SBS Karen - tJ;pfbHtJ;pf unD

၂ဝ၂၅နံၣ် လါဒံၤစဲဘၢၣ် ၁၉သီ, မုၢ်ဖီဖးအနံၤ, တနံၤအံၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ကညီနံၣ် ၂၇၆၅နံၣ် သလ့ၤလါထီၣ် ၁သီ ကညီနံၣ်ထီၣ်သီန့ၣ်လီၤ.ဒ်သိးကညီဖိသကုၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အပူၤ မၤလၤကပီၤ သကိးဝဲကညီနံၣ်ထီၣ်သီအသိး ကညီဖိလၢအအိၣ်ဆိးဖဲအီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤသ့ၣ်တဖၣ်မၤလၤကပီၤသကိးဝဲ ကညီမုၢ်နံၤဒိၣ်မုၢ်နံၤထီအံၤန့ၣ်လီၤ.

Summer in Australia can be very hot, and as our climate continues to warm, heatwaves are expected to become more frequent and more intense. In this episode of Australia Explained, we cover what a heatwave is, why they pose such a significant risk to human health, who is at most risk, and how to best prepare to cope with a heatwave. - တၢ်ကိၢ်လပီအဃိ တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အိၣ်ထီၣ်သ့န့ၣ်မ့ၢ်နသ့ၣ်ညါပာ်သးစ့ၢ်ဧါ? အီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤအံၤ တၢ်ကိၢ်လပီန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအညီနုၢ်ကဲထီၣ်သးသ့တခါအဃိ, မ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ ကဘၣ်သ့ၣ်ညါပာ်သး တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်ကဲထီၣ်သ့သ့ၣ်တဖၣ်ဒီး ကဘၣ်ဆၢၣ်မဲာ်အီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကိၢ်ခါန့ၣ် အီစထြ့လယါကီၢ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ် ကိၢ်သွးဒိၣ်မး, ဒီး မ့ၢ်လၢမူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤဟဲကလၢၤဒိၣ်ထီၣ်အဃိ, တၢ်ကိၢ်လပီသ့ၣ်တဖၣ် တၢ်မုၢ်လၢ်အိၣ်လၢ အကကဲထီၣ်တလီၢ်လီၢ် ဒီး ကိၢ်ဒိၣ်န့ၢ်အလီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကိၢ်လပီန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်ဖဲ တၢ်ကိၢ်သဟီၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်ဆူၣ်ဆူၣ်ဖဲမုၢ်ဆါခီဒီးမုၢ်နၤခီ လၢသၢသီမ့တမ့ၢ် အါန့ၢ်သၢသီန့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဃီ, တၢ်မၤလီၢ်ဒီး ခီၣ်တဃာ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်လၢ တအိၣ်တသ့ဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အါစုအါဘျီန့ၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲအိၣ်လၢ ကအိၣ်ဘၣ်ခုၣ်ခုၣ်အဂီၢ်, အဃိ ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်သးလၢ တမုာ်တလၤ ဒီး တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်လၢ ပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ခးသံပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖဲ Bondi န့ၣ် မၤဆူၣ်ထီၣ်ဝဲ ထံကီၢ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ် ဘၣ်ဃး အီစထြ့လယါကီၢ် ကျိသဲစးဂ့ၢ်ဝီသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့, တၢ်ထီဒါပှၤယူဒၤဖိသနူ အတၢ်မၤပျံၤမၤဖုးဟဲဒိၣ်ထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်န့ၣ် တၢ်သုတဘိးကပၤကွံာ်အီၤဆူ တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်ဘၣ်ဃးကျိသဲစးအဂ့ၢ်တဂ့ၤအဂီၢ် ပှၤမံၤဟူသၣ်ဖျါတနီၤ, လၢအပၣ်ဃုာ် ကိတိာ်ခိၣ်ကျၢၢ်လီၢ်လံၤ John Howard ဟ့ၣ်ဝဲတၢ်ပလီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဃိန့ၣ်, သဲစးတၢ်ဘျၢလၢအအိၣ်ပာ်ခဲကနံၣ်အံၤတၢ်လၢတၢ်ပှဲၤအိၣ်တအိၣ်, ပှၤဂဲၤလိာ်တၢ်လၢ တၢ်ဖီၣ်ဂၢၢ်ကျိအဂီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒီး ပှၤဆီၣ်ထွဲတၢ်ဖီၣ်ကျိသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ် လၢအထီဒါလိာ်အသးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်? ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိးဘၣ်ဃး တၢ်ဟဲနုာ်လီၤအိၣ်ဆိးဖဲထံကီၢ်ပူၤဒီး ပှၤအီစထြ့လယါဖိအလုၢ်အပှ့ၤသ့ၣ်တဖၣ် လၢအမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ်လၢအဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးညီအံၤ, တၢ်သံတၢ်ပှၢ်တၢ်လီၤသူၣ်အုးသးအုးအံၤ ကဲထီၣ်မ့ၣ်ဆၣ်လၢအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကကွၢ်သကိးအီၤန့ၣ်လီၤ.

အီစထြ့လယါကီၢ် တၢ်ဖီၣ်ဃံးကျိန့ၣ် လၢအဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အပူၤ အိၣ်ဝဲဒၣ်ဒ်သိး ပတီၢ်ထူ ပတီၢ်လၢအဂ့ၤကတၢၢ်အသိး ဖးယံၤညါန့ၣ်လီၤ. ကျိသဲစးတၢ်ဘျၢသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ကီၢ်စဲၣ်ဒီး ကဝီၤဒိၣ်တၢ်ပၢသ့ၣ်တဖၣ်အမူအဒါ, ဒီး ထံကီၢ်ဒီဘ့ၣ်ကျိတၢ်သးလီၤပလိာ်— National Firearms Agreement န့ၣ်ဘၣ်တၢ်စးထီၣ်ပာ်လီၤအီၤ ဖဲ ၁၉၉၆နံၣ် Port Arthur တၢ်ခးသံတၢ်ဂီၢ်မုၢ်ကဲထီၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ပာ်ပနီၣ်ဝဲဒၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီတၢ်ဘျၢလၢ မတၤတဂၤ ပၢကျိ အိၣ်ဒီးကျိန့ၢ်လဲၣ်ဒီး လၢတၢ်ဂ့ၢ်မနုၤအဃိလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤမၤတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကး လၢအအိၣ်ဒီး ကျိလံာ်ပျဲတဂၤ ဒီးအဖိခွါ လဲၤခးသံဝဲပှၤ ၁၅ဂၤ ဖဲ Bondi ဝံၤအလီၢ်ခံ ခဲကနံၣ်အံၤ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်သိၣ်တၢ်သီတၢ်ဘျၢလၢ ကျိကစၢ်အဂီၢ်န့ၣ် ပဒိၣ်ပှၤကူၣ်လိာ်တၢ်ကရၢ ဆၢတဲာ်လၢ ကမၤဃံးဒိၣ်ထီၣ်ဝဲဒီး တၢ်ကြၢးဘၣ်စးထီၣ်မၤအီၤချ့ချ့န့ၣ်လီၤ.

အပူၤကွံာ်စှၤကိးနွံအတီၢ်ပူၤ ပှၢ်တပှီၤမ့ၣ်အူအီၣ်ဟးဂီၤကွံာ်ဝဲဒၣ်ဟံၣ်ဃီဒီး တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ လၢအအိၣ်ဖဲ နယဆူၣ်သီၣ်သ်ဝံ ကလံၤစိၤခၢၣ်သးကၢၢ်ခိၣ်တကပၤ, ဖဲ Geraldton လၢအအိၣ်ဖဲအီစထြ့လယါမုၢ်နုာ်တကပၤဒီး ဖဲထဲးစမ့နံယါမုၢ်ထီၣ်တကပၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသ့ပှၤဘၣ်စဲၤနီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲဒၣ်လၢ တၢ်အံၤမ့ၢ်ဒ်ဒၣ်ဖဲမ့ၣ်အူအီၣ်တၢ် အတၢ်ဆၢကတီၢ်စးထီၣ်သးအခါနာ်သက့ ပှၤတဂၤလၢ်လၢ် လၢအလဲၤတၢ်လၢတၢ်ဟးကသုၣ်ကသီ တၢ်အိၣ်ဘှံးအိၣ်သါအဂီၢ်သ့ၣ်တဖၣ် လိၣ်ဘၣ်သ့ၣ်ညါပာ်သးဒီး ကတဲာ်ကတီၤပာ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဟးယံၤဒီးဟံၣ်ဃီအခါန့ၣ်လီၤ.

Connecting with Indigenous Australia can be daunting for a newcomer to the country. So, where do you start? We asked Yawuru woman Shannan Dodson, CEO of the Healing Foundation, about simple ways to engage with First Nations issues and people within your local community. - တၢ်သုးလီၢ်အိၣ်ဆိးဆူထံကီၢ်အသီတဘ့ၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲတၢ်လီၤဘှံးလီၤတီၤတခါန့ၣ်လီၤ. ပှၤသုးလီၢ်အိၣ်ဆိးအါမးလၢအအဲၣ်ဒိးဘျးစဲဃုာ်ဒီးပှၤထူလံၤဖိ တၢ်ဆဲးတၢ်လၤ နာ်သက့ လၢကစးဝဲကျိၤကျဲလၢအဘၣ်တခီန့ၣ် ကဘၣ်စးထီၣ်အီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်အတသ့ၣ်ညါဝဲလီၤတံၢ်လီၤခဲးဘၣ်. တနီၤန့ၣ် ဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ အကတဲကမၣ်ဘၣ်ဖုးတၢ်, ဒီးတနီၤတခီ ကဘၣ်စးထီၣ်ဝဲဖဲလဲၣ်န့ၣ် အတသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်ဘၣ်. အဃိန့ၣ် ခီၣ်ခါအဆိကတၢၢ်တခါလၢအအိၣ်လၢပှဲၤဒီးအခီပညီန့ၣ်မၤအသးဒ်လဲၣ်? ပသံကွၢ်ဝဲဒၣ် Yawuru ကလုာ်ပိာ်မုၣ် Shannan Dodson, လၢအမ့ၢ် The Healing Foundation အခိၣ်ဒိၣ်တဂၤလၢအကဟံးစုနဲၣ်ကျဲပှၤန့ၣ်လီၤ.

ဖဲမုၢ်ဒဲး—မုၢ်ခီၣ်ထံးနံၤ ပိာ်ခွါခံဂၤနုာ်လီၤခးတၢ်ကဲထီၣ်ဖဲ Bondi Beach ပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤ ပှၤအိၣ်ဖှိၣ်မၤဘူၣ်သကိး ဟးနူၣ်ခၣ်ဘူၣ်အပူၤန့ၣ် ပၢၤကီၢ်ပာ်ပနီၣ်ဘိးဘၣ်ရၤလီၤအီၤလၢအမ့ၢ်ပှၤမၤတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးအတၢ်ဒုးထီဒါတၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသံအစှၤကတၢၢ်အိၣ်ဝဲ ၁၆ဂၤ, လၢအပၣ်ဃုာ်ဖိသၣ်တဂၤ ဒီး စးထီၣ်ဖဲ ၁၉၉၆နံၣ် Port Arthur တၢ်ခးသံတၢ်ဂီၢ်မုၢ်ဂီၢ်ပၤကဲထီၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် တၢ်ကဲထီၣ်တဘျီအံၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ အီစထြ့လယါကီၢ် တၢ်ခးသံတၢ်ဂီၢ်မုၢ်ဂီၢ်ပၤကဲထီၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ်တဘျီန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကဲထီၣ်သးအံၤ ဒုးကဲထီၣ်ဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ် အတၢ်ပဲၤအၢပဲၤသီ, မၤဆူၣ်ထီၣ်ဃံးထီၣ်ဝဲ တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ ဖဲပှၤကၠူ (ပှၤယူဒၤဖိ) အိၣ်အလီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်, ပှၤတဝၢသ့ၣ်တဖၣ်ပျံၤတၢ်ဖုးတၢ်ဒီး ခိၣ်နၢ်သ့ၣ်တဖၣ် မၤသီထီၣ်က့ၤ အဝဲသ့ၣ်တၢ်ဃ့ထီၣ်လၢ တၢ်ကဒုးဆၢၣ်မဲာ် တၢ်သူၣ်ဟ့သးဟ့ဒီး အိၣ်ဃူအိၣ်ဖိးသကိးဒီး ပှၤကၠူအပှၤတဝၢသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ပိာ်ခွါစိာ်ကျိစုကဝဲၤခံဂၤ အတၢ်နုာ်လီၤခးတၢ်ဖဲ ဆ့ၣ်ဒနံၤ Bondi Beach ပီၣ်လဲၣ်ကၢၢ်နံၤ ပှၤလဲၤဟးအိၣ်ဖှိၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ်အပူၤန့ၣ် ခဲကနံၣ်အံၤ ပှၤသံထီၣ်ဘးတုၤလၢ ၁၆ဂၤလံန့ၣ်လီၤ.

Learn a new phrase and make your English sound more natural and interesting. Words We Use is a bilingual series that helps you understand idioms like 'sleep on it'. - မၤလိတၢ်ကတိၤဝီၢ်ကူာ်အသီဒီး မၤအါထီၣ်တၢ်သးစၢၢ်ဆၢဒီးနအဲကလံးကျိာ်ဒီး မၤဂ့ၤထီၣ်အီၤဒ်န့ဆၢၣ်အသိးတက့ၢ်. Words We Use န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်သ့ကျိာ်ခံကျိာ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အသးတကူာ်ဘၣ်တကူာ် လၢအမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနကနၢ်ပၢၢ်, idioms—တၢ်ကတိၤခွဲၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢအမ့ၢ်ဒ်သိး 'Sleep on it ' ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

Learn a new phrase and make your English sound more natural and interesting. Words We Use is a bilingual series that helps you understand idioms like 'to be stuffed'. - မၤလိတၢ်ကတိၤဝီၢ်ကူာ်အသီဒီး မၤအါထီၣ်တၢ်သးစၢၢ်ဆၢဒီးနအဲကလံးကျိာ်ဒီး မၤဂ့ၤထီၣ်အီၤဒ်န့ဆၢၣ်အသိးတက့ၢ်. Words We Use န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်သ့ကျိာ်ခံကျိာ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အသးတကူာ်ဘၣ်တကူာ် လၢအမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနကနၢ်ပၢၢ်, idioms—တၢ်ကတိၤခွဲၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢအမ့ၢ်ဒ်သိး 'to be stuffed' ပှဲၤကတံာ် န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါပာ်ဖျါအသီတခါအပူၤန့ၣ်စံးဝဲဒၣ် ပှၤဆံဆဲၣ်နံၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ကိၢ်သူၣ်ဂီၤသးဟဲအါထီၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဆိးအပှ့ၤဒိၣ်ထီၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤန့ၣ် Mission Australia Youth Survey — တနံၣ်တဘျီတၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါဘၣ်ဃးပှၤသးစၢ်အဂ့ၢ်အပူၤန့ၣ် သံကွၢ်သံဒိးဝဲပှၤသးစၢ်အါန့ၢ် ၁၇,ဝဝဝ ဂၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါအံၤထံၣ်ဘၣ်ဝဲလၢ အပူၤကွံာ် စှၤကိးနံၣ်အတီၢ်ပူၤ တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤလၢ ကျိၣ်စ့ဂ့ၢ်ဝီန့ၣ် ဟဲအါထီၣ်ဝဲဒၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢန့ၣ်အမဲာ်ညါ မူခိၣ်ကလံၤသီၣ်ဂီၤတၢ်ဆီတလဲအဂ့ၢ်, နီၣ်သးတၢ်တူၢ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အတၢ်ဂ့ၢ်ကီသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး မ့ၢ်ဝဲပှၤသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤ တၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီန့ၣ်လီၤ.

ကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ် ဒီး ခဲးဘီဒံယါကီၢ် ကီၢ်ဆၢတၢ်သဘံၣ်သဘုၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ဟဲဆူၣ်ထီၣ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်ဒီးခဲကနံၣ်အံၤ အဝဲသ့ၣ်တၢ်ဒုးလိာ်သးအံၤ နုာ်လီၤဝဲဒၣ်ဆူ လွံၢ်သီတသီအပူၤလံန့ၣ်လီၤ. ထံကီၢ်ခံဘ့ၣ်အဘၢၣ်စၢၤတၢ်ခးလိာ်အသးအကျါ ပှၤသံအစှၤကတၢၢ်အိၣ်ဝဲ အဂၤ ၂ဝ, ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးအိၣ်လၢအကယၤအါမး ဒီး ပှၤအိၣ်ဖဲကီၢ်ဆၢ ခံကပၤလၢၤသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်သုးပူၤဖျဲးကွံာ်အသးအါအါဂီၢ်ဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢတၢ်တၢ်မၤတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးကဲထီၣ်အဖၢမုၢ်အခါအံၤ, ကၠီၣ်တဲၣ်ပဒိၣ်လၢအပၢတၢ်ခဲကနံၣ်အံၤဒီး ပှၤထီဒါတၢ်ကရၢ People Party အဘၢၣ်စၢၤ ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်ထံၣ်တလီၤပလိာ်သးဘၣ်ကဲထီၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ကၠီၣ်တဲၣ်ကီၢ် ကိတိာ်ခိၣ်ကျၢၢ် ပတုာ်ကွံာ်ဘျီၣ်ဒိၣ်ဒီး တဲဝဲလၢအကမၤတၢ်ဃုထၢဆိဆိန့ၣ်လီၤ.

Learn a new phrase and make your English sound more natural and interesting. Words We Use is a bilingual series that helps you understand idioms like 'to shout'. - မၤလိတၢ်ကတိၤဝီၢ်ကူာ်အသီဒီး မၤအါထီၣ်တၢ်သးစၢၢ်ဆၢဒီးနအဲကလံးကျိာ်ဒီး မၤဂ့ၤထီၣ်အီၤဒ်န့ဆၢၣ်အသိးတက့ၢ်. Words We Use န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်သ့ကျိာ်ခံကျိာ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အသးတကူာ်ဘၣ်တကူာ် လၢအမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနကနၢ်ပၢၢ်, idioms—တၢ်ကတိၤခွဲၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢအမ့ၢ်ဒ်သိး 'to shout' ကိးဃါတၢ် မ့တမ့ၢ် လိာ်န့ၢ်ပှၤတဂၤဂၤတၢ်အီၣ်အပှ့ၤန့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၤဘူၣ်မူးပွဲအကတီၢ် စးထီၣ်သးလံအသိး, ပှၤဆါတၢ်ကဆဲးကဆီးကျးအကစၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်သဂၢၢ်ဒီး တၢ်ဟုၣ်တၢ်ဘျၣ်တၢ်ဖဲကျးပူၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အီစထြ့လယါကီၢ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ဟုၣ်တၢ်ဘျၣ်ကဲထီၣ်သးအံၤ ၂၁နံၣ်အတီၢ်ပူၤ မ့ၢ်တၢ်မၤသးအအါကတၢၢ်တနံၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသ့ပှၤဘၣ်စဲၤနီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်စံးလၢ တၢ်မၤသးအံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအတကွီၣ်လဲၢ်မးတခါန့ၣ်လီၤ.

မုၢ်သၢနံၤ—မုၢ်ပျဲၤ အနံၤန့ၣ်, အီစထြ့လယါကီၢ်ကကဲထီၣ်ဝဲ ထံကီၢ်အဆိကတၢၢ်တဘ့ၣ် လၢအတြီတံာ်ကွံာ်ဝဲ ပှၤသးနံၣ် ၁၆နံၣ်ဆူအဖီလာ်တၢ်သူကမျၢၢ်တၢ်ဆဲးကျိးတဝၢ, လၢအမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး တၢ်မၢဆူၣ်ကမျၢၢ်တၢ်ဆဲးကျိးတဝၢပျဲၢ်စီၣ်ဖးဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢကလူၤပိာ်ထွဲတၢ်သိၣ်တၢ်သီတၢ်ဘျၢ ဒီးမ့ၢ်တလူၤပိာ်ထွဲအီၤဘၣ်တခီကဘၣ်ဝဲတၢ်ကမၣ် လၢဘၣ်ဟ့ၣ်လီၤစ့အီၣ်လီး ဒီလၣ်အကကွဲၢ် ၅ဝန့ၣ်လီၤ.အဲးလ်ဘနံးဆံးပဒိၣ်စံးဝဲ တၢ်ပာ်လီၤတၢ်ဘျၢအံၤ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ကဒီသဒၢ ပှၤသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ် နီၣ်သးတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဒီး တၢ်ဟးဆှဲး တၢ်မၤဟးဂူာ်ဟးဂီၤအဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.မိၢ်ပၢ်အါဒံအါဂၤဆီၣ်ထွဲဝဲ တၢ်ဆီတလဲအံၤ, နာ်သက့ ပှၤပဲၤထံနီၤဖးတၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲလၢ ပှၤဆံဆဲၣ်နံၣ်လၢအသ့သူစဲးဖီကဟၣ်ဂ့ၤမးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ အတၢ်အိၣ်သးဖျါလၢ အကဃုမၤန့ၢ်ဒ်ဝဲကျိၤကျဲအဂုၤအဂၤလၢကနုာ်လီၤသူဘၣ်တၢ်အံၤအဂီၢ်ဒံးန့ၣ်လီၤ.

Australia is restricting access to social media accounts for under-16s, and many families are wondering what it means in practice. While the rules place responsibility on tech platforms rather than young people or their parents, the changes may still create stress for teens who rely on social media to stay connected. Find out how the ban will work, why connection still matters, and how experts suggest supporting young people through the transition. - အီစထြ့လယါကီၢ် ပာ်လီၤတၢ်ဖီၣ်ဃံးဒီး သးစၢ် ၁၆ နံၣ်ဆူအဖီလာ် တၢ်သူကမျၢၢ်တၢ်ဆဲးကျိးတဝၢဒီး ဟံၣ်ဖိဃီဖိအါမး အိၣ်ဒီးတၢ်ဆိကမိၣ်လၢအမ့ၢ် တၢ်နီၣ်ကီၢ်န့ၣ် တၢ်အံၤမ့ၢ်အကမၤအသးဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢသးစၢ်ဒီး မိၢ်ပၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ကဘၣ်ဟံးမူဒါအလီၢ်န့ၣ် တၢ်သိၣ်တၢ်သီတၢ်ဘျၢအံၤ ပာ်လီၤဝဲဒၣ်လၢ စဲးဖီကဟၣ်ခီပနံၣ်ပျဲၢ်စီၣ်သ့တဖၣ်အံၤ ကဘၣ်ဟံးမူဒါဒီး တၢ်ဖီၣ်ဃံးသးနံၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဆီတလဲသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤဒီးပှၤဆံဆဲၣ်နံၣ် လၢအဒိးသန့ၤအသးဒီး ကမျၢၢ်တၢ်ဆဲးကျိးတဝၢ လၢအဝဲသ့ၣ်တၢ်အိၣ်ဘျးစဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်တြီတံာ်အံၤ အကမၤတၢ်မၤဒ်လဲၣ်, ဘၣ်မနုၤလၢ အရ့ဒိၣ်လဲၣ် ဒီးဖဲတၢ်လဲၤခီဖျိ တၢ်ဆီတလဲအံၤအပူၤ ကဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤပှၤသးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ပှၤသ့ပှၤဘၣ်စဲၤနီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်ဟ့ၣ်ဖးအိၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဃုသ့ၣ်ညါအီၤဖဲအံၤသ့ဝဲန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဃုထၢပာ်ဖှိၣ်နီၣ်ဂံၢ်နီၣ်ဒွးအသီအတၢ်ပာ်ကီၤတခါအပူၤပာ်ဖျါဝဲဒၣ် မ့ၢ်လၢဟံၣ်အပှ့ၤသ့ၣ်တဖၣ် ဟဲဒိၣ်ထီၣ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်အဃိ ဝၢ်ဖျိးကွံာ်ဝဲဒၣ် တၢ်န့ၢ်ဘျုးန့ၢ်ဖှိၣ်လၢ ပှၤပှ့ၤဟံၣ်အသီသ့ၣ်တဖၣ် ကြၢးဘၣ်ဒိးန့ၢ်အီၤ လၢတၢ်ဒီၣ်တဲာ်စှၤလီၤစ့အ့ၣ်အနီၣ်အဂံၢ်အနီၣ်ဒွးသၢဘျီအပူၤန့ၣ်လီၤ. ဝ့ၢ်ခိၣ်ကိးဖျၢၣ်ဒဲးအပူၤ တၢ်အိၣ်လဲဟံၣ်အပှ့ၤသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီးဟဲအါထီၣ်ဝဲဒၣ်အဃိ, ပှၤအီစထြ့လယါ ဟံၣ်ဒူၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်အိၣ်ဆိးတပူၤဃီအါအါဂီၢ်ဂီၢ်ဖဲဟံၣ်တဖျၢၣ်ဃီအပူၤ မ့တမ့ၢ် ဘၣ်က့ၤအိၣ်ဖှိၣ်သကိးဖဲအဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိအဟံၣ် ဟဲအါထီၣ်ဝဲကွ့ၢ်ကွ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပှ့ၤတၢ်ကလံၤသ့ၣ်တဖၣ်ဟဲဒိၣ်ထီၣ်ကွ့ၢ်ကွ့ၢ်အဃိ ပှၤသ့ပှၤဘၣ်လၢမုၢ်ကျိၤဝဲၤကွာ်ဂ့ၢ်ဝီသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်တယာ်ဆိပာ်အပူၤန့ၣ် စံးဝဲဒၣ် ဖဲ ၂ဝ၂၆နံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် စ့အ့ၣ်အနီၣ်ဂံၢ်နီၣ်ဒွး ကအါထီၣ်ဝဲသပှၢ်ပှၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၤ တၢ်ကွၢ်ကဒါက့ၤ ယဲၢ်နံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ, ပဒိၣ်မၤန့ၢ်ဝဲတၢ်သးလီၤပလိာ်ဒီး Greens ကရၢ လၢတၢ်ကတူၢ်လိာ် တၢ်ဘှီဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ အီစထြ့လယါကီၢ် ခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ် သဲစးတၢ်ဘျၢ, လၢအကမ့ၢ်ဝဲဒၣ် ၂၆နံၣ်အတီၢ်ပူၤ တၢ်ဘှီဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤသဲစးအံၤအဒိၣ်ကတၢၢ်တဘျီန့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ကဘှီဘၣ်မၤဂ့ၤထီၣ်သဲစးတၢ်ဘျၢအံၤအပူၤန့ၣ် ပၣ်ဃုာ်ဒီး တၢ်ပာ်လီၤနီၣ်ထိၣ်အသီလၢခိၣ်ဃၢၤန့ဆၢၣ်အဂီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်, တၢ်ဒီသဒၢသ့ၣ်ပှၢ်ထူလံၤသ့ၣ်တဖၣ်, ဒီး တၢ်မၤလၢပှဲၤထီၣ်ဘးက့ၤ တၢ်ပာ်ပတုာ်တၢ်သူလၢၢ်သွဲၣ်လးဒီး ဂာ်သဝံတၢ်တိာ်ကျဲၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

Learn a new phrase and make your English sound more natural and interesting. Words We Use is a bilingual series that helps you understand idioms like 'take it easy'. - မၤလိတၢ်ကတိၤဝီၢ်ကူာ်အသီဒီး မၤအါထီၣ်တၢ်သးစၢၢ်ဆၢဒီးနအဲကလံးကျိာ်ဒီး မၤဂ့ၤထီၣ်အီၤဒ်န့ဆၢၣ်အသိးတက့ၢ်. Words We Use န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်သ့ကျိာ်ခံကျိာ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အသးတကူာ်ဘၣ်တကူာ် လၢအမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနကနၢ်ပၢၢ်, idioms—တၢ်ကတိၤခွဲၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢအမ့ၢ်ဒ်သိး 'take it easy' မၤကယီယီ မ့တမ့ၢ် ပာ်သးခုၣ်ခုၣ် န့ၣ်လီၤ.

ဖဲတၢ်ခိးကွၢ်ပှၢ်မ့ၣ်အူတၢ်တယာ်ဆိ တၢ်ပာ်ဖျါလၢခံကတၢၢ်အပူၤန့ၣ် တနံၣ်အံၤ တၢ်ကိၢ်ခါအဆၢကတီၢ် အီစထြ့လယါကီၢ်တၢ်လီၢ်တနီၤနီၤအပူၤ မ့ၣ်အူအီၣ်ပှၢ် တၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်အိၣ်အါထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ထံကီၢ်အံၤ မုၢ်ထီၣ်ကလံၤထံးတကပၤန့ၣ် တယံၤဒ်ဘၣ်အတီၢ်ပူၤ တၢ်စူၤမ့ၢ်ဟဲအါထီၣ်နာ်သက့, ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ်စံးဝဲလၢ မ့ၣ်အူလၣ်ကကဲၤထီၣ်အဂီၢ်န့ၣ် အပတုာ်ဃာ်ဝဲတန့ၢ်ယံၤယံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.

ပှၤထူလံၤဖိ သ့ၣ်ပှၢ်ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢ Great Barrier Reef — လၢၢ်တူၢ်ရဲၣ်တရံးစွ့ဖးဒိၣ် အဟီၣ်ကဝီၤသ့ၣ်တဖၣ် မၤလိန့ၢ်ဝဲ လၢၢ်ဖီဒံၣ်လီၤ အကျိၤအကျဲသ့ၣ်တဖၣ် ဒ်အမ့ၢ်တၢ်မၤကွၢ်တခါလၢ တၢ်ကက့ၤဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၤ လၢၢ်တူၢ်ရဲၣ်လၢအဒိၣ်ကတၢၢ်တခါအံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤကွၢ်တၢ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤ ပၣ်ဃုာ်ဒီး သ့ၣ်ပှၢ်ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤဖဲလၢၢ်ဖီလၢအအိၣ်ဖဲ ခွံစလဲ Keppel Islands ကီးအဖီခိၣ်, လၢအမ့ၢ်အပူၤကွံာ်တနံၣ် လၢၢ်ဖီဟးဂူာ်ဟးဂီၤကဲထီၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်အလီၢ်တတီၤန့ၣ်လီၤ.

Learn how to talk about amounts and quantities in everyday English. - ကိးနံၤဒဲးတၢ်ကတိၤအဲကလံးကျိာ်အပူၤ နီၣ်ဂံၢ်နီၣ်ဒွးဒီး တၢ်ထိၣ်တၢ်ဒွးတၢ်—ထဲလဲၣ် အတၢ်ကတိၤသ့ၣ်တဖၣ် တၢ်သူအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကမၤလိသကိးအီၤန့ၣ်လီၤ.

Each time you donate blood, you can save up to three lives. In Australia, we rely on strangers to donate blood voluntarily, so it's a truly generous and selfless act. This ensures that it's free when you need it—but it also means we need people from all backgrounds to donate whenever they can. Here's how you can help boost Australia's precious blood supply. - နမၤဘူၣ်လီၤသွံၣ်တဘျီစုာ်စုာ်န့ၣ် နမၤပူၤဖျဲးသးသမူသ့ဝဲသၢဂၤ. ဖဲအီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤအံၤ, ပဒိးသန့ၤပသးလၢ ပှၤလၢပသ့ၣ်ညါအီၤဘၣ် မုာ်သးမၤကလီ အတၢ်မၤဘူၣ်လီၤသွံၣ်, အဃိ မ့ၢ်တၢ်မၤတခါလၢအပှဲၤဒီးတၢ်သူၣ်လဲၢ်သးလဲၢ် ဒီး တကွၢ်လီၤနီၣ်ကစၢ်တၢ်န့ၢ်ဘျုးဘၣ်တခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤမၤလီၤတံၢ်ဝဲဒၣ်လၢ ဖဲနလိၣ်ဘၣ်အီၤအခါန့ၣ် နမၤန့ၢ်ကလီဘၣ်အီၤ— နာ်သက့ တၢ်အံၤ အခီပညီမ့ၢ်စ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်လၢ ပလိၣ်ဘၣ်အါထီၣ် ပှၤမၤဘူၣ်လီၤသွံၣ်အါထီၣ် လၢအထူအထံးဟဲန့ၢ်လီၤဆီလိာ်အသးသ့ၣ်တဖၣ် ကမၤဘူၣ်လီၤအသွံၣ် ဖဲအဝဲသ့ၣ်မၤအီၤသ့အသိးန့ၣ်လီၤ. နမၤစၢၤအီစထြ့လယါကီၢ် သွံၣ်ပီးလီလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ် သ့လၢကျဲဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဒိကနၣ်ဘၣ်အီၤဖဲအံၤတက့ၢ်.

လီမ့ၣ်အူဂံၢ်သဟီၣ်အပှ့ၤထီၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်တခါလၢ စ့သိၣ်သွံအါထီၣ် ဒီး ကဲထီၣ်ဝဲတၢ်ဆီၣ်သနံးလၢဟံၣ်ဒူၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်ဒီး အီစထြ့လယါကီၢ် ပနံးတၢ်မၤဆံးကိးဖိအကစၢ် ၂.၆ ကကွဲၢ်အလိၤန့ၣ်လီၤ. နာ်သက့ ပှၤနီၤနီၤန့ၣ် ထံၣ်န့ၢ်ဝဲ ကျိၤကျဲလၢ တၢ်ခီဂာ်ကွံာ် တၢ်အိၣ်သးသ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ပကကွၢ်သကိးမ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်မၤအီၤအကျိၤအကျဲဒ်လဲၣ်.

Learn a new phrase and make your English sound more natural and interesting. Words We Use is a bilingual series that helps you understand idioms like 'call it a day'. - မၤလိတၢ်ကတိၤဝီၢ်ကူာ်အသီဒီး မၤအါထီၣ်တၢ်သးစၢၢ်ဆၢဒီးနအဲကလံးကျိာ်ဒီး မၤဂ့ၤထီၣ်အီၤဒ်န့ဆၢၣ်အသိးတက့ၢ်. Words We Use န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်သ့ကျိာ်ခံကျိာ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အသးတကူာ်ဘၣ်တကူာ် လၢအမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနကနၢ်ပၢၢ်, idioms—တၢ်ကတိၤခွဲၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢအမ့ၢ်ဒ်သိး 'call it a day' ကအိၣ်ဘှံးလီၤ မ့တမ့ၢ် တနံၤအံၤဒုပှဲၤအံၤဘၣ်လံ န့ၣ်လီၤ.

ဒ်သိးလၢအီစထြ့လယါကီၢ် မၤယိာ်ထီၣ် အတၢ်ဘျးစဲလိာ်သးဒီး အ့းဒိး—ပစံးဖ့း ဟီၣ်ကဝီၤအသိး, တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤခိၣ်သ့ၣ် ပှၤမၤသကိးဃုာ်တၢ်န့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲပှၤလၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ် လၢအရ့ဒိၣ်န့ၢ်ဒ်လၢညါအခါန့ၣ်လီၤ. ကီၢ်အမဲရကၤဒီး အီစထြ့လယါ သုး သိၣ်မှံၤ အတၢ်မၤသကိး လၢအအိၣ်ဖးယံၤလံအံၤ ဘၣ်တၢ်မၤလဲၢ်ထီၣ်အါထီၣ်အီၤလၢခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤန့ၣ် ပကကွၢ်သကိးဝဲဒၣ် ကီၢ်အမဲရကၤ သုးထံ အိၣ်တၢ်လီၢ် လၢအဘူးဒီး ဒါဝ့ ဝ့ၢ်, မ့ၢ်တၢ်လီၢ်တခါလၢ တယံၤဒ်ဘၣ် ကီၢ်အမဲရကၤသုး ဟးထီၣ်ကွံာ် လၢတနံၣ်တဘျီ သုးတၢ်မၤလိအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ထုးထီၣ်ဟ့ၣ်လီၤဝဲတၢ်ပလီၢ် လၢအဆိအချ့တခါ ဆူထံဂုၤကီၢ်ဂၤကၠိဖိလၢ အကဟးထီၣ်လၢအီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤသ့ၣ်တဖၣ် လၢအသုတဘၣ်ဆါလီၤ အဝဲသ့ၣ်စ့တၢးစရီဒီး အနီၣ်ကစၢ်တၢ်က့ၣ်ပနီၣ်— ID သ့ၣ်တဖၣ်ဆူ ပှၤမၤကမၣ်သဲစးတၢ်ဘျၢသ့ၣ်တဖၣ်အစုပူၤတဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. အီစထြ့လယါကီၢ်စၢဖှိၣ်ပၢၤကီၢ်စံးဝဲဒၣ် ပှၤကၠိဖိသ့ၣ်တဖၣ်အံၤ လၢကဆါလီၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤအဂီၢ်န့ၣ် တၢ်ကွဲန့ၢ်အဝဲသ့ၣ်လၢတၢ်ကဟ့ၣ်လီၤအဝဲသ့ၣ်ဒီး စ့ညၣ် 'quick cash' — ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ တၢ်တူၢ်လိာ်ကျိၣ်စ့ဒ်အံၤန့ၣ် အမ့တမ့ၢ်တၢ်မၤအီၤလိၤလိၤဘၣ်တခါနာ်သက့ တၢ်အံၤမ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်မၤဘျးစဲသးဒီး တၢ်မၤကမၣ်သဲစးတၢ်ဘျၢ အပှာ်ယဲၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

Australia is known around the world for its rich and diverse First Nations cultures. But when it comes to native title and land rights, you might still wonder what they actually mean. Discover what native title means in Australia, how it began with the Mabo Case, what the Native Title Act does, and why it matters for all Australians. - အီစထြ့လယါကီၢ်အံၤ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အပူၤ ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤဒ်အမ့ၢ် ထံကီၢ်တဘ့ၣ်လၢအထူးတီၤလၢ ပှၤထူလံၤဖိလုၢ်လၢ်ဆဲးလၤ လၢအအိၣ်လီၤဆီလိာ်သးအကလုာ်အါမး ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ဖဲလၢအဘၣ်ဃးဒီး ပှၤထူလံၤဖိအတၢ်ပၢဒီး ဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်ခွဲးယာ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် နကအိၣ်ဒီးတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ တၢ်အံၤအခီပညီနီၣ်နီၣ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဃုသ့ၣ်ညါဘၣ် အီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤ ပှၤထူလံၤဖိအတၢ်ပၢန့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်မနုၤလဲၣ်, အစးထီၣ်အသးဒီး Mabo Case တၢ်လိာ်ဘၢလိာ်ကွီၣ်ဒ်လဲၣ်, Native Title Act န့ၣ်အမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်, ဒီး ဘၣ်မနုၤအရ့ဒိၣ်လၢပှၤအီစထြ့လယါဖိခဲလၢာ်အဂီၢ်လဲၣ်အဂ့ၢ်တက့ၢ်.

အပူၤကွံာ်တနွံ တၢ်ထုးထီၣ်ရၤလီၤ တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်အပူၤ, အီစထြ့လယါကီၢ် ပ့ၢ်ဆှါခိၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘှီ ဘၣ်ဃး တၢ်အိၣ်သးအိၣ်လၢ ယီၣ်ကူၣ်ဆး — artificial intelligence ကမၤဝဲ လီမုၢ်ပျီ— online သနူလၢအတလၢကွံာ်အခၢး ဒီး တၢ်ဆှၢတၢ်ကစီၣ်ကမၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢအပတီၢ်ဆူမဲာ်ညါ အသီတပတီၢ် အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ကတိၤဘၣ်ဃး တၢ်ရၤလီၤ တၢ်ကစီၣ် ကမၣ်ဒီး တၢ်မၤထီၣ်တၢ်မၤတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးအဒိအတဲာ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်, ဘၣ်တၢ်ဒုးနဲၣ်ဖျါဝဲ ရှၢရှါပှၤဟူးဂဲၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤပျံၤမၤဖုးလၢအဟဲအါထီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တၢ်ဒုးထီဒါအီၤမ့ၢ်တန့ၢ်ဘၣ်န့ၣ် ပှၤသ့ပှၤဘၣ်စဲၤနီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် သူဝဲတၢ်ကတိၤဟ့ၣ်ပလီၢ် လၢအမ့ၢ်: 'information warfare' တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤအတၢ်ဒုးတၢ်ယာ်ဂ့ၢ်ဝီန့ၣ်လီၤ.

တၢ်ဒုးဖးဒိၣ်ခံဘျီတဘျီဝံၤအလီၢ်ခံ တနံၣ်အံၤ နံၣ်ကတၢၢ်န့ၣ် အီစထြ့လယါကီၢ် ကထုးထီၣ်ဟ့ၣ်လီၤဝဲဒၣ် ပှၤဂ့ၢ်ဝီတၢ်မၤစၢၤလံာ်ခီကီၢ် လၢအကပှဲၤထီၣ်ဝဲဒၣ် အကကွဲၢ် တကွဲၢ်န့ၣ်လီၤ.

Learn a new phrase and make your English sound more natural and interesting. Words We Use is a bilingual series that helps you understand idioms like 'a piece of cake' - မၤလိတၢ်ကတိၤဝီၢ်ကူာ်အသီဒီး မၤအါထီၣ်တၢ်သးစၢၢ်ဆၢဒီးနအဲကလံးကျိာ်ဒီး မၤဂ့ၤထီၣ်အီၤဒ်န့ဆၢၣ်အသိးတက့ၢ်. Words We Use န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်သ့ကျိာ်ခံကျိာ် အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢအပိာ်ထွဲထီၣ်အသးတကူာ်ဘၣ်တကူာ် လၢအမၤစၢၤနၤ ဒ်သိးနကနၢ်ပၢၢ်, idioms—တၢ်ကတိၤခွဲၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢအမ့ၢ်ဒ်သိး 'a piece of cake' ညီညီဖိ မ့တမ့ၢ် တၢ်ညီကၣ်က့းန့ၣ်လီၤ.

Financial planning can feel stressful for any parent. When it comes to saving for your child's future, knowing your options helps make informed decisions. And teaching your kid healthy money habits can be part of the process. - ကျိၣ်စ့ဂ့ၢ်ဝီတၢ်ရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤန့ၣ် မိၢ်ပၢ်တဂၤလၢ်လၢ်အဂီၢ် မ့ၢ်တၢ်တူၢ်ဘၣ်တခါလၢအအိၣ်ဒီးတၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ပာ်ဖှိၣ်န့ၢ်ကျိၣ်စ့လၢနဖိတၢ်အိၣ်မူခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ်, သ့ၣ်ညါအီၤလၢ တၢ်ဃုထၢကျိၤကျဲလၢကမၤစၢၤနတၢ်ဆၢတဲာ်အဂီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အိၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. တၢ်သိလိၣ်မၤယုၤနဖိလၢ ကျိၣ်စ့တၢ်အိၣ်သးလုၢ်လၢ်လၢအဂ့ၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဆီဘၣ်တဆီ အက့ၢ်အဂီၤတခါန့ၣ်လီၤ.

Learn polite ways to refuse a drink in English. Discover useful expressions for taking it slow, sitting one out or explaining you're on a permanent dry spell. - မၤလိဘၣ်ဃးတၢ်ဂ့ၢ်လိာ်တၢ်အိသံးလၢအဲကလံးကျိာ်လၢအပှဲၤဒီးတယူးယီၣ်ပာ်ကဲအကျိၤအကျဲသ့ၣ်တဖၣ်. ဃုသ့ၣ်ညါတၢ်ကတိၤဖျၢၣ်လၢတၢ်သူအီၤ လၢတၢ်တဲဖျါထီၣ်တၢ်ပာ်သးအဂီၢ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢအမ့ၢ် တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်အီၤကယီဒီဖိ, ဆ့ၣ်နီၤအိၣ်ဃိကဒိ မ့တမ့ၢ် တၢ်ရှဲပၠးလီၤနသးလၢနတအိသံးနီတဘျီဘၣ်အဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်.

ဒ်သိးဒီးကညီတဝၢလၢအအိၣ်ဆိးဖဲဝံးထိရံယါကီၢ်စဲၣ်အပူၤ, လီၤဆီဒၣ်တၢ်ဖဲမဲလ်ဘၢဟီၣ်ကဝီၤသ့ၣ်တဖၣ် ကအိၣ်ဒီး တၢ်ပူၤဖျဲးအါထီၣ်အဂီၢ်, ဒိးန့ၢ်ဘၣ်အါထီၣ် တၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ, လီၤဆီဒၣ်တၢ်လၢသဲစးဂ့ၢ်ဝီတကပၤအဂီၢ်, ကညီပှၤတဝၢခိၣ်နၢ်သ့ၣ်တဖၣ်ဒီး ကညီပှၤတဝၢဖိ လၢအအိၣ်ဖဲဝံးထိရံယါကီၢ်စဲၣ်ပူၤသ့ၣ်တဖၣ် စးထီၣ်ဝဲ တၢ်တိာ်ကျဲၤတခါန့ၣ်လီၤ. ဖဲလါနိးဝ့ဘၢၣ် ၈သီ အနံၤ တၢ်အိးထီၣ် “ကညီတဝၢတၢ်တိာ်ကျဲၤ” အမူးအကတီၢ် လီၢ်ကဝီၤပဒိၣ်ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါ, ပၢၤကီၢ်ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါဒီး ဝံးထိရံယါကီၢ်စဲၣ် ကလုာ်ဒူၣ်ဆဲးလၤအါလုာ်ကရၢမိၢ်ပှၢ် ပှၤဘၣ်မူဘဒါသ့ၣ်တဖၣ် ဒီး လီၢ်ကဝီၤတမှံၤသ့ၣ်တဖၣ် ဟဲထီၣ်ပၣ်ဃုာ်ဝဲန့ၣ်လီၤ.

ထံရူၢ်ကီၢ်သဲးတၢ်ဂဲၤလိာ်ဆူၣ်ဆူၣ်ဒီးပှၤတဝၢအတၢ်ဂဲၤပျုၢ်ဂဲၤဆှး ဘူးထီၣ်လၢအနံၣ်တဆံဝံၤအလီၢ်ခံ, ဝံးထိရံယါပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤ အီစထြ့လယါကီၢ်တၢ်အၢၣ်လီၤလံာ်ဃံးဃာ်သဲစးအဆိကတၢၢ်ဖိးဒီးဝဲစးတၢ်ဘျၢ လၢအဒုးအိၣ်ထီၣ်ပှၤထူလံၤဖိခၢၣ်စးထီဘိကရၢမိၢ်ပှၢ်ဖဲကီၢ်စဲၣ်ဘျီၣ်ဒိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဝံးထိရံယါပဒိၣ်ဒီး ဝံးထိရံယါပှၤထူလံၤဖိကရၢ — First People's Assembly of Victoria အဘၢၣ်စၢၤ တၢ်သးလီၤပလိာ် အရ့ဒိၣ်တခါအံၤ မ့ၢ်ဝဲတၢ်မၤနီၣ် တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤ အခီၣ်ခါ ခါဆူညါတခါ လၢတၢ်ကပာ်ပနီၣ်ဒီး ထိၣ်တဲာ်ဝဲဒၣ် ပှၤနုာ်လီၤမၤလဲၢ်အီၣ်ကီၢ် အတၢ်မၤဆူၣ်မၤဆီး တၢ်စံၣ်စိၤတဲစိၤန့ၣ်လီၤ.

ကီၢ်စၢဖှိၣ်ပဒိၣ်ကပၢနုာ်ဃုာ်ဝဲဒၣ် ကသံၣ်လၢပှၤအိၣ်ဒီး ကလ့ၢ်တၢ်ဆါယံၤထၢသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်ဖဲ Pharmaceutical Benefits Scheme, ကသံၣ်ကသီတၢ်န့ၢ်ဘျုးအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ အပူၤန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢတၢ်အံၤအဃိ ပှၤအီစထြ့လယါဖိအါန့ၢ် ၆၅,ဝဝဝ ဂၤ အိၣ်ဒိးတၢ်မုၢ်လၢ် လၢကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အဘျုးအဖှိၣ် ခီဖျိလၢကသံၣ်ဒ်သိး Jardiance, လၢအဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါစ့ၢ်ကီးအီၤဒ်သိး, Empagliflozin န့ၣ် အပှ့ၤကဘၣ်လီၤဒၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ.

ဖဲတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ လၢတၢ်နီၤဟ့ၣ်လီၤ မုၢ်ဂံၢ်သဟီၣ် အပူၤန့ၣ် ပှၤအီစထြ့လယါ ဖဲကီၢ်စဲၣ်သၢဘ့ၣ်အပူၤ ကန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ မုၢ်ဆါခီအဆၢကတီၢ် တၢ်သူကလီ လီမ့ၣ်အူဂံၢ်သဟီၣ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအံၤ န့ဆၢၣ်ခိၣ်ဃၢၤကရူၢ်သ့ၣ်တဖၣ် တူၢ်လိာ်မုာ်ဝဲအီၤ, နာ်သက့ ပှၤထီဒါတၢ်ကရၢဒု တၢ်ကျၢၤသူၣ်ကျၢၤသးတအိၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်ဘၣ်.

Thinking of going fishing in Australia? Make sure you are familiar with local regulations, including licensing systems, closed seasons, size limits, permitted gear, and protected species. - နဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ နကလဲၤတခွဲညၣ်ဖဲအီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤအံၤဧါ? မၤလီၤတံၢ်လၢ နသ့ၣ်ညါပာ် လီၢ်ကဝီၤ တၢ်သိၣ်တၢ်သီတၢ်ဘျၢသ့ၣ်တဖၣ်, လၢအပၣ်ဃုာ် လံာ်ပျဲသနူကျိၤကွာ်သ့ၣ်တဖၣ်, တၢ်ကးတံာ်လီၤ တၢ်တခွဲညၣ်အဆၢကတီၢ်သ့ၣ်တဖၣ်, ညၣ်အဒိၣ်အဆံး, တခွဲတၢ်ပီးတၢ်လီလၢတၢ်ပျဲသူအီၤသ့ၣ်တဖၣ်, ဒီး တၢ်ဖိလံၤဖိဃၢ်လၢတၢ်ဒီသဒၢဃာ်အီၤသ့ၣ်တဖၣ်အဂ့ၢ်တက့ၢ်.

ပှၤထူလံၤဖိအကစၢ် Anangu ကလုာ်ဒူၣ် မၤဝဲတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်ဟ့ၣ်လီၤကဒါအဝဲသ့ၣ် အူလူရူ ခးထး ကၠူထး သ့ၣ်ပှၢ်ပျံၤကွီၤ — Uluru Kata Tjuta National Park ဆူအဝဲသ့ၣ် အပှၤကလုာ်အစုပူၤ ပှဲၤထီၣ်အနံၣ် ၄ဝ န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဟ့ၣ်ကဒါက့ၤအံၤ မ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်မၤနီၣ်အလီၢ်ကျဲဖးဒိၣ်တခါ လၢပှၤထူလံၤဖိ အဘီးရကၠ့းနၢၤ ဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်ခွဲးယာ် ဖဲအီစထြ့လယါကီၢ်အပူၤ ဒီး မ့ၢ်ဝဲတၢ်ပာ်ပနီၣ် ပှၤထူလံၤဖိသ့ၣ်တဖၣ်ဒီး Country ကီၢ် အဘၢၣ်စၢၤ အတၢ်ဘျးစဲအိၣ်အသဟီၣ်ဆူၣ်မးန့ၣ်လီၤ. တၢ်သ့ၣ်နီၣ် မၤလၤကပီၤလီၤဆီအံၤ ပၣ်ဃုာ်ဝဲဒၣ်ဒီး ပှၤထူလံၤဖိအကစၢ် Anangu ကလုာ်ဒူၣ် ခၢၣ်စးခွံဂၤ အတၢ်လဲၤဆူ ဝ့ၢ်လိဒိၣ်, လၢအမ့ၢ်ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်လၢ အလဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီး အီစထြ့လယါကီၢ် High Commissioner ဆူ ကီၢ်ယူၤခ့ၣ် Stephen Smith, ဒီး ကစီၤပၤ ခၠါလ်, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်မၤတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်အမူး လၢအဖိသဲစးတၢ်ဘျၢန့ၣ်လီၤ.

အဲးလ်ဘနံးဆံး ပဒိၣ်ဟ့ၣ်လီၤဝဲ အီစထြ့လယါ ပှၤကူၣ်သ့လၢ ဒွဲလၤသ့ၣ်တဖၣ် တၢ်မၤနၢၤဖးဒိၣ်တခါ မ့ၢ်လၢအပာ်လီၤ တၢ်ဆၢတဲာ် တဲာ်တဲာ်ဖျုဖျု လၢအပဲၤလီၤတဲာ်ကွံာ်ဝဲ တၢ်ပျဲလၢ တၢ်ကဟံးန့ၢ်ကလီ နီၣ်ကစၢ်ပၢ တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢတၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်အီၤသ့ၣ်တဖၣ် ဒီး သူအီၤလၢ တၢ်မၤလိ ယီၣ်ကူၣ်ဆး—AI တၢ်အဒိ (models) သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသ့တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ပတြၢၤဝဲ တၢ်ဆၢတဲာ်အံၤတဘျီဃီ ဒီးစံးဝဲဒၣ် လၢအမ့ၢ် ခီၣ်ခါအရ့ဒိၣ်တခါ လၢတၢ်လဲၤကျဲဆူအဘၣ်တကပၤအဂီၢ်, ဒီးမ့ၢ်ဝဲကျဲဒါလီၤအသးတခါလၢ Copyright and AI Reference Group, ခွဲးယာ်ဟံးဒိဒီး AI တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ဒိးသန့ၤကရူၢ်အဂီၢ် ဒီး မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ ခီၣ်ခါဆူညါတခါအဂီၢ် လၢတၢ်မၤသီထီၣ်ဂ့ၤထီၣ် အီစထြ့လယါကီၢ် ခွဲးယာ်ဟံးဒိသဲစးတၢ်ဘျၢသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

Learn how to split the bill in English. Discover useful expressions for sharing costs, shouting rounds, and transferring your share easily. - အဝဲအံၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်မၤလိဘၣ်ဃး တၢ်နီၤဖးလီၤ စရီဃ့က့ၤတၢ်အပှ့ၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်အဘူးအလဲန့ၣ် ကဘၣ်တဲအီၤလၢအဲကလံးကျိာ်ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ကသ့ၣ်ညါအါထီၣ် တၢ်ကဲဘျုးလၢတၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ပာ်သးအဂီၢ် လၢအဘၣ်ဃး တၢ်နီၤဟ့ၣ်လီၤတၢ်လၢၤဘူၣ်လၢၤစ့၊ တၢ်ပှ့ၤဟ့ၣ်လိာ်သးတၢ်တဂၤတဘျီ, ဟ့ၣ်နီၤလီၤတၢ်လၢနဘၣ်န့ၢ်အီၤသ့ၣ်တဖၣ်ညီကဒၣ်ဖိအဂ့ၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

Australia is home to the world's oldest living cultures, yet remains one of the few countries without a national treaty recognising its First Peoples. This means there has never been a broad agreement about sharing the land, resources, or decision-making power - a gap many see as unfinished business. Find out what treaty really means — how it differs from land rights and native title, and why it matters. - အီစထြ့လယါကီၢ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲ ဟီၣ်ခိၣ်ဖျၢၣ်လုၢ်လၢ်ဆဲးလၤလၢအသးပှၢ်ကတၢၢ်အိၣ်ဆိးအဟံၣ်အဃီ, နာ်သက့ ပၣ်ဃုာ်ဒံးဝဲဖဲ ထံကီၢ်စှၤကိးဘ့ၣ်ဒဲးအကျါ လၢအတအိၣ်ဒီး တၢ်အၢၣ်လီၤလံာ်ဃံးဃာ် လၢတၢ်ပာ်ပနီၣ်အပှၤထူလံၤဖိန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤအခီပညီမ့ၢ်ဝဲ ဘၣ်ဃး တၢ်နီၤလီၤဟီၣ်ခိၣ်ကပံာ်, တၢ်အိၣ်ယၢၤသ့ၣ်တဖၣ်, မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤတၢ်ဆၢတဲာ်အတၢ်စိကမီၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် တၢ်သးလီၤပလိာ်တအိၣ်နီတဘျီဒံးဘၣ် — လၢပှၤအါဒံအါဂၤထံၣ်အီၤဒ်အမ့ၢ် တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢအတဝံၤတတဲာ်ဒံးဘၣ်တခါန့ၣ်လီၤ. တၢ်အၢၣ်လီၤလံာ်ဃံးဃာ်အခီပညီနီၣ်နီၣ်န့ၣ်မ့ၢ်မနုၤလဲၢ် — လီၤဆီလိာ်အသးဒီး ဟီၣ်ခိၣ်လီၢ်ခွဲးယာ်ဒီး ထူထံးခိၣ်တီဒ်လဲၣ်, ဒီး ဘၣ်မနုၤအရ့ဒိၣ်လဲၣ်န့ၣ် ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်အီၤဖဲအံၤတက့ၢ်.

ခဲကနံၣ်အံၤ အၣ်စံၣ်ယၣ်—ASEAN တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ် ၄၇ဝီတဝီန့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤအီၤဖဲ မလ့ရှါကီၢ်အဖၢမုၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တၢ်တၢၣ်ပီၣ်တဲသကိးအပူၤ တၢ်မုၢ်လၢ်လၢ အကပာ်တၢ်ပညိၣ်လီၤဖဲ တၢ်မၤပနံာ်တၢ်ကၤ ဒီး ဟီၣ်ကဝီၤ ဘံၣ်ဘၢဂ့ၢ်ဝီအပူၤ — ဒီးကီၢ်အမဲရကၤကီၢ်ခိၣ် Donald Trump စ့ၢ်ကီး ထီၣ်ဝဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ. ကိတိာ်ခိၣ်ကျၢၢ် Anthony Albanese စ့ၢ်ကီးထီၣ်ဝဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်အံၤဒီး စံးဝဲလၢ အဝဲအတၢ်ပညိၣ်လၢတၢ်လဲၤတဘျီညါအံၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢဒီး တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢ ပှၤအီစထြ့လယါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ပၢၤကီၢ်လၢအခီဆၢထီဒါ တၢ်မၤတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးသနူ သကုၤအီစထြ့လယါကီၢ်ဒီဘ့ၣ်အပူၤ စးထီၣ်မၤဝဲ တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအသီတခါ လၢအတၢ်ပညိၣ်မ့ၢ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်လီၤဒုးသ့ၣ်ညါပှၤကညီသ့ၣ်တဖၣ်တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ လၢအဘၣ်ဃး ဖဲတၢ်ဒုးထီဒါတၢ်လၢအအိၣ်ဒီးကျိစုကဝဲၤသ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်ဒီသဒၢလီၤအနီၣ်ကစၢ်အသးဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢဂ့ၢ်ဝီပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ်အံၤစံးဝဲဒၣ် အီစထြ့လယါကီၢ်အံၤ အိၣ်ဒီးတၢ်လီၤဘၣ်ယိၣ်လၢ တၢ်ကမၤတၢ်ဒုးထီဒါလၢအပၣ်ဃုာ်ဒီးစုကဝဲၤသ့ၣ်တဖၣ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ်ဖဲတၢ်လီၢ်လၢပှၤအိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်အါသ့ၣ်တဖၣ်ကျါ, ဘၣ်ဆၣ်သနာ်က့ ထံကီၢ်အံၤ တၢ်မၤတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကး အတၢ်ဒုးထီဒါတၢ်န့ၣ် အိၣ်ဒ်ဝဲဖဲမၤအသးသ့အပတီၢ်န့ၣ်လီၤ.

အီစထြ့လယါပှၤဃိထံသ့ၣ်ညါတၢ်တဖၣ် ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါဘၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဒုးအီၣ်နုၢ်ဖိန့ၣ် ဒီသဒၢ ပိာ်မုၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢကဒုးထီဒါဝဲ နုၢ်ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါ လၢအမ့ၢ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်အဝဲသ့ၣ် နီၣ်ခိဂံၢ်တြီဆၢ အဂံၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါအသီအပူၤန့ၣ်စံးဝဲဒၣ်, တၢ်ဒၢထီၣ်ဖိမ့တမ့ၢ်အိၣ်ဒီးဟုးသး ဒီး တၢ်ဒုးအီၣ်နုၢ်ဖိန့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်ဒုးထီဒါတၢ်ဆါဃၢ်ဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ် T-cells လၢအမၤစၢၤအိၣ်ခိးတြီဆၢဝဲ ဆဲလ်လၢအတဘၣ်ဘျီးဘၣ်ဒါဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ် လၢအကဆီတလဲအသးဆူခဲစၢၣ်သ့သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

Choosing to legally change your name is a significant life decision that reflects your personal circumstances. Each year, tens of thousands of Australians lodge an application through the Registry of Births, Deaths & Marriages. If you're considering a change of name, this episode takes you through the process. - တၢ်ဃုထၢလၢ ကဆီတလဲနမံၤ လၢအဖိးဒီးသဲစးတၢ်ဘျၢန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ် တၢ်ဆၢတဲာ်အရ့ဒိၣ်ဖဲနတၢ်အိၣ်မူအပူၤတခါ လၢအဆဲးကလၤဝဲဒၣ်နနီၣ်ကစၢ်အတၢ်အိၣ်သးသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. နာ်သက့ လီၤကမၢကမၣ်တခါန့ၣ်, ကိးနံၣ်ဒဲး ပှၤအီစထြ့လယါဖိလၢအဆီတလဲအမံၤခီဖျိ တၢ်သြီနုာ်မံၤစရီ လၢတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်, တၢ်သံဒီး တၢ်ဒိးတ့ဒိးဖျီ—Registry of Births, Deaths & Marriages ဝဲၤကျိၤအပူၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်လၢ အကထိကလးအါမးန့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ နကဆီတလဲနမံၤ အခီၣ်ထံးတဖျၢၣ် မ့တမ့ၢ် မံၤလီၢ်ခံ ဟံၣ်ဖိဃီဖိ အမံၤတခီ, နကဘၣ်မၤအီၤဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် တၢ်ပာ်ဖျါအကူာ်အံၤ ကဆှၢဝဲနၤတဆီဘၣ်တဆီန့ၣ်လီၤ.

ဖဲနွံကတၢၢ်အတီၢ်ပူၤ ပှၤလၢအပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ထီဒါသ့ၣ်တဖၣ် ကွံာ်ဝဲပၢၤကီၢ်ဒီး လၢၢ်ဒီးပလီလၢအအိၣ်ဒီး မဲာ်ကလာ်က့သ့ၣ်တဖၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ တၢ်သံကွၢ်အိၣ်ထီၣ်ဒီး တၢ်ပူၤဖျဲးဖဲမဲလ်ဘၢဝ့ၢ်ကျဲဖီခိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲမုၢ်ဒဲး—မုၢ်ခီၣ်ထံးနံၤ တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်ထီဒါအကတီၢ် ပၢၤကီၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးခံဂၤဝံၤအလီၢ်ခံ ဝံးထိရံယါပၢၤကီၢ် မုၢ်လၢ်လၢကဖီၣ်အါထီၣ်ဝဲ ပှၤမၤကမၣ်တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤဂ့ၢ်ဝီကိတိာ် Tony Burke စံးဝဲဒၣ် ဒ်သိးတၢ်ပာ်ပနီၣ် ကီၢ်ချၢတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်သ့ၣ်တဖၣ်ကသ့အဂီၢ် ခဲကနံၣ်အံၤ ပဒိၣ်မၤဝဲတၢ်မၤအဖၢမုၢ်န့ၣ်လီၤ.

Learn how to talk about fashion, and how to compliment someone in English, perfect for parties and cultural events. - ဖဲပၣ်တံၣ်ဒီး လုၢ်လၢ်ဆဲးလၤ မူးပွဲသ့ၣ်တဖၣ်အပူၤ ကပတြၢၤ စံးဂ့ၤစံးဝါ ပှၤတဂၤဂၤဒီး တဲဘၣ်ဃးတၢ်ကယၢက့ၢ်ဂီၤအဂီၢ် ကဘၣ်ကတိၤအီၤလၢအဲကလံးကျိာ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ပကမၤလိသကိးအီၤန့ၣ်လီၤ.

ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်သဲစးဂ့ၢ်ဝီပှၤသ့ပှၤဘၣ်စဲၤနီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဃ့ထီၣ်ဝဲကီၢ်စၢဖှိၣ်ပဒိၣ်လၢ အကဒုးအိၣ်ထီၣ်ကီၢ်စၢဖှိၣ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိခွဲးယာ်သဲစးတၢ်ဘျၢန့ၣ်လီၤ. ပှၤသ့ပှၤဘၣ်စဲၤနီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် စံးဝဲလၢ တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဖးဒိၣ်တခါ လၢကဒုးအိၣ်ထီၣ်သဲစးတၢ်ဘျၢအံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

Australia is home to an array of diverse and beautiful wildlife, and knowing how to respond when you encounter wildlife in your home or on your property will help protect our precious wildlife species whilst keeping you, your family and your pets safe. - အီစထြ့လယါကီၢ်ပူၤအံၤ တၢ်မံၤလၤဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိအိၣ်ဝဲအကလုာ်အါမးဒီး ဖဲနဟံၣ် မ့တမ့ၢ် နတၢ်သူၣ်ထီၣ်အပူၤ နမ့ၢ်ထံၣ်တိနိၣ်ဒီး တၢ်မံၤလၤဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်အခါ တၢ်သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤလၢကဘၣ်ခီဆၢအီၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် ကမၤစၢၤဒီသဒၢဝဲ ပတၢ်မံၤလၤဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်သ့ၣ်တဖၣ်, ဒီး ကပာ်ဝဲနၤ, နဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး ဆၣ်ဖိကီၢ်ဖိလၢနဘုၣ်အီၤသ့ၣ်တဖၣ် ပှဲၤဒီးတၢ်ပူၤဖျဲးန့ၣ်လီၤ.