Podcasts about bijzondere collecties

De universiteit en haar hoogleraren profiteerden van de Nederlandse koloniën, blijkt uit een recent rapport. Onderzoeker Ligia Giay vertelt. De Universiteit Leiden bestaat dit jaar 450 jaar. In deze reeks van de UBLpodcast duikt universiteitshistoricus Pieter Slaman in de geschiedenis van de oudste universiteit van Nederland. Dat doet hij aan de hand van stukken uit de Bijzondere Collecties van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL), én met een gast. Voor deze aflevering spreekt hij met Lidia Giay. Zij onderzocht onlangs het koloniale verleden van de Universiteit Leiden, op verzoek van het college van bestuur. Dat rapport werd begin april gepresenteerd. Met tal van concrete voorbeelden schetst Giay hoe bestuurders, wetenschappers en studenten actief waren in koloniale netwerken. Zo leidde de universiteit onder andere theologen op die naar de Oost gingen, en kwam er veel kennis van de Indonesische natuur en cultuur terug naar Nederland. Slaman en Giay gaan samen op een speurtocht naar dit koloniale verleden in Leiden. Daarvoor neemt Giay authentieke stukken mee uit de Bijzondere Collecties van de UBL, en laat Pieter zien wat er in het Leidse straatbeeld nog zichtbaar is van die band tussen de universiteit en de koloniën.

Studeren aan de Universiteit Leiden was lange tijd alleen weggelegd voor mannen. Maar dat wil niet zeggen dat vrouwen geen belangrijke rol speelden. De Universiteit Leiden bestaat dit jaar 450 jaar. In deze speciale 450-serie van de UBLpodcast duikt universiteitshistoricus Pieter Slaman in de geschiedenis van de oudste universiteit van Nederland. Dat doet hij aan de hand van historische documenten uit de Bijzondere Collecties de Universitaire Bibliotheken Leiden, én met een gast. Voor deze aflevering heeft hij Claire Morrisson in de studio. Zij doet aan de universiteit in Leuven promotieonderzoek naar de rol van vrouwen in de vroegmoderne tijd (1575-1675) aan de universiteit, zowel in Leuven als in Leiden. Vrouwen waren eeuwen geleden misschien geen officiële leden van de universitaire gemeenschap, maar ze lieten zeker hun stempel achter. Pieter Slaman is universiteitshistoricus. In deze podcastserie neemt Pieter zijn gesprekspartners mee op een tocht door de geschiedenis van de Universiteit Leiden. In iedere aflevering brengt het duo een bezoek aan een locatie die een speciale plek heeft in de historie van de universiteit.

De academische vrijheid is fel bevochten aan de Universiteit Leiden. Zo moesten wetenschappers zich ontworstelen aan de macht van de kerk. De Universiteit Leiden bestaat dit jaar 450 jaar. In een nieuwe reeks van de UBLpodcast duikt universiteitshistoricus Pieter Slaman in de geschiedenis van de oudste universiteit van Nederland. Dat doet hij aan de hand van historische documenten uit de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden, én met een gast. Dit keer te gast: Judith Pollmann, hoogleraar Vroegmoderne Nederlandse Geschiedenis. Zij gaat samen met Slaman op ontdekkingstocht om te zien hoe de zwaarbevochten academische vrijheid aan de universiteit is ontstaan. Met een glansrol voor de Franse filosoof René Descartes. Pieter Slaman is universiteitshistoricus. In deze podcastserie neemt hij zijn gesprekspartners mee op een tocht door de geschiedenis van de Universiteit Leiden. In iedere aflevering brengt het duo een bezoek aan een locatie die een speciale plek heeft in de historie van de universiteit.

Al sinds de oudheid zijn mensen gefascineerd door de dieren die in de zee voorkomen. Historicus Didi van Trijp vertelt hoe wetenschappers een paar honderd jaar geleden dachten over monsters en zeemeerminnen. Wat is feit en wat is fictie? En hoe bestudeer je wonderlijke beesten die je nooit met eigen ogen hebt gezien? In deze aflevering van de UBLpodcast vertelt Van Trijp over de wetenschap achter zeewezens, vroeger een zeer serieuze tak van sport. Dat doet ze aan de hand van stukken in de Bijzondere Collecties van de UBL. European City of Science In 2022 was Leiden de European City of Science. Ook de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) organiseerden een uitgebreid programma met activiteiten over de stad van de wetenschap. Dit is de laatste aflevering van de podcastserie over European City of Science, hierna volgt een nieuw onderwerp. De UBLpodcast is beschikbaar via de volgende kanalen: Soundcloud iTunes Spotify Castbox Stitcher

Irma Boom is grafisch ontwerper. In het Rijksmuseum stelt zij dertig van haar boeken ten toon. Boeken zonder inkt, of boeken zonder omslag. De boeken worden gepresenteerd naast kunstwerken uit het museum waar zij een sterke affiniteit mee heeft. Boom ontving voor haar werk verschillende onderscheidingen, zo kreeg ze in 2012 de Amsterdamprijs en in 2014 de Johannes Vermeer Prijs. Haar werk is opgenomen in de vaste collecties van de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam, MOTI in Breda en het Museum of Modern Art in New York.  Lotje IJzermans gaat met Irma Boom in gesprek.

Joseph Dalton Hooker was een Britse wetenschapper die een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de botanische wetenschappen. Botanisch filosoof Norbert Peeters vertelt over zijn fascinatie voor Hooker. In deze aflevering van de UBLpodcast vertelt Peeters over het leven van Joseph Dalton Hooker (1817 - 1911). Dat doet hij aan de hand van documenten uit de bijzondere collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden. Zo brengt Peeters kleurrijke platen mee van de planten die Hooker in zijn baanbrekende werk beschreef. Peeters is als botanisch filosoof gefascineerd door het leven en werk van Hooker, die lange en gevaarlijke reizen maakt om overal ter wereld de flora te beschrijven. Bovendien was Hooker een tijdgenoot van Charles Darwin, met wie hij veel correspondeerde. European City of Science In 2022 is Leiden de European City of Science. Ook de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) organiseren een uitgebreid programma met activiteiten over de stad van de wetenschap. Er worden tentoonstellingen, wandelingen, blogs, podcasts, boekensalons en talkshows voor het publiek gemaakt, waarbij natuurlijk stukken uit de Bijzondere Collecties centraal staan. Meer afleveringen De UBLpodcast is beschikbaar via de volgende kanalen: • Soundcloud • iTunes • Spotify • Castbox • Stitcher

Caspar Reuvens bekleedde als allereerste hoogleraar ter wereld een leerstoel in de archeologie. Ruurd Halbertsma treedt als conservator bij het Rijksmuseum van Oudheden in zijn voetsporen, en vertelt over zijn grote inspiratiebron. In deze aflevering van de UBLpodcast vertelt Halbertsma over het leven van Reuvens (1793 – 1835). Dat doet hij aan de hand van documenten uit de bijzondere collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden. Zo brengt Halbertsma onder meer de originele oratietekst mee die Reuvens uitsprak toen hij hoogleraar werd, en tekeningen van Romeinse opgravingen in Voorburg. Voor Halbertsma is het leven en werk van Reuvens extra interessant, want Reuvens speelde ook een belangrijke rol bij de stichting van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Halbertsma is daar momenteel conservator van de collectie over de klassieke wereld. In 2022 is Leiden de European City of Science. Ook de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) organiseren een uitgebreid programma met activiteiten over de stad van de wetenschap. Er worden tentoonstellingen, wandelingen, blogs, podcasts, boekensalons en talkshows voor het publiek gemaakt, waarbij natuurlijk stukken uit de Bijzondere Collecties centraal staan.

De Universiteit Leiden kent een lange geschiedenis van beroemde wiskundigen. In deze podcast laat wetenschapper Jan Vonk zien dat wiskunde altijd in ontwikkeling is, en dat doet hij aan de hand van historische documenten. Zo bespreekt Vonk onder meer een aantal documenten van de illustere Christiaan Huygens (1629 – 1695), die na zijn dood zijn archief achterliet aan de Universiteit Leiden. We horen onder meer hoe Huygens tot zijn beroemde slingerformule kwam, en wat huidige wiskundigen nog kunnen leren van zijn denkproces. Wiskundige Vonk laat je met andere ogen naar deze documenten kijken. Zo valt bijvoorbeeld op dat wiskundigen uit de tijd van Huygens veel meer woorden gebruikten dan formules. En je komt te weten dat de wiskunde geen afgerond verhaal is, maar eerder “een lange trektocht” op zoek naar meer antwoorden. In 2022 is Leiden de European City of Science. Ook Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) organiseert een uitgebreid programma met activiteiten over de stad van de wetenschap. Er worden tentoonstellingen, wandelingen, blogs, podcasts, boekensalons en talkshows voor het publiek gemaakt, waarbij natuurlijk stukken uit Bijzondere Collecties centraal staan.

Dat hedendaagse studenten regelmatig kattenkwaad uithalen is natuurlijk bekend. Maar ook in de zestiende eeuw konden ze er al wat van, vertelt letterkundige Olga van Marion aan de hand van historische documenten. Al ging het er destijds nog wel iets ruiger aan toe dan nu. In deze aflevering van de UBLpodcast keren we terug naar de vroege jaren van de Universiteit Leiden. Wie dacht dat de studenten destijds braaf in de banken zaten, komt bedrogen uit. Toen de studenten in opstand kwamen, ging het er hard aan toe. Wilde stakingen werden afgewisseld met periodes van geweld, en regelmatig grepen de studenten naar de wapens. Ook in deze aflevering van de podcast komen er weer originele documenten op tafel uit de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). Zo brengt Van Marion onder meer plakkaten mee die zijn uitgegeven door het College van Bestuur, en waarin studenten worden opgeroepen zich koest te houden. Deze waarschuwingen werden aan de deur van het Academiegebouw genageld. Themaprogramma Dit is de zesde en laatste UBLpodcast in het kader van het themaprogramma Universiteit en Studentenleven. Daarin belichten de Universitaire Bibliotheken Leiden het rijke verleden van de Universiteit Leiden en haar studenten. Speciaal voor het belangstellende publiek worden diverse online tentoonstellingen, boekensalons, talkshows ‘Van kluis naar kussen' en podcasts rond stukken uit de bijzondere collecties gepubliceerd.

De talkshow van Stadsschouwburg Utrecht, met hosts Patrick Nederkoorn & Oscar Kocken. Op 7 november ontvingen ze cabaretier Katinka Polderman en neerlandica Sophie Reinders. Zij kregen toegang tot de Bijzondere Collecties van de Radboud Universiteit. Wekenlang bladerden ze door eeuwenoude boeken. De pareltjes die ze vonden kwamen terecht in hun boek: Zwerfgoed, Doeboeck ter leering ende vermaeck. Tot ziens in Stadsschouwburg Utrecht!

Hansje van Halem is a Dutch designer based in Amsterdam. Her work revolves around the experimentation with shapes, colors, textures and type, both digitally and manually. In this interview she reflects on the work process of projects like the identity for the Lowlands festival or the ‘Theory of Type Design’ book by her former teacher Gerard Unger. Also her “In Patterns’ exhibit at Bijzondere Collecties in Amsterdam is discussed. Recorded on May 31st of 2019 in Amsterdam, The Netherlands. Hansje van Halem :: In Patterns exhibit Bijzondere Collecties :: Lowlands Festival :: File Download (54:50 min / 75 MB)

We gaan de feestdagen in met nog een recept uit het kookboek uit de vorige aflevering: het kookschriftje van mevrouw Viëtor uit Winschoten, opgeschreven in 1825. Natuurlijk zijn er uit die tijd genoeg kerstgerechten, maar het leek ons leuk om voor de verandering iets te maken voor de morning after: een gerecht voor als je zat bent van ingewikkelde recepten en voor als het geld op is. Bovengenoemd boekje werd bij ons gebracht door Alisa van de Haar van de Bijzondere Collecties van de Rijksuniversiteit Groningen - en daarom is zij nogmaals onze gastkok.

We maken een bitterkoekjesvla uit een wel heel bijzonder kookboek: een kookschriftje van een mevrouw uit Winschoten, opgeschreven in 1825. Het boekje werd bij ons gebracht door Alisa van de Haar van de Bijzondere Collecties van de Rijksuniversiteit Groningen - en daarom is zij onze gastkok deze aflevering.

Garech and Declan Stone published the first edition of their book Logo R.I.P. in 2003, and this month a revised edition is being presented. They talk about the life expectancy of logos, their most common death, and logo nostalgia. What are the effects of globalization on logo design? We asked them about their personal favorite logos and the logo hit-list. The interview ends with questions from the audience. Recorded in front of a live audience at Bijzondere Collecties (Special Collections department of the University of Amsterdam). Logo R.I.P. :: Bijzondere Collecties announcement :: Logo R.I.P. - the trailer :: Logo R.I.P. Facebook :: BIS publishers :: The Stone Twins :: File Download (22:09 min / 25 MB)

Typeradio talked to British writer Simon Garfield at Bijzondere Collecties, Amsterdam in front of a live audience (a first time for us). The occasion was the presentation of the Dutch edition of his book ‘Just My Type’ (in Dutch ‘Precies Mijn Type’). We asked Simon about his first typographic memories, and his ‘type awareness’ due to writing such a book. Just My Type made it to the NY Times best seller list and received both praise and criticism. Simon explains how he dealt with that. Recorded at Bijzondere Collecties (Special Collections department of the University of Amsterdam). Just My Type :: Bijzondere Collecties announcement :: Precies Mijn Type (dutch) :: Simon Garfield interview :: Simon Garfield video The Guardian :: Paul Shaw review of Just My Type :: File Download (25:04 min / 29 MB)