrijpen als ze synchroniseren” Tijdens een performance op Lowlands Science (https://lowlands.nl/ll-science/) wordt het publiek uitgedaagd om mee te bewegen, te synchroniseren en betekenis te geven aan een verhaal zonder taal. Wat doet dat met je emotie, je hersenactiviteit en je gevoel van verbondenheid? “Je wordt helemaal in het diepe gegooid… sommige bewegingen herken je, andere zijn totaal random”
Marjolijn Haasnoot is Hoogleraar Climate Change Adaptation and Water Management aan de Universiteit Utrecht, onderzoeker bij Deltares en lid van de Wetenschappelijke Klimaatraad. De gemene deler van haar werkzaamheden is om vanuit haar water management specialisatie gevraagd en ongevraagd te adviseren over klimaatadaptatie. Dat vraagt ruimtelijke en maatschappelijke keuzes. Marloes en Aldert bespreken met haar onder meer de rol van burgers en bedrijven bij de ruimtelijke adaptatie. En de noodzaak van een toekomstvisie om richting te geven aan klimaatbeleid. En hoe belangrijk is Hans Brinkers geweest voor Marjolijn?Shownotes - LinkedIn-profiel Marjolijn Haasnoot- Website Deltares- Website Wetenschappelijke Klimaatraad- WKR-publicatie Meeveranderen met het klimaat- WKR-publicatie Vaart maken met visie- ESG #50 -Het potentieel voor (gedrags)verandering is groot - met Heleen de Coninck- ESG #54 - Het water komt maar we kunnen er iets aan doen - met Wilfried ten Brinke
De defensie-industrie is booming, bij het Duitse bedrijf Rheinmetall klotsen de winsten tegen de plinten. Hoe kan Nederland zich aanpassen op de veranderende geopolitieke omstandigheden? Dr. Jasper Lukkezen legt uit waarom de defensiesector net even anders in elkaar steekt dan andere industrieën: een beperkt aantal bedrijven en een beperkt aantal klanten: overheden. De wederzijdse afhankelijkheid werkt zo lang de situatie stabiel is. Maar wat te doen nu daar langzaamaan verandering in komt? Prof. dr. Han Bouwmeester is hoogleraar Militair-Operationele Wetenschappen bij de Faculteit Militaire Wetenschappen (FMW) van de Nederlandse Defensie Academie. Brigadegeneraal buiten dienst en defensiestrateeg, gespecialiseerd in inlichtingen en strategische misleiding. Dr. Jasper Lukkezen, universitair docent macro-economie aan de School of Economics van de Universiteit Utrecht. Verbonden aan economievakblad ESB en columnist bij Het Financieele Dagblad. Directeur bij economentraineeship BoFEB
Politici en legercommandanten laten het woord oorlogseconomie vaker vallen. Wat is een oorlogseconomie? Hoe ziet je leven er dan uit? De kans dat Nederland in een echte oorlogseconomie terechtkomt is niet heel groot, denkt macro-econoom Jasper Lukkezen van de Universiteit Utrecht. Toch vindt hij het belangrijk dat we wel over die vraag nadenken, want er is wetgeving in de maak die een kwaadwillende regeringsleider kan gebruiken om Nederland te veranderen in een oorlogseconomie. Deze podcast-aflevering is een samenwerking tussen het FD en de Universiteit van Nederland. Wil je vaker iets van de Universiteit van Nederland luisteren? Ga dan op hun website naar podcasts of zoek op “Universiteit van Nederland” in je podcast-app. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Politici en legercommandanten laten het woord oorlogseconomie vaker vallen. Wat is een oorlogseconomie? Hoe ziet je leven er dan uit? De kans dat Nederland in een echte oorlogseconomie terechtkomt is niet heel groot, denkt macro-econoom Jasper Lukkezen van de Universiteit Utrecht. Toch vindt hij het belangrijk dat we wel over die vraag nadenken, want er is wetgeving in de maak die een kwaadwillende regeringsleider kan gebruiken om Nederland te veranderen in een oorlogseconomie. Deze podcast-aflevering is een samenwerking tussen het FD en de Universiteit van Nederland. Wil je vaker iets van de Universiteit van Nederland luisteren? Ga dan op hun website naar podcasts of zoek op “Universiteit van Nederland” in je podcast-app. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Politici en legercommandanten laten het woord oorlogseconomie vaker vallen. Wat is een oorlogseconomie? Hoe ziet je leven er dan uit? De kans dat Nederland in een echte oorlogseconomie terechtkomt is niet heel groot, denkt macro-econoom Jasper Lukkezen van de Universiteit Utrecht. En toch vindt hij het belangrijk dat we wel over die vraag nadenken, want er is wetgeving in de maak die een kwaadwillende regeringsleider kan gebruiken om Nederland te veranderen in een oorlogseconomie.Deze podcast-aflevering is een samenwerking tussen het FD en de Universiteit van Nederland. Wil je vaker iets van Het Financieele Dagblad luisteren? Zoek dan de podcasts ‘Dagkoers’ en ‘Toegevoegde Waarde’ op in je podcast-app.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Elke 20 seconden en nieuw doelwit voor ogen – de officiers moeten kiezen: wel of niet aanvallen? AI krijgt een steeds grotere rol in conflictsituaties. Het zou moeten zorgen voor preciezere executie, en dus: minder burgerleed. Maar hoe zit dat nou echt? “Het gedrag op basis waarvan mensen als target voor een bombardement worden geselecteerd, komt veel voor onder burgers in een oorlogssituatie.” Lauren Gould, universitair docent conflictstudies aan de Universiteit Utrecht en het NIOD, neemt ons mee in haar onderzoek naar de rol van AI in oorlogsvoering.
Promovendus Daan Mulder van de Universiteit Utrecht neemt ons deze week week mee naar "onderzoek buiten de gebaande paden": we gaan kijken naar de neoplatoonse filosoof Plotinus! Daan doet vooral onderzoek naar Plotinus' stijl van schrijven, maar wat maakt nou dat dit onderzoek buiten de gebaande paden gaat? We maken kennis met Plotinus, ook wel de grondlegger van het neoplatonisme genoemd, met zijn achtergrond en werk... en met zijn stijl!Shownotes
Onze volgende bestemming in de Vroeg Wereldweek is Syrië. In mei spraken we voor het laatst over Syrië, want toen besloot de VS sancties aan het land op te schorten. En zoals we allemaal nog weten, viel in december vorig jaar het regime van Assad. Wat is in de tussentijd nog meer gebeurd in Syrië? Wat leeft er in het land, waar praten de mensen over? Tijd om de balans op te maken met onderzoeker aan de Universiteit Utrecht, Mohammad Kanfash
De machtsbalans in de wereld is aan het verschuiven, en dat maakt Nederland ontzettend kwetsbaar. Volgens Pieter-Jaap Aalbersberg, sinds 2019 Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, is het dan ook geen kwestie óf we te maken krijgen met maatschappij-ontwrichtende situaties, maar wanneer. Op 1 september neemt hij afscheid van zijn functie en gaat hij met pensioen. Een goed moment dus om de balans op te maken. Wat zijn de dreigingen voor het Nederland van nu? Hoe maken we ons land weerbaar? En welke rol kan religie daarin spelen? De NCTV maakt zich zorgen over de radicalisering van met name jonge mannen. Welk krachtig verhaal zet je tegenover het jihadistische, extreemrechtse en zelfs occulte radicale gedachtegoed? Hierover gaat David Boogerd in gesprek met Pieter Jaap Aalbersberg én met ‘huis-historicus' van De Ongelooflijke Podcast Beatrice de Graaf. Zij is hoogleraar aan de Universiteit Utrecht en vervangt vaste gast Stefan Paas, die op vakantie is.
Als je aan mensen vraagt wat ze belangrijk vinden in een partner, benadrukken de meesten het belang van humor in een relatie. Toch zoeken mannen en vrouwen niet hetzelfde: vrouwen zoeken een grappige man en mannen een goedlachse vrouw. Rolbevestigend? Zeker, maar wacht maar tot je hoort dat mannen vooral grappen maken om de aandacht op zichzelf te vestigen en vrouwen om connecties te maken met anderen. Te gast is dr. Madelijn Strick, sociaal psycholoog en humoronderzoeker aan de Universiteit Utrecht. Met Strick bespreekt Jort Kelder het belang van humor in een relatie: wat kunnen wij leren van het populaire programma B&B Vol Liefde? Is een relatie nog te redden als je elkaars humor niet begrijpt? Of kun je dan maar beter je koffers gaan pakken? We hebben het ook over humor in ingewikkelde situaties: is het moreel verwerpelijk om te lachen over Trump? En mag je tegenwoordig écht minder zeggen dan vroeger?
De binnenlandministers van een aantal Europese landen komen vandaag niet samen in Brussel, maar op de Zugspitze: de hoogste berg van Duitsland. Ze zijn door de Duitse regering uitgenodigd om het te hebben over strengere asielmaatregelen, een letterlijke migratietop dus.... maar de afgelopen tijd werd juist de Duitse regering al een paar keer op de vingers getikt omdat ze asielregels probeerden te maken die in strijd waren met het EU-recht. Dus waarom zijn juist deze landen uitgenodigd? En welke kant willen zij op met het Europese migratiebeleid? Dat bespreekt Jan vandaag met Viola Bex-Reimert, Universitair Hoofddocent aan de Universiteit Utrecht.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio kondigt sancties aan tegen VN-rapporteur Francesca Albanese. Ze noemde Israëls optreden in Gaza vorig jaar al genocide en riep het Strafhof op ook Amerikaanse en Israëlische functionarissen aan te pakken. Volgens Rubio is haar aanpak “economische oorlogsvoering” tegen de VS en Israël. Te gast is Peter Malcontent van Universiteit Utrecht, die gespecialiseerd in het Israëlisch-Palestijnse conflict. (11:27) Zet Slovenië de toon voor twijfel aan de Navo-norm? Kort na instemming met de 5-procent-norm op de Navo-top, kondigt de Sloveense premier een referendum aan over hogere defensie-uitgaven. Waarom juist nu die terughoudendheid? En volgen andere Navo-landen? We praten erover met Oost-Europa-correspondent Mark Middel en defensie-expert Rob de Wijk. Presentatie: Sophie Derkzen.
Vrouwenrechten staan wereldwijd steeds verder onder druk. Volgens een nieuw rapport van de Verenigde Naties is genderongelijkheid diep ingebakken in de samenleving en een Europees onderzoek toont aan dat jonge mannen meer geweld tegen vrouwen tolereren dan oudere mannen. Het is niet gek dat het feminisme weer een opmars maakt, in al haar verschillende vormen, ook in hiphop. Voor buitenstaanders is hiphop en feminisme misschien soms moeilijk verenigbaar, maar het hiphop-feminisme is misschien nog wel liberaler dan andere vrouwenbewegingen. In deze aflevering legt onderzoeker Kim Dankoor (Erasmus Universiteit & Universiteit Utrecht) uit hoe hiphop feminisme ontstond en waar het voor staat. Met dank aan HipHopHuis Rotterdam en Betweter Festival Nummers die je hoort in deze aflevering:Cardi B - WAP feat. Megan Thee StallionQueen Latifah - Ladies First (feat. Monie Love) Roxanne Shante - Roxanne’s RevengeLatto - It’s GivingSaucy Santana - Booty ft. LattoEve - Love is Blind Janelle Monáe - Say Her Name (feat. Various Artists) En andere nummers die je van Kim zeker moet luisteren:Doechiie - Denial is a riverLauryn Hill - Doo WopSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Historicus Bas van Bavel laat zien dat elke markteconomie in de geschiedenis opklimt, bloeit... en uiteindelijk weer instort. Staat ook ons systeem aan de vooravond van zijn neergang? Bas van Bavel, universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht, is te gast in BNR’s Big Five van de Zomerse Inspiratie. Gasten in BNR's Big Five van de zomerse inspiratie: -Janneke Wittekoek, cardioloog en oprichter van de HeartLife-kliniek -Ruben Brave, techondernemer, investeerder & oprichter van Dutch New Narrative Lab Foundation -Bas van Bavel, economisch historicus -Damiaan Denys, psychiater en filosoof -Nadia Zerouali, presentator en culinair ondernemerSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Een M, een V, een X: ogenschijnlijk slechts een paar lettertjes, één veld in je paspoort. Maar ze staan voor iets veel groters: hoe vormen wij gender, en hoe vormt gender ons? “Er zijn allerlei gradaties van gender en niemand is eigenlijk dat ideale ding.” In deze aflevering van Focus:
De afgelopen jaren is het aantal diagnoses zoals ADHD enorm toegenomen. Op sociale media wemelt het van de filmpjes met zogenaamd handige lijstjes zodat je jezelf kan diagnosticeren. Een label kan opluchting geven – eindelijk een verklaring voor waar je al die tijd mee zat. Maar wat als je te maken krijgt met de schaduwkanten ervan? “Een label is per definitie te beperkt om menselijke gedrag in te delen.” In deze aflevering van Focus:
In deze bonusaflevering nemen dr. Diederik Burgersdijk van de Universiteit Utrecht en promovendus Dirk Vervenne ons wederom mee naar het oude Carthago... maar vooral ook naar de herinnering aan Carthago, het "idee" Carthago in latere tijden. Hoe leeft en leefde de stad voort in de geschiedenis? Al in de Oudheid zelf, maar ook vandaag de dag? Diederik en Dirk nemen ons mee door het nachleben van Carthago aan de hand van enkele prachtige voorbeelden.Shownotes
Alsof er nog niet genoeg oorlog was in de wereld, is er nu nog een bijgekomen: die tussen Israël en Iran. En ook de strijd in Gaza woedt onverminderd voort. Maar er is iets wat vaak wordt gemist in de berichtgeving over deze oorlogen. Dat is de religie en ideologie áchter de strijd, die soms haast apocalyptische trekken vertoont. Want wat we in het Midden-Oosten zien, is méér dan een postkoloniaal conflict – zoals het soms wordt neergezet – en het gaat om meer dan alleen nucleaire dreiging. Kun je deze oorlogen eigenlijk wel begrijpen zonder de radicale en religieuze ideeën erachter mee te nemen? En kan je dit soort ideologieën weg bombarderen vanuit de lucht? Wat is de rol van Israël – en van Netanyahu (Beatrice heeft zich verdiept in zijn achtergrond)? Stefan dook in het Amerikaanse christelijk zionisme. En hoe komen we ooit tot een oplossing, tot vrede? Dat bespreekt David Boogerd met hét Ongelooflijke duo: historicus Beatrice de Graaf, hoogleraar aan de Universiteit Utrecht, en theoloog Stefan Paas, hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht. We gaan weer live met De Ongelooflijke! Donderdagavond 26 juni zijn we live in de Nieuwe Buitensociëteit in Zwolle. Kaarten zijn te boeken via eo.nl/ongelooflijke (https://meer.eo.nl/de-ongelooflijke-podcast). Er zijn nog maar een paar kaarten!
In deze aflevering nemen dr. Diederik Burgersdijk van de Universiteit Utrecht en promovendus Dirk Vervenne ons mee naar de geschiedenis van Carthago! Van de Punische stad naar Romeins Carthago, maar ook tot op de dag van vandaag: de stad die ooit verwoest werd... maar nooit verloren is gegaan. Diederik en Dirk nemen ons uitgebreid mee naar het bronnenmateriaal, naar Punisch Carthago, naar de ontstaansmythe van de stad, naar de complexe verhouding met de Romeinen en meer.Shownotes
Stel je voor, je hebt een vader uit China en een moeder uit Nederland. Dan krijg je twee verschillende culturen mee, met een eigen set aan tradities en gebruiken. Ben je dan Chinees of Nederlands? En... wanneer je meerdere culturen in je draagt, is dat dan een nadeel in onze maatschappij, of juist een enorme rijkdom? Of, kan het ook allebei? “Met hokjesdenken doen we elkaar en onszelf tekort.” In deze aflevering van Focus:
"Koop deze cursus, en je wordt binnen no-time zo rijk dat je met vervroegd pensioen kan." Met deze beloftes verkopen finfluencers gouden bergen aan wie het maar wil horen. Maar is het advies dat finfluencers geven ook echt rendabel? Of dient het toch vooral hun eigenbelang? En wat zijn de gevaren van finfluencers? Jan gaat erover praten met Dirk Gerritsen, hoofddocent Finance aan de Universiteit Utrecht en Lies Jansen, journalist bij de Provinciale Zeeuwse Courant! Goedemorgen beide!
Zuid-Korea staat aan de vooravond van vervroegde presidentsverkiezingen. Die werden uitgeschreven na de afzetting van de vorige president die de democratie buitenspel probeerde te zetten. De campagne legt diepe verdeeldheid bloot: tussen jong en oud, stad en platteland, en zelfs binnen families – die soms niet meer met elkaar praten. De inzet: democratie, economie en de buitenlandkoers van het land. We vragen Korea-kenner Remco Breuker (Universiteit Leiden) wat er op het spel staat. (10:04) Humanitaire hulp in Gaza: hulp of wapen? De mensen in Gaza snakken naar humanitaire hulp. Deze week begon de nieuwe organisatie Gaza Humanitarian Foundation (GHF) met het uitdelen van voedselpakken, maar de kritiek op de hulpverlening groeit. GHF staat volledig onder Israëlisch toezicht en distribueert hulp uitsluitend via door Israël gecontroleerde locaties. Bij een van de distributieacties werd geschoten met tientallen gewonden tot gevolg. Is er sprake van hulpverlening, of wordt humanitaire hulp hier ingezet als wapen? We bespreken het met Peter Malcontent, universitair docent aan de Universiteit Utrecht en gespecialiseerd in het Israëlisch-Palestijnse conflict. Presentatie: Laila Frank
De wereld snakt naar vrede – maar wie kan die vrede eigenlijk brengen? Wie bepaalt de wereldorde? Een belangrijke vraag, want overal broeit het. Poetin bouwt troepen op langs de oostgrens van de NAVO. De situatie in Gaza wordt steeds uitzichtlozer. Trump reisde naar het Midden-Oosten en droomt hardop van de Nobelprijs voor de Vrede. En de allereerste woorden van de nieuwe paus waren: ‘Vrede zij met u'. Waar moeten we het zoeken? Wat ís een wereldorde eigenlijk – en wordt die bepaald in het Witte Huis, het Kremlin… of in een kathedraal? David Boogerd bespreekt het met het Ongelooflijke duo: historicus Beatrice de Graaf, hoogleraar aan de Universiteit Utrecht, en theoloog Stefan Paas, hoogleraar aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht. We gaan weer live met De Ongelooflijke! Donderdagavond woensdagavond 26 juni zijn we live in de Nieuwe Buitensociëteit in Zwolle. Kaarten zijn te boeken via eo.nl/ongelooflijke (https://meer.eo.nl/de-ongelooflijke-podcast).
In Syrië klonken dinsdagavond vuurwerk en gejuich, toen Donald Trump aankondigde dat de VS alle sancties tegen het land opheft. Volgens de Amerikaanse president is het nu tijd voor Syrië om verder te gaan en wil hij het land kans geven om ''groots'' te worden. Daarmee lijkt er een cruciale fase aangebroken voor Syrië. Mohammad Kanfash is Syrië-onderzoeker verbonden aan de Universiteit Utrecht. (10:39) Trumps aanval op de persvrijheid in de VS “Fake News!” – het klonk vrijwel dagelijks, in hoofdletters en met uitroeptekens, vanuit het Witte Huis tijdens Trumps eerste termijn. In zijn tweede termijn zet de Amerikaanse president zijn aanval op de media voort, met kostbare rechtszaken, plannen om de publieke omroep financieel droog te leggen en voorkeursbehandelingen voor pro-Trump media. Daarover schrijver en journalist Ian Buruma.
In Canada wordt vandaag gestemd voor de parlementsverkiezingen. Wie denkt dat het vooral over lokale onderwerpen gaat, komt bedrogen uit: Donald Trump is ook hier hét centrale onderwerp. De peilingen wijzen op een voorsprong voor Mark Carney- lijsttrekker van de liberale partij - maar de marge is niet groot. Welke kant kiest Canada en wat is de rol van Donald Trump in deze race? We bespreken het met correspondent Tom Bijvoet. (11:25) In Gaza is er niets meer te eten Niet alleen door de onophoudelijke bombardementen vallen dagelijks doden in Gaza maar ook door de totale blokkade door Israël, die nu al twee maanden duurt. De VN waarschuwen: voedsel en water zijn op. Deze week buigt het Internationaal Gerechtshof zich over de vraag of Israël meer hulp moet toelaten. Maar ondanks eerdere afspraken weigert Israël dat nog steeds, terwijl acute hongersnood dreigt voor Gazanen. Daarover correspondent Ruth Vandewalle en Peter Malcontent, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht gespecialiseerd in het Israëlisch-Palestijns conflict. Presentatie: Laila Frank
Geen gezeik iedereen rijk, worden onze miljonairs niet teveel gepamperd? Nu Trump steeds vaker verschijnt in de aanwezigheid van zijn kapitale trio (Musk, Bezos en Zuckerberg), vraagt Jort Kelder zich af hoe het in Nederland gesteld is met de bovenlaag. Mogen onze filantropische grootverdieners zelf bepalen waar ze hun munten uitgeven of worden ze toch geacht de staatskas meer te spekken? Dit hete hangijzer behandelt Jort met tafelgenoot prof. dr. Ingrid Robeyns. De filosoof en econoom is werkzaam als hoogleraar Ethiek van Instituties, verbonden aan de Universiteit Utrecht en schreef eerder boeken als ‘Limitarisme: Pleidooi tegen extreme rijkdom' en ‘Rijkdom - Hoeveel ongelijkheid is nog verantwoord?'.
De bezuinigingen op wetenschappelijk onderwijs zijn economisch onverantwoord en een vorm van contractbreuk. Ook ondermijnen zij de vrijheid van wetenschap. Dat betoogt prof. dr. Ingrid Robeyns, hoogleraar Ethiek van instituties aan de Universiteit Utrecht. Komen de bezuinigingen voort uit bittere noodzaak of politieke rancune van het huidige kabinet? En wat zijn de gevolgen van het korten van Amerikaanse universiteiten door de overheid aldaar? En hierbij de link naar het andere gesprek dat Jort Kelder met prof. dr. Ingrid Robeyns had over limitarisme (de morele grens van rijkdom): https://www.youtube.com/watch?v=Z322iY-M4IQ&t=1237s
Al langer werd door Israël aan het staakt-het-vuren gemorreld dat twee maanden geleden is ingegaan. De grenzen werden gesloten, en zelfs de elektriciteit werd afgesloten. Inmiddels is van een bestand niets meer over. De laatste aanval wordt zelfs gesteund vanuit de VS. Wat betekent dit voor de toekomst van de Gazanen? We bespreken het met Peter Malcontent, onderzoeker aan de Universiteit Utrecht gespecialiseerd in het Israëlisch-Palestijns conflict. (12:51) Is de tijd van de ‘roofbaronnen' terug in de VS? Eind negentiende eeuw hadden rijke zakenlui als Andrew Carnegie en J.P. Morgan een enorme invloed op de Amerikaanse politiek. Is dat vergelijkbaar met de huidige tijd, waarin de kopstukken van Big Tech onder de regering-Trump steeds meer macht naar zich toe trekken? Met journalist en VS-kenner Casper Thomas onderzoeken we welke parallellen er zijn met de 'Gilded Age' en wat we daarvan kunnen leren. Presentatie: Tim de Wit
BNR Beurs wordt Opsporing Verzocht. We zijn naarstig op zoek naar iemand. Iemand bij Tesla heeft een boze brief geschreven over de tarievenoorlog van president Donald Trump. Door die handelsoorlog kunnen de kosten voor Tesla hard oplopen. Grote vraag is wie die brief schreef, want er staat geen handtekening onder. Is het Elon Musk zelf die hier zijn vriendschap met Donald Trump te grabbel gooit? Dat is de vraag waar we deze uitzending een antwoord op zoeken. Daarnaast gaat het ook over de Grieken. Die beleven een historische dag. Lang stonden ze bekend als de levensgenieters die Europa diep in de schulden joegen. Maar ze zijn eindelijk van die Luilekkerland-status af. Hun kredietwaardigheid wordt eindelijk verhoogd. Het gaat ook over finfluencers. Die irritante figuren die je op social media bestoken met beloftes. Ze zeggen dat ze ervoor kunnen zorgen dat je snel rijk wordt zonder veel te doen. Maar de Universiteit Utrecht bewijst nu dat het opvolgen van hun advies juist tot verlies leidt. En we blikken terug op de week, waarin Europa nog maar eens extra benadrukte dat het op eigen benen wil kunnen staan. Niet alleen op militair vlak. En het was de week waarin Intel-beleggers weer wat zicht op de toekomst kregen.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Het is uit tussen Amerika en Europa. Met het nodige liefdesverdriet stellen we onszelf daarom de vraag: wat moeten wij zonder ons grote culturele voorbeeld? Wie wijst ons de weg na decennialang gedwee de Amerikanen gevolgd te hebben? En hebben wij Europeanen genoeg eigen cultuur om op terug te vallen? Te gast is dr. Lieke Stelling, universitair hoofddocent Engelse letterkunde aan de Universiteit Utrecht en gespecialiseerd in concepties van Europese identiteit.