Dział Zagraniczny

Portugalia rozważa zmniejszenie dopuszczalnego limitu alkoholu we krwi kierowców do poziomu niespotykanego w Europie Południowej, bo mieszkańcy kraju piją dwa razy częściej, niż wynosi europejska średnia. To następstwo trwającej dekadę kampanii propagandowej, która przedstawiała konsumpcję wina jako obywatelski obowiązek, obejmujący również dzieci.

Madrycka drużyna odniosła swój największy sukces w historii akurat w momencie, gdy ma być eksmitowana z rodzimego stadionu. To nie tylko historia sportowa, ale symbol problemu, który dotyka coraz większą liczbę Hiszpanów.

Od przyszłego tygodnia Dania zaczyna likwidować wszystkie skrzynki pocztowe w kraju, a ostatni list dostarczy 30 grudnia. Czy, jeżeli jej śladem podążą inne kraje mające problemy z własnymi usługami, oznacza to nieubłaganą paczkomatyzację kontynentu?

Chrześcijanie śmieciarze, ratujący egipską stolicę przed utonięciem w morzu odpadów, są powszechnie pogardzani. Trudno tylko powiedzieć, czy bardziej z powodu zawodu, czy wyznania. Autor reportażu: Jakub Krzyśka Czyta: Kamila Kalińczak Autorka ilustracji: Ada Jarzębowska

Mieszkania komunalne są największym osiągnięciem społecznym Singapuru, żyje w nich trzy czwarte obywateli. Ale czy kraj, w którym mieszkanie miało być zarówno prawem, jak i towarem, właśnie przekonuje się, że nie da się połączyć tych dwóch celów?

W czasie, gdy mieszkańcy Indii jedzą z roku na rok coraz więcej mięsa, ich skrajnie hinduistyczny rząd próbuje wymusić na nich wegetarianizm. Czemu ma problem nie tylko z mniejszościami religijnymi, ale też z wyznawcami własnej wiary, i czy chodzi o coś więcej niż tylko dietę?

Coraz większa liczba trzęsień ziemi i coraz szybciej wypiętrzający się grunt budzą obawy, że obok Neapolu znów wybuchnie niszczycielski wulkan. Czemu wcale nie chodzi o Wezuwiusza i jak Włosi szykują się na taką możliwość?

Kraj, który jeszcze w 1948 r. zlikwidował armię, długo był najbezpieczniejszym w Ameryce Łacińskiej. Dlaczego więc od kilku lat skokowo wzrasta tam liczba morderstw i co mają z tym wspólnego przyciągające miliony turystów rezerwaty przyrody?

Rosnące w odizolowanych miejscach sukulenty stały się tak dochodowym towarem, że w szczytowym momencie w samej tylko Afryce ich przemyt przewyższał nielegalny handel rogiem nosorożca. Skąd ten wybuch popularności i dlaczego te rośliny tak łatwo padają ofiarami przestępców?

Jeszcze nigdy w historii nie produkowano tak dużej ilości tequili co dziś. Ale większość powstaje w destylarniach należących do międzynarodowych korporacji, dostosowujących jej smak do najliczniejszej grupy konsumentów, czyli Amerykanów. Czy narodowy alkohol Meksyku jest jeszcze meksykański?

Donald Trump niemal zerwał stosunki z RPA, oskarżając jego władze o kradzież ziemi białych farmerów oraz zakrojone na szeroką skalę zbrodnie przeciw nim. Co jednak mówią statystyki i co tak naprawdę zagraża tamtejszej białej ludności, a o czym amerykański prezydent jednak nie wspomina?

Przemyt nielegalnych substancji z Azji i Ameryki Południowej do Australii w ciągu dekady urósł tak bardzo, że Pacyfik jest już przezywany "narkotykową autostradą". Najwyższą cenę płacą za to małe państwa wyspiarskie, które nie radzą sobie z nieznanymi tam wcześniej problemami.

Badań o szkodliwości zmiany czasu z zimowego na letni jest tak wiele, że większość krajów świata porzuciła już to rozwiązanie. Dlaczego więc Unia Europejska, pomimo zapowiedzi sprzed kilku lat, wciąż z niego nie zrezygnowała, a z kolei Brazylia odwrotnie, chce je właśnie przywrócić?

W północnych Włoszech, mimo zakazów, wciąż powszechnie jada się chronione gatunki. Zapotrzebowanie jest tak duże, że miejscowi kłusownicy w poszukiwaniu ofiar potrafią nawet wyjechać do Polski. Autorka reportażu: Katarzyna Szczerba Autor ilustracji: Paweł Smardzewski Dodatkowych głosów lektorskich użyczyli: Karolina Głowacka (Radio Naukowe) i Dionisios Sturis

Spektakularny wyciek z zakładu przemysłowego w Buenos Aires jest przypomnieniem, z jakimi ryzykami wiąże się barwienie tekstyliów. Kolorowe ubrania bywają zagrożeniem nie tylko dla osób je produkujących, ale też kupujących.

Od pełnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrainę trzykrotnie zwiększyła się flota cieni, czyli zbiór działających w szarej strefie tankowców. To coraz większe niebezpieczeństwo dla innych statków, marynarzy oraz środowiska naturalnego, zwłaszcza na Bałtyku.

Argentyna jest ostatnim krajem w Ameryce Południowej, w którym kluby piłkarskie muszą być organizacjami non-profit. Prezydent Javier Milei chce je zamienić w spółki akcyjne, obiecując wyciągnięcie z ruiny, w którą popadły. W Brazylii taka zmiana przed czterema laty przyniosła wielkie pieniądze i sukcesy, dlaczego więc argentyńscy kibice są jej ostro przeciwni?  Jeżeli podoba Ci się ten materiał, to możesz mnie też wesprzeć dobrowolną wpłatą w serwisie Patronite ➞ https://patronite.pl/dzialzagraniczny

Ludy rdzenne są wyrzucane z rezerwatów, bo mają szkodzić przyrodzie, choć ich obrońcy przekonują, że nikt jej tak nie chroni, jak pierwotni mieszkańcy takich terenów. Czy istnieje jednak możliwość, że żadna z tych wersji nie jest prawdą?

Kiedy Europejczycy podbili Nową Kaledonię, sprowadzili ze sobą alkohol. Dziś jest jednym z najdotkliwszych skutków kolonialnej przeszłości archipelagu, uderzającym przede wszystkim w ludność rdzenną. Autorka reportażu: Karolina Kania Czyta: Kamila Kalińczak Autorka ilustracji: Ada Jarzębowska

Szefowie największych niemieckich firm i politycy z wszystkich partii twierdzą, że ich rodacy biorą rekordowo dużo zwolnień lekarskich, przez co kraj jest "chorym człowiekiem Europy". Czy to aby na pewno prawda i czemu w tej dyskusji chodzi o coś więcej niż gospodarkę?

Feminizm jest od kilku lat jednym z najsilniej zwalczanych przez chińskie władze ruchów społecznych. Jak to więc możliwe, że kwitnie w popkulturze i potrafi małe produkcje filmowe zamienić w wielkie hity kinowe?

Geoinżynieria słoneczna jest zapowiadana jako metoda szybkiego schłodzenia naszej planety. Dlaczego jednak wiele krajów się jej boi, a niektóre chciałby jej ogólnoświatowego zakazu?

Przez ponad 100 lat chodzenie do prywatnej szkoły było w Wielkiej Brytanii gwarancją dostania się na najlepsze uniwersytety. Czy teraz, gdy w wynikach egzaminów wyprzedziły je szkoły państwowe, płacenie coraz wyższego czesnego straciło sens? I dlaczego paradoksalnie może to uderzyć w najbiedniejszych uczniów?

W Sudanie, gdzie wojna domowa doprowadziła do największej klęski głodu na świecie, ludzie z desperacji jedzą glebę. Dla wielu grup społecznych na świecie nie jest to jednak zamiennik żywności, tylko pełnoprawny posiłek.

Stolica Austrii króluje w kolejnych rankingach jakości życia, głównie dzięki polityce mieszkalnej, która gwarantuje tanie życie w warunkach, za które w innych stolicach trzeba płacić fortunę. Czy jednak w stulecie pierwszego osiedla, stworzonego w ramach tego systemu, jego zasady nie zaczęły wykluczać najbardziej potrzebujących?

Ryż ma w Japonii tak wielkie znaczenie, że jest dosłownie synonimem jedzenia, a większość mieszkańców nie wyobraża sobie bez niego żadnego posiłku. Jak więc reagują na to, że zeszłego lata zabrakło go w sklepach (co powtórzy się w nadchodzącym sezonie) i czy najmłodsze pokolenie w ogóle się tym przejmie, skoro coraz częściej zastępuje go chlebem?

W odcinku solowym na zakończenie roku podsumowuję co w programie wyszło (a co nie) w mijającym roku i czego spodziewać się w następnym.

Michalina Kowol to dziennikarka i reporterka przez ostatnie 10 lat pracująca dla mediów niemieckich, a od przyszłego roku współprowadząca nowego formatu Działu Zagranicznego. W odcinku świątecznym rozmawiamy o jej dotychczasowej karierze zawodowej i zapowiadamy, co będziemy publikować od stycznia.

W Niemczech, największej gospodarce Europy, usługi często nie przyjmują płatności kartą, a większość klientów wciąż woli płacić gotówką. Czy zmieni się to teraz, gdy państwo coraz bardziej im to utrudnia? Autorka reportażu: Michalina Kowol Autorka ilustracji: Paulina Adamowska Dodatkowego głosu lektorskiego użyczyła: Karolina Głowacka / Radio Naukowe

W czasie, gdy prywatne miasto Akona w Senegalu okazuje się porażką, budowę własnego w Sierra Leone zapowiada Idris Elba. Wbrew pozorom, to nie kaprysy sławnych ludzi, tylko realizacja planów, które czekają całą Afrykę.

Dwie najpotężniejsze rodziny na Filipinach zawarły porozumienie, żeby wspólnie przejąć władzę w kraju. Dlaczego więc po zaledwie dwóch latach współpracy grożą sobie śmiercią? Odcinek o rozwodach na Filipinach ➞ https://youtu.be/fipRCNkB7sg

Śmierć najstarszej osoby w japońskiej rodzinie cesarskiej jest symboliczna. W ciągu jej życia kraj przeszedł fundamentalne zmiany, z widocznym wyjątkiem sytuacji kobiet - be względu na to, czy są zwykłymi obywatelkami, czy członkiniami monarchii. Odcinek o społecznej sytuacji kobiet w Japonii ➞ https://youtu.be/JV7NMuERdEc

W Kanadzie odkryto największą w historii tego kraju fabrykę narkotyków. Akurat w tej prowincji, gdzie dopiero co zrezygnowano z programu mającego zmniejszyć rekordowo wysoką śmiertelność z przedawkowania. Odcinek o przedawkowaniach w Szkocji ➞ https://youtu.be/-P0o0-yuazg

Mieszkańcy Korei Północnej są odcięci od Internetu. Zamiast niego korzystają z wewnętrznej sieci narodowej, w której mogą grać, oglądać seriale i robić zakupy. Oraz być inwigilowani jak nigdy dotąd. Autor reportażu: Roman Husarski Czyta: Kamila Kalińczak Autorka ilustracji: Joanna Żybul

Po raz pierwszy od uzyskania niepodległości, w Botswanie zmienia się rząd. Do jego upadku doprowadziły diamenty, które wcześniej przez ponad pół wieku zapewniały mu władzę.

Portorykańczycy głosują dziś aż w trzech wyborach. Niektóre mają zdecydować o przyszłości ich wyspy, ale inne o przyszłości Stanów Zjednoczonych, od których zależy co z tą wyspą w ogóle się stanie.

Na ekrany kin ma niedługo wejść najdroższy film w historii Hong Kongu, "Synowie neonowej nocy". Akurat w momencie, gdy ten charakterystyczny dla miejscowej kinematografii rodzaj oświetlenia jest masowo usuwany z tamtejszych ulic.

Policja rozbiła kolejny gang fałszujący najbardziej luksusowe wina. Podróbki zarówno drogiego, jak i taniego alkoholu zalewają rynek akurat w czasie, gdy pije go najmniej osób od lat. Odcinek o przerabianiu francuskiego wina na żel dezynfekujący ➞ https://youtu.be/lfJ5CftNk0c

W Czechach znajdują się największe w Europie złoża litu, metalu niezbędnego do transformacji energetycznej. Firmy wydobywcze zacierają ręce, ale mieszkańcy górniczego regionu nie chcą słyszeć o kolejnej kopalni. Autorzy reportażu: Ula Idzikowska i Marek Kowalczyk Dodatkowego głosu lektorskiego użyczył: Michał Lewandowski, aktor Teatru Współczesnego w Szczecinie Autorka ilustracji: Magdalena Pelc

Hazard w Brazylii jest trochę nielegalny, a trochę legalny. Przez tę dwuznaczność zwykłym ludziom zakłady mylą się z inwestycjami, a jednemu z najbardziej znanych muzyków grozi odsiadka.

Najważniejszą hiszpańską nagrodę filmową dostał właśnie dokument o corridzie. Wyróżnienie przypada akurat na moment, kiedy ta część miejscowej kultury przechodzi kryzys, z którego być może już się nie podniesie.

Giorgia Meloni broniła skompromitowanego ministra kultury, bo specjalnie dla niej zorganizował państwową wystawę Tolkiena. Jak to się stało, że autor "Władcy Pierścieni" został ulubieńcem włoskiej skrajnej prawicy?

Na Martynice doszło do gwałtownych zamieszek. Chociaż protesty dotyczą przytłaczających cen w sklepach, to kryją się za nimi głębsze przyczyny, z powodu których głowę straciła żona Napoleona.

Greckie Leonidio w rekordowym tempie zmieniło się z zapomnianej wioski w jeden z najpopularniejszych europejskich regionów wspinaczkowych. Z wszystkimi tego zaletami, jak i wadami. Autor reportażu: Krzysztof Story Czyta: Kamila Kalińczak Autor ilustracji: Bartosz Trojanowski

Przez kilka lat Irlandia robiła co mogła, żeby nie przyjąć miliardów zaległych podatków od jednej z międzynarodowych korporacji, bo dzięki takiej pobłażliwości paradoksalnie zarabia teraz najwięcej w swojej historii. Tyle tylko, że nagłe bogactwo przyniosło tyle samo korzyści, co problemów.

Rynek mikroseriali, których odcinki trwają średnio 3 minuty, ma już wkrótce być w Chinach warty więcej niż cała branża filmowa. Czemu dla ich producentów przyszłość może jednak wcale nie być taka różowa i czy uda im się wyeksportować ten fenomen za granicę?

Odebranie sobie życia przez niepełnoletniego chłopca zwraca uwagę na jeden z największych problemów Australii. Że kraj w skandalicznych warunkach trzyma za kratami już nawet 10-letnie dzieci.

W Kolumbii został w spektakularny sposób zamordowany jeden z najważniejszych baronów szmaragdowych w kraju. Czy to powrót tak zwanych "zielonych wojen" i co mają z nimi wspólnego Kleopatra oraz Elizabeth Taylor?

Jeszcze rok temu Tyla była prawie nieznana poza rodzinnym RPA, dziś jest laureatką pierwszej afrykańskiej kategorii Grammy i na wakacyjnej playliście poleca ją Barack Obama. Dlaczego więc jej sukces wywołuje kontrowersje równocześnie w Afryce i Ameryce? Odcinek o Peso Plumie ➞ https://youtu.be/sx70qcfvESg Wakacyjna playlista 2024 Baracka Obamy ➞ https://open.spotify.com/playlist/37i9dQZF1DWVbX0Kwa6Hge?si=fe52046c98464941

Nigdy w historii języki nie umierały tak szybko. UNESCO przewiduje, że do końca XXI wieku przestanie istnieć 90 proc. z nich. Meksykański język ayapaneco będzie jednym z pierwszych. Autorka reportażu: Ola Synowiec Czyta: Kamila Kalińczak Autor ilustracji: Patryk Mogilnicki

Według nowego raportu naukowego, w Indiach z powodu sępów zmarło pół miliona osób. Dlaczego więc prawdziwymi ofiarami tej tragedii są jednak ptaki, a nie ludzie?