Ekspresem przez historię w Radiu Lublin

9 maja 1502 r. Krzysztof Kolumb rozpoczyna swoją czwartą i ostatnią podróż do Nowego Świata.Kolumb wyruszył na czele floty złożonej z czterech okrętów, a celem było odnalezienie szybszej i bezpieczniejszej drogi do Indii, którą niedawno odkrył Vasco da Gama wokół kontynentu afrykańskiego.

17 marca 462 r. Zmarł św. PatrykZdaniem wielu badaczy kultury to właśnie od św. Patryka wywodzi się powszechne używanie trójlistnej koniczyny jako symbolu Irlandii - miała ona być używana przez niego do nauczania o roli Trójcy Świętej.

12 grudnia 1812 roku zmarł Stanisław Trembecki. Na kartach historii zapisał się przede wszystkim jako polski poeta okresu oświecenia, reprezentant nurtu klasycystycznego, tłumacz, szambelan króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

11 grudnia 1922 roku został zaprzysiężony pierwszy prezydent RP -  Gabriel Narutowicz. Inżynier hydrotechnik, elektryk, wolnomularz, profesor Politechniki w Zurychu, minister robót publicznych, minister spraw zagranicznych, pierwszy prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.

10 grudnia 1896 roku zmarł Alfred Nobel. Ten szwedzki chemik, odkrywca dynamitu i  przemysłowiec przyszedł na świat w Sztokholmie w 1833 roku. To on ufundował słynną i prestiżową Nagrodę Nobla, warto jednak pamiętać, że był znakomitym naukowcem i eksperymentatorem. Był również pisarzem.

25 października 1844 r. ksiądz Piotr Ściegienny został aresztowany przez carską policję.Ten polski zakonnik, działacz społeczny i niepodległościowy urodził się w styczniu 1801 r. w Bilczy koło Kielc w rodzinie chłopskiej. Uczył się w Brzezinach, później w szkole wojewódzkiej w Kielcach.

24 października 1901 r. w Lublinie urodził się Zygmunt Puławski. Polski pilot i konstruktor lotniczy urodził się  w Lublinie w rodzinie robotniczej. Maturę w Szkole Handlowej Męskiej A. i J. Vetterów zdał w maju 1920 r.

23 października 1929 r. w Staruni odkryto jedyny na świecie kompletny egzemplarz wymarłego nosorożca włochatego z epoki plejstocenu. To w kopalni głębinowej ozokerytu na terenie wsi Starunia koło Stanisławowa na Kresach Wschodnich, został znaleziony nosorożec włochaty. To jedyny na świecie kompletny egzemplarz tego wymarłego gatunku z epoki plejstocenu.

22 października 1906 r. założono Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Wilnie. Celem działalności towarzystwa było „pielęgnowanie nauk, umiejętności i literatury w języku polskim, a w szczególności zaś badanie kraju pod względem przyrodniczym, etnograficznym i statystycznym”. 

21 października 1969 r. zmarł Wacław Sierpiński. Ten wybitny matematyk przyszedł na świat w Warszawie w marcu 1882 r. Był jednym z najbardziej cenionych na świecie badaczy teorii mnogości, która zajmowała się zagadnieniem nieskończoności. 

18 października 1523 r. urodziła się Anna Jagiellonka.  Córka Bony i Zygmunta Starego. Była młodszą siostrą Zygmunta Augusta. Wychowując się na krakowskim Wawelu, od najmłodszych lat zapoznawała się z tajnikami prowadzenia polityki.

17 października 1863 r. Romuald Traugutt został dyktatorem Powstania Styczniowego. Początkowo wcale nie był zwolennikiem walki zbrojnej z zaborcą, zdając sobie sprawę z militarnej przewagi Rosjan.  Kiedy został ostatnim dyktatorem Powstania Styczniowego, miał świadomość, jak niezwykle trudna jest sytuacja powstańców, mimo to poczynił szereg działań zmierzających do ratowania upadającej insurekcji.

16 października 1384 r. w Katedrze Wawelskiej w Krakowie koronowano Jadwigę na królową Polski. Od pierwszych lat życia rodzice przygotowywali ją do objęcia tronu, dbając o wszechstronne wykształcenie. Szybko nauczyła się pisać i czytać, poznała języki obce, a także obcowała z literaturą i sztuką.

15 października 1911 r. ukazało się pierwsze wydanie czasopisma „Skaut”. To pierwsze polskie czasopismo o tematyce harcerskiej, założone i wydawane przez grupę polskich instruktorów skautowych we Lwowie. 

14 października 1773 r. w Polsce powołano Komisję Edukacji Narodowej. Akt powołania Komisji Edukacji Narodowej wydał sejm zatwierdzający jednocześnie I rozbiór Polski. W cieniu narodowej tragedii reforma oświaty była najważniejszym sposobem ratowania państwa.

11 października 1996 r. zmarł Stanisław Tołpa.Polski botanik, profesor Akademii Rolniczej we Wrocławiu, opracował m.in. znany preparat torfowy nazywany jego nazwiskiem.

10 października 1968 r. zmarł Nikifor. Nikifor Krynicki (właściwie Epifaniusz Drowniak) polski malarz pochodzenia łemkowskiego. Namalował kilkadziesiąt tysięcy rysunków. Uważał, że obrazek jest skończony dopiero, kiedy on sam zrobi mu ramkę.

9 października 1944 r. Niemcy wydali rozkaz całkowitego zburzenia Warszawy. To Heinrich Himmler wydał rozkaz kompletnego zniszczenia miasta. Po opuszczeniu Warszawy przez powstańców i ludność cywilną, dzieło zniszczenia - rozpoczęte jeszcze w trakcie trwania powstania - kontynuowano.

8 października 1910 r. we Lwowie zmarła Maria Konopnicka. Uznawana za jedną z najwybitniejszych polskich pisarek. Publicystka i tłumaczka. Pisała wiersze, nowele, poematy, baśnie, które od lat stanowią element kanonu lektur szkolnych.

7 października w 1912 r. w Warszawie otwarto Dom Sierot założony przez Janusza Korczaka.Janusz Korczak, właściwe nazwisko Henryk Goldschmit, był pedagogiem, pisarzem i lekarzem. Jak mówił - to przede wszystkim powołanie pedagogiczne ogarnęło całe jego życie.

4 października 1918 r. gen. Józef Haller został mianowany naczelnym wodzem Armii Polskiej we Francji. W lutym 1918 r. Haller wraz z 2 Brygadą przedostał się przez front austriacko-rosyjski i dołączył do polskich oddziałów w Rosji, gdzie objął dowództwo formowanej 5 Dywizji Strzelców Polskich. 

3 października 1949 r. Uruchomienie drugiego ogólnopolskiego programu Polskiego Radia. „Bez przerw, od świtu do nocy pracują radiostacje w nowym programie" - tak „Życie Warszawy" informowało czytelników o uruchomieniu drugiego ogólnopolskiego programu Polskiego Radia. 

2 października 1946 r. zmarł Ignacy Mościcki.Był wybitnym chemikiem i wynalazcą, ale do historii przeszedł przede wszystkim jako wytrawny polityk. W latach 1926 - 1939, piastował urząd Prezydenta Polski.

1 października 1936 r. zwodowano niszczyciel ORP Błyskawica.To w latach 30-tych dwudziestego wieku kierownictwo polskiej Marynarki Wojennej, postanowiło powiększyć flotę. Wtedy właśnie zamówiono ten okręt, wybudowany w brytyjskiej stoczni Cowes. 

30 września w 1986 r. Telewizja Polska wyemitowała premierowy odcinek serialu komediowego Alternatywy 4 w reżyserii Stanisława Barei. Jego pomysłodawcami i autorami scenariusza byli Maciej Rybiński i Janusz Płoński. Scenariusz oczekiwał kilka lat na zrealizowanie. 

27 września 1612 r. zmarł Piotr Skarga.  Polski teolog, kaznodzieja, pisarz, jezuita. Urodził się w lutym 1536 r. w Grójcu na Mazowszu w rodzinie szlacheckiej Michała i Anny ze Świętków. Był najmłodszym spośród szóstki ich dzieci.

26 września 1815 r. w Paryżu zawarto przez Rosję, Austria i Prusy sojusz zwany świętym przymierzem. Akt Świętego Przymierza deklarował przywiązanie do wiary chrześcijańskiej, oparcie polityki zagranicznej państw-sygnatariuszy na jej podstawach oraz wzajemną pomoc w przypadku zagrożenia ponapoleońskiego ładu.

25 września 1939 r. zginął Stanisław Cywiński. Polski inżynier i konstruktor lotniczy, jeden z nestorów polskiej lotniczej myśli konstruktorskiej.

24 września 1926r. utworzono przedsiębiorstwo Polskie Koleje Państwowe. Po ziemiach polskich pociągami podróżowano już wtedy od kilkudziesięciu lat. W Królestwie Polskim, zależnym od Rosji, pierwsze połączenie uruchomiono w 1845 roku.

23 września 1492 r. Jan I Olbracht został koronowany na króla Polski. Olbracht objął władzę po Kazimierzu IV Jagiellończyku, który wskazał go na swojego następcę. Uroczystość koronacji odbyła się w Krakowie, w katedrze wawelskiej.

20 września 1952 r. rozpoczęło działalność Polskie Radio Lublin. Zapowiedź: "Tu Polskie Radio Lublin" padła jednak wcześniej - 10 sierpnia 1944 r.Wówczas była to wagonowa radiostacja zwaną potocznie "PSZCZÓŁKĄ".

19 września 1897 r. zmarł Kornel Ujejski.Poeta i publicysta. Gdy Ujejski przychodził na świat, polski romantyzm – zapoczątkowany balladą „Romantyczność" Adama Mickiewicza w 1822 roku – trwał już rok. 

18 września 1939 r. wojska niemieckie wkroczyły do Lublina.Gdy atak Niemców stawał się coraz bardziej oczywisty, to Lublin według planów miał stać się tymczasową siedzibą Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, a okoliczne miasteczka – poszczególnych ministerstw.

17 września 2007 r. odbyła się premiera filmu "Katyń" w reżyserii Andrzeja Wajdy.Film podejmuje jeden z najbardziej bolesnych dla Polaków wątków historycznych. 

16 września 1620 r. rozpoczęła się bitwa pod Cecorą.Rywalizacja o wpływy w Mołdawii sprawiła, że w drugim dziesięcioleciu XVII w. stosunki Rzeczypospolitej z Turcją stawały się coraz bardziej napięte. Latem 1620r. hetman wielki koronny Stanisław Żółkiewski, wkroczył do Mołdawii i stanął obozem pod Cecorą nad Prutem.

13 września 1857 r. urodził się Michał Drzymała. Stał się sławny nie tylko w Polsce, ale i w Europie z powodu sporu, jaki toczył przez cztery lata z władzami pruskimi.

12 września 1921 r. urodził się Stanisław Lem. Wybitny filozof, pisarz, twórca fantastyki naukowej. Był świadkiem, jak sowiecka armia rozbraja i wypędza Polaków. Wielokrotnie wracał potem do tych chwil jako do najokropniejszego przeżycia.

11 września 1886 r. urodził się Jerzy Kossak. Jego dziadek to nie kto inny jak Juliusz Kossak, znany malarz batalistyczny, ojciec zaś to Wojciech Kossak, słynny i znany choćby jako współautor "Panoramy Racławickiej". 

10 września 1939 r. zginął kapitan Władysław Raginis. Kapitan był dowódcą kilkukilometrowego odcinka polskich umocnień w dolinie Biebrzy i Narwi, które miały powstrzymać niemieckie natarcie w stronę Brześcia. Raginis miał pod swoją komendą ponad 700 żołnierzy. Naprzeciwko stanęło około 42 tysięcy niemieckich żołnierzy. 

9 września 1978 r. Kopalnia Soli Wieliczka została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO To jedyna kopalnia na świecie nieprzerwanie czynna od średniowiecza, aż do dzisiaj. Na tablicy w szybie widnieją słowa poety Wincentego Pola – "Cudze chwalicie, swego nie znacie. Sami nie wiecie, co posiadacie".

6 września 1766 r. urodził się John Dalton. Wybitny angielski fizyk i chemik. Już jako dziesięciolatek wykazywał nadzwyczajne, jak na swój wiek, zdolności matematyczne. Postępy w jego nauce były tak ogromne, że już w dwunastym roku życia został kierownikiem szkółki wiejskiej. 

5 września 1997 r. w Kalkucie zmarła Matka Teresa. Albańska zakonnica, laureatka pokojowej Nagrody Nobla. Przyszła na świat w Skopje, w Macedonii, 26 sierpnia 1910 roku. Była najmłodszym dzieckiem w rodzinie.