Zaaigoed

Internationaal staan we er goed op: De Nederlandse jeugd is een van de gelukkigste ter wereld. Verbazingwekkend en ook wel een beetje schokkend waren daarom de cijfers in het HBSC (Health Behaviour in School-aged Children)-onderzoek dat eind vorig jaar verscheen. Het gaat namelijk slechter met de Nederlandse jeugd. Het aantal mentale problemen neemt toe en ook geven jongeren een lagere score aan hun leven dan een aantal jaar terug. En vooral met meisjes gaat het minder goed. Hoe moeten we deze trend zien? Waar wordt dat afnemende welzijn door veroorzaakt? En wat kunnen we eraan doen? In deze aflevering van Zaaigoed hoor je:- Gonneke Stevens, hoogleraar adolescent health and well being in Utrecht, en leider van het HBSC-onderzoek in Nederland;- Frederieke Vriends, zij is directeur van MIND Us, een organisatie die werkt aan verbetering van de mentale gezondheid van jongeren;- Marjolein Hoekstra, student Kunst en Economie aan de HKU, werkzaam bij MindUs. En zij is ervaringsdeskundige als het gaat om mentale problemen. Voor meer informatie over het HBSC-onderzoek, zie https://hbscnederland.nl/Meer over MindUs vind je op https://mindus.nl/ 

De eerste 1000 dagen van je bestaan zijn ongelooflijk belangrijk voor je hele verdere leven. Maar de omstandigheden waarin je die eerste 1000 dagen meemaakt kunnen enorm verschillen: heel stabiele of juist heel kwetsbare omstandigheden, vooral afhankelijk van de situatie waarin de ouders zich bevinden. In deze aflevering van Zaaigoed kijken we naar wat een situatie nou kwetsbaar of krachtig maakt, hoe belangrijk het is om daarbij dezelfde taal te spreken, en hoe je zicht kunt krijgen op waar investeringen nodig zijn. Je hoort Lindsey van der Meer, promovendus bij het Erasmus MC, bij de afdeling verloskunde en gynaecologie. Zij promoveert onder meer op de kwetsbaarheidsatlas. Daarnaast hoor je Annemarie Wulffraat, van de gemeente Rotterdam. Zij is programmamanager Stevige Start, dat zich richt op de eerste levensfase van kinderen. En je hoort Leontien Peeters, country representative van de Bernard van Leer Foundation in Nederland. Bernard van Leer Foundation richt zich al 65 jaar op het geven van een sterke start aan alle kinderen.

In Nederland wonen ruim 2 miljoen mensen met een beperking. Ze zijn bijvoorbeeld slechtziend, blind of doof, hebben een lichamelijke of verstandelijke beperking of psychische problemen. En voor al deze mensen geldt natuurlijk dat ze recht hebben om mee te doen in de samenleving, maar dat is lang niet altijd goed mogelijk. Sinds 2016 geldt het VN-verdrag handicap in Nederland. Het doel van dit verdrag is dat de positie van mensen met een beperking verbetert. Het verdrag heeft internationaal vastgelegd dat landen zich moeten om de positie van mensen met een beperking te verbeteren. Het Verdrag is helder over de grondbeginselen. Het staat o.a. voor: - Volledige en daadwerkelijke participatie in, en opname in de samenleving; - Non-discriminatie van mensen met een handicap Dit geldt op alle terreinen van het leven: werk en onderwijs, cultuur, sport en vrije tijd, wonen en vervoer. Om hieraan handen en voeten te geven is in 2018 het landelijke programma Onbeperkt Meedoen! gestart. En lokaal geven gemeenten hieraan invulling door lokale inclusieagenda's. Een belangrijk onderdeel van het VN-verdrag is ook dat overheden “nauw overleg plegen met personen met een handicap en hen betrekken”. In deze aflevering van Zaaigoed, kijken we kijken we naar de impact van het VN-verdrag op rijk en gemeenten. We zitten inmiddels ruim vijf jaar na de ratificatie van het verdrag en dus maken we de balans op en kijken wat er nog meer zou moeten gebeuren. We kijken naar het belang van het inzetten van ervaringsdeskundigen. En we kijken ook heel expliciet naar de gedachteverandering die onder het verdrag ligt, omdat het ook gaat over op een andere manier kijken naar handicap en toegankelijkheid. Je hoort Otwin van Dijk, burgemeester van de gemeente Oude IJsselstreek. Hij is voormalig Tweede Kamerlid en was in die hoedanigheid betrokken bij de ratificatie van het VN-verdrag. Daarnaast hoor je Xandra Koster. Zij is van Niets Over Ons Zonder Ons, het adviespunt ervaringsdeskundigheid. En je hoort Wendy Bindels van de gemeente Stein, de gemeente die het afgelopen jaar de prijs voor de meest toegankelijke gemeente van Nederland won.

Dat de woningmarkt in crisis verkeert, dat behoefte eigenlijk geen uitleg. Iedereen kent wel iemand die moeite heeft met het vinden van een geschikte woning. Als jij het niet zelf bent die is zo'n lastig parket zit. Of je nu wilt kopen, wilt huren in de vrije sector of een sociale huurwoning zoekt. Overal is er schaarste. Het thema staat dan dus ook hoog op de agenda bij een nieuw kabinet. In deze aflevering van Zaaigoed kijken we naar wat VVD, D66, CDA en CU hebben afgesproken in hun coalitieakkoord en in hoeverre dit een antwoord biedt op de vragen die op tafel liggen. In deze aflevering kijken we naar de woningmarkt en in het bijzonder, naar huisvesting van aandachtsgroepen. Je hoort Bernard ter Haar, werkzaam bij ABDTOPConsult, een kleine adviesgroep van ervaren topambtenaren binnen de Rijksoverheid. In die hoedanigheid was hij betrokken bij de totostandkoming van het adviesrapport Een Thuis voor iedereen, over huisvesting van aandachtsgroepen. En Martin van Rijn, hij was staatssecretaris van VWS en later tijdelijk minister voor Medische Zorg. Momenteel is hij voorzitter van Aedes, Nederlandse koepel van woningcorporaties

In Nederland krijgen ruim 400.000 mensen een bijstandsuitkering van de gemeente. Omdat er in de afgelopen jaren landelijk flink gekort is op middelen voor activering van mensen in de bijstand, richt het activeringsbeleid zich vooral op de toplaag van het uitkeringsbestand, de groep die relatief makkelijker kan uitstromen. Noodgedwongen blijft de steun aan het overgrote deel van de uitkeringsgerechtigden zodoende beperkt tot maandelijks overmaken van geld. Terwijl werk over veel meer gaat dan alleen het verdienen van geld. In deze aflevering van Zaaigoed kijken we naar de bijstand en het activeringsbeleid en we kijken naar de basisbaan, een instrument om zowel mensen die nu niet betaald werk kunnen vinden als de samenleving te helpen. Je hoort Chris Wallis, procesmanager Werk, participatie en arbeidsmarkt bij Divosa en Carine Bloemhoff, wethouder Onderwijs, Werk & Participatie, Arbeidsmarktbeleid in Groningen. Waarom is het activeringsbeleid een ondergeschoven kindje geworden? Welk perspectief biedt de basisbaan? En wat is ervoor nodig om dit instrument breder in Nederland van de grond te krijgen? Je hoort het in deze aflevering van Zaaigoed.

"Het houdt niet op, niet vanzelf”. Deze slogan voor Veilig Thuis is toch een van de meest succesvolle overheidscampagnes van de afgelopen 10 jaar. Ondersteund met het bijbehorende liedje, geschreven door Kirsten Schneider en het duo Fluitsma en Van Tijn, zit de zin bij veel mensen tussen de oren. En de boodschap is ook kernachtig: huiselijk geweld en kindermishandeling zijn een hardnekkig probleem, waar iets aan moet gebeuren. Want in totaal gaat het om 200.000 volwassenen en 119.000 kinderen die hier ieder jaar slachtoffer van zijn. In deze aflevering van Zaaigoed gaan we in op het longitudinale onderzoek dat Verweij-Jonker heeft gedaan naar huiselijk geweld in Nederland en het programma “Geweld hoort nergens thuis” dat in 2018 startte. Je hoort Majone Steketee. Wetenschappelijk directeur van het Verweij-Jonker instituut en hoogleraar intergenerationele overdracht van geweld in gezinnen bij de Erasmus Universiteit in Rotterdam. En Machteld Beukema, hoofd van Veilig Thuis Zuid-Limburg, dat met in totaal 16 gemeenten in de regio samenwerkt. Waarom is het belangrijk om onderscheid te maken tussen soorten geweld? Wat zijn risicofactoren die huiselijk geweld kunnen veroorzaken? Wat maakt dat huiselijk geweld zo'n hardnekkig probleem is en wat helpt in de bestrijding ervan?

Bijstandsmoeders met een hennepkwekerij op zolder, scholieren die bijklussen als drugsdealer, boeren die een leegstaande schuur illegaal verhuren als xtc-lab. Ondermijning gaat over de invloed van de georganiseerde misdaad op de samenleving. Vooral mensen in kwetsbare situaties zijn gevoelig voor de verleidingen van dit criminele geld. En daarom stelt ondermijning het sociaal domein voor extra uitdagingen, maar ligt ook een deel van de oplossing bij gemeenten en sociale organisaties. Je hoort in deze aflevering Pieter Tops. Lector politie en openbaar bestuur aan de Politieacademie. En Willy Topcu. Hij werkt voor de reclassering in Den Haag. - Op welke manier maken criminele organisaties misbruik van de kwetsbare situatie waarin mensen zich kunnen bevinden? - Hoe kun je de verleiding van crimineel geld verkleinen? - En hoe moeten het sociaal domein en het justitiele domein hierin samenwerken? Je hoort het in deze aflevering over ondermijning en het sociaal domein

Als je ziek bent, kun je niet of minder goed werken. Daarmee vertel ik niet iets heel geks. Dat geldt als je fysieke klachten hebt en zeker ook als je psychische klachten hebt. Dat er een sterke samenhang is tussen mensen die een uitkering hebben en ggz-zorg ontvangen, zal niemand verbazen. Opvallender is dat het verband twee kanten op werkt: psychische klachten kunnen leiden tot werkloosheid, maar andersom leidt niet werken tot psychische klachten. Hoe kan werk bijdragen aan een beter herstel in geval van psychische klachten? Welke systeemobstakels kom je dan tegen? En hoe kun je de potentiele win-win-win situatie ook financieel verankeren? In deze aflevering van Zaaigoed hoor je prof. dr. Han Anema, hoogleraar sociale geneeskunde aan Amsterdam UMC. Hij doet onderzoek naar het effect van arbeid op gezondheid, met name voor mensen met een uitkering. En je hoort Fred Paling, voorzitter raad van bestuur bij GGZ inGeest en eerder o.a. voorzitter van de raad van bestuur van het UWV. En dat rond het thema: werk als medicijn.

In de afgelopen maanden ging het maatschappelijke debat veel over het sociaal domein: de toeslagenaffaire, toenemende kansenongelijkheid, de budgetten in de jeugdzorg, bestaanszekerheid. Maar in de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen leek het sociaal domein plots afwezig. Waarom kwamen deze thema's nauwelijks meer ter sprake? Wat betekent de uitslag van de verkiezingen voor het sociaal domein? En wat zijn de belangrijkste zaken die het nieuw te vormen kabinet moet oppakken? In deze aflevering van Zaaigoed praten we erover met: - Pieter Hilhorst. Politicoloog, publicist en onderzoeker op het gebied van het sociaal domein en lid van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving en voormalig wethouder van financiën, onderwijs en jeugdzorg in Amsterdam namens de PvdA - Sven de Langen. Wethouder Volksgezondheid, Zorg, Ouderen & Sport in Rotterdam namens het CDA en voorzitter van de VNG-commissie Zorg, Jeugd, Onderwijs

“De ramp op de woningmarkt” noemt Antoinette Hertsenberg het in het consumenten-televisieprogramma RADAR. Iedereen die een woning wil kopen, wil huren of een corporatiewoning zal er in ieder geval iets van herkennen: van lange wachtlijsten tot uit de pan rijzende prijzen.  De schaarste op de woningmarkt raakt zeker ook kwetsbare groepen. Als je uit de maatschappelijke opvang, een intramurale instelling of beschermd wonen naar een eigen woning kan, dan moet die woning er natuurlijk wel zijn. En tegelijk is het vinden van het huis maar het begin, want hoe zorg je nou dat iemand goed in zijn of haar nieuwe wijk landt? Daarover gaat deze aflevering van Zaaigoed. Je hoort Netty van Triest van Platform31, expert op het gebied van wonen en zorg. Sikko Bakker is als strategisch adviseur bij de Vereniging Nederlandse Gemeenten onder meer betrokken bij de Taskforce wonen en zorg. Oscar Boerboom is verpleegkundig specialist binnen de GGZ Oost-Brabant.

Per 1 juli 2021 treedt de nieuwe Wet inburgering in werking. Het doel is dat inburgeraars de Nederlandse taal op een hoger niveau leren spreken en dat er een betere verbinding komt tussen inburgering en werk of een andere vorm van participatie. Waarom moet het huidige stelsel worden veranderd? Waarom krijgen gemeenten een prominente rol in de nieuwe wet? En wat is ervoor nodig om te zorgen dat nieuwe Nederlanders daadwerkelijk snel en succesvol inburgeren? In deze aflevering hoor je - Liesbeth Bos van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, - Eleonora Paauwe van de gemeente Leiden - En Sirin Yikilmaz-Akel van NCB Opleidingen dat onder andere taalopleidingen aan statushouders geeft En dat allemaal rondom het motto: “Iedereen doet mee, het liefst via betaald werk”

Het "Verdrag inzake de Rechten van het Kind" is er helder over: elk kind heeft recht op onderwijs en dat onderwijs dient zich te richten op "de zo volledig mogelijke ontplooiing van de persoonlijkheid, talenten en geestelijke en lichamelijke vermogens van het kind". Nederland is een van de hoogst opgeleide landen ter wereld, maar toch heeft niet elk kind dezelfde mogelijkheden om zich volledig te ontplooien. Waarin bestaat de kansenongelijkheid in Nederland en hoe kunnen we het bestrijden? Welke rol spelen scholen hierin en welke rol is er weggelegd gemeenten pakken? Je hoort Iliass el Hadioui, als onderwijssocioloog verbonden aan de Erasmus Universiteit en de Vrije Universiteit in Amsterdam, programmaleider van “De Transformatieve School” en lid van de Onderwijsraad. Daarnaast hoor je verhalen uit de praktijk van Yolande de Beer, rector van het Lyceum Rotterdam en eerder conrector en rector van het Marnix Gymnasium, en van Ufuk Kâhya, wethouder Duurzame mobiliteit, Talentontwikkeling en Welzijn in Den Bosch.

De eerste duizend dagen in de ontwikkeling van een kind zijn cruciaal voor het verloop van de rest van zijn leven, blijkt uit onderzoek. Of het kind een goede of juist valse start heeft, blijkt veel impact te hebben. Deze podcast gaat in op sociale verloskunde en het programma Kansrijke Start, dat zich richt op die eerste twee jaar van kinderen. Eric Steegers, hoogleraar gynaecologie aan het Erasmus MC, vertelt over de medische kant van dit programma. Jordy Clemens, wethouder in Heerlen, geeft de kant van het sociale domein weer. Hoe hangen armoede, zwangerschap en levensverwachting met elkaar samen? Waarom zijn er zulke grote gezondheidsverschillen tussen pasgeborenen in Nederland? Hoe ziet de levenslange impact van een slechte levensstart eruit? En vooral: wat kunnen we doen om die eerste duizend dagen zo goed mogelijk te laten verlopen?Eric Steegers trapt de podcast af met vertellen over het belang van een goede zwangerschap, en de recente ontdekking die wetenschappers daarover deden. ‘Gezond geboren worden hangt niet alleen af van die geboorte zelf, maar de kansen van een kind op een optimale ontwikkeling worden sterk beïnvloed door hoe de zwangerschap verloopt. Vroeggeboorte en niet goed gegroeid zijn, hebben bijvoorbeeld gevolgen voor de gezondheid van het kind op latere leeftijd. Denk aan chronische ziekten zoals suikerziekte, of de mentale gezondheid. Het verloop van de zwangerschap is dus bepalend voor de kansen die een kind krijgt in de hele rest van zijn leven.'Eerste weken en sociale omgeving zijn bepalend Aan dit belangrijke, nieuwe inzicht worden nog twee recente wetenschappelijke inzichten toegevoegd. Ten eerste zijn de eerste weken van een zwangerschap al bepalend, en niet alleen de tweede helft. Eric: ‘We hebben gezien dat als embryo's in de eerste paar weken kleiner zijn en minder goed groeien, de kinderen op zesjarige leeftijd al een hogere bloeddruk en hoger cholesterolgehalte vertoonden.' Het tweede inzicht is dat ook de sociale omgeving sterk bepalend is voor de ontwikkeling van een kind in de baarmoeder. Eric: ‘Waar het gaat om een laag geboortegewicht, vroeggeboorte en geboortesterfte zagen we in Rotterdam grote verschillen tussen rijke wijken en achterstandswijken. Eerst dachten we dat dit kwam omdat er in achterstandswijken meer mensen met een migratieachtergrond wonen. Maar het bleek puur te komen door armoede.'Stress en ongezonde leefstijl in achterstandswijkenWetenschappers stellen dat deze invloeden komen doordat ze zorgen voor stress bij de moeder tijdens de zwangerschap. Eric: ‘In achterstandswijken hebben gezinnen niet één probleem, maar ze hebben bergen problemen. Stress tijdens een zwangerschap leidt tot vroeggeboorte en groeiproblemen. Bovendien hebben mensen in achterstandswijken een ongezondere leefstijl: ze eten slechter, roken vaker, gebruiken drugs. Ook dit heeft een slechte invloed op de uitkomst van een zwangerschap.'  “We hebben veel te winnen bij elkaars werelden”Ook Jordy Clemens heeft dit effect gezien in zijn gemeente Heerlen. ‘De levensverwachting in Heerlen van mensen die een villa wonen en mensen in een achterstandswijk loopt zo'n zes tot zeven jaar uit elkaar. Het is een feit dat een kind, afhankelijk van waar zijn wiegje staat, al bij zijn geboorte zes of zeven jaar minder levensverwachting heeft, minder kans heeft om te gaan studeren en grotere kans heeft op allerhande ziekten.'Sociale verloskunde en Stevige Start Eric: ‘Je kunt dus eigenlijk pas goed voor een zwangere vrouw zorgen als je de risico's van de sociale omgeving meeneemt. En dat kan alleen als je vraagt naar armoede, schulden, huiselijk geweld. Je moet dus het medische domein combineren met het sociale domein. Dat is nieuw.' Sinds een tijd werkt de gemeente Rotterdam daarom samen met het Erasmus MC in het programma Klaar Voor een Kind. Eric: ‘Als je een zwangere vrouw ziet en doorvraagt naar sociale problemen, dan kun je meteen hulp geven. Je betrekt meteen sociale instanties erbij. Dat noemen we “sociale verloskunde”.'Dit vergt een gemeente die zich verantwoordelijk voelt. Eric: ‘En een medische kant waarin gynaecologen vragen naar de sociale problemen van zwangere vrouwen. Dat vraagt een heel andere attitude voor hoe je tegen zwangere vrouwen aankijkt. We hebben daarvoor vragenlijsten. Via internet kunnen we direct zien hoe we zorg kunnen organiseren en waar een vrouw de volgende dag nog terecht kan. Dit is een belangrijke ontwikkeling.' Het programma Klaar voor een Kind ging later over in Stevige Start. Het programma wierp zijn vruchten af. Eric: ‘De cijfers in Rotterdam ten aanzien van vroeggeboorte, geboortesterfte en laag geboortegewicht zijn inmiddels gelijkt aan het landelijk gemiddelde. Eerder staken die cijfers ver uit boven dat gemiddelde. Hier zijn we heel blij mee.'Actieprogramma Kansrijke Start Het succes van Rotterdam bleef niet onopgemerkt. Vanuit min VWS werd Healthy Pregnancy for all gestart: er zijn inmiddels 165 gemeenten die in het kader van dit programma aan de slag zijn gegaan met preconceptiezorg en gezonde zwangerschap. Hier komt het landelijke actieprogramma Kansrijke Start nog bij. Eric: ‘Dit programma richt zich op eerste twee jaar van een kind. Het belangrijkste werk gebeurt in lokale coalities: in gemeenten zelf wordt verbinding gezocht tussen gemeentelijke partijen en zorgverleners.'Heerlen is een voorbeeld van zo'n lokale coalitie. Jordy: ‘De verbinding tussen de verschillende partijen en professionals rondom kinderen en jonge gezinnen is hierbij heel belangrijk. We hebben veel te winnen bij elkaars werelden. We hebben een enorme verantwoordelijkheid en tegelijkertijd de kans om grote impact te hebben op het leven van ouders en kinderen. Als je weet hoe noodzakelijk dat is, dan zie je dat je als gemeente geen belangrijker taak hebt dan te zorgen voor je kinderen en daarmee voor een mooiere toekomst voor je stad of dorp.'> Beluister ook onze andere podcasts in de serie Zaaigoed

‘Er moet echt iets gebeuren aan ons arbeidsmarktstelsel.' Dat is de conclusie van de Commissie Borstlap, die onderzoek deed naar de staat van de Nederlandse arbeidsmarkt. In januari verscheen hiervan het onderzoeksrapport. In deze podcast vertelt commissielid Saskia Klossen, hoogleraar sociaal recht en lid van de SER, wat de commissie heeft gesignaleerd. Aangevuld door een praktijkverhaal van Joost Bruggeman van de gemeente Leiden en door de visie van Erik Dannenberg, directeur van Divosa, gaat ze in op de fundamentele kritiek van de commissie. En vervolgens op de vraag hoe we het uitkeringsbeleid echt productief maken. Hoe zorgen we ervoor dat iedereen de intrinsieke waarde van werk kan ervaren?

De decentralisaties van het sociaal domein zijn nu vijf jaar gaande. Wat voor effect heeft deze enorme operatie gehad op de bestuurlijke samenwerking tussen Rijk en gemeenten? Waar gaat het goed en waar ontstaan spanningen? In deze podcast vertellen Rien Fraanje van de Raad voor openbaar bestuur(ROB), Febe Otten van de gemeente Zaanstad en Sanne van Eerden van het Programma Sociaal Domein wat de consequenties zijn geweest voor de bestuurlijke verhoudingen in het sociaal domein.

Hoe kunnen we gegevens uitwisselen in het sociaal domein en tegelijk de privacy van mensen waarborgen? In deze podcast gaan Léon Sonnenschein, projectleider van Uitwisseling persoonsgegevens en privacy (UPP), en Febe Otten, procesadviseur en projectleider van de gemeente Zaanstad, in op de vraag wat er nodig is om gegevensuitwisseling op de werkvloer goed te laten verlopen. En waarom is het Wetsvoorstel Aanpak meervoudige problematiek sociaal domein (Wams) in het leven geroepen?

De stad Utrecht richt sinds een paar jaar haar sociaal domein op een andere manier in dan de meeste andere steden. De buurtteams en specialistische hulp in de Utrechtse wijken is op een speciale manier vormgegeven. Hoe? En wat zijn de sleutels in deze manier van werken? Dat vertellen Maarten van Ooijen, wethouder maatschappelijke ondersteuning en welzijn in Utrecht, Toke Tom, themadirecteur Sociaal Domein, Peter de Visser, bestuurder buurtteamorganisatie Sociaal, en Suzanne Verdoold, kwartiermaker bij specialistische jeugdhulp Extr@Utrecht in deze podcast.

De systemen en de leefwereld van mensen sluiten niet altijd aan. Wat is er nodig om op een goede manier maatwerk te leveren aan mensen als zij vastlopen binnen wet- en regelgeving? En hoe kom je van incidentele oplossingen op individueel niveau naar structurele oplossingen voor (kwetsbare) mensen? Daarover gaat deze podcast. We horen Pieter Hilhorst, projectleider CityDeal Eenvoudig maatwerk en Lonneke Kamp, ontwikkelmanager sociaal domein gemeente Groningen.

Hoe versterken we de sociale basis van ouderen, zodat zij langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen? In deze podcast vertellen Marieke Kleiboer, directeur maatschappelijke ondersteuning bij het ministerie van VWS, sociaal werkers Jenny Zwijnenburg en Sjef van der Klein, en Frans Swinkels en Jeroen Verburg van respectievelijk de gemeenten Tilburg en Dronten wat de juiste bouwstenen zijn voor een sterk fundament onder de sociale basis van ouderen.

Dat gemeenten er sinds de transformatie taken bij hebben gekregen, is bekend. Dat vraagt om een herbezinning op de rol van de gemeenteraad. Hoe verhouden college en raad zich op een goede manier tot elkaar? Hoe voorkom je dat je als gemeenteraad in de technische details gezogen wordt? En hoe ga je om met incidenten? Aan het woord komen Maarten van Ooijen (wethouder gemeente Utrecht), Onno de Zwart (directeur Verwey-Jonker Instituut), Meke Smeulders (burgerraadslid in Almere) en Jan Dirk Pruim (griffier in Almere).

Hoe herken je wicked problems? Wat kun je eraan doen? En waarom komen ze bij uitstek voor in het sociaal domein? Anouk Op 't Veld van adviesbureau AEF en docent aan de Erasmus Universiteit vertelt over de theorie en aanpak van wicked problems. Karen den Hertog van GGD Amsterdam gaat in op hoe Amsterdam omgaat met een wicked problem als de aanpak van overgewicht van jeugdigen.

De beste zorg voor iedereen en dat voor minder geld. Dat lijkt wel eens de zoektocht in het sociaal domein. Hoe ga je om met de spanning tussen budget, toegankelijkheid en kwaliteit? In deze podcast staat de vraag centraal: hoe sociaal kun je zijn? Onder meer Henk Procé, lid van de directie van de gemeente Zwolle, en Kees Vendrik, voormalig lid Algemene Rekenkamer en nu hoofdeconoom van de Triodosbank, gaan in deze podcast in op deze vraag.

Wat is het sturingsmodel van de gemeente Utrecht in het sociaal domein? Daarover gaat deze podcast, die verschijnt in onze nieuwe serie 'Zaaigoed: inspiratie voor het sociaal domein'. Utrecht bedacht haar sturingsmodel op basis van partnerschap. In de podcast lichten Toke Tom (directeur Sociaal domein gemeente Utrecht) en Souhail Chaghouani (business controller Maatschappelijke ontwikkeling) de leidende principes toe voor het leveren van hulp en zorg in Utrecht.

Hoe geven we ‘onzeker werkenden' meer bestaanszekerheid? En wat kunnen overheid en arbeidsmarkt in dit opzicht leren van voetbaltrainers? Erik Dannenberg, voorzitter van Divosa en lid van de programmaraad Programma Sociaal Domein, pleit in deze podcast voor meer aandacht voor mensen zonder bestaanszekerheid. Hij geeft ook oplossingen zoals één regeling in plaats van een oerwoud aan regelingen. Ook pleit hij voor 'anticyclisch investeren' in mensen naar het voorbeeld van voetbaltrainers. Ofwel: investeer juist in tijden van laagconjunctuur in mensen die aan de kant staan. https://www.programmasociaaldomein.nl/actueel/nieuws/2019/10/11/podcast-onzeker-werkenden-met-erik-dannenberg