Podcasts about natuurlijk

De Eredivisie lijkt met Jorrel Hato en Igor Paixão twee absolute uitblinkers te verliezen, aan respectievelijk Chelsea en Olympique Marseille. Wat nu voor Ajax, dat versterking nodig heeft op drie posities? En moet Feyenoord de markt op voor een nieuwe linksbuiten? Natuurlijk laat ook PSV zich niet onbetuigd, al blijkt vijftien miljoen euro niet genoeg om een van de grootste talenten van de Deense competitie binnen te halen. Dat en véél meer in de nieuwe aflevering van #DoneDeal, de transferpodcast van VoetbalPrimeur!See omnystudio.com/listener for privacy information.

In een nieuwe aflevering van Kick-off bespreken Mike Verweij, Pim Sedee en Hein Keijser het allerlaatste voetbalnieuws. Natuurlijk wordt er teruggeblikt op de Europese wedstrijden van FC Utrecht en AZ, vooral Utrecht bewees zichzelf een dienst door met 1-3 te winnen in Moldavië. Bij AZ is er werk aan de winkel, wordt het Parrott of Meerdink als eerste spits? Het transfergeweld is losgebarsten bij alle clubs. In Kick-off nemen de heren de laatste stand van zaken door. Gaat Hato naar Chelsea? Komt Oscar Gloukh nog naar Ajax? En gaat Rashford een hit worden bij FC Barcelona? See omnystudio.com/listener for privacy information.

Deze week zagen en hoorden we enigszins vertrouwde beelden. In Kyiv en andere steden gingen Oekraïners de straat op om, voor het eerst sinds de oorlog is uitgebroken, te protesteren tegen een president. Volodymyr Zelensky had een wet ondertekend die de onafhankelijkheid van twee anti-corruptieorganisaties uitholt en ze meer onder de overheid plaatst. En dat trekken Oekraïners niet, die aan het front juist vechten voor hun vrijheid en onafhankelijkheid en al jaren tegen corruptie. Sindsdien staat Zelensky onder druk van de straat, vanaf sociale media en vanuit de EU en lijkt hij in te binden. Dit bespreken we met twee gasten die er bovenop zitten. Ze kennen het geluid van Kyiv, van de Oekraïners als geen ander. Correspondent Chris Colijn bekeek de ontwikkelingen vanaf de straten en consul Karel Burger Dirven legde zijn oor te luister bij de ambassadeursconferentie in de hoofdstad, waar hij onder meer sprak met de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Andrii Sybiha. Vragen zijn waarom zet Zelensky deze stap, wie jaagt hij allemaal tegen zich in het harnas, dwaalt hij af van het pad naar EU-lidmaatschap en is hij een democraat in hart en nieren? Natuurlijk hebben we een mop van onze Joost. Waar hij zich nu bevindt, hoor je uitgebreid in de volgende aflevering. Deze podcast brengen we iets eerder uit dan de bedoeling is (gewoonlijk doen we dat vrijdagochtend om 0600), maar de ontwikkelingen in Oekraïne kunnen elkaar snel opvolgen. Een dag later kan alles weer oud nieuws zijn. Vandaar dat deze uitzending eerder verschijnt. Hosts: Geert Jan Hahn Floris Akkerman Honorair consul: Karel Burger Dirven Correspondent in Kyiv: Chris Colijn Wereldjournalist: Joost BosmanSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Het lijk net een titel van een spannend kinderboek: De Moerasvogels van het Tuschenwater. Een vogel die al lang op het verlanglijstje van Gip staat en gek genoeg óók op die van Arjan, maar dan op de zelf-ontdeklijst. De grote karekiet. Deze vogel lijkt, het zal je niet verbazen, redelijk veel op zijn kleinere broertje, maar dan, hou je vast, groter. Natuurlijk is dit vloeken in de kerk volgens Arjan en heeft hij nog tal van kenmerken die anders zijn als je goed kijkt. Maar oke, voor de beginnende vogelaar kan je rustig beginnen met het feit dat 'ie groter is. Wél een stuk zeldzamer en daar doe je het voor lieve mensen. Althans Arjan dan. ;) Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze zomerse aflevering van De Interieur Club Zomergasten is Paulien Huizinga te gast en gaat in gesprek met Mark Timo. Ze vertelt over haar bijzondere reis van Miss Universe naar tv-presentator en nu succesvolle fotograaf en art consultant. We praten over haar liefde voor naaktfotografie, haar bedrijf Dit Is Geen Galerie en hoe ze kunstenaars zonder galerie een podium biedt. Paulien deelt haar visie op kunst in interieurs: weg met de clichés, op naar meer persoonlijkheid! Ook hoor je waar zij haar inspiratie vandaan haalt—van stoffige ateliers tot het magische Museumhuis Bartolotti in Amsterdam. Ze is uitgesproken over designbeurzen, en niet bang om de gevestigde orde ter discussie te stellen. Natuurlijk hebben we het ook over haar zomerse plannen in Friesland, AI in fotografie, en haar fascinatie voor contrasten en structuren. Een creatief en eerlijk gesprek met een vrouw die haar eigen pad durft te kiezen.Music from #Uppbeathttps://uppbeat.io/t/hartzmann/buoyantLicense code: 2AE87LQB17XZQJL6

Het is maandag 21 juli en Tina praat je weer bij over het laatste medianieuws. In deze aflevering: gaat Gordon in De Oranjezomer onthullen dat hij een eigen radioshow begint? Ook is er meer bekend over de nieuwe Flodder-serie, en: waarom horen we bijna altijd mannen als voice-overstem, en zelden vrouwen? Natuurlijk ontbreken de kijkcijfers, kijkersvragen en Tina’s kijktip niet in deze gloednieuwe aflevering van Tina’s TV Update! Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via sales@audiohuis.com.

Wat begon als een uit de hand gelopen hobby is nu al zes jaar een vaste waarde in het Nederlandse podcast landschap. In deze aflevering vieren we dat met een bijzondere opname vanuit de Kookboekhandel in Amsterdam, samen met publiek. We blikken terug op zes jaar podcast maken, delen onze favoriete kookboeken en wijnen, bespreken luisteraars reacties – van lof tot scherpe kritiek – en vertellen hoe de podcast achter de schermen tot stand komt. Natuurlijk schuiven ook Jesse en Annie aan, om te praten over hun rol, favoriete afleveringen en opvallende momenten.We delen persoonlijke verhalen, anekdotes over mislukte opnames, een openhartig gesprek over culturele gevoeligheden en het belang van goede research. Met bijna 800 recepten op onze website, meer dan een miljoen downloads en toegewijde brigade-leden en luisteraars, is dit een eerlijke en vrolijke ode aan lekker eten en genieten van het leven.ShownotesBij elke aflevering maken we uitgebreide shownotes, met informatie uit de podcast en links naar recepten. De shownotes staan op: watschaftdepodcast.com.Word lid van de BrigadeAls lid van De Brigade krijg je een advertentievrije podcast met exclusieve content, toegang tot onze online kookclub, kortingen, winacties en steun je de podcast. Word lid via: petjeaf.com/watschaftdepodcast. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

In aflevering 193, de laatste voor de korte zomerstop, hebben we veel te bespreken.We analyseren bijvoorbeeld het faillissement van BALR. Want wat ging daar eigenlijk mis en waarom was de analyse in de kranten zo matig? Natuurlijk hebben wij daar als 'Podcast van de Antwoorden' en erkende betweters wel ideetjes over. En dan die Vlap-soap in Twente. Natuurlijk moet hij die overstap naar Moskou helemaal niet willen, maar waarom is de club niet wat scherper? Nu gaat die discussie alle kanten op en kan die jongens zelf niks zeggen.Plus we hebben Formule 1-watcher Erik van Haren van de Telegraaf als belgast. Hij weet precies wat er allemaal achter de schermen gebeurt en verwacht eigenlijk dat Max blijft. In ieder geval komt er binnen drie weken zekerheid en misschien wel eerder. Anders mogen we hem bellen. Verder beschrijft hij zijn relatie met ex-Red Bullbaas Horner. Plus waarom zijn ze daar zo achterdochtig allemaal bij dat Red Bull?Verder gaat het over ADO. We kregen een prima tip van vaste luisteraar Richard over een interview op TV West met de directeur. Die praatte veel en zei weinig. En het was allemaal zo onnodig; met het rechttrekken van een foutje in de structuur van de club kom je al een heel eind. Zo, weer drie thema's opgelost zodat jullie fris de zomer in kunnen.Tot over een week of drie!

Liefhebbers van de fiets, welkom bij Fiets de Podcast! Menno Grootjans was er al bij toen racefietsen nog van staal waren, velgremmen de standaard waren, en ‘gravel' nog gewoon Roland Garros betekende. Drie decennia lang was hij een van de gezichten achter Fiets Magazine, verantwoordelijk voor talloze fietstests, fietsreisverhalen, bijzondere reportages over retrofietsen en hun kleurrijke eigenaars, en nog veel meer.Menno kent elk onderdeel van de fiets, reed duizenden kilometers in dienst van onze lezers en wist altijd helder en eerlijk te oordelen. Daarom deelt hij in aflevering 97 zijn belangrijkste lessen uit drieëndertig jaar fietsindustrie, bijzondere anekdotes op én naast de fiets, en welke testfietsen een onuitwisbare indruk hebben gemaakt. En bovenal: wat volgens Menno écht telt op de fiets.Natuurlijk schuift ook hoofdredacteur Edwin Haan aan, en mijn naam is Herman van Tilburg. Veel luisterplezier!

Het is woensdag 17 juli en Tina praat je weer bij over het laatste medianieuws. In deze aflevering: Simon Keizer maakt een comeback en wel bij de NPO. Verder de terugkeer van Helene Hendriks en Jack van Gelder en moet er minder ruimte gemaakt worden voor B&B bij RTL Boulevard? Natuurlijk ontbreken ook de kijkcijfers, kijkersvragen en Tina’s kijktip niet in deze gloednieuwe aflevering van Tina’s TV Update! Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via sales@audiohuis.com.

Het cijferseizoen is gestart en de eerste koersreacties liegen er niet om. Natuurlijk staat Simon daarom stil bij de cijfers van ASML. En het is nooit helemaal koek en ei tussen Trump & Powell; maar komt hun ruzie nu tot een kookpunt of loopt het (weer) met een sisser af? Dit een meer in de nieuwe Blik op de beursweek. Dagelijkse updates, uitgebreide analyses, inspiratie voor duurzaam beleggen en meer info bij deze podcast vind je op: ing.nl/beursnieuws. Beleggen brengt risico's met zich mee. Je kunt je inleg of een deel hiervan verliezen.

Rusland is verantwoordelijk voor het neerhalen van vlucht MH17, zo oordeeelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vorige week. Hoe belangrijk is deze uitspraak voor de nabestaanden? We vroegen het aan Piet Ploeg, voorzitter van Stichting Vliegramp MH17.

Het is woensdag 16 juli en Tina praat je weer bij over het laatste medianieuws. In deze aflevering: opnieuw Nederlands succes bij de Emmy’s! Verder gaat het over de deskundigen van RTL Boulevard, met als opvallendste naam Albert Verlinde, hij stopt namelijk bij Vandaag Inside. Tot slot: het programma Het Conclaaf gaat definitief niet door. Natuurlijk ontbreken ook de kijkcijfers, kijkersvragen en Tina’s kijktip niet in deze gloednieuwe aflevering van Tina’s TV Update! Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via sales@audiohuis.com.

Het is vandaag dinsdag 15 juli. Een mooie start voor de opening van B&B Vol Liefde. Het programma opende gisteren met een ruim kijkcijferrecord. Groot nieuws voor Dyantha Brooks, want haar nieuwe show De Volgers op SBS6 is geschrapt. Verder praat Tina ons bij over de laatste geruchten omtrent de nieuwe Wie is de mol?-kandidaten. Natuurlijk bespreekt Tina de kijkcijfers en geeft ze antwoord op de tv-vragen. Tot slot deelt Tina haar kijktip voor vanavond.

Het is zomer en dus blikken we in deze nieuwsaflevering vooruit wat de Zomer Efteling ons dit jaar gaat brengen. Natuurlijk staan we uitgebreid stil bij de opening van het Eiland van de Vijf Zintuigen en alle ontwikkelingen rond het Efteling Grand Hotel van de afgelopen 3 weken. Ook discussiëren we over de mate van onderdompeling in themagebieden in de Efteling en beoordelen we de nieuwe bewegwijzering in het park. Maar we hebben ook zelf een mooie aankondiging: we gaan weer het theater in! Show notes De Buitenwereld 23: Reisgids cruisevakantie (https://kleineboodschap.com/debuitenwereld/2025/4/5/23-reisgids-cruisevakantie) Zomer in de Efteling: nieuwe shows, zomers entertainment en langere openingstijden - YouTube (https://www.youtube.com/watch?v=gGd3qDhhsvY) Kleine Boodschap: "Na alle discussies over wat er met de paden achter het Efteling Grand Hotel gaat gebeuren wordt het dit” - Bluesky (https://bsky.app/profile/kleineboodschap.com/post/3lsyacrfxsc2m) Efteling: commercial Efteling Grand Hotel (2025) - YouTube (https://www.youtube.com/watch?v=7-EqI-HgevE) Nick Ringelberg: "Efteling Grand Hotel Bouwupdate!" - Bluesky (https://bsky.app/profile/ringelbergnick.themepark.nu/post/3lsu4zyvhwk2b) Nick Ringelberg: "Wereld van Parkeren" - Bluesky (https://bsky.app/profile/ringelbergnick.themepark.nu/post/3ls2v4stm3x2x) Naam van nieuwe Efteling attractie - Instagram (https://www.instagram.com/p/DLjlcJxB8Dr/?hl=en) Nieuwe wegwijspalen helpen je navigeren door de Efteling (https://www.efteling.com/nl/blog/backstage/nieuwe-wegwijspalen-helpen-je-navigeren-door-de-efteling) Efteling en Anton Pieck Verzamelbeurs (https://eapbeurs.nl/) Gesloten attracties - Efteling (https://www.efteling.com/nl/park/informatie/in-onderhoud) Efteling Theater letters op Instagram (https://www.instagram.com/reel/DLy7WZrvA3_/?igsh=MTh1cmJueHdxZDJxaQ%3D%3D) Ontdek de nieuwe boten voor de Gondoletta (https://www.efteling.com/nl/blog/nieuws/ontdek-de-nieuwe-boten-voor-de-gondoletta) Efteling openingstijden & verwachte drukte (https://www.efteling.com/nl/park/openingstijden) Efteling Vertelt: Joris en de Draak (try-out) | Theater De Leest (https://www.deleest.nl/programma/efteling-vertelt-xq23) Halsteren 8 mm film deel 026 Efteling - YouTube (https://www.youtube.com/watch?v=bJSqLqZbTiQ) Duurzame showverlichting in de Efteling (https://www.av-entertainment.nl/magazine/artikel/1895/40639/Duurzame-showverlichting-in-de-Efteling) Efteling zet verkeersregelaars in om chaos voor de poort te voorkomen | (https://www.bd.nl/loon-op-zand/efteling-zet-verkeersregelaars-in-om-chaos-voor-de-poort-te-voorkomen~a4b2194c/)bd.nl (http://bd.nl) Reparatie van geplaagd kunstwerk kost tot 1 miljoen euro, Tilburg vraagt Efteling om advies | (https://www.bd.nl/tilburg/reparatie-van-geplaagd-kunstwerk-kost-tot-1-miljoen-euro-tilburg-vraagt-efteling-om-advies~a32c9239/)bd.nl (http://bd.nl) Mogelijk urenlang geen stroom deze winter in delen van Brabant door vol net - Omroep Brabant (https://www.omroepbrabant.nl/nieuws/4712055/mogelijk-urenlang-geen-stroom-deze-winter-in-delen-van-brabant-door-vol-net) Hostel Texel, op loopafstand van Den Burg | Stayokay (https://www.stayokay.com/nl/hostel/texel) Time Warp Theater - Continium Discovery Center - Dark Ride Database (https://darkridedatabase.com/rides/time-warp-theater/) Stap in de wereld van de schoen | Schoenenkwartier (https://schoenenkwartier.nl/) UMU - Universiteitsmuseum Utrecht - Museum voor nieuwsgierige mensen (https://umu.nl/) • • Dept. Q | Netflix (https://www.netflix.com/nl/title/81487660)

Michel Vlap staat voor een omstreden transfer van FC Twente naar Spartak Moskou. Dat was het grootste voetbalnieuws van de eredivisie afgelopen week. En dus spreekt LC-verslaggever Sander de Vries daar ook uitgebreid over met Jan Vlap, vader van de voetballer uit Sneek, in deze aflevering van Omroep Abe. ­ Hoe beleefde Vlap senior de voorbije dagen? Wat vindt hij van de moreel-ethische kant van dit verhaal, die onlosmakelijk is verbonden aan deze transfer? En wat vindt hij ervan dat zijn zoon mogelijk straks in een oorlogsland zit? ­ ,,Ik slaap heel weinig”, zegt Jan Vlap. ,,Natuurlijk voelen wij deze keuze ook. Alleen is het een keuze van Michel. En ik sta achter de keuzes die hij maakt. Het gaat erom dat je je kind steunt.” ­ Naast de situatie rondom Michel Vlap worden ook de actualiteiten besproken. SC Heerenveen speelde vrijdagavond gelijk in een oefenduel met Telstar (1-1) en wat voor ontwikkelingen zijn er op de transfermarkt? ­

In deze aflevering van P Voor Podcast duiken we in de nieuwe Superman-reboot, waarom Jurassic Park compleet tegenvalt, onze verwachtingen voor Blade, en bespreken we Squide Game seizoen 3. Natuurlijk nog véél meer talk, filmmeningen en bro-scienes. Luister, deel en laat weten wat jij vindt!

In het Telegraafkwartier blikt hoofdredacteur Kamran Ullah terug op de afgelopen nieuwsweek. Door een netwerkstoring kon de krant op woensdag niet overal in het land worden bezorgd. Heel pijnlijk, maar ook mooi om te zien hoe dit werd opgepakt door trouwe abonnees, vertelt Kamran. Woensdag bracht De Telegraaf de wereldprimeur over het vertrek van Christian Horner, teambaas en CEO van Red Bull Racing. Verder in deze nieuwe aflevering: opmerkelijk dat de Stint wél verboden is, maar de fatbike nog altijd niet ondanks de vele ongelukken. En de hoofdredacteur ergert zich aan de NPO-programmering.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Gisteren stond bitcoin op een all-time high! Althans, was het echt een ATH? Bert legt het uit in de marktupdate. Natuurlijk geven we ook onze kijk op het nieuws rondom Bitvavo, waar CEO Mark Nuvelstein deze week zijn rol als CEO neerlegde. Verder bespreken we natuurlijk onze bookmarks. Veel luisterplezier!Probeer Bitcoin Alpha 2 weken gratis!Satoshi Radio wordt mede mogelijk gemaakt door: Amdax, Watson Law, HVK Stevens en onze hoofdsponsor Bitvavo.Timestamps(00:00:00) Welkom en Podcast Introductie(00:10:00) Bitvavo-ceo Nuvelstijn treedt terug om integriteitskwestie(00:53:00) Bookmark van Bart: “Fiat is hopeless”(00:58:00) Bookmark van Peter: “Crypto Week” komt eraan!(01:00:30) Bookmark van Peter: IBIT nu meer dan 700.000 BTC groot(01:10:00) Bookmark van Bart: Mysterious Bitcoin Whale Moves $8 Billion in 'Largest Daily' Transfer of Old BTC in History(01:27:00) Bookmark van Bart: Revolut crypto rekening en Bitcoin backed loans(01:36:00) Marktupdate(02:20:21) EindeBookmarksBert:Bart:pump.fun doet een ICOToken distributionBBVA is live met hun crypto product“Fiat is hopeless”Mysterious Bitcoin Whale Moves $8 Billion in 'Largest Daily' Transfer of Old BTC in HistoryARTIKELBOOS gaat achter de pump and dump memecoin van Royalistiq aanPeter:“Crypto Week” komt eraan!BNY gaat Ripple's stablecoin-reserve bewarenEmirates gaat crypto accepteren als betaalmiddelIBIT nu meer dan 700.000 BTC groot

Vandaag gaat het bij Money Talks over iets waar veel jongeren van dromen: een eigen onderneming starten. Maar wat nou als je geen bergen cash hebt? Kan je dan wel beginnen? Natuurlijk weer met Revy Rosalia van Rabobank, onze financiële expert die alles weet over starten met weinig geld, slimme tips en de fouten die je wil vermijden. Heb je echt geld nodig om een bedrijf te starten? Het is handig om een startkapitaal te hebben om de eerste kosten van je bedrijf te kunnen betalen. Hoeveel? Dit hangt sterk af van het soort bedrijf dat je gaat starten. Bijvoorbeeld voor een contentmaker is dat beperkt, voor een productiebedrijf veel meer. Tip:  het maken van een financieringsbegroting helpt je bij de start van je bedrijf. Een bedrijf beginnen zonder geld? Valt je plan dan in duigen? Dat hoeft zeker niet. Er zijn meerdere manieren om aan een startkapitaal te komen om zo jouw ondernemersdroom waar te maken. Lees hier hoe je toch je eigen bedrijf kan beginnen zonder geld, door bijvoorbeeld gebruik te maken van crowdfunding.  Ook zijn er subsidies en regelingen waar je als startende ondernemer mogelijk gebruik van kunt maken. Lees hier de 13 belangrijkste subsidies en regelingen van 2025. De start van je eigen onderneming begint met een idee. Wat is je passie? Wie zijn je ideale klanten? Welke problemen wil jij graag voor anderen oplossen? Deze 11 stappen helpen jou om je eigen bedrijf te starten. Volg Rabobank via haar socials Insta & TikTok 

Waar is alle materie uit opgebouwd, en welke wetten volgen die deeltjes om alles op aarde en de rest van het heelal vorm te geven? Wat is antimaterie, en wat heeft quantumtheorie daarmee te maken? In Reis naar de kern neemt Ivo van Vulpen, deeltjesonderzoeker bij CERN in Genève en verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, je mee langs al deze grote vragen. Je denkt misschien dat dat ver van je normale belevingswereld afstaat, maar al deze inzichten worden dagelijks gebruikt. Van de GPS op je telefoon, tot de scanners in ziekenhuizen.. Over Reis naar de Kern Na Terug naar de Oerknal met Govert Schilling en Baan door het Brein met Iris Sommer is het nu tijd voor een nieuw avontuur: Reis naar de kern. Een fascinerende duik in de wereld van de allerkleinste deeltjes, waar de allergrootste vragen worden beantwoord. In vijf afleveringen zoomen we in op de wereld van het atoom, de quantummechanica, antimaterie en de ontdekking van het Higgs Boson. Reis naar de Kern is een podcast van BNR. Tekst en presentatie: Ivo van Vulpen. Concept: Connor Clerx. Eindredactie: Annick van der Leeuw. Montage: Gijs Friesen en Connor Clerx. Sounddesign en mixage: Gijs Friesen. Over Ivo Ivo van Vulpen is als deeltjesfysicus werkzaam aan de Universiteit van Amsterdam, het Nationaal Instituut voor subatomaire fysica (Nikhef) en hij doet onderzoek bij de deeltjesversneller (Large Hadron Collider) bij CERN in Genève. Hij is hoogleraar Wetenschapscommunicatie, in het bijzonder betreffende de natuurkunde, aan de Universiteit Leiden. In 2018 verscheen zijn eerste boek: De melodie van de natuur. Transcript aflevering Als je gaat vertellen over de zoektocht naar de bouwstenen van de natuur kunnen we het best starten bij het moment dat iedereen ziet als de start van de reis: het jaar 1912 als het ons voor het eerst lukt om een plaatje te maken van een atoom. Die stap levert een schat aan informatie op en maakt dat we in één klap ons beeld van hoe de natuur werkt compleet moeten herzien. We leren bijvoorbeeld dat alles op aarde uiteindelijk maar uit drie unieke bouwsteentjes bestaat. En we leren dat de logica die de natuur volgt op die piepklein schaal to-taal anders is dan die van onze wereld als mensen. We zien dingen die helemaal niet zouden moeten kunnen volgens alles wat we tot dan toe dachten. Deeltjes blijken op meerdere plekken tegelijk te kunnen zijn en we ontdekken verborgen eigenschappen en nieuwe krachten. Kortom, het hele bouwwerk moet op de schop. En hoewel de zoektocht naar de logica en fundamenten achter deze nieuwe realiteit tot op de dag van vandaag voortduurt geef ik in deze aflevering ook een paar voorbeelden van hoe de inzichten al een toepassing hebben gevonden: niet alleen in de werking van een computerchip of de quantumcomputer, … maar diep in het atoom vonden we ook een manier om onszelf als mensheid te vernietigen. Het onderwerp van deze aflevering is de atoomrevolutie. Maar laten we starten waar we nu zijn: op straat, in de studio, in de auto of waar je deze podcast dan ook beluistert. Als je om je heen kijkt zie je dat de wereld is opgebouwd uit een groot aantal verschillende materialen: de stof van de stoel waarin je zit, de bakstenen van het gebouw waar je langsloopt of het keramiek van de beker waar je je koffie uit drinkt. Op school hebben we geleerd dat er zo’n kleine honderd elementaire bouwstenen zijn, de elementen, waarvan het kleinste ondeelbare brokje een atoom wordt genoemd. Er zijn in de natuur stoffen zoals zuurstof en ijzer die opgebouwd zijn uit één type atoom, in dit geval zuurstofatomen of ijzeratomen, maar er zijn ook veel stoffen waarvan de kleinste unieke bouwsteen een combinatie is van verschillende atomen. Zo’n bouwsteen noemen we een molecuul. Een bekend voorbeeld is bijvoorbeeld water (dat is een combinatie is van 2 waterstofatomen en 1 zuurstofatoom), maar ook suiker, alcohol en DNA zijn ingewikkelde combinaties van atomen van verschillende elementen. Als je wilt begrijpen waarom stoffen hun eigen unieke eigenschappen hebben is het cruciaal om hun bouwstenen te begrijpen. Maar dat gaat niet zomaar. De natuur geeft haar geheimen namelijk niet zomaar prijs. Atomen zijn meer dan een miljoen keer kleiner dan het kleinste voorwerp dat je met je oog kunt zien en het lijkt dan ook een onmogelijke opgave deze wereld te leren kennen. Dé grote truc om dingen zo klein als een atoom in kaart te brengen hebben we in de vorige podcast al kort besproken. In essentie komt het erop neer dat je iets kunt leren over een object door te bestuderen hoe andere deeltjes er vanaf ketsen. Dat is simpeler gezegd dan gedaan, maar in 1912 was het uiteindelijk Ernest Rutherford die het voor het eerst voor elkaar kreeg. Deze aflevering heeft best veel technische elementen, maar ik ga ze toch benoemen, omdat het een belangrijke stap is en de start van al het moderne deeltjesonderzoek. Ik hoop dat het me lukt je er veilig langs te loodsen. Daar gaan we. Die Ernest Rutherford vuurde deeltjes met grote snelheid af op een heel dun laagje goudatomen, iets dat je het best kunt voorstellen als een vel aluminiumfolie, maar dan van goud. En als ik grote snelheid zeg dan bedoel ik niet 200 of 300 km/uur, maar net iets minder dan een miljard kilometer per uur. Om te kijken waar al die afgeketste deeltjes terecht kwamen had hij een scherm gemaakt dat een lichtflits gaf als er een deeltje op viel. To-taal onverwacht bleek dat sommige deeltjes gewoon bijna recht terugkwamen. Na wat puzzelen bleek dat de enige manier om dat te verklaren was als er in een atoom een kei-harde pit zou zitten. En na alle metingen geanalyseerd kwam inderdaad het bekende beeld van een atoom naar voren zoals we dat op de middelbare school leren en het plaatje van een atoom dat Google of ChatGPT je geeft: Atomen bestaan uit een piepkleine zware atoomkern met een positieve lading Om de atoomkernen draaien lichte elektronen in vaste banen rondjes Elke elektronenbaan heeft een maximum aantal elektronen Omdat we dit beeld kennen klinkt het niet heel spectaculair, maar in die tijd was het revolutionair! Zo‘n atoom kon namelijk helemaal niet bestaan volgens de toen bekende natuurwetten. Het eerste probleem met dit beeld is dat volgens de theorie elektronen helemaal geen rondjes rond de kern mochten draaien. Dat klinkt gek, want de beweging van een deeltje dat om iets zwaars heen draait lijkt precies hetzelfde als de beweging van een planeet die om de zon draait. En dat begrijpen al een paar honderd jaren tot in groot detail dankzij de wetten van Newton. Maar er is wel een cruciaal verschil: een elektron is elektrisch geladen en de theorie van de elektromagnetische kracht zegt dat zulke deeltjes energie verliezen als ze om iets heen draaien. Een elektron in een atoom zou dus energie verliezen en binnen een fractie van een seconde op de kern storten. En zelfs als elektronen om de een of andere onverklaarbare reden al keurig rondjes draaien, waarom dan alleen op bepaalde afstanden? Daar is geen en-ke-le reden voor. Het model van een atoom dat uit de experimenten tevoorschijn kwam, kon volgens de theorie dus helemaal niet bestaan. In zo’n situatie waarin theorie en experiment met elkaar in tegenspraak zijn, delft de theorie meestal het onderspit. Ook in het geval van de elektronen, die vrolijk hun rondjes draaiden. Het was duidelijk dat we iets over het hoofd zagen. Maar wat dan? In de zoektocht naar een verklaringen voor het atoomprobleem zou uiteindelijk de Deense natuurkundige Niels Bohr de impasse doorbreken met een net zo vreemd als briljant idee. Hij stelde voor, - en let op, dit is volledig uit de lucht gegrepen - dat voor elektronen alleen een combinatie van de snelheid en hun afstand tot de atoomkern toegestaan was. Namelijk alleen als het pre-cies een veelvoud was van een klein brokje basis-energie: ℏ. We zeggen dan ook dat de combinatie van snelheid en afstand gequantiseerd is. En omdat snelheid en afstand gekoppeld zijn legt deze eis daardoor een snoeiharde restricties op aan de plek waar elektronen hun rondjes mogen draaien. Met die nieuwe regel kon Bohr ineens niet alleen de stabiele banen verklaren, op precies dezelfde plek als we in het experiment zagen, maar ook nog eens met de juiste energie. Super! Opgelost dus, al wist niemand waarom die quantisatie er was. In de jaren erna is er een veel complexer theoretisch bouwwerk ontstaan rond dit idee: de quantummechanica. Het klassieke beeld van een elektron als een bolletje dat rondjes draait om de kern is vervangen door een elektron als golf en een wolk van waarschijnlijkheden. Een van de vele bizarre gevolgen van de theorie is dat deeltjes op meerdere plekken tegelijk kunnen zijn. Dat klinkt als waanzin en kan haast niet waar zijn. Maar het bleek te kloppen, net als bij alle andere experimenten die de bizarre voorspellingen van de quantumtheorie gingen controleren. De theorie hield moeiteloos stand en is nu een van de belangrijkste pijlers waar de moderne natuurkunde op rust. Een van de vragen die de quantummechanica niet beantwoordde was de vraag waarom er een maximum aantal elektronen is per baan. Kortom, waarom zitten de eerste twee elektronen van een stof als Lithium gezellig bij elkaar in de eerste baan en zit dat derde elektron in zijn eentje een stuk verderop waar hij veel minder sterk vastgebonden zit aan de kern? Belangrijk om te weten, want dat losse derde elektron maakt dat Lithium (een metaal) zich chemisch volstrekt anders gedraagt dan Helium (een gas). Ook hier werd weer een merkwaardige oplossing gevonden door een andere wetenschapper, Pauli, die net als Bohr ook de volstrekt arbitraire eis oplegde dat geen twee elektronen in het atoom hetzelfde mogen zijn. Twee jonge Leidse promotiestudenten theoretische natuurkunde - Samuel Goudsmit en George Uhlenbeck verzonnen (of ontdekten, het is maar hoe je het wilt zien) precies 100 jaar geleden dat elektronen een verborgen eigenschap hadden. Elektronen kwamen in twee smaken en de analogie die daarbij vaak gebruikt wordt is het beeld dat elektronen kunnen draaien: en wel linksom óf rechtsom. Als je van veraf kijkt zie je het verschil helemaal niet tussen een linksom en rechtsom draaiende bal en pas als je het aanraakt voel je dat er toch een verschil is. Met dat nieuwe idee pasten er dus ineens wél twee elektronen in de eerste baan (een linksom-draaiend en een rechtsom-draaiend elektron zijn immers niet hetzelfde), maar die derde ‘mag’ er niet meer bij want ja, dan zou hij hetzelfde zijn als een van de andere elektronen die er al waren. En dat mag niet volgens de nieuwe eis … en dus moet hij wel een stuk verderop gaan zitten. Hebben we hier in de praktijk nou wat aan? Zeker! Absoluut! Het quantummechanisch gedrag van deeltjes is cruciaal om materiaaleigenschappen te begrijpen en dat is weer belangrijk voor de bouwstenen van een computerchip. En ik nodig je uit om een dag door te brengen zonder daar gebruik van te maken en daarna eens een schatting te maken hoe belangrijk dat is voor de Nederlandse economie. De eigenschap spin wordt ook gebruikt in MRI scans in ziekenhuizen. En die wonderlijke voorspellingen van de quantummechanica dat een deeltje twee verschillende eigenschappen tegelijk kan bezitten en dat het op een mysterieuze wijze verstrengeld kan zijn met een ander deeltje, vormt de basis van de quantumcomputer. Die quantumcomputer, als hij er eenmaal is, zal ons ongekende nieuwe mogelijkheden geven en het is dan ook niet vreemd dat er in veel landen stevig in geïnvesteerd wordt. Ook in Nederland. Kortom, ‘quantum is overal’ en gaat in de toekomst een nog veel enorm belangrijke rol spelen in onze maatschappij. Het is goed om te zien dat er collega’s zijn, zoals bijvoorbeeld Julia Cramer die bij de Universiteit Leiden onderzoek doen naar hoe we ook de maatschappij mee kunnen nemen in deze ontwikkelingen en professor Margriet van der Heijden die bij de Technische Universiteit Eindhoven werkt aan de dialoog met de samenleving over de natuurkunde in brede zin. Na het succes van Rutherford was het een kwestie van tijd voordat de techniek zou verbeteren en we ook de atoomkern zelf zouden kunnen bestuderen. Dat duurde even, maar begin jaren dertig ging het ineens heel erg snel. Zowel in het Verenigd Koninkrijk als in de Verenigde Staten lukte het om deeltjes genoeg energie mee te geven zodat ze de atoomkern konden raken. Een experimentele prestatie van wereldformaat die de onderzoekers de Nobelprijs opleverde en die bekend staat als ‘het splijten van het atoom’. Ik maak even wat reuzenstappen, maar toen het stof neerdaalde bleek de atoomkernen inderdaad piepklein te zijn en opgebouwd uit twee bouwstenen: positief geladen protonen en ongeveer evenveel neutrale neutronen, elk ongeveer 2000 keer zo zwaar waren als een elektron. Een atoom bestaat dus uit een aantal dicht opeengepakte protonen en neutronen in de kern en daaromheen op grote afstand wolken van elektronen om het atoom neutraal te houden. En omdat dit geldt voor alle atomen betekent dit dus dat alles op aarde, en sterker nog, ook alle sterren en andere planeten in het heelal, zijn opgebouwd uit maar drie bouwstenen. Als je Helium wilt maken heb je twee protonen, twee neutronen en twee elektronen nodig en als je goud wilt maken dan pak je ‘gewoon’ 79 protonen, 118 neutronen en 79 elektronen. Het heelal als een puzzel met maar drie verschillende stukjes: ongelooflijk! Maar, het zal eens niet, het leverde ook weer een hoofdpijndossier op. Hoe kan zo’n atoomkern namelijk überhaupt bestaan? Die positief geladen protonen zitten superdicht bij elkaar als als ze dezelfde lading hebben zouden ze elkaar heel hard af moeten stoten. En waarom blijven die neutrale neutronen eigenlijk bij elkaar zitten? De enige oplossing, weer een noodgreep, was om een nieuwe kracht te verzinnen. Een nieuwe natuurkracht die tegelijkertijd heel sterk moet zijn (namelijk sterker dan de elektromagnetische kracht), maar die buiten de atoomkern weer alle kracht verliest (omdat anders de hele wereld zou samenklonteren tot één grote atoomkern). Het werd snel duidelijk dat de energie waarmee neutronen en protonen elkaar aantrekken in de kern, de zogenaamde bindingsenergie, afhangt van het aantal protonen en neutronen. Er bleek on-voor-stel-baar veel energie opgeslagen te zijn in atoomkern en we ontdekten dat het energie op kan leveren als atoomkernen samensmelten of juist splitsen. Dit inzicht gaf ons niet alleen antwoord op de vraag hoe de zon aan zijn energie kwam, maar gaf ons als mensheid ook de mogelijkheid om onszelf te vernietigen met atoombommen. Om deze kernfusie en kernsplijting beter te begrijpen is het handig om, gek genoeg, een link te maken met het bedrijfsleven. We weten dat het voor grote bedrijven op een gegeven moment efficiënter wordt om op te splitsen in kleinere eenheden. De meerwaarde van het bij elkaar blijven weegt dan niet meer op tegen de flexibiliteit en energie die in kleinere eenheden te behalen is. Er is soms een klein zetje nodig om de splitsing in gang te zetten, maar de kosten en het juridisch gedoe betalen zich enorm snel terug. Voor kleine bedrijven geldt juist precies het tegenovergestelde. Want waar de winst voor grote bedrijven te vinden is in opsplitsen, is het voor kleine bedrijven juist verstandig om te fuseren. Natuurlijk moet er eerst geïnvesteerd worden in het proces, maar daarna levert het nieuwe energie en winst op. Gek genoeg blijken voor atoomkernen precies dezelfde wetmatigheden te gelden: het levert energie op als grote atomen splitsen (kernsplijting) en voor kleine atomen als ze fuseren (kernfusie). Eerst splijten: Alle protonen en neutronen bij elkaar houden in grote atoomkernen kost veel meer energie dan de situatie waarin je hetzelfde aantal verdeelt over twee kleinere atomen. Grote atoomkernen zoals Uranium splitsen dan ook maar al te graag, al is daar soms een klein duwtje voor nodig. Bij die splitsing komt energie vrij die in kerncentrales weer gebruikt wordt om water te verwarmen tot stoom … dat weer gebruikt wordt om met behulp van een turbine elektriciteit op te wekken. Bij sommige splijtende atoomkernen blijken neutronen vrij te komen die precies genoeg energie hebben om andere atomen ook het zetje geven om te splijten … waarbij natuurlijk weer neutronen vrijkomen etc. Het idee van een kettingreactie en toepassing in een bom ligt dan voor de hand en dat werd de start van een ongekende wapenwedloop die binnen een paar jaar de atoombom opleverde via het beroemde Manhattan-project. Fuseren: Bij kleine atoomkernen werkt het dus precies andersom. Daar levert het dus juist energie op door samen te smelten. Maar omdat de kernen elektrisch geladen zijn en elkaar afstoten als ze bij elkaar in de buurt komen gebeurt dat samensmelten alleen op plekken waar het erg warm is waardoor de atoomkernen enorm snel bewegen en elkaar dus wel kunnen raken (net zoals twee magneten wel op elkaar kunnen als je maar hard genoeg drukt). Een van die warme plekken is het centrum van onze zon waar het een paar miljoen graden is. Hoewel we al duizenden jaren weten dat de zon elke dag opkomt, wist tot de ontdekking van de atoomkern gek genoeg niemand waar de zon zijn energie vandaan haalde. En nee, zelfs Albert Einstein niet. De brandstof van de zon, waterstof, is ook hier op onze planeet ruim voorradig, dus het is niet gek dat mensen nadenken over kernfusie hier op aarde. Dat kan, maar blijkt een enorme technologische uitdaging te zijn i.v.m. de temperaturen van miljoenen graden die nodig is. Lastig dus, …. maar niet onmogelijk en natuurkunde-collega's vanuit de hele wereld werken samen in grote onderzoeksprojecten om het voor elkaar te krijgen. Ook Nederlanders! Sterker nog, we hebben een apart instituut in Nederland: DIFFER in Eindhoven. Ik kan me heel goed voorstellen dat het je nu een beetje duizelt na verhalen over de quantumcomputer en de kernkrachten. Hopelijk ben je er nog. Al die nieuwe inzichten hebben zowel de wetenschap als de maatschappij ingrijpend veranderd. En hoewel veel raadsels nu opgelost waren, levert deze nieuwe theorie ook weer nieuwe vragen op. Zijn die protonen en neutronen dan echt de kleinste bouwstenen van de natuur? En wat zit er nou achter die rare wetten van de quantummechanica? Een extra punt van zorg is dat de quantumtheorie niet in overeenstemming lijkt met die van de zwaartekracht. We missen dus iets. Maar er was meer vreemds. Veel meer. In het onderzoek naar straling uit de ruimte zagen we deeltjes die geen proton, geen neutron en geen elektron waren. Maar dat waren de enige deeltjes die er waren hadden we net geleerd. Wat is dat nou weer? In de decennia erna leerden we zelf deeltjes maken door protonen op elkaar te schieten in deeltjesversnellers en de ontdekkingen zouden elkaar enorm snel opvolgen, wat uiteindelijk leidde tot de beschrijving van de kleine deeltjes zoals we dat nu nog steeds hebben: het Standaard Model met drie families van elementaire deeltjes, nog kleiner dan de protonen en neutronen en drie quantumkrachten. Maar genoeg voor vandaag. Die ontwikkelingen bespreken we in de volgende aflevering.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vandaag gaat het bij Money Talks over iets waar veel jongeren van dromen: een eigen onderneming starten. Maar wat nou als je geen bergen cash hebt? Kan je dan wel beginnen? Natuurlijk weer met Revy Rosalia van Rabobank, onze financiële expert die alles weet over starten met weinig geld, slimme tips en de fouten die je wil vermijden. Heb je echt geld nodig om een bedrijf te starten? Het is handig om een startkapitaal te hebben om de eerste kosten van je bedrijf te kunnen betalen. Hoeveel? Dit hangt sterk af van het soort bedrijf dat je gaat starten. Bijvoorbeeld voor een contentmaker is dat beperkt, voor een productiebedrijf veel meer. Tip:  het maken van een financieringsbegroting helpt je bij de start van je bedrijf. Een bedrijf beginnen zonder geld? Valt je plan dan in duigen? Dat hoeft zeker niet. Er zijn meerdere manieren om aan een startkapitaal te komen om zo jouw ondernemersdroom waar te maken. Lees hier hoe je toch je eigen bedrijf kan beginnen zonder geld, door bijvoorbeeld gebruik te maken van crowdfunding.  Ook zijn er subsidies en regelingen waar je als startende ondernemer mogelijk gebruik van kunt maken. Lees hier de 13 belangrijkste subsidies en regelingen van 2025. De start van je eigen onderneming begint met een idee. Wat is je passie? Wie zijn je ideale klanten? Welke problemen wil jij graag voor anderen oplossen? Deze 11 stappen helpen jou om je eigen bedrijf te starten. Volg Rabobank via haar socials Insta & TikTok 

Het is donderdag 10 juli en Tina praat je weer bij over het laatste medianieuws. In deze aflevering: het roemloze afscheid van Tom Egbers op televisie. Moordvrouw komt dat terug en dan zonder Thijs Römer? En verder misleid WNL de kijker om lid te worden? Natuurlijk ontbreken ook de kijkcijfers, kijkersvragen en Tina’s kijktip niet in deze gloednieuwe aflevering van Tina’s TV Update! Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via sales@audiohuis.com.

Waar is alle materie uit opgebouwd, en welke wetten volgen die deeltjes om alles op aarde en de rest van het heelal vorm te geven? Wat is antimaterie, en wat heeft quantumtheorie daarmee te maken? In Reis naar de kern neemt Ivo van Vulpen, deeltjesonderzoeker bij CERN in Genève en verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, je mee langs al deze grote vragen. Je denkt misschien dat dat ver van je normale belevingswereld afstaat, maar al deze inzichten worden dagelijks gebruikt. Van de GPS op je telefoon, tot de scanners in ziekenhuizen.. Over Reis naar de Kern Na Terug naar de Oerknal met Govert Schilling en Baan door het Brein met Iris Sommer is het nu tijd voor een nieuw avontuur: Reis naar de kern. Een fascinerende duik in de wereld van de allerkleinste deeltjes, waar de allergrootste vragen worden beantwoord. In vijf afleveringen zoomen we in op de wereld van het atoom, de quantummechanica, antimaterie en de ontdekking van het Higgs Boson. Reis naar de Kern is een podcast van BNR. Tekst en presentatie: Ivo van Vulpen. Concept: Connor Clerx. Eindredactie: Annick van der Leeuw. Montage: Gijs Friesen en Connor Clerx. Sounddesign en mixage: Gijs Friesen. Over Ivo Ivo van Vulpen is als deeltjesfysicus werkzaam aan de Universiteit van Amsterdam, het Nationaal Instituut voor subatomaire fysica (Nikhef) en hij doet onderzoek bij de deeltjesversneller (Large Hadron Collider) bij CERN in Genève. Hij is hoogleraar Wetenschapscommunicatie, in het bijzonder betreffende de natuurkunde, aan de Universiteit Leiden. In 2018 verscheen zijn eerste boek: De melodie van de natuur. Lees ook dit artikel op BNR.nl Transcript aflevering Hoewel die reis naar de wereld van het allerkleinste een avontuur is met een enorm rijk verleden (die ons veel nieuwe inzichten en toepassingen heeft gebracht) is het belangrijk om niet té lang in het verleden te blijven hangen. Laten we de stap maken naar het nu, naar het onderzoek van de 21e eeuw. Wat zijn bijvoorbeeld de laatste grote ontdekkingen geweest en wat zijn de raadsels waar wij als wetenschappers op dit moment van wakker liggen. In de vorige aflevering hebben we het Standaard Model leren kennen, dat bouwwerk dat zowel alle bouwstenen als natuurkrachten bevat. Het blootleggen hiervan is een fe-no-me-nale prestatie, maar hoe mooi en stevig het Standaard Model ook leek, het bleek helemaal geen stevig fundament te hebben en bovendien was het alsof het gebouw er wel stond, maar er geen cement tussen de stenen zat. In deze vierde aflevering van onze reis gaan we op zoek naar dat onzichtbare cement dat de boel bij elkaar houdt. Het blijkt inderdaad te bestaan. Het draait allemaal om het beroemde Higgs-deeltje. Wat maakte dit idee nou zo bijzonder dat wetenschappers van over de hele wereld, in dit geval bij cern, het Europees centrum voor deeltjesfysica, er samen naar op zoek zijn gegaan. En waarom heeft het meer dan 60 jaar geduurd om het te vinden? Natuurlijk was het mooi dat het een Nobelprijs opleverde, maar nog belangrijker voor ons als wetenschappers was dat het ervoor zorgde dat het Standaard Model vanaf dat moment wél stevig stond. Hierdoor veranderde niet alleen de manier waarop we naar de natuur keken, maar het zorgde er ook voor dat we ’s nachts niet meer wakker lagen van de vraag: ‘Hoe zit het nou eigenlijk echt?’. Om het probleem en de oplossing van Peter Higgs beter te begrijpen moeten we eerst kort van het hoofdpad af. We slaan een klein zijpaadje in zodat ik even kort wat kan vertellen over de manier waarop natuurkundigen hun theorieën vormgeven. Als je probeert het gedrag van mensen te begrijpen en te voorspellen dan kom je er snel achter dat dat enorm complex is. Menselijk gedrag hangt van ontzettend veel dingen af zoals leeftijd, geslacht, uiterlijk en karaktereigenschappen, maar ook van de geschreven, en ongeschreven, regels van de cultuur van het bedrijf of land waarin een ontmoeting plaatsvindt. Psychologie is een ingewikkeld en belangrijk vak. Wij natuurkundigen doen hetzelfde, maar dan met de natuur in plaats van de mens. En wij hebben het veel makkelijker dan de psychologen omdat de deeltjes maar een klein aantal eigenschappen hebben en de natuurwetten universeel en onveranderlijk zijn. De taal die wij gebruiken om de regels en het verhaal van de natuur te beschrijven bestaat niet uit woorden en zinnen, maar uit wiskundige formules. Het grote voordeel daarvan is dat het een universele taal is zonder ambiguïteiten. Tegelijkertijd is het ook een taal die weinig mensen buiten de wetenschap beheersen. En dat is jammer, want daarmee blijft de betekenis en schoonheid van het verhaal verborgen. Een voorbeeld: als ik je een Japanse tekst laat zien en je vraag of het een regel is uit de Japanse belastingalmanak, een regel uit een vertaald gedicht van Pablo Neruda of een uit het kinderboek Nijntje aan zee dan zeg je waarschijnlijk ‘Die vraag kan ik niet beantwoorden, want ik kan geen Japans schrift niet lezen.’ Tegelijkertijd weet je ook dat Japanse schoolkinderen de vraag wel kunnen beantwoorden en de regel zonder probleem voor je kunnen vertalen. In het geval van Nijntje is zo’n simpele vertaling genoeg, maar als het een gedicht of verhaal is dan is er meer nodig om door te dringen tot de essentie van wat er verteld wordt: context, cultuur, inzichten. Hetzelfde geldt voor formules. Ook die komen in allerlei soorten en maten: van trivialiteiten tot formulering met onpeilbare dieptes en verborgen inzichten. Om een voorbeeld te geven, pas ja-ren nadat Einstein zijn formules over de zwaartekracht had opgeschreven bleek dat het heelal altijd zou uitdijen en dat er zwarte gaten zouden moeten bestaan. Ook bij de formules van het Standaard Model werd er iets ongemakkelijks zichtbaar. Meer concreet: het bleek dat volgens de theorie deeltjes geen massa mochten hebben. En dat is een probleem. Een heel groot probleem. Deeltjes hebben namelijk gewoon wel massa. Dat zien we elke dag als we op de weegschaal staan, maar iets breder: als deeltjes geen massa zouden hebben dan waren ze in ons heelal nooit samengeklonterd onder invloed van de zwaartekracht tot de sterren en planeten die we nu hebben. En dan waren wij er ook zelf nooit geweest, want in zo’n massaloze wereld beweegt alles met de lichtsnelheid en kunnen atomen niet bestaan. Om een lang verhaal kort te maken: De Britse natuurkundige Peter Higgs ontdekte dat er een manier was om de theorie iets aan te passen zodat deeltjes toch massa konden hebben. Een oplossing die het bouwwerk stevig bij elkaar hield: het onzichtbare cement. De essentie van zijn idee, dat bekend staat als het Higgs mechanisme, is dat de ruimte, het hele heelal dus, gevuld is met iets dat we als mensen niet kunnen ruiken, zien, proeven, horen of voelen, maar waarvan deeltjes wél merken dat het er is. Voor deeltjes is dat Higgs veld net als wat water is voor vissen. Het is overal om ze heen en sommige vissen bewegen makkelijker door het water dan andere. Dat is ook precies wat sommige deeltjes licht maakt en andere zwaar. Een mooie oplossing voor het probleem van massa, …. maar ja, hoe gingen we bewijzen dat dit ook echt waar is. Je kunt natuurlijk van alles verzinnen. De zoektocht naar dit zogenaamde Higgs-veld dat in de lege ruimte verborgen zou zitten had enorm veel voeten in de aarde. Een voorspelling was dat als dit veld inderdaad bestond er in deeltjesversnellers naast alle bekende deeltjes heel af en toe nog één ander deeltje geproduceerd zou worden. Een deeltje met een unieke vingerafdruk. Als dat zo is dan zouden we dat wel kunnen vinden natuurlijk, want laat deeltjes zoeken in botsingen nou net onze core business zijn. Toch zou het nog zo’n vijftig jaar duren voor alle ingrediënten aanwezig waren: deeltjesversnellers met genoeg energie, detectieapparatuur die nauwkeurig genoeg was en, niet onbelangrijk, het samenwerken van duizenden wetenschappers vanuit de hele wereld. Zo’n plek bestaat en rond 2010 viel alles op zijn plek. Dé plek waar deeltjesfysici van over de hele wereld al meer dan vijftig jaar samenkomen om onderzoek te doen naar de wereld van het allerkleinste is cern, het Europees onderzoekscentrum voor de deeltjesfysica in de buurt van Genève. Het is iets meer dan een vierkante kilometer groot en ligt tussen de stad en de laatste uitlopers van het Jura-gebergte. Een plek met een haast mythische status, maar het is tegelijk ook gewoon een Science Park zoals er zoveel zijn in de wereld. Een plek waar elk jaar honderden promovendi opgeleid worden en waar wetenschappers van over de hele wereld samenkomen om, vrij van politiek, samen te werken en te overleggen. Zelf was ik vrij snel verkocht na mijn eerste kennismaking met cern. Ik werd geselecteerd als cern-zomerstudent. Een life changing experience waarbij mijn wereld in één klap groeide van Utrecht en Nederland naar de hele wereld. Elke zomer komen er namelijk vanuit elke land dat aangesloten is bij CERN een paar studenten drie maanden naar Genève om daar les te krijgen van de toppers in het vakgebied en om mee te draaien in een ‘echte’ onderzoeksgroep. Ineens werkte ik in de groep van een vrolijke Noor met een Italiaanse technicus en zat ik in de collegebanken en bij de lunch met studenten uit Noorwegen, Griekenland, Zweden en Portugal warm te eten: Espen, Georgios, Anna en João: de wereld in het klein. Ik vond het schitterend! Studenten die net als ik ook enorm van dat ene stukje natuurkunde hielden waardoor de culturele en taalverschillen als sneeuw voor de zon verdwenen. Voor mij is cern de belichaming van de ongekende mogelijkheden als we wereldwijd samenwerken aan een gedeelde droom. Het heeft daarmee een rol die groter is dan alleen het onderzoek zelf en ik ben altijd enorm trots dat ik daar deel van uit mag maken. Om het Higgs deeltje te kunnen maken, als het überhaupt bestaat natuurlijk, moet je met enorm veel energie deeltjes op elkaar botsen. En dat komt goed uit, want op CERN staat de krachtigste deeltjesversneller op aarde: de Large Hadron Collider, de LHC. Het is een 27 kilometer lange cirkelvormige versneller in een tunnel 100 meter onder de grond. Die tunnel kun je qua grootte goed vergelijken met een metro-tunnel. De protonen zelf draaien in wolkjes in een kleine buis hun rondjes: één buis waarin de protonen linksom draaien en één waarin de protonen rechtsom draaien. Er is een klein stukje waar de protonen een klein zetje krijgen en de rest van de tunnel staat bomvol magneten die zorgen dat de magneten keurig een rondje draaien in hun buis om vervolgens weer terug te komen bij de plek waar we ze nóg een zetje kunnen geven. Als je in die tunnel staat zie je die buizen trouwens zelf niet omdat ze verstopt zitten in grote supergeleidende magneten die allemaal afgekoeld moeten worden tot bijna het absolute nulpunt. Door de tegen elkaar in draaiende wolkjes protonen op sommige plekken in de ring door het oog van een naald te sturen moeten ze haast wel botsen. Het is op die punten dat er nieuwe deeltjes gemaakt worden en het zal jullie niet verbazen dat we op die plekken grote ondergrondse hallen hebben uitgegraven om er onze grote fototoestellen te plaatsen. Ik heb eerder verteld dat we van alle brokstukken die de detector bereiken kunnen achterhalen welk deeltje het was, welke richting hij op vloog en welke energie hij had. We gebruiken die brokstukken vervolgens om, net als paleontologen met dinosaurussen, de zware kortlevende deeltjes die in de botsing gemaakt zijn te reconstrueren. Elk met hun eigen vingerafdruk. In ons geval dus op zoek naar tekenen van het Higgs-deeltje. Zo’n detector om botsingen te bekijken wordt niet door CERN zelf gemaakt trouwens. CERN zelf zorgt alleen voor de versneller en de infrastructuur en het is aan samenwerkingsverbanden tussen universiteiten en onderzoeksinstituten van over de hele wereld om samen zo’n experiment vorm te geven. Het experiment waar ik zelf aan werk heet ATLAS. Het is een van de experimenten die het HIggs deeltje ontdekt hebben en we zijn druk bezig om alle eigenschappen van het HIggs deeltje in kaart te brengen. Zelf ben ik aan het uitzoeken hoe lang het HIggs deeltje zelf eigenlijk leeft. En geloof het of niet, maar vandaag, op de dag dat we dit opnemen, publiceren we ons resultaat, maar dat is weer een ander verhaal. Het ATLAS experiment is een samenwerking tussen een paar duizend wetenschappers en dat zoiets überhaupt bij elkaar blijft is op zichzelf al een klein wonder. Waar een groot bedrijf vaak sterk hiërarchisch georganiseerd is om efficiënt te kunnen opereren moet hier een organisatie van tweeduizend hoogopgeleide mensen opgebouwd worden die in de basis bestaat uit groepen van tien tot twintig personen. Het gaat om een hoop geld en we moeten goed verantwoorden, zowel naar buiten als voor onszelf, hoe we gemeenschappelijke keuzes maken over de technologie en hoe we de data zo goed mogelijk analyseren. Wie wordt de baas en welke bevoegdheden heeft die persoon? cern houdt bij het uitbesteden van werk aan de industrie de verdeling over de landen goed in de gaten zodat die ook profiteren en ook in de experimenten zelf is balans het sleutelwoord. Ook de sociologie is niet triviaal. Want hoe ga je om met cultuurverschillen. Hoe zorg je dat een Japanse promotiestudent ideeën kan uitwisselen en samen kan werken met een senior Duitse professor en hoe laat je mensen ‘constructief’ samenwerken in een zeer competitieve omgeving? Hoe zorg je dat elk land ook een eigen zichtbaarheid en identiteit houdt en hoe ga je de leiderschapsposities invullen? Een strakke hiërarchie is ook niet altijd de meest geschikte opzet. Bij veel deelonderzoeken gaan twee of meer groepen afzonderlijk aan de slag. Dat lijkt zeer inefficiënt, en dat is het inderdaad ook wel, maar door parallel te werken worden fouten vermeden en is zorgvuldigheid gewaarborgd omdat je elkaar zo controleert. Er ontstaan op die manier ook verschillende oplossingen voor specifieke problemen en komen we samen sneller vooruit. Het maakt ook dat er ruimte is voor mensen om een gek idee na te jagen. En vreemd genoeg zijn het vaak die out-of-the-box ideeën die eigenlijk helemaal niet kunnen, die een doorbraak geven en ook weer interessant zijn voor de industrie. Het zijn nieuwe technieken die commercieel vaak nog niet interessant zijn, maar wel een uitdaging vormen en zo een katalysator zijn voor nieuwe ideeën en projecten. Maar hoe vind je dat Higgs-deeltje dan precies? Wat is dan die unieke vingerafdruk waar je naar op zoek bent in die botsingen? De voorspelling zegt dat het Higgs-deeltje, als het bestaat, heel kort leeft en daarna uit elkaar valt in andere deeltjes. Dat kan op verschillende manieren en onze strategie was om ons te richten op twee vrij unieke en zeer duidelijk herkenbare signalen: de specifieke gevallen waarin het Higgs-deeltje uit elkaar valt in vier muon deeltjes of twee lichtdeeltjes. Hoewel dit allebei vrij zeldzaam is, zijn deze makkelijk te herkennen in de detector tussen de miljarden andere botsingen. De kans dat er een Higgs-deeltje gemaakt wordt in een botsing is enorm klein, dus je zult veel botsingen moeten bekijken. Het lijkt zo makkelijk als ik zo opschrijf: zoek naar botsingen met vier muon deeltjes of twee lichtflitsjes en bekijk of je er meer ziet dan je zou verwachten van de voorspelling waarin het Higgs-deeltje niet bestaat. En als je hebt vastgesteld dat er echt een overschot is, overtuig jezelf er dan van dat die ‘extra’ botsingen inderdaad van een Higgs-deeltje afkomstig zijn. Maar dat is nog best tricky. Het aan elkaar knopen van de signalen van de verschillende detectoren, het selecteren van de juiste botsingen en de interpretatie ervan is een karwei dat honderden deeltjesfysici meer dan tien jaar heeft beziggehouden. Zo gebeuren er per seconde zo’n miljard botsingen in de detector, maar je kunt er elke seconde maar zo’n 1000 op de computer opslaan. Hoe maak je elke seconde weer de beslissing welke foto’s je wel en niet bewaart? En hoe zeker weet je dat je geen fout maakt? En hoe zeker weet je eigenlijk dat je echt lichtdeeltjes zit te tellen en niet andere deeltjes die er heel erg lijken en duizenden malen vaker geproduceerd worden. Net als de technologie pusht dit ook de ontwikkeling op het gebied van computertechnologie, algoritmes, data-transfer en data-analyse. De gedistribueerde computing die we nu zo normaal vinden een sterk fundament heeft op CERN en het is niet voor niets dat fabrikanten maar al te graag samenwerken met onze tak van wetenschap bij het testen van nieuwe technologie. In de eerste twee jaar dat de Large Hadron Collider draaide zochten we in de botsingen allerlei combinaties van deeltjes. Werkte onze apparatuur wel zoals we dachten en zagen we de deeltjes terug waarvan we wisten dat we ze zouden maken. Maar de meeste aandacht ging natuurlijk uit naar botsingen met vier muonen of twee fotonen. Het was echt fantastisch toen we merkten dat het leek of er een overschot was aan deze speciale botsingen, al was het wel een zenuwslopende periode. Je moet wachten tot je zeker bent van je zaak (een onterechte claim kost je namelijk je wetenschappelijke reputatie), maar je weet dat er een concurrerend experiment ook druk op zoek is en net zo graag als jij de ontdekking wil claimen. En echt niemand herinnert zich de nummer twee, zeker niet als er onsterfelijkheid op het spel staat. De laatste weken in aanloop naar het grote deeltjes-congres van 2012 waren enorm hectisch. Een van de ontwerpers van het programma dat het mogelijk maakte om alle gegevens te verwerken en te bepalen hoe waarschijnlijk het nou is dat er nou een Higgs-deeltje verborgen zit in de data was mijn kantoorgenoot op het Nikhef hier in Amsterdam, Wouter Verkerke. Hoewel weinig mensen het geloven was het resultaat pas een paar dagen voor de bijeenkomst bekend. Het signaal was er en gaf een consistent beeld. En ook onze concurrent, het CMS experiment, trok dezelfde conclusie: Peter Higgs had gelijk! De lege ruimte was inderdaad niet leeg. Er was een Higgs-veld dat op elke plek in de ruimte aanwezig was en dat deeltjes hun massa gaf. Het mooist werd deze nieuwe realiteit omschreven door Robbert Dijkgraaf die zei: ‘Het is als een vis die ontdekt dat hij in het water leeft’. Kortom, we did it! Een zoektocht van meer dan vijftig jaar afsluiten met de ontdekking van het Higgs deeltje zelf was echt geweldig en het was een onwaarschijnlijk voorrecht om hier deel van uit te mogen maken. De dag na de ontdekking, werden alle natuurkundigen natuurlijk in een roes wakker, maar al snel begon dat wel bekende en irritante knagende gevoel weer op te spelen dat wetenschappers zo eigen is. Want het Higgs-mechanisme verklaart dan wel hoe deeltjes massa krijgen, maar waarom de massa’s zijn wat ze zijn en zo volledig verschillend is een compleet raadsel. Na zo lang geobsedeerd te zijn geweest door de jacht op het Higgs-boson zouden we bijna vergeten dat het lijstje van onbeantwoorde vragen en mysteries in de natuur nog zo veel langer was dan het wel/niet bestaan van het Higgs-boson. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Waar is alle materie uit opgebouwd, en welke wetten volgen die deeltjes om alles op aarde en de rest van het heelal vorm te geven? Wat is antimaterie, en wat heeft quantumtheorie daarmee te maken? In Reis naar de kern neemt Ivo van Vulpen, deeltjesonderzoeker bij CERN in Genève en verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, je mee langs al deze grote vragen. Je denkt misschien dat dat ver van je normale belevingswereld afstaat, maar al deze inzichten worden dagelijks gebruikt. Van de GPS op je telefoon, tot de scanners in ziekenhuizen.. Over Reis naar de Kern Na Terug naar de Oerknal met Govert Schilling en Baan door het Brein met Iris Sommer is het nu tijd voor een nieuw avontuur: Reis naar de kern. Een fascinerende duik in de wereld van de allerkleinste deeltjes, waar de allergrootste vragen worden beantwoord. In vijf afleveringen zoomen we in op de wereld van het atoom, de quantummechanica, antimaterie en de ontdekking van het Higgs Boson. Reis naar de Kern is een podcast van BNR. Tekst en presentatie: Ivo van Vulpen. Concept: Connor Clerx. Eindredactie: Annick van der Leeuw. Montage: Gijs Friesen en Connor Clerx. Sounddesign en mixage: Gijs Friesen. Over Ivo Ivo van Vulpen is als deeltjesfysicus werkzaam aan de Universiteit van Amsterdam, het Nationaal Instituut voor subatomaire fysica (Nikhef) en hij doet onderzoek bij de deeltjesversneller (Large Hadron Collider) bij CERN in Genève. Hij is hoogleraar Wetenschapscommunicatie, in het bijzonder betreffende de natuurkunde, aan de Universiteit Leiden. In 2018 verscheen zijn eerste boek: De melodie van de natuur. Transcript aflevering Je kunt prima honderd jaar oud worden en onbevangen door het leven stappen zonder je ooit af te vragen hoe je eigenlijk elektriciteit maakt, waarom glas wel doorzichtig is en steen niet, hoe de zon aan haar energie komt of hoe het überhaupt mogelijk is dat er zoiets bestaat als een heelal. Maar als je die vraag eenmaal hebt gesteld en op zoek gaat naar het antwoord blijkt er bijna altijd een fascinerende wereld achter schuil te gaan. Al die kennis over hoe de natuur zich gedraagt hebben we als mensheid in de geschiedenis stukje bij beetje verzameld. Hoewel deze zoektocht wordt gedreven door pure nieuwsgierigheid, hebben de meeste nieuwe inzichten en de nieuwe technieken die ontwikkeld moesten worden om het antwoord te vinden ook steeds weer hun weg gevonden naar ons dagelijks leven. Sterker nog, ze vormen zonder dat veel mensen dat beseffen, de basis van onze moderne maatschappij: zonder relativiteitstheorie geen GPS, zonder quantummechania geen computerchip, zonder anti-materie geen PET scan om tumoren te localiseren … en zonder deeltjesversnellers geen manier om kwaadaardige tumoren te bestralen. Het zoeken naar antwoorden op deze grote ‘waarom-vragen’ is absoluut niet makkelijk. De natuur geeft haar geheimen namelijk niet zomaar prijs en het heeft generaties wetenschappers enorm veel bloed, zweet en tranen gekost om de natuur haar geheimen te ontfutselen. Dat doen we door haar gedrag in detail te bestuderen, patronen te herkennen en zo stap voor stap door te dringen tot de plek waar het antwoord verborgen ligt. Die onbedwingbare drang om steeds weer grenzen te verleggen is een menselijke eigenschap die we heel goed kennen uit de sport en van ontdekkingsreizigers uit een ver verleden. En hoewel het vaak de woorden ‘groter’, ‘hoger’ en ‘sneller’ zijn die we associëren met vooruitgang is er ook een groep wetenschappers die juist de uitdaging zoekt in precies het tegenovergestelde: ‘klein, kleiner, kleinst’. Het is een internationale groep wetenschappers, waar ik er ook een van ben, die in onderzoeksinstituten en laboratoria over de hele wereld op zoek zijn naar de elementaire bouwstenen van de natuur. Waar is alle materie toch uit opgebouwd? En welke wetten volgen die deeltjes om alles op aarde en de rest van het heelal vorm te geven? Deze fascinerende zoektocht naar de fundamenten van de natuur is het onderwerp van deze podcast. Ik ben Ivo van Vulpen, een Nederlandse deeltjesonderzoeker verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en het onderzoeksinstituut Nikhef. In de eerste vier afleveringen ben ik je gids op weg naar het randje van de kennis en vertel ik je hoe het ons in de afgelopen honderd jaar gelukt is om steeds weer een diepere laag bloot te leggen; in een wereld die letterlijk heel dichtbij is, maar die zo klein is dat we het niet met onze ogen kunnen zien. Ik vertel over de fascinerende ontdekkingen die we gedaan hebben. Ik ga bijvoorbeeld vertellen dat net zoals kinderen met een paar legoblokjes de meest fantastische bouwwerken kunnen maken, ook de natuur, met al haar complexiteit, van sterren en planeten, tot en met de microfoon waar ik nu in praat ook is opgebouwd uit maar een handjevol bouwstenen. In de vijfde en laatste aflevering vertel ik wat er nog te ontdekken is. En hoe we van plan zijn die antwoorden te vinden. Deze tak van de wetenschap staat ver af van het clichébeeld dat mensen vaak hebben van onderzoekers als wereldvreemde zonderlingen in een stoffig laboratorium. Het is een wereldwijde onderneming waarin wetenschappers uit bijna alle landen van de wereld samenwerken, samen moeten werken in grote experimentele onderzoekscentra zoals het Europees centrum voor deeltjesfysica, CERN in Genève. Zulke samenwerkingsverbanden zijn verre van triviaal. Natuurkundigen kunnen enorm eigenwijs zijn en om dan ook nog eens natuurkundigen uit verschillende landen met elkaar samen te laten werken is op het eerste gezicht een ideaal scenario voor problemen. En toch lukt het ons. Maar hoe dan? Uiteindelijk blijkt de sleutel te liggen in het feit dat we een gedeelde droom hebben. We delen die universele en on-be-dwing-bare nieuwsgierigheid, die honger naar antwoorden op de mysteries die we niet begrijpen. Vanuit Nederland doen veel universiteiten mee in dit avontuur en er is zelfs een nationaal instituut: het Nikhef, het Nationaal instituut voor subatomaire fysica in Amsterdam. Maar laten we niet langer om de materie heen draaien en de diepte in duiken. Om achter de natuurwetten te komen is er maar één mogelijkheid: je moet je de natuur ‘ondervragen’. De natuur praat natuurlijk niet letterlijk terug, maar je kunt wel dingen uitproberen en kijken wat er gebeurt. Kinderen doen dat automatisch. “Hoe reageren mijn ouders als ik heel hard ga gillen in een supermarkt en doet het echt pijn als ik mijn vinger in de vlam hou?”. Hoewel ik uit eigen ervaring kan vertellen dat ouders niet altijd hetzelfde reageren, werkt de natuur volgens ijzeren principes en altijd hetzelfde: de natuurwetten. Door patronen te ontdekken in gedrag dringen door tot de onderliggende mechanismes. En dat werkt net zo goed bij menselijk gedrag als bij de wereld van het allerkleinste. Grenzen verleggen is niet makkelijk en het is goed om voor we in de wereld van het allerkleinste duiken eerst te laten zien hoe ingewikkeld het is om patronen te vinden en welke interessante gevolgen het kan hebben als het je lukt om een onderliggend mechanisme bloot te leggen. Eerst over het proces van patronen herkennen. Stel je nou eens voor dat je een buitenaards wezen bent dat naar onze planeet komt en dat je gevraagd wordt om de spelregels van het spel voetbal te achterhalen. Er is wel een eis die je taak extra lastig maakt: je mag zoveel wedstrijden bekijken als je wilt, maar je mag niemand iets vragen. Je komt er dan vast vrij snel achter dat het spel zich afspeelt binnen de witte lijnen van een rechthoek, dat er twee teams zijn van 11 spelers, dat er na 45 min gewisseld wordt van speelhelft en dat het doel is om zoveel mogelijk doelpunten te maken. Maar waarom heeft één speler een andere kleur dan zijn teamgenoten en mag hij de bal wél in zijn handen pakken? En hoe kom je erachter wie die twee mensen zijn die langs de lijn met een vlag heen en weer rennen en zul je ooit de regels van buitenspel ontdekken? Dat kán wel, maar is niet gemakkelijk. Precies zo werkt het ook met het ondervragen en bekijken van de natuur. Niemand zegt hierbij trouwens dat de spelregels logisch moeten zijn. Sterker nog, de natuurwetten zijn niet logisch. Geen enkele. De quantummechanica en de relativiteitstheorie, die we later tegen zullen komen, zijn vreemd en bizar en daarmee in zekere zin analoog aan de buitenspelregel in het voetbal. Absurd, maar wel een realiteit. En als je die regel eenmaal geaccepteerd hebt is het daarna logisch wat je ziet gebeuren. Het zoeken naar en herkennen van patronen is niet alleen aan wetenschappers voorbehouden natuurlijk. Biologen en boeren weten bijvoorbeeld al heel lang dat eigenschappen van dieren en organismes worden doorgegeven aan nakomelingen. Een bekend voorbeeld is bijvoorbeeld het gegeven dat de oogkleur van een kind bepaald wordt door de oogkleur van de ouders. Deze kennis over het overerven van eigenschappen wordt ook in de landbouw gebruikt bij het veredelen van gewassen en selecteren van bepaalde eigenschappen zoals resistentie voor ziektes of aanpassen aan specifieke omstandigheden als droogte of zout. We zien dus dat de natuur op een bepaalde manier werkt, maar niet hoe het werkt. Ergens in elk mens is dus blijkbaar informatie over de oogkleur opgeslagen, maar waar dan? Uiteindelijk is het pas in de jaren zestig van de vorige eeuw gelukt die vraag te beantwoorden toen wetenschappers Crick, Watson en Franklin (die laatste wordt helaas vaak, al dan niet per ongeluk, vergeten in de rij van ontdekkers) erin slaagden de dubbele helixstructuur van het menselijk DNA te ontdekken. Daar bleek alle genetische informatie opgeslagen te zijn en bracht ons naar het hoe en waarom. Die genetische informatie blijkt opgeschreven in een taal die maar uit vier bouwstenen bestaat, de nucleotides C, T, G en A. Een taal met maar vier letters dus! Ongelooflijk, als je bedenkt dat we in onze eigen taal 26 letters hebben als bouwstenen van woorden. Als mensheid zijn we druk bezig die taal van het DNA te verkennen. We leren zo niet alleen waar informatie verborgen over de oogkleur, maar ook over aanleg voor specifieke ziektes, en kunnen dat hopelijk ook weer gebruiken om die te voorspellen en te voorkomen. Deze succesverhalen zijn mooi, maar het is goed om te beseffen dat de wetenschap vaak een verhaal is van enorm veel frustratie, van verkeerde paden inslaan en hopeloos verdwalen. Maar af en toe lukt het om ineens een stap te maken. Door een briljant inzicht van een individuele wetenschapper die ineens op een helder moment als eerste het patroon doorziet, of door een nieuwe techniek die een nieuwe wereld blootlegt. De ruimte voor wetenschappers om af en toe een zijpad in te slaan om een gek ideeën na te jagen is een cruciaal element van onderzoek doen. Als er nooit een vreemde snuiter was gaan experimenteren met elektriciteit hadden we nu nog steeds alleen maar kaarsen gehad in plaats van elektrische lampen. Hetzelfde geldt voor LED lampen natuurlijk, maar ook in de medische wereld zijn voorbeelden te vinden zoals de ontdekking van penicilline. In het dagelijks leven gebruiken we onze ogen, neus, oren, mond en handen om de wereld om ons heen waar te nemen. Ontzettend handig, maar hoe goed onze zintuigen ook zijn, ze zijn niet perfect. We weten bijvoorbeeld dat er toonhoogtes zijn die ons oor niet kan opvangen maar die honden prima kunnen horen. Dat betekent dus dat er dus wel eens een fantastische wereld vol schitterende muziek en geluiden om ons heen zou kunnen zweven die voor ons verborgen blijft omdat ons lichaam simpelweg tekortschiet. Hetzelfde geldt voor licht. Ook daarvan weten we dat er kleuren zijn die wij als mens niet kunnen zien. Zo kunnen bijen ultraviolet licht zien die zorgt dat ze makkelijk bloemen kunnen vinden. Maar hoewel ons lichaam soms tekortschiet, zijn we als mensen wel enorm inventief. We hebben manieren gevonden om deze verborgen werelden hoorbaar en zichtbaar te maken er zo in rond te lopen. Dat geldt ook voor de wereld van het allerkleinste. Elke ontdekkingstocht staat of valt met de juiste uitrusting. Als je naar de Noordpool wilt heb je meer aan warme kleren en een slee met honden dan aan een pak van Hugo Boss en een BWM. En wil je naar Mars, dan heb je een raket nodig. En bij onze reis, het afdalen in de wereld die nog kleiner is dan het DNA, heb je een deeltjesversneller nodig. Al lang geleden ontdekten mensen dat je door een ingenieuze combinatie van lenzen objecten die ver weg waren ‘dichterbij’ kon halen: de telescoop. Toepassingen te over, van scheepsvaart, oorlog, en het bestuderen van wilde dieren tot de astronomie zoals bijvoorbeeld de ontdekking van de ringen van Saturnus door onze eigen Christiaan Huygens. Maar ook ‘de andere kant op kijken’ lukte: de microscoop. We kennen allemaal het beroemde voorbeeld van Antoni van Leeuwenhoek die de wereld van bacteriën ontdekte. En hoewel mensen in de eeuwen erna steeds betere lenzen leerden maken, weten we dat je met een microscoop nooit objecten zult kunnen bekijken die kleiner zijn dan ongeveer een miljoenste meter. Dat is een factor duizend kleiner dan een potloodstreep en zo klein dat we er ons niets meer bij voor kunnen voorstellen, maar de vraag was waarom een microscoop dan niet meer werkt? Als mens zien we dingen omdat licht afketst van voorwerpen en in onze ogen terechtkomt. Nou ketst licht alleen af van voorwerpen die groter zijn dan het licht zelf (dat is een natuurkunde-feitje dat u even van me aan moet nemen), en omdat het licht dat we met onze ogen kunnen registreren ongeveer een miljoenste meter is betekent dat die afmeting het kleinst is dat we kunnen zien. Een fundamentele horde dus, maar gelukkig betekent dat niet dat je bij de pakken neer moet gaan zitten. Het betekent alleen dat je met de technieken die je op dat moment hebt, niet vastloopt. Je moet dus iets slims bedenken. Iets nieuws. Net zoals je bij een ontdekkingstocht een boot nodig hebt als je bij een rivier komt of een ladder als je over een muur heen moet klimmen. En dat is gelukt. De truc is ‘om te kijken zonder je ogen te gebruiken’. Ook met je ogen dicht kun je nog prima het verschil voelen tussen een mes en een vork en in de wetenschap hebben we een soortgelijke methode ontwikkeld om objecten af te tasten. We gebruiken daarbij alleen niet onze vingers, maar gebruiken kleine knikkers (kleine deeltjes eigenlijk) die we op het voorwerp afschieten om vervolgens te kijken hoe deze knikkers afketsen. De manier waarop dat gebeurt vertelt ons namelijk iets over de vorm en eigenschappen van een voorwerp. Dat knikkers anders afketsen van een basketbal dan van een fiets zal duidelijk zijn, maar als je alleen de afgeketste knikkers zou mogen bekijken kunt je je voorstellen dat het heel lastig is om te achterhalen dat het een fiets was waar de knikkers vanaf zijn geketst in plaats van een bureaustoel. Laat staan dat we kunnen herkennen of het een oma-fiets of een racefiets was. Maar het kan wel. Lastig. HEEL lastig! Maar niet onmogelijk. En dat is precies wat we doen als deeltjesfysici. Die knikkers zijn daarmee de vingers waarmee we de wereld aftasten. Ik gebruik hier voor het gemak het beeld van knikkertjes omdat we dat allemaal herkennen, maar eigenlijk zijn het kleine deeltjes. Hoe kleiner die knikkertjes zijn, hoe kleiner de structuren waar ze van afketsen en hoe kleiner de details zijn die we kunnen waarnemen. Een van de gekke dingen die we ontdekt hebben is dat hoe harder een knikkertje of deeltje beweegt, hoe kleiner die wordt. En dat is dan ook de belangrijkste taak van een deeltjesversneller: kleine deeltjes maken. Het sterkste vergrootglas dat we hebben op de wereld is dan ook de grote deeltjesversneller in Genève, de Large Hadron Collider. Daarmee kunnen we structuren van een miljoenste van een miljoenste van een miljardste meter bekijken. Dat is weer zo’n getal waarvan het moeilijk is een idee te vormen, maar laat ik proberen je een idee te geven van hoe klein dat is. We kennen vast allemaal maanzaad dat soms op witte bolletjes zit en we hebben allemaal weleens een dag doorgebracht in een bloedhete auto op weg naar onze vakantiebestemming in Frankrijk. Stel nou eens dat je heel Frankrijk bedekt met maanzaad, dus van Lille tot de Pyreneeën en van Nice tot Quiberon. Eén zo’n maanzaadje ten opzichte van de oppervlakte van Frankrijk is dezelfde fractie als het kleinste brokstukje dat we kunnen bestuderen tot een meter. Waanzinnig! Naast de materie aftasten heeft een deeltjesversneller nog een tweede feature. Het blijkt namelijk dat je in een deeltjesversneller de energie van de botsende deeltjes kunt gebruiken om ook zelf nieuwe deeltjes te maken. Natuurlijk moeten we al die afgeketste kogeltjes en nieuwe deeltjes ook kunnen opvangen en dat doen we met behulp van deeltjesdetectoren. Dat zijn een soort grote fotocamera’s die ook, zo zullen we zien, in ziekenhuizen gebruikt worden. Daar ga ik in de volgende aflevering meer over vertellen. Overal op de wereld zijn internationale samenwerkingsverbanden op zoek naar antwoorden op de grote onbegrepen vragen uit de natuur. Dat doen ze niet alleen met behulp van de deeltjesversneller op CERN in Genève, maar ik heb ook collega’s die met behulp van een vat vloeibaar gas (Xenon voor de liefhebbers) onder een berg in Italië op zoek zijn naar donkere materie en weer andere collega’s die een fototoestel zo groot als een kubieke kilometer aan het bouwen zijn op de bodem van de Middellandse Zee om te zoeken naar zogenaamde neutrino’s die vanuit het heelal komen en dwars door de aarde vliegen. Bij veel van die onderzoeken spelen Nederlandse onderzoekers een belangrijke rol. Onderdeel van die groep nieuwsgierige natuurkundigen die af en toe ineens linksaf slaan terwijl iedereen rechtdoor loopt. Dromers en avonturiers. Ik ga je in de komende afleveringen meenemen op onze ontdekkingstocht. In de volgende aflevering leren we de wereld van het atoom kennen via de quantummechanica, de atoomkrachten en het besef dat alles op aarde maar uit drie stukjes blijkt te zijn opgebouwd. In de afleveringen daarna hebben we het over het beroemde Standaard Model, exotische zaken als anti-materie en kernkrachten en het dagelijks leven op CERN. En natuurlijk komt ook de ontdekking van het Higgs boson voorbij, een ontdekking die een paar jaar geleden de Nobelprijs heeft gekregen en waar ik en mijn collega’s enorm trots op zijn. En als ik mijn werk een beetje goed doe, dan vind jij het aan het eind van aflevering vier ook volkomen terecht. Zoals beloofd probeer ik ook om bij elke nieuwe stap verder de diepte in (de stap naar nog kleinere structuren van de materie) te laten zien op welke manier de kennis weer in ons dagelijks leven terugkomt. En we sluiten de serie af met de grote open vragen, de mysteries, de vragen waar nog geen antwoord op is. De mysteries waar we als natuurkundigen van wakker liggen. En waar een antwoord op moet zijn. Maar waar dan? De natuurkunde is niet klaar. Kortom: avontuur!See omnystudio.com/listener for privacy information.

Voldoende te bespreken in aflevering 192.Want het gaat natuurlijk niet goed met Andries Jonker en zijn ploeg. En dat terwijl hij dat poppenkast-gedoe had kunnen voorkomen met een paar simpele tips van Jos. En wil Sarina Wiegman dat de pers en de ploeg samenwerken aan een product. Of zoiets.En dan de Tour. Daar gaf de vrouw van Jonas Vingegard een interview aan een Deense krant. Ze vond dat haar man wel wat vaker thuis kon zijn. En waarom rijdt niet die hele ploeg in dienst van haar man? En waarom is de Avondetappe zo saaaaaai? Bas heeft daar wel een stelling over: hoeveel vragen kan je stellen over kettingen, sturen en tijdritfietsen?Plus Almere City werd verkocht aan het Japanse Yanmar, maar hoe erg is dat? En dan dat Groeten uit Grollo. Is daar naar te luisteren? En we spraken Mikos Gouka over het laatste nieuws bij Feyenoord. Luisteren dus!

Het is woensdag 9 juli en Tina praat je weer bij over het laatste medianieuws. In deze aflevering: Sandra Hilster opvallende nieuwe CEO van Banijay na talloze flops bij KRO-NCRV. Er komt een nieuw programma genaamd ‘Het Paradijs’ over stellen die in het buitenland wonen en een kijkcijferklapper voor Thomas van Groningen en De Oranjezomer! Natuurlijk ontbreken ook de kijkcijfers, kijkersvragen en Tina’s kijktip niet in deze gloednieuwe aflevering van Tina’s TV Update! Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via sales@audiohuis.com.

Klaar staat voor jou een nieuwe aflevering van Gamekings Daily. Verkoelende content voor de fijne zomerse dagen. In de dagelijkse podcast & video nemen twee presentatoren van Gamekings het laatste nieuws op het gebied van videogames door. Plus, ze geven er hun ongezouten mening over. De zomer is echter ook een tijd dat de industrie op vakantie gaat. Met als gevolg dat het nieuws niet altijd even baanbrekend is. Omdat we geen content willen maken om het content maken, maar jullie ook echt iets substantieels willen geven om naar te kijken en luisteren, gooien we er de komende twee maanden ook af een toe een GK Daily special uit. Natuurlijk altijd naar aanleiding van de actualiteit. In deze special hebben we het over de vele grote nieuwe releases in de maanden juli en augustus. Dat is wel eens anders geweest…Zomer brengt gamer zeven grote releasesVoorheen waren de zomerse maanden juli en augustus doorgaans letterlijk en figuurlijk droge maanden. Gamers konden hun geld in de portemonnee houden of uitgeven tijdens de vakantie want vanaf eind juni droogde de toevoer aan goede releases een beetje op. Om eind augustus pas weer op gang te komen. Dit jaar is dat anders. Een schuine blik op de releaselijst leert ons dat er zeven echt grote games uit gaan komen in een dikke maand tijd.Donkey Kong BananzaTony Hawk Pro Skater 3 + 4Wuchang Fallen FeathersMafia The Old CountryGears of War ReloadedMetal Gear Solid Delta Snake EaterDonkey Kong Bananza, Tony Hawk Pro Skater 3 + 4 en Wuchang Fallen FeathersHoe komt het dat we opeens zoveel goede releases in de zomer maanden hebben staan? Gaan gamers opeens anders om met hun geld in juli en augustus? Waarom zie de uitgevers achter de games opeens wel een gat in de markt hartje zomer? En welke van de zeven eerder genoemde games willen de hosts van deze show, Daan en Koos, zeker gaan spelen? Je ziet en hoort het antwoord in deze video.

Het is dinsdag 8 juli en Tina praat je weer bij over het laatste medianieuws. In deze aflevering: wat zegt de woordvoerder over een nieuw seizoen voor Peter Gillis? Dinand Woesthoff die zich politiek uitspreekt, kan dat als je in de jury zit van TVOH? Beau van Erven Dorens gaat het nieuwe programma The Box presenteren en ook De Frogers kunnen we weer terugverwachten op televisie en de start van Thomas van Groningen als presentator! Natuurlijk ontbreken ook de kijkcijfers, kijkersvragen en Tina’s kijktip niet in deze gloednieuwe aflevering van Tina’s TV Update! Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via sales@audiohuis.com.

Fréderic trommelde Elien en Dennis bij elkaar om te vertellen over de nieuwe James Gunn Superman film. Natuurlijk bevat deze aflevering spoilers.

Er kan een streep door de transfer van Dávid Hancko. Tenminste voorlopig. En dat voor de tweede keer in een jaar tijd. Ondertussen heeft PSV een verdediger binnen, die ook op lijstje van Feyenoord stond. En is de vraag: welke speler wil Ajax behouden van de vijf grotere namen? In de AD Voetbalpodcast bespreekt Etienne Verhoeff met Maarten Wijffels die kwesties. Daarnaast duiken ze in het leven van Vincent Kompany en de ambities van Bayern Munchen. Beluister de hele AD Voetbalpodcast nu via AD.nl, de AD App of jouw favoriete podcastplatform.Support the show: https://krant.nl/See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het is maandag 7 juli en Tina praat je weer bij over het laatste medianieuws. In deze aflevering: er is meer bekend over het nieuwe programma van Frans en Mariska Bauer, Gert Verhulst krijgt toch geen talkshow op SBS6 en: zijn Ruben Nicolai en Edson Da Graca misschien te vaak op televisie te zien? Daarnaast bespreken we de opzet van het nieuwe seizoen van The Voice of Holland. Natuurlijk ontbreken ook de kijkcijfers, kijkersvragen en Tina’s kijktip niet in deze gloednieuwe aflevering van Tina’s TV Update! Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via sales@audiohuis.com.

Welkom bij Nerd Culture #216, jouw wekelijkse dosis films, series, comics en alles daartussenin. Deze week staan we stil bij het overlijden van cultacteur Michael Madsen en duiken we in verse MCU-geruchten: Spider-Man en The Punisher die samen tegen de Savage Hulk knokken? Yes please! Ook bespreken we het nieuws dat Disney een volledige Indiana Jones reboot wil. Natuurlijk delen we onze kijktips, knallen we door trailers, bespreken we Squid Game Season 3, The Batman II, Akira, en nog veel meer. Pak je drankje, leun achterover en nerd met ons mee!Michael Madsen op 67-jarige leeftijd overledenHollywood heeft afscheid moeten nemen van een ware cultheld: Michael Madsen, de iconische acteur met de gruizige stem en de dreigende uitstraling, is overleden op 67-jarige leeftijd. Hij werd wereldberoemd als de sadistische Mr. Blonde in Reservoir Dogs en als Budd in Kill Bill Vol. 1 & 2 — rollen waarmee hij onvergetelijk werd in Quentin Tarantino's bloederige universum. Maar zijn nalatenschap reikt veel verder dan dat: met meer dan 300 filmcredits, van Donnie Brasco tot Sin City, bouwde Madsen een reputatie als Hollywood's ultieme bad guy met een rauw randje. Ondanks persoonlijke tragedies en een bewogen privéleven, werkte hij tot het laatst aan nieuwe indieprojecten en een dichtbundel. Een echte outlaw tot het einde.The Punisher en Spider-Man slaan de handen ineenEr gonzen nieuwe geruchten rond Spider-Man: Brand New Day, de volgende MCU-film met Tom Holland. Volgens insider Daniel Richtman gaan Spider-Man en Jon Bernthal's Punisher samen de strijd aan met een Savage Hulk, terwijl een Gang War woedt op de achtergrond. Wie de Hulk precies op de helden afstuurt is nog onduidelijk — Mister Negative lijkt een kanshebber. De film zou zwaar leunen op de gelijknamige controversiële comicrun waarin Peter's leven flink werd gereset. Met Destin Daniel Cretton (Shang-Chi) als regisseur belooft deze Spidey een wilde rit te worden richting juli 2026.Disney gaat Indiana Jones volledig rebootenTot slot lijkt het erop dat Lucasfilm en Disney nog niet klaar zijn met Indiana Jones. Na het tegenvallende resultaat van Dial of Destiny wil de studio de legendarische archeoloog een frisse start geven met een volledige reboot. Volgens insiders wordt de franchise eerst even in de ijskast gezet, maar een officiële aankondiging wordt al verwacht tijdens de D23 Expo volgend jaar. Indy-fans kunnen dus alvast gaan speculeren over wie de nieuwe hoed en zweep zal dragen.Timestamps:00:00:00 Intro00:00:30 Wat gaan we vandaag doen? 00:01:15 comic ding verdedigers 00:10:40 Twin Peaks aflevering 100:18:24 Squid Game Season 300:21:21 john cena film met idris elba00:26:41 The Running Man Trailer00:31:09 Michael Madsen op 67-jarige leeftijd overleden00:35:34 Eerste blik op de Amerikaanse Squid Game00:37:43 Disney gaat de Indiana Jones franchise rebooten00:43:34 Warner Bros heeft niet langer de rechten van Akira in handen00:45:50 Ichiban introduceert motor geïnspireerd door Akira00:48:56 She Rides Shotgun Trailer00:52:20 Matt Reeves heeft het script van The Batman II af00:56:56 Nicholas Hoult wil een team-up met The Joker in James Gunn's DCU00:59:52 David Corenswet hoopt dan weer op een r-rated Superman film01:02:48 Spider-Man en Punisher slaan de handen ineen tegen Savage Hulk01:05:00 TMNT keert terug in de bioscoop voor 35-jarig jubileum01:07:38 The Fast and the Furious 11 haalt opnieuw het lijk van Paul Walker uit de kast01:13:39 Neil Druckmann stapt weg bij seizoen drie van The Last of Us01:15:29 tom cruise01:19:10 Project Hail Mary Trailer#michaelmadsen #squidgame #indianajones #marvel #dc #superman #spiderman ------Spotify ► https://spoti.fi/2qhR6lrApple Podcast ► https://apple.co/3GzfqqDTwitter ► https://www.twitter.com/NerdCulturePCInstagram ► https://www.instagram.com/NerdCulture.PCJelle ► https://www.twitter.com/GKJelleHuey ► https://www.twitter.com/RealHueyBrownKoos ► https://www.twitter.com/jtmooten

In een nieuwe aflevering van het Telegraafkwartier neemt Kamran Ullah de afgelopen nieuwsweek door. Natuurlijk gaat het over het weglopen van Douwe Bob tijdens een optreden op een Joods voetbaltoernooi, had de zanger anders moeten handelen? Bij BnnVara hebben meerdere medewerkers een brief opgesteld tegen het aanstellen van Tim de Wit als presentator naast Jeroen Pauw en Tim Hofman laat zich negatief uit over SBS, De Telegraaf en met name Nieuws van de Dag. See omnystudio.com/listener for privacy information.

De (hete) zomer is in het land, beste vrienden! Geen betere optie dan lekker binnen in een frisse airco omgeving te zitten en film te kijken, me dunkt. Ook wij van de Movie Matters Podcast deden hetzelfde voor aflevering 59 en trokken voor onze Watchlist een speciaal lijstje uit onze mouw. We baseerden ons op de “Top 250 Letterboxd Narrative Movies” en kozen elk een film die we persoonlijk nog niet gezien hadden. Natuurlijk kon dit enkel pareltjes opleveren, niet?Zwino selecteerde - en dit voor het eerst in de jonge geschiedenis van onze Podcast - een Alfred Hitchcock film, namelijk “REAR WINDOW”. Poelie trok de landsgrenzen over en koos voor een oorlogsepos van Melville: “ARMY OF SHADOWS”. Peer tenslotte ging veel recenter en trok - hoe kon het ook anders - naar Azië voor, “MONSTER” (uit 2023).De Cinemaat bleef deze aflevering op zijn honger, want een kleine mis-agendering van onze liefste Poelie, zorgde voor een cinemaloze aflevering.Niet getreurd, want na een korte vakantie, keren wij in augustus terug met een specialleke. Wat dat zal zijn, ontdekken jullie in de aflevering!Geniet van de vakantie, en van de aflevering!!!Jullie kunnen ons ook mailen naar moviematterspodcast@hotmail.com Volg ook onze socials: (1) Movie Matters Podcast Op facebook en op instagram: @_moviematterspodcast_ • Volg ons via Letterboxd: Zwino: ‎ThomasZwino's profile • Letterboxd Peer: ‎Lpereboom's profile • Letterboxd Tim:  ‎Tim Poelman's profile • en https://boxd.it/4Y95L En Join onze discord waar we samen gezellig over films kunnen praten: https://discord.gg/Krq6uXGWFm

We stoffen de microfoons af en zijn terug met de eerste zomeraflevering! Uiteraard staan we stil bij het overlijden van Diogo Jota. Verder gaan we van Jong Oranje tot het WK voor Clubs, en van het EK voor vrouwen tot het gepruts bij RTL Boulevard, alles komt voorbij. Natuurlijk is er volop aandacht voor de ontwikkelingen bij Ajax, Feyenoord en PSV, maar ook NEC, AZ en Willem II komen aan bod. Kortom: een bomvolle show van ruim een uur!

Het is vandaag vrijdag 4 juli en Tina praat je weer bij over het laatste medianieuws. Met vandaag: Dyantha Brooks verlengd haar contract met drie jaar en dat niet alleen: SBS heeft heel veel vertrouwen in haar! Daarnaast slordigheden bij RTL Boulevard rondom het overlijden van Diogo Jota en dat is opvallend .. Natuurlijk ontbreken de kijkcijfers, kijkersvragen en Tina’s kijktip niet in deze gloednieuwe aflevering van Tina’s TV Update! Wil je adverteren in deze podcast? Neem dan contact op via sales@audiohuis.com.

De keeperskwestie bij Feyenoord is opgelost. Tenminste, trainer Robin van Persie heeft gelijk aan het begin van dit seizoen een keuze gemaakt. Daarover praten Etienne Verhoeff en Sjoerd Mossou in de AD Voetbalpodcast. Natuurlijk staan ze ook stil bij het overlijden van Rinus Israel, bespreken ze de nieuwe spelregels voor het nieuwe voetbalseizoen en praat Tim Hartman vanuit Zwitserland over de Oranje Leeuwinnen richting het EK. Beluister de hele AD Voetbalpodcast nu via AD.nl, de AD App of jouw favoriete podcastplatform.Support the show: https://krant.nl/See omnystudio.com/listener for privacy information.

De thuisrace in Oostenrijk liep voor Red Bull Racing uit op een sof. In een nieuwe aflevering van de Formule 1-podcast van De Telegraaf bespreken verslaggever Erik van Haren en voormalig coureur Christijan Albers alles over een zeer tegenvallend weekend voor Max Verstappen. Natuurlijk gaat het over zijn vroege uitvalbeurt, maar ook over alle verhalen en speculaties over zijn toekomst en de interesse van Mercedes. Wanneer hakt de viervoudig wereldkampioen de knoop door? Ook de dominantie van McLaren en het gevecht tussen Lando Norris en Oscar Piastri komen voorbij, net als de positieve ontwikkelingen bij onder meer Sauber.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Waardeer je onze video's? Steun dan Café Weltschmerz, het podium voor het vrije woord: https://www.cafeweltschmerz.nl/doneren/Palantir, Palantir, PalantirNatuurlijk wordt de NAVO-top besproken.Niet als diplomatieke bijeenkomst maar als geslaagde testfase voor wat in werkelijkheid een grootschalige gedragsoperatie is.Sociale lockdowns, gecontroleerde escalaties en permanente staat van paraatheid.Ondertussen worden burgers financieel verder uitgeknepen terwijl Rutte en Trump schouderkloppend toneel spelen.Wilders mocht glimlachend op de foto. De boodschap is helder.Iedereen die mee mag doen in de schijnoppositie is al lang ingekocht.De jacht op dissidenten gaat in een hogere versnelling.Wie nog durft te denken of spreken buiten de officiële lijn wordt geframed als extremist.De Palantir-files vormen deze week het hoofdthema. Onthullingen waaruit blijkt dat Nederland al sinds 2011 systematisch wordt verbouwd tot een digitale gevangenis.Met figuren als Aalbersberg en Schoof als bekende uitvoerders.Palantir is geen technologiebedrijf maar een wapen tegen de bevolking.En de overheid weet dat.Sterker nog, ze stuurt erop aan.De rechtspraak bewijst opnieuw haar rol als politiek verlengstuk.Drie vonnissen over Fort Oranje en allemaal afgewezen of handig doorgeschoven.De Raad van State zwijgt zoals altijd wanneer het vuile werk gedaan moet worden.Recht is een toneelstuk geworden, niet langer een zoektocht naar waarheid.Ondertussen blijft het CDC volharden in leugens over mRNA.Terwijl bewijs zich opstapelt dat de prikjes de vruchtbaarheid aantasten blijft de propaganda op volle toeren draaien.Het gaat nooit om gezondheid. Het gaat om controle en omzet.De farmaceutische industrie regeert met instemming van de staat.Week 25 legt de fundamenten bloot van een systeem dat geen vrijheid duldt.Wat overblijft is gehoorzaamheid of uitsluiting.Wie dat nog steeds niet ziet, kiest voor medeplichtigheid.---Deze video is geproduceerd door Café Weltschmerz. Café Weltschmerz gelooft in de kracht van het gesprek en zendt interviews uit over actuele maatschappelijke thema's. Wij bieden een hoogwaardig alternatief voor de mainstream media. Café Weltschmerz is onafhankelijk en niet verbonden aan politieke, religieuze of commerciële partijen.Wil je meer video's bekijken en op de hoogte blijven via onze nieuwsbrief? Ga dan naar: https://www.cafeweltschmerz.nl/videos/Wil je op de hoogte worden gebracht van onze nieuwe video's? Klik dan op deze link: https://bit.ly/3XweTO0

Feyenoord-watcher en international football writer Martijn Krabbendam schuift in de studio van Voetbal International aan voor een aflevering van Rondje Voetbalzomer met Freek Jansen en Matthijs Vegter. Natuurlijk worden de transferperikelen rondom Luciano Valente, David Hancko en Antoni Milambo besproken, maar ook Jong Oranje komt uitgebreid aan bod.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er is nog zéér veel te bespreken in een nieuwe aflevering van Kick-off, met Valentijn, Mike, Pim en Hein. Natuurlijk komt het Nederlands elftal aan bod, net als Jong Oranje. De start van het EK was voor laatstgenoemde zeer matig. Met pijn en moeite werd een 2-2 gelijkspel uit het vuur gesleept tegen Finland. Wat valt de bondscoach Reiziger te verwijten? Verder maakt Driessen zich druk over het WK voor clubteams. Er wordt met grote bedragen gezwaaid, maar spelers raken overbelast en belangrijke teams ontbreken. Verder heeft Verweij het laatste Ajax-nieuws rondom Tadic en hoor je alle andere transferontwikkelingen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Portugal mag zich opnieuw winnaar noemen van de Nations League na een spectaculaire finale tegen Spanje. In deze VI ZSM praten Pieter Zwart en Matthijs Vegter uitgebreid na. Natuurlijk gaat het over Cristiano Ronaldo, maar eigenlijk was Nuno Mendes de grote uitblinker op het veld. Ook berichten over de mogelijk nieuwe keeper van Ajax, Robert Lewandowski en Brian Priske komen voorbij.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Europese Centrale Bank (ECB) zou een voorbeeld moeten nemen aan de verhouding tussen de president van de Verenigde Staten en de voorzitter van de Fed, de Amerikaanse centrale bank. Gisteren hebben Donald Trump en Jerome Powell elkaar gesproken in het Witte Huis, en dat gebeurt niet vaak, zegt macro-econoom Edin Mujagić. ‘In Europa is het “lieve Ursula” en “lieve Christine”.’ Laat me raden, het gesprek in het Witte Huis ging niet over de vakantieplannen van Trump en Powell? We hebben het hier over twee mannen, waarvan één - de president – de ander – de Fed-baas - nog niet zo lang geleden met de weinig vleiende woorden als loser en dom heeft omschreven. Dus dat heeft de toon van het gesprek wel gezet. Waar hebben ze het wel over gehad zal je niet verrassen. In de verklaring na afloop zei de Fed dat het is gegaan over economische ontwikkelingen inclusief werkgelegenheid, economische groei en inflatie. Wat de Fed niet zegt, maar wat we wel weten, is de Amerikaanse president weer een poging heeft gedaan om de Fed zover te krijgen de rente te verlagen. Dat weten we omdat de Fed na afloop een verklaring online heeft gezet, en dat is nog ongebruikelijker. Daarin staat dat de Centrale Bank zich laat leiden door economische omstandigheden, zoals de wet voorschrijft, op basis van niet politieke analyse. Dat is heel diplomatiek voor. Laten we met rust, Ik ga de rente niet verlagen, Alleen Omdat jij Daarom vraagt, wij kijken naar economie, wij kijken naar inflatie en op dit moment zeggen die signalen ons dat we niks doen met de rente. De Fed weet heel goed dat de buitenwereld zich zorgen maakt over de onafhankelijkheid van de centrale. Met deze verklaring willen zie de vrees wegnemen De president en de Fed-baas spreken elkaar dus niet vaak, waarom is dat zo? De Amerikaanse president en de voorzitter van de centrale bank spreken elkaar één á twee keer per jaar, alleen in 2008 zijn er meer contactmomenten geweest. Centrale Bank die spreken elkaar één á twee keer per jaar. Dat is Als je historisch kijkt. Een aantal uitzonderingen in het jaar 2008 bijvoorbeeld zijn er veel meer contactmomenten geweest. Dat wordt gedaan om die schijn van belangenverstrengeling te vermijden. k geloof dat er zelfs geen Amerikaanse president in ieder geval In de moderne geschiedenis niet niet zijn die het vet kantoor van binnenuit hebben gezien. In de EU gaat dat dus anders? Mijn hemel zou ik bijna willen zeggen, want Wij hebben hier heel veel contactmomenten tussen Christine Lagarde en Ursula von der Leyen, bijvoorbeeld voorzitter van de Europese Commissie. De band is best wel goed; ze staan samen op de foto’s, ze lopen hand in hand, ze noemen elkaar bij de voornaam en zeggen ‘lieve Ursula’ en ‘lieve Christine’. De baas van de ECB nodigde Ursula von der Leyen begin dit jaar nog uit op het ECB-kantoor om te praten over rente. Dat zijn allemaal zaken die je in de VS niet ziet. Hier laat Amerika zien hoe het wél moet, en de ECB zou zich daar iets meer van moeten aantrekken. Er komt een nieuwe baas van de Fed, dat is duidelijk. De termijn van Powell loopt eind mei 2026 af. Na de zomer gaan die namen lekken Natuurlijk en daar gaan markten op reageren . See omnystudio.com/listener for privacy information.

Beleggen in verzekeraars mag dan saai zijn, voor je rendement is het prima om in je portefeuille te hebben. Dat geldt in ieder geval voor NN Group, dat afgelopen week beleggers bijpraatte over de stand van zaken bij het bedrijf. Schokkend was de sessie niet, maar dat is voor de experts ook niet nodig. "Ze zitten wat agressiever in een aantal ratio's. De aangekondigde aandeleninkoop is met 300 miljoen wel wat onder verwachting", zegt Wilbert Aarts van Bond Capital Partners, "maar de koers is dit jaar al bijna 28 procent opgelopen." Hij heeft NN Group dan ook voor zijn klanten in portefeuille. Riaan Prinsloo van ING is het grotendeels eens met Wilbert. "NN streeft naar een kapitaalgeneratie van 2,2 miljard in 2028. Dat is een mooie groei van 7 à 8 procent." Riaan constateert verder dat NN goedkoper is dan z'n Europese concurrenten, maat wat ik echt mooi vind is het dividendrendement van tegen de 10 procent." De markt is rustig, maar er is nog steeds onzekerheid over de houding van Trump. Markten reageren nu eenmaal volatiel op zijn uitlatingen. Tegelijkertijd staat de fear & greed-index op greed, dus er zit best veel kracht in de markt, mensen willen wel beleggen. Ook het feit dat Europa en de VS weer in gesprek zijn over de handelstarieven doet het sentiment goed. Verder in de podcast o.a. aandacht voor Heineken, Nvidia ('preview') en ING die wellicht een bankvergunning aanvraagt in de VS. Natuurlijk bespreken we de luisteraarsvragen en geven de experts hun tips. Wilbert tipt een Nederlands industrieel concern, Riaan tipt een ETF met de ISIN-code IE00BMFKG444. Geniet van de podcast! Let op: alleen het eerste deel is vrij te beluisteren. Wil je de hele podcast (luisteraarsvragen en tips) horen, word dan Premium lid van BeursTalk. Tot en met 8 juni kost een maandabonnement geen 9,95, maar de eerste drie maanden slechts 7,50 – bijna 25 procent voordeel – en een jaarabonnement is zelfs zo’n 30 procent goedkoper: normaal 99 euro, maar nu betaal je het eerste jaar slechts 70 euro. Voor een maandabonnement is de kortingscode MAAND750, voor een jaarabonnement is dat JAAR70. Abonneren kan hier! VanEck ETF’s (advertorial) Deze week is ook weer het tweewekelijks gesprek te beluisteren met Martijn Rozemuller, ceo van VanEckETF’s, de partner van BeursTalk. Met Martijn behandel ik deze week een crypto-ETN die nog niet zo lang geleden is gelanceerd en we bespreken crypto-ETF die in april volgens Morningstar de best presterende ETF was. De nieuwe ETN is de VanEck Celestia ETN, die belegt in de TIA token. Celestia biedt een netwerk dat het voor ontwikkelaars mogelijk maakt om eigen applicaties of blockchain te maken. Best ingewikkeld, fijn dus dat Martijn even haarfijn uitlegt wat het platform behelst. Daarnaast bespraken we een ETF die breder in de cryptosector belegt, de VanEck Crypto and Blockchain Innovators UCITS ETF. Zoals gezegd, een ETF die het in april heel goed deed, maar Martijn is de eerste om te erkennen, dat zo'n goede performance - zeker bij crypto - erg volatiel is. Martijn vertelt je er alles over, geniet van de podcast! De gepresenteerde informatie door VanEck Asset Management B.V. en de aan haar verbonden en gelieerde bedrijven (samen "VanEck") is enkel bedoeld voor informatie en advertentie doeleinden aan Nederlandse beleggers die Nederlands belastingplichtig zijn en vormt geen juridisch, fiscaal of beleggingsadvies. VanEck Asset Management B.V. is een UCITS-beheerder. Loop geen onnodig risico. Lees de Essentiële Beleggersinformatie of het Essentiële-informatiedocument. Meer informatie? https://www.vaneck.com/nl/nl/See omnystudio.com/listener for privacy information.

Pitch invasions. Feestvreugde. Een strijd om het laatste Europese ticket en competities die ten einde zijn. In de AD Voetbalpodcast bespreken Etienne Verhoeff en Maarten Wijffels het afgelopen voetbalweekend. Natuurlijk komt ook het nieuws over de nieuwe club van Erik ten Hag aan bod en bespreken ze het laatste transfernieuws. Beluister de hele AD Voetbalpodcast nu via AD.nl, de AD App of jouw favoriete podcastplatform.Support the show: https://krant.nl/See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wie gaat de play-offs om Europees voetbal winnen? En is Mexx Meerdink toe aan een nieuwe stap in zijn carrière? Die vragen bespreken Valentijn Driessen, Mike Verweij en Hein Keijser in een nieuwe aflevering van Kick-off. Natuurlijk gaat het ook over het vertrek van Farioli bij Ajax, hoe staat de club er nu voor? En wie wordt er genoemd als zijn opvolger? Verder spreekt Driessen van een van de allerslechtste finales ooit wanneer het over de Europa League-finale gaat. Het enige lichtpunt was Mickey van de Ven die met een redding op de lijn de wedstrijd besliste. En: PSV is in de markt voor Olij, Feyenoord gaat voor het kampioenschap volgend seizoen en Vitesse is wederom in grote problemen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het is uitkijken geblazen met de Amerikaanse rente. De die loopt hard op, omdat de financiële markten niet veel zien in het Amerikaanse belastingplan. "Het verlies van 'Liberation Day' is ingelopen", zegt Koen Bender van Mercurius Vermogensbeheer. "Het positieve wat je erover kan zeggen is dat die oplopende rente Trump weer in het gareel kan duwen", aldus Koen. Ook Marc Langeveld van Econopolis hoopt dat de obligatiemarkt Trump bij zinnen zal brengen. "Maar het belastingplan zal het begrotingstekort sterk doen oplopen. Niet voor niets heeft Moody's de kredietstatus van Amerika verlaagd. De markt leeft tussen angst en vrees. Het kan zijn dat de wispelturigheid van Trump de economie en de bedrijfsresultaten in de tweede helft van het jaar echt zal raken." Over Aegon zijn beide experts ook niet echt te spreken. "Aegon verbrandt al 25 jaar geld", is het oordeel van Koen naar aanleiding van de kwartaalcijfers. Marc is het daarmee eens en zet zijn geld dan liever in op NN Group of ASR. Verder in de podcast aandacht voor Nvidia, Xiaomi, CATL en de cijfers van o.a. Home Depot en Baidu. Natuurlijk bespreken we de luisteraarsvragen en geven de experts hun tip. Marc houdt het deze keer bij een algemeen advies, Koen tipt een niet-Europese neo-bank. Geniet van de podcast! Let op: alleen het eerste deel is vrij te beluisteren. Wil je de hele podcast (luisteraarsvragen en tips) horen, word dan Premium lid van BeursTalk. Tot 8 juni tot en met 8 juni kost een maandabonnement geen 9,95, maar de eerste drie maanden slechts 7,50 – bijna 25 procent voordeel – en een jaarabonnement is zelfs zo’n 30 procent goedkoper: normaal 99 euro, maar nu betaal je het eerste jaar slechts 70 euro. Voor een maandabonnement is de kortingscode MAAND750, voor een jaarabonnement is dat JAAR70. Abonneren kan hier! See omnystudio.com/listener for privacy information.

Natuurlijk is Anne rustig. Maar niet zo rustig als Alex de Razende Reporter bij een incident op de universiteit. Wel rustiger dan de ME'er die Alex aanzag voor langstudeerder. Niet zo rustig als Nynke die blote wielrenners hun billen ziet insmeren. Wel rustiger dan Hanneke na Het Vlaaitrauma van 2025. Dat wel. Blijft Anne rustig als Alex hem nietsvermoedend confronteert met de vlag van Woerden. Uiteraard, 'blijf afschalen', hoor je hem dan mompelen. Blijft hij rustig bij het maken van iets te ingewikkelde traktaties. Mwah, het opschalen begint hier. Rustiger dan de hekspringer van Alex? Dat bestaat niet, wie springt er nou boven z'n 40e over een hek. Maar dan, een hond op kantoor... AAAAAAHHHHHH.Groeten van Nynke, Alex, Hanneke en de swag van BertSponsor: Bamigo!Bamigo bestaat 10 jaar en daarom ontvang je nu 25% korting op alle heerlijk zachte bamboe essentials voor dames én heren. Luisteraars van deze podcast ontvangen bovendien nog eens 10% extra korting met de code IEMAND10. Vier het mee en bestel jouw bamboe essentials op www.bamigo.com.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Laurens en Stefan gaan verder. En ze zijn niet alleen, want niemand minder dan La Dama Biancha - Renate Verhoofstad - is er weer eens bij. En dan laten de heren zich al snel meeslepen. Maar ja, dat mag, want de Giro staat voor de deur. De meest romantische ronde van het jaar. Natuurlijk gaat het over de grote kanshebbers, het parcours en de Nederlanders, maar het gaat ook zeker over Mooie Mario, over Gino en rode wijn.En hoe zat het nou met Davide Cassani op de zolder van Renate?! Je hoort het allemaal in een nieuwe aflevering van de Live Slow Ride Fast podcast.