Opium

Annemieke Bosman in gesprek met Jan Verdijk, filmmaker. Vanaf deze week draait het speelfilmdebuut van Jan Verdijk in de bioscopen, getiteld KIND. In deze intense psychologische thriller volgen we de emotionele reis van Leon (Vincent van der Valk) en Jaimy (Noortje Herlaar). Na een miskraam en de diagnose van een vervroegde overgang, zoeken ze wanhopig hulp bij verloskundige Nicole (Tamar van den Dop). Tegen alle verwachtingen in wordt Jaimy opnieuw zwanger, maar hun vreugde verandert in angst door een gevaarlijke groeiafwijking bij het kindje. Opnieuw wenden ze zich tot Nicole, wier onorthodoxe adviezen hen steeds verder buiten hun comfortzone brengen. Jan Verdijk won in 2021 een Gouden Kalf voor zijn korte film Pantser. Ook zijn korte films Valt een man uit de lucht en WILD vielen nationaal en internationaal in de prijzen.

Annemieke Bosman in gesprek met Frank Kromer, podcastmaker. Tien jaar geleden stierf de markante dichter en schrijver Rogi Wieg. Hij was één van de bekende personen in Nederland die euthanasie kreeg wegens ondragelijk psychisch lijden. De euthanasie van Rogi Wieg zorgde voor een tweedeling in zijn nabije omgeving en eindigde in chaos voor de deur van de stervende dichter. In de podcast De laatste keuze van Rogi Wieg vertelt documentairemaker Frank Kromer het geruchtmakende verhaal van Wiegs dood op aanvraag.

Brecht van Hulten praat met vertaler Luk van Haute over zijn boek Trein naar Kamakura. Kenzaburo Oë, Osamu Dazai, Haruki Murakami. Wie verslingerd is aan de Japanse meesterwerken, leest die heel vaak in de Nederlandse vertaling van Luk Van Haute. Al meer dan veertig jaar reist hij door de Japanse literatuur – eerst als lezer, later ook als onderzoeker en vertaler. In Trein naar Kamakura gidst hij de lezer door zijn herinneringen aan die trips, bezoekt hij plekken die een belangrijke rol spelen in boeken en interviewt hij de belangrijkste hedendaagse schrijvers. Welke invloed had Amsterdam op Yoko Ogawa's De geheugenpolitie? Waarom zijn er zoveel Japanse kattenboeken? Hoe verhoudt de Japanse cultuur van zelfmoord zich tot de literatuur? En wat is er eigenlijk zo Japans aan Japanse literatuur?    

Annemieke Bosman praat met fotograaf Iwan Baan over zijn tentoonstelling 'Monumentum of Light' in Museum Kranenburg in Bergen. In Momentum of Light presenteert de internationaal spraakmakende fotograaf Iwan Baan (NL, 1975) een selectie van de foto's die hij in 2021 in het zuiden van Burkina Faso maakte van de traditionele Burkinese architectuur. Baan legt vast hoe de dagelijkse cyclus van het zonlicht centraal staat in de traditionele bouw en het dagelijks leven van de bewoners. In zijn fascinatie voor architectuur kiest Baan het perspectief van de documentaire fotograaf; zijn aandacht gaat niet zozeer uit naar de architectonische vormentaal, als wel naar de manier waarop de alledaagse routine van mensen in hun huizen, werkplaatsen en gebedsruimten wordt gestuurd door de verzengende aanwezigheid, of juist aardedonkere afwezigheid van de zon. Momentum of Light, de eerste museale solotentoonstelling van Iwan Baan in Nederland, is een hommage aan een manier van bouwen en leven die is gebaseerd op de synergie van mens en natuur.

Annemieke Bosman in gesprek met Alma Mustafić & Marjolein Koster, makers van het multimediale project De 11 stemmen van Srebrenica. Hoe leef je verder met een oorlogsverleden, in een maatschappij die jouw verhaal niet kent, niet begrijpt of misschien zelfs niet wil zien? En wat kunnen we van deze mensen leren als we naar hen luisteren? Via de podcast De 11 stemmen van Srebrenica en de bijbehorende tentoonstellingen in FOTODOK Utrecht en Nationaal Monument Kamp Vught krijgen deze verhalen een blijvende plek in de Nederlandse geschiedenis en wordt het bestaande beeld verdiept en verbreed. Op 11 juli 1995 neemt het  Bosnisch-Servische leger de stad Srebrenica in, na een langdurige belegering. De VN roept Srebrenica uit tot een ‘safe area', maar die bescherming faalt en de troepen van generaal Ratko Mladic vermoorden ten minste 8372 mensen, voornamelijk mannen en jongens. De genocide in Srebrenica is de grootste oorlogsmisdaad die sinds de Tweede Wereldoorlog in Europa plaatsvond. De 11 stemmen van Srebrenica wil hun stemmen laten horen en versterken. Het fundament van dit multimediale project bestaat uit een elfdelige podcast-serie, gemaakt door genocide-expert en overlevende Alma Mustafić en journalist en Balkanexpert Marjolein Koster, waarin Bosnische Nederlanders hun persoonlijke verhaal vertellen.

Annemieke Bosman praat met kunstenaar Bouke de Vries. Het Nationaal Keramiekmuseum Princessehof in Leeuwarden presenteert vanaf begin juli de eerste grote overzichtstentoonstelling van de internationaal gelauwerde kunstenaar Bouke de Vries. UNBROKEN biedt een unieke blik op het werk van De Vries die op innovatieve en veelzijdige wijze gebroken keramiek transformeert naar nieuwe, verrassende kunstwerken. Zo is er een levensgroot staatsieportret van koning Willem-Alexander en koningin Maxima te zien samengesteld uit Delfts porselein uit de 17e en 18e eeuw. En vorstelijk eerbetoon en tegelijkertijd een speelse reflectie op nationale symboliek en keramiek als erfgoed. Bouke de Vries, geboren in Utrecht en nu woonachtig in Londen, is van oorsprong restaurator. Zijn vakmanschap vormt de basis voor een artistieke praktijk waarin kwetsbaarbeid en herstel samenkomen met een liefde voor materiaal, ambacht en verhalen.

Annemieke Bosman gaat met Gaea Schoeters in gesprek over het boek Het Geschenk. Over het boek: plots wemelt het in Berlijn van de olifanten. Algauw wordt duidelijk dat de dieren niet uit de dierentuin komen, maar een geschenk van de president van Botswana zijn. 20.000 olifanten heeft hij de Duitsers cadeau gedaan, als ‘dank' voor de verscherpte wetgeving met betrekking tot de invoer van jachttrofeeën. De bondskanselier zit met de handen in het haar: hij moet deze crisis snel en daadkrachtig aanpakken. Want straks zijn er verkiezingen en zijn politieke tegenstanders ruiken bloed...

Brecht van Hulten praat met Nanda Janssen. Zij is conservator van de h3h biënnale, te zien in de Heilige Driehoek in Oosterhout (Noord-Brabant). De vierde internationale h3h biënnale vindt plaats van 21 juni tot en met 3 augustus 2025 in de Heilige Driehoek in Oosterhout (Noord-Brabant). Een wandelroute leidt bezoekers langs de kunstwerken die tijdelijk te zien zijn op de landgoederen van drie nog actieve kloosters. Twintig kunstenaars uit onder meer Frankrijk, Nieuw-Caledonië, Venezuela, Turkije, Ethiopië en Nederland reageren op de ziel van dit stukje aarde. De h3h biënnale vindt plaats op de landgoederen van Onze Lieve Vrouwe Abdij, de Sint-Paulusabdij en Sint-Catharinadal, drie nog actieve kloosters in Oosterhout die driehoeksgewijs aan elkaar grenzen. Twintig internationale kunstenaars doen mee met bestaand of nieuw werk dat voor een specifieke plek in de Heilige Driehoek wordt ontwikkeld. Vanwege de geschiedenis en het DNA van de drie kloosters ligt tijdens de h3h biënnale een accent op kunstenaars uit Frankrijk, op kunstenaars die gemigreerd zijn en/of een binationale achtergrond hebben, en op ambachtelijk werkende kunstenaars. De h3h biënnale heeft als titel ‘A Deeper Shade of Soul'. In ‘A Deeper Shade of Soul' komen drie lijnen samen: bezieling en zingeving, het kloosterleven en de geschiedenis van de kloosters, waarbij een link wordt gelegd met hedendaagse maatschappelijke uitdagingen. De tentoonstelling verbindt het kloosterleven met de wereld daarbuiten en beroert de diepere dimensies van het leven. De kunstwerken van o.a. Vincent de Boer en Jonas Wijtenburg, Ceija Stojka, Bronwen Jones, Samuel Sarmiento en Emahoy Tsege Mariam Gebru gaan in op de waarden, gebruiken, geschiedenis of locaties van de drie geloofsgemeenschappen en verknopen ze in het hier en nu.

Annemieke Bosman praat met Koen Maas over 80 jaar Suske Wiske. Maas is maker van De Perfecte Podcast, die gaat over het beroemde stripduo. https://www.deperfectepodcast.nl Koen Maas opent in stripmuseum MoCA in Noordwijk de tentoonstelling Suske en Wiske. 80 A studio of heroes. In het jaar dat Suske en Wiske hun tachtigste verjaardag vieren wordt de tentoonstelling gewijd aan alle figuren die Willy Vandersteen bedacht heeft en met zijn studio uitwerkte. In het MoCA wordt de enorme veelzijdigheid van Vandersteen en zijn medewerkers getoond. Aan de hand van originelen laat het museum zien dat Vandersteen de drijvende kracht bleef achter de producties en actief samenwerkte met zijn getalenteerde medewerkers. Kortom een eerbetoon aan de geestelijk vader van Suske en Wiske, De Rode Ridder, Bessy, Robert en Bertrand, Safari en De Geuzen.

Annemieke Bosman in gesprek met kunstenaar Jackie Mulder. Jackie Mulder staat bekend om haar unieke benadering van fotografie en mixed media. Haar eerste kunstenaarsboek Thought Trails laat beelden uit het heden zien, die versmelten met het verleden en is een presentatie van Mulders kenmerkende stijl, waarin zelfgemaakte foto's worden bewerkt en gecombineerd met een gelaagd, dromerig effect tot gevolg.  Werk van Jackie Mulder is momenteel te zien in de tentoonstelling Wij zijn Natuur in het Singer Laren.

Annemieke Bosman in gesprek met Eva Nijs, programmamaker. Eva Nijs maakt de documentaire Een vrouw alleen, met als ondertitel Het oude vrijster syndroom, die vanaf deze week te horen is bij NTR DOCS. De oude vrijster, het eenzame kattenvrouwtje, het is een clichébeeld dat we allemaal kennen als het gaat over een vrouw zonder kinderen en zonder relatie. Het heeft zich haast ongemerkt in ons collectieve bewustzijn genesteld. Ook programmamaker Eva Nijs merkt dat het zich de afgelopen jaren steeds meer aan haar heeft opgedrongen. Het is een soort angstbeeld: "Wat als ik deze vrouw word?" "Ben ik dan gedoemd om ongelukkig te zijn?" Eva Nijs besluit dit beeld te onderzoeken en spreekt met vier vrouwen van verschillende leeftijden, die een inkijkje geven in hun leven. De documentaire is te beluisteren via http://nporadio1.nl/podcasts/DOCS en alle podcastplatforms.

Annemieke Bosman praat met tattoo-kunstenaar Henk Schiffmacher over de tentoonstelling Tattoo, die hij mede samenstelde en die vanaf vrijdag te zien is in Forum Groningen. Tatoeages zijn niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Steeds meer mensen laten hun huid versieren met inkt, maar waar komt deze fascinatie vandaan? Wat vertellen deze inkttekeningen over ons? Vanaf 28 juni 2025 is in het Forum de internationale expositie Tattoo te zien, over de ontwikkeling van tatoeages tot een wereldwijde kunstvorm. In het openingsweekend organiseert Forum met Henk Schiffmacher een tattoo conventie om de expositie te openen. Met een indrukwekkende verzameling unieke kunstwerken, foto's, filmmateriaal en bijzondere objecten toont Tattoo de geschiedenis en culturele betekenis van tatoeages. Van de diepgewortelde rituelen in Samoa tot de moderne kunstvormen die grenzen verleggen met innovatieve stijlen en technieken. Een hoogtepunt van de expositie zijn de levensechte, siliconen modellen die zijn getatoeëerd door internationaal gerenommeerde tatoeëerders, zoals Filip Leu, Leo Zulueta en Horiyoshi III. Henk Schiffmacher voegt daar speciaal voor het Forum een model aan toe en neemt je in een deel van de expositie mee op zijn reizen rond de wereld. De expositie is samengesteld door musée du quai Branly - Jacques Chirac in Parijs. Tattoo was eerder te zien in Frankrijk, Spanje, Canada, de Verenigde Staten, Rusland, Taiwan en straks dus ook in het Forum. 

Brecht van Hulten in gesprek met Róman Kienjet, gastcurator bij het Fotofestival Naarden. Tot begin juli verandert Naarden Vesting in het kloppend hart van de Nederlandse fotografie. Tijdens de 18e editie van het tweejaarlijkse Fotofestival Naarden verkennen jonge, experimentele makers en gevestigde fotografen het thema Thuis, een begrip dat voor iedereen iets anders betekent. Van intieme portretten tot monumentale installaties, bezoekers worden uitgenodigd om vertrouwde beelden los te laten en nieuwe perspectieven te ontdekken. Róman Kienjet, voormalig gastcurator bij het Nederlands Fotomuseum en de Hermitage en fotohistoricus bij het Rijksmuseum, stelde de hoofdtentoonstelling samen. Hij koos dertien in Nederland woonachtige fotografen die ‘Thuis' op verrassende, gelaagde en persoonlijke wijze verbeelden, want “het is een thema dat niet één antwoord verlangt, maar juist ruimte biedt voor nuance, twijfel, verlangen en herinnering. De fotografen delen verhalen die raken aan heimwee, hoop, migratie, herinnering, geborgenheid en verlangen.” Zijn selectie is te zien op markante locaties zoals de toren van de Grote Kerk, het Vestingmuseum en het Huis van de Stad. 

Annemieke Bosman gaat in gesprek met componist Thomas van Dun over zijn werk en muziek. Thomas van Dun (1995) heeft zich in korte tijd ontwikkeld tot een markante componist. Van werken voor symfonieorkest tot dance, hij bestrijkt een breed scala aan genres. Vorige week nam hij deel aan de eerste componistenworkshop van het Koninklijk Concertgebouworkest in het Concertgebouw in Amsterdam.

Annnemieke Bosman in gesprek met filmmaker Digne Sinke. Haar nieuwe film Hemelsleutel gaat deze week draaien in de Nederlandse bioscopen. Hemelsleutel is een diep persoonlijke film van DignaSinke, waarin de grenzen tussen fictie en documentaire vervagen. De film volgt Lea (stem van Jacqueline Blom), een jonge fotografe die de energietransitie in het havengebied van Amsterdam onderzoekt. Wat begint als een zakelijk project, wordt al snel een reflectie op haar eigen herinneringen en emoties.  Digna Sinke is al decennia een markante stem binnen de Nederlandse film. Sinds de jaren zeventig bouwde ze aan een veelzijdig oeuvre, met titels als De stille oceaan (1984), Belle van Zuylen (1994) en Bewaren of hoe te leven (2018). Haar films kenmerken zich vaak door een bespiegelende toon en een scherp oog voor landschap en verandering.  Hemelsleutel ging eerder dit jaar in wereldpremière op het International Film Festival Rotterdam.

Annemieke Bosman in gesprek met Froukje van der Ploeg, dichteres. In haar nieuwe bundel Soms blijft iets trekt Froukje van der Ploeg lering uit alles wat beklijft. Met humor en zonder schroom onderzoekt ze het ongemak, de verandering en het welbehagen van lichamen, noteert ze de levensverhalen van andere mensen en toont ze hoe een spin die met klompen over de slaapkamermuur loopt grote gevolgen kan hebben. In brieven aan Imke en op weg naar huis, door het park, maakt ze de balans op. Froukje van der Ploeg debuteerde in 2006 met de dichtbundel Kater. Sindsdien publiceerde ze nog drie dichtbundels, die een groot publiek bereikten, waaronder Nachtvangst (2020). Ze ontving de Hollands Maandblad Poëziebeurs en werd genomineerd voor de J.C. Bloem-poëzieprijs. Regelmatig wordt haar werk in literaire tijdschriften en in bloemlezingen gepubliceerd, en treedt ze op festivals op.

Annemieke Bosman gaat met Lodewijk van Oord in gesprek over zijn boek Protesteren voor beginners. In Protesteren voor beginners neemt Lodewijk van Oord de lezer mee in de geschiedenis van het vreedzame verzet tegen oorlog, geweld en onrecht. De basisprincipes die komedieschrijver Aristofanes in de Griekse Oudheid beschreef blijken in de twintigste-eeuwse praktijk van Mahatma Gandhi en Martin Luther King nog even toepasbaar. Hoe wérkt geweldloos verzet? Waarom is de ene protestbeweging succesvol en de andere niet? Van Oord vraagt zich ook af waarom sommige verzetsleiders, zoals Nelson Mandela, wel voor geweld kozen en waarom vreedzame demonstraties soms toch ontaarden in geweld en wetteloosheid. Welke rol speelt de heersende macht in dit proces? En waarom is humor zo belangrijk om het protest in leven te houden? Protesteren voor beginners is een prikkelend essay dat de deur opent naar een herwaardering van het recht in opstand te komen tegen onrecht en te strijden voor een vrije en rechtvaardige samenleving. Annemieke Bosman gaat met Lodewijk in gesprek.

Brecht van Hulten gaat met Floor Milikowski in gesprek over haar nieuwste boek Contouren van een nieuw land. Floor Milikowski is journalist en sociaal geograaf. Ze is spreker en auteur van de boeken Van wie is de stad, Een klein land met verre uithoeken en Wij zijn de stad. In mei 2025 verscheen haar nieuwe boek Contouren van een nieuw land, een verfrissend en hoopgevend boek over de toekomst van Nederland.

Annemieke Bosman in gesprek met Sander Bink, conservator. Bink stelde voor het Dordrechts Museum de tentoonstelling Carel de Nerée. Anders dan de anderen samen en schreef er ook een biografie bij: Verfijnde lijnen. Carel de Nerée tot Babberich 1880-1909. Kunst en leven. De expositie in het Dordrechts Museum laat het oeuvre van Carel de Nerée tot Babberich (1880-1909) zien. De Nerées tekeningen, die tot de meest fascinerende uit de Nederlandse kunst rond 1900 behoren, roepen associaties op met grote Europese fin-de-siècle kunstenaars als Aubrey Beardsley, Jan Toorop en Gustav Klimt. Carel de Nerée tot Babberich was een opvallende verschijning in het Den Haag rond 1900. Hij groeide op in een vooraanstaande familie, werd opgeleid tot diplomaat, maar koos voor een spannender kunstenaarsleven. Dat leven was kort, op zijn 29e stierf hij aan tuberculose.

Annemieke Bosman praat met Hilde van Mieghem over haar nieuwe roman Crescendo. Na een discrete liefdesrelatie met een wereldberoemde dirigent reist de zeventigjarige componiste Ariana naar Venetië om er zijn begrafenis bij te wonen. De operazangeres Christiane verbreekt na vele jaren de destructieve band met haar grote liefde en gaat zonder aarzelen haar eigen weg. De jonge Mara overleeft haar harde kindertijd dankzij de droom deel te nemen aan de Elisabethwedstrijd voor piano. Hilde Van Mieghem (1958) is actrice, scenariste, regisseur, documentairemaker en columniste bij De Morgen. Voor haar films en scenario's ontving ze wereldwijd nominaties en prijzen. Haar documentairereeks Als je eens wist was een hoogtepunt van het televisieseizoen 2020. Haar lovend ontvangen romandebuut De drie duifkes verscheen in 2022.

Annemieke Bosman in gesprek met Matijs Jansen, theatermaker bij Acteursgroep Wunderbaum. Wunderbaum brengt in de Rotterdamse haven de voorstelling BULK een hypnotiserende havenshow over spullen, stromen en systemen op een rauwe locatie aan het water in Rotterdam. De muzikale voorstelling ging in première tijdens O. Festival voor opera, muziek en theater. Elke dag komt een onzichtbare stroom goederen ons land binnen: van badeendjes tot gas, van soja tot stofzuigers. Alles beweegt. Alles reist. Alles kruist grenzen. In BULK neemt Acteursgroep Wunderbaum samen met muzikanten Moritz Bossmann en Quartus Vlak het publiek mee in een hypnotiserend concert in de haven — een rauwe, fysieke en ritmische poging om grip te krijgen op de eindeloze stroom van de wereldhandel.

Annemieke Bosman in gesprek met Simon Heijmans, podcastmaker, schrijver en acteur. Deze week is de nieuwe podcast te horen van Heijmans, getiteld; Het Verhaal van de Schaal. Wat als je zeker weet dat je een unieke vondst hebt gedaan? Je hebt wetenschappelijk bewijs, maar wordt door bijna niemand geloofd. In Het Verhaal van de Schaal ontrafelt Simon Heijmans, bekend van o.a. de podcast De Brand in het Landhuis, het raadsel rondom een mysterieus stuk Chinees porselein. Een verhalende podcastserie over een schaal, een man met een ijzeren geloof in de herkomst en een wereld die weigert naar hem te luisteren. Vanaf maandag 9 juni zijn de eerste vier afleveringen van de 7-delige podcast te horen via de NPO Luister-app en de eerste twee via andere podcastapps. Het Verhaal van de Schaal is gemaakt door Simon Heijmans, de eindredactie ligt in handen van Marion Oskamp, met wie hij eerder de populaire podcastserie De Brand in het Landhuis maakte.

Brecht van Hulten praat met regisseur Titus Tiel Groenestege en scenarioschrijver Dirk van Pelt over de voorstelling BABY BLUE, die zij maken voor Theatergroep Vis a Vis, in samenwerking met de Leedbewakers. BABY BLUE is een theaterspektakel vol humor en onverwachte wendingen. In deze muzikale crime-comedy wordt met man en macht gebouwd aan een nieuwe wijk waarin niets is wat het lijkt. De bezoekers is getuige van een wereld waar de mens het liefste alles in beton wil gieten, terwijl het leven voortdurend in de steigers staat. De voorstelling BABY BLUE is een samenwerking van Vis à Vis met De Leedbewakers . De Leedbewakers maken fysiek en absurdistisch theater vol actie en poëzie.

Annemieke Bosman praat met Benzokarim, stadsdichter van Rotterdam, over zijn bundel "Ons gaan allemaal". Benzokarim bevindt zich op een punt in zijn leven waarin alles nog lijkt te wachten op een definitieve uitkomst. Grote gebeurtenissen moeten nog een plaats krijgen – de dood van zijn moeder, bepaalde familiebanden, de omgeving waarin hij opgroeide en de eenzaamheid die daarmee gepaard ging. Tijdens dit proces doorkruist Benzokarim verschillende werelden – Rotterdam, Zuid-Afrika en Egypte – en begint er een nieuwe taal te ontstaan, een mix van Nederlands, Arabisch, Afrikaans en Engels. Benzokarim (1996) is dichter en performer en publiceerde eerder de dichtbundel El Ghorba. Hij maakte eerder verschillende poëtische voorstellingen, die hij onder andere in Zuid-Afrika speelde.

Annemieke Bosman in gesprek met schrijver Auke Hulst. Zijn nieuwe boek Tandenjager verschijnt deze week. Tandenjager is een eigenzinnige historische roman waarin gothic horror, politiek, liefde en erotiek samenkomen in een actueel verhaal. Auke Hulst schreef meerdere romans onder anderen Kinderen van het Ruige Land (2012), die genomineerd werd voor onder anderen de BNG Literatuurprijs. Eerder publiceerde hij de romans Jij en ik en alles daartussenin (2006), Wolfskleren (2009) en Zoeklicht op het gazon (2018), Kinderen van het ruige land (2012) en De Mitsukoshi Troostbaby Company (2022), met dit laatste boek stond hij op de shortlist van de Libris Literatuurprijs. Auke is ook literatuurcriticus, reisjournalist en essayist voor onder meer NRC Handelsblad, De Groene Amsterdammer, De Standaard en Columbus Magazine. Daarnaast is hij muzikant. 

Annemieke Bosman in gesprek met Scarlett Hooft Graafland, visueel kunstenaar. In Museum Panorama Mesdag is deze zomer de overzichtstentoonstelling Scarlett Hooft Graafland. Mesmerizing te zien. Scarlett Hooft Graafland reist de hele wereld over om haar magische landschappen te maken, van Bolivia tot Madagascar. Ze weet met ieder beeld telkens een nieuwe wereld te scheppen van kleurrijke, verwonderende landschappen en voorstellingen, al dan niet in samenwerking met de lokale bevolking. Niets is wat het lijkt, illusie en werkelijkheid smelten samen. Haar foto's, die ze soms verrijkt met borduurwerk, spelen met de perceptie van de kijker. Ze overstijgt met haar fotografie de werkelijkheid. En dat is knap, want ze werkt niet digitaal, alle beelden zijn echt, gefotografeerd met haar analoge camera en niet achteraf bewerkt.  Scarlett Hooft Graafland studeerde in Den Haag en New York. Zij werd opgeleid tot beeldhouwer en begon te fotograferen om haar installaties vast te leggen. Scarlett Hooft Graafland heeft solotentoonstellingen gehad bij Fotografiska, het fotomuseum van Stockholm, Huis Marseille Museum voor Fotografie, Amsterdam, Landskrona Museum in Zweden, Museum voor Fotografie in Seoul, Zuid Korea, MOCA museum in Lima, Peru en het MOCCA museum in Toronto, Canada.

Annemieke Bosman gaat in gesprek met EO-presentator Rachel Rosier. Rachel Rosier maakte de documentaire Het graf van Rachel. Ze onderzoekt hoe haar geloof, afkomst en opvoeding haar blik op de oorlog in Israël en Gaza beïnvloeden. Ze is diep geraakt door de oorlog, maar merkt ook dat haar mening sterk verschilt van die van anderen. In gesprekken met verschillende 'Rachels' probeert ze erachter te komen waarom ze zo geprogrammeerd is en hoe dit zich verhoudt tot de werkelijkheid. De documentaire is te bekijken via NPO Start.

Brecht van Hulten in gesprek met documentairemakers Sven Peetoom en Juliette Dominicus. Volgende week is hun documentaire Tussen Wal en Schip – Geruisloos Indisch te zien in de Nederlandse bioscopen. Voor veel Indische families blijft het koloniale verleden een pijnlijke en vaak onbesproken erfenis. In Tussen Wal en Schip – Geruisloos Indisch nemen drie kleinkinderen - Jip, Kyron en Benjamin - hun Nederlands-Indische grootouders mee naar de plek waar zij ooit voet zetten op Nederlandse bodem. Na de onafhankelijkheid van Indonesië werden duizenden mensen gedwongen te migreren. Hun verhalen werden weggestopt en verzwegen. Filmmakers Sven Peetoom en Juliette Dominicus maakten Tussen Wal en Schip – Geruisloos Indisch vanuit een diep persoonlijke motivatie. Hun eigen grootouders maakten zo'n 75 jaar geleden de overtocht van Nederlands-Indië naar Nederland. Over deze overtocht werd thuis gezwegen, de verhalen over die periode waren schaars. Met hun documentaire proberen ze de leegte van het zwijgen op te vullen.

Annemieke Bosman in gesprek met Jacqueline Oskamp, journalist en recensent. Oskamp schreef de biografie Groots is de liefde, Biografie van Louis Andriessen (1939-2021). Louis Andriessen geldt als Nederlandse bekendste en radicaalste componisten. Met het verpleterrende stuk De Staat (1976) schreef hij geschiedenis. Ook andere grotere werken als De Materie en La Commedia gingen de hele wereld over. Jacqueline Oskamp kreeg toegang tot Andriessens privéarchief. dat ondermeer honderden ongepubliceerde brieven omvat. Zij schreef een pakkende biografie waarin ze onvermoede kanten van de componist belicht. Jacqueline Oskamp was jarenlang verbonden aan De Groene Amsterdammer, de Volkskrant en Vrij Nederland. Ze publiceerde meerdere boeken over Nederlandse muziek. In 2025 krijgt ze de Theo Bruins Prijs voor haar verdiensten voor de Nederlandse muziek.  In deze gecombineerde uitzending met NTR Podium wordt er live muziek gespeeld door pianist Ralph van Raat.

Annemieke Bosman praat met Ralph Keuning, hij cureert de beeldententoonstelling ARTZUID, vanaf nu tot en met 21 september te zien in Amsterdam-Zuid. Internationale topkunstenaars en jong Nederlands talent tekenen voor de beelden en installaties die deze zomer te zien zijn op de Amsterdamse Apollolaan, Minervalaan en Zuidas. ARTZUID transformeert deze lanen tot een surreëel stedelijk landschap waarin figuratief werk wordt afgewisseld met architectonisch aandoende abstracte beelden. Ze vertonen een grote variëteit in formaat en materiaal. Wat ze verbindt is hun focus op het raadsel van het menselijke bestaan. De verwondering, de emoties en de visioenen van het zijn. De ambities en de angsten over onze plaats in de wereld. Kunstenaars als Leiko Ikemura, Alicja Kwade en Neo Rauch nodigen de bezoeker uit tot een gedachtewisseling hierover, een zinnelijk gesprek met de beelden. Pregnant getoond wordt de ontreddering van de bezetting, de angst voor de oorlog en de geest van verzet in de bijdragen van kunstenaars als Magdalena Abakanowicz, Shinkichi Tajiri en Armando. Atelier van Lieshout refereert aan macht en onmacht, strijd en slachtofferschap, in een groep figuren rond een ruiter te paard. In het parcours van ArtZuid wordt dit werk in verbinding gebracht met het Monument Indië-Nederland op de Apollolaan. Dit zijn maar enkele voorbeelden van de meer dan 60 werken die ArtZuid bevolken. Deelnemende kunstenaars zijn onder meer: Arlene Shechet, Alicja Kwade, Nadia Naveau, Leiko Ikemura, Paloma Varga Weisz, Lina Iris Victor, Tschabalala Self, Leilah Babirye, Marion Verboom.

Annemieke Bosman in gesprek met fotograaf David van Dartel. Deze week verscheen zijn nieuwe fotoboek Ommelanden. Ommelanden gaat over opgroeien in het noordelijkste deel van Nederland. Het is een portret over hechte gemeenschappen, liefde, toekomst en oneindige polders en vrijheid. Ommelanden is de benaming voor alle gebieden rondom de stad Groningen, een gebied dat in Nederland vaak vrij simplistisch wordt weergegeven als aardbevingsregio, met relatief lage inkomens en een plek om naar ‘af te reizen'. Samen met schrijver Pepijn Keppel verbleef ik drie maanden op een boerderij boven Usquert, tussen het dorp en de Waddenzee. In de tijd dat ik er woonde leerde ik veel jongeren kennen, die elk op hun eigen manier deze omgeving koesteren.

Annemieke Bosman gaat met Anton Dautzenberg in gesprek over de roman Engelland. In de tedere roman Engelland beschrijft A.H.J. Dautzenberg de laatste tocht van een diepbeschadigde man die in het aangezicht van de dood nog één opdracht heeft te vervullen. Dautzenberg neemt de lezer mee naar een mythische wereld waarin tijd niet bestaat, een wereld waarin heden en verleden samensmelten. Met Engelland voegt hij een nieuw hoogtepunt toe aan zijn avontuurlijke en kleurrijke oeuvre. Een allegorisch sprookje dat na lezing nog lang zal resoneren.

Brecht van Hulten in gesprek met Pieter Waterdrinker, schrijver en journalist. Waterdrinker bekend van zijn romans Tsjaikovskistraat 400, Biecht aan mijn vrouw en De rat van Amsterdam. In Waterdrinker's nieuwste roman Céline speelt de oorlog in Oekraine een grote rol. Hoofdpersonage Tolja heeft zich met zijn katje op een hotelkamer in Parijs gevestigd. Het is eind september 2023. Na zijn aftocht uit de oorlog in Oekraïne vertrok Tolja eerst naar Amsterdam, om zich daar te verenigen met zijn grote liefde Zita. Maar een onverwacht telefoontje gooide alles overhoop. In Parijs probeert hij krampachtig uit handen te blijven van iemand die werkt voor de mysterieuze Sjors van Kampen, de man door wie hij een jaar eerder naar Rusland was gestuurd. Al dwalend door de stad denkt Tolja terug aan zijn jeugd in Terneuzen en aan de verschrikkingen op het slagveld. Hoe kwam hij daar in de oorlog in Oekraïne terecht? En is hij inderdaad schuldig aan oorlogsmisdaden? Waterdrinker werkte als journalist voor onder meer De Telegraaf, de VPRO en Vrij Nederland. In 1996 vestigde de auteur zich in Rusland, waar hij in hoog tempo zijn boeken begon te publiceren die opvielen door de on-Nederlandse thematiek en toon.

Shula Tas in gesprek met Pepijn Keppel, schrijver, journalist en columnist. Pepijn Keppel schrijft voor onder meer De Groene Amsterdammer, Trouw en VPRO. Zijn debuut De laatste man, over zijn coming-out in de topsport, haalde zowel de shortlist voor het Regenboogboek van het Jaar als de Nico Scheepmaker Beker, de prijs voor het beste sportboek. Keppel's nieuwste roman Zusje is een aangrijpend verslag van een poging te lijmen wat ooit gebroken is. Een zoektocht naar de kracht van familiebanden, naar wat het betekent om broer en zus te zijn. Door een dramatische gebeurtenis in hun jeugd dreven Pepijn en zijn zusje langzaam van elkaar weg. Eenmaal volwassen kruisen hun levens zich alleen nog op gezette tijden. Tot ze besluiten samen op reis te gaan om te onderzoeken wat er nog van hun band over is.

Shula Tas praat met dichter en jurist Hanneke van Eijken over haar nieuwe bundel Hazenklop.

Shula Tas in gesprek met Hanneke Mantel, Hoofd Tentoonstellingen en Collectie bij Fenix en curator van de tentoonstelling The Family of Migrants. Fenix, het nieuwe kunstmuseum over migratie in Rotterdam opent deze weken haar deuren met de tentoonstelling The Family of Migrants. De tentoonstelling laat bijna 200 foto's rondom het thema migratie zien, gemaakt door 136 fotografen in 55 landen. Wereldberoemde foto's van onder meer Steve McCurry en Dorothea Lange worden naast minder bekend en nooit eerder getoond beeld gepresenteerd. De fototentoonstelling is geïnspireerd op de tentoonstelling The Family of Man van Edward Steichen, die in 1955 te zien was in het Museum of Modern Art in New York. Deze tentoonstelling vertelde het universele verhaal van de mens. The Family of Migrants doet dat ook, maar dan met een focus op migratie.  

Shula Tas gaat met kunstenaar en ontwerper Bas Kosters in gesprek over zijn solotentoonstelling An exercise in JOY. De tentoonstelling toont kleurrijke en vreugdevolle wandkleden, tekeningen, schilderijen, kostuums, soft sculptures, keramiek, collage en grafiek. In de expositie maak je op een heel persoonlijke manier kennis met Bas. Het eerste kunstwerk stamt uit 2021 en brengt analoge en digitale technieken samen in een vierkante collage. Bas' voorliefde voor rijk en contrastrijk kleurgebruik zie je terug in de levendige wandkleden met naïeve voorstellingen. De werken zijn tot en met 6 juli te zien in Artzaanstad.

Brecht van Hulten praat met regisseur Daphne Luckers en scenarioschrijver Rosita Wolkers over hun film Vlam. Olivia (Sophie Lindner) en haar moeder (Thekla Reuten) hebben een weerbarstige band: intens, onvoorspelbaar, maar onafscheidelijk. Na een heftige confrontatie wordt Olivia uit huis geplaatst en belandt ze in de noodopvang. Daar stuit ze op andere jongeren die net als zij hun wonden met zich meedragen en gaandeweg doet deze nieuwe woonsituatie haar perspectief kantelen. Elke keer als ze naar huis gaat, ziet ze hoe haar moeder geen doorsnee ouder is, maar een grillige, destructieve invloed - een vriendin die je liever niet hebt. Olivia staat voor een onmogelijke keuze: zich laten opslokken of eindelijk losbreken. Vlam is het debuut van Daphne Lucker, geschreven door Rosita Wolkers, over vriendschap, complexe familiebanden en durven loslaten.  

Annemieke Bosman in gesprek met schrijfster Judith Fanto. Fanto schreef al twee romans die zich afspelen in Wenen in de tijd van Gustav Mahler. Haar debuutroman Viktor is gebaseerd op de lotgevallen van de Weens-Joodse familie van Fanto en is een hartveroverende, waargebeurde familiegeschiedenis over de betekenis van familiebanden. Haar laatste roman Narcis kwam dit voorjaar uit. Daarin verhuist de tienjarige Manno, na de dood van zijn moeder, van Haarlem naar de door oorlog geteisterde wereldstad Wenen, 1916. De eisen die zijn nieuwe leven aan hem stelt, drijven hem tot wanhoop, tot hij op een zomerkamp vriendschap sluit met vijf leeftijdsgenoten. In de decennia die volgen overleeft hun hechte vriendschap de meest uiteenlopende beproevingen. Maar als Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, wordt het maatschappelijke persoonlijk en moet ieder van de vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Vergt werkelijke vriendschap wel absolute openheid? Of is respect voor de geheimen van de ander juist het grondrecht van elke vriend? In dit onvergetelijke verhaal over vriendschap, verraad en vergelding combineert Judith Fanto opnieuw haar wonderschone stijl en historische kennis, die ze combineert met een vlijmscherp psychologisch inzicht.   Opium komt de hele week live uit het Concertgebouw in Amsterdam, vanwege het Mahler Festival 2025.

Annemieke Bosman gaat in gesprek met actrice en fluitiste Klaasje Meijer. Klaasje gaat samen met pianist Vital Stahievitch de theaters in met Klaasje Klassiek. In deze theatrale concerten staat het verhaal van vrouwelijke componisten centraal. De verhalen van en de bewondering voor deze componisten vorm de basis van een romantisch en hedendaags programma.

Annemieke Bosman praat met violist Linde Verjans. Zij debuteert als romanschrijver met haar boek Ginette. Oktober 1949. Net wanneer haar carrière op stoom begint te komen, laat de jonge Franse violiste Ginette Neveu het leven bij een vliegtuigongeluk. De wereld van de klassieke muziek verliest een van haar grootste talenten, een aanstormende grootheid. Hoe gaan de achterblijvers om met het verlies? Ginette was iemands dochter, iemands zus, ze had vrienden en aanbidders. Allemaal koesteren ze hun eigen Ginette. Ook Edith Piaf en koningin Elisabeth van België doen dat. Dommigen beginnen aan een zoektocht, een queeste naar wat er na haar dood met de violen van Ginette Neveu is gebeurd. Linde Verjans speelt viool in het Antwerp Symphony Orchestra. In 2023 won ze de eerste prijs in een schrijfwedstrijd van Standaard Uitgeverij, met een vroege versie van haar debuutroman.

Brecht van Hulten in gesprek met sopraan Francis van Broekhuizen. Opium komt vanaf vandaag de hele week live uit het Concertgebouw in Amsterdam vanwege het Mahler Festival 2025. Vanavond is te gast sopraan Francis van Broekhuizen. Francis is naast fan van Maria Callas ook een liefhebber van het werk van Gustav Mahler. Zij heeft Mahler ook zelf op haar repertoire staan, zoals de Rückert-Lieder en de Kindertotenlieder. Die zingt ze samen met haar vaste pianiste Femke de Graaf. Francis van Broekhuizen is een veelgevraagde zangeres. Ze zong diverse rollen bij Opera Spanga, Opera Zuid, Opera Trionfo en de Nationale Opera. Op TV was ze te zien als deelnemer van De Slimste Mens en De Verraders. In het theater staat Francis van Broekhuizen momenteel met Dominic Seldes in de voorstelling The Francis and Dominic Show.