POPULARITY
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an t-aonú lá déag de mhí Dheireadh Fómhair. Is mise Gwyneth Nic Aidicín-Ní Loingsigh.Tá dóchas ann go mbeidh sos cogaidh buan in Gaza, tar éis vótáil ag an rialtas Iosraelach Dé hAoine chun beart sos cogaidh le Hamas a dhaingniú. Léiríonn an comhaontú céim a haon as plean fiche céim ó rialtas Stáit Aontaithe Mheiriceá chun deireadh a chur le cogadh Iosrael ar Gaza, a mharaigh breis is 67,000 Palaistíneach go dtí an pointe seo. Tá sonraí an bhirt iomláin fós doiléir agus deirtear go bhfuil easaontú mór idir Iosrael agus Hamas maidir leis an bplean tar éis dheireadh an chogaidh. Is iad eochairphointí céadchéim an bhirt ná tarraingt siar feadhna Iosrael go “pointe aontaithe”, cead isteach do 600 trucail cúnaimh gach lá, agus saoradh na ngiall agus na bpriosúnach ón dá thaobh. Thosaigh feadhna Iosrael ag tarraingt siar maidin Dé hAoine ach lean ionsaithe ar shibhialtaigh i rith na maidine, rud a chruthaigh éiginnteacht faoin mbeart.Tharraing Jim Gavin amach as an bhfeachtas uachtaránachta an deireadh seachtaine seo caite, toradh náireach d'Fhianna Fáil, agus anois tá coimhlint laistigh den pháirtí. Fógraíodh an nuacht tar éis conspóid a tháinig chun cinn sna laethanta roimhe, maidir le iarthionónta Gavin. D'íoc an tionónta €3,300 sa bhreis chuige, mar thoradh ar thimpiste bainc, 16 bliain ó shin, agus níor thug Gavin aisíocaíocht dó. Tar éis díospóireacht uachtaránachta inar ceistíodh Gavin faoin gconspóid, b'é tuairim sciar mór den phobal nach raibh sé ullamh don díospóireacht ná do ról an Uachtaráin fiú. Anois, agus beirt fágtha sa rás, tá an teannas ag ardú. Léiríonn torthaí na bpobalbhreitheanna is déanaí gurb í Catherine Connolly rogha na coitiantachta agus bearna mhór idir í agus Heather Humphreys, ach níl figiúirí cruinne ar fáil ó d'éirigh Jim Gavin as. Tarlóidh an toghchán ar an 24 de mhí Dheireadh Fómhair.In Éirinn, foilsíodh Búiséad 2026 le linn na seachtaine. Tá an Rialtas ag rá go bhfuil an plean nua ar son fheabhsú an gheilleagair ach tá cáineadh ón bhfreasúra, agus ó chuid mhór den phobal, a deir nach dtuigeann an rialtas cad atá ar siúl sa tír, gan aon chabhair don ghnáthdhuine sa phlean. Tá an laghdú cánach is mó ar fáil le haghaidh forbróirí, gan athrú ar bith ar an gcáin ioncaim. Gearradh an CBL don earnáil fáilteachais ó 13.5% go dtí 9%. Is bua é seo le haghaidh roinnt tithe tabhairne agus bialanna neamhspleácha. ach deirtear gurb iad na comhlachtaí móra na fíorbhuaiteoirí. Tá árdú 65c le teacht ar an íosphá, roinnt ardaithe ar íocaíochtaí leasa sóisialta, agus leanfaidh an creidmheas cánach cíosa, ach ní go leor le dul i ngleic leis an gcostas maireachtála. Tá an Bunioncam do na hEalaíona le bheith buan, tar éis triail ráthúil. Deir an Rialtas go bhfuil €36 milliún sa bhreis ag dul chuig an nGaeltacht agus chuig an nGaeilge ach deir an freasúra go bhfuil bréag i gceist, agus go bhfuil siad ag athfhógairt airgead a bhí leithdháilte cheana féin.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISsos cogaidh buan - permanent ceasefireconspóid - controversyrogha na coitiantachta - the favourite (to win)CBL don earnáil fáilteachais - VAT for the hospitality sectorcostas maireachtála - cost of livingíosphá - minimim wage
Don chead uair riamh tá an Coimisiún Pleanála i ndiaidh an caighdeán Gaeilge a bheas de dhíth ar dhaoine a bheas ag cuir fúthu I bhforbairtí a bhfuil coinneal teanga orthu san nGaeltacht a leagann amach.
Tá luach €7m d'obair athchóirithe dá déanamh an samhraidh seo ar Choláiste Pobail Ráth Chairn i nGaeltacht na Mí.
Cúrsaí tithíochta agus pleanáil sa nGaeltacht - an bhfuil suim aige san uachtaránacht?
Cúrsaí tithíochta agus Mná tí san nGaeltacht.
Pléadh cúrsaí tithíochta sa nGaeltacht ag an gcruinniú a bhí ag Bord Údarás na Gaeltachta i Ráth Chairn.
Scéala nua faoi na suíomhanna a bhí molta ag Údarás na Gaeltachta le cúrsaí títhíochta i nGaeltacht na Gaillimhe.
Ealaíontóir tabhairt faoi tréimhse taighde i nGaeltacht na Rinne agus an tSean Phobail.
Peileadóir óg ón nGaeltacht a bhí ag imirt sacair le déanaí sa Barcelona Cup ar fhoireann na Ríochta.
Tá siad mí-shásta leis an nAire, Dara Calleary, mar nach bhfuil cruinniú socraithe fós le ceist na títhiochta sa nGaeltacht a phlé leis.
Ball de Gaeil ar Son Gaza ag caint faoi fheachtas athnuaite an ghrúpa atá lonnaithe i nGaeltacht na nDeise agus bualadh UN Special Rapporteur Francesca Albanese.
Deir an eagraíocht Bánú go bhfuil iontas orthu nach raibh aon chruinniú fós ag Údarás na Gaeltachta le Comhairle Condae na Gaillimhe le tithe inachmhainne agus sóisialta a chur ar fáil sa nGaeltacht.
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/28g4vhuz Contact: irishlingos@gmail.com Concerns in small towns in the Muskerry Gaeltacht about speeding cars. Imní i mbailte beaga i nGaeltacht Mhúscraí faoi ró-luas carranna. Concerns have been expressed about the speed limit being regularly exceeded in certain villages in the Múscraí Gaeltacht in Co. Cork. Tá imní léirithe faoin teorainn luais a bheith á sárú go rialta i sráidbhailte ar leith i nGaeltacht Mhúscraí i gCo Chorcaí. In one case, a driver was clocked at 143 kilometres per hour in a small town where there is a 50 kilometres per hour speed limit. I gcás amháin cláraíodh luas 143 ciliméadar san uair ag tiománaí ar bhaile beag ina bhfuil teorainn luais 50 ciliméadar san uair ann. There is an urgent need to implement speed reduction measures immediately, says Gobnait Ní Mhuínneacháin, a Councillor for the area on Cork County Council. Tá géarghá le bearta moillithe luais a chur i bhfeidhm láithreach a deir Gobnait Ní Mhuínneacháin, Comhairleoir sa gceantar ar Chomhairle Chontae Chorcaí. She says that over 1,000 vehicles a day pass through the village of Reighleáin. Deir sise go dtéann breis is 1,000 feithicil sa ló thrí shráidbhaile Reighleáin. Gardaí have revealed that a driver was recorded doing 143 km/h in the town, almost 3 times the speed limit. Tá sé tugtha le fios ag na Gardaí gur cláraíodh tiománaí ag déanamh 143 km/uair ar an mbaile, beagnach 3 oiread na luasteorann. But concerns about speeding on the roads are troubling people across Muskerry. Ach tá imní faoin ró-luas ar na bóithre ag cur as do dhaoine ar fud Mhúscraí. There is also a big problem, people say, in Kilmhuire, and although there is a ramp on the road at the primary school, there are drivers who are said to not pay the slightest attention to the restriction on walking. Tá fadhb mhór freisin adeir daoine i gCill Mhuire, agus cé go bhfuil rampa ar an mbóthar ag an mbunscoil, tá tiománaithe ann a deirtear nach dtugann aird dá laghad ar an srian ar an siúl. According to a study of the village of Reighleán, 86% of vehicles are travelling at an average speed of 68 km/h, in an area where the speed limit is 50 km/h. De réir staidéir ar shráidbhaile Reighleáin tá 86 faoin gcéad de na feithiclí ag taisteal ag luas 68 km/uair ar an meán, limistéar arbh é 50 km/uair an luasteorainn. Marian O'Flaherty will have more about that story on Nuacht TG4 at 1900. Beidh tuilleadh faoin scéal sin ag Marian O'Flaherty ar Nuacht TG4 ag 1900.
An grúpa stocaireachta ag impí ar an rialtas nua aird a thabhairt ar cheist na tithíochta san nGaeltacht agus é a bheith i gclár oibre acu.
Tá an grúpa tinteán le cruinniú a bheith acu san Eoraip inniu le ceist na tithíochta san nGaeltacht a phlé leis na Feisirí.
Tá litir curtha ag an mbrúghrúpa BÁNÚ chuig Teachtaí Dála atá nuathofa i nGaillimh Thiar ag iarraidh orthu a dtionchar a úsáid ‘chomh fada agus is féidir' sna cainteanna ar chlár rialtais nua go dtabharfar aird ar an ngéarchéim tithíochta sa nGaeltacht.
Seoladh feachtas nua Údarás na Gaeltachta le deireanas ar a dtugtar “An Chéad Chéim Eile” le léargas a thabhairt ar ré nua i gcúrsaí tionscail sa nGaeltacht.
Maraiodh Seán Scanlon, ó Chlochán na nUagha, Baile an Sceilig i dtimpist bhóthair istoiche de Sathairn. Tá pobal na dúichí sin fé scamal bhróin ó shoin,agus aithne agus cion ar féin is a mhuintir sa cheantar,
Fógrá a dhéanamh ag Údarás na Gaeltachta ó thaobh cúrsaí tithíochta san nGaeltacht.
Cuid den dream a bhí ag cruinniú faoi chúrsaí tithíochta i Rosmuc aréir ag tabhairt a dtuairimí faoin gcruinniú agus faoi chúrsaí pleanála sa nGaeltacht.
Tá Údarás na Gaeltachta ag cur straitéis le chéile faoi láthair le moltaí agus treoir a thabhairt faoin mbealach is fearr leis na G teiceanna atá sa nGaeltacht a úsáid.
Tá Claire Hanna bean a rugadh l nGaeltacht na Gaillimhe, ceaptha anois ina Ceannaire ar Pháirtí an SDLP ó thuaidh.
Tá na ceannlínte dearfach den chuid is mó tar éis don Aire Airgeadais is óige ó aimsir Mhichíl Uí Choileáin, Jack Chambers, a chéad Bhuiséad a chur faoi bhráid an Rialtais. Anois agus muid ag breathnú chun tosaigh agus ag faire ar olltoghchán an bhfuil muid in ann mórán a aithint a bheadh ar mhaithe leis an nGaeilge agus leis an nGaeltacht? San eagrán seo de phodchraoladh Seachtain, tá an t-iriseoir Áine Ní Bhreisleáin agus an podchraoltóir Conall Ó Móráin. Foclóir: Cáináisnéis - budget Buiséad - budget Caiteachas - expenditure Airgeadais - financial Urlabhraí - spokesperson Infheistíocht - investment Díograiseach - diligent Feachtas - campaign Géarchéim - crisis Bunriachtanas - essentials Fostaíocht - employment Saol na tuaithe – country life dícheangal - detachment See omnystudio.com/listener for privacy information.
Pléadh cúrsaí fiontraíochta sa nGaeltacht ag Scoil an Phiarsaigh a bhí in Ionad Cultúrtha an Phiarsaigh i Ros Muc Dé hAoine.
Léiríodh imní ag cruinniú cinn bhliana Coláiste na Rinne i nGaeltacht na nDéise le déanaí, faoi líon na ndaltaí atá ag freastal i mbliana ar Scoil na Leanaí, an bhunscoil chónaithe atá mar chuid den choláiste.
Ag caint ar an nGaeltacht mar ionsparáid dá cuid oibre féin ag Comhdháil an Oirdheiscirt amáireach agus dán dá cuid ‘An Sméar Mhullaigh' á dh'aithris aici.
Tá an tríú cosc , in imeacht bliain go leith , buailte ag an gcóras pleanála ar fhorbairtí a thabharfadh deiseanna forbartha agus fostaíochta in Iorras Aithneach , atá ar cheann do na ceantracha is mó atá faoi mhíbhunáiste sa nGaeltacht.
Tá deis ag scoláire éigin PHD lán mhaoinithe dhéanamh in Ollscoil Teicniúil an Oir Dheiscirt ar an bpleanál theanga i nGaeltacht na nDéise.
Fáilte curtha ag Cabrini de Barra roimhi Bhille an Údaráis,agus súil aici go mbeidh tithíocht ar fáil i nGaeltacht na nDéise do lucht labhartha na gaeilge.
Plé ar chúrsaí pleanala san nGaeltacht.
Ní chaith Údarás na Gaeltacht aon airgead ar thograí caipitil sna Déise le breis is cúig mbliana. 2% do bhuiséad na h-eagraíochta a caitheadh ann le breis is sé bliana. Bhfuil éagóir á dhéanamh orthu?
Cabrini de Barra,MacDara Mac Donncha,Dónal Ó Liatháin; Easpa infheistíochta i nGaeltacht na nDéise. An t-ath. Eoghan Ó Cadhla;Lá Fhéile Bhréanainn. Niall Ó Luasa;Muillte gaoithe. Bernie Firtéar;Féile Cheoil an tSamhraidh. Paddy Ó Fiannachta agus daltaí;Rugar.
Anocht a lasfar na coinnle ar mhaithe le leanaí Gaza i mbailte agus i gcathracha ar fuaid na h-Éireann. Thosnaigh an feachtas i nGaeltacht na nDéise agus tá na h-iarrachtaí atá ar bun acu dulta i bhfeidhm go mór ar mmhuintir na h-Éireann.
Pléadh Gaeltacht na nDeise aige cruinniú fén nGaeltacht sa Ghaillimh le déanaí.
Phléigh an TD Marc Ó Cathasaigh Oifig Poist na Rinne anuas sa Dáil tráthnona inné,in iarracht a chinntiú go bhfanfaidh an tseirbhís i nGaeltacht na nDéise.
Cén tionchar a bheas ag na leasaithe ar an mbille um Phleanáil agus Forbartha 2023 ar an nGaeltacht.
Deir ionadaithe ón mbrúghrúpa Bánú go raibh cruinniú dearfach acu leis an Aire Tithíochta Darragh O'Brien i nGaillimh inné ina ndearnadh plé ar chúrsaí tithíochta sa nGaeltacht.
Labhair Conn Ó Muíneacháin le roinnt daoine a bhí ag an agóid sa Daingean faoi chúrsaí tithíochta sa nGaeltacht.
Tá sé curtha in iúl ag an Roinn Oideachais do CONCOS nach bhfuil siad sásta ardú a chuir ar an táille a íocann siad le coláistí Gaeilge ó thaobh an Tréimhse Foghlama sa nGaeltacht. Labhair Maria Nic Dhonncha le Cóilín Ó Neachtain.
Dúirt Kevin O'Hara nach bhfuil údar ar bith nach dtabharfaí ar ais an scéim a bhíodh ag Roinn na Gaeltachta le maoiniú a chur ar fáil do bhóithre sa nGaeltacht.
Cúrsaí tithíochta agus pleanála sa nGaeltacht.
Cúrsaí tithíochta san nGaeltacht agus na treoirlínte nua atá le theacht.
Beidh Tionól Nioclás Tóibín ar bun i nGaeltacht na nDéise deireadh seachtaine na Féile Bríde i mbliana.
Bhí breis is trí scór go leith duine i láthair ag an gcruinniú i gConamara aréir le brú ghrúpa nua a bhunú chun aird a dhíriú ar an ngéarchéim tithíochta sa nGaeltacht.
Plé fós ar bun sna Déise féachaint conas is féidir talamh le h-Údarás na Gaeltachta thabhairt ar láimh le h-aghaidh tithíochta.
Comhairleoir Conor D McGuinness;Tithíocht i nGaeltacht na nDéise. Tim Ó Coileáin;A Chuimhní ar John F Kennedy. Máiréad Uí Lionáird,agus Cáit Mhic Craith; Ról na mban sa teaghlach. Donncha Ó Céilleachair;Sciortain agus caoire.
Cruinniú Poiblí le feachtas a bhunú do na Ceantair Ghaeltachta faoi chúrsáí tithíochta san nGaeltacht .
Dúirt Máir Ní Neachtain má tá rath le bheith ar an bpleanáil teanga go gcaithfear plean náisiúnta a chur le chéile lena chinntiú go mbeidh seirbhísí Stáit ar fáil i nGaeilge sa nGaeltacht. Labhair sí le Máire Áine Ní Chuaig.
Tá leargás tugtha i leabhar nua a fhoilseofar i Rath Cairn san oíche amárach ar an bhfeachtas a bhí ar bun i nGaeltacht na Mí le stádas oifigiúil Gaeltachta a bhaint amach den cheantar.
Tá 100 post breise fógraithe ag an gcomhlacht Freudenberg Medical sa Spidéal ar maidin. Deir Údarás na Gaeltachta go bhfuiltear ag súil go mbeidh 400 fostaithe ag an gcomhlacht ina n-ionaid i nGaeltacht na Gaillimhe as seo go bliain go leith.