POPULARITY
Birleşmiş Milletler 2025'i Uluslararası Kuantum Bilimi ve Teknolojisi Yılı olarak ilan etti. Bu nedenle biz de kuantum fiziğine dair yayınlarımızı yıl boyu farklı konu başlıklarla sürdüreceğiz. Bu bölümde konuğumuz Bilim Akademisi kurucu başkanı ve üyesi Prof. Dr. Ali Alpar. Sabancı Üniversitesi'nde emetirus öğretim üyesi olarak ders vermeye devam eden Ali Hoca bizlere kuantum mekaniğinin en temel kavramlarını anlattı.“Kuantuma Giriş” gibi düşünebileceğiniz bu bölümde Ali Hoca'yla kuantum fiziğinin kurallarını anlamakta neden bu kadar zorlandığımızı da konuştuk. Ali Hoca'nın özellikle kuantum mekaniğinin hayatta çıplak gözlemle edindiğimiz tecrübelerle çelişen noktalar nedeniyle zor algılandığına dikkat çekmesi de ayrıca kıymetliydi.Video
'Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli' başlığıyla kabul edilen yeni müfredat neler içeriyor? Eğitim sistemi açısından Türkiye hangi evrelerden geçti, bugün ne durumda? Konuğumuz Prof. Ali Alpar, 40 yıldan fazla üniversitelerimizde ders vermiş bir bilimci gözüyle düşüncelerini aktarıyor.
Bilim Akademisi üyesi Ali Alpar'ın katılımıyla ve Şükran Şençekiçer'in moderatörlüğünde gerçekleştirilen Bilim, Bilgi ve Demokrasi başlıklı programın 5. bölümünde bilgi ve demokrasinin ilişkisi konuşuldu.
Bilim Akademisi işbirliğiyle hazırladığımız “Bilim, Bilgi ve Demokrasi” programının dördüncü bölümünde Prof. Dr. Ali Alpar, laiklik ve bilim arasındaki ilişkiyi Şükran Şençekiçer'e anlattı.
Dile Kolay'ın bu bölümü bilim, bilimsel düşünce ve dil ilişkisine odaklanıyor. İçinde yaşadığımız gerçekliği nasıl anlıyor ve anlatıyoruz? Popüler bilim iletişiminde içeriği kaybetmeden anlaşılır kılmak mümkün mü? Türkçe bir bilim dili mi? Akademik yayınlarda ve değerlendirme sistemlerinde dilin nasıl bir rolü var?Bu bölümün konukları, Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Alpar ve Adam Mickiewicz Üniversitesi Bilimsel İletişim Araştırma Grubu üyesi Doç. Dr. Zehra Taşkın.(02:21) Bilim iletişimi nedir, bilimsel iletişim nedir?(04:33) Türkçe bir bilim dili midir? (05:28) Akademik performans değerlendirme sistemlerinin bilim diline etkileri neler? (08:41) Doğa bilimleri alanındaki akademik yayınlarda İngilizce/Türkçe dengesi nasıl? (10:26) Bilim dili ve yerel dil ayrımında farklılaşan bir disiplin: hukuk(12:15) Dil, bilimsel bilginin genel kamuoyuyla buluşmasında nasıl bir rol oynuyor?(15:23) Gündelik gerçekliği nasıl algılıyoruz, nasıl anlatıyoruz?(17:01) “Normal,” “genel” ve “biz” kelimelerinin kullanımı günümüz kültürüne dair nasıl ipuçları barındırıyor?(20:19) “Gereği yapılmıştır”: bürokrasinin dili(22:14) Popüler bilim iletişiminde içeriği kaybetmeden anlaşılır kılmak mümkün mü?(23:49) Teknik terimler ve yabancı kelimelerle yaratılan otorite ve bilgi tekeli(28:14) Bilimsel yayınlarda pasif/aktif ve biz/ben kullanımı(30:58) Akademik başarı kriterlerinde dilin ve çeşitliliğin önemi(32:07) “Yağmacı dergiler” ve bilimsel üretime etkileri(33:06) Yayın yap, ama çabuk yap: Araştırmacı performans değerlendirme sistemleri nasıl işliyor?(36:58) Akademik dergilerde değerlendirme kriterleri(40:17) Doğa bilimlerinin nesnelliği dilde kendini nasıl gösteriyor?(44:14) Akademik yayıncılıkta nitelik ve nicelik
“Bilim, Bilgi, ve Demokrasi” programının üçüncü bölümünde, Sabancı Üniversitesi Emeritus Öğretim Üyesi ve Bilim Akademisi Üyesi Prof. Dr. Ali Alpar, “usul” kavramına ilişkin Şükran Şençekiçer'in sorularını yanıtladı.
“Bilim, Bilgi, ve Demokrasi” programının ikinci bölümünde, Sabancı Üniversitesi Emeritus Öğretim Üyesi ve Bilim Akademisi Üyesi Prof. Dr. Ali Alpar ile gündelik sağduyu ve bilimsel bilginin nerede farklılaştığını ve nerede benzeştiğini konuştuk.
Bilim Akademisi'nin kuruluşunun 10. yıldönümü! “Sivil bir inat hikâyesi” belgeseli bu kuruluşun hikâyesi…
MedyascopeTV'de ayda bir kez yayınlanacak olan "Bilim, Bilgi ve Demokrasi" başlıklı program Murat Aksoy'un ev sahipliğinde ve Ali Alpar'ın katılımıyla gerçekleşiyor. İlk programın başlığı "Malumu İlam" 28 Kasım 2021'de yayınlandı.
Medyascope'un yeni aylık programı "Bilim, Bilgi ve Demokrasi"nin ilk bölümünde Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Alpar ile programda hangi konuları işleyeceğimizi, bilim-demokrasi- laiklik arasındaki ilişkiyi ve kriz zamanlarında doğru bilginin önemini konuştuk.
"Meraklısına Bilim" programının 110. bölümünde, bu hafta kuruluşunun 10. yılını kutlayan Bilim Akademisi'nin kurucu başkanı Prof. Dr. Ali Alpar ve mevcut başkanı Prof. Dr. Canan Atılgan ile Bilim Akademisi'nin kurulmasına neden ihtiyaç duyulduğunu, geride kalan 10 yılı, gelecek yıllar için planlanan projeleri ve Türkiye'deki akademik hayatın potansiyeli ile geleceğini konuştuk.
Atanan rektörü görevden alınan Boğaziçi Üniversitesi'nde yaşanan gelişmeleri, Türkiye'de akademik özgürlüğü, iktidarlar üniversitelere müdahalelerini ve demokrasiyi, eski Bilim Akademisi Başkanı ve Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Alpar ve Bilim Akademisi Kurucu Üyesi, Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şevket Pamuk ile konuştuk.
Medyascope yayınına konuk olan Sabancı Üniversitesi Emeritus Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Alpar, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Yazıcı ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Daron Acemoğlu ile koronavirüs salgınında geride bıraktığımız bir buçuk yılda neler öğrendiğimizi, gelecek açısından çıkarmamız gereken dersleri, hem Türkiye hem de dünya geneli açısından yapılan doğruları ve yanlışları konuştuk.
Ülkemizin ilk doktoralı akademisyenlerinden kimyacı Remziye Hisar kimdi, nasıl yaşadı, neler başardı? Vakayiname'de, bilimde ve sanatta öncü kadınlar serisinin ikinci programında, Prof. Ali Alpar anlatıyor.
Programda güçlü bir bilimsel araştırmanın nasıl yapılacağı, bilimsel etik, bilimsel ve dürüst bir araştırmanın şartları konularında konuşuluyor.
Boğaziçi Üniversitesi‘nde 31 yıl öğretim üyesi, dört yıl bölüm başkanı, 1992-2000 yılları arasında da rektör olarak görev yapan ve aynı zamanda Bilim Akademisi Onursal Üyesi Prof. Dr. Üstün Ergüder, Bilim Akademisi Kurucu Üyesi, Boğaziçi Üniversitesi’nde 25 yıldır öğretim üyesi olarak çalışan, dört yıl rektör yardımcılığı ve on yıl senato üyeliği yapan Prof. Dr. Şevket Pamuk ve Sabancı Üniversitesi’nden Bilim Akademisi Kurucu Üyesi Prof. Dr. Ali Alpar, Boğaziçi Üniversitesi’ne Melih Bulu’nun rektör olarak atanmasının ardından yaşananları, üniversite özerkliği perspektifinden değerlendirdi.
Sabancı Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi’nden Prof. Dr. Ali Alpar ve Koç Üniversitesi Kimya Bölümü’nden Prof. Dr. Ersin Yurtsever ile güçlü bir bilimsel araştırmanın nasıl yapılacağı, bilimsel etik, bilimsel ve dürüst bir araştırmanın şartları üzerine konuştuk. Akademik hak ihlallerinin, Türkiye’de cezalandırılmadığının ve önemsenmediğinin altını çizen Alpar ve Yurtsever, ülkede “bilim yapılamayacağına dair” önyargının Türkiye’de bilimsel üretimin gelişmesinin önünde önemli bir engel olduğunu söyledi. PATREON'dan Medyascope'a destek olabilirsiniz → https://www.patreon.com/medyascopetv Teşekkürler!
Güne Bakış’ta bu akşam, Bilim Akademisi Başkanı ve Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Alpar ile “kayyum rektör” tartışmalarını, Basildon and Thurrock Üniversite Hastanesi’nde çalışan Genel Cerrahi Uzmanı Opr. Dr. Turhan Çömez ile ülkede artan koronavirüs vakaları nedeniyle ilan edilen sokağa çıkma yasağını konuştuk. Editör: Egemen Gök PATREON'dan Medyascope'a destek olabilirsiniz → https://www.patreon.com/medyascopetv Teşekkürler!
Neden maske takıyoruz? Covid19'u belirtisiz geçirenlerin de bulaştırabileceğini nasıl öğrendik?
Salgın kısıtlamarı çok erken mi gevşetildi? Neler yapılmalıydı, neler yapılabilir? Vakayiname'de, Bilim Akademisi başkanı Prof. Ali Alpar ile ülkemizin salgınla mücadelesine dair değerlendirme.
“Bilimsel bilgiye neden güvenmeliyiz?” başlığıyla yaptığımız özel yayının ikinci bölümünde Bilim Akademisi Başkanı ve Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Alpar ve Bilim Akademisi’nin popüler bilim dergisi Sarkaç’ın editörü Dr. Defne Üçer Şaylan ile bilim tarihinden anekdotlarla, modern bilimin nasıl başlayıp nasıl ilerlediğini, bilimsel yöntemi ve nedenselliği konuştuk.
Medyascope özel yayınına konuk olan Bilim Akademisi Başkanı ve Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.Dr. Ali Alpar ile bilimin ve bilimsel bilginin ne olduğunu, bilimsel bilgiye ulaşma yöntemlerini, başarılı bir deney tasarımının nasıl olması gerektiğini ve bilim insanlarının aynı konularda farklı görüşler beyan etmelerinin nasıl yorumlanabileceğini konuştuk.
Kurucu başkanı olduğunuz Bilim Akademisi'nin hikayesi, amaçları, vizyonu nedir?
Hayatınızı bilime adamanızdaki tutkunuzun kaynağı nedir?
Türkiye'de bilimsel kültürün oluşumu hangi yollarla sağlanabilir?
Remziye Hisar örneğinden yola çıkarak, ülkemizde kadınların bilime katkıları nasıldır? Bu ilginin artması için neler yapılabilir?
Sabancı Üniversitesi'ndeki tecrübelerinize dayanarak, üniversitelerin sahip olması gereken yapı ve nitelikler hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Müstakbel bilim insanlarına tavsiyeleriniz nelerdir?
21. yüzyılın getirdiği bilgi yoğunluğunun artması sonucunda bilimsel eğitim metodları nasıl değişecektir?
Bilim, felsefe ve din ilişkisi hakkında neler düşünüyorsunuz?
Elitist bir bakışın olması gerektiğine inanıyor musunuz?
Tavsiye olarak verebileceğiniz kültürel ürünler nelerdir?
Türkiye Uzay Ajansı'ndaki çalışmalar hakkında neler düşünüyorsunuz?
Türkiye'de astrofiziğin dünü, bugünü ve yarınından bahsedebilir misiniz?
Aralık 2019'da yayınlanan rektörlerin akademik profilleri araştırmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Ali Alpar, Emin Çapa ile sohbetinde Büyük Patlama sonrası olan süreci, yıldızların oluşumunu, yıldızlar oluştuktan sonra yakıtlarını nasıl kullandıklarını ve tükettiklerini ve canlıları oluşturan organik madde dahil, periyodik tablodaki elementlerin neredeyse tamamının yıldızlarda oluştuğunu anlatıyor. Bu anlattıkları ayrı ayrı podcastler olarak daha önce yayınlanmıştı, burada hepsini art arda dinleyebilirsiniz. https://sarkac.org/wp-content/uploads/2019/03/Sarkaç-Yıldız.mp3
“Çoğu zaman bir yıldız oluşturacak olan gaz topağı çökerken bir yandan döndüğü için topağın dış kısımlarındaki gaz ortada çöküp oluşan yıldızın etrafında yassı bir disk oluşturur. Zamanla yıldız parlarken disk soğur, gaz soğudukça toz taneciklerinden oluşur ve yer yer bunların toplaşmasından yeni topaklar ortaya çıkar. Bu topakların kütleleri çok küçük olduğundan hiçbiri yıldız haline gelemez. […]
“Yıldız kendi ürettiği enerjiyi kullanarak ışıyan ve bu sayede yüksek sıcaklık ve basınçta kalarak kütle çekimi etkisi ile çökmeden dengede kalan bir gökcismidir.” Bilim Akademisi üyesi Ali Alpar’ın yazısını Eser Ulun seslendirdi. Yazıya ulaşmak için tıklayınız. https://sarkac.org/wp-content/uploads/2019/09/yıldız.mp3
“Dünya bilgisinin dünyayı gözleyerek edinileceğini kabul eden bir din anlayışı elbette bilim ile çelişmez. Böyle bir anlayışa sahip birçok dindar bilim insanı vardır. Mesleği bilim olmayan insanlar da sağduyu ile, dünya işlerinde bilim yöntemi ile yani dünyaya bakarak, akıl yoluyla bilgi edinileceğini kabul ettikleri ölçüde bilimin bakış açısını ve sonuçlarını kendi inançları ile bağdaştırabilirler…” Bilim […]
“Bilim gözleyebildiğimiz, içinde yaşadığımız bu ‘dünya’ üzerine sadece gözleme ve deneylere ve mantığa dayanarak bilgi edinmektir. ‘Dünya’ ile bütün evreni, yeryüzünü, canlı ve cansız varlıkları, insanı ve toplumu kastediyoruz…” Ali Alpar’ın Sarkaç için yazdığı yazıyı Eser Ulun seslendirdi.
“Günlük dilde teori sözü hayal ürünü, afaki, dayanaksız fikir yürütme gibi çağrışımlar taşır. Oysa bilimde teorinin bambaşka bir anlamı var. Teori geniş kapsamlı bir alanda, birbirinden farklı birçok gözlem ve deneyi açıklayabilen, henüz yapılmamış gözlem ve deneyler için öngörüler veren, birbirine bağlı önermeler sistemi demek…” Ali Alpar’ın Sarkaç için yazdığı yazıyı Eser Ulun seslendirdi.
Remziye Hisar: Bilimin Öncü Kadını
Açık Dergi'de Ayşe Erzan, Tosun Terzioğlu ve Ali Alpar'la, ağırlıklı olarak teorik fizik ve matematik alanında çalışan ve Türkiye'nin tek temel bilimler araştırma enstitüsü olan, Tübitak ve Boğaziçi Üniversitesi'nin ortak kuruluşu Feza Gürsey Enstitüsü'nün misyonu, etkinlikleri, geçmişi ve geleceği hakkında konuştuk.