Singularity

In deze podcast vertel ik je over wat het karaktertype empaat inhoudt (veel empathie en vrijwel altijd hoogsensitief), en welke voordelen en nadelen dat voor het personage inhoudt. De nadelen zijn vervelend voor het arme personages, maar jij kunt, behalve de voordelen, prima ook de nadelen gebruiken. Je kunt hem ook luisteren in

In deze podcast vertel ik je hoe je je lezer kunt blijven boeien door verrassingen in je verhaal. Verrassingen kunnen spanning oproepen, wat je lezer nog nieuwsgieriger maakt naar het vervolg. Ik geef je ook een aantal concrete voorbeelden van verrassingen. Je kunt hem ook luisteren in

De personages in je boek moeten een karakter hebben, een karakter dat logisch hoort bij hun rol in je boek. Voor het goed boetseren van een personage is het handig om te kijken tot welk archetype hij* of zij hoort – een archetype is een set van waarden, persoonlijkheid, gedrag, motivaties, zwakheden, sterkte en dergelijke. […]

Wie heeft nooit gebrek aan motivatie bij het schrijven zijn of haar boek? Ik denk dat die uitzonderlijke wezens op de vingers van één hand te tellen zijn. Oké, van twee handen dan, en misschien nog een voet. De rest is niet zo gelukkig voorzien. Vrijwel iedereen die schrijft of wil schrijven hebben er regelmatig […]

In de podcast Dramatische ironie legde ik uit wat dramatische ironie is (kort gezegd: een verteltechniek waarbij de lezer meer weet dan de personages in het verhaal), en vertelde ik welke typen dramatische ironie er zijn en welke fasen er zijn. Inclusief een aantal voorbeelden uit boeken en films. Maar er is over ironie meer […]

Iedereen maakt fouten, dus schrijvers ook. En dat is niet erg. Maar fouten moeten wel opgelost worden, want zo niet, dan heb je vrijwel altijd een probleem; je lezer snapt je verhaal dan misschien niet, vindt je boek daardoor toch niet zo leuk als hij of zij had verwacht, en legt het weg. Zonde. Dus […]

Nou ja, “afkijken” – wat ik bedoel is léren van de meesters, zoals de Stephen Kings, de Harlan Cobens en de Dan Browns (al zie ik van die laatste niet zo veel meer). Elke meesterschrijver heeft zo zijn of haar eigen schrijfstijl, waar je de schrijver aan herkent, maar waar het me hier om gaat […]

Stijl: daar gaat deze podcastaflevering over. Stijl, je persoonlijke herkenningsmelodie, je allerindividueelste expressie, de hand waaraan je lezer de schrijver herkent. Jouw persoonlijkheid, geëtst in je schrijfwerk. Wat maakt stijl en hoe ontdek en ontwikkel je je eigen stijl? Hier kun je het horen. Je kunt ook het artikel lezen.

Het is bijna kerstmis en dan ga je niet werken (schrijven is ook werk), tenzij je bijvoorbeeld een horecabaan hebt en de horeca helemaal open mag, wat niet waarschijnlijk is. Dus in plaats van handige tips voor schrijven geef ik je in deze podcast tips om met een collega-schrijver om te gaan, mocht je die […]

De taal die je gebruikt bij het schrijven van je boek, heeft invloed op hoe je verhaal bij je lezer overkomt. Zie bijvoorbeeld al de eerste zin van deze tekst: “hoe je verhaal bij je lezer overkomt” is nét wat prettiger lezen dan “… hoe je verhaal overkomt bij je lezer.” (Althans, dat vind ik; […]

Woede is een emotie die iedereen wel eens te pakken heeft genomen, sommige mensen zelden, anderen vaak, maar we kennen het allemaal. Iedereen heeft er wel eens mee te maken gehad. Het is een emotie die je volkomen in zijn greep kan krijgen; het schemert je rood voor je ogen en je bent jezelf niet […]

Raar eigenlijk, zou je denken: verhalen worden verteld, maar je moet ze niet vertellen.

Om in je boek gelaagde en geloofwaardige personages te beschrijven, moet je ze kennen. Goed kennen, zeker de belangrijkste personages. Je leert ze kennen door middel van karaktereigenschappen die vrijwel hun hele leven bestendig zijn; karaktereigenschappen die hen definiëren. In deze podcast vertel ik je hoe je dat voor elkaar krijgt. Je kunt hem ook […]

De protagonist, het personage waar het verhaal om draait, is een figuur met wie je lezer zich moet kunnen identificeren, zich in moet kunnen herkennen, of sympathie voor moet voelen. Maar hoe krijg je dat voor elkaar als je protagonist een onsympathiek figuur is? Zo iemand vinden mensen onaantrekkelijk. ‘Waarom zou ik een boek lezen […]

In deze eerste aflevering van de podcast vertel ik je over het karaktertype theatrale persoonlijkheid, ook wel bekend als dramaqueen, en hoe je dat koninginnetje (en koning) in je boek kunt gebruiken. Je kunt hem ook luisteren in iTunes. Behalve luisteren kun je ook het artikel lezen.

Het verhaal van je boek draait om de problemen en de sta-in-de-wegs van je hoofdpersonage, de protagonist, die meestal veroorzaakt worden door een tegenstander, de antagonist. De rol van de antagonist kan ook door iets anders dan een persoon worden vervuld, zoals een catastrofe, maar in deze podcast gaat het over een persoon. Ik vertel […]

Het thema van je boek is het basisidee en de fundering van je boek. Een bouwsteen. Het is de grote lijn van het verhaal en stuurt het verhaal aan. Ook goed te gebruiken om je mening of standpunt te uiten. Thema's draaien vaak om wat het betekent om een mens te zijn. Het leven, de […]

Om te boeien moet je boek tegenslagen, rampspoed en andere problemen bevatten. Je lezers willen dat je personage in een crisis komt te verkeren en voor allerlei lastige uitdagingen komt te staan. Dat maakt het spannend. Een boek dat alleen maar snort in het zonnetje en waarin het leven van je personages loopt zoals ze […]

Plot, conflict, gelaagde personages, sluitende verhaallijnen, zijn allemaal belangrijk voor een goed boek; en setting – de achtergrond van je verhaal, zoals de plekken waar het zich afspeelt – is dat ook. Zonder setting bestaan je personages in een vacuüm. Setting toont je lezer waar het verhaal zich op dat moment afspeelt en met welke […]

In een eerdere podcast vertelde ik je over schrappen in je boek en waarom dat nodig is. Maar er is meer over schrappen te vertellen dan in die ene podcast. Dus hier een vervolg, waarin ik je vertel over bijvoeglijke naamwoorden, te lange saaie tekst, wat te doen als je het niet meer ziet zitten, […]

In een vorige podcast vertelde ik je dat je alert moet zijn met herhaling in je tekst, bijvoorbeeld als je onbedoeld vaak dezelfde woorden of zinnen gebruikt. Dat irriteert je lezer snel. Maar herhaling kan ook positief werken, mits goed ingezet. Wanneer gebruik je dat dan, en waarom? In deze podcast vertel ik je erover. […]

Schrijven is leuk, zeker als je een goed verhaalidee hebt en er lekker in zit. Maar soms valt de animo weg. Dan vraag je je af: is het wel een goed verhaalidee? Is het origineel genoeg of is het een dertien in een dozijn? Is mijn schrijfstijl wel boeiend? En voordat je die gedachten tegen […]

Hoe boei je je lezer? Het gaat niet alleen om het verhaal, het gaat ook over hoe je je verhaal vertelt. Lekker lopende tekst stimuleert je lezer te blijven lezen, zelfs als hij of zij nog niet helemaal door het verhaal gegrepen is. Ik heb diverse artikelen geschreven en podcasts ingesproken hoe je lekkere tekst […]

Scènes-scènes-scènes; een boek bestaat (bijna altijd) geheel uit scènes. Er zijn er maar heel weinig die scèneloos van begin naar einde lopen. Scènes zijn dus belangrijk. Voor je hele boek geldt dat je je lezer reden moet geven om verder te lezen. Hoe bepaal je wanneer een scène moet eindigen en een nieuwe begint? Wat […]

Je hebt een idee voor een interessant en boeiend boek. Nu alleen nog opschrijven. Daar zit je dan, achter je bureau, met een leeg beeldscherm of een blanco vel papier voor je neus. Hoe pak je dat aan? Hoe begin je aan je bestseller-to-be? In deze podcast vertel ik je erover. Je kunt hem ook […]

De namen van je personages doen ertoe, vooral die van je belangrijkste personages: de protagonist en de antagonist. En de belangrijkste bijpersonages, zoals een sidekick. Kies nooit zomaar een naam voor je personages in je boek, want namen zijn krachtig en kunnen veel doen. In deze podcast vertel ik je hoe je namen effectief kunt […]

Dialogen zijn superbelangrijk in je boek. Ze zijn als de Griekse Atlas, die de wereld – jouw boek – op zijn schouders torst. Dialogen zijn onmisbaar om je boek spannend en boeiend te maken. Zo kunnen ze zorgen voor het voortstuwen van de plot, het tonen van de persoonlijkheid van de personages en het geven […]

Als je lezer meer weet dan je personages in je boek, bijvoorbeeld wie de dader is, dan wordt dat dramatische ironie genoemd. Die voorsprong in informatie geeft geen verlies van spanning, integendeel; want als je als lezer weet dat je protagonist argeloos naar een geheime afspraak met de vuige slechterik gaat, of als hij in […]

Tempo is een aanduiding voor de snelheid waarmee iets gebeurt. Boeken hebben diverse tempo’s waarin het verhaal verteld wordt. Tempo laat je gebeurtenissen, dialogen, actie, enzovoort, zich snel of juist traag afspelen, waarbij spanning een hoog tempo vraagt en mijmering een laag tempo. Zo wordt het tempo verhoogd bij een achtervolging en bij een rustig […]

Rare titel? Heerlijke problemen in je boek, bedoel ik. Je personages moeten problemen, tegenwerking en andere narigheid tegenkomen, anders gebeurt er niets in je boek – en dan is het exit lezers. Dat wil je niet. Een situatie of gebeurtenis in je verhaal dat zich als een probleem voordoet, kan een blessing in disguise blijken […]

Zo ongeveer een jaar geleden schreef ik een artikel over lekker bijkomen van de feestdagperikelen en daar gaf ik je wat appetijtelijke timewasters voor. Vervolgens wenste ik je een geweldig schrijfjaar 2020 en sloot af met: Hellooo 2020! Tjonge. Is dat even anders uitgekomen. Oké, misschien had je meer dan normaal tijd om te schrijven, […]

Neil Gaiman is een populaire Engelse schrijver die veel schrijfregels en -conventies aan zijn laars lapt. Dat levert originele, frisse verhalen op, die graag gelezen worden. Met zijn creatieve aanpak kun je je voordeel doen, dus heb ik daar een aantal schrijftips uit gedestilleerd. In deze podcast geef ik je er drie. Je kunt hem […]

De vraag: hoe te schrijven, is vergelijkbaar met de vraag: hoe te leven. Het is haast een filosofische vraag, waar geen eenduidig en rationeel antwoord op bestaat. Desondanks proberen we continu antwoorden te vinden. En er valt wel het een en ander over te zeggen. In deze podcast vertel ik je over regeltjes en hoe […]

Het allereerste begin van je boek is niet de eerste geschreven zin. De kiem van je boek is een idee. Het idee van een verhaal, het idee dat je een boek wil schrijven, of het idee dat ontspruit door een grappige/eigenaardige/boeiende persoon of gebeurtenis. Als zo’n vonkje bij je op is gekomen, hoe ga je […]

Veel boeken vallen in het genre Romantiek. Dat fictie vaak ‘roman’ heet zal daar wel debet aan zijn, ook al hebben romans lang niet altijd een romantisch verhaal. In deze podcast vertel ik je over het standaardmodel voor een romantisch verhaal, hoe je daarvan kunt afwijken en je verhaal origineler maken, en hoe je daar […]

De aristocraat van de bovennatuurlijke monsters is de vampier. Niet de griezelige Nosferatu, maar de vampiers sinds Bela Lugosi. Romantisch, knap, sexy, intelligent, übercool, en vaak ook belezen en intellectueel – wat verwacht je anders, als je een eeuwig leven hebt en dus alle tijd om elk boek dat ooit geschreven is tot je te […]

Nee, dag in, dag uit onafgebroken achter je pc zitten om je boek te schrijven, is niet gezond. Zorg er dus voor dat je dat regelmatig afwisselt met (hard)lopen of andere lichaamsbeweging, en bedenk al lopende mooie twists en ontwikkelingen voor in je boek. Maar schrijven op zich – of je dat nou op je […]

Iets actueels deze keer, had ik gedacht; corona ligt voor de hand, maar dan met een twist. Dus in het welles-nietestijdperk van het mondmasker ga ik jullie vertellen over de toegevoegde waarde van vermomming en verhulling. Met voorbeelden uit boeken en een films. Je kunt hem ook luisteren in

Boeken waarin de personages niet met elkaar praten, dus zonder dialoog, bestaan misschien wel, maar ik ken ze niet. Dialogen zijn belangrijke pijlers en dragende muren in je verhaal, en hebben daardoor veel invloed op hoe jouw verhaal overkomt en je lezer boeit – goede dialogen kunnen je lezer begerig laten doorlezen, slechte dialogen zijn […]

‘Onbetrouwbare verteller’ klinkt nogal omineus; zit je nou een boek te lezen die je dingen vertelt die niet kloppen? Ben je je tijd aan het verspillen? Het antwoord op de eerste vraag is ja (deels), het antwoord op de tweede is nee (tenzij het een flutboek is maar daar gaan we even niet van uit). […]

De typerende karaktertrekken van psychopaten en sociopaten maakt deze lieverdjes natuurlijk bijzonder geschikt voor spannende verhalen. In deze eerste podcastaflevering in de karaktertypenserie vertel ik je over de kenmerken van de rasechte psychopaat en de volbloed sociopaat, en de best wel grote verschillen tussen die twee. Je kunt hem ook luisteren in iTunes en in […]

Mensen zijn bij hun geboorte niet ‘af’. Onze eigenschappen en karaktertrekken worden deels bepaald door genen, maar we worden ook gevormd door onze omgeving: cultuur, wat onze ouders, familie en vrienden zeggen en doen, de bubbels waarin je verkeert. En tijdens onze levensweg verandert dat vaak ook nog. Voor personages geldt hetzelfde. In deze podcast […]

Waar het boek een langeafstandsloper is, is het korte verhaal een sprinter. Er is geen ruimte voor een aanloop, voor backstory, voor uitweidingen, voor subplots, voor veel personages of voor meer dan één hoofdpersonage. Een kort verhaal wordt daardoor minder ‘vol’ en ingewikkeld. Een boek is als een ruimte uit Duizend-en-één-nacht, vol wandkleden, sofa’s, poefs […]

Welk verhaal je schrijft is (ook) afhankelijk van wat je ermee wil bereiken. Wil je gelezen worden, een bestseller schrijven, of schrijf je alleen voor jezelf? Als je vooral veel gelezen wil worden, dan zou je goedverkopende boeken als voorbeeld kunnen nemen. In deze podcast vertel ik je daar meer over. Je kunt hem ook […]

Kijk jij op Netflix naar La casa de papel? Grote kans van wel: het is de meest bekeken niet-Engelstalige Netflixserie ter wereld, en van alle talen de op één na populairste (nummer 1 is Stranger Things). In 2017 won het een Emmy. Voor als je het niet kent: het gaat over een bende, waarvan de […]

In een eerdere podcast vertelde ik je over wat het inciting moment is, wanneer je het kan laten optreden, en hoe groot of juist klein het kan zijn. Maar er is meer over te vertellen, dus hier is podcastaflevering nummer 2. Om je geheugen even op te frissen: het inciting moment is de gebeurtenis dat […]

In de podcast Bijpersonages beloofde ik een volgende podcastaflevering over rollen die bijpersonages kunnen spelen. En belofte maakt schuld, dus hier komt-ie. Bijpersonages zijn onmisbaar in je boek; je protagonist kan niet zonder (en de antagonist vaak ook niet). Een bijpersonage helpt bijvoorbeeld de protagonist met de weg naar zijn doel. Hij* kan zijn beste […]

Er staat al heel wat over personages op Singularity, zoals over de protagonist en diens tegenstander, de antagonist, over karaktertypen, en nog veel meer, maar de bijpersonages zaten als onderwerp nog in het verdomhoekje. Terwijl bijpersonages zeer zeker belangrijk zijn. Die omissie ga ik verhelpen. Met als start deze podcast waarin ik je vertel hoe […]

De titel van de vorige aflevering was: ‘Lekker schrijven’, deze aflevering krijgt als titel: ‘Lekker leesbaar schrijven.’ Want als je lekker aan het schrijven bent, wil je ook dat het lekker leesbaar is voor je lezer. Lekker leesbaar wordt je boek niet alleen door aandacht te geven aan de inhoud – het WAT, maar vooral […]

Schrijven is fijn, lekker en heerlijk. Maar soms niet. Dan vind je je boek stom, voelt schrijven als een sleur, heb je geen inspiratie, vraag je je af waarom jij in godsnaam een boek zou kunnen schrijven, en dan lonkt Netflix ook nog. Iedereen die schrijft heeft daar zo nu en dan last van. De […]

Een goed begin is het halve werk. Sterker nog: een goed begin van je boek is een absolute voorwaarde om gelezen te worden. Je wil niet dat je lezer al na een paar pagina’s je boek in de kast Miskopen zet. Het begin van je boek moet je lezer dus direct bij zijn lurven grijpen. […]