Nooit meer slapen

Ahmed Aboutaleb is bestuurder en politicus. In 2004 werd hij namens de PvdA wethouder in Amsterdam. Van 2009 tot 2024 was hij de burgemeester van Rotterdam. Daarnaast was hij in 2007 en 2008 staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het kabinet Balkenende IV. Vanaf dit jaar is Aboutaleb voorzitter van Jeugdzorg Nederland.  Nu verschijnt zijn boek ‘Thuis'. Een autobiografie waarin Aboutaleb voor het eerst terugblikt op zijn buitengewone leven en politieke carrière: van zijn jeugd in Marokko tot het burgemeesterschap van Rotterdam. Ellen Deckwitz gaat met Ahmed Aboutaleb in gesprek.

Mike van Diem is regisseur en scenarioschrijver. Hij won in 1998 een Oscar voor beste internationale film met zijn film ‘Karakter'. Daarnaast heeft hij films geregisseerd als ‘Alaska', ‘Tulipani' en ‘De surprise'. ‘Alaska' was zijn examenfilm en werd bekroond met een Gouden Kalf. Het was de eerste studentenfilm die deze prijs won en de film kreeg internationale erkenning. Nu gaat zijn nieuwe film 'Voor de meisjes' in première als openingsfilm van het Nederlands Film Festival (NFF). ‘Voor de meisjes' is een drama en sardonische komedie over twee bevriende koppels die hun vriendschap verliezen na een tragisch ongeluk waarbij hun puberdochters betrokken zijn. Atze de Vrieze gaat met Mike van Diem in gesprek.

Remco Breuker is hoogleraar en vertaler. Hij is gespecialiseerd in de middeleeuwse geschiedenis van Korea en Noordoost-Azië en in hedendaagse Noord-Koreaanse gebeurtenissen, waar hij meerdere boeken over heeft geschreven. Hij is vaak in de media om actualiteit rond Noord-Korea te verklaren en adviseert de overheid over de toestand in Korea. Nu verschijnt zijn nieuwe boek ‘De wereld volgens Noord-Korea', over de invloedrijke rol van Noord-Korea op het wereldtoneel. Hoewel Noord-Korea bekend staat als een gesloten dictatuur die zich schuldig maakt aan mensenrechtenschendingen, zouden Noord-Koreaanse militairen meevechten aan Russische zijde in Oekraïne. Breuker legt in zijn nieuwe boek onder andere uit hoe deze opmerkelijke samenwerking tot stand kwam.   Femke van der Laan gaat met Remco Breuker in gesprek.

Lena Bril is journalist en filosoof. Ze schrijft essays voor de Volkskrant en de Groene Amsterdammer over onderwerpen als nieuwe mannelijkheid, therapietaal en moderne etiquette. Bril is gefascineerd door de worstelende mens. Elke twee weken geeft ze lezers in Trouw advies bij moderne levensproblemen. Nu verschijnt haar eerste boek ‘In therapie'. Bril is zelf al tien jaar af en aan in behandeling bij een ggz-psycholoog en een psychiater, en dompelde zich een jaar lang onder in de coaching- en therapiewereld. Het boek beantwoord de vraag ‘waarom zoeken zoveel mensen hulp bij een coach of therapeut?' Ze gaat in op de discussie over een mogelijke mentale gezondheidscrisis en waar dit dan vandaan komt. Femke van der Laan gaat met Lena Bril in gesprek.

Hanne Hagenaars is curator en auteur. Ze is initiatiefnemer van het tijdschrift ‘The Dummy Speaks', een tijdschrift voor jongeren over beeldende kunst en van het (online) kunst magazine ‘Mister Motley', waarvan ze ook negen jaar hoofdredacteur is geweest.  Ondertussen publiceerde ze in 2006 haar eerste boek ‘Geen wolk, hoe kunst mijn leven redde'. Later maakte ze meerdere tentoonstellingen, waaronder ‘Be Calm' in het CBK.  In 2023 scheef ze haar tweede boek ‘Missen als een ronde vorm' en nu presenteert het Stedelijk Museum Schiedam een tentoonstelling ‘Missen als een ronde vorm. De kunst van het doorleven', geïnspireerd op Hagenaars boek. Er zijn werken van meer dan 30 internationale kunstenaars te zien, die gaan over verlies, gemis en hoe je je dierbaren dicht bij je houdt. 

Peter Buwalda is schrijver en columnist. In 2010 debuteerde hij met zijn roman ‘Bonita Avenue' waarvan 400.000 exemplaren zijn verkocht. De roman won meerdere debuut en literatuurprijzen. Zijn boek ‘Otmars zonen' kwam op de bestsellerslijst en kreeg internationale erkenning.  Nu verschijnt zijn roman ‘De jaknikker'. Het boek toont de ontknoping van het succes ‘Otmars zonen'. In ‘De jaknikker' keren we terug naar bastaardzoon Ludwig Smit en Shell-ceo Johan Tromp. Op Sakhalin Island komt de verhouding tussen de twee onder hoge druk te staan wanneer Ludwig carrière maakt als tassendrager van Tromp. Samen keren ze zich tegen de journaliste Isabelle Orthel, die hun relatie onbewust op de proef stelt. ‘De jaknikker' is deel twee van de trilogie.  Ellen Deckwitz gaat met Peter Buwalda in gesprek.

Tim Oliehoek is regisseur. Voor zijn drieluik 'De Zaak Menten' en voor de verfilming van de boekenreeks 'Het geheime dagboek van Hendrik Groen' won hij twee Gouden Kalven. In 2014 verscheen zijn film 'Wiplala' in de bioscoop, waarmee hij opnieuw op meerdere nominaties en prijzen kon rekenen. Tijdens het Nederlands Film Festival (NFF) gaan een film en een serie van Oliehoek in première. Zo verschijnt 'De ballonvaarder', waarin kippenhoudster Gaby, die samenwoont met haar moeder en haar zesjarige zoontje, op een dag ziet hoe een ballonvaarder neerstort op haar kippenhok. 'De ballonvaarder' is de eerste Nederlandse film die te zien is op Disney Plus. Oliehoeks serie 'Rust en Vreugd', gaat over de stadse Emma, die er na het overlijden van haar man achter komt dat hij zich had ingeschreven voor een volkstuinencomplex. Ze besluit het tuintje te gaan onderhouden, en belandt in een bont gemeenschap van tuinders. ‘Rust en Vreugd' gaat ook in première tijdens NFF en is later te zien bij Omroep Max. Femke van der Laan gaat met Tim Oliehoek in gesprek.

Thomas Rosenboom is schrijver. In 1983 debuteerde hij met zijn verhalenbundel ‘De mensen thuis'. Voor zowel zijn roman ‘Gewassen vlees' als voor ‘Publieke werken' ontving hij de Libris Literatuur Prijs. Daarop volgden romans als ‘De nieuwe man' die eveneens genomineerd werd voor de AKO Literatuurprijs en de NS Publieksprijs. Na dertien jaar weinig te hebben geschreven - met uitzondering van een klein boekje ‘De grote ronde' in 2020- keert hij terug met ‘Late vader'. Een literaire roman en egodocument over het vaderschap op zijn 66e. Het betekende een radicale breuk met zijn leven daarvoor, waarin hij nooit aan kinderen had gedacht, nooit echt had samengewoond, en het in gezelschap nooit langer dan drie uur uithield. Hoe heeft het vaderschap hem veranderd? Femke van der Laan gaat met Thomas Rosenboom in gesprek.

Nisrine Mbarki Ben Ayad is schrijver, dichter, programmamaker en vertaler. Haar poëziebundel ‘oeverloos' werd genomineerd voor de C.Buddingh'-prijs en de Grote Poëzieprijs in 2021. Mbarki Ben Ayad is programmamaker voor het literatuurfestival ‘Winternachten'. Nu verschijnt haar nieuwe roman ‘Kookpunt', waarin zich zeven verhalen afspelen in verschillende steden en landen. De zeven personages kruisen elkaars paden en onthullen samen het verhaal van een gebroken wereld, die - ondanks alles - nog steeds in staat is tot diepe, onvoorwaardelijke liefde.  Femke van der Laan gaat met Nisrine Mbarki Ben Ayad in gesprek.

Michel van Egmond is journalist en schrijver. In 2012 schreef hij ‘Gijp' en twee jaar later verscheen zijn volgende boek ‘Kieft'. Met beide biografieën over de gelijknamige sporters won hij de NS Publieksprijs. Hierna schreef Van Egmond in 2017 de biografie 'De wereld volgens Gijp', waarmee hij opnieuw de NS Publieksprijs won. Nu komt hij met ‘Writer's block'. Aangespoord door die telkens terugkerende vraag - 'wanneer ga je nu eens over iets anders schrijven dan voetbal?' – treedt van Egmond in ‘Writer's Block' buiten de lijnen van het sportveld. Dit keer bericht hij over een verzameling van zijn persoonlijke fascinaties, bijzondere mensen, zijn eigen leven, vergeten gebeurtenissen en voetbal. Femke van der Laan gaat met Michel van Egmond in gesprek.

Nelleke Noordervliet is schrijver. Ook is ze columnist voor dagblad Trouw en OVT. In 1987 debuteerde Noordervliet met ‘Tine of De Dalen', een historisch roman over de vrouw van Multatuli, waarna ze veelgeprezen romans publiceerde zoals ‘Het oog van de engel' en ‘De naam van de vader', een verhaal over Augusta de Wit die opzoek gaat naar de identiteit van haar vader, een Duitse soldaat, waarmee ze de Multatuliprijs won. In 2018 werd haar oeuvre geprezen met de Constantijn Huyens-prijs. In haar nieuwe roman ‘Het bewind van de gelukkigen', probeert een voormalig journalist op het platteland te ontsnappen aan het opgelegde geluk van het regime in een Europa zonder vrije pers. Atze de Vrieze gaat met Nelleke Noordervliet in gesprek.

Maroesja Perizonius is regisseur. Ze studeerde journalistiek aan de Hogeschool Holland. In 2004 maakte ze haar eerste film, ‘Communekind', een persoonlijke documentaire over haar jeugd in Bhagwan-communes. Voor deze film won ze de ‘Prijs van de stad Utrecht'. Over haar ervaringen bij de Bhagwan schreef ze ‘De droom van mijn moeder, leven in de Bhagwan-commune'. Nu heeft Perizonius een nieuwe film: ‘Children of the cult'. In deze documentaire, die kans maakte op een British Academy Film Award (BAFTA) en vijf sterren kreeg in ‘The Guardian', brengen kinderen die opgroeiden in Bhagwans Osho-sekte voor het eerst hun verhaal naar het grote doek. Ze vertellen over een patroon van misbruik en uitbuiting en confronteren de mensen die hiervoor verantwoordelijk waren. De film beleeft zijn Nederlandse première op het Nederlands Film Festival. Femke van der Laan gaat met Maroesja Perizonius in gesprek

Iva Bicanic is psycholoog. Daarnaast werkt ze als EMDR-therapeut, is ze het hoofd van het Landelijk Psychotraumacentrum van het UMC Utrecht en werkt ze als directeur-bestuurder van het Landelijk Centrum Seksueel Geweld (LCSG). Bicanic is gespecialiseerd in traumabehandeling van slachtoffers van seksueel misbruik. Eerder maakte ze de serie ‘De tranen van Tito', waarin ze door het land van haar ouders reist. In haar nieuwe serie ‘De bus naar Mostar' volgt Bicanic vier oud-handbalsters die begin jaren '90 uit Mostar vluchtten. 33 jaar later keren zij samen met Bicanic terug voor een emotionele reis langs herinneringen. Hun verhaal raakt aan thema's als oorlog, verlies en veerkracht. Femke van der Laan gaat met Iva Bicanic in gesprek. Triggerwarning: Deze uitzending gaat ook over seksueel geweld. Als je hierdoor geraakt wordt of ondersteuning nodig hebt, kun je altijd terecht bij het Centrum Seksueel Geweld op het gratis telefoonnummer 0800-0188. Dit nummer is 24/7 bereikbaar voor hulp, advies en ondersteuning. 

Kefah Allush is presentator en programmamaker van Palestijnse afkomst. In 2009 trad hij in dienst bij de Evangelische Omroep (EO) en werd uitvoerend producent van onder andere ‘De Pelgrimscode' en ‘The Passion'. Allush presenteerde ook programma's als ‘Jezus van Nazareth verovert de wereld' en ‘Oases in de Lage Landen'. In 2009 startte hij ook met het programma ‘De Kist', dat dit jaar terugkeert met een 15eseizoen. In het programma gaat Allush in gesprek met bekende Nederlanders over de dood, de zin van het leven en het leven na de dood. Femke van der Laan gaat met Kefah Allush in gesprek.

Rasit Elibol is schrijver en redacteur bij De Groene Amsterdammer. Hij ontving voor zijn werk meerdere onderscheidingen, waaronder in 2021 de Haagse Persprijs en een nominatie voor de European Press Prize. Ook verscheen van zijn hand het literaire essay ‘Camping blues' en hij stelde het boek ‘De nieuwe koloniale leeslijst' samen met stukken van Alfred Birney, Yra van Dijk en Lotfi El Hamidi. Nu verschijnt zijn boek 'Vuistslagen, over opklimmen en invechten'. In dit boek beschrijft Elibol de lastige jeugd die hij te verduren had.Het is een boek over opgroeien in armoede, leven met een migratieachtergrond en als buitenstaander. Femke van der Laan gaat met Rasit Elibol in gesprek.

Rob de Wijk is hoogleraar internationale betrekkingen aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). De Wijk is commentator op het gebied van veiligheidsvraagstukken en Europese integratie. Samen met Arend Jan Boekestijn en Hugo Reitsma maakt hij de bekroonde podcast ‘Boekestijn en De Wijk' van BNR. Ook publiceerde hij talloze boeken, waarvan ‘Het nieuwe IJzeren Gordijn' de meest recente is. In zijn nieuwste boek ‘Amerika en wij' toont hij dat de VS belangrijke kernwaarden niet meer met Europa deelt en hoe Europa hierop moet reageren. De Wijk stelt:   Aanvaard de nieuwe situatie en handel ernaar. De trouwe bondgenoot Amerika zoals wij die kenden komt niet meer terug, maar als Europa het spel goed speelt, kan het een leidende rol in de wereld gaan spelen en dus veel sterker uit de strijd komen.  Ellen Deckwitz gaat in gesprek net Rob van Wijk      

Gustaaf Peek is schrijver van romans, verhalen, gedichten, essays en films. Hij debuteerde in 2006 met de roman ‘Armin' en van zijn hand volgden romans als ‘Dover' en ‘Ik was Amerika'. Ook schreef hij de historische roman ‘A.D.', over een van de eerste schepen van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden die richting de Oost voer op zoek naar specerijen en andere buit. Zijn werk is onder meer bekroond met de BNG Nieuwe Literatuurprijs, de F. Bordewijk-prijs en een Gouden Kalf. Met zijn dichtbundel ‘Orang/oetan', die in september verschijnt, maakt hij zijn debuut als dichter. Femke van der Laand gaat in gesprek met Gustaaf Peek.

Eva Rovers is schrijver, medeoprichter van Bureau Burgerberaad en democratievernieuwer.Ze promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen en schreef de biografieën van schrijver Boudewijn Büch en kunstverzamelaar Helene Kröller-Müller, waarvoor ze de Nederlandse Biografieprijs ontving. In haar vorige boek ‘Nu is het aan ons' zette ze burgerberaden in Nederland op de kaart. Nu verschijnt van Rovers hand ‘Waarom we politiek niet alleen aan politici kunnen overlaten'. Daarin laat ze zien hoe ‘gewone mensen' de democratie van binnenuit kunnen versterken door middel van een burgerparlement - een Derde Kamer van gelote inwoners. Femke van der Laan gaat met Eva Rovers in gesprek.

Arnout Hauben is televisiemaker en medeoprichter van productiehuis De chinezen. Het huis maakt avontuurlijke programma's met een historische insteek. Hij maakte succesvolle series als ‘Ten oorlog' en ‘Rond de Noordzee' en in 2024 won Hauben met ‘Dwars door de lage Landen' de Gouden Televizier-Ring voor het beste televisieprogramma van het jaar. Nu keert hij terug op televisie in het programma ‘Interview met de Geschiedenis'. Daarvoor reist Hauben terug in de tijd om met historische figuren te spreken. Hij ontmoet hen op sleutelmomenten in hun leven, toen ze te gast waren in Nederland of België. Van Marie Curie in de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog tot Peter de Grote op een scheepswerf in Zaandam. Femke van der Laan gaat in gesprek met Arnout Hauben

Wim Voermans is hoogleraar staatsrecht aan de Universiteit Leiden. Van zijn hand verschenen boeken als ‘Gemeente in de genen', ‘Het verhaal van de grondwet', ‘Het land moet bestuurd worden' en ‘Onze constitutie'. Hij richt zich met name op de legitimiteit die grondwettelijke normen aan de politiek en het rechtssysteem verlenen. In september verschijnt zijn nieuwe boek ‘Actieve herinnering'. In dit boek kijkt Voermans naar de vele regels en normen die we hebben voor onthouden en herinneren. Hij stelt dat we de vergeetachtigheid van anderen vaak slecht verdragen, ondanks dat het menselijk brein ingericht is op vergeten. Daarom vielen we over Rutte heen toen hij zich de zinsnede ‘positie Omtzigt, functie elders' niet meer wist te herinneren en is (afwezigheid van) ‘actieve herinnering' een vaste uitdrukking geworden voor iemand die veinst iets niet meer te weten. Femke van der Laan gaat met Wim Voermans in gesprek.

Annejet van der Zijl is schrijver. Ze debuteerde in 1998 met ‘Jagtlust', waarna titels volgden als ‘Anna', de biografie van kinderboekenschijfster Annie M.G. Schmidt, en de waargebeurde liefdesgeschiedenis 'Sonny Boy'. Met werken als 'Bernhard, een verborgen geschiedenis' en ‘Gerard Heineken' won ze de M.J.Brusse-prijs voor beste Journalistieke Boek en werd ze genomineerd voor de Libris Geschiedenisprijs. Voor haar totale oeuvre ontving ze onder andere de Gouden Ganzenveer en de Amsterdamprijs voor de Kunst. Nu verschijnt van haar hand ‘De zwevende wereld'. Deze dubbelbiografie over Franz von Siebold en zijn dochter Oine Kusumoto is een geschiedschrijving van het oude Japan en een verhaal van de enorme invloed die deze verloren beschaving had op de westerse cultuur. Ellen Deckwitz gaat met Annejet van der Zijl in gesprek.

Beeldend kunstenaar Raquel van Haver werd geboren in Bogota, Colombia. Ze woont en werkt in Amsterdam. In haar schilderijen, die onder andere bekroond werden met de Koninklijke Prijs voor de Schilderkunst, verbindt ze persoonlijke verhalen met bredere culturele en politieke verhalen als migratie en spiritualiteit. Haar werk was te zien in tentoonstellingen in Colombia, Zuid-Afrika, Londen, Miami en nu in het Amsterdam Museum aan de Amstel. Speciaal voor 'Amsterdam 750' maakte Van Haver zes hedendaagse schuttersstukken van Amsterdammers die belangrijk zijn voor de stad, op het formaat van Rembrandts Nachtwacht. De portretten van denkers en makers als Joost van Bellen en Gloria Wekker vormen een eerbetoon aan de helden van nu. Deze zes installaties, geïnspireerd door klassieke regentenportretten uit de 17e en 18e eeuw, worden als solotentoonstelling onder naam ‘The Collateral Kin' gepresenteerd in de hoofdzaal van de tentoonstelling ‘Refresh Amsterdam #3: Imagine the Future'. Femke van der Laan gaat met Raquel van Haver in gesprek.

Zoë Papaikonomou is schrijver, onderzoeksjournalist en docent. Haar werk richt zich op het gebied van diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid. Ze is auteur van boeken als ‘Heb je een boze moslim voor mij?' en de survivalgids ‘Ongemakkelijke gesprekken'. Daarnaast maakt ze, samen met One'sy Muller, ‘de Bonte Was Podcast' over mediamissers en -opstekers op het gebied van diversiteit en inclusie. Dit jaar verschijnt de tweede herziene druk van ‘Heb je een boze moslim voor mij?'. Daarin onderzoeken Papaikonomou en onderzoeker Annebregt Dijkman waarom het (actualiteiten)media nog steeds niet lukt om diverser te worden, zowel in de afspiegeling van redacties als in hun manier van werken. Atze de Vrieze gaat met Zoë Papaikonomou in gesprek.

Erik Scherder is hoogleraar klinische neuropsychologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij verschijnt regelmatig in de media waarin hij de wetenschap van het brein voor een breed publiek begrijpelijk maakt. Zijn onderzoek richt zich met name op de positieve effecten van beweging op het functioneren van ons brein. Zijn boeken ‘Laat je hersenen niet zitten', ‘Singing in the brain' en ‘Oud worden, jong blijven' zijn bestsellers. In zijn nieuwste boek ‘Liever moe dan lui' legt hij uit waarom Artificiële Intelligentie (AI) slecht is voor de hersenen en voor het lichaam. Scherder ziet dat we massaal voor een scherm zitten en liever lui dan moe zijn en beargumenteert waarom we juist moeite moeten blijven doen. Femke van der Laan gaat met Erik Scherder in gesprek.

Daan Heerma van Voss is schrijver. In 2010 debuteerde hij met de roman ‘Een zondagsman'. Later verschenen van zijn hand titels als ‘De Laatste Oorlog', ‘Coronakronieken' en ‘Geen vaarwel vandaag' en werd zijn werk onder andere bekroond met De Tegel en de BNG Literatuurprijs 2023. Nadat Van Voss eerder dit jaar de haat naar vrouwelijke politici onderzocht in ‘Het geval Hekse Falsema', verschijnt in augustus zijn nieuwe roman ‘Schijnoffers'. Een roman die zijn twee favoriete genres in zich draagt, het Koude Oorlog-spionageverhaal en het familie-epos. Femke van der Laan gaat met Daan Heerma van Voss in gesprek.

Alara Adilow is dichter en schrijver van Somalische afkomst. Ze haalde in 2019 de finale van het NK Poetry Slam en publiceerde onder andere in de Gids, Tirade en de Revisor. In 2022 verscheen haar debuut, de dichtbundel ‘Mythen en stoplichten'. De bundel werd bekroond met de Herman de Coninckprijs en de C. Buddingh'-prijs en in 2023 stond de bundel op de shortlist van de Grote Poëzie prijs. Adilow werd in 2024 uitgeroepen tot literair talent van het jaar en nu ligt haar debuutroman ‘Kijk es naar al dat licht' in de boekhandels. ‘Kijk es naar al dat licht' gaat over het in stand houden van een relatie met personen die voortdurend uit elkaar lijken te vallen, en bevraagt in hoeverre het mogelijk is om bij elkaar te blijven als degene van wie je houdt je ook het meeste pijn doet.   Ellen Deckwitz gaat met Alara Adilow in gesprek.

Femke van der Laan gaat met Mark Lievisse Adriaanse in gesprek. Mark Lievisse Adriaanse is journalist. Sinds 2017 is hij werkzaam bij NRC. De eerste vijf jaar was hij politiek verslaggever in Den Haag en sinds 2022 bij de Binnenland-redactie. Daar schrijft hij met name over de maatschappelijke kant van politiek, over lokaal bestuur en over democratische ontwikkelingen. In 2021 won hij met Derk Stokmans De Tegel en De Loep voor een reconstructie van de eerste zes maanden van de coronapandemie. Nu verschijnt zijn boek ‘Wat iedereen aangaat', waarin hij betoogt dat de crisis van de democratie niet begon toen radicale populisten op het toneel verschenen, maar dat de democratie al decennia wordt verzwakt. Nu de democratie onder vuur ligt komt het erop aan haar belofte waar te maken: wat iedereen aangaat, moet door iedereen besloten worden.

Femke van der Laan gaat met Francine Oomen in gesprek. Francine Oomen is schrijver en ontwerper. Haar eerste kinderboek zag in 1990 het daglicht, maar grote bekendheid verwierf ze met de ‘Hoe overleef ik…' serie. Met deze boeken, die verschenen tussen 1998 en 2015, hielp Oomen vele pubers door de moeilijkheden van de puberteit. In 2015 gooide ze het roer om en stopte ze met het schrijven van kinderboeken. Sindsdien schreef ze boeken als ‘Oomen stroomt over', een graphic novel voor volwassenen met thema's als de overgang en emancipatie, en ‘Hoe overleven we?', een autobiografische graphic novel over intergenerationeel trauma. In 2023 verscheen het eerste deel voor volwassenen in de ‘Hoe overleef ik…' serie. ‘Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel?' werd genomineerd voor de NS Publieksprijs en werd het bestverkochte Nederlandse boek van dat jaar. Nu verschijnt Oomens vervolg op dit boek: ‘Hoe overleef ik alles wat anders gaat dan gedacht?'. Dit boek gaat over jezelf en elkaar leren kennen. Over risico's nemen, vriendschap, liefde en het doorzien en doorbreken van patronen.

Anita Terpstra is schrijver. Ze studeerde journalistiek en kunstgeschiedenis en debuteerde in 2009 met de thriller ‘Nachtvlucht', dat genomineerd werd voor de Schaduwprijs voor het beste Nederlandstalige thrillerdebuut. Later volgden veelgeprezen thrillers als ‘Anders' en ‘Samen', waarmee ze genomineerd werd voor de Gouden Strop. Daarnaast is Terpstra bekend van non-fictieboeken ‘Het huis vol' en ‘Hiltje' en haar roman ‘De moedermaffia'. Nu verschijnt van haar hand ‘De hoop van Holwerd'. Aan de hand van haar eigen familiegeschiedenis vertelt Anita Terpstra het verhaal van het dorp en zijn inwoners, maar ook dat van Friesland en zijn relatie met de zee. Femke van der Laan gaat met Anita Terpstra in gesprek.

Femke van der Laan gaat met Roufaida in gesprek. In 2015 debuteerde zangeres Roufaida Aboutaleb onder de artiestennaam Southbound met een EP die ze maakte tijdens haar studie aan het Rytmisk Musikkonservatorium in Kopenhagen. In 2023 brak ze definitief door met de ‘Roufaida EP', die haar, naast twee nominaties voor een Edison Award, internationale aandacht opleverde. Ze put inspiratie uit bestaande poëzie, de verhalen van Riffijnse vrouwen, en haar eigen ervaringen als Marokkaans-Nederlander. In haar muziek vertaalt ze de uitdagingen van deze tijd naar onconventionele melodieën en metaforische teksten. Zo nam ze eerder dit jaar een videoclip van het nummer ‘Ken Ness' op in Gaza, samen met een Palestijnse crew. Roufaida is op zaterdag 30 augustus te zien op festival Into The Great Wide Open en op 10 oktober verschijnt haar debuutalbum ‘Coming up for air'. Op het album staan nummers als ‘Silver Linings', dat eerder dit jaar verscheen.

Mira Feticu is een Roemeens-Nederlandse schrijver en debuteerde in 1993 in haar vaderland met een dichtbundel. Op 32‑jarige leeftijd verliet ze Roemenië en vestigde zich in Den Haag nadat ze verliefd was geworden op een Nederlander. Ze leerde Nederlands en begon in die nieuwe taal te schrijven. Haar Nederlandse debuut ‘Lief kind van mij' verscheen in 2012, daarna volgden meerdere romans en non-fictieboeken. Van ‘Liefdesverklaring aan de Nederlandse taal' (shortlist Jan Hanlo Essayprijs) verschenen inmiddels tien drukken. Na het verlies van haar geliefde schrijft Feticu in haar nieuwste boek, ‘Gewone Hollandse jongens', over rouw, lichamelijk verlangen en het zoeken naar houvast in de nabijheid van anderen. Het boek stond op de shortlist van het Boekenweekgeschenk 2025.   Ellen Deckwitz gaat met Mira Feticu in gesprek.

Zephyr Brüggen is theaterregisseur. Ze studeerde klassieke talen aan de University of Cambridge en theaterregie aan de Academie voor Theater en Dans in Amsterdam. Eerder maakte ze werk voor onder andere Karavaan (‘Antifaust'), Likeminds (‘Vecht'), en werkte ze samen met Maatschappij Discordia aan ‘Weiblicher Akt 13: De Ander (v)'. In haar nieuwste stuk, ‘Het Dromenpaleis', dat ze samen maakt met Han Ruiz Buhrs en Niels Kuiters, transformeert ze waargebeurde dromen van Amsterdammers, verzameld in het voorjaar van 2025, tot een betoverende theatrale installatie. De performance onderzoekt hoe dromen niet alleen persoonlijke en intieme hersenspinsels zijn, maar ook een collectieve spiegel van de samenleving kunnen vormen. Wat zeggen onze nachtelijke dromen over de wereld waarin we leven? ‘Het Dromenpaleis' is te zien tijdens Bosfest 2025 in het Amsterdamse Bostheater. Femke van der Laan gaat met Zephyr Brüggen in gesprek.

Gerbrand Bakker is auteur, columnist en hovenier, en een van de meest vertaalde hedendaagse Nederlandse schrijvers. Zijn (internationale) doorbraak kwam met ‘Boven is het stil' (2006). Het boek werd bekroond met onder meer de toonaangevende International IMPAC Dublin Literary Award, is bewerkt voor toneel en verfilmd, en werd in meer dan dertig landen verkocht. Zijn roman ‘De omweg' stond op de shortlist voor de Libris Literatuur Prijs en werd bekroond met de Independent Foreign Fiction Prize, een voorloper van de International Booker Prize. Zijn meest recente roman is ‘De kapperszoon' (2022). In de autobiografische reeks Privé-domein publiceerde Bakker al drie boeken: ‘Jasper en zijn knecht' (2016), ‘Knecht, alleen' (2020), en ‘Moeder, na vader' (2023). Nu is daar een vierde aan toegevoegd: ‘Aan mij heb je niks'. Femke van der Laan gaat met Gerbrand Bakker in gesprek.

Roosje Klap is ontwerper, graficus, onderzoeker en docent. Ze studeerde aan de Gerrit Rietveld Academie en runt sindsdien haar eigen interdisciplinaire ontwerppraktijk onder de naam ARK (Atelier Roosje Klap). Met ARK werkt ze op het snijvlak van kunst, design en technologie, vaak in de culturele sector. Haar collectief realiseerde projecten voor o.a. MU Hybrid Art House Eindhoven, het Digital Art Museum Taipei en het Nederlands Paviljoen op de Architectuurbiënnale Venetië 2023. In 2022 won ARK het Gouden Kalf voor Beste Digitale Cultuurproductie. Sinds mei 2024 is Klap algemeen directeur van Noorderlicht, een internationaal platform voor fotografie en beeldcultuur in Groningen. Als directeur en co-curator leidt Klap ook de Noorderlicht Biënnale. Deze editie, getiteld ‘Machine Entanglements' is te zien van 12 juli t/m 7 september op zes locaties in Noord‑Nederland. De Biënnale toont werk van ruim 70 kunstenaars die onderzoeken hoe technologie, ecologie en samenleving met elkaar verweven zijn. Femke van der Laan gaat met Roosje Klap in gesprek.

Dido Michielsen is schrijver en journalist. In 2019 debuteerde ze als romanschrijver met ‘Lichter dan ik', geïnspireerd op het leven van haar Javaanse betovergrootmoeder, die zich wist te ontworstelen aan de standenmaatschappij. Het boek werd bejubeld door de pers, won de Boekhandelsprijs 2020 en werd genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs. In 2022 verscheen het vervolg, ‘Engel en kinnari'. Eerder schreef ze verschillende non-fictieboeken, waaronder een biografie: ‘Moscow Times. Het Russische avontuur van Derk Sauer en Ellen Verbeek' (2013). Nu verschijnt de memoir ‘Verborgen vader'. Volgens Michielsen is het haar meest persoonlijke boek tot nu toe, waarin ze op zoek gaat naar haar biologische vader. Femke van der Laan gaat met Dido Michielsen in gesprek.

De installaties van kunstenaar Morena Bamberger zijn een ode aan haar Sinti roots, haar identiteit en Moeder Aarde. De Limburgse studeerde in 2018 af aan de Academy of Fine Arts and Design in Maastricht en creëert sindsdien installaties die door licht, geluid en geur een zintuiglijke reis zijn voor de toeschouwer. Bamberger won in 2018 de Gilbert de Bontridder Prijs en de Henriëtte Hustinxprijs en werd in 2022 bekroond met de Parkstad Limburg Prijs. Ze werd onder andere bekend door haar installatie ‘Sonnekaskro Djiephen', Sinti voor ‘Een Leven Van Goud'. Daarin liet zij de woonwagen als een kapel zien, waar religie en reizen samenkomen. Dit werk werd besproken in de New York Times. Nu tovert zij met haar installatie ‘Through Matter of Time' de zolder van het Stedelijk Museum Schiedam om tot een duister universum. In haar eerste solotentoonstelling buiten Limburg onderzoekt ze de overgang tussen leven en dood. De mystieke kanten van het leven en oude culturen vormen haar inspiratiebronnen. Femke van der Laan gaat met Morena Bamberger in gesprek.

Luk van Haute is auteur, gastprofessor aan de Universiteit Gent en vertaler. Hij studeerde Japanologie aan de Universiteit Gent en Universiteit van Tokio en verbleef in diverse hoedanigheden in Japan, onder andere als werknemer bij een filmproductiemaatschappij, als tolk, als schoonfamilie, als academicus, als journalist en als literair vertaler. Vooral als laatstgenoemde is hij sinds 2005 actief. Inmiddels vertaalde hij ruim dertig werken, van onder andere Haruki Murakami, Kenzaburo Oe en Yasunari Kawabata. Voor de door hem samengestelde en vertaalde bloemlezing ‘Liefdesdood in Kamara en andere Japanse verhalen' ontving van Haute in 2015 de Filter Vertaalprijs. Nu verschijnt zijn nieuwe boek ‘Trein naar Kamakura'. In dit boek gidst van Haute de lezer door zijn herinneringen aan zijn trips naar Japan, bezoekt hij plekken die een belangrijke rol spelen in boeken en interviewt hij de belangrijkste hedendaagse schrijvers.  Femke van der Laan gaat met Luk van Haute in gesprek.

Joris Koptod Nioky is filmmaker. Hij werkte meer dan twintig jaar in de culturele sector, onder andere als fotograaf, schrijver en muzikant, voordat hij in 2020 zijn debuut als regisseur maakte. Dat deed hij met ‘Portret van een mislukt schrijver'. Hij won daarmee de Filmprijs van de Stad Utrecht. In 2021 volgde zijn tweede film ‘Dit ben ik niet'. Daarvoor trok hij in bij zijn moeder Rian (71) om haar te laten reflecteren op het moederschap. Joris gebruikt zijn film om Rian te confronteren met de trauma's van het verleden, waar zij zich, na het zien van een tussentijdse montage, totaal niet in herkent. In zijn nieuwe film ‘Zoekjaar' bevraagt Nioky de Nederlandse bureaucratie. Hij volgt Chinese performancekunstenaar Nadh, die na het behalen van zijn diploma op een Nederlandse kunstacademie precies één jaar de tijd krijgt om een baan te vinden - zijn ‘zoekjaar' - anders moet hij weg uit Nederland. Joris Koptod Nioky volgt Nadh en houdt de kijker een spiegel voor: je kunt je naar de regels voegen, maar je kunt ze ook bevragen of verwerpen. Femke van der Laan gaat met Joris Koptod Nioky in gesprek.

Beeldend kunstenaar Susanne Khalil Yusef werd geboren in Duitsland, als dochter van Palestijnse vluchtelingen. Yusef behaalde haar bachelor en master in Fine Arts aan de St. Joost Academie in Den Bosch en raakte toegewijd aan onderzoek naar haar familiegeschiedenis en de Palestijnse diaspora tijdens een semester aan de International Academy of Art Palestine (IAAP) in Ramallah. Ze maakt kleurrijke installaties door verschillende media te combineren, zoals muurschilderingen, video, keramiek en publieksparticipatie. Hoewel haar felgekleurde werk luchtig en speels is, stelt ze kritische vragen over thema's als thuisland en ontheemding, identiteit en sociaalgeografische machtsverhoudingen. Werken van haar hand zijn op dit moment te zien op De Textiel Biënnale 2025 in Museum Rijswijk en in de vierde editie van ‘Makersgeheimen', in het Textielmuseum in Tilburg. Femke van der Laan gaat met Susanne Khalil Yusef in gesprek.

Atze de Vrieze ontvangt een inspirerende gast uit de kunst, cultuur of actualiteit, die vertelt over werk & leven. Nooit Meer Slapen is hét nachtelijke cultuurprogramma van de VPRO. In de nacht voer je nu eenmaal de beste gesprekken. Abonneer je nu op de podcast of luister live op NPO Radio 1, iedere werkdag om middernacht.

Deze zomer, tot en met 8 augustus, geniet je van onze selectie aan zomertips uit het afgelopen seizoen Nooit Meer Slapen. Sander Schimmelpenninck is journalist, columnist en schrijver. Schimmelpenninck werkte zich in korte tijd op tot hoofdredacteur van het tijdschrift Quote. Vanaf 2019 schrijft hij een wekelijkse column voor de Volkskrant en maakt hij samen met Jaap Reesema de Zelfspodcast. Ook verschijnt Schimmelpenninck regelmatig op televisie, onder andere in de VPRO-series ‘Sander en de Kloof' en ‘Sander versus de socials'. In zijn boek ‘De domheid regeert' analyseert Schimmelpenninck domheid als een politieke strategie, die schade verricht aan de rechtstaat, de democratie en de journalistiek. Femke van der Laan gaat met Sander Schimmelpenninck in gesprek.

Deze zomer, tot en met 8 augustus, geniet je van onze selectie aan zomertips uit het afgelopen seizoen Nooit Meer Slapen. Safae el Khannoussi is schrijver, docent en promovendus. Ze schrijft haar proefschrift over politieke filosofie en gevangenisabolitionisme vanuit dekoloniaal perspectief. Eerder publiceerde ze verhalen in De Gids. In haar werk staan thema's als ballingschap, voortvluchtigheid en het paradoxale bestaan van de migrant centraal. Haar debuutroman ‘Oroppa' volgt een groep outcasts die bij een verdwijning betrokken raakt. El Khanoussi leidt haar kleurrijke personages door een Europa dat meestal onzichtbaar blijft. Femke van der Laan gaat met Safae el Khannoussi in gesprek.