Goidelic language spoken in Ireland and by Irish people
POPULARITY
Categories
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an ceathrú lá de mhí Dheireadh Fómhair. Is mise Eoin Ó Seachnasaigh.Tuairiscítear go ndeachaigh fórsaí míleata Iosrael ar bord chuile bhád sa gcabhlachán Sumud atá ag iarraidh soláthairtí fóirithinte a thabhairt isteach go Gaza. Is Éireannaigh iad seisear déag as thart ar 200 oibrí deonach atá gafa ag Iosrael Bhí an grúpa ilchultúrtha ag tabhairt cúnaimh, bia agus leigheas go Gaza nuair a stop fórsaí Iosrael iad, thart ar 80 ciliméadar ón gcladach in uiscí idirnáisiúnta. Bhí Greta Thunberg i measc na ndaoine a gabhadh, chomh maith leis an bhfuirseoir Tadhg Hickey agus an Seanadóir de chuid Shinn Féin, Chris Andrews Tharla agóidí ar fud an domhain nuair a cuireadh stop leis an misean agus cáineadh an eachtra go hidirnáisiúnta. Meastar go dtógfar na daoine a gabhadh go hIosrael agus go ndíbreofar iad. De réir tuairiscí oifigiúla, tá breis is 65,000 duine maraithe ag fórsaí Iosrael go dtí seo, ach is dócha go bhfuil an fíorfhigiúr i bhfad níos airde ná sin.I gcathair Dhoire, tá sé ráite ag an gcomhlacht foilsitheoireachta Cló Cholmcille go bhfuil díomá mhór orthu gur gá dóibh díospóireacht phoiblí faoin toghchán uachtaránachta a chur ar ceal. Bhí cuireadh curtha acu ar na hiarrthóirí don uachtaránacht chuig ócáid an tseachtain seo chugainn, ach ní bhfuair siad ach freagra amháin, ó Catherine Connolly, an t-aon chainteoir líofa Gaeilge sa rás. Cé nach raibh Connolly in ann freastal, chuaigh sí i dteagmháil leis an lucht eagraithe chun leithscéal a ghabháil. Níos suntasaí, dar le urlabhraí Chló Cholmcille, níl freagra ar bith faighte go fóill ó Heather Humphreys ná ó Jim Gavin. Dúirt Cló Cholmcille gur deis iontach a bhí ann chun todhchaí an oileáin ar fad a phlé, ach b'fhéidir nach raibh mórán measa orthu de bhrí nach féidir leo vótáil sa toghchán seo. Chuir Nuacht TG4 ceist ar oifig phreasa Heather Humphreys agus Jim Gavin cén fáth nár fhreagair siad an cuireadh, ach ní bhfuair na craoltóirí freagra ach an oiread.Fógraíodh maidin inné go bhfuil an scríbhneoir, craoltóir agus déantóir clár faisnéise, Manchán Magan, imithe ar shlí na fírinne. Cúig bliana le cois an leathchéid a bhí sé. Thug Manchán le fios in agallamh a rinne sé ar Raidió RTÉ an mhí seo caite go raibh sé ag fáil bháis le hailse a bhí scaipthe go dtí áiteacha go leor ina cholainn. Sa mbliain 1970 a tháinig an Maganach ar an saol agus tógadh i nDomhnach Broc i mBaile Átha Cliath é. Rinne sé céim sa Ghaeilge agus sa Dlí i gColáiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, sular bhain sé aitheantas amach mar dhuine de cheannródaithe shéanra an chláir taistil i nGaeilge. Ní hamháin sin, ach labhair agus scríobh sé go machnamhach le linn a ghairme faoin mhiotaseolaíocht, faoin stair agus faoi chúrsaí teangeolaíochta na hÉireann, go háirithe i leabhair ar nós Thirty-Two Words for Field: Lost Words of the Irish landscape. Bhí sé le feiceáil le déanaí ar TG4 leis an tsraith Ag Triall ar an Tobar, atá fós ar fáil ar sheinnteoir TG4. Maireann a bhean chéile Aisling, a mháthair Cróine agus triúr eile dá theaghlach.*cabhlachán - flotillasoláthairtí fóirithinte - aid provisionsfuirseoir - comedianurlabhraí - spokespersondéantóir clár faisnéise - documentary maker
Tá comhairle Cathrach Bhéal Feiriste tar éis glacadh leis an gcéad pholasaí Gaeilge do chuid an údaráis áitiúil ansin.
Ball de Chonradh na Gaeilge in Luimneach ag caint faoin ócáid cuimhneacháin Sheáin Uí Mhorónaigh – iarstiúrthóir an Chomhlachais Náisiúnta Drámaíochta.
An togra Mozilla Common Voice - Údarás na Gaeltachta ag iarraidh ar phobal na Gaeilge a bheith páirteach.
An méid a bhí le rá ag Iar-Aire na Gaeltachta agus Uachtarán Oireachtais na Gaeilge Éamon Ó Cuív agus é ag Ionad an Bhlascaoid le deireanas.
Dúirt an t-iarrthóir neamhspleách i dtoghchán na hUachtaránacht agur spreag an craoltóir le RTÉ Raidió na Gaeltachta, Rónán Mac Aodha Bhuí í, le cur lena cuid Gaeilge.
Rinne na sluaite freastal ar fhéile Dorn san Aer a bhí ar siúl i ndíl chuimhne ar an chraoltóir Ronan Mac Aodha Bhuí. D'oscail ambasadóir na Palaistíne, an Dr Jilan Wahba Abdalmajid an fhéile go hoifigiúil agus labhair sí in Arabis agus ina dhiaidh sin léigh Fionnuala Nic Aodha Bhuí, iníon le Rónán aistriúchán Gaeilge de chuid cainte an ambasadóra.
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an seachtú lá is fiche de mhí Mheán Fómhair. Is mise Oisín Mac Conamhna.Dé hAoine i Londain, caitheadh amach an cás i gcoinne Liam Óg Ó hAnnaidh, ball den ghrúpa ceoil Kneecap. Cuireadh ina leith gur thug sé tacaíocht d'eagraíocht thoirmiscthe, nuair a tháinig físeán de cheolchoirm a rinne an grúpa i Londain i mí na Samhna 2024 chun aird na bpóilíní, tar éis dóibh a ndlúthpháirtíocht le muintir na Palaistíne a chur in iúl ag an bhféile Coachella sna Stáit Aontaithe i mí Aibreáin. Dúirt an Príomh-Bhreitheamh Paul Goldspring go raibh an cúiseamh neamhdhleathach, mar níor thug an tArd-Aighne agus an Stiúrthóir Ionchúiseamh Poiblí a gcead dó dul ar aghaidh laistigh de sé mhí, agus bhí an cead a thug siad lá thar am. Dúirt Ó hAnnaidh nach raibh an cás faoi sceimhlitheoireacht, acht faoi Gaza. Bhí Blinne Ní Ghrálaigh KC, abhcóide Chonradh na Gaeilge i Londain i gcás leacht cuimhneacháin Margaret Keane, ina fhoireann cosanta.D'fhoilsigh an Roinn Cultúir, Cumarsáide agus Spóirt anailís costais is tairbhe ar an mBunioncam do na hEalaíona, a shocraigh gur as gach euro a caitheadh, cruthaíodh €1.39 de thairbhí sóisialta agus eacnamaíochta. Thosaigh an scéim píolóta in 2022, agus ó shin tá 2000 ealaíontóirí ag fáil €325 inaghaidh an tseachtain, chun deis a thabhairt dóibh díriú isteach ar a n-obair chruthaitheach. Tá an scéim chun críochnú i mí Feabhra 2026, acht tá an rialtas ag obair ar cheann nua, a bheidh mar chuid de Bhuiséad 2026.Foilsíodh staidéar faoi bhlaosc de Homo longi, an speiceas de daoine ársa ar a thugtar na “Deiniseóbhaigh”, san irisleabhar “Science” an tseachtain seo. D'aimsíodh an blaosc in Yunxian sa tSín, agus de réir na hanailíse, tá sé thart ar mhilliún bliain d'aois. Tá an iontaise brúite go dona, acht bhí na heolaithe in ann é a scannáil, an dífhoirmiú a bhaint de go digiteach, agus priontáil thríthoiseach a dhéanamh de cheann ceartaithe, a chruthaíonn gur Deiniseóbhach a bhí i gceist. Tá an fhionnachtain tábhachtach, má tá sé dátaithe i gceart, mar tá an blaosc i bhfad níos sine ná gach iontaise eile de chuid na nDeiniseóbhach a aimsíodh cheana; agus léiríonn sé an fhéidearthacht go bhfuil ár speiceas fhéin, Homo sapiens, i bhfad níos sine ná a ceapadh cheana freisin. Agus tá oidhreacht na nDeiniseóbhach inár measc go fóill; mar atá cúpla faoin gcéad de DNA Néandartálach i ngach duine ar domhan seachas na hAfraicigh fho-Shaháracha, tá cúpla faoin gcéad de DNA Deiniseóbhach fós i ndaoine éagsúla in oirdheisceart na hÁise agus ar oileáin an Aigéin Chiúin.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISeagraíocht thoirmiscthe - proscribed organisationPríomh-Bhreitheamh - Chief JusticeArd-Aighne - Attorney-GeneralStiúrthóir Ionchúiseamh Poiblí - Director of Public Prosecutionsanailís costais is tairbhe - cost-benefit analysisBunioncam do na hEalaíona - Basic Income for the Artsblaosc - skullDeiniseóbhach - DenisovanAfraicigh fho-Shaháracha - sub-Saharan Africans
Ennis is at the heart of a new Irish language enterprise, Inis Dom!, designed to support and celebrate the use of Irish in local businesses. Led by Líonra na hInse and An Clár as Gaeilge, and supported by Foras na Gaeilge, this initiative aims to make Irish a practical and powerful tool for business in the town. Alan Morrissey spoke with Leah Ní Thailtigh, Oifigeach Pleanála Teanga le Líonra na hInse, An Clár as Gaeilge and Ruairí Henchy, Oifigeach Forbartha Gaeilge live in studio on Friday's Morning Focus.
Bronntar marcanna breise ar dhaltaí Ardteiste na tíre seo a dhéanann a gcuid scrúduithe trí mheán na Gaeilge ach níl seo amhlaidh i gcás na dtograí a bhíonn ar bun acu d'ábhair phraiticiúla don Ardteist.
A record number of secondary school students were offered Irish exemptions in the 2024-2025 school year, according to figures from a TG4 Investigates series due to be broadcast tonight.Over 60,000 students were not required to study Irish, up more than 5,000 from the previous year…The Director of the National Association of Principals and Deputy Principals, Paul Crone, claimed that part of the reason for this is the pressure put on principals by parents.Joining Andrea to discuss this is Eric Nelligan, Assistant Principal and member of Aontú, Bill Clear, local Naas Councillor, Aodhán O'Dea. Director of Development with Conradh na Gaeilge, Lisa O'Sullivan Shaw (@modernirishmom on Instagram) and more.
Last Saturday, an estimated 25,000 people travelled from across the island of Ireland to gather in Dublin and march through the streets of the capital calling for the protection of the Irish language.Participants in Cearta, the first major Irish language demonstration in over a decade, demanded action from Government on housing, education and funding for Gaeltacht communities and Irish speakers.Their calls come at a time when the Irish language is clearly enjoying a bit of a moment. Three years ago, the Irish-language film An Cailín Ciúin experience global success and acclaim after it was shortlisted for an Oscar. And the worldwide popularity of Northern Irish rap group Kneecap, has brought the language to the masses in a way never seen before.But, despite this cultural momentum and growing appreciation of the national language, are policymakers doing enough to ensure its survival?Irish Times Irish language editor Éanna Ó Caollaí discusses the historic turnout at last weekend's CEARTA protest and whether an Gaeilge's pop culture moment could translate into how we fund, support and perceive the national language.Presented by Sorcha Pollak. Produced by Suzanne Brennan and Andrew McNair. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
On Wednesday, September 24th, 2025, Munster GAA will be celebrating our Culture with an Oíche Ghaelach in Clarecastle GAA Club. On Tuesday's Morning Focus, Alan Morrissey was joined by Síle ní Dheargáin, Oifigeach Gaeilge for Clarecastle GAA, teacher in Gaelcholáiste an Chláir and Aedín ní Bhrian, Oifigeach Gaeilge for Munster GAA.
[English version below] Tá go leor cainte déanta le blianta beaga anuas faoi scannal na n-áras máithreacha agus leanaí, agus is anois atá scribhneoirí agus ealaíontóirí eile tosaithe ag dul i ngleic leis an uafás. Chuige sin, tá Micheál Ó Conghaile aitheanta mar dhuine de phríomhscríbhneoirí próis na Gaeilge. Tá sé cruthaithe go minic aige nach leasc leis cúinní dorcha na hÉireann a ransú agus solas an lae a scaoileadh isteach orthu. Láithreoir: Seán Ó Catháin Aíonna: Micheál Ó Conghaile [Leagan Gaeilge thuas] The mother and child homes scandal has been the subject of intense discussion in recent years. Now, writers and artists are beginning to confront the painful realities. This book offers a fresh perspective from an author known for his willingness to explore Ireland's darker aspects and bring them to light. Presenter: Seán Ó Catháin Guests: Micheál Ó Conghaile
Bhí mór shiúil naisiúnta ar bun i mBaile Átha Cliath faoi chearta na Gaeilge agus na Gaeltachta.
Cén teachtaireacht atá faighte ag ionadaithe tofa o mhór shiúil na Gaeilge agus cén fáth nach bhfuil iarrthóir fhéin ag Sinn Féin.
Chuaigh na mílte Gaeilgeoirí chun sráide i mBaile Átha Cliath Dé Satharn sa chéad agóid náisiúnta ar son na Gaeilge san ardchathair le breis agus deich mbliana. Ach an raibh duine ar bith ag éisteacht leo? Ar Seachtain, phléigh na hiriseoirí Áine Ní Bhreisleáin agus Ciarán Dunbar faoin mórshiúil stairiúil le Tessa Fleming. Foclóir: • Éileamh: Demand • Fiúntas: Merit or value • Aird: Attention • Gríosaigh: Incite • Meastachán: Estimation • A neartú: To strengthen • Feiceáileach: Visible • Cuí: Proper • Feirsteach: Someone from Belfast • Bratach: Flag • Tapaigh: To seize or grasp • Díolúintí: Exemptions • Breatnaise: Welsh • A dhath: Diddly-squat or nothing • Tithe folmha: Vacant homes • Maram: I suppose • Cáinaisnéis: Budget See omnystudio.com/listener for privacy information.
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/284tlwcd Contact: irishlingos@gmail.com Thousands participate today in a major protest, RIGHTS, for the language. Na mílte páirteach inniu i mór-agóid, CEARTA, ar son na teanga. Thousands took part today in a major national protest on behalf of the Irish language and the Gaeltacht. Ghlac na mílte páirt inniu i mór-agóid náisiunta ar son na Gaeilge agus na Gaeltachta. The protest was called RIGHTS, and people came from all over the country to attend. CEARTA ab ainm don agóid, agus tháinig daoine ó gach cearn den tír le freastal uirthi. The crowds marched from Parnell Square to Leinster House. Mhairseáil na sluaite ó Chearnóg Parnell go dtí Teach Laighean. Irish and Gaeltacht groups participated, along with schools, third level students, co-operative teachers, musicians and families. Bhí grúpaí Gaeilge agus Gaeltachta páirteach ann, mar aon le scoileanna, mic léinn triú leibhéil, múinteoirí comharchumainn, ceoltóirí agus teaghlaigh. CEARTA was the first such national protest on behalf of the Irish language and the Gaeltacht in over a decade. Bhí CEARTA ar an gcéad agóid náisiúnta dá leithéid ar son na Gaeilge agus na Gaeltachta le breis agus deich mbliana anuas. Among their demands, they are seeking fair funding, the right to live in the Gaeltacht, reform of the education system, and the fulfillment of long-promised language rights, Conradh na Gaeilge said today. I measc na n- éileamh atá acu, tá siad ag lorg maoiniú cothrom, an ceart chun cónaí sa Ghaeltacht, athchóiriú ar an gcóras oideachais, agus comhlíonadh cearta teanga a gealladh le fada, a dúirt Conradh na Gaeilge inniu. In a statement issued by the Department of Rural, Community and Gaeltacht Development today, Minister Dara Calleary said that he is currently focusing on securing more funding for the language and the Gaeltacht in Budget 2026. I ráiteas a chuir an Roinn Forbartha Tuaithe 's Pobail agus Gaeltachta ar fáil inniu, dúirt an tAire Dara Calleary go bhfuil sé ag díriú faoi láthair ar níos mó maoinithe a fháil don teanga agus don Ghaeltacht i mBuiséad 2026. He also indicated that investment in the language has increased over the past five years. Thug sé le fios freisin go bhfuil ardú tagtha ar infheistíocht sa teanga le cúig bliana anuas. "It's true that we have more funding now." "Tá sé fíor go bhfuil nios mó maoinithe againn anois. "But that is true for every sector," said Julian de Spáinn, Secretary General of Conradh na Gaeilge at the protest today. Ach tá an méid sin fíor i gcás gach earnála" a dúirt Julian de Spáinn, Ard-Rúnaí Chonradh na Gaeilge ag an agóid inniu. "It's easy to have 'more' when the starting point is so low at first." "Tá sé furasta ‘níos mó' a bheith agat nuair atá an túsphointe chomh híseal ar dtús. The government spends only 0.1% of state expenditure on Irish and Gaeltacht matters. Ní chaitheann an rialtas ach 0.1 faoin gcéad de chaiteachas an stáit ar chúrsaí Gaeilge agus Gaeltachta. "That is scandalous and there is no other option now than to radically increase funding." Tá sé sin scanallach agus agus níl aon rogha eile anois seachas ardú radacach a dhéanamh ar an maoiniú." The protest also focused on language rights in the north. Díríodh freisin le linn na hagóide ar chearta teanga ó thuaidh. An Dream Dearg is a pressure group for the language in Northern Ireland. Is brúghrúpa ar son na teanga i dTuaisceart Éireann é An Dream Dearg. A spokesman for that group, Ciarán Mac Giolla Bhéin - who is also the current President of Conradh na Gaeilge - said that despite the Identity and Language Act being in force in the north for the past few years, the rights promised therein have been slow to come, with the DUP constantly obstructing any progress in that area, he said. Dúirt urlabhraí de chuid an ghrúpa sin, Ciarán Mac Giolla Bhéin - atá ina Uachtarán ar Chonradh na Gaeilge faoi láthair f...
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an fichiú lá de mhí Mheán Fómhair. Is mise Liam Ó Brádaigh. Tá go leor daoine sa tionscal scannánaíochta agus níos faide i gcéin ag tabhairt ómós do Robert Redford, a fuair bás Dé Máirt. Tháinig an t-aisteoir agus stiúrthóir aitheanta chun cinn i róil scannán lena n-áirítear The Sting (a bhuaigh sé a chéad Oscar ina leith in 1973) Butch Cassidy and the Sundance Kid agus The Way We Were. Bhunaigh sé féile scannán Sundance freisin, agus chuidigh sé le scannánóirí neamhspleácha Meiriceánacha a chothú agus a chur chun cinn, lena n-áirítear Chloé Zhao, Quentin Tarantino, agus Richard Linklater. Chomh maith lena chuid oibre scannánaíochta, bhí cáil ar Redford as a dhíograis don ghníomhaíocht chomhshaoil.Rinne Uachtarán Stáit Aontaithe Mheiriceá, Donald Trump, a dhara cuairt stáit ar an Ríocht Aontaithe an tseachtain seo. I gCaisleán Windsor, tionóladh ceann de na searmanais mhíleata is mó i gcuimhne na ndaoine do cheannaire eachtrach ar cuairt. Lasmuigh den chaisleán, áfach, mháirseáil na mílte agóideoir chun cur i gcoinne na cuairte. Bhí comharthaí ag roinnt agóideoirí a raibh manaí scríofa orthu, lena n-áirítear “ní hea don chiníochas”, “ní hea do Trump” agus “stop ag armáil Iosrael”. Ag preasagallamh leis an bPríomh-Aire, Keir Starmer, dúirt Trump nach raibh sé i bhfabhar pleananna na Ríochta Aontaithe stát Palaistíneach a aithint agus mhol sé úsáid fórsa míleata chun cosc a chur ar inimircigh teacht isteach sa tír.Tá sampla neamhchoitianta de shéadchomhartha deasghnátha ón gCré-Umhaois aimsithe ar Oileán Acla i gContae Mhaigh Eo. Bhí an t-ailíniú cloiche i bhfolach ag crainn ársa a leagadh síos le linn Stoirm Éowyn níos luaithe i mbliana. Rinneadh an fhionnachtain le linn turas seandálaíochta le mic léinn Mheiriceánacha ar cuairt ó Ollscoil Notre Dame in Indiana. Bhí na mic léinn ar thréimhse thar lear in Ollscoil na Gaillimhe agus i Mainistir Choill Mhór. Tá raidhse séadchomharthaí agus dúnta réamhstairiúla ar Oileán Acla ach tá an suíomh Cré-Umhaoise seo atá ag breathnú amach ar Chuan Mó ar cheann de na cinn is suntasaí.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISgníomhaíocht chomhshaoil - environmental activismpreasagallamh - press conferenceséadchomhartha deasghnátha - ritual monumentan Chré-Umhaois - the Bronze Agefionnachtain - discoverydúnta réamhstairiúla - prehistoric forts
Céard is fiú mór shiúil naisiúnta a bheas i mBleá Cliath amárach ó thaobh na Gaeilge agus Gaeltachta.
Ní rud a fheictear go minic é – slua mór de Ghaeilgeoirí ag bailiú le chéile ar shráideanna na hardchathrach – agus iad feargach. Is í seo an chéad agóid náisiúnta - thuaidh agus theas - ar son an Ghaeilge le breis agus deich mbliana. Cén fáth a bhfuil siad ag dul chun sráide, agus an seasann an phobal gan Gaeilge, leo? Láithreoir: Tessa Fleming, Aoi: Róisín Ní Chinnéide Foclóir: Bainisteoir Abhcóideachta: Advocacy manager Reachtaíocht: Legislation Cuí: Proper Scagadh: Sifting through or vetting Ag dul chun sráide: Taking to the streets Bagairt: Threat Ag gníomhú: Taking action Cothromaíocht: Balance A mheá: To weigh up Ag snámh in aghaidh easa: To swim against the current Maoiniú: Funding Lom: Bare or naked Caiteachas: Spending Ar bhonn rialta: On a regular basis Dúbailt Doubling Sprioc: Aim or goal Rochtain: Access Eiseamláir: Role model Uaillmhianach: Ambitious See omnystudio.com/listener for privacy information.
Second Captain's Ciarán Murphy told Dermot what happens when a self described ageing footballer joins a hurling club and has to play as Gaeilge.
Beidh mórshiúl náisiúnta ar son na Gaeilge agus na Gaeltachta ar siúl i mBaile Átha Cliath Dé Sathairn, agus tá Tuismitheoirí na Gaeltachta atá ag eagrú bus as Conamara go dtí an phríomhchathair ar an lá.
Seanán Mac Aoidh ón ghrúpa Tinteán, Dónall Ó Cnáimhsí, Oifigeach Pleanála Teanga an Iarthuaiscirt, Ruairí Ó Donnáin Oifigeach Forbartha Gaeilge le Conradh na Gaeilge, Caitlín Ní Bhroin, Oifigeach Pleanála Teanga Chloich Cheann Fhaola, An Teachta Dála Piaras Ó Dochartaigh agus Breandán Ó Dufaigh iar phríomhoide Choláiste Oiriall i Muineachán.
More funding, better education and housing in the Gaeltacht will be among the demands at the first National Protest for the Irish Language in over a decade. Protestors will march this Saturday from Parnell Street to Leinster House. Joining Newstalk Breakfast to discuss Julian De Spáinn, Ard Runai of Conradh na Gaeilge
Tá cáineadh déanta ag Conradh na Gaeilge ar Fheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS) as neamhaird a dhéanamh ar an nGaeilge agus dochtúirí á n-earcú i gceantair Ghaeltacht na Gaillimhe.
Adhna Ní Bhraonáin, OCP BÁNÚ & Róisín Ní Chinnéide, Bainisteoir Abhcóideachta Conradh na Gaeilge ag labhairt faoin mórshiúl CEARTA atá á eagrú i mBaile Átha Cliath ag Conradh na Gaeilge.
Bhí cruinniú ar siúl aréir in Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge i nGaoth Dobhair mar chuid den phróiseas chomhairliúchán poiblí maidir le haththógáil Theach Pobail Mhuire sna Doirí Beaga.
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an dara lá déag de mhí Mheán Fómhair. Is mise Sibéal Dempsey.Tá roinnt daoine mór le rá ceangailte le Jeffrey Epstein an tseachtain seo tar éis don Choiste Maoirseachta Tí íomhánna a fháil ó dhlíodóirí Epstein de leabhar gearrthóg a bronnadh ar Epstein ar a chaogadú breithlá. Tá grianghraif, sceitsí agus litreacha ó chairde sa litir. Ba chuid de seo litir a scríobh Donald Trump chuig Epstein inar ghuigh sé breithlá sona dó. Tá an nóta breithlae i líníocht de chorp mná noichte. Shéan Donald Trump é roimhe seo, agus leanann sé ar aghaidh á shéanadh an tseachtain seo. Tá Bill Clinton liostaithe i rannóg na "gcairde" den leabhar agus deirtear gur thagair ambasadóir reatha na Ríochta Aontaithe chuig na Stáit Aontaithe, Peter Mandelson, d'Epstein mar "mo chara is fearr" ina litir féin. San iomlán, ainmnítear thart ar chéad caoga duine sa leabhar, lena n-áirítear pearsana poiblí eile ón saol acadúil agus ón dlí.D'éirigh Angela Rayner as a post mar leas-phríomhaire na Ríochta Aontaithe Dé hAoine seo caite tar éis scannal a bhain lena híocaíocht dleachta stampa. Tar éis di éirí as, lena n-áirítear a héirí as a post mar Aire Tithíochta, d'fhógair an príomh-aire atheagar na comh-aireachta. Mar thoradh air sin, tá trí cinn de na ceithre phríomhoifig stáit i seilbh mná den chéad uair. Beidh ochtó ainmniúchán ag teastáil ó iarrthóirí don phost leas-phríomhaire faoin Déardaoin, agus tá tuairimíocht ann faoi roinnt daoine aonair lena n-áirítear Emily Thornberry agus Bridget Phillipson, an Rúnaí Oideachais reatha. Idir an dá linn, tá spéis cláraithe ag breis is seacht gcéad caoga míle duine i bpáirtí nua a sheol Jeremy Corbyn agus Zara Sultana, Your Party.Tá léirmheasanna den scoth faighte ag séasúr Éireannach den chlár teilifíse réaltachta The Traitors tar éis dó dul isteach sa dara seachtain den tsraith. Is í Siobhán McSweeney, a bhain clú agus cáil amach mar an Deirfiúr Michael sa chlár grinn Derry Girls, a chuireann an seó i láthair agus leanann sé grúpa iomaitheoirí ar a dtugtar "an lucht dílis" agus iad ag iarraidh a dhéanamh amach cé hiad na "fealltóirí". Tá ball den Gharda Síochána ina fhealltóir ar an gclár, agus tá caidreamh rúnda athair-mac ann freisin. Ós rud é go bhfuil stíl faoi leith ag an saincheadúnas dá eipeasóidí, déantar an seó a scannánú i gCaisleán Shláine agus timpeall air.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISleabhar gearrthóg - scrapbooksceitsí - sketchesleas-phríomhaire - deputy prime ministeratheagar na comh-aireachta - cabinet reshuffleléirmheasanna - reviewsan lucht dílis - the faithfulfealltóirí - traitors
Thaifead muid an eip seo an lá i ndiaidh Electric Picnic, so bhí na coirp lag, but the minds were willing! Déanaimid catch-up eadrainn féin ar ár n-eispéireas ag EP agus, spreagtha ag an slua a bhí ag Kneecap, pléimid ‘How to build a community'. Labhraímid faoi bheith mar bhaill de phobal na Gaeilge agus an luach a bhaineas le caidreamh nua a chruthú le duine, cé go mbíonn leochaileacht de shaghas ag baint leis. Follow our sponsor Discover Ireland on Instagram & Tik Tok. Keep Discovering and visit discoverireland.ie to plan your next short break. To support the Daughters of Jerusalem trip https://irishartistsforpalestine.com/ To support our new friend MayKay's deadly new music https://found.ee/maykaynewmusic For more info on CEARTA, the national protest for the Irish language https://cnag.ie/ga/glac-p%C3%A1irt/cearta-ag%C3%B3id-n%C3%A1isi%C3%BAnta-na-ngael.html Email howtogael@gmail.com with comments, suggestions and gach rudaí eile. Instagram @howtogael @doireannnighlacain , @louise_cantillon @siomhaniruairc Join us on Patreon for a bonus episode once a week and lots of bonus content ! https://www.patreon.com/c/HowToGael Sign up to our newsletter here: https://www.howtogael.com/contact Learn more about your ad choices. Visit podcastchoices.com/adchoices
Chuir an tOllamh David J Burn tús oifigiúil lena ról mar Uachtarán nua Ollscoil na Gaillimhe ag tús na seachtaine. I bhfíseán a sheol an tOllamh Burn chuig foireann na hollscoile arú inné, dúirt sé cé nach cainteoir Gaeilge líofa é, go raibh sé ag foghlaim na teanga.
Marcus Ó Conaire, Oifigeach Gaeilge Comhairle Cathrach na Gaillimhe. Pléifear cúrsaí aeráide agus inbhuanaitheachta ag ócáid a bhéas ar bun thrí Ghaeilge sa Taibhdhearc Dé Domhnaigh.
Tá triúr as achan chúigear faoi chúig bliana is fiche d'aois ag smaoineamh ar dhul ar imirce. Sin de réir taighde úr atá foilsithe inniu ag Comhairle Náisiúnta na nÓg, an NYCI.
Tá seisiún eolais le reáchtáil ag Oireachtas na Gaeilge ar líne inniu faoi dheiseanna agus tacaíochtaí atá á gcur ar fáil do chompántais drámaíochta pobail sa tír seo.
Áine Bairéad, Macléinn. Eagraíodh cruinniú ar líne aréir do mhic léinn le cúrsaí Gaeilge sa gcóras oideachais a phlé, chomh maith leis an mórshiúl CEARTA atá á eagrú i mBleá Cliath ar an 20 Meán Fómhair.
Ball de Chonradh na Gaeilge i dTrá Lí le cur síos ar Fhéile an Fhómair atá ar siúl an deireadh seachtaine seo.
Don chead uair riamh tá an Coimisiún Pleanála i ndiaidh an caighdeán Gaeilge a bheas de dhíth ar dhaoine a bheas ag cuir fúthu I bhforbairtí a bhfuil coinneal teanga orthu san nGaeltacht a leagann amach.
Thaifead muid an eip seo an lá i ndiaidh Electric Picnic, so bhí na coirp lag, but the minds were willing! Déanaimid catch-up eadrainn féin ar ár n-eispéireas ag EP agus, spreagtha ag an slua a bhí ag Kneecap, pléimid ‘How to build a community'. Labhraímid faoi bheith mar bhaill de phobal na Gaeilge agus an luach a bhaineas le caidreamh nua a chruthú le duine, cé go mbíonn leochaileacht de shaghas ag baint leis. Follow our sponsor Discover Ireland on Instagram & Tik Tok. Keep Discovering and visit discoverireland.ie to plan your next short break. Email howtogael@gmail.com with comments, suggestions and gach rudaí eile. Instagram @howtogael @doireannnighlacain , @louise_cantillon @siomhaniruairc Join us on Patreon for a bonus episode once a week and lots of bonus content ! https://www.patreon.com/c/HowToGael Sign up to our newsletter here: https://www.howtogael.com/contact Learn more about your ad choices. Visit podcastchoices.com/adchoices