Podcasts about centraal planbureau

De oppositie is - niet heel verrassend - kritisch op de voorjaarsnota, na de doorrekening door het Centraal Planbureau. Dat concludeerde dat het begrotingstekort gaat oplopen tot 2,3 procent van het BBP. En dat is een half procentpunt hoger dan eerder verwacht. Ander nieuws uit The Daily Move: De Spaanse regering heeft een commissie aangesteld om de oorzaken van de landelijke stroomstoring te onderzoeken. Volgens premier Sánchez liggen alle opties nog op tafel, zei hij in een persconferentie, waarin hij nog geen oorzaak aan durfde te wijzen. Volvo gaat flink in de kosten snijden. Om de effecten van de Amerikaanse importheffingen op te vangen, verdwijnen er banen bij Volvo. Dat maakte het bedrijf vandaag bekend. De bezuinigingsplannen moeten ruim 1,6 miljard euro opleveren. Vannacht heeft Amazon 27 internet-satellieten gelanceerd. Zij zijn onderdeel van Project Kuiper. Het bedrijf wil daarmee de concurrentie aangaan met het Starlink van SpaceX. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vastgoedontwikkelaars en woningcorporaties geven op grote schaal energielabels af voor hun eigen woningen. In de afgelopen vier jaar gaat het om bijna 20.000 energielabels, blijkt uit onderzoek van het FD. Experts noemen deze energielabels niet onafhankelijk. Woonminister Mona Keijzer grijpt in. FD-journalisten Jasper Been en Nika Buijs analyseerde 1,8 miljoen de energielabels en zagen dat veel labels bij koophuizen en particuliere huurwoningen nét in een gunstigere categorie vallen. Nika legt uit hoe dat kan. Lees: Vastgoedpartijen geven eigen huizen energielabels: minister grijpt in en Hoe labelaars je met trucs aan een lucratiever energielabel helpen De arbeidsproductiviteit in Nederland is in 2024 gedaald en dat baart economen zorgen. Deze daling komt door groei in laagproductieve sectoren zoals de zorg en afbouw van de aardgaswinning. Het Centraal Bureau voor de Statistiek en het Centraal Planbureau wijzen op het belang van efficiënter werken in de toekomst. ING onderzocht hoe dat onder meer met AI kan worden gedaan. Redacteur macro-economie Marijn Jongsma vertelt hoe deze kunstmatige intelligentie de productiviteit zou kunnen verbeteren. Lees: Nederlandse arbeidsproductiviteit daalde in 2024 opnieuw en ING: potentie van AI in Nederland groter dan in buurlanden FD Gazellen: Het Moment Redactie: Sophia Wouda & Floyd Bonder Presentatie: Floyd Bonder See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ineens stonden er mannen met kettingzagen op podia, om de overheidsuitgaven terug te snoeien. Eerst deed de Argentijnse president Javier Milei dat en vervolgens ook Elon Musk. Het vertrouwen in de overheid is vrij laag. Doen ze wel wat ze beloven? En geven ze niet veel teveel geld uit? Met goed toezicht op de uitgaven zou dat vertrouwen kunnen toenemen. Niet alleen kijkend naar geld, ook naar hoe goed het beleid in de praktijk werkt. Als je thuis een nieuwe keuken bestelt, drinken we pas champagne als die goed is opgeleverd, zegt president Pieter Duisenberg van de Algemene Rekenkamer. Politici hebben de neiging de fles al te ontkurken zodra de offerte is uitgebracht. Tijdens het reces van afgelopen week gingen de president van de Rekenkamer, een aantal Kamerleden, en mensen van de ondersteuning van de Kamer naar Washington, om te zien hoe ze het daar aanpakken. In de VS speelt nu een kwestie die ook hier tot nadenken stemt. Is het budgetrecht van de Tweede Kamer niet veel beperkter dan iedereen altijd dacht, vraagt Joost Sneller van D66 zich af. De Kamer geeft de ministers toestemming om geld uit te geven. Maar als ministers het geld laten liggen, kan de Kamer daar niet zoveel aan doen. In de VS heeft het Congres een eigen organisatie die het midden houdt tussen onze Rekenkamer en ons Centraal Planbureau. Die organisatie is niet onafhankelijk, maar werkt in opdracht van het Congres en is non-partisan. Werkt dat? En wat kunnen wij daarvan leren in Nederland? In een extra aflevering van Studio Den Haag praten we erover met de president van de Algemene Rekenkamer, Pieter Duisenberg. En met Joost Sneller, Tweede Kamerlid voor D66 en voorzitter van de Commissie voor de Rijksuitgaven. Deze aflevering is gemaakt door Leendert Beekman en Mark BeekhuisSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Terwijl het reces was in Den Haag, kwamen er belangrijkere cijfers binnen: de stand van ‘s lands financiën werden bekend. De rekenmeesters van het Centraal Planbureau kwamen met een beetje goed nieuws: er is 8 miljard euro meer te besteden dan werd gedacht.Dat geld kunnen PVV, VVD, NSC en BBB goed gebruiken, want de partijen staan voor ongewoon pittige onderhandelingen over de rijksfinanciën. We duiken in de cijfers.En: waarom moesten ambtenaren op het ministerie van Financiën kotsen van Prinses Laurentien? Nieuwe documenten werpen nog wat extra licht op de relatie tussen ambtenaren en de Oranje-telg bij het herstel van de Toeslagenaffaire.We bespreken het allemaal in onze podcast Politiek Dichtbij, te vinden op onze site. Presentator Thomas Brouwer in gesprek met politiek verslaggevers Tobias den Hartog en Hans van Soest.See omnystudio.com/listener for privacy information.

We hebben 7 of 8 miljard meer om uit te geven dan we dachten. Behalve als Trump, of zoiets. En Trump is. Dus hoe we ervoor staan, is eigenlijk niet duidelijk. Toch maakte het Centraal Planbureau zijn jaarlijkse Centraal Economisch Plan, ook wel de Ramingen genoemd. We spreken erover met verslaggever Martijn de Rijk, die bij de presentatie van dat CEP was. Pieter Omtzigt is blij met het iets afgenomen pessimisme bij het planbureau. Maar het kan nog veel minder pessimistisch, denkt hij. Verder is het een rustig weekje. 1Vandaag kwam met een peiling. Die laat allerlei interessante bewegingen van de kiezer zien. En terwijl Geert Wilders twitterde dat hij wel klaar is met al dat klimaatgedoe, vielen de ambtenaren van de minister van Klimaat en Groene Groei van hun stoelen vanwege de kosten. Dus ook zonder Trump komen die miljarden makkelijk op. Deze aflevering is gemaakt door Martijn de Rijk, Mats Akkerman en Mark BeekhuisSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Het kabinet kan dit jaar acht miljard meer uitgeven dan eerder gedacht, dat maakt het Centraal Planbureau bekend in een nieuwe raming. Een opluchting voor de coalitie, die de komende zes weken op zoek moet naar miljarden voor klimaat, stikstof, defensie en nog veel meer. Presentator Hans van der Steeg gaat in gesprek met: * Debby Lanser, van het Centraal Planbureau * Folkert Idsinga, Tweede Kamerlid van NSC

Leendert komt de studio binnen met een stapel papier onder de arm. Rapporten van NSC en het CPB over inflatie en overheidsbegrotingen. Lastige thema's om lekker politiek campagne mee te voeren. Maar wel essentieel, natuurlijk. Ondertussen zit Geert Wilders op X met simpele frames volledig in campagnemodus. Hij is het klaar met constructief zijn, zei hij. Dat gaat niet alleen om de overheidsbegroting. Ook bij een debat over het openbaar vervoer werd dat zichtbaar. Alle asielzoekers moeten op de trein naar het buitenland gezet worden. Mark hoort een echo van zo'n 80 jaar geleden. Oh, ja! En al die lastige stikstofregels moeten maar gewoon worden geschrapt. Lydia verbaast zich over een draai bij de PVV over de hoorzittingen met nieuwe bewindslieden. Al die lastige vragen zijn vooral leuk als je in de oppositie zit. Maar als je zelf kans maakt op het pluche, is de lol er snel vanaf.En ze praat ons bij over het Davos van de Agro-industrie, compleet met complotten van de landbouwelite. Vanaf deze week hoor je in deze podcast een briefwisseling tussen Hans Vijlbrief (D66) en Henk Vermeer (BBB). Dat gaat over overheidsfinanciën. De eerste brief is van Vijlbrief. Beste Henk, Allereerst de beste wensen voor 2025. Ik hoop voor ons allebei dat dit een iets rustiger jaar mag worden dan 2024, maar ik houd mijn hart vast. Ik wil het graag met je hebben over het begrotingsbeleid. Dat klinkt saai, maar gaat natuurlijk misschien wel over het belangrijkste onderwerp in Den Haag: waar hebben we geld voor en waarvoor niet?Tot diep in de jaren '80 van de vorige eeuw hadden we dat niet goed geregeld in Nederland. Minister Zalm maakte in de jaren '90 een einde aan de chaos door een aantal regels op te stellen. Die regels gaan niet over waar je je geld aan uitgeeft, maar hadden als doel om ervoor te zorgen dat geld echt goed wordt besteed en dat je niet alle rekeningen naar je kinderen stuurt. Dat heeft ons geen windeieren opgeleverd. Nederland is sinds die tijd welvarender dan bijna al onze buurlanden.Nu hoorde ik op de radio dat jij vindt dat in het voorjaar de geldkraan wel open mag, dat we ons niet arm moeten rekenen en niet moeten blindstaren op de cijfers van het Centraal Planbureau, het CPB.Henk, het moet me van het hart, dat valt me van je tegen. Natuurlijk wil niemand zich arm rekenen. Natuurlijk is de staatsschuld nu laag. Maar je weet toch ook dat er grote uitgaven aankomen, omdat jij en ik van onze oude dag willen genieten. En niet alleen wij, maar met ons heel veel Nederlanders. Dus we kunnen beter wat voorzichtiger zijn met nu geld uitgeven. Je weet toch ook dat die verstandige regels van Gerrit Zalm zeggen, dat we ons moeten baseren op de cijfers van het CPB. In andere landen zijn ze jaloers dat wij een instituut hebben dat onafhankelijk van de regering de beste schatting maakt van de economische vooruitzichten. Misschien zou de staatskas er in Frankrijk beter voorstaan als ze daar ook een CPB hadden. Met strenge regels voor de begroting.Beste Henk, natuurlijk mag je vragen stellen over de kwaliteit van de voorspellingen van het CPB. Dat is de taak van politici, maar kijk uit dat je niet halsoverkop het kind met het badwater weggooit. Wees een beetje trots op wat Nederland zo sterk heeft gemaakt en breekt niet met die traditie. Degelijk begroting in het belang van de toekomst van onze kinderen is een kwestie van gezond boerenverstand. Hartelijke groet,Hans Deze aflevering is gemaakt door Lydia van Rooijen, Leendert Beekman en Mark BeekhuisSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze aflevering hoor je alles over de Europese Top van deze week, waar Nederland zich gaat verzetten tegen het Mercosur-handelsverdrag. We spreken VVD-Kamerlid Roelien Kamminga die het handelsverdrag juist essentieel vindt. Ook praten we met kredietverzekeraar Atradius over de wereldeconomie. Die groeit naar verwachting volgend jaar met 2,8 procent. Tot slot werkt het lage tarief voor de vennootschapsbelasting niet goed om ondernemers te helpen, omdat het geld voor een groot deel terecht komt bij bedrijven waar dat helemaal niet voor bedoeld is. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Planbureau in opdracht van het Ministerie van Financiën.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Sinds zijn overwinning bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen vrezen veel bedrijven overzees voor Trumps' handelsbeleid. Maar zijn plannen voor hoge tarieven op geïmporteerde goederen raken vooral de Verenigde Staten zelf, stelt het Centraal Planbureau. Voor Europa en Nederland blijven de directe handelsgevolgen volgens de economen ‘zeer beperkt'.  Onze redacteur macro-economie Marijn Jongsma legt uit hoe dat komt. Lees ook: https://fd.nl/economie/1538159/kop-vervang-met-kop   Hoewel de directe handelseffecten van Trumps' twee termijn als president in de modellen van het CPB dus wel mee lijken te vallen, zijn er zeker sectoren die hard geraakt kunnen worden. Industrieredacteur Pien van Engen schreef een verhaal over hoe Nederlandse bedrijven zich voorbereiden op de importtarieven. Je leest het hier: Nederlandse bedrijven doen hun huiswerk nu Trump weer aan de macht komt  Nederland kampt met een ‘gigantische elektriciteitscrisis' die het ondernemersklimaat zwaar onder druk zet, omdat bedrijven geen stroomaansluiting kunnen krijgen. Oplossingen zijn er volop, maar worden grotendeels onderbenut. Dat staat in een nieuw invetarisatierapport dat in opdracht van het ministerie van Klimaat werd gemaakt. Met enerigeredacteur Eva Rooijers bespreken we de belangrijkste conclusies uit het rapport. Lees ook: ‘Oplossingen volop voor crisis op stroomnet, maar ze worden nauwelijks benut'   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Centraal Planbureau (CPB) toont moed door een langetermijnvisie voor 2050 te presenteren. ‘Als je naar de politiek kijkt, dan is morgenmiddag al een lange termijn', zegt macro-econoom Arnoud Boot. ‘Dus wat heb je aan zo'n vooruitzicht?'   Waarom doet het CPB dit dan?   Het CPB toont veel moed door als onafhankelijk instituut, ondanks dat het onder het Ministerie van Economische Zaken valt, toch studies te publiceren die verder kijken dan de korte termijn. De politiek biedt namelijk weinig stabiliteit voor de lange termijn, en vaak reageren politici slechts op de 'rode lappen' die in het debat worden gegooid. Het CPB probeert echter de focus te houden op de belangrijkste keuzes die Nederland moet maken voor de toekomst. Want uiteindelijk gaat het toch om dit land, hoe we er straks voorstaan. Ze presenteren verschillende scenario's die gekoppeld zijn aan bredere maatschappelijke visies, waarbij ze ook de valkuilen en mogelijkheden voor de toekomst in kaart brengen.  De vier smaken van het CPB zijn autonoom, markt, samen en duurzaam. Hoe is dat te rijmen met het huidige kabinet?   Het zijn simpelweg vier visies op de toekomst, zonder een directe link met de politiek. Autonoom is gericht op zelfbeschikking, waarbij je verantwoordelijkheden delegeert aan regio's. Dat sluit enigszins aan bij het beleid van dit kabinet. Maar als Wilders plotseling de Amsterdamse democratie wil ondermijnen door te suggereren dat de burgemeester moet worden ontslagen, is dat blijkbaar niet de autonomie die hij voor ogen heeft. Het lijkt meer op een provocatie waar vervolgens op gereageerd kan worden.  Het scenario Markt richt zich voornamelijk op het bieden van ruimte aan de economie. Hier staat materiële welvaart centraal, zij het binnen bepaalde randvoorwaarden. Duurzaamheid krijgt een belangrijkere rol, maar zet ook in zekere zin een rem op de economische groei.  Ook het scenario van Autonomie legt een grote druk op economische groei, omdat je veel uit handen geeft. Hierdoor komt de groei onder druk te staan, maar tegelijkertijd kan dit het draagvlak voor de economie versterken. Positief geïnterpreteerd, kan dit de sociale cohesie in het land verbeteren, wat goed zou zijn voor ons allemaal, inclusief ons welzijn.  Dan heb je nog het scenario samen over. Wat moeten we daarmee?  Het vierde scenario gaat over herverdeling. Het draait niet zozeer om economische groei en materiële welvaart, maar om herverdelen zodat niemand tussen wal en schip valt. Dat leidt ook tot lagere economische groei, omdat de overheid een grotere deken over de economie legt. Maar dat zijn politieke keuzes. Niemand zal tegen herverdeling zijn, en ik hoop dat ook niemand voorstander is van het ondermijnen van de markt. Daarnaast hebben we nog de afhankelijkheid van het buitenland.  Wat is nou eigenlijk de onderbouwing van het CPB bij dit rapport?  Die is er eigenlijk niet. De belangrijkste vraag wordt in het rapport zelfs niet gesteld. Namelijk wat het betekent als wij bepaalde denkbeelden hebben over autonomie of over het inperken van het financiële kapitalisme?   Vorige week is op een willekeurig moment een motie aangenomen tegen bonussen In de financiële sectir, De hele politiek is daartegen want daar winnen ze twee stemmen mee in zuidoost Zutphen. Iedereen is het erover eens dat je het moet hebben over de hele sterke financiële prikkels in deze sector, waar de kantjes ervan af worden gelopen. Maar wel op een serieuze en genuanceerde manier en niet op een willekeurig moment. Dat staat dus haaks op een fatsoenlijk beleid. En in hoeverre kunnen we als Nederland afwijken van wat er in Europa gebeurt?   De financiële sector moet binnen allerlei randvoorwaarden opereren. Maar we willen ook niet dat de financiële sectir in Nederland doodbloedt. Dan zijn we verder van huis. Dan zijn we afhankelijk van Unicredit of van een Franse bank. En die hebben het Franse belang voorop staan.   Welke les moeten we hier dan uittrekken?   We moeten ons afvragen: wat is onze beleidsruimte? Waar kunnen we van de standaard afwijken, en waar moeten we compromissen maken? Dit is volgens mij de belangrijkste les uit het rapport van het Centraal Planbureau. Het Planbureau stelt deze vraag echter niet expliciet, maar het is wel de vervolgvraag die we moeten stellen. Ik hoop dat de politiek hierover gaat debatteren, niet op het moment dat extremere standpunten weer opkomen, maar op een moment waarop we weloverwogen kunnen nadenken over de toekomst van Nederland.   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het kabinet komt met de schrik vrij nu de voorspellingen van het Centraal Planbureau meevallen, zo bespreken Robbert Ophorst en Martin Visser in een nieuwe aflevering van Kwestie van Centen. Politiek verslaggever Leon Brandsema denkt dat de begrotingsonderhandelingen een stuk gemakkelijker zijn geworden. „De koopkrachtplaatjes zijn ook gunstig, mede door lastenverlichting.” Trekt de coalitie zich er iets van aan dat de staatsschuld weer oploopt?See omnystudio.com/listener for privacy information.

Met name risico's uit het buitenland bedreigen de financiële markten in Nederland. Die conclusie van het Centraal Planbureau in de jaarlijkse risicorapportage vindt macro-econoom Edin Mujagic begrijpelijk. ‘Het is iets waar we geen invloed op hebben, maar als de spanningen oplopen, dan merken we dat wel.'   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Met name risico's uit het buitenland bedreigen de financiële markten in Nederland. Die conclusie van het Centraal Planbureau in de jaarlijkse risicorapportage vindt macro-econoom Edin Mujagic begrijpelijk. ‘Het is iets waar we geen invloed op hebben, maar als de spanningen oplopen, dan merken we dat wel.'   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Uit de doorrekening van het hoofdlijnenakkoord door het Centraal Planbureau blijkt dat er eigenlijk maar weinig met geld wordt geschoven. ‘Je zou bijna zeggen: dit gaat nergens over', zegt econoom Arnoud Boot. ‘De Rijksbegroting en alle uitgaven bedragen bijna 450 miljard, en met een beetje moeite komen we hier tot 10 miljard.'  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Uit de doorrekening van het hoofdlijnenakkoord door het Centraal Planbureau blijkt dat er eigenlijk maar weinig met geld wordt geschoven. ‘Je zou bijna zeggen: dit gaat nergens over', zegt econoom Arnoud Boot. ‘De Rijksbegroting en alle uitgaven bedragen bijna 450 miljard, en met een beetje moeite komen we hier tot 10 miljard.'  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Uit de doorrekening van het hoofdlijnenakkoord door het Centraal Planbureau blijkt dat er eigenlijk maar weinig met geld wordt geschoven. ‘Je zou bijna zeggen: dit gaat nergens over', zegt econoom Arnoud Boot. ‘De Rijksbegroting en alle uitgaven bedragen bijna 450 miljard, en met een beetje moeite komen we hier tot 10 miljard.'

De manieren waarop de overheid de koopkracht probeert te repareren zijn ineffectief. Dat blijkt een recente publicatie van het Centraal Planbureau. ‘Zowel omdat er grote verschillen zijn tussen inkomensgroepen, maar nog belangrijker, ook binnen inkomensgroepen', legt econoom Arnoud Boot uit.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

De manieren waarop de overheid de koopkracht probeert te repareren zijn ineffectief. Dat blijkt een recente publicatie van het Centraal Planbureau. ‘Zowel omdat er grote verschillen zijn tussen inkomensgroepen, maar nog belangrijker, ook binnen inkomensgroepen', legt econoom Arnoud Boot uit.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

De manieren waarop de overheid de koopkracht probeert te repareren zijn ineffectief. Dat blijkt een recente publicatie van het Centraal Planbureau. ‘Zowel omdat er grote verschillen zijn tussen inkomensgroepen, maar nog belangrijker, ook binnen inkomensgroepen', legt econoom Arnoud Boot uit.

De cao-lonen stijgen minder hard. Afgelopen kwartaal is de groei voor het eerst afgenomen ten opzichte van het kwartaal daarvoor. In de afgelopen drie jaar nam de stijging elk kwartaal toe, maar nu blijft die hangen op 6,8 procent. Tegelijkertijd waarschuwt het Centraal Planbureau voor de risico's van koopkrachtreparaties. NAVO-Lidstaten zijn het nog lang niet eens over het plan voor een fonds van 100 miljard euro om Oekraïne te helpen. Volgens Europacorrespondent Stefan de Vries is het idee weliswaar eenvoudig, maar is het iets dat de NAVO niet eerder gedaan heeft: het steunen van een niet-NAVO-lid dat in oorlog is. Het zou erop neerkomen dat de wapenleveranties gecoördineerd worden door de NAVO, en daarmee zou het bondgenootschap feitelijk deelnemen aan die oorlog. En dat is iets dat de lidstaten de afgelopen twee jaar angstvallig hebben proberen te vermijden.  Over deze podcast     In Ochtendnieuws hoor je in 20 minuten het belangrijkste nieuws van de dag. Abonneer je op de podcast via bnr.nl/ochtendnieuws, de BNR-app, Spotify en Apple Podcasts. Of luister elke werkdag vanaf 06.00 uur live via bnr.nl/live. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De cao-lonen stijgen minder hard. Afgelopen kwartaal is de groei voor het eerst afgenomen ten opzichte van het kwartaal daarvoor. In de afgelopen drie jaar nam de stijging elk kwartaal toe, maar nu blijft die hangen op 6,8 procent. Tegelijkertijd waarschuwt het Centraal Planbureau voor de risico's van koopkrachtreparaties.

Het formatieproces verliep al zo moeizaam en dan komt ook het Centraal Planbureau nog met zo'n nare boodschap: een nieuw kabinet zal flink moeten snijden om te voorkomen dat het begrotingstekort uit de hand loopt. Robbert Ophorst en Martin Visser bespreken in een nieuwe aflevering van 'Kwestie van Centen' de nieuwste raming met parlementair verslaggever Leon Brandsema. Hij houdt er rekening mee dat PVV en BBB eerder sommige belastingen willen verhogen dan gaan bezuinigen. Worden de financiën een groot pijnpunt tijdens de formatie?See omnystudio.com/listener for privacy information.

De oorlog in Oekraïne gaat dit weekend zijn derde jaar in. Waar eerst nog optimisme klonk, is nu vooral bezorgdheid te horen. De oorlog is uitgemond in een uitputtingsslag en aanhoudende Westerse steun aan Kiev is onzeker. Algemeen Verslaggever Jean Dohmen maakt de balans op. ‘Het ontbreekt in de westerse landen aan sterke en charismatische leiders' Nederlanders krijgen dit jaar meer te besteden dan werd verwacht. Dat staat in de nieuwste voorspellingen van het Centraal Planbureau. Iedereen gaat er volgens het CPB op vooruit. Politiek verslaggever Cor de Horde vertelt waar het CPB deze positieve ramingen op baseert.Centraal Planbureau ziet koopkracht dit jaar fors aantrekkenSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Centraal Planbureau heeft een duidelijke boodschap aan de politiek: 'Niet alles kan, en zeker niet tegelijk!' In het Centraal Economisch Plan schrijft het CPB dat er scherpe keuzes gemaakt moeten worden om te voorkomen dat het begrotingstekort boven de Europese norm uitschiet. Een boodschap waar vooral de partijen die een nieuw kabinet willen formeren rekening mee moeten houden. Kunnen zij hun verkiezingsbeloften nog wel waarmaken met dit economische plaatje? En wat betekent dat voor onze portemonnee? Debby Lanser van het Centraal Planbureau en econoom Marcel Klok van ING zijn erover te gast.

Er is veel kritiek op het neoliberalisme, maar we hebben het in Nederland juist beter dan ooit. Dat zegt Coen Teulings, econoom en oud-directeur van het Centraal Planbureau. Zeiken we onterecht over hoe slecht het gaat? Maarten⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ en ⁠Tom⁠ nemen de argumenten van Teulings stap voor stap door.

En dan nu de grote vraag: welke partij moet het worden? De afgelopen weken voelden we zes lijsttrekkers stevig aan de tand in een podcast die de geschiedenis ingaat als 'de saaiste verkiezingspodcast van 2023'. In deze bonusaflevering reflecteren we samen met politicoloog en journalist Simon van Teutem op de geleerde lessen. We hebben het over klimaat en migratie, over macht en tegenmacht, en voor de trouwe fans hebben we het natuurlijk ook nog even over precisiefermentatie. Bovendien bespreken we de politieke kopstukken: wat wilde Frans Timmermans nu bereiken met zijn aanval op Rob Jetten en D66? En waarom wil Omtzigt het vooral hebben over hoe we beslissingen nemen, in plaats van welke beslissingen we zouden moeten nemen? Inmiddels zijn ook de doorrekeningen van de verkiezingsprogramma's door het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving beschikbaar, waar we natuurlijk zijn ingedoken. Want hoe financiert Volt dat basisinkomen voor iedereen eigenlijk? En wat is de VVD daadwerkelijk van plan met ontwikkelingssamenwerking? Tot slot hebben we het nog over de lessen die Simon leerde tijdens het maken van zijn grote Stemgids, en wat hij het meest miste in alle programma's (waarom zo weinig aandacht voor de schreeuwende personeelstekorten, en voor het mbo?). Mocht je hierna nog steeds niet weten wat je moet stemmen, dan is er aan het einde van de podcast voor jou ons stemadvies. Maar wat ook je doet: ga stemmen! ****** Voor de beste en meest privacyvriendelijke luisterervaring kun je terecht in de Correspondent-app. Ontdek 500+ shows en verhalen en ga in gesprek met je favoriete correspondenten. Download de app snel in de app-store! Geen lid? Maak ook onafhankelijke journalistiek mogelijk en krijg toegang tot de app: corr.es/wordlid. ****** Muziek: Black Gold 360 - Seven Layers of Oak Featuring Lucas Dols: Bas Daan Herweg: Piano Teus Nobel: Trompet Bob Roos: Drums open.spotify.com/track/0wmYKBMCPX…da20743b64f44f9a

En dan nu de grote vraag: welke partij moet het worden? De afgelopen weken voelden we zes lijsttrekkers stevig aan de tand in een podcast die de geschiedenis ingaat als 'de saaiste verkiezingspodcast van 2023'. In deze bonusaflevering reflecteren we samen met politicoloog en journalist Simon van Teutem op de geleerde lessen. We hebben het over klimaat en migratie, over macht en tegenmacht, en voor de trouwe fans hebben we het natuurlijk ook nog even over precisiefermentatie. Bovendien bespreken we de politieke kopstukken: wat wilde Frans Timmermans nu bereiken met zijn aanval op Rob Jetten en D66? En waarom wil Omtzigt het vooral hebben over hoe we beslissingen nemen, in plaats van welke beslissingen we zouden moeten nemen? Inmiddels zijn ook de doorrekeningen van de verkiezingsprogramma's door het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving beschikbaar, waar we natuurlijk zijn ingedoken. Want hoe financiert Volt dat basisinkomen voor iedereen eigenlijk? En wat is de VVD daadwerkelijk van plan met ontwikkelingssamenwerking? Tot slot hebben we het nog over de lessen die Simon leerde tijdens het maken van zijn grote Stemgids, en wat hij het meest miste in alle programma's (waarom zo weinig aandacht voor de schreeuwende personeelstekorten, en voor het mbo?). Mocht je hierna nog steeds niet weten wat je moet stemmen, dan is er aan het einde van de podcast voor jou ons stemadvies. Maar wat ook je doet: ga stemmen! ****** Voor de beste en meest privacyvriendelijke luisterervaring kun je terecht in de Correspondent-app. Ontdek 500+ shows en verhalen en ga in gesprek met je favoriete correspondenten. Download de app snel in de app-store! Geen lid? Maak ook onafhankelijke journalistiek mogelijk en krijg toegang tot de app: corr.es/wordlid. ****** Muziek: Black Gold 360 - Seven Layers of Oak Featuring Lucas Dols: Bas Daan Herweg: Piano Teus Nobel: Trompet Bob Roos: Drums open.spotify.com/track/0wmYKBMCPX…da20743b64f44f9a

Al bijna veertig jaar rekenen het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving de verkiezingsprogramma's van partijen door. Hoeveel geld hebben de partijen precies over voor zorg, onderwijs, defensie en lastenverlichting? Wat doet een programma met de overheidsschuld? Gaat de werkloosheid erdoor omlaag?Maar de traditie staat onder druk. Een groot aantal partijen liet hun programma's dit jaar niet meer doorrekenen. In deze Haagse Zaken hoor je van Rik Rutten en Marike Stellinga waarom de liefde voor het CPB en PBL is bekoeld. Waarom zijn zoveel partijen afgehaakt? Is dat terecht? En wat heeft de kiezer nu nog aan de doorrekeningen van de planbureaus?Gasten: Rik Rutten & Marike StellingaRedactie & productie: Ignace SchootMontage: Pieter BakkerHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nl.Lees verderDoorrekening is er: partijen snoeien in fondsen, VVD schrapt alle ontwikkelingshulpDe liefde voor het doorrekenen van partijprogramma's is bekoeld: ‘We doen het met tegenzin, de laatste jaren zeker'Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Luisteraars! Een nieuwe aflevering van De Grote Verkiezingsshow, dit keer met Caroline van der Plas. We vonden haar op de achtste verdieping van het tijdelijke Tweede Kamergebouw, waar we haar mochten interviewen in een vrijwel leeg kantoor (een ‘Berlijnse bunker', aldus Jesse). Erg sfeervol was het niet, maar interessant des te meer! Het programma van BBB is, naar eigen zeggen, ‘realistisch, evenwichtig en toekomstgericht.' Toch heeft de partij ervoor gekozen om haar plannen niet te laten doorrekenen door het Centraal Planbureau, en op dit moment heeft BBB ook nog geen financiële paragraaf gepubliceerd. Dat roept natuurlijk vragen op. Zo wijst een conservatieve doorrekening door oud-CPB'er Wim Suyker uit dat BBB veel ideeën heeft om geld uit te geven, maar het niet altijd even duidelijk is waar dit geld vandaan moet komen. ‘Uitvoering van het programma zou het overheidstekort met tenminste 7 miljard euro verder doen toenemen', schrijft hij. Veel maatregelen in het BBB-programma zijn bovendien nog voor interpretatie vatbaar. Zo wil de partij het hele toeslagenstelsel afschaffen, maar wat komt ervoor in de plaats? Er staat dat fiscale regelingen ‘die niet efficiënt zijn en/of niet meer werken' moeten verdwijnen, maar over welke regelingen gaat het dan? De hypotheekrenteaftrek? De landbouwvrijstelling? De bedrijfsopvolgingsregeling? Waarom is de BBB eigenlijk tegen veelbelovende voedseltechnologieën? We hebben het met Van der Plas ook over de BBB-plannen voor de woningmarkt, die onlangs nog positief werden gewaardeerd door oud-PvdA-Kamerlid Ed Groot. En we hebben het over technologische innovatie, en dan vooral op voedselgebied. Onlangs sprak Van der Plas verontwaardigd over de 65 miljoen euro subsidie die Nederland steekt in de ontwikkeling van ‘cellulaire agricultuur' (kweekvlees en fermentatie). Maar als ‘voedselzekerheid' en 'landbouwinnovatie' voor BBB zulke belangrijke thema's zijn, waarom is ze dan tegen dit soort veelbelovende technologieën? Zou Nederland hier niet juist voorop moeten lopen? Muziek - Seven Layers of Oak by Black Gold 360. Featuring Lucas Dols: Bass Daan Herweg: Piano Teus Nobel: Trumpet Bob Roos: Drums open.spotify.com/track/0wmYKBMCPX…da20743b64f44f9a

Luisteraars! Een nieuwe aflevering van De Grote Verkiezingsshow, dit keer met Caroline van der Plas. We vonden haar op de achtste verdieping van het tijdelijke Tweede Kamergebouw, waar we haar mochten interviewen in een vrijwel leeg kantoor (een ‘Berlijnse bunker', aldus Jesse). Erg sfeervol was het niet, maar interessant des te meer! Het programma van BBB is, naar eigen zeggen, ‘realistisch, evenwichtig en toekomstgericht.' Toch heeft de partij ervoor gekozen om haar plannen niet te laten doorrekenen door het Centraal Planbureau, en op dit moment heeft BBB ook nog geen financiële paragraaf gepubliceerd. Dat roept natuurlijk vragen op. Zo wijst een conservatieve doorrekening door oud-CPB'er Wim Suyker uit dat BBB veel ideeën heeft om geld uit te geven, maar het niet altijd even duidelijk is waar dit geld vandaan moet komen. ‘Uitvoering van het programma zou het overheidstekort met tenminste 7 miljard euro verder doen toenemen', schrijft hij. Veel maatregelen in het BBB-programma zijn bovendien nog voor interpretatie vatbaar. Zo wil de partij het hele toeslagenstelsel afschaffen, maar wat komt ervoor in de plaats? Er staat dat fiscale regelingen ‘die niet efficiënt zijn en/of niet meer werken' moeten verdwijnen, maar over welke regelingen gaat het dan? De hypotheekrenteaftrek? De landbouwvrijstelling? De bedrijfsopvolgingsregeling? Waarom is de BBB eigenlijk tegen veelbelovende voedseltechnologieën? We hebben het met Van der Plas ook over de BBB-plannen voor de woningmarkt, die onlangs nog positief werden gewaardeerd door oud-PvdA-Kamerlid Ed Groot. En we hebben het over technologische innovatie, en dan vooral op voedselgebied. Onlangs sprak Van der Plas verontwaardigd over de 65 miljoen euro subsidie die Nederland steekt in de ontwikkeling van ‘cellulaire agricultuur' (kweekvlees en fermentatie). Maar als ‘voedselzekerheid' en 'landbouwinnovatie' voor BBB zulke belangrijke thema's zijn, waarom is ze dan tegen dit soort veelbelovende technologieën? Zou Nederland hier niet juist voorop moeten lopen? Wil je vrijblijvend kennismaken met ons journalistieke platform? Schrijf je in voor de proefmail en ontvang elke week een door redacteuren Sander van Dalsum en Milou Meulenbroek geselecteerd verhaal in je inbox: decorrespondent.nl/proefmail ****** Voor de beste en meest privacyvriendelijke luisterervaring kun je terecht in de Correspondent-app. Ontdek 500+ shows en verhalen en ga in gesprek met je favoriete correspondenten. Download de app snel in de app-store! Geen lid? Maak ook onafhankelijke journalistiek mogelijk en krijg toegang tot de app: corr.es/wordlid. ****** Muziek: Black Gold 360 - Seven Layers of Oak Featuring Lucas Dols: Bas Daan Herweg: Piano Teus Nobel: Trompet Bob Roos: Drums open.spotify.com/track/0wmYKBMCPX…da20743b64f44f9a

In de studio schuiven Talitha Muusse en Tom Mikkers aan bij Cocky Drost.  Woensdagavond werd er door het demissionair kabinet gesproken over de begroting van volgend jaar. Ze werden het onder andere eens over een steunpakket voor de Nederlanders die het financieel moeilijk hebben. Volgens demissionair minister van Financiën Sigrid Kaag, zijn de plannen gemaakt met het oog op de lagere inkomens. Zonder die tijdelijke toeslagen zouden volgens het Centraal Planbureau bijna een miljoen Nederlanders onder de armoedegrens leven in 2024. Zijn deze toeslagen de oplossing om armoede in Nederland tegen te gaan? Anti-anticonceptiepil. Het is een trend op sociale media. Steeds meer jonge vrouwen gaan over op natuurlijk methodes om niet zwanger te raken en willen geen synthetische hormonen in hun lichaam stoppen. Influencers zijn geen medische experts, toch worden veel meiden beïnvloed door deze influencers. Wat is daarvan het gevaar? Een spectaculaire stijging van coaches in Nederland, bijna honderduizend. Neemt de coach een rol over van een vriend of is het beter om te praten met naasten? En wat zegt het over de tijd waarin we leven? 

Nergens wordt zo precies in kaart gebracht wat politieke plannen kosten als in doorrekenparadijs Nederland. Toch wil niet iedere partij dat het Centraal Planbureau hun programma checkt. Ophef gegarandeerd. Maar heeft ieder plan een doorrekening nodig? En kunnen we daar wel op vertrouwen? Lees hier het artikel: https://decorrespondent.nl/14730/het-centraal-planbureau-rekent-erop-los-maar-kun-je-altijd-op-ze-rekenen Wil je vrijblijvend kennismaken met ons journalistieke platform? Schrijf je in voor de proefmail en ontvang elke week een door redacteuren Sander van Dalsum en Milou Meulenbroek geselecteerd verhaal in je inbox: https://decorrespondent.nl/proefmail ****** Voor de beste en meest privacyvriendelijke luisterervaring kun je terecht in de Correspondent-app. Ontdek 500+ shows en verhalen en ga in gesprek met je favoriete correspondenten. Download de app snel in de app-store! Geen lid? Maak ook onafhankelijke journalistiek mogelijk en krijg toegang tot de app: corr.es/wordlid. ****** Productie: Tom Ruijg Voor vragen, opmerkingen of suggesties mail naar post@decorrespondent.nl

Hoe maak je een vrachtwagen op maat en zijn die grote trucks al klaar voor een emissieloze toekomst of duurt dat nog wel even? Roeland van der Woude, topman van vrachtwagenbouwer GINAF is te gast in BNR Zakendoen.  Macro met Boot  Elke dag een intrigerende gedachtewisseling over de stand van de macro-economie. Op maandag en vrijdag gaat presentator Thomas van Zijl in gesprek met econoom Arnoud Boot, de rest van de week praat Van Zijl met econoom Edin Mujagić.  Economenpanel  Achterblijvende koopkracht, toenemende armoede en een oplopend begrotingstekort. Het kabinet moet alle zeilen bijzetten om deze problemen te lijf te gaan, blijkt uit nieuwe ramingen van het Centraal Planbureau. En: Wordt Duitsland na vijfentwintig jaar weer ‘de zieke man van Europa'?. Dat en meer bespreken we om 13.00 in het Economenpanel met Menno Middeldorp (hoofd bij RaboResearch) en Edin Mujagic (Hoofdeconoom OHV Vermogensbeheer).  Luister l  Economenpanel Inzichtgesprek   Authentiek leiderschap is niet voor iedereen weggelegd en al helemaal niet voor vrouwen. Leidinggevende vrouwen of vrouwen met die ambitite hebben last van stereotyperende beelden: of ze zijn té mannelijk óf ze zijn geen échte leiders.   Bij ons te gast is Caroline Glasbergen schrijfster van het boek New Female Leader en oprichter van New Female Leaders.  Zakenpartner  Na een impulsieve verhuizing naar Amsterdam, kwam ze terecht in een studieperiode waarin ze van alles wat heeft geprobeerd. Maar na een lange carièrre bij KLM, nam ze toch een vogelvlucht naar het ondernemerschap, en besloot ze voor zichzelf te beginnen. De zakenpartner van deze week is Madeleine Braun, medeoprichter van Flox Flowers.  Contact & Abonneren  BNR Zakendoen zendt elke werkdag live uit van 12:00 tot 14:30 uur. Je kunt de redactie bereiken via e-mail en Twitter.  Abonneren op de podcast van BNR Zakendoen kan via bnr.nl/zakendoen, of via Apple Podcast en Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Gisteren maakte het Centraal Planbureau de ramingen voor de rest van 2023 en van 2024 bekend, en die noopten een hoop sombere reacties bij een hoop economen. Maar niet bij hoogleraar Arnoud Boot. 'Ik heb het juist in een positieve noot gelezen', zegt hij. En dat heeft alles te maken met zijn verwachtingsmanagement. De afgelopen twee jaar werd er namelijk dusdanig veel geld in de economie gepompt - zowel door de overheden als door de consumenten - dat er sprake was van een buitengewoon grote groei. 'En dat past niet bij de omvang van de economie, en dat verklaart gedeeltelijk ook de inflatie', duidt Boot. 'Men wist dan ook dat er een stapje terug moest worden gedaan om weer wat lucht te creëren. Dat wordt dan lichte recessie en stagnatie genoemd.' Terwijl daar eigenlijk helemaal geen sprake van is, betoogt hij. Integendeel. 'We hebben de economie in het afgelopen jaar over de kling gejaagd', vervolgt hij. 'De doorgemaakte economische groei was onhoudbaar en paste niet bij de volledige bezetting van de economie.' Personeelstekort Iets dat hij in de meest letterlijke zin van het woord bedoelt, 'want er is geen arbeidskracht te vinden. En dan wordt het jaar erop gezegd dat het niet nog eens zo moet lopen, en dat is dan een recessie.'See omnystudio.com/listener for privacy information.

Betaalbedrijf Adyen heeft een dramatische dag achter de rug. De handel moest zelfs kort worden stilgelegd. Uiteindelijk sloot het aandeel 39 procent lager. Het grootste koersverlies voor een AEX-bedrijf sinds de boekhoudfraude van Ahold in 2003. In deze aflevering duiken we dieper in de angst van beleggers. Is deze wel terecht, staat het bedrijf er echt zó slecht voor? Verder gaat het over de andere beursbedrijven die met de kwartaalcijfers kwamen. Je hoort meer over de resultaten van BAM, Aegon, Fastned en Walmart.  De hele week staan we stil bij het cijferseizoen, deze dag bij de voedings- en levensmiddelenreuzen. Denk aan Unilever, Procter & Gamble en Nestlé. Hoe lang kunnen deze ondernemingen nog de prijzen blijven verhogen? Tot slot weer een vooruitblik op de beursdag van morgen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze aflevering hoor je alles over de nieuwe raming van het Centraal Planbureau. Zonder nieuw beleid van het demissionaire kabinet neemt het aantal Nederlanders in armoede volgend jaar toe met bijna een procentpunt. Het gaat om ongeveer een op de zeventien mensen. Verder in de uitzending duiden we de cijfers van Aegon, BAM en Adyen. En hoor je de laatste ontwikkelingen uit de oorlog in Oekraïne. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Weinig groei, hoge inflatie en een forse stijging van het aantal mensen dat in armoede leeft. Daar koerst de Nederlandse economie op af als het beleid niet verandert, zo blijkt uit de prognose die het Centraal Planbureau vandaag publiceert. Het kabinet zal dan ook aan de bak moeten om te voorkomen dat het leven voor Nederlanders onbetaalbaar wordt, zo waarschuwt het Nibud. Zijn steunmaatregelen onvermijdelijk? Presentator Jan Willem Wesselink in gesprek met Arjan Vliegenthart, directeur van het Nibud en met energiedeskundige René Peters, van kennisinstituut TNO.

Ondanks het wegvallen van de Russische overslag heeft het terminalbedrijf ECT qua winst en omzet een recordjaar achter de rug. Maar met de hoge inflatie, lagere volumes en de geopolitieke spanningen is het de vraag of het Rotterdamse bedrijf deze groei kan vasthouden. Leo Ruijs, topman van containerterminal Hutchison Ports ECT Rotterdam.  Macro met Boot  Elke dag een intrigerende gedachtewisseling over de stand van de macro-economie. Op maandag en vrijdag gaat presentator Thomas van Zijl in gesprek met econoom Arnoud Boot, de rest van de week praat Van Zijl met econoom Edin Mujagić.  Economenpanel In de aanloop naar de verkiezingen op 22 november laten meer politieke partijen het verkiezingsprogramma niet doorrekenen door het Centraal Planbureau. En: De Chinese economie glijdt af in een toestand van deflatie. Welke gevolgen heeft dat voor het westen?   Bert Colijn, senior econoom bij ING  Steven Brakman, hoogleraar internationale economie aan de Rijksuniversiteit Groningen Luister l Economenpanel Maagballonen Half Nederland is te dik. Een daarom heeft Allurion Technologies een nieuw wapen in de strijd tegen obesitas ontwikkeld: doorslikbare maagballonnen moeten patiënten van hun overgewicht afhelpen. Bovendien wil het medische bedrijf zijn intrede maken op de Amerikaanse markt. Gaat hun beursgang daarbij helpen? Te gast is Nick van Lanschot, zorginvesteerder en investeerder in Allurion  Zakenpartner  Ze wilde van kinds af aan piloot worden, maar kwam niet door de keuring. Gelukkig lag de tweede optie lag óók al jaren vast, want creatief zijn en een verhaal vertellen was voor haar geen probleem. Ze belandde in de marketing, klom via de wereld van opticiens op naar McDonald's en inmiddels werkt ze al elf jaar voor de Rabobank. Sinds vorig jaar ligt er zelfs een boek op tafel: The Female Fix, over vrouwen en zelfredzaamheid. De zakenpartner van de week is Marianne Bruijn, Hoofd Brand Activation & Sponsoring bij de Rabobank en schrijver van het boek The Female Fix.  Contact  BNR Zakendoen zendt elke werkdag live uit van 12:00 tot 14:30 uur. Je kunt de redactie bereiken via e-mail en X (voorheen Twitter).  Abonneren op de podcast van BNR Zakendoen kan via bnr.nl/zakendoen, of via Apple Podcast en Spotify. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoewel de inflatie gedaald is, is de mate waarmee een beetje teleurstellend. Dat vindt hoofd research Menno Middeldorp van Rabobank. 'Het is in lijn met wat we verwachtten, maar dan 0,2 procent lager.' Daarmee volgde Rabobank het Centraal Planbureau, wat eerder ook al aangaf te verwachten dat de inflatie sneller zou dalen. 'Dat belooft weer wat voor de koopkrachtberekeningen met Prinsjesdag', aldus Middeldorp. De inflatie blijft relatief hoog omdat de energieprijzen hard dalen ten opzichte van de piek waar Nederland vorig jaar mee kampte, duidt hij. 'In andere sectoren zit nog gewoon inflatie, en dat is gebruikelijk. Energieschokken golven altijd door in de rest van de economie.' Dalingen Maar wel met een vertraagd tempo dus, en daarom zijn de dalingen nog niet zichtbaar in andere takken van de economie. Als voorbeeld noemt Middeldorp de voedselprijzen, die nog altijd heel hoog zijn als gevolg van een prijsschok van agrarische grondstoffen. Hoewel die grondstofprijzen weer gedaald zijn, zijn de supermarktprijzen dat nog niet. Ook normaal, weet Middeldorp. 'Je hebt daar lange ketens, dus het duurt echt wel even voordat alles doorberekend is.'See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het kabinet gaat meer aandacht besteden aan het armoedebeleid, tot vreugde van de oppositie. Zij achten dat extra beleid hard nodig, omdat er vandaag de dag meer mensen in armoede leven. Maar hoogleraar Arnoud Boot is het daar niet mee eens. 'Armoede moet je hoe dan ook bestrijden, begrijp me niet verkeerd, maar het gaat wéér over nieuw beleid.' En dat stoot hem tegen de borst, waarmee hij 'heimwee' krijgt naar België. 'Daar heb je af en toe 500 dagen geen regering', stelt Boot. 'En 500 dagen dat er geen beleid wordt gemaakt.' Hij vindt dat er al voldoende beleid is, temeer omdat 'een maatschappij is ingericht op armoedebeleid'. 'En dat hebben we gemaakt over langere periodes van tijd.' Maar de oppositie vindt het niet genoeg. Zij baseren zich op het cijfers van het Centraal Planbureau, dat zegt dat er zonder maatregelen binnenkort sprake zal zijn van een miljoen mensen in armoede. Terwijl kabinet-Rutte IV juist de ambitie heeft om het aantal mensen in armoede te halveren. Boot: 'Het kabinet en CPB moeten reëel zijn; het aantal mensen in armoede schurkt áltijd tegen een miljoen aan', duidt hij. 'Dat is buitengewoon vervelend, omdat het laat zien dat er mensen tussen wal en schip vallen in onze maatschappij.' Vangnetten Of dat nou door eigen toedoen is, of door die van iets of iemand anders, volgens Boot zijn er voldoende vangnetten gecreëerd om dat op te vangen. Vangnetten die structureel onderhouden moeten worden, 'want er zijn nou eenmaal onzekerheden in de economie', vervolgt hij. 'En daarom heb je overheidsbeleid. Maar mijn grootste probleem zit hem in het feit dat de Kamer ogenblikkelijk in de modus schiet van nieuw beleid maken, om er invulling aan te geven terwijl er duizenden beleidsinitiatieven zijn.'See omnystudio.com/listener for privacy information.

De kans op een recessie in Nederland is toegenomen, concludeert het Centraal Planbureau. Ook de grote banken hebben hun economische verwachtingen naar beneden bijgesteld. Het zijn flinke tegenvallers voor het kabinet en voor minister van Financiën Sigrid Kaag, die vandaag met de Tweede Kamer debatteert over de voorjaarsnota en de vraag is of er verder bezuinigd moet worden. Presentator Jan Willem Wesselink bespreekt deze cijfers met Ester Barendregt, hoofdeconoom van de Rabobank.

Zo slecht staat Nederland er helemaal niet voor als het gaat om het financiële stelsel. Dat concludeert het Centraal Planbureau in een vandaag verschenen rapport. Temeer omdat Nederlandse banken er beter voor staan dan Amerikaanse banken, en dat is tot vreugde van macro-econoom Edin Mujagic. 'We worden tegenwoordig om de oren geslagen met negatieve berichten en feiten, dus het is echt een verademing.' Het CPB voorspelt tevens dat er in Nederland bijna geen kans is op een herhaling van de Amerikaanse bankensituatie, waarbij er sprake is van faillissementen en gedwongen overnames. 'Ook staan onze bedrijven en grosso modo goed voor, en heel belangrijk: het aanpassingsvermogen van die bedrijven is heel sterk', duidt Mujagic. 'Dat zijn allemaal zaken die je wil hebben als het minder gaat met de economie.' Want dat mag volgens Mujagic niet vergeten worden: het gaat nog altijd minder goed met de economie dan gehoopt. Het CPB houdt er derhalve ook rekening mee dat er nog altijd een kleine recessie kan volgen. En dat hangt vooral samen met de hoge inflatie, denkt Mujagic. 'Daardoor worstelt de Europese Centrale Bank (ECB) nog altijd met de vraag hoe ver de rente nog verhoogd moet worden', duidt hij. 'Een hogere rente is op de middellange termijn goed, want daarmee dam je de inflatie in. Maar op de korte termijn kan het voor problemen zorgen hier en daar.'See omnystudio.com/listener for privacy information.

Volgens hoogleraar Arnoud Boot is de discussie over de zogeheten graaiflatie - de onevenredige verhoging van prijzen ten opzichte van de inflatie - te koppelen aan de cijfers van PostNL. 'Er wordt namelijk gesuggereerd dat graaiflatie meer voorkomt in een geconcentreerde markt, en dan kijk je natuurlijk meteen naar PostNL.' Het Nederlandse postbedrijf heeft volgens Boot namelijk een monopolie op het gebied van brieven. En dat monopolie betekent dat PostNL de prijzen hoog kan vaststellen, duidt Boot. 'Graaiflatie betekent dat je prijsstijgingen blijft krijgen door bepaalde omstandigheden', stelt hij. 'En het monopolie van PostNL zorgt ervoor dat zij prijzen op een absoluut hoog niveau kunnen houden: een niveau wat de consument kan dragen.'Met als gevolg dat een bedrijf als PostNL dus hoge marges heeft, en kostenstijgingen vaak niet direct hoeft door te berekenen als ze plaatsvinden. 'De prijs was immers al hoog', aldus Boot. Daling van de winst Boot is het dan ook gedeeltelijk eens met de column die Mathijs Bouman vandaag in het Financieele Dagblad schreef, waarin hij stelt dat 'de monopolist zijn prijspleit zo heeft ingericht dat de hoogst mogelijke prijs uit de consument wordt geperst', en dat er 'bij een te enthousiaste doorberekening van de gestegen kosten, een daling van de optimale winst zal plaatsvinden'. Wel vindt hij dat Bouman op één vlak verkeerd zit. 'Net als het Centraal Planbureau', vervolgt hij. 'Als er concurrentie is terwijl je geen marge hebt, en dus iedere kostenstijging moet doorberekenen, betekent dat dat je in een geconcentreerde markt zonder concurrentie prijzen niet zult verhogen.'See omnystudio.com/listener for privacy information.

Uit onderzoek van het Centraal Planbureau blijkt dat veel bedrijven prima in staat zijn om de gestegen energiekosten door te berekenen, en daar in een aantal gevallen zelfs nog een schepje bovenop doen. Volgens hoogleraar Arnoud Boot kwamen daar twee belangrijke conclusies uit naar voren. 'De eerste is dat er in bepaalde bedrijfstakken gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheid om de prijzen extra te verhogen. Want als prijzen sterk fluctueren, valt het niet zo op als je de prijzen verhoogt. Maar de belangrijkste conclusie is dat het cruciaal is om bedrijven de gelegenheid te geven om zich zelf aan te passen. En dat kunnen ze.' Als voorbeeld noemt Boot dat de industrie 40 procent minder gas heeft verbruikt. 'Daarnaast krijg je ook aanpassingen in de samenstelling van bedrijven', vervolgt hij. 'We hebben in dit landje bepaalde bedrijfstakken die nooit zo groot hadden moeten worden, vanwege de energie en ruimte die ze verbruiken, of de luchtvervuiling die ze veroorzaken.' Als een gigantisch bedrijf als bijvoorbeeld Tata Steel een effect op de omgeving én een energieverbruik heeft dat niet past, dan moeten we volgens Boot van zo'n bedrijf af. 'Die luchtvervuiling in een dichtbevolkt gebied, daar moet je vanaf.' Zeker gezien de extreem lage werkloosheid in Nederland, is het volgens Boot onnodig om zulke bedrijfstakken in Nederland te houden. 'Dat is een valide argument in bijvoorbeeld Zuid-Europa, waar je een jeugdwerkloosheid van twintig procent hebt. In een land als Nederland is dat een raar argument om te gebruiken.'See omnystudio.com/listener for privacy information.

De nazit van de uitzending van 4 maart, met aan tafel een ex-baas van het Centraal Planbureau voor de Economie en een hoogleraar psychiatrie gespecialiseerd in de invloed van wat we eten op de gezondheid van ons brein. Vanuit hun beider opzichten hebben ze het onder de bezielende en vooral immer genuanceerde leiding van dr Kelder over de onderklasse, armoede en slechte gezondheid. Prof. dr. Coen Teulings pleit voor een zekere vorm van paternalisme, prof. dr. Iris Sommer voor het verspreiden van wetenschappelijke kennis over gezond (en betaalbaar) eten. Om eens te meer te eindigen bij de politiek. 

In deze aflevering hoor je alles over de Nederlandse economie die dit jaar en volgend jaar blijft groeien. Dat blijkt uit de nieuwe raming van het Centraal Planbureau voor 2023 en 2024. Ook bespreken we nieuws over China dat zich verzet tegen exportbeperkingen van bepaalde chipmachines van ASML, die het kabinet oplegt. Peking heeft gereageerd op de plannen van het kabinet. Minister Schreinemacher van Buitenlandse Handel stelt dat de beperkingen nodig zijn om de nationale en internationale veiligheid te waarborgen. En we bespreken het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De arbeidsinkomensquote is historisch laag, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Planbureau. En dat is al lange tijd zo, zo stelt econoom Arnoud Boot. 'En dat betekent in wezen dat de lonen in de Nederlandse economie te laag zijn.' En dat zorgt voor een dubio, denkt Boot. 'Dat is de discussie die meermaals gevoerd is en gevoerd zal worden', stelt hij. 'Ten tijde van een inflatie is men bang dat loonstijgingen leiden tot meer inflatie, maar dit is een structureel probleem: de lonen zijn structureel te laag. En dus is het de vraag hoe dat loongebouw - het loongemiddelde - hoger kan krijgen op een goede manier.' Dat is van belang volgens Boot, want als lonen te laag blijven, komen er nadelen bij kijken. 'Het is niet alleen nadelig voor de factor arbeid, maar het betekent ook dat de overheid het inkomen met een toelage', vervolgt hij. 'Dus eigenlijk worden arbeidskrachten door de overheid - dus de belastingbetaler - gesubsidieerd. De toelage is gewoon een inkomen wat niet betaald wordt door bedrijven, en dat is raar.' Dood gewicht Volgens Boot heeft het ook als bijeffect dat bedrijven en bedrijfsactiviteiten met lage toegevoegde waarde koste wat kost in stand worden gehouden. Boot: 'Ik moet daarvoor altijd denken aan de geweldig grote agrisector die we hebben. Als je naar de grote varkensstallen kijkt die we de afgelopen 20-25 jaar hebben gecreëerd, hoef je geen Einstein te zijn om te zien dat dat type hoogintensieve en milieubelastende activiteit voor Nederland geen toegevoegde waarde heeft.'See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het grootste gesubsidieerde theatergezelschap van Nederland annuleert voorstellingen vanwege de hoge werkdruk op de technische afdeling. Wat is er volgens de directeur belangrijker: het eeuwige streven naar vernieuwend theater met technische snufjes, of een normale werkdruk voor technisch personeel? Te gast is Clayde Menso, directeur van Internationaal Theater Amsterdam. Macro met Boot Elke dag een intrigerende gedachtewisseling over de stand van de macro-economie. Op maandag en vrijdag gaat presentator Thomas van Zijl in gesprek met econoom Arnoud Boot, de rest van de week praat Van Zijl met econoom Edin Mujagić. Economenpanel De koopkracht van huishoudens daalt het huidige en het volgende jaar met zo'n 4 procent, zo berekent het Centraal Planbureau. Dit ondanks het prijsplafond voor gas. En: wat is een omgekeerde rentecurve en waarom duidt dat op een recessie? Dat en meer bespreken we om 13.00 in het Economenpanel met: - Marieke Blom, hoofdeconoom bij ING; - Bas Jacobs, hoogleraar economie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Luister l Economenpanel Geniaal of Onzinnig Welk bedrijf droomt er niet van: het introduceren van een geniaal product of een briljante dienst. Maar wat in de ogen van het bedrijf in kwestie geweldig is, kan zo maar onzinnig zijn. Bij ons te gast is vandaag Marjolein Helder, algemeen directeur van Plant-e. Krapte op de arbeidsmarkt Het personeelstekort neemt steeds grotere proporties aan. Talloze vacatures blijven onvervuld en werkgevers zitten met de handen in hun haar. Wat betekent de krappe arbeidsmarkt voor ondernemers, hr-directeuren en bestuurders? Wat zijn mogelijke innovatieve en creatieve oplossingen? En waar zijn al die werknemers eigenlijk gebleven? Elke maandag ga ik op zoek naar antwoorden op deze vragen in de gesprekkenserie Zakendoen op een krappe arbeidsmarkt. Met vandaag een bondig gesprek over open hiring. Bij ons te gast is Jos van Delft, van Start Foundation. Zakenpartner Ze studeerde aan het University College in Utrecht, ging aan de slag als journalist maar wilde toch liever met tastbare producten werken. Daarom volgde ze een traineeship bij Ahold. Op de supermarktvloer zag ze hoeveel eten er verspild werd. Dit bracht haar op het idee een restaurant te openen wat gebruik maakt van voedsel dat anders zou worden weggegooid. Dit was de start van Instockmarket. De zakenpartner deze week is Selma Seddik, mede-oprichter van Instockmarket. Contact & Abonneren BNR Zakendoen zendt elke werkdag live uit van 12:00 tot 14:30 uur. Je kunt de redactie bereiken via e-mail en Twitter. Abonneren op de podcast van BNR Zakendoen kan via bnr.nl/zakendoen, of via Apple Podcast en Spotify.See omnystudio.com/listener for privacy information.

ABN Amro-econoom Piet Rietman schrikt van het aantal mensen dat met armoede te maken krijgt, als het kabinet niet ingrijpt. In de Macro-Economische Verkenning (MEV) van het Centraal Planbureau staat dat 1,3 miljoen mensen met financiële malaise te maken krijgen. 'Dat is schrikken. Afgelopen jaar waren het nog minder dan een miljoen mensen die onder de armoedegrens leefden. Komend jaar zullen dat 1,3 miljoen mensen zijn.' Rietman benadrukt dat het nog ergens kan uitvallen. 'Hierbij is geen rekening gehouden met de hogere energierekeningen. Reken je die erbij, dan zullen het bijna 1,5 miljoen mensen zijn die onder de armoedegrens zitten.'  Ondertussen wil de Tweede Kamer ook dat het CPB met een stresstest gaat komen, om te kijken hoe goed huishoudens bestand zijn tegen financiële tegenvallers. 'De huidige stresstest ging over de inflatiecijfers van maart. Dat lag toen rond de 5 procent. Nu zitten we gemiddeld over het hele jaar boven de 8 procent. Dus het is slim om die stresstest over te doen.'  Van het kabinet wordt er nu verwacht om maatregelen te nemen om de koopkracht van huishoudens te verbeteren. Dit jaar zou er volgens het kabinet niks meer kunnen gebeuren, maar volgend jaar zeker wel. Daar wordt dan ook druk over overlegd. Rietman heeft wel ideeën bij maatregelen die genomen kunnen worden. 'Op de korte termijn moet er een eenmalige transactie komen aan mensen die met betalingsproblemen zitten. Dat gaat met ongerichte maatregelen moeten gebeuren. Het moet snel, dus hoe sneller, hoe ongerichter', vindt Rietman. 'Hoe erg is het als mensen die geen hoge energierekening het ook zouden krijgen? Die mensen hebben misschien alsnog een laag inkomen, maar wel hele hoge uitgaven. Dan komt het als geroepen, denk ik.'  Maar ook wil Rietman dat er op de langere termijn maatregelen komen. In het kabinet en in de Tweede Kamer wordt er gedacht aan belastingmaatregelen. 'Lagere inkomsten- of loonbelasting wordt er gezegd. Ik denk dat er hetzelfde mee bedoeld wordt, maar je kan daarmee aan de kant van de werkgever of de werknemer verlagen. Daarnaast wordt er gerept over een hoger minimumloon', vertelt de econoom.  Rietman zet zijn vraagtekens bij de maatregelen waaraan gedacht wordt. 'Die lagere belasting is een paard achter de wagen spannen, vind ik. Werkgevers betalen lage lonen, vervolgens komen mensen niet rond en dan verlaag je de inkomstenbelasting. Maar dan heb je minder inkomsten voor je collectieve voorzieningen. Uiteindelijk verarmen we collectief omdat werkgevers minder betalen dan ze kunnen, gelet op de winsten. Dat is een verkeerde gang van zaken.'   See omnystudio.com/listener for privacy information.

De koopkracht gaat met 6,8 omlaag, zo raamt het Centraal Planbureau. Het zou een historische daling zijn, maar verrassend allerminst. 'Helaas niet', stelt senior-econoom Bert Colijn van ING. 'En het lijkt erop dat het inderdaad daarop uit gaat komen. Die raming is voor 2022 en we zijn al een eind op weg in het jaar. Je kunt zelf ook wel uitrekenen dat op het moment dat de lonen maar stijgen met 2 à 3 procent en de inflatie tikt de tien procent aan, dan kun je je borst natmaken.' Maar, het is niet alleen maar kommer en kwel. Zo is er aardig wat economische groei vastgesteld in het tweede kwartaal, die veel experts niet aan zagen komen. Twee cijfers met twee heel erg verschillende betekenissen, hoe kan dat? 'Het voelt bijna hallucinant dat je een China-achtig groeicijfer presenteert over het tweede kwartaal en tegelijkertijd zo'n grimmig beeld van de economieontwikkeling hebben.' Colijn vervolgt: 'Dat komt eigenlijk omdat we in het tweede kwartaal gewoon nog corona hadden, en een groot gedeelte van de economie zat toentertijd nog op slot. Dus in het tweede kwartaal hebben we een enorme inhaalgroei meegemaakt, en de consumptie kreeg daar een grote boost van.'See omnystudio.com/listener for privacy information.