Listen to interviews, features and community stories from the SBS Radio Somali program, including news from Australia and around the world. - Ka dhagayso waraysiyo, warbixino iyo sheekooyinka jaaliyada barnaamujka idaacada SBS laanteeda Afsoomaaliga oo ay ku jiraan wararka Australia iyo kuwa caalamk…
Jaaliyad cusub ayaa lagu daahfuray Melbourne.
Waxaa magaalada Melbourne lagu soo bandhigay hay'ada Australia Refugee and Family reunification Inc. Hay'adan cusub ayaa caawindoonta qaxootiga iyo soogalootiga Soomaalida iyo Africanka ah.
Ugaas Ahmed Nasir oo dhawaan booqday Dawlad Deegaanka Soomaalidda Ethiopia ayaa ka waramay wixii uu ku soo arkay.
Warkarkii ugu dambeeyeyey ee dalka iyo debeddiisa maanta Talaado ah.
Wasiirka Isgaarsiinta Federaalka, Anika Wells, ayaa sheegtay in ay jiraan habab online ah oo si sax ah loogu xaqiijin karo da'da carruurta isticmaalaysa Internet-ka. Natiijo kasoo baxday tijaabo madax bannaan oo lagu sameeyey in ka badan 60 program oo lagu xaqiijiyo da'da, ayaa lagu ogaadey inay qaarkood ay ka carruurta ka joojin karaan inay internet-ka ka arkaan waxyaabo aan ku habboonayn sida dad qaawan.
Barnaamijkii Jimcaha oo dhammaystiran oo laga reebay xayaysiis.
Wararkii jimcaha ee Australia iyo caalamka
Wasiirka cusub ee dekedda iyo gaadiidka badda, Maxamed Cali Ameeriko ayaa wasiirkii hore kala wareegey xilka.
A forced marriage occurs when one or both individuals do not consent freely, often due to threats, coercion, deception, or if they are under 16 or those with mental incapacities. No matter how long you've been living here, it's vital to know: You have the right to choose who you marry. In this episode, we'll explore the difference between arranged and forced marriage and where you can turn for help if you or someone you know is affected. - Guurka khasabka ah, labada qof midkood ama labadaba ayaan si xor ah u oggolaannin guurka, iyadoo mararka qaarkood ay sababto, hanjebaad, cadaadis ama khiyaano, iyo haddii qofka loo guurinayo ay da'diisu ka yartahay 16 sano, amaba uu qabo xaalad maskaxeed oo saamaysa awooddiisa go'aan-qaadasho. Muddada aad joogtey Australia intay doontaba ha le'ekaate'e, waa muhiim inaad ogaato, inaad adigu xaq u leedahay inaad doorto qofka aad guursanayso. Warbixintanna, waxaannu ku iftiimin doonaa, farqiga u dhexeeya guurka la soo abaabulay (arranged marriage) iyo guurka qasabka ah (forced marriage) – iyo meesha aad ka heli karto gargaar, haddii adiga ama qof aad taqaanid ay dhibaatadaasi saamaysay.
Cadayada, agabka gacan-qabsiga loogu shaqeeyo (hand tools), qaboojiyeyaasha, makiinadaha dhaqidda weelka (dishwashers), dharka, iyo alaabooyinka nadaafadda haweenka ayaa ka mid ah alaabta cashuur-dhaafka loo samaynayo.
Tirada dadka reer Australia ee la nool xasaasiyadda (allergy), ayaa labanlaabantay ku dhawaad 20 sano gudahood, sida lagu sheegay warbixin cusub oo baareysa khasaaraha dhaqaale iyo midka shakhsiyeed ee xaaladdan ku raagta dadka qaarkood.
Booliska Victoria ayaa weli raadinaya ninkii lagu eedeeyey inuu dilay labo askari oo booliis ah. Dowladda Queensland oo ogaatey dad mushahar badan qaata qaarkoodna leeyihiin hanti guri oo weli ku jira guryaha dowladda ee loogu talo galay bulshada dan-yarta ah.
Xubnihii mucaaradka ee ka baxay madasha samato-bixinta ayaa heshiis la gaarey xukuumadda m.weyne Xasan Sheekh Maxamuud.
Warbixin cusub oo kasoo baxday hay'adda Australian Competition and Consumer Commission (ACCC) ayaa lagu sheegay in dadka Australian-ka ah ee soo sheegay in lacag laga khiyaameeyey ay tiradoodu yaraatay, laakiin ay taa beddelkeeda, laga dhacay lacag ka badan intii hore
Dowladda Australia ayaa ku dhawaaqday qorshe cusub oo carruurta Autism-ka qabta lagaga weecinayo nidaalka NDIS iyadoo loo beddelayo nidaam cusub oo loo bixieyThriving Kids.
Ra'iisals wasaare Anthony Albanese, oo sheegay inay Iiraan amartay labo weerar oo Yuhuud neceyb oo lagu qaaday kaniisad yuhuuddu leedahay oo ku taalla Melbourne iyo warar kale.
Dowladda Labourka oo rabta inay ka dhabayso ballanqaadkeedii raqiisinta daawada hoos timaadda PBS. Dadka iibsanaya gurigooda koowaad oo shuruudihii laga khafiifiyey iyo hoggaamiyaha Iran oo sheegay in farqiga u dhexeeya waddankiisa iyo maraykanku aan xal lahayn.
Learn how to talk about cars and understand common Aussie car slang. - Baro sida looga hadlo baabuurkaaga. Faham erayo iyo weedho u gaar ah Australia (Ausy car slang)
Barnaamijkii Jimce 22 August 2025 oo dhammaystiran.
Kaamirooyin amni ayaa lagu tijaabin doonaa ilaa 300 oo ah xarumha xannaanada carruurta guud ahaan Australia, si wax looga qabto dhibaatada amni ee saameysay nidaamka xannaanada carruurta. Ra'iisul Wasaaraha Israel, Benjamin Netanyahu, ayaa sheegay in Israel ay si degdeg ah u bilaabi doonto wadaxaajoodka lagu sii deynayo dhammaan dadka lagu haysto Gaza iyo in la soo afjaro dagaalka socday ku dhowaad labo san, balse-buu yiri ay ku xiran yihiin shuruudo ay Israel aqbali karto.
Warkii ugu dambeeyey ee Soomaalia. Madaxweyne Xasan Sheekh oo dhaleeceeyey madashii mucaadka.
You may hear the protest chant, “what do we want? Land rights!” —but what does it really mean? Land is at the heart of Aboriginal and Torres Strait Islander identity, culture, and wellbeing. Known as “Country,” it includes land, waterways, skies, and all living things. In this episode of Australia Explained, we explore Indigenous land rights—what they involve, which land is covered, who can make claims, and the impact on First Nations communities. - Waxaa laga yaabaa inaad maqashay dad debed-baxaya oo ku qaylinaya “ What do we want? Land rights. Oo macneheedu yahay ‘maxaynu rabnaaa', waxaynu rabnaa Xuquuq dhul”. Waaa maxay macneheedu? Dhulku, ama sida ay u yaqaannaan “Country”, wuxuu udub-dhexaad u yahay astaanta, dhaqanka iyo bed-qabka dadka Aboriginal-ka iyo kuwa Torres Strait Islanader-ka. Macnaha Country ama dhul, kuma koobna oo keliya dhulka. Waxaa ku jira, biyo-mareennada, cirka iyo dhammaan noocyada noolaha.
Premier-ka Victoria, Jacinta Allan, ayaa sheegtay in si degdeg ah loogu baahan yahay dib-u-habayn heer qaran oo xeerarka badbaadada carruurta ah, sida kuwa heer dowlad-goboleed oo kale. Madaxweyne ku-xigeenka Mareykanka, J.D. Vance, ayaa sheegay in dalalka Yurub ay bixin doonaan inta badan kharashka dammaanadka amniga ee loo sameynayo Ukraine.
Shirka qaranka ee wax-soo-saarka dalka. Ra'iilsawasaaraha Israel oo Anthony Albanese ku sheegay mid daciif ah iyo warar kale.
Wararkii ugu dambeeyey ee Soomaaliya.
Dhaqaale-yahannada ugu sarreeya dalka, hoggaamiyeyaasha ganacsiga iyo ururrada shaqaalaha ayaa shir heer qaran ah ku yeeshay magaalada Camberra toddobaadkan, shirkaas oo bilaabmay talaadadii bishan July ahayd 19ka August iyadoo lagu falanaqaynayo kor u qaadista wax-soosaarka dalka Australia.
Ra'iisal-wasaare Anthony Albenese ayaa furay shirweyne lagaga arrinsanayo kobcinta dhaqaalaha. Madaxeeynaha Maraykankanka ayaa qorshaynaya kulan dhex mara labada madax-weyne ee Ruushka iyo Ukraine.
Khubarada ku shaqo leh ayaa ka digaya khatarta dabka ka dhasha baytariyada gaar ahaan kuwa baabuurta electerigga, scooterrada, e-bike-yada iwm. Waxay sheegeen in lixdii bilood oo ugu horreeyey 2023-kii oo keliya, ay adduunaka ka dhaceen 500 gubasho, ama dab, oo ka dhashay bayteriyada ay ku socdaan, bushkuleetiyada, scootersss, iyo skateboards-ku, kuwaas oo sababay 36 dhimasho iyo138 dhaawac.
Warkii ugu dambeeyey ee Soomaaliya
Bringing a pet into your home can fill it with joy and companionship – but it also comes with important responsibilities. In Australia, new pet owners need to be aware of legal requirements, along with essential tips for training and caring for their animals. - Xayawaanka rabbaayadda ah ee guryaha lagu hasyto ayaa tayo-geliya, nolosha qoysas badan oo Australian ah, iyadoo saddexdii meeloodba labo-meelood, ay qoysaska Australia guriga ku haystaan xayawaan rabbaadyad ah. Laakiin, dadka aan hore u lahayn, ama u aan haysanin rabbaayad, ee hadda raba inay keensadaan, ayaa laga yaabaa inay ka il-duufaan waajibaadyo uu xawayaanku sharciyan u leeyahay.
Warkii ugu dambeeyey ee Australia iyo caalamka
Barnaamijkii Arbacada oo dhammaystiran.
Wararkii ugu dabmeeyey ee Australia iyo caalamka
Xaaladda magaalada Beled-xaawo. M.weyn Hassan Sh. Maxamuud oo qaatay shahaadada is-diiwaan gelinta doorashooyinka.
Sahamin sanadle ah oo lagu sameeyay qayb badda Australia ka mid ah, oo la yiraahdo, Great Barrier Reef ayaa lagu muujiyay, in noolaha la yiraahdo Coral oo ka baxa baddaas hoosteeda uu baaba'ii ugu weynaa ku yimid sannadkii 2024-kii, marka la barbar dhigo sannadihii ka horreeyey, muddo ku siman aftameeyo sannadood.
Waxaa soo baxaya baaqyo lagu dalbanayo guryo raqiis ah, kadib markii ay sii kordheen tirada dumarka iyo gabdhaha hoy la'aantu ku dhacay. Hooyo laba carruur ah leh – oo duruufo adag soo martay – ayaa hadda rajaynaysa inay, mashruuc cusub oo xagga guriyeynta ah ka heli doonto guri
Cilmi-baaris cusub ayaa walaac ku abuurtay khubarada caafimaadka, ka dib markii ay daaha ka qaadday dhibaatada kelinnimada ee ka jirta Australia.
Baanka dhexe oo Austaralia ayaa la filayaa inuu maanta hoos uu dhigo dulsaarka lacagaha. Ra'iisal-wasaare Anthony Albanese ayaa Xammaas ugu baaqay inay hubka dhigaan. Donald Trump 800 ciidan ah ayuu ku amray inay galaan Washington DC oo la wareegaan ciidanka booliiska.
Warkii Australia iyo caalamka ee maanta qodobbadii ugu door-roonaa.
Barnaamijkii Jimcaha oo dhammays tiran. Xayaysiis ku ma jiro.
Learn how to ask for money or donations in English. - Baro sida cid loo weydiisto lacag ama deeq.
Cudurka Gowracatada oo laga helay qaybo ka mid ah Soomaaliya iyo shirka madasha bani'aadannimada Soomaaliya oo ka furmay Baydhabo.