Podcasts about vsb po

'Beeldspraak' is de podcast van Poëziecentrum. In deze maandelijkse reeks praat een kenner/liefhebber met een dichter over zijn/haar/hun nieuwe dichtbundel. In deze aflevering praat Jürgen Pieters met Jan Lauwereyns naar aanleiding van het verschijnen van 'Leer van de orchidee' (Koppernik, 2025), een uitgebreide bloemlezing uit zijn werk, aangevuld met een aantal nieuwe gedichten. Jan Lauwereyns werd voor zijn debuut Nagelaten Sonnetten (1999) genomineerd voor de C. Buddingh'-prijs. In 2003 werd hij bekroond met de Hugues C. Pernath-prijs voor de bundel 'Buigzaamheden' en in 2006 werd hij genomineerd voor de Vlaamse Cultuurprijs voor Kritiek en Essay. Hij won de VSB Poëzieprijs in 2012 voor de bundel 'Hemelsblauw'. Jan Lauwereyns combineert het dichterschap met een carrière als neurowetenschapper. Jürgen Pieters doceert literatuurwetenschap en 'Creative criticism' aan de Universiteit Gent. Recent verschenen 'Literature and Consolation' (Edinburgh University Press) en 'Een boekje troost' (Borgerhoff & Lamberigts). Hij werkt aan een nieuw boek over lezen in contexten van zorg.

Brecht van Hulten in gesprek met Anne Vegter, dichter, prozaïst en toneelschrijver. Deze maand verschijnt van Anne Vegter de gedichtenbundel 'Zam Zam'.  Rotterdam is ‘snel en vernieuwend' en bekend om zijn havens en moderne architectuur. Alles lijkt er groot en fonkelnieuw, maar er is ook armoede, dakloosheid, isolement. Anne Vegter woont al dertig jaar in Rotterdam en onderzocht welke verhalen verteld moesten worden. Als stadsdichter doorkruiste ze de stad van Hoek van Holland tot Nesselande en van Schiebroek tot IJsselmonde. Geflankeerd door een team kunstenaars bewerkte ze Rotterdam tot een levend atelier. Na een bezoek aan een wijk schreef ze nu eens lyrische, dan weer verhalende, soms activistische gedichten over en voor de stad. Anne Vegter debuteerde in 1989 met het kinderboek 'De dame en de neushoorn', waarvoor ze meteen de Woutertje Pieterseprijs ontving. De jaren erna verscheen proza voor volwassenen: de verhalenbundel 'Ongekuiste versies' (1994) en de novelle 'Harrie's hoofdingang' (1999). Voor haar bijdrage aan 'Struisvogels op de Coolsingel', een theatrale getuigenis van het bombardement op Rotterdam, ontving ze in 2005 de Taalunie Toneelschrijfprijs. In 2006 verscheen 'Sprookjes van de planeet aarde'. In 1992 verscheen haar eerste dichtbundel 'Het veerde', later gevolgd door 'Aandelen en obligaties' (2002) en 'Spamfighter' (2007). In 2011 verscheen het lovend ontvangen 'Eiland berg gletsjer', met illustraties door haarzelf, dat werd bekroond met de Awater Poëzieprijs. In 2004 won Vegter de Anna Blamanprijs voor haar hele oeuvre. In 2008 werd Spamfightergenomineerd voor de VSB Poëzieprijs, waarbij de bundel bekroond werd met de Publieksprijs. Van 2013 tot 2016 bekleedde Anne Vegter het ambt van Dichter des Vaderlands. Anne Vegter woont en werkt in Rotterdam.

Deze aflevering van de podcast Beeldspraak werd gemaakt in het kader van Poëzieweek 2023 en is een samenwerking tussen Poëziecentrum en Poetry International. In deze aflevering praat dichter en (oud-)programmator van Poetry International, Jan Baeke met de twee dichters Miriam Van hee en Hester Knibbe over het Poëziegeschenk 2023, 'Er staat te gebeuren', dat ze samen schreven. Miriam Van hee debuteerde in 1978 met 'Het karige maal'. Haar werk werd meermaals bekroond met onder meer de Jan Campert-Prijs, de Herman de Coninckprijs en de Ultima voor de Letteren. Naar aanleiding van haar zeventigste verjaardag verscheen in 2022 het 'Van hee Handboek' en de bundel 'Voor wie de tijd verstrijkt'. Hester Knibbe debuteerde in 1982 met 'Tussen gebaren en woorden'. Ze won onder meer de Herman Gorter Prijs, de Anna Blamanprijs en de VSB-Poëzieprijs. Van 2008 tot 2010 was ze voorzitter van de Nederlandse afdeling van PEN. In 2015 en 2016 was ze stadsdichter van Rotterdam. Jan Baeke is dichter en vertaler. Hij debuteerde in 1997 met 'Nooit zonder de paarden'. Hij werd genomineerd voor de VSB-Prijs en won in 2016 de Jan campert-Prijs. In 2020 won hij de Melopee Poëzieprijs. In 2022 verscheen een nieuwe bundel, 'Het verkeerde hart'. Mixing: Jan Willem van Hemert

Annemieke Bosman in gesprek met dichteres Ester Naomi Perquin. In haar vijfde bundel 'Ongevraagd advies' richt Ester Naomi Perquin haar blik op de waarheid die ons boven het hoofd hangt, de voorstellingen die we ons daarvan maken en de machten waartoe we ons moeten verhouden. Van de engerd in het park tot de dokter die ons slecht nieuws brengt, van het volk dat om een sterke leider vraagt, tot de dichter die iets zinvols probeert aan te vangen met een oorlog; Perquin zoekt naar wat ons nog in het zadel houdt als zowel het paard als de wankeling onder de eigen verantwoordelijkheid lijken weg te vallen. Heldere, humorvolle en denkende poëzie van een dichter die de wereld in kijkt met evenveel scheppingsdrang als empathie. ‘Het gezochte woord lijkt altijd groter dan het woord / dat je ten slotte vindt: er paste, toen het er niet was, / meer en mooier zwijgen in.' Ester Naomi Perquin (Utrecht, 1980) groeide op in Zierikzee en woont in Rotterdam. Ze debuteerde in het voorjaar van 2007 met de bundel Servetten halfstok. Haar tweede bundel, verschenen in 2009, is getiteld Namens de ander. Zij ontving daarvoor meerdere prijzen, onder meer de Anna Blamanprijs en de J.C. Bloemprijs. Haar derde bundel Celinspecties verscheen in april 2012. Voor deze bundel ontving Perquin de VSB Poëzieprijs. In 2014 werden haar columns gebundeld in Binnenkort in dit theater; in 2016 verscheen een verzamelbundel van haar poëzie: Jij bent de verkeerde en alle andere gedichten tot nu toe, in 2017 gevolgd door de bundel Meervoudig afwezig. In 2017-2018 was Perquin de Dichter des Vaderlands.

Andrea van Pol ontvangt Roelof ten Napel, winnaar van de Grote Poëzieprijs 2022 in de studio. Jurylid Vicky Francken geeft een toelichting bij de keuze van de jury. De Grote Poëzieprijs bekroont de beste Nederlandstalige bundel van het afgelopen jaar met € 20.000 en is (sinds 2019) de opvolger van de VSB Poëzieprijs als een toonaangevende prijs voor de beste Nederlandstalige poëziebundel. De genomineerden voor De Grote Poëzieprijs 2022 waren: - Ontbinding van Piet Gerbrandy (Atlas Contact) - Virgula van Sasja Janssen (Querido) - Dagen in huis van Roelof ten Napel (Hollands Diep) - Vervoersbewijzen van Tijl Nuyts (Uitgeverij Wereldbibliotheek) - Aarduitwrijvingen van Charlotte Van den Broeck (De Arbeiderspers) Laudatio De Grote Poëzieprijs. Het werk van al de genomineerde dichters – Piet Gerbrandy, Sasja Janssen, Roeloften Napel, Tijl Nuyts en Charlotte Van den Broeck – is sterk, authentiek en sprekend. Ze hebben elk een heel eigen stem. De jury was zeer onder de indruk van de vijf bundels, al werd er uiteraard wel gediscussieerd over de selectie, op basis van onze eigen voorkeur en smaak. Hierdoor bleef het tot op het laatste moment spannend wiens poëzie we zouden bekronen. We kozen uiteindelijk voor de bundel die ons allemaal zo raakte dat we hem aan al onze vrienden cadeau willen doen. De gedichten in deze bundel zijnl yrisch maar helder, tijdloos én actueel en daarnaast zowel meditatief als speels. Samen vormen de gedichten in deze bundel een harmonieus en prikkelend geheel. De Grote Poëzieprijs 2022 gaat naar: Dagen in huis van Roelof ten Napel (uitgeverij Hollands Diep) Deze jonge dichter heeft een bundel geschreven die opvalt door de manier waarop nauwkeurige analyses hand in hand lijken te gaan met een sensitief en intuïtief bewustzijn. Zijn waarnemingen en observaties zijn steeds het vertrekpunt voor een nauwgezet poëtisch onderzoek. Dat tastende heeft niet alleen iets kalmerends en geruststellends, maar wekt ook bewondering op: de diepte die overal in schuilt; achter handen en ramen, aan tafels, in hoeken, in de regen, de wolken of in namen. Als lezer treed je binnen in een wereld die je herkent, maar die tegelijkertijd ook nieuw voor je is. Deze poëzie is sereen en reflexief zonder dat ze ook maar ergens saai wordt. Zowel de bruikbaarheid als onbruikbaarheid van vergelijkingen wordt gethematiseerd: ‘Wat ermee te vergelijken valt/ valt te begrijpen. 'En:‘geen vergelijking/ vindt vaste grond – als een brug/ tussen twee banken mist!'. Ten Napel is een dichter die tegelijkertijd ook schilder, beeldhouwer, fotograaf is. Hij schrijft vanuit een bezield perspectief, waardoor zijn observaties nergens afstand scheppen, maar vaak juist iets tactiels en soms zelfs intiems hebben. Het huis uit de titel bijvoorbeeld, is ook op te vatten als ons lichaam, of dat van een ander: ‘Als we ons medeleven verbeelden als verplaatsen-in,/ hebben we dan van de ander geen huis gemaakt?'Het ‘in huis zijn' wordt letterlijk vergeleken met ‘in leven zijn' wat tegen de achtergrond van een pandemie onnadrukkelijk maar onoverkomelijk nog eens aan betekenis wint. Wij vieren de bundel Dagen in huis van Roelof ten Napel – en prijzen de poëzie die weer eens bewijst een huis te kunnen zijn, met ruime, lichte kamers, voor al wie er onderdak zoekt. Elke Brems, Vicky Francken, John Jansen van Galen, Maarten Moll, Xavier Roelens

Mustafa Stitou schreef zijn nieuwe gedichtenbundel, Waar is het lam?, een associatief commentaar bij het Bijbelsvers waaraan de bundel zijn titel ontleend. In de bundel grijpt het persoonlijke en politieke, droom en werkelijkheid, vrees en verlangen op elkaar in. Stitou won in 2004 de VSB Poëzieprijs voor zijn derde bundel Varkensroze ansichten, van 2009 tot 2010 was hij de stadsdichter van Amsterdam en in 2018 won hij de A. Roland Holst-Penning prijs.   Lotje IJzermans gaat met Mustafa Stitou in gesprek.

De dichtbundel ‘Demerararamen’ bestaat uit nieuwe en confronterende gedichten van Antoine de Kom. Als kleinzoon van de verzetsheld, antikolonialist en activist Anton de Kom groeide hij op in Paramaribo. Zijn bundel ‘Ritmisch zonder string’ werd eerder al bekroond met de VSB Poëzieprijs. In de rubriek Boekentherapie adviseert boekentherapeut Helena Hilgerdenaar deze keer de nieuwe bundel van Dichter des Vaderlands Lieke Marsman: 'In mijn mand' Presentatie: Jellie Brouwer

In haar nieuwe roman ‘Harpie’ vertelt schrijver Hannah van Binsbergen het verhaal over het meisje Harpie. Ze is gestopt met haar studie, verloor haar grote liefde en wil er het liefst een eind aan maken. Toch geeft zichzelf tot haar volgende verjaardag om iets van het leven te maken. Hannah van Binsbergen schrijft ook gedichten en won in 2017 als jongste dichter de VSB Poëzieprijs. Presentatie: Gijs Groenteman

Tweede gedeelte van het gesprek over de dood met dichter Joost Baars. Joost Baars is dichter, essayist en boekverkoper.Zijn debuutbundel Binnenplaats werd bekroond met de VSB Poëzieprijs.Joost treedt veel op en schrijft naast poëzie recensies, interviews en essays. Aan de Spotify-playlist met de mooiste nummers over de dood voegt Joost toe:     Verdere verwijzingen naar aanleiding van deze episode:– Radicale theologie: klik, klik en klik– Peter Rollins, Katarcast Episode 3– Tadeusz Różewicz– David Bazan, Pedro the Lion– John D. Caputo: klik, klik, klik en klik Muziek in deze episode is van Looped Exodus

Joost Baars is dichter, essayist en boekverkoper.Zijn debuutbundel Binnenplaats werd bekroond met de VSB Poëzieprijs.Joost treedt veel op en schrijft naast poëzie recensies, interviews en essays. Klik hier voor de episode Aan de Spotify-playlist met de mooiste nummers over de dood voegt Joost toe:     Verdere verwijzingen naar aanleiding van deze episode:– Radicale theologie: klik, klik en klik– Peter Rollins, Katarcast Episode 3– Tadeusz Różewicz– David Bazan, Pedro the Lion   Muziek in deze episode is van Looped Exodus

Voor onze 16e een uitstapje naar de Antwerpse bibliotheek van schrijver en dichter Joke van Leeuwen. Joke van Leeuwen (Den Haag, 1952) studeerde in Antwerpen en Brussel grafische technieken aan de kunstacademie en geschiedenis aan de universiteit van Brussel. Ze is veelzijdig: ze schrijft proza voor kinderen en volwassenen, poëzie, ze is illustrator, maakt theaterprogramma’s en treedt op als performer.  Ze ontving voor haar werk vele prijzen, waaronder de Theo Thijssenprijs in 2000 voor haar kinderboeken; de C. Buddingh’-prijs voor haar dichtbundel Laatste lezers(1994). Er volgden meer bundels, zoals Vier manieren om op iemand te wachten, waarvan het titelgedicht werd uitgeroepen tot een van de drie beste gedichten van 2001. De bundel Wuif de mussen uit (2007) werd genomineerd voor de VSB Poëzieprijs. In 2002 publiceerde zij de roman Vrije vormen. In de bundel 'Hoe is ‘t' staan de gedichten uit haar tijd als stadsdichter van Antwerpen verzameld. In 2010 ontving Joke van Leeuwen de prestigieuze Gouden Ganzenveer. Leeslijst van Joke van Leeuwen: Winsor Mccay – Dromen van een smulpaap Olivier Schrauwen - Arsène Schrauwen Dominique Goblet - Net doen alsof is ook liegen Jean Jacques Rousseau – Bekentenissen Emile of over opvoeden David van Reybrouck - Congo Italo Calvino - De Onzichtbare Steden

Hester Knibbe (1946)is met haar bundel Archaïsch de dieren genomineerd voor de VSB Poëzieprijs 2015 . In haar werk hebben kwestbaarheid, twijfel en sterfelijkheid de boventoon en verweeft zij oude verhalen (antieke, bijbelse) met hedendaagse. Tot haar persoonlijke mythologie behoort het verlies van haar zoon Aernout.

Maud Vanhauwaert (Veurne, 1984) is met haar tweede bundel Wij zijn evenwijdig meteen genomineerd voor de prestigieuze VSB Poëzieprijs 2016. Het is een verzameling ogenschijnlijk losse observaties van het moderne leven in de grote stad, maar er zitten diepere lagen onder die de boel op een spannende manier bij elkaar houden. En uiteindelijk gaat het toch over liefde en dood.

Daan Doesborgh gaat in gesprek met Joost Baars, winnaar van de VSB Poëzieprijs 2018, over Jorge Luis Borges, geloof als een dak op je eigen lijden, en lol hebben aan muzikaal schrijven. Lees de besproken gedichten en meer in het bijbehorende Vrij Nederlandartikel: https://www.vn.nl/de-poeziepodcast-20-joost-baars/

Anton de Goede ontvangt Ineke Riem naar aanleiding van haar debuutroman ‘Zeven pogingen om een geliefde te wekken’. Verder te horen de elfjarige Lucas de Sterke,  winnaar  van  de finale van VERS, het jongeren- en kinderenproject van de VSB Poëzie Prijs. En poëziecriticus en classicus Piet Gerbrandy haalt vernietigend uit naar [...]

De jury van de VSB-Poëzieprijs 2013 bestaat uit ervaren poëzielezers: Saskia J. Stuiveling, Maria Barnas, Geert Buelens, Patrick Lateur en Anthonya Visser. Maar wat vinden de luisteraars van De Avonden van de genomineerde bundels? De Avonden plaatste een oproep en nodigde vijf liefhebbers van poëzie uit om mee te lezen. Tussen [...]

In De Avonden wordt de winnaar van de VSB-Poëzieprijs 2013 bekendgemaakt, de jaarlijkse prijs voor de beste Nederlandstalige dichtbundel. Genomineerd zijn H.H. ter Balkt met Vliegtuigmagneet, Luuk Gruwez met Wijvenheide, Ester Naomi Perquin met Celinspecties, Sybren Polet met Virtualia. Teletonen en Menno Wigman met Mijn naam is Legioen. Wordt het Ter Balkt, Gruwez, [...]

Boeken loopt vooruit op de dertiende Gedichtendag, die a.s. donderdag 26 januari wordt georganiseerd. Schrijver en dichter Willem Jan Otten is te gast. Van hem verscheen de huiveringwekkende vertelling in dichtvorm De vlek. En met zijn bundel Gerichte gedichten, gedichten tot God gericht, is hij een van de kanshebbers op de VSB-Poëzieprijs. En dichter, vertaler [...]

Maaike Meijer (1949) is hoogleraar genderstudies aan de universiteit van Maastricht en de biografe van Vasalis. In de jaren ’70 stortte Meijer zich enthousiast in het opkomende feminisme en richtte met anderen de actiegroep Paarse September op. Door hun credo dat ‘penisnijd een parel in de seksenstrijd’ is en dat je als vrouw beter niet met je onderdrukker naar bed gaat, bepaalde de actiegroep het anti mannen imago van de feministische beweging. Later schreef zij als publicist onder andere over het werk van moderne Nederlandse dichteressen, die zij haar ‘beminden’ noemt. Haar publicaties hebben regelmatig tot discussies geleid en hebben het genderperspectief in Nederland gedefinieerd. in 2011 selecteerde ze de 100 beste gedichten voor de VSB Poëzieprijs. En ook verscheen haar biografie van M. Vasalis, waarin ze het tot voorheen erg besloten bestaan van de populaire dichteres ontsloot. Zij sprak met Wim Brands. ------------------------------------- Samenvattingen Wim Brands en Maaike Meijer bevinden zich in de studio te Maastricht: Wim Brands wil vanavond elk uur een motto geven. Het eerste motto is de opening van Vasalis' gedicht ANGST uit de bundel Parken en Woestijnen. Het tweede uur het gedicht AAN EEN BOOM IN HET VONDELPARK. SAMENVATTING EERSTE UUR En direct ging het de diepte in: Angst als essentiele ervaring Over angst is weinig gedicht, constateert Meijer, je bent te blij als je er vanaf bent, het is daarom niet een echt dichterlijk onderwerp. Het meest bang ben ik geweest omdat ik een stotteraar ben, of liever zou ik zeggen was. Een verschrikkelijke spreekangst heb ik gehad, voor een spreekbeurt op school kon ze een nacht lang wakker liggen. Ik ben begonnen met stotteren toen ik een jaar of 11, 12 was. Op de middelbare school werd het steeds erger, op het mondeling examen werd ze speciaal als laatste ingedeeld want men realiseerde zich dat dat wel even kon gaan duren. Over het ontstaan van stotteren tast ze in het duister. Maar als je eenmaal stottert wordt het van lieverlede erger. Haar vader overleed op haar elfde?? , in 1959, een mokerslag die er zeker mee te maken zal hebben. ? Ik had een enorme band met mijn vader, hij was onderwijzer?. Het ging mis in het Binnenziekenhuis in Eindhoven, in feite een onnodig overlijden. Het was een ramp voor het grote gezin, zo?n levenslustige mooie man, een goed huwelijk, ze waren gelukkig? Het is in augustus gebeurd. Ik zat in de 6e klas van de lagere school. In eerste instantie drong het niet tot haar door?. En nog steeds: Ze kan dingen heel goed verdringen?. Maaike was alleen met haar verdriet? Ze had een gedicht geschreven voor haar vader, op haar dertiende, ze gaf haar moeder dat gedicht, het ging over een grote zwarte vlinder die haar zou komen halen om naar mijn vader te gaan? Haar moeder barstte in huilen uit, maar ze troostte dochter Maaike niet, het verdriet van de moeder was te groot om het te delen met haar kinderen?.. Ze had twee levens? Ze heeft veel stotteraars ontmoet: en denkt dat iedere stotteraar zijn eigen verhaal heeft. Ze ging Nederlands studeren en rond haar 25ste kwam ze, ondanks het stotteren, voor de klas te staan?. Haar strategie was: recht er tegen in. Een sprekend beroep, dan heb ik geen tijd om erover te tobben?. Als je je laat regeren door de angst dan kom je er niet vanaf. Immers: Het alternatief zou zijn: sprakeloosheid? Schrijven is zoiets anders dan spreken. Misschien ga je beter schrijven omdat je heel veel synoniemen kent, je beweeglijkheid in de taal wordt ten gevolge van stotteren heel groot?. En dus: ik omarm mijn lot!, en vaak zitten haar hele bright sites aan?. Haar studietijd eind jaren zestig was de tijd van de opstandigheid aan de universiteit. Eigenlijk moest je huizen gaan kraken en revolutie maken, werken was eigenlijk niets? Een taal is net een lichaam, schrijven heeft iets heel erotisch?. Wijze les aan haar studenten: houdt van je tekst! Jouw tekst is onvervangbaar, Niet de vijfde maar de zesde druk van het boek, ongeveer 20.000 exemplaren. Maaike Meijer trof interviewer Wim Brands met de uitspraak: ?Luister, je moet niet bang zijn, je moet vrij zijn?. ? Angst staat namelijk je intuïtie in de weg. Geloof je in de kracht van intuïtie ? Vraagt Brands: ?Nou niet voor iedereen, maar wel voor mij? Maaike Meijer komt op de filosofie van Carl Jung: Je hebt denkers en voelers. En zo heb je ook mensen die goeie waarnemers zijn en mensen die het moeten hebben van de intuïtie. Hoe slaan mensen zich door het leven? De ene mens verschilt totaal van de ander? Hoe bepaal je je essentiële keuzes in het leven: Moet ik dit land aankopen, wordt dit mijn geliefde, moet ik hier gaan wonen? En zo woont ze onder de rook van Maastricht in een karaktervol huis, met land eromheen, contact met het vee, de aarde, aan het water van het Albertkanaal? contact met het boerenleven, het echte leven.. Is dat niet een beetje een cliché? Jawel, maar dat staat niet in de weg dat ik het echt wel zo voel! Haar moeder was een boerendochter, ze kwam uit Bergeijk, en daar was het verrukkelijk. Toen ze trouwde met haar vader werd ze ontslagen op de school waarop ze werkte?. Ze geloofde in de idealen van het onderwijs. Het waren idealistische mensen?toen mijn vader was gestorven name ze weer een baan in het onderwijs?. Andreas Burnier vond Maaike Meijer een zeer intrigerende persoon: ?Meijer,? zei Burnier ooit: ?jij bent de meest opmerkelijke combinatie van introvert en extrovert die ik ken?.? Gelukkig ben je vanavond zeker ook Extrovert, meent Wim?. Maar ook stilte is van groot belang, ze gaat speciaal naar een huisje in een bos, en kijkt dan uren in het bos, en doet niets? Als de ziele luistert, van Gezelle, die regel? daar gaat het om? ?. De tijd als duur?. Mooie mijmeringen, zoals die zeldzaam zijn op radio 1, maar wel worden uitgesproken in het Marathoninterview? SAMENVATTING TWEEDE UUR Dertig jaar heeft Maaike Meijer gewoond in Amsterdam en de liefde voor de stad is groot. Het brengt Maaike Meijer tot het filosoferen over planologische oplossingen voor de enorme stroom van toeristen in het centrum. Het heeft een ziel dat stuk Amsterdam?. En natuurlijk moeten toeristen daarvan mee kunnen genieten , maar misschien toch liever niet teveel. Het leven dat bij een stad hoort dreigt dan te moeten wijken?. Venetie is al aan dat omslagpunt voorbij. Je moet niet klagen maar aan een oplossing denken. Toeristen moet je op een andere plek laten landen dan in het centrum . In de Pijp zijn bijvoorbeeld?. ook mooie plekken. Je moet zorgen dat je het kapitalisme niet zijn gang laat gaan?. Hoe moet je de duurzaamheid behouden?. De wereldwijde tendens is urbanisatie, en dus moeten we nadenken over nieuwe vormen van urbanisatie en daar kan ik uren lang over liggen nadenken. Wijze lessen van Maaike Meijer: Ben je een constructieve persoonlijkheid?. Ja je moet altijd denken: we kunnen de wereld herscheppen? Mee bewegen met de krachten die er zijn.. net als zeilen?. Hoe is de wind? daar moet je mee bewegen en gebruik van maken? Wim Brands probeert de angst van het eerste uur te koppelen aan een van de gespreksonderwerpen in het tweede uur: de Radicale veranderingsdrift bij De Paarse September. Die houding , Dat recht er tegen in, speelde waarschijnlijk ook op bij het oprichten van De Paarse September, lesbisch feministische beweging vernoemd naar de Palestijnse terroristische organisatie De zwarte September. Wat terrorisme is weten we nu beter dan toen, zegt Maaike Meijer? Links Nederland praatte soms terroristische acties goed?. Mao, de massamoordenaar, werd ook ontzettend vereerd, ja? ook door mij. Dat radicalisme van die jaren was zeker ook constructief: we waren een lesbische actiegroep, geboren in een veel grotere feministische beweging?. Wij vonden ons in die groepen een wormvormig aanhangsel want het ging niet over de man-vrouw verhoudingen?. We vonden de andere feministische groepen te zoetsappig en te gematigd?. Het belangrijke van die groepen was dat de vrouwen zich altijd bekeken voelden door de ogen van mannen?. Du moment dat er een man binnen kwam was de onderlinge solidariteit tussen vrouwen weg?. Het was een collectief minderwaardigheidscomplex? Ik woonde net in Amsterdam, ik was 19, ik wist al vanaf mijn elfde dat ik lesbisch was? toen ik een kaboutertje was was ik verliefd op de leidster, een verzengende liefde was dat . Later was ik enorm gecharmeerd van meisjes, ook wel eens van een heel vrouwelijke jongen. Aan heteroseksualiteit zit een kant: dat zijn de regels van de slavernij, het was bloedig serieus. En vrouwen vonden dat heel erg bedreigend. We waren ook allemaal lid van de homoseksuele vereniging het COC, als lesbiennes, we wilden feminisme en lesbo zijn combineren. Maar het COC zei: er moeten mannen bij! Zelfs in een homoseksuele vereniging. Ben je wel eens bang voor je eigen radicalisme geweest? Er waren wel mensen in mijn omgeving die zeiden: wat ben je radicaal geworden? Op een gegeven moment ben je zozeer de gevangene van je eigen gelijk, dat je wel MOET doorgaan? want er zijn steeds minder die je zienswijze delen? en je moet dus steeds harder de weinigen die het nog met je eens zijn overtuigen van je gelijk?. Een achteraf zeer gevaarlijke ontwikkeling, zoals die ook in de RAF zal hebben gespeeld?. Totdat het inzicht komt dat het leven complexer is en veelzijdiger en mooier dan het radicalisme. Radicalisme is het verlangen om dingen te versimpelen en kan leiden tot geweld? SAMENVATTING DERDE UUR Over naar de 'de bedrieglijke eenvoud' Vasalis. Waarom riep haar poëzie zoveel agressie op? Meijer: dat had ongetwijfeld te maken met de verkoopcijfers. De reflex was: dat verkoopt zo goed dat kan haast niet goed wezen. Vooral als een vrouw dat doet. Dat heeft een lange geschiedenis. Als AFT van der Heijden over het verlies van zijn zoon schrijft vindt iedereen het prachtig, als een vrouw dat doet kan ze het wel schudden, dan wordt het kitsch genoemd. Waarom is dat, vraagt Wim. Als een man het opschrijft is het geen cultureel cliché: mannen zijn dapper, en als ze dat eens niet doen vinden we het mooi. Als een vrouw zo?n verlies beschrijft beantwoordt het aan een verwachting. Het is niet cool om teveel over emoties te schrijven. Van Anna Enquist, Esther Jansma, Vasalis wordt het niet gepikt. Maar zo is het altijd: Als mannen kinderen opvoeden is het al snel prachtig. Terwijl als vrouwen kinderen opvoeden kijkt niemand op, en sterker: dan doen ze het nooit goed genoeg Over de Vasalis-biografie gaat het vanaf ongeveer 22:20: Ze was zo gesloten en gesteld op haar privacy, heeft Maaike Meijer wel eens getwijfeld ..? Wat zou ze haar gevraagd willen hebben? Meijer: Mijn interpretatie van het gedicht UITTOCHT zou ik haar willen voorleggen. Ik heb zelf een verklaring gegeven voor haar stoppen met publiceren van Vasalis na de drie beroemde bundels. Ze heeft in 1954 enkele gedichten geschreven die zo verpletterend zijn. 'En zo eigenlijk alles beschrijven '.. HERFST en UITTOCHT'.. in die gedichten wordt een soort leegte bereikt' het beschrijft een soort nieuwheid waarna verder eigenlijk niets meer te gebeuren'. Laatste regel 'kom ! Lopende op blote voeten'

Maaike Meijer (1949) is hoogleraar genderstudies aan de universiteit van Maastricht en de biografe van Vasalis. In de jaren ’70 stortte Meijer zich enthousiast in het opkomende feminisme en richtte met anderen de actiegroep Paarse September op. Door hun credo dat ‘penisnijd een parel in de seksenstrijd’ is en dat je als vrouw beter niet met je onderdrukker naar bed gaat, bepaalde de actiegroep het anti mannen imago van de feministische beweging. Later schreef zij als publicist onder andere over het werk van moderne Nederlandse dichteressen, die zij haar ‘beminden’ noemt. Haar publicaties hebben regelmatig tot discussies geleid en hebben het genderperspectief in Nederland gedefinieerd. in 2011 selecteerde ze de 100 beste gedichten voor de VSB Poëzieprijs. En ook verscheen haar biografie van M. Vasalis, waarin ze het tot voorheen erg besloten bestaan van de populaire dichteres ontsloot. Zij sprak met Wim Brands. ------------------------------------- Samenvattingen Wim Brands en Maaike Meijer bevinden zich in de studio te Maastricht: Wim Brands wil vanavond elk uur een motto geven. Het eerste motto is de opening van Vasalis' gedicht ANGST uit de bundel Parken en Woestijnen. Het tweede uur het gedicht AAN EEN BOOM IN HET VONDELPARK. SAMENVATTING EERSTE UUR En direct ging het de diepte in: Angst als essentiele ervaring Over angst is weinig gedicht, constateert Meijer, je bent te blij als je er vanaf bent, het is daarom niet een echt dichterlijk onderwerp. Het meest bang ben ik geweest omdat ik een stotteraar ben, of liever zou ik zeggen was. Een verschrikkelijke spreekangst heb ik gehad, voor een spreekbeurt op school kon ze een nacht lang wakker liggen. Ik ben begonnen met stotteren toen ik een jaar of 11, 12 was. Op de middelbare school werd het steeds erger, op het mondeling examen werd ze speciaal als laatste ingedeeld want men realiseerde zich dat dat wel even kon gaan duren. Over het ontstaan van stotteren tast ze in het duister. Maar als je eenmaal stottert wordt het van lieverlede erger. Haar vader overleed op haar elfde?? , in 1959, een mokerslag die er zeker mee te maken zal hebben. ? Ik had een enorme band met mijn vader, hij was onderwijzer?. Het ging mis in het Binnenziekenhuis in Eindhoven, in feite een onnodig overlijden. Het was een ramp voor het grote gezin, zo?n levenslustige mooie man, een goed huwelijk, ze waren gelukkig? Het is in augustus gebeurd. Ik zat in de 6e klas van de lagere school. In eerste instantie drong het niet tot haar door?. En nog steeds: Ze kan dingen heel goed verdringen?. Maaike was alleen met haar verdriet? Ze had een gedicht geschreven voor haar vader, op haar dertiende, ze gaf haar moeder dat gedicht, het ging over een grote zwarte vlinder die haar zou komen halen om naar mijn vader te gaan? Haar moeder barstte in huilen uit, maar ze troostte dochter Maaike niet, het verdriet van de moeder was te groot om het te delen met haar kinderen?.. Ze had twee levens? Ze heeft veel stotteraars ontmoet: en denkt dat iedere stotteraar zijn eigen verhaal heeft. Ze ging Nederlands studeren en rond haar 25ste kwam ze, ondanks het stotteren, voor de klas te staan?. Haar strategie was: recht er tegen in. Een sprekend beroep, dan heb ik geen tijd om erover te tobben?. Als je je laat regeren door de angst dan kom je er niet vanaf. Immers: Het alternatief zou zijn: sprakeloosheid? Schrijven is zoiets anders dan spreken. Misschien ga je beter schrijven omdat je heel veel synoniemen kent, je beweeglijkheid in de taal wordt ten gevolge van stotteren heel groot?. En dus: ik omarm mijn lot!, en vaak zitten haar hele bright sites aan?. Haar studietijd eind jaren zestig was de tijd van de opstandigheid aan de universiteit. Eigenlijk moest je huizen gaan kraken en revolutie maken, werken was eigenlijk niets? Een taal is net een lichaam, schrijven heeft iets heel erotisch?. Wijze les aan haar studenten: houdt van je tekst! Jouw tekst is onvervangbaar, Niet de vijfde maar de zesde druk van het boek, ongeveer 20.000 exemplaren. Maaike Meijer trof interviewer Wim Brands met de uitspraak: ?Luister, je moet niet bang zijn, je moet vrij zijn?. ? Angst staat namelijk je intuïtie in de weg. Geloof je in de kracht van intuïtie ? Vraagt Brands: ?Nou niet voor iedereen, maar wel voor mij? Maaike Meijer komt op de filosofie van Carl Jung: Je hebt denkers en voelers. En zo heb je ook mensen die goeie waarnemers zijn en mensen die het moeten hebben van de intuïtie. Hoe slaan mensen zich door het leven? De ene mens verschilt totaal van de ander? Hoe bepaal je je essentiële keuzes in het leven: Moet ik dit land aankopen, wordt dit mijn geliefde, moet ik hier gaan wonen? En zo woont ze onder de rook van Maastricht in een karaktervol huis, met land eromheen, contact met het vee, de aarde, aan het water van het Albertkanaal? contact met het boerenleven, het echte leven.. Is dat niet een beetje een cliché? Jawel, maar dat staat niet in de weg dat ik het echt wel zo voel! Haar moeder was een boerendochter, ze kwam uit Bergeijk, en daar was het verrukkelijk. Toen ze trouwde met haar vader werd ze ontslagen op de school waarop ze werkte?. Ze geloofde in de idealen van het onderwijs. Het waren idealistische mensen?toen mijn vader was gestorven name ze weer een baan in het onderwijs?. Andreas Burnier vond Maaike Meijer een zeer intrigerende persoon: ?Meijer,? zei Burnier ooit: ?jij bent de meest opmerkelijke combinatie van introvert en extrovert die ik ken?.? Gelukkig ben je vanavond zeker ook Extrovert, meent Wim?. Maar ook stilte is van groot belang, ze gaat speciaal naar een huisje in een bos, en kijkt dan uren in het bos, en doet niets? Als de ziele luistert, van Gezelle, die regel? daar gaat het om? ?. De tijd als duur?. Mooie mijmeringen, zoals die zeldzaam zijn op radio 1, maar wel worden uitgesproken in het Marathoninterview? SAMENVATTING TWEEDE UUR Dertig jaar heeft Maaike Meijer gewoond in Amsterdam en de liefde voor de stad is groot. Het brengt Maaike Meijer tot het filosoferen over planologische oplossingen voor de enorme stroom van toeristen in het centrum. Het heeft een ziel dat stuk Amsterdam?. En natuurlijk moeten toeristen daarvan mee kunnen genieten , maar misschien toch liever niet teveel. Het leven dat bij een stad hoort dreigt dan te moeten wijken?. Venetie is al aan dat omslagpunt voorbij. Je moet niet klagen maar aan een oplossing denken. Toeristen moet je op een andere plek laten landen dan in het centrum . In de Pijp zijn bijvoorbeeld?. ook mooie plekken. Je moet zorgen dat je het kapitalisme niet zijn gang laat gaan?. Hoe moet je de duurzaamheid behouden?. De wereldwijde tendens is urbanisatie, en dus moeten we nadenken over nieuwe vormen van urbanisatie en daar kan ik uren lang over liggen nadenken. Wijze lessen van Maaike Meijer: Ben je een constructieve persoonlijkheid?. Ja je moet altijd denken: we kunnen de wereld herscheppen? Mee bewegen met de krachten die er zijn.. net als zeilen?. Hoe is de wind? daar moet je mee bewegen en gebruik van maken? Wim Brands probeert de angst van het eerste uur te koppelen aan een van de gespreksonderwerpen in het tweede uur: de Radicale veranderingsdrift bij De Paarse September. Die houding , Dat recht er tegen in, speelde waarschijnlijk ook op bij het oprichten van De Paarse September, lesbisch feministische beweging vernoemd naar de Palestijnse terroristische organisatie De zwarte September. Wat terrorisme is weten we nu beter dan toen, zegt Maaike Meijer? Links Nederland praatte soms terroristische acties goed?. Mao, de massamoordenaar, werd ook ontzettend vereerd, ja? ook door mij. Dat radicalisme van die jaren was zeker ook constructief: we waren een lesbische actiegroep, geboren in een veel grotere feministische beweging?. Wij vonden ons in die groepen een wormvormig aanhangsel want het ging niet over de man-vrouw verhoudingen?. We vonden de andere feministische groepen te zoetsappig en te gematigd?. Het belangrijke van die groepen was dat de vrouwen zich altijd bekeken voelden door de ogen van mannen?. Du moment dat er een man binnen kwam was de onderlinge solidariteit tussen vrouwen weg?. Het was een collectief minderwaardigheidscomplex? Ik woonde net in Amsterdam, ik was 19, ik wist al vanaf mijn elfde dat ik lesbisch was? toen ik een kaboutertje was was ik verliefd op de leidster, een verzengende liefde was dat . Later was ik enorm gecharmeerd van meisjes, ook wel eens van een heel vrouwelijke jongen. Aan heteroseksualiteit zit een kant: dat zijn de regels van de slavernij, het was bloedig serieus. En vrouwen vonden dat heel erg bedreigend. We waren ook allemaal lid van de homoseksuele vereniging het COC, als lesbiennes, we wilden feminisme en lesbo zijn combineren. Maar het COC zei: er moeten mannen bij! Zelfs in een homoseksuele vereniging. Ben je wel eens bang voor je eigen radicalisme geweest? Er waren wel mensen in mijn omgeving die zeiden: wat ben je radicaal geworden? Op een gegeven moment ben je zozeer de gevangene van je eigen gelijk, dat je wel MOET doorgaan? want er zijn steeds minder die je zienswijze delen? en je moet dus steeds harder de weinigen die het nog met je eens zijn overtuigen van je gelijk?. Een achteraf zeer gevaarlijke ontwikkeling, zoals die ook in de RAF zal hebben gespeeld?. Totdat het inzicht komt dat het leven complexer is en veelzijdiger en mooier dan het radicalisme. Radicalisme is het verlangen om dingen te versimpelen en kan leiden tot geweld? SAMENVATTING DERDE UUR Over naar de 'de bedrieglijke eenvoud' Vasalis. Waarom riep haar poëzie zoveel agressie op? Meijer: dat had ongetwijfeld te maken met de verkoopcijfers. De reflex was: dat verkoopt zo goed dat kan haast niet goed wezen. Vooral als een vrouw dat doet. Dat heeft een lange geschiedenis. Als AFT van der Heijden over het verlies van zijn zoon schrijft vindt iedereen het prachtig, als een vrouw dat doet kan ze het wel schudden, dan wordt het kitsch genoemd. Waarom is dat, vraagt Wim. Als een man het opschrijft is het geen cultureel cliché: mannen zijn dapper, en als ze dat eens niet doen vinden we het mooi. Als een vrouw zo?n verlies beschrijft beantwoordt het aan een verwachting. Het is niet cool om teveel over emoties te schrijven. Van Anna Enquist, Esther Jansma, Vasalis wordt het niet gepikt. Maar zo is het altijd: Als mannen kinderen opvoeden is het al snel prachtig. Terwijl als vrouwen kinderen opvoeden kijkt niemand op, en sterker: dan doen ze het nooit goed genoeg Over de Vasalis-biografie gaat het vanaf ongeveer 22:20: Ze was zo gesloten en gesteld op haar privacy, heeft Maaike Meijer wel eens getwijfeld ..? Wat zou ze haar gevraagd willen hebben? Meijer: Mijn interpretatie van het gedicht UITTOCHT zou ik haar willen voorleggen. Ik heb zelf een verklaring gegeven voor haar stoppen met publiceren van Vasalis na de drie beroemde bundels. Ze heeft in 1954 enkele gedichten geschreven die zo verpletterend zijn. 'En zo eigenlijk alles beschrijven '.. HERFST en UITTOCHT'.. in die gedichten wordt een soort leegte bereikt' het beschrijft een soort nieuwheid waarna verder eigenlijk niets meer te gebeuren'. Laatste regel 'kom ! Lopende op blote voeten'

Maaike Meijer (1949) is hoogleraar genderstudies aan de universiteit van Maastricht en de biografe van Vasalis. In de jaren ’70 stortte Meijer zich enthousiast in het opkomende feminisme en richtte met anderen de actiegroep Paarse September op. Door hun credo dat ‘penisnijd een parel in de seksenstrijd’ is en dat je als vrouw beter niet met je onderdrukker naar bed gaat, bepaalde de actiegroep het anti mannen imago van de feministische beweging. Later schreef zij als publicist onder andere over het werk van moderne Nederlandse dichteressen, die zij haar ‘beminden’ noemt. Haar publicaties hebben regelmatig tot discussies geleid en hebben het genderperspectief in Nederland gedefinieerd. in 2011 selecteerde ze de 100 beste gedichten voor de VSB Poëzieprijs. En ook verscheen haar biografie van M. Vasalis, waarin ze het tot voorheen erg besloten bestaan van de populaire dichteres ontsloot. Zij sprak met Wim Brands. ------------------------------------- Samenvattingen Wim Brands en Maaike Meijer bevinden zich in de studio te Maastricht: Wim Brands wil vanavond elk uur een motto geven. Het eerste motto is de opening van Vasalis' gedicht ANGST uit de bundel Parken en Woestijnen. Het tweede uur het gedicht AAN EEN BOOM IN HET VONDELPARK. SAMENVATTING EERSTE UUR En direct ging het de diepte in: Angst als essentiele ervaring Over angst is weinig gedicht, constateert Meijer, je bent te blij als je er vanaf bent, het is daarom niet een echt dichterlijk onderwerp. Het meest bang ben ik geweest omdat ik een stotteraar ben, of liever zou ik zeggen was. Een verschrikkelijke spreekangst heb ik gehad, voor een spreekbeurt op school kon ze een nacht lang wakker liggen. Ik ben begonnen met stotteren toen ik een jaar of 11, 12 was. Op de middelbare school werd het steeds erger, op het mondeling examen werd ze speciaal als laatste ingedeeld want men realiseerde zich dat dat wel even kon gaan duren. Over het ontstaan van stotteren tast ze in het duister. Maar als je eenmaal stottert wordt het van lieverlede erger. Haar vader overleed op haar elfde?? , in 1959, een mokerslag die er zeker mee te maken zal hebben. ? Ik had een enorme band met mijn vader, hij was onderwijzer?. Het ging mis in het Binnenziekenhuis in Eindhoven, in feite een onnodig overlijden. Het was een ramp voor het grote gezin, zo?n levenslustige mooie man, een goed huwelijk, ze waren gelukkig? Het is in augustus gebeurd. Ik zat in de 6e klas van de lagere school. In eerste instantie drong het niet tot haar door?. En nog steeds: Ze kan dingen heel goed verdringen?. Maaike was alleen met haar verdriet? Ze had een gedicht geschreven voor haar vader, op haar dertiende, ze gaf haar moeder dat gedicht, het ging over een grote zwarte vlinder die haar zou komen halen om naar mijn vader te gaan? Haar moeder barstte in huilen uit, maar ze troostte dochter Maaike niet, het verdriet van de moeder was te groot om het te delen met haar kinderen?.. Ze had twee levens? Ze heeft veel stotteraars ontmoet: en denkt dat iedere stotteraar zijn eigen verhaal heeft. Ze ging Nederlands studeren en rond haar 25ste kwam ze, ondanks het stotteren, voor de klas te staan?. Haar strategie was: recht er tegen in. Een sprekend beroep, dan heb ik geen tijd om erover te tobben?. Als je je laat regeren door de angst dan kom je er niet vanaf. Immers: Het alternatief zou zijn: sprakeloosheid? Schrijven is zoiets anders dan spreken. Misschien ga je beter schrijven omdat je heel veel synoniemen kent, je beweeglijkheid in de taal wordt ten gevolge van stotteren heel groot?. En dus: ik omarm mijn lot!, en vaak zitten haar hele bright sites aan?. Haar studietijd eind jaren zestig was de tijd van de opstandigheid aan de universiteit. Eigenlijk moest je huizen gaan kraken en revolutie maken, werken was eigenlijk niets? Een taal is net een lichaam, schrijven heeft iets heel erotisch?. Wijze les aan haar studenten: houdt van je tekst! Jouw tekst is onvervangbaar, Niet de vijfde maar de zesde druk van het boek, ongeveer 20.000 exemplaren. Maaike Meijer trof interviewer Wim Brands met de uitspraak: ?Luister, je moet niet bang zijn, je moet vrij zijn?. ? Angst staat namelijk je intuïtie in de weg. Geloof je in de kracht van intuïtie ? Vraagt Brands: ?Nou niet voor iedereen, maar wel voor mij? Maaike Meijer komt op de filosofie van Carl Jung: Je hebt denkers en voelers. En zo heb je ook mensen die goeie waarnemers zijn en mensen die het moeten hebben van de intuïtie. Hoe slaan mensen zich door het leven? De ene mens verschilt totaal van de ander? Hoe bepaal je je essentiële keuzes in het leven: Moet ik dit land aankopen, wordt dit mijn geliefde, moet ik hier gaan wonen? En zo woont ze onder de rook van Maastricht in een karaktervol huis, met land eromheen, contact met het vee, de aarde, aan het water van het Albertkanaal? contact met het boerenleven, het echte leven.. Is dat niet een beetje een cliché? Jawel, maar dat staat niet in de weg dat ik het echt wel zo voel! Haar moeder was een boerendochter, ze kwam uit Bergeijk, en daar was het verrukkelijk. Toen ze trouwde met haar vader werd ze ontslagen op de school waarop ze werkte?. Ze geloofde in de idealen van het onderwijs. Het waren idealistische mensen?toen mijn vader was gestorven name ze weer een baan in het onderwijs?. Andreas Burnier vond Maaike Meijer een zeer intrigerende persoon: ?Meijer,? zei Burnier ooit: ?jij bent de meest opmerkelijke combinatie van introvert en extrovert die ik ken?.? Gelukkig ben je vanavond zeker ook Extrovert, meent Wim?. Maar ook stilte is van groot belang, ze gaat speciaal naar een huisje in een bos, en kijkt dan uren in het bos, en doet niets? Als de ziele luistert, van Gezelle, die regel? daar gaat het om? ?. De tijd als duur?. Mooie mijmeringen, zoals die zeldzaam zijn op radio 1, maar wel worden uitgesproken in het Marathoninterview? SAMENVATTING TWEEDE UUR Dertig jaar heeft Maaike Meijer gewoond in Amsterdam en de liefde voor de stad is groot. Het brengt Maaike Meijer tot het filosoferen over planologische oplossingen voor de enorme stroom van toeristen in het centrum. Het heeft een ziel dat stuk Amsterdam?. En natuurlijk moeten toeristen daarvan mee kunnen genieten , maar misschien toch liever niet teveel. Het leven dat bij een stad hoort dreigt dan te moeten wijken?. Venetie is al aan dat omslagpunt voorbij. Je moet niet klagen maar aan een oplossing denken. Toeristen moet je op een andere plek laten landen dan in het centrum . In de Pijp zijn bijvoorbeeld?. ook mooie plekken. Je moet zorgen dat je het kapitalisme niet zijn gang laat gaan?. Hoe moet je de duurzaamheid behouden?. De wereldwijde tendens is urbanisatie, en dus moeten we nadenken over nieuwe vormen van urbanisatie en daar kan ik uren lang over liggen nadenken. Wijze lessen van Maaike Meijer: Ben je een constructieve persoonlijkheid?. Ja je moet altijd denken: we kunnen de wereld herscheppen? Mee bewegen met de krachten die er zijn.. net als zeilen?. Hoe is de wind? daar moet je mee bewegen en gebruik van maken? Wim Brands probeert de angst van het eerste uur te koppelen aan een van de gespreksonderwerpen in het tweede uur: de Radicale veranderingsdrift bij De Paarse September. Die houding , Dat recht er tegen in, speelde waarschijnlijk ook op bij het oprichten van De Paarse September, lesbisch feministische beweging vernoemd naar de Palestijnse terroristische organisatie De zwarte September. Wat terrorisme is weten we nu beter dan toen, zegt Maaike Meijer? Links Nederland praatte soms terroristische acties goed?. Mao, de massamoordenaar, werd ook ontzettend vereerd, ja? ook door mij. Dat radicalisme van die jaren was zeker ook constructief: we waren een lesbische actiegroep, geboren in een veel grotere feministische beweging?. Wij vonden ons in die groepen een wormvormig aanhangsel want het ging niet over de man-vrouw verhoudingen?. We vonden de andere feministische groepen te zoetsappig en te gematigd?. Het belangrijke van die groepen was dat de vrouwen zich altijd bekeken voelden door de ogen van mannen?. Du moment dat er een man binnen kwam was de onderlinge solidariteit tussen vrouwen weg?. Het was een collectief minderwaardigheidscomplex? Ik woonde net in Amsterdam, ik was 19, ik wist al vanaf mijn elfde dat ik lesbisch was? toen ik een kaboutertje was was ik verliefd op de leidster, een verzengende liefde was dat . Later was ik enorm gecharmeerd van meisjes, ook wel eens van een heel vrouwelijke jongen. Aan heteroseksualiteit zit een kant: dat zijn de regels van de slavernij, het was bloedig serieus. En vrouwen vonden dat heel erg bedreigend. We waren ook allemaal lid van de homoseksuele vereniging het COC, als lesbiennes, we wilden feminisme en lesbo zijn combineren. Maar het COC zei: er moeten mannen bij! Zelfs in een homoseksuele vereniging. Ben je wel eens bang voor je eigen radicalisme geweest? Er waren wel mensen in mijn omgeving die zeiden: wat ben je radicaal geworden? Op een gegeven moment ben je zozeer de gevangene van je eigen gelijk, dat je wel MOET doorgaan? want er zijn steeds minder die je zienswijze delen? en je moet dus steeds harder de weinigen die het nog met je eens zijn overtuigen van je gelijk?. Een achteraf zeer gevaarlijke ontwikkeling, zoals die ook in de RAF zal hebben gespeeld?. Totdat het inzicht komt dat het leven complexer is en veelzijdiger en mooier dan het radicalisme. Radicalisme is het verlangen om dingen te versimpelen en kan leiden tot geweld? SAMENVATTING DERDE UUR Over naar de 'de bedrieglijke eenvoud' Vasalis. Waarom riep haar poëzie zoveel agressie op? Meijer: dat had ongetwijfeld te maken met de verkoopcijfers. De reflex was: dat verkoopt zo goed dat kan haast niet goed wezen. Vooral als een vrouw dat doet. Dat heeft een lange geschiedenis. Als AFT van der Heijden over het verlies van zijn zoon schrijft vindt iedereen het prachtig, als een vrouw dat doet kan ze het wel schudden, dan wordt het kitsch genoemd. Waarom is dat, vraagt Wim. Als een man het opschrijft is het geen cultureel cliché: mannen zijn dapper, en als ze dat eens niet doen vinden we het mooi. Als een vrouw zo?n verlies beschrijft beantwoordt het aan een verwachting. Het is niet cool om teveel over emoties te schrijven. Van Anna Enquist, Esther Jansma, Vasalis wordt het niet gepikt. Maar zo is het altijd: Als mannen kinderen opvoeden is het al snel prachtig. Terwijl als vrouwen kinderen opvoeden kijkt niemand op, en sterker: dan doen ze het nooit goed genoeg Over de Vasalis-biografie gaat het vanaf ongeveer 22:20: Ze was zo gesloten en gesteld op haar privacy, heeft Maaike Meijer wel eens getwijfeld ..? Wat zou ze haar gevraagd willen hebben? Meijer: Mijn interpretatie van het gedicht UITTOCHT zou ik haar willen voorleggen. Ik heb zelf een verklaring gegeven voor haar stoppen met publiceren van Vasalis na de drie beroemde bundels. Ze heeft in 1954 enkele gedichten geschreven die zo verpletterend zijn. 'En zo eigenlijk alles beschrijven '.. HERFST en UITTOCHT'.. in die gedichten wordt een soort leegte bereikt' het beschrijft een soort nieuwheid waarna verder eigenlijk niets meer te gebeuren'. Laatste regel 'kom ! Lopende op blote voeten'