Podcasts about ghaeltacht

Ag caint ar na comharthaí Gaeilge a bhí ar Bhealach Chúil an Eargail ag cur in iúl do dhaoine go raibh siad anois sa Ghaeltacht agus na cúiseanna a baineadh anuas iad.

Tá díomá ar an Teachta Dála Aindrias Ó Muimhneacháin faoin ráiteas a thug Comhairle Contae Chorcaí do Raidió Na Gaeltachta an tseachtain seo caite, ag leagan amach canataobh nach n-úsáideann siad coinníollacha teangan nó aon bheartas eile dá leithéid, ar fhorbairtí tithíochta sa Ghaeltacht.

Cad is féidir le feisire Pharlaimint na hEorpa a dhéanamh chun tacú le tógáil tithe sa Ghaeltacht do mhuintir na Gaeltachta?

Seo an Seachtain Náisiúnta Rothaíochta agus tá tuairisc seolta ag Red Click, ag rá go bhfuil imní ar leath na ndaoine fásta sa tír seo a dhul a rothaíocht mar go bhfuil imní orthu faoi chúrsaí sábhailteachta ar na bóithre, cén tuairim atá ag Sean Ó Baoill?

Tá triúr dalta as Scoil Taobhóige, An Clochán sa Ghaeltacht lár i gcoimhlint sa chomórtas IQ Róbataice i gComórtas Domhanda Róbataice, an VEX i Dallas Mheiriceá an tseachtain, áir a mbeidh sé chluiche le himirt acu inniu lena róbat Jeremiah.

Tá iniúchadh déanta aige faoin scéal nach gcuireann Comhairle Contae Chorcaí coinníollacha teangan i bhfeidhm ar fhorbairtí tithíochta sa Ghaeltacht.

Cúrsa nua i mbainistíocht agus Gnó Digiteach le cuir ar fáil in Uíbh Rathaigh

Five All-Ireland medals, three National Leagues, ten Munster titles, three All-Stars and one Footballer of the Year award... Marc Ó Sé is a true legend of the game and we're delighted that he joined us on William Hill's The Square Ball this week.There was a lot to touch on in this interview ranging back to his early days with An Ghaeltacht and growing up in a football obsessed household, to breaking onto the panel under Páidí Ó Sé and going on to win five All-Ireland titles. Sit back, relax and enjoy, this is The Marc Ó Sé episode of William Hill's The Square Ball.00:00 - Introduction09:30 - Marc Ó Sé Interview17:15 - Brother Battles26:00 - Páidí Ó Sé31:30 - Pressure of the Ó Sé Name39:50 - Kerry Panel52:20 - Tyrone1:02:30 - Dealing with Defeat1:11:20 - Donegal1:20:20 - Some Great Stories!

De réir an Teachta Dála do Shinn Féin tá An Creat Pleanála Náisiúnta lag ó thaobh tithíocht sa Ghaeltacht de.

Beidh lá traenála, eagraithe ag cuid d'Oifigigh Pleanála Teanga na Gaillimhe, ar siúl inniu in Áras na nGael, i nGaillimh.

Tá fadhb mhór ag scoileanna tuaithe sa Ghaeltacht múinteoirí ionad le Gaeilge a cheapadh, a dúirt príomhoide Scoil Náisiúnta Bhaile na Finne Shane Mac Laifeartaigh.

Chuir an Feisire Eorpach Cynthia Ní Mhurchú ráiteas ana-láidir amach cúpla lá ó shin agus í ag maíomh go raibh bás i ndán don Ghaeltacht mura scaoiltear na srianta pleanála atá ag tachtadh na Gaeltachta dar léi.

Agallamh le Dónall Ó Cnáimhsí, Oifigeach Pleanála Teanga do Limistéar an Iarr-Thuaiscirt, i ndiaidh do bheith sa Bhruiséil mar chuid den fheachtas Tintéan don Ghaeltacht ar na mallaibh.

Jerry spoke to Dara O’Cinneide, former senior Kerry footballer who captained Kerry to the All-Ireland title in 2004 and An Ghaeltacht player, about the unveiling of the Corn Mhíchíl Uí Mhuircheartaigh, which is to honour and remember the GAA icon, who made every match unforgettable for generations of fans.

Mír ón agóid ag pobal na Gaeilge - Conradh na Gaeilge, Bánú agus Tinteán don Ghaeltacht i measc ghrúpaí Gaeilge eile - os comhair na Dála i ndiaidh. Le hagallaimh ó Kate Ní Dhubhlaoich, Conchúr Ó Muadaigh, Dónall Ó hÉigeartaigh, Mobhí de Búrca, Pádraig Mac Brádaigh, daltaí ó Ghaelcholásite Chill Dara, Conor McGuinness, Shónagh Ní Raghallaigh agus Aodhán Ó Dea.

Beidh roinnt imeachtaí ar siúl ag Chlub Rothaíochta Chú Uladh sa Ghaeltacht Lár ar an mhí seo chugainn agus tá an t-eolas uilig ag Pól dúinn.

Tá toscaireacht de chuid an ghrúpa feachtais Tinteán sa Bhruiséil inniu leis an ghéarchéim tithíochta atá sa Ghaeltacht a phlé le feisirí parlaiminte de chuid na hEorpa.

Cuid den dream a bhí ag ócáid filíochta Dé Ceadaoin i mBaile Chláir áit ar seoladh leabhar filíochta a chuir gasúir as scoileanna sa Ghaeltacht agus i gCathair na Gaillimhe le chéile.

Agallamh le Róisín Ní Chinnéide faoi leirsiú de chuid Tinteán don Ghaeltacht agus Bánú faoin ghéarchéim tithíochta sa Ghaeltacht taobh amuigh d'Áras an Chontae i nGaillimh

Beidh deis ag muintir Ghaeltacht na Mí a gcuid tuairimí a thabhairt faoin bhfís atá acu d'Éire Aontaithe ag an Tionól Pobail Bhaile Ghib a bheas á reáchtáil ag Sinn Féin anocht i Halla Bhaile Ghib.

Agallamh le Dónall Ó Cnáimhsí, an tOifigeach Pleanála Teanga don Iarr-Thuaiscirt, faoin fheachtas Tinteán don Ghaeltacht agus fadhbanna áitiúla ó thaobh na tithíochta de.

Ursula Ní Shionainn, OPT Ghaeltacht na Mí ag labhairt faoin méid atá leagtha amach do cheiliúradh 90 bliain Ráth Chairn.

Tá an darna sraith de Grá ar an Trá ag toiseacht anocht tar éis é a chuir ar athló roimhe seo de bharr cúinsí ar leith. Bhí an clár le craoladh i mí Dheireadh Fómhair anuraidh nuair a tháinig sé chun solais go raibh duine de na rannpháirtithe ciontaithe as ionsaí a dhéanamh ar bhean. Rinneadh athochtar rannpháirtí ag dul san iomaíocht don duais €10,000 agus beidh bean an tí, Síomha Ní Ruairc, man an tí, James Kavanagh agus an Cigire Grá Gráinne Seoighe i lár an aonaigh. Ar Seachtain, labhair Síomha Ní Ruairc faoin rógaireacht sa teach.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Tá sí ar an cheoltóir aonair is mó rath as Éirinn riamh le os coinn 85 milliún album díolta aici. Tá clú agus cáil bainte amach ag Enya ó thosaigh sí ag ceol siar ag tús an 1980óidí lena teaghlach sa bhanna ceoil Clannad. Ina dhiaidh di an ghrúpa a fhágáil tar éis dá bhliain, bhain sí a ‘big break' amach i 1988. Amharcann an leachtóir Katie Whelan siar ar na conspóidí, na bagairtí agus an saol cúlánta a chruthaigh sí. Foclóir: Osnádúrtha: Otherworldly Ceirnín: Record D'aon ghnó: Deliberately Ráth: Success Aineolas: Ignorance A bhuí le: Thanks to Bua: Gift or attribute Camchuairt: Tour Achrann: Acrimony Cúinsí: Circumstances Ag tús na mílaoise: At the turn of the millenium Uchtú: Adopted Íospartaigh: Victims De réir dealraimh: Apparently Géilleadh: To cave or to yield Fuaimrian: Soundtrack Faoi cheilt: To conceal Bean aimsire: Maid See omnystudio.com/listener for privacy information.

Tá iarratais a nglacadh anois ag an chlár Cumasú do mhná as an Ghaeltacht nó a bhfuil cónaí orthu sa Ghaeltacht le tacú leo a gnó féin a bhunadh. Tá Marianne ag tabhairt tuilleadh eolais dúinn faoin ábhar seo.

Tá An Ghaeltachta Rugbaí ag ceiliúradh 20 bliain ar an bhfód.

Ag trácht ar na deacrachtaí a bhaineann le treoireacha pleanála sa Ghaeltacht.

John Connolly, TD ag labhairt faoi cúrsaí tithíochta sa Ghaeltacht.

Ag deireadh na seascaidí, bhí meath ollmhór tagtha ar an Ghaeltacht de bharr eisimirce, dífhostaíochta agus bochtanais, le daoine óg ag imeacht ar mhaithe le saol níos fearr a bheith acu. Labhraíonn Ciarán Dunbar le Rónán Mac Con Iomaire faoina leabhar úr ‘An Ghluaiseacht, Scéal Chearta Sibhialta na Gaeltachta', agus faoin ghluaiseacht chonspóideach agus radacach as iarthar na tíre a sheas an fhód in aghaidh an chórais. Foclóir - Glúin : Generation - Gríosaithe : Incited - Comharthaí bóthair : Road signs - Anonn is anall : Back and forth - Dioscúrsa : Discourse - Éileamh : Demand - Imirce : Emigration - Déan talamh slán de : Presume - Stáisiún raidió bradach : Pirate radio station - An Clochán : Clifden - Cloch na Rón : Roundstone - Imeallach : Peripheral - In éag : expired - Agóid : Protest - Aighneas : Disagreement - Claonadh : Bias - Dul chun cinn : Advancement - Dualgas : Obligation.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Deireadh ag breandán Ó Grifín le Dáil Éireann agus é sásta go ndein sé dhícheal le linn a thréimhse mar Theachta Dála. Díomá air nár eirigh leis breis leapacha a oscailt in Oispidéal Pobail Chorca Dhuibhne, agus go bhfuil fadhb fós le cúrsaí pleanála sa Ghaeltacht.

Sheoladh feachtas nua uile-Éireann TINTEÁN le béim a chur ar an easpa tithíochta atá ar fáil in sna ceantracha Gaeltachta. Agus olltoghchán ag teannadh linn, tá sé i gceist ag TINTEÁN cur ina luí ar pholaiteoirí gur gá todhchaí na nGaeltachtaí a chosaint agus tithíocht a chur ar fáil sna ceantair éagsúla. Labhraíonn Tessa Fleming le Maitiú de Hál, ball de TINTEÁN/BANÚ, faoin troid ar son na Gaeltachta. Foclóir: Fréamhaithe - Rooted: Éileamh - Demand: Camchuairt - Tour: Stocaireacht – Campaigning: Ar leaic na dorais – on the doorstep: Forleathan – Widespread: Córasach - Systemic: Sain riachtanais – Specific requirements: Béal Átha na Sluaighe - Ballinasloe: Misneach – Encouragement: Iarratas – Application: Bánaithe - Abandoned: Toil – Will: Tá sé ar na bacáin - In course of preparation: Titim leanúnach - Continual fall: Daonáireamh – Census: Treocht - TrendSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Bhí Conor Ó Gallachóir i láthair ag an chruinniú faoi chúrsaí tithíochta sa Ghaeltacht a bhí eagraithe ar an Fhál Carrach agus labhair sé le roinnt dá raibh i láthair.

Tá sé ráite ag an eagraíocht Gaeloideachas go bhfuil siad míshásta leis an gcreat pholasaí don oideachas lán-Ghaeilge lasmuigh den Ghaeltacht atá feicthe acu.

Tá easpa maoiniú curtha ar fáil den Ghaeilge agus den Ghaeltacht sa mbuiséad agus go bhfuil easpa tuisceana agus físe ar an Rialtas ó thaobh na ndúshlán atá ag cuir isteach ar cheantair Gaeltachta.

Tuairisc ó Aoife ar chruinniú faoí thithíocht sa Ghaeltacht a bhí ar bun sa Daingean aréir. Chomh maith leis sin í plé tionscail an éadaigh agus cúrsaí tímpeallachta le Máire Ruiséal,Jane Ni Ghairbhí agus Cliodhna Ní Bheaglaioch.

Beidh cruinniú poiblí in Ostán Bhenners sa Daingean tráthnona le cúrsaí tithíochta sa Ghaeltacht a phlé. Siad Bánú agus Conradh na Gaeilge tá mbun eagraithe ar an ócáid.

Máirín Ní Shiadhial, coiste pleanáil teanga Ghaeltacht na Mí ag labhairt faoi imeachtaí an cheantair sin.

Nuair a smaoiníonn muid ar Ghaeltacht, is minic a thagann íomhá chugainn d'áit iargúlta, cois farraige, ar imeall na tíre. Ach le 100 bliana anuas, rinneadh iarrachtaí déanta le nua-Ghaeltachtaí a bhunú sna cathracha agus ar imeall na bailte móra. Amharcann Ursula Ní Shionainn siar ar roinnt de na hiarrachtaí seo. Cad chuige gur éirigh le ceann nó dhó ach gur theip ar an chuid is mó acu? See omnystudio.com/listener for privacy information.

Súil ag Niall Ó Luasa go gcuirfidh an deontas do Shlí Ghaeltacht Mhúscraí feabhas ar an gcosán agus go meallfar breis cuairteoirí an dúthaigh.

Bhailigh 30 éigin duine i Halla Pobail na Rinne aréir, do chruinniú poiblí fén ngéarchéim tithíochta sa Ghaeltacht, eagraithe ag Conradh na Gaeilge, Bánú agus Comhlucht Forbartha na Rinne. Bhí ár dtuairisceoir Dáithí de Mórdha i láthair.

Dúirt an tAire go gcaithfear tacaíocht agus cosaint a thabhairt don Ghaeltacht trí infheistíocht agus beartais tosaíochta a chur ar fáil.

Beidh cruinniú poiblí ar siúl in Ionad Pobail na Rinne Dé Máirt seo chugainn, an 24ú lá agus é á eagrú ag Conradh na Gaeilge, agus an grúpa feachtais ar son tithe sa Ghaeltacht, BÁNÚ.

Beidh teacht le chéile ar siúl ag pobal na Gaeilge sa Ghearmáin an deireadh seachtaine seo ag Tionól na Gearmáine i Frankfurt agus beidh Dónall é féin i láthair.

Beidh a gCruinniú Cinn Bhliana ar siúl ag Gaeltacht Bheo Fhánada anocht ag a hocht a chlog in Ionad Pobail Thráigh a'Locha. Eolas ag Michéal faoin mhéid atá ar bhun ag an choiste agus na spriocanna atá acu.

Ursula Ní Shionnáin, OPT Ghaeltacht na Mí ag labhairt faoi cheardlanna atá ar bun acu.

Bhí Maitis ag scannán Kneecap thall i Nua Eabhrach agus tá sé linn ag inse dúinn cad a shíl sé do.

Cuirfear tús le Féile Ghaeltacht Thír Eoghain i gCabhán an Chaorthainn seachtain ón Luain. Seo'd an 13ú uair a bheas an fhéile á reáchtáil.

Éamon Ó Cuív Dúirt sé go bhfuil gníomh práinneach ag teastáil chun aghaidh a thabhairt ar an tionchar fadtéarmach atá ar an teanga leis an oiread daoine atá a lonnú go dtí an Ghaeltacht le dhá bhliain anuas.

Reáchtálfar léirsiú taobh amuigh de Theach Laighean ag 11.00 maidin inniu chun aird a dhíriú ar an nGéarchéim Tithíochta sa Ghaeltacht.

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall. * Inniu an t-ochtú lá déag de mhí na Bealtaine. Is mise Alanna Ní Ghallachóir.  Rinneadh ionsaí ar Phríomhaire na Slóvaice Dé Céadaoin agus é taobh amuigh de chultúrlann i mbaile beag darb ainm Haldlova, i ndiaidh cruinniú a bhí aige. Tuairiscíodh gur lámhachadh ceithre huaire é agus gabhadh an té a rinne an t-ionsaí lámhaigh air ar láthair na coire. Gortaíodh go dona Príomh-Aire Fico agus dúradh go raibh sé ag streachailt leis an bhás, ach tar éis cúig uair faoi obráid, go raibh drochbhail sheasmhach air. Sa tSlóvaic agus san Aontas Eorpach, is pearsa conspóideach é Fico, mar gheall ar a éilimh chun deireadh a chur le cúnamh míleata don Úcráin agus stop a chur leis na smachtbhannaí eacnamaíochta ar an Rúis. Tá taighde nua foilsithe ag Údarás na Gaeltachta, ina léirítear go bhfuil an líon teaghlach sa Ghaeltacht ag méadú níos gasta ná an líon tithe, agus is mó tithe atá folamh i gceantair Ghaeltachta ná mar atá go náisiúnta. Ón bhliain 2016, tharla méadú 6% ar an líon teaghlach sa Ghaeltacht, agus níor tharla ach méadú 5% ar líon na dtithe. Bhí an taighde bunaithe ar Dhaonáireamh 2022 agus b'é an Dr Séin Ó Muineacháin a rinne é. Fuair an taighdeoir amach gurb iad na contaetha Gaeltachta na contaetha ina bhfuil an líon is mó tithe saoire in Éirinn, go háirithe i gContae Chiarraí agus i gContae Dhún na nGall. Dúirt Údarás na Gaeltachta go mbeadh tábhacht leis an taighde seo agus tithíocht na Gaeltachta á forbairt acu, agus go bhfuil breis tithíochta de dhíth ar na ceantair Ghaeltachta.  Oíche Dé hAoine seo caite, bhí radharc draíochtúil ann nuair a bhí na Saighneáin nó na Gealáin Thuaidh le feiceáil ar fud an domhain, agus an Eoraip san áireamh. Bhí Na Saighneáin dathúla le feiceáil mar gheall ar an stoirm gheomaighnéadach ba mhó a bhuail an domhan leis na cianta agus cuireadh amach rabhadh annamh grianstoirme, toisc go raibh baol dochair ann ar an eangach leictreachais, bonneagar, agus satailítí. Tá seans ann gur thig linn Na Saighneáin a fheiceáil arís i mbliana agus an ghrian ag barr a gníomhaíochta timthrialla i láthair na tréimhse seo. * Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta. * GLUAIS ionsaí lámhaigh - shooting attack láthair na coire - the crime scene taighde - research de dhíth - needed stoirm gheomaighnéadach - geomagnetic storm eangach leictreachais - electricity grid