Helping you to learn and speak everyday Māori, every day. Hei āwhina i a koe ki te ako me te kōrero i te reo Māori o ia rā, i ia rā. See acast.com/privacy for privacy and opt-out information.
When starting to learn te reo, continue learning te reo, or drive the learning of te reo for a group of people, whether it be in your whare with your whānau or in your workplace with hoa mahi, it's worth making a plan - whakamahere reo.Why am I doing this? What is motivating me? Who is involved? Who am I learning with? Who is guiding me? Who am I teaching?When am I learning? How much time do I have to commit to learning? What resources am I using to help me in my learning? What kind of learner am I? How do I like to learn?Audio - audiobooks, podcasts, waiata, reo irirangi MāoriVisual - Whakaata Māori ondemand, YouTube channels, flashcards, appsTextbooks, books, e-booksPractice speaking with others and yourself Base your learning around activities you and your group do and/or places you and your group frequent.Activity - Eating dinnerPreparation - collect and learn vocab and sentences relating to that activity, make sure they are visible and easy to read and follow. Move onto breakfast the next week.Location - living roomPreparation - collect and learn vocab and sentences relating to that area, make sure they are visible and easy to read and follow. Move onto the kitchen next week.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
Ā tōna wā, ki tōna wāhi e hoa mā.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about what is needed.Episode dialogue:Āpera: E haere ana te kura ki te noho marae ā tērā wiki.Hēmi: E hia te roa o te noho?Āpera: E rua rā, ka moea te pō ki te marae. I homai e te kaiako tēnei rārangi, ā, me whai mātou i ēnei mea.Hēmi: Tēnā koa, kia kite atu au.Āpera: Me whai paraikete au, engari kei te marae ngā urunga me ngā hīti.Hēmi: Me whai hoki koe i tētahi kāheru. He aha oti te take o te kāheru?Āpera: He whakatō rākau tā mātou mahi i ngā tahatika o te awa.Hēmi: Kei a au tētahi. Kei te hēti pea.Āpera: Me whai hoki au i ētahi moni hei koha.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about different ways to use the word 'mea'Episode dialogue:Hēmi: Tēnā, meatia mai te mea rā.Āpera: He aha te tikanga o tēnā?Hēmi: Homai te mea rā.Āpera: Te mea nei? Hēmi: Āna, te mea nā.Āpera: He aha tēnei i te reo Māori?Hēmi: He pūhihiko.Āpera: Ā, koia. Nāu tēnei?Hēmi: Kāo, ehara i a au. Nā Mea, ko wai anō tōna ingoa?Āpera: Ko Mere.Hēmi: Kua haere ia ki whea?Āpera: E aua, ki mea wāhi.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about diet.Episode dialogue:Hēmi: Ka kai tahi tātou ko Mereana, ko Hēni ki tōku ā tērā Tūrei. Āpera: Kia mōhio mai koe, kei te whakatiki ahau.Hēmi: Nō reira, he aha āu whiringa kai?Āpera: He kaihoromata ahau, nō reira, ka kai au i ngā kai katoa nō te taiao, engari kāore au e kai i ngā kai tukatuka.Hēmi: Tō whīroki ai ka whakatiki nei koe.Āpera: Ehara i te mea ko te whakaheke taumaha te take. Kei te aro kē au ki tōku hauora, ā, me mutu te kai paraurehe.Hēmi: Kāti, ō tāua hoa, he aha ā rāua whiringa kai?Āpera: He kaimanga a Mereana, arā, kāore ia e kai mīti.Hēmi: Ka pai. Me Hēni?Āpera: He kaiota a Hēni, arā, kāore ia e kai i tētahi paku hua nō te kararehe.Hēmi: Kātahi rā hoki! Me puta kē tātou ki tētahi wharekai, kai ai.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about Māori language apps.Episode dialogue:Āpera: E hoa, e kimi ana au i ētahi taupānga reo Māori. Kei te mōhio koe ki ētahi?Hēmi: Tirohia te toa taupānga kei tō waea, he nui kei reira.Āpera: He aha tāku e kimi nei?Hēmi: Rapua te reo Māori ka puta mai ngā taupānga katoa e hāngai ana ki te reo.Āpera: Ana! E puta mai ana. Ko Kōrerorero tētahi. Kei a koe?Hēmi: Āe, he rawe. He nui ngā momo ngohe hei whakapakari i tō mōhio ki te reo. Āpera: He utu?Hēmi: Karekau, he utukore ki taku mōhio.Āpera: Kia pai mai hoki. Māku e tikiake ināianei.Hēmi: Me tikiake hoki te papakupu o Te Aka.Āpera: Ā, engari anō tēnā i te kawe haere i taku pukapuka.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about the day after the party.Episode dialogue:Āpera: Mōrena! E pēwhea ana?Hēmi: Mōrena. E ānini ana te māhunga.Āpera: He pēnei māu? He kawhe.Hēmi: Āe, kia pango, kia kaha mai hoki. Āpera: Ko te āhua nei i pai te pō, nē?Hēmi: I tōna tikanga, ka torutoru noa iho.Āpera: He rite tonu tō pērā. Āwhea mau ai te iro?Hēmi: Kaua māu e kōrero.Āpera: Engari ka waiho e au mō te mutunga wiki. Hēmi: Tō kaha hoki!The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two talking about how long it has been since they saw each other.Episode dialogue:Hēmi: E hoa, kua aua atu te wā! E pēwhea ana? Āpera: E pērā tonu ana, e hoa. Kua hia nei te roa?Hēmi: Kua rua tau pea. Māna, kua roa ake i tērā? Āpera: Āe pea. Heoi anō, e pēwhea ana koe?Hēmi: E tino ora ana. E pēwhea ana tā tātou tamaiti? Āpera: E tupu haere ana. Kei te kōhanga ia ināianei.Hēmi: E kī! Huhū ana te rere a te wā! Kāore e roa ka rite ki tōna pāpā te tāroaroa.Āpera: Ka rite hoki ki tōna pāpā te purotu.Hēmi: E kāo, Ka purotu kē atu!The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people doing a quiz.Episode dialogue:Hēmi: Ko whea te awa roa katoa i Aotearoa?Āpera: Ko Manawatū.Hēmi: E hē. Ko Waikato kē.Āpera: Aī! Tukua mai he pātai anō.Hēmi: Ko whea te maunga teitei katoa i Aotearoa?Āpera: Ko Rangitoto. Hēmi: E ta, nā wai i hē, ka hē kē atu. Ko Aoraki kē!Āpera: Tēnā tēnā, kia kotahi anō te pātai!Hēmi: Anei, ko whea te roto nui katoa i Aotearoa?Āpera: Ko Taupō.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about money.Episode dialogue:Hēmi: Ko te īWaea hou tēnā?Āpera: Āna, kātahi tonu nei ka puta mai.Hēmi: He moni i kore! E whiua noa ihohia ana ki te takiwā.Āpera: Tā te ringapoto kōrero. Kāti te kaiponu i ō moni.Hēmi: E hoa, e penapenatia ana āku kei tūpono pā mai he mate.Āpera: He moni te moni, tukua, ka kore kua kore.Hēmi: Tā te heahea kōrero.Āpera: Ko koe ki tāu, ko au ki tāku.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about intending to go to a birthday. Episode dialogue:Āpera: Kāore koe i tae ki te huritau o Emma inapō?Hēmi: Āe, kāore au i tae. I mea au ki te haere, engari i raru taku waka.Āpera: Ka mahue tō whakapā mai, kua tiki au i a koe.Hēmi: Kua tōmuri kē i taku hokinga ki te kāinga i te mahi. Heoi anō, i pai?Āpera: Tino! I reira te mahi a te tangata. He rongonui tō tāua hoa. Hēmi: E mea ana au ki te toro i a ia i tēnei rā, kei te pīrangi haere mai koe?Āpera: Kāo, haere koe. Kei te hemo au i te kaha o taku patu pounamu inapō.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about this coming weekend.Episode dialogue:Hēmi: He aha tāu hei te mutunga wiki e heke mai nei?Āpera: Atu i tēnei rā, tae atu ki te Rātapu, he whakatā. Hēmi: Maringanui koe. Nōwhea au e wātea ki te whakatā.Āpera: Me whakatā koe, kua nui kē ō mahi i ngā rangi kua taha ake nei.Hēmi: Hei te Rātapu e tū mai nei peka mai ai te whānau. Nō reira, me whakarite te whare.Āpera: Mai mai, koirā tō āhua, ka kimihia e koe he take hei mahi māu.Hēmi: Mai mai, koirā tō āhua, he noho noa iho. E hoa, tama tū, tama ora, tama noho, tama mate.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about preparing food in the kitchen. Episode dialogue:Āpera: E hoa, māu au e āwhina ki te whakarite i ngā kai?Hēmi: Āe, māku koe e āwhina. Māu au e tohutohu, nē.Āpera: Tēnā, pīhorengia ngā rīwai nei.Hēmi: Ka pai. Kia mutu tēnei, me aha?Āpera: Me horoi ki te wai, ka tapatapahi ai ki tētahi naihi koi.Hēmi: Me pēwhea te nui?Āpera: Me rite pea ki te pōro korowha te nui.Hēmi: Ka pai. Kua oti i a au ngā rīwai nei te tapahi.Āpera: Makaia atu ki te kōhua ināianei, ka waiho ai kia koropupū. Nā, me tapahi ngā riki ināianei.Hēmi: Ā, he aha tāu? Āpera: He tohutohu i a koe.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about hongi - pressing noses in greeting.Episode dialogue:Āpera: He aha tātou e hongi ai ka tūtaki ana tātou ki a tātou?Hēmi: E whakautu ai au i tēnā pātai, me hoki ō tāua whakaaro ki a Tāne rāua ko Hineahuone.Āpera: Ko Tāne te atua nāna a Hineahuone i hanga, nē?Hēmi: Āna, i te kimi a Tāne i te uwha, nā konā ia i hanga ai i a Hineahuone.Āpera: Ko ia te wahine tuatahi? Hēmi: Koia, ā, ka mutu tā Tāne hanga i a Hineahuone, ka pā tōna ihu ki tō Hineahuone.Āpera: Ā, ka hongi rāua.Hēmi: Āe, me te aha, ka tihe, kātahi ka ora mai a Hineahuone. Mai i tērā wā, ā mohoa nei, ka hongi tātou ka tūtaki ana tātou ki a tātou.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about different ways to say 'and' in te reo Māori.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.Episode dialogue:Āpera: Kua tae kōrua ko Ani ki Hawai'i?Hēmi: Āe, i tae māua ki reira i tērā tau me te tau i mua atu i tērā.Āpera: Nā, i pēwhea ki a kōrua?Hēmi: He ātaahua te wāhi rā, he ātaahua hoki ngā tāngata o reira.Āpera: Ka haere mātou ko ōku hoa ki reira, ā, ka haere hoki mātou ki Tahiti. He kupu āwhina āu?Hēmi: Ko wai mā koutou ka haere?Āpera: Ā, ko Mere mā.Hēmi: Kāti, me haere koutou ki Oahu me Hawaii. He rerekē ngā motu e rua.Āpera: Ka pai.Hēmi: Ka mutu, whakahokia mai he tiakarete makekemia, he hinu niu, he kawhe Kona hoki māku. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about different ways to use the word 'tonu'.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.Episode dialogue:Hēmi: He tokomaha ngā tāngata kua tae mai ki te hui nei.Āpera: He tika tonu! Kī tonu te marae i te tangata.Hēmi: Waihoki, kei te haere tonu mai ētahi. Āpera: I nē! Kua pau tonu ngā tūru. Hēmi: I taku kitenga i te marea, mōhio tonu au ka pēnei.Āpera: Ka haere au ināia tonu nei ki te tiki i ētahi atu i te whare.Hēmi: Ka pai koe. He rite tonu tō āwhina mai.quite right!. still, continues, unceasing, continuously, simply - a manner particle that denotesvery, indeed, exceedingly, indeed, even, in fact, right, just, really, only - used to intensify or to emphasise. Often used with statives and adjectives. continuance, permanence or exactness and follows immediately after the word it applies to.almost, just about, virtually. as soon as, immediately, promptly, forthwith, without difficulty - expresses the idea of immediacy, without delay or with little need for effort.right now, instantly, this instant.always, all the time, continually (when following rite). Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a different ways to use the word 'atu'The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.Episode dialogue:Hēmi: Kei te haere atu au ki te hui ā-motu. Kei te pīrangi haere mai koe?Āpera: Āwhea te hui tū ai?Hēmi: Ā tērā atu wiki.Āpera: Ko wai atu kei te haere i tō taha?Hēmi: Ko au anahe i tēnei wā. Ka tū te hui ki te marae o Tūrangawaewae.Āpera: Kei whea tērā?Hēmi: Kei Ngāruawāhia, kei tua atu i te maunga o Taupiri.Āpera: He aha te kawa o taua marae?Hēmi: Ko te kawa i Tainui, ko tū atu, tū mai.Āpera: Ka pai. Mā whea atu tāua?Hēmi: Mā runga motokā, he poto atu te haere mā runga motokā i te haere mā runga pahi.Āpera: Atu i konei ka haere tāua mā te huarahi matua?Hēmi: Āna. He tokomaha ka tae atu, kaumātua atu, pakeke atu, tamariki atu.Āpera: Ka rawe. Me haere tāua. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a special feature of the language.He āhuatanga tēnei nō te reo Māori ka pā tētahi āhuatanga, tētahi mahi rānei ki tētahi wāhanga o te tinana, nō reira he kōrero kei te tinana. Hei tauira, tērā te kōrero, ‘kua ora taku ngākau'. Kua pā te ora ki te ngākau, ko tōna tikanga kua koa te tangata. Kei te pukapuka o Te Rito nā Hēni Jacobs ētahi whakamārama whānui mō tēnei āhuatanga o te reo Māori. Tirohia te whārangi 12, ko He kōrero kei te tinana te ingoa o te upoko.Upoko - Kua aniani te upokoRae - Kua puku te raeKaru - Kua tīkoro ngā karu, kua tunewha ngā karuIhu - Kei tū tō ihu, kua puta te ihuPāpāringa - Kua mingo ngā pāpāringaTaringa - Kua tiotio ngā taringa, he taringa mārōWaha - Kua hāmama te wahaNgutu - Kua tāperu ngā ngutuArero - Kua whīwhiwhi te areroKauae - Kua tetetete ngā kauaeThe Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore the expression 'te hia' and how it can be used to express surprise or admiration.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo.Te hia - I'm surprised, it's surprising, fancy that, I'm amazed - an idiom to express surprise to express surprise and admiration. He ohorere kei roto, he mīharo kei roto.Hei tauira:Te reka o te kai nei! - The food is delicious!Te hia reka o te kai nei! - I'm surprised at how good this food is! I ora koe i te makariri - You survived the coldTō hia ora i te makariri! - I'm surprised you survived the cold!I oti i a ia te mahi - She completed the workTe hia oti i a ia te mahi! - I'm amazed that she's completed the work!WhakapākehātiaTe hia wera o te rangi nei! - I'm surprised it's so hot!Tō hia pēnā! - I'm surprised you did that!WhakamāoritiaI'm amazed you consumed all the food - Te hia pau i a koe ngā kai katoaI'm surprised you made it (arrived) - Tō hia tae maiI'm surprised they did that! - Tō rāua hia pēnā/pērāTe hia kore - I'm surprised, I'm amazed - an idiom to express surprise that something did not happen. It is often a criticism. He wairua kawa pea kei roto.Hei tauira:Te hia kore i whakamā! - I'm surprised they're not embarrassed!Tō hia kore i whakamā/Te hia kore ōu i whakamā - I'm surprised they're not embarrassed!Te hia kore i tae mai ki te hui - I'm surprised they didn't come to the meeting.Tō hia kore i tae mai ki te hui - I'm surprised you didn't come to the meeting.Tō hia kore i pātai atu - I'm surprised you didn't askWhakapākehātiaTe teitei hoki o ō hū! Te hia kore e takoki te waewae - Your shoes are so high! I'm amazed you don't sprain your ankleTō hia kore i ruaki i te tere o tō inu - I'm surprised you don't spew given how quick you're drinkingTō hia kore i kohete i a rātou - I'm surprised you didn't growl themWhakamāoritiaSurprisingly, they didn't appear at the funeral - Tō rātou hia kore i tae ki te tangihangaI'm surprised you're not deaf because of the noise - Tō hia kore i turi i te kaha o te hoihoi/Te hia kore ōu i turi i te kaha o te hoihoiI'm surprised you didn't do that - Tō hia kore i pēnā/pērā, Te hia kore ōu i pēnā/pērā Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about sportsEpisode dialogue:Āpera: Tākaro whutupōro ai koe?Hēmi: Karekau. I tākaro ahau nōku e tamariki ana, engari kāore au i tino i pai atu. I tākaro koe?Āpera: Āe, i tākaro whutupōro au i te kura tuatahi, engari i huri au ki te tākaro poiwhana me te makapoi rōwai nōku i te kura tuarua.Hēmi: Ka pai koe. Kia mōhio koe, he rapa au ki te tākaro poiwhana. Āpera: Kāti, he aha tō tino hākinakina?Hēmi: He pai ki a au te poi pātū. Ka mutu i tino eke au nōku e taiohi ana. I uru hoki au ki ngā whakataetae ā-rohe. Āpera: Wīare! Ka tākaro tonu koe?Hēmi: I ōna wā, engari kua koroua haere.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about gossip.Episode dialogue:Āpera: E hoa, māu te kai o te pō e tunu, nē? Hēmi: Engari mō tēnā! Nāku i tunu inapō, i tōna tikanga, māu i tēnei pō, ā, mā Pare āpōpō.Āpera: Ka pai, kei te hoki mai a Pare ki te kāinga i te pō nei? Kia mohio ai au me pēwhea te nui o te kai.Hēmi: Āna, koirā tāna ki a au i te ata nei.Āpera: Pēwhea tana tāne? Tērā pea ka puta mai anō tērā. Kua āhua roa te wā kāore au i kite i a ia.Hēmi: Kāore koe i rongo? Kua mahue rāua.Āpera: Nē! Ka aroha.Hēmi: E ai ki ngā kōrero i te whaiwhai tonu te tāne i tana whakareka o mua. E hia kē nei ngā wā i kī atu au ki a Pare kia whakarērea atu, engari kia whakarongo mai ia, auare ake! Ana, kua mahue.Āpera: E hoa, māu te kōrero! E hia kē nei ō hoa i roto i ngā marama kua taha ake nei.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero about a cheeky childEpisode dialogue:Hēmi: E tama, he mea peita ō taringa? I āta kīia atu koe e to māmā kia whakapaitia tō rūma. Kia teretere mai koe i mua i tana hokinga mai i te mahi.Āpera: Taihoa, kua mutu tonu taku kēmu.Hēmi: Pae kare, e tama, mō te takaroa kāore he painga i a koe, nē? Ana, koinā hei ingoa kārangaranga mōu, ko Tama-takaroa.Āpera: E pā, he pātai tāku, he aha e hina nei ō makawe?Hēmi: Tēnā pātai hoki! Kei noho koe ka kōrero pēnā ki te pakeke.Āpera: He aha i kore ai?Hēmi: Kia mōhio mai koe, kāore e pai ēnā momo pātai ki te tangata. Heoi anō, kia whakautu au i tō pātai. Ka mahi nanakia ana te tamaiti ka hina tētahi makawe o tana matua. Kua mau i a koe taku kōrero?Āpera: Āna, nā whai anō i hina katoa ai ngā makawe o Koro.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about a movie.Episode dialogue:Hēmi: Kei te haere māua ko Te Huia ki te mātaki kiriata ā te po nei. Kei te hia haere mai koe?Āpera: Ko tēhea kiriata?Hēmi: Ko Ngā Kēmu Hiakai.Āpera: Kua kitea kētia tērā. Haere kōrua.Hēmi: He pēwhea?Āpera: Te mutunga kē mai nei o te maroke! Kāore i roa e mātakitaki ana, ka warea ahau e te moe.Hēmi: Nō reira, me pēwhea koe e mōhio ai i pērā rawa te maroke mehemea i warea koe e te moe?Āpera: E hoa, ki te kore ahau e whakamīharo atu i te haurua hāora tuatahi o te kiriata, he tohu tērā kāore te kiriata e eke.Hēmi: Ānō nei he mātanga arotake kiriata koe. Heoi anō, mā māua e whakatau mehemea he pai, kāore rānei. E noho rā.Āpera: Haere rā.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about tangihanga (funerals)Episode dialogue:Āpera: Kua tae te kōrero ki a koe, kua mate a Tapi?Hēmi: Aiii, taku hoa! I roa e pāngia ana e te mate.Āpera: Āe, kua mutu tana mamae ināianei. Hēmi: Nōnawhea i mate ai? Āpera: Nō te pō rā. I mate i te kāinga e karapotia ana e te whānau katoa.Hēmi: Ka aroha te whānau kua ūwhia e te kākahu taratara. Ka mauria te tūpāpaku ki whea?Āpera: E whakahokia ana te tūpāpaku ki te marae āpōpō, ki reira tangihia ai.Hēmi: Ka pai. Āwhea nehua ai?Āpera: Ā te Tāite e tū mai nei.Hēmi: Kāti, ka tae atu au āpōpō. Māku ō tātou hoa e kōrero.Āpera: Ka pai, hei āpōpō.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about being sickEpisode dialogue:Hēmi: Kia ora, ko Hēmi tēnei.Āpera: Tēnā koe, e tai. Ko Āpera tēnei.Hēmi: Kia ora, e hoa. He aha tēnei waea mai?Āpera: Kia mōhio mai koe, kāore au tae atu ki tā tāua kaupapa āpōpō.Hēmi: He aha i kore ai?Āpera: He māuiui nōku. Kua pāngia au e te rewharewha. Hēmi: Ka aroha kē hoki. Me noho koe ki te kāinga ka tika.Āpera: Āe, kei pā taku mate ki ētahi atu.Hēmi: Kua tae koe ki te tākuta?Āpera: Āna, kua homai hoki he rongoā mōku.Hēmi: Ka pai. Kia kaha tō tiaki i a koe anō, e hoa. Kia piki te ora me te kaha. Hei konā.Āpera: Hei konā.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about hostingEpisode dialogue:(He pātuhi nā Hēmi ki a Āpera)Hēmi: He pōwhiri tēnei nāku kia haere mai kōrua ko tō hoa ki tāku pāti Kirihimete ka tū ki tōku whare ā te 16 o Tīhema. Nau mai, haere mai. (Ka tae a Āpera ki te whare o Hēmi)Hēmi: E hoa, kuhu mai.Āpera: Ngā mihi o te Kirihimete, e hoa.Hēmi: Ki a koe anō hoki. Kei hea tētahi o kōrua?Āpera: He pāti Kirihimete anō tāna, engari ka piri mai pea ia ā muri ake nei.Hēmi: Ka pai. Nā, he aha māu? He pēnei māu?Āpera: He aha tēnā?Hēmi: He rama. Engari he waina, he pia hoki kei konei?Āpera: Kei a koe ētahi atu inu kore waipiro? E taraiwa ana au.Hēmi: Ehara. He waireka, he waiārani, me ētahi atu inu.Āpera: Ka rawe te waiārani. Ko wai atu kei te haere mai?Hēmi: I te korenga o tō hoa, ko tāua anahe.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about watching TVEpisode dialogue:Āpera: Kei te mātakitaki koe i te aha?Hēmi: Karekau, kei te mātakitaki kē au i taku waea. Kei te pīrangi mātaki koe i te aha?Āpera: I taku hōtaka ka tīmata ākuanei. E pai ana taku whakawhiti i te hongere.Hēmi: Āe, kāore he aha ki a au. Anei te roumamao, kei a koe te mana.Āpera: Tēnā koe. E warea ana ōku whakaaro ki tēnei hōtaka, ao te pō, pō te ao.Hēmi: He pērā rawa te pai?Āpera: Ehara! Me mātakitaki koe. Hēmi: Āe, ā tōna wā pea, engari me hoki au ki tīmatanga rā anō.Āpera: Hoihoi, kua tīmata.Hēmi: Ka pai, ka pai, engari whakahekea te kahaoro.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about the dog.Episode dialogue:Hēmi: Kia ora, e hoa. Ko Hēmi tēnei, kei konā a Ora?Āpera: Kia ora, e hoa. Kātahi anō ia ka puta ki te whakahīkoi i te kurī.Hēmi: E kī! Kīhai au i mōhio he kurī tā kōrua.Āpera: Kātahi anō māua ka whai kurī. Nō Ora te whakaaro.Hēmi: He aha te momo?Āpera: He pomeranian. Inā te pakupaku! Engari mō te auau kurī noa, kāore he painga.Hēmi: Kia pīwari mai hoki. He pērā anō tā māua kurī. He pomeranian hoki. Engari he kino kē atu tana auau i tana ngau.Āpera: Kei te rongo atu au. Ko kōrua ko Ora hei hoa whāngai kurī.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about voting.Episode dialogue:Hēmi: Kua pōti rānei koe?Āpera: Kāore anō. Ka pōti koe i a wai?Hēmi: Kia pono, kei te whēangaanga au. Ko wai tāu e pōti ai?Āpera: E aua hoki. Kei te ngākaurua hoki au.Hēmi: Kāore anō au kia āta rangahau i ngā kaupapahere a tēnā pāti, a tēnā pāti.Āpera: Ko tāua tāua. Kāore e kaha ana taku aro ki ngā mahi tōrangapū i tēnei pōtitanga whānui.Hēmi: Engari ka pōti tonu koe, nē?Āpera: E mea ana koe. Me pōti ka tika. Ki te kore, kāore aku take ki te whakahē i ngā mahi a te kāwanatanga.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about social mediaEpisode dialogue:Āpera: Mātakitaki ai koe i ngā paki a Mere i tō Paeāhua?Hēmi: Āna, kātahi nā te wahine whakakata.Āpera: Whakakata Māori nei, nē?Hēmi: Āe. E hia kē nei ngā tāngata kei te whai i a ia.Āpera: Whakamahi ai koe i tō Paeāhua?Hēmi: I ōna wā, engari kāore e kaha taku whakairi kōrero, taku tiri paki rānei. Heoi anō tāku, he miri noa iho i taku waea me te mātakitaki i ētahi atu, Āpera: He pērā hoki ahau. Engari he wāhi pai hei tuku i ngā kōrero tūmataiti ki ngā hoa.Hēmi: Āe, atu i tērā, he moumou wā.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore email sign offs.Ngā mihi tīmatangaTēnā koe, e hoa / E te hoa, tēnā koeTēnā koe, e te rangatira / E te rangatira, tēnā koeAn expression of good wishes:Noho ora mai rā - Look after yourselfNoho ora mai koe i roto i ngā manaakitanga katoa - May you remain wellNoho mai rā i roto i ngā manaakitanga katoaNoho pai mai i roto i ngā manaakitanga katoaBasic set phrases that can be modified:Hei konā mai - GoodbyeHei konā mai i roto i ngā mihi - Goodbye and thank youHei konā mai me ngā mihiHei konā mai i roto i te aroha - Goodbye with loveHei konā mai me te aroha Signing offNāku, nā - Yours faithfullyNāku noa, nā - Yours sincerelyTwo people - Nā māua (noa), nāThree or more people - Nā mātou (noa), nāNāku iti nei - Yours humblyNāku i runga i aku mihi ki a koe - Yours with thanksOther sign-offsNgā mihi (nui) - Many thanksAku mihi nui ki a koe - Many thanksKa tāria tō whakahoki - I will await your responseKia rongo kōrero anō au i a koe - Until I hear from you againMāu au e whakamōhio mai - Let me knowHeoi, aku mihi - RegardsThe Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about metaphors.He aha te reo peha?Ko te reo peha, he momo reo, kei tua kē te aronga i ngā kupu noa iho. Ka taka mai ko te kupu whakarite, ko te huahuatau, ko te whakataukī i tēnei karangatanga. Ko tā te reo peha he whakairo whakaahua ki te hinengaro.He aha te kupu whakarite, te huahuatau rānei?Ko te kupu whakarite, te huahuatau rānei, he kīanga whakatairite i ētahi mea rerekē e rua. Hei tauira, ko te kīanga 'He korokoro tūī' hei whakamihi i te tangata rōreka ki te waiata. Ka whakatairitea tōna reo ki te reo wainene o te tūī.He kanohi hōmiromiro: The eye of the tomtit (Someone with keen eyesight and an eye for detail).He karoro inutai: The seagull who drinks seawater (Someone who lives on the coast near the sea).He pīrere: The fledgling (Someone who is entering new territories).He kōhanga weka: The nest of the weka (A messy, untidy place).Te kāhu kōrako: The white hawk (An elderly chief who leads the people).Te kōrahoraho: The unfledged young bird (Young people or a novice who is still learning).Te tātarariki: The leading bird of the kākā flock (A great leader of the people).He tou tīrairaka: The butt of the fantail (Someone who doesn't sit still and moves around alot).He manawa tītī: The heart of the muttonbird (Someone with great stamina and perseverance).He kākā waha nui: The big mouthed kākā (A great orator).The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about washing the clothes.Episode dialogue:Hēmi:He rangi paki tēnei! He rangi pai mō te horoi kākahu.Āpera:Kāore au i horoi i aku kākahu mō tētahi wā roa. Hēmi:Kei te kite au, arā e haupū mai ana i tō rūma, ānō nei he maunga.Āpera:Kāore e pērā rawa te kino.Hēmi:Engari. He aha koe e kore nei e horoi atu?Āpera:Kāore au e mōhio ana ki te raweke i te pūrere horoi kākahu.Hēmi:E tama! He māmā! Whiua atu ngā kaka, riringihia atu te wē, katia, ka pēhi ai i te pātene. Āpera:Engari, ko te mahi nui ko te whakairi, ko te tiki anō me te whātui i ngā kākahu.Hēmi:Tō māngere hoki!The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about university.Episode dialogue:Āpera:Nō tērā wiki i tīmata anō ai aku akoranga i te whare wānanga.Hēmi:He aha ō akoranga?Āpera:Ko tētahi ko te reo Hapanihi.Hēmi:He aha koe i kōwhiri ai i tēnā hei ako māu?Āpera:He pai nōku ki te tangi o te reo, waihoki, he pīrangi nōku ki te haere ki Hapani noho ai ā tōna wā.Hēmi:Kei te whai koe i tō tohu paetahi?Āpera:Āe, e hiahia ana au kia tū hei kaiwhakawhiti reo.Hēmi:Wiii! Kātahi te mahi pakeke ko tēnā.Āwhea koe whakawhiwhia ai ki tō tohu?Āpera:Ā tērā tau, ki te tutuki i a au aku whakamātautau katoa.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about arriving late.Episode dialogue:Hēmi:Mō taku tōmuri, e hoa. Āpera:He aha koe e tōmuri nei?Hēmi:I pēnei au ka hui tāua i te tekau karaka.He taonga te wareware. Āpera:Kāo, he hōhā kē te wareware. Heoi anō, kei konei koe ināianei. Kia tahuri tāua ki te ako.Hēmi:He aha te mate? He aha koe e pōkaikaha nei?Āpera:He nui nō aku whakamātautau i tēnei wā. He aha koe e kore nei e pōkaikaha?Hēmi:He rite tonu taku whakaaio wairua i ia ata, i ia ata.Āpera:Engari nā tērā i tōmuri ai koe.Hēmi:Āe, engari kāore au i te pōkaikaha.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore saying sorry in te reo MāoriSections:Talking about an apologyVerb - Me whakapāha au Noun - I tuku te kāwanatanga i tētahi whakapāha ki te iwiApologising or saying sorry Mō taku hē, mō taku hē, i pōhēhē au ka tīmata te hui i te toruTaku hē, taku hē, i hē te pūrongo i tukuna ki a koeTaku hara, taku hara, i hē taku whakahua i tō ingoaMō taku hē, ka tae tōmuri atu au Mō taku hē, i pōhēhē au ka tīmata te hui i te toruMō taku tōmuriMō taku kore i tae atuMō taku whakapōrearea i a koeKia aroha mai - Kia aroha mai koutou i nui ngā waka i te roriKia manawanui mai, kāore au e tae atuNōku te hē To feel sorry for someone Ka aroha rāKa aroha kēKa aroha koeThe Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore ways to soften a request in te reo Māori.Koa - Implies entreaty and is used with requests to soften them and to make them more polite.Koa is a particle so it shouldn't sit on its own. It shouldn't sit at the start or end of a sentence.Use tēnā koa or tēnā at the start of a request.Tēnā koa, tukuna mai he nama ki a au.Tēnā koa, īmērahia mai ngā kōrero o te hui.Mēnā/mehema ka taea e koe, tēnā tukuna tēnei īmēra ki ō tāngataMēnā/mehema ka taea e koe, waeahia mai au i mua i te 5 karakaUse koa directly after the verb in any request.Homai koa ngā taipitopito kōreroWhakapā mai koa i mua i te paunga o te wikiThe Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore pepeha.Pepeha - Tribal motto or sayingReferencing landmarks and ancestors we belong to through whakapapaWhakapapa connectionsIntroducing ourselves by way of saying who our people areFocus in on the collective rather than the individual The purpose is to create connections with othersKo Taupō te moana, Ko Tongariro te maunga, ko Te Heuheu te tangataKo Waikato te awa, he piko he tanwha, he piko he taniwhaEhara a Hikurangi i te maunga haereKo…te waka, ko…te maunga, ko…awa, ko…Pepeha for Māori - pātai ki te whānauPepeha for non-MāoriNō…aku tīpuna, e noho ana ahau i te maru o Maungawhau, The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about saying thanks.Thank you in conversation:Kia oraTēnā koe/kōrua/koutouNgā mihi (nui)Ka nui te mihiThanking someone by acknowledging what has been done:Tēnā koe i tō haere maiTēnā koe i ō mahiTēnā koe i ō kōreroTēnā koe i tō tautoko mai i ahauTēnā koutou i ngā manaakitangaTēnā koe nāu i tuku ngā karakiaE te kaikarakia, tēnā koeTēnā koutou i ēnei kohaAcknowledging and greeting can be a way of expressing thanks, where words like mihi, whakamoemiti, whakamihi, aumihi and mihi taurangi are used:Tuatahi, he whakamoemiti atu naku ki nga iwi o te Tai Rawhiti. E hoa ma e kore e taea e au te whakamarama te nui o taku whakamoemiti atu ki a koutou; nui noa atu; nga nui katoa. Kia ora tonu koutou katoa. - Te Kōpara Hune 30, 1919He nui taku whakamihi ki te kaha o R. T. K. ki te whaka maori i nga kupu nunui; a nga Tohunga o te iwi pakeha. Te Toa Takitini 1926E koro tena koe, tenei ahau te aumihi atu nei kia koe mou i kaha ki te haereere ki te tiro haere i o marae i Aotearoa me te Wai- pounamu - Te Puke ki Hikurani 1900Certain kīwaha can be used to express thanks:Mei kore ake koeMe kore ake koe hei whakaako mai i a mātou. / We were fortunate to have you to teach us.Mei kore ake koe hei tohutohu i a mātou. / We are fortunate to have you to advise us.Nāu i pai ai te huiNā koutou i pai ai tēnei rāNāu i rangatira ai tēnei huiE tika ana kia mihia ngā ringaweraMe mihi ka tika ki ngā kaiwhakahaereMihi atu - say thanksThe Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about climbing the mountain.Episode dialogue:Hēmi:He whakaaro tōku, me piki ake tāua ki te tihi o Maungawhau.Āpera:Ka taea e koe?Hēmi:E mea ana koe! Taihoa ake, ka kite mehemea ka taea e koe.(Nāwai rā, nāwai rā, ka tae a Āpera rāua ko Hēmi ki te taumata).Hēmi:Titiro, ka taea e au te kite tōku whare.Āpera:He aha hoki! Kei whea?Hēmi:Arā, kei kō! Kei te kite koe i te tuanui whero rā?Āpera:Āe.Hēmi:Koirā tōku whare.Āpera:Kāore e taea e au tōku whare te kite, engari ka taea te kite tōku takiwā.Hēmi:Kei whea?Āpera:Kei te kite koe i te maunga rā, ko Takarunga tērā.Hēmi:Āe.Āpera:Kei raro iho i tērā te rohe o Te Hau Kapua.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about the bar.Episode dialogue:Hēmi:E tama, e hia ō tau ināianei?Āpera:Kia ora, e pā, kua tekau mā waru aku tau. Hēmi:Nō reira, e āhei ana tō kuhu atu ki te pāparakāuta.Āpera:Āe!Hēmi:Hoake tāua.Nā, He aha hei inu māu?Āpera:He pia māku. Hēmi:He pia hoki māku. Māku te haute tuatahi.Āpera:Ka pai, māku te tuarua.Hēmi:Anei tō pia, e koro.Āpera:Tēnā koe. E hia te utu o ngā pia e rua?Hēmi:Tekau mā waru tāra. He autaia tonu.Āpera:He tika tāu, te taumaha hoki o te utu o te inu i te tāone.Hēmi:Koirā te take ka hokihoki mai au ki tēnei pāparakāuta.He ngāwari nō te utu.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about kākahu - clothing.Episode dialogue:Hēmi:E tai, kei a koe tētahi koti mōku?Āpera:Taihoa, māku e tiki ētahi i taku whata kākahu hei kōwhiri māu.Hēmi:Kia ora.Āpera:E toru kei a au. Whakamātauria tēnei.Hēmi:He nui rawa pea tēnā. Āpera:He pēwhea tēnei ki a koe?Hēmi:He iti rawa pea tēnā. E kore e awhe i a au.Āpera:Anei, kuhuna tēnei.Hēmi:Ka ngangaro. Taihoa, kia kuhuna e au.Āpera:He pēwhea ki a koe?Hēmi:Kei te tika te rahi, waihoki he ātaahua. He pēwhea ki a koe?Āpera:E tau ana tō āhua, e hoa. Tōrire ana!Ngā pātai:Have you got a…?Have you got some…?Hei kōwhiri māu - For you to read, for you lot to learnTry this onGet into thisThat's betterUse of rawaYou're looking great!The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about what happened on the weekend.Episode dialogue:Āpera:I aha koe i te mutunga wiki kua pahemo?Hēmi:I whakatā noa iho, i noho i te kāinga. I aha koe?Āpera:I pēnā hoki au, engari i haere au ki te pāti a Te Rina i te pō o te Rāhoroi.Hēmi:E kī e kī, kāore au i mōhio he pāti tāna. He aha te kaupapa?Āpera:Ko tōna huritau e toru tekau.Hēmi:Ka mahue tō whakamōhio mai. Āpera:Pēnei au i pōwhiritia hoki koe ki te pāti.Hēmi:Karekau. Kāore ia i kōrero mai ki a au.Āpera:E hoa, ka mahue tō titiro ki te pōwhiri kei te Pukamata.Hēmi:Kāore au e whakamahi ana i te Pukamata ināianei. Ka mahue tana kōrero mai.Āpera:Kaua e pāpōuri, e hoa. He tau anō, he pāti anō.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about playing cards.Episode dialogue:Āpera:Kia purei tāua i te kēmu kāri o Maumahara.Hēmi:Ka pai. Mā wai e katikati ngā kāri?Āpera:Māku. Tēnā, homai ngā kāri. Hēmi:Anei. Katikatihia kia tika, e hoa.Āpera:Kia hia ngā kāri ki tēnā, ki tēnā?Hēmi:Kia rima ki a au, kia rima ki a koe.Āpera:Mā wai e tīmata?Hēmi:Māku, nā te mea nāu i katikati ngā kāri.Kei a koe tētahi rua?Āpera: Āe, kei ahau tētahi rua.Hēmi:Kāti, homai. Kei a wai ināianei?Āpera:Kei a koe tonu, nā te mea i tika i a koe.Hēmi:Ka pai. Kei a koe tētahi haki?Āpera:Kāo, kāore i a au tētahi haki, tīkina!Hēmi:Aiii!The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about directionsEpisode dialogue:Hēmi:Me pēwhea au e tae ai ki tō whare, e hoa?Āpera:Me taraiwa mai koe, nā te mea me whakawhiti koe i te piriti.Hēmi:E hia te roa o te haere? Āpera:E toru tekau meneti pea. Hēmi:Kia whakawhiti au i te piriti, me haere au ki whea?Āpera:Me whai koe i te ara o Huia. Kia tae koe ki ngā rama, e huri whakatemauī.Hēmi:Ka pai, atu i reira ki whea?Āpera:Haere tonu kia tae rā anō koe ki te tiriti o Katipō, kātahi ka huri whakatematau.Hēmi:Koirā tō tiriti, nē?Āpera:Āe, ko te 31 tōku whare. Hēmi:He tūranga waka kei konā?Āpera:Kāore, me whakatū koe i tō waka ki te rori.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about te pōwhiri - the pōwhiriEpisode dialogue:Āpera:He aha ngā whakaritenga mō te pōwhiri?Hēmi:Tuatahi, ka whakarite te hau kāinga i te marae, ā, ka tae atu te manuwhiri.Āpera:Kātahi ka whakaeke te manuhiri ki runga i te marae, nē?Hēmi:Āe, engari me karanga atu te hau kāinga ki te manuhiri, kātahi ka rere ngā karanga a ngā wāhine.Āpera:Kia mutu ngā karanga, ka aha?Hēmi:Ka noho te katoa. Kātahi ka tīmata ngā whaikōrero.Āpera:Mā wai e whaikōrero? Hēmi:Mā ngā tāne. Mā te tangata whenua e whakatau te ope, mā te manuwhiri e whakahoki ngā mihi.Āpera:I muri iho i ngā whaikōrero, ka waiata, nē?Hēmi:Āna, ko te mahi a te waiata he tautoko i te kōrero. Kātahi ka harirū, arā, ka hongi, ka kihi, ka whakaratarata.Āpera:Kātahi ka kai!Hēmi: Koia!The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about te whānau - familyDialogue:Āpera:E pēwhea ana tō whānau, e hoa?Hēmi:E pai ana rātou. I te māuiui tōku whaea i tērā wiki, engari kua ora ake ia. E pēwhea ana tō whānau?Āpera:E ora ana rātou. Kātahi anō tōku māmā ka hūnuku mai ki Tāmaki Makaurau.Tokohia koutou i tō whānau?Hēmi:Tokotoru mātou ngā tamariki a ōku mātua. Ko Karl taku tuakana, ko Tui taku tuahine, ā, ko au te pōtiki o te whānau. Tokohia i tōu?Āpera:Kotahi taku teina, ko Chris tōna ingoa, ā, ko au te mātāmua o te whānau. He tamariki āu?Hēmi:Kāo, kāore aku tamariki, engari he irāmutu āku. Tokotoru rātou. He tamariki āu?Āpera:Kāore anō, ā tōna wā pea.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about kaiHēmi:Kei te matekai ahau. He aha tō tino kai, e hoa?Āpera:He pai ki a au ngā kai Itari, arā, te parāoa rimurapa me te parehe.Hēmi:He pai hoki ki a au ngā kai Itari me ngā kai Mehiko.He pai ki a koe ngā kai kakā?Āpera:Karekau, kāore au e pai ki ngā kai kakā. He pai ki a koe?Hēmi:Tōna pai nei. Kāore au e pai mehemea he kakā rawa. Āpera:He pai rānei ki a koe ngā kai Māori?Hēmi:E mea ana koe! Ko te hāngī pea taku tino.Āpera:Ko tāua tāua. He rawe hoki ki a au ngā kaimoana katoa.Hēmi:Kei te mōwaiwai taku waha ināianei. Me haere tāua ki te kai?Āpera:Āna, hoake tāua ki te tāone.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about a person.Āpera: Ko wai te hoa hou o Rangi?Hēmi: Ko te wahine tāroaroa?Āpera: Āe, he makawe mingimingi ōna.Hēmi: Ā, ko Pare tērā.Āpera: Kua tūtaki koe ki a ia?Hēmi: Āe, i tūtaki māua i te whare o Rangi i te mutunga wiki.Āpera: He pēwhea ia?Hēmi: He wahine pai ia, he ngākau māhaki.Āpera: He tino ātaahua hoki.Hēmi Āe, kei te waimarie a Rangi.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about travel.Āpera: E haere ana māua ko taku ipo ki Kānata.Hēmi: Nē? E haere ana kōrua ki reira ki te aha?Āpera: Ki te hararei. Kua tae koe ki reira?Hēmi: Kāore anō, engari e hiahia ana. Āhea kōrua wehe ai?Āpera: Āpōpō māua wehe ai. Hēmi: Mā hea kōrua haere ai ki te taunga waka rererangi.Āpera: Mā runga pahi pea.Hēmi: Kāti, māku kōrua e hari atu.Āpera: Nē? Kei te pai tēnā?Hēmi: Āe, kei te pai noa iho.The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.
In this episode, we explore a kōrero between two people about the weather.Āpera: He pēhea te huarere i konā?Hēmi: He kino. E ua ana, waihoki, e pupuhi ana te hau.Āpera: Ka aroha, ahakoa te makariri, e whiti ana te rā i konei. He rangi mokopuna.Hēmi: Ā, taihoa ake, ka uaina te motu katoa, e ai ki ngā matapae huarere.Āpera: Kei te hōhā haere au i te takurua.Hēmi: Ahau tahi! Āpera: He pai ake te raumati i te takurua ki a au.Hēmi: Koia! He pai noa ake te raumati i te takurua. Āpera: Nau mai te waru!Hēmi: Nau mai ngā rangi paihuarere!The Everyday Māori Podcast is supported by Te Mātāwai as a part of its contribution to Maihi Māori - Kia ūkaipō anō te reo. Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.