Podcasts about australii

Po miażdżącym zwycięstwie wyborczym, intensywnym roku w dyplomacji międzynarodowej oraz przełomowym sukcesie legislacyjnym w postaci reform środowiskowych, premier świętuje dziś ważny etap w życiu osobistym — zawarł związek małżeński ze swoją narzeczoną, Jodie Haydon, w Canberze.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

O nowym funduszu powstającym dla maturzystów języka polskiego w Australii, a także o ogromnej wartości jaką jest nauka j.polskiego i zadawanie go na australijskiej maturze, mówi Marianna Łacek wieloletnia nanuczycielka j.polskiego i j.agielskiego w Australii, Prezes Zrzeszenia Nauczycieli Polskich w Australii.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

Podsumowanie najważniejszych wydarzeń minionego tygodnia w Australii

Maturę nasza młodzież ma już za sobą. To czas na plany na przyszły rok i zapisy do polskiej szkoły. O korzyściach płynących z nauki i zdawania j.polskiego na australijskiej maturze mówi Marianna Łacek wieloletnia nauczycielka j. polskiego i j. angielskiego w Australii, prezes Zrzeszenia Polskich Nauczycieli w Australii.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

W wielu stolicach stanowych gospodarstwa domowe nadal wydają prawie jedną trzecią swoich dochodów, aby zapewnić sobie dach nad głową.

Śpiew, polskość i patriotyzm - to wszystko, oprócz folkloru, również znajdziemy na festiwalu PolArt, który w tym roku kończy 50 lat! Rozmawiamy z Druhem Michałem Milewskim, Komendantem Chorągwi Harcerzy w Australii, który wraz z silną grupą harcerzy zagości na scenie festiwalu PolArt Adelaide 2025.

To co zrodziło się jako lokalny, australijski pomysł rozwija skrzydła na skalę międzynarodowa. Polsko Australijskia Izba Handlowa PACC (wcześniej PABF - Polish Australian Business Forum) rozpoczęła dziłalnośc misją łączenia Polakow w biznesie - Polaków profesjonalistów z różnych dziedzin mieszkających w Australii. Teraz izba zamierza łaczyć Polaków na całym świecie. O nowej inicjatywie mówi Monika Lama prezes PACC.

W dzisiejszym magazynie sportowym: 35% szansy na awans reprezentacji Polski do Mistrzostw Świata w piłce nożnej; fatalna passa Legii Warszawa w polskiej ekstraklasie piłkarskiej oraz awans reprezentacji Polski w tenisie w Billie Jane King Cup.

Kolor, ruch i pasja - to wszystko znajdziemy na festiwalu PolArt, który w tym roku kończy 50. lat! Rozmawiamy z prezeską Zespołu Folklorystycznego "Polonus" z Christchurch z Nowej Zelandii, Elą Sawicką. Ela podkreśla, że choć skompletowanie zespółu bywa trudne, to zawsze z radością biorą udział w festiwalach PolArt.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

Podsumowanie najważniejszych wydarzeń minionego tygodnia w Australii

Po trzech latach rywalizacji z Turcją, Australia wycofała swoje starania o zgode na zorganizowanie konferencji klimatycznej ONZ w przyszłym roku. Mówiąc z Belém, gdzie odbywa się obecny COP30, minister ds. zmian klimatu Chris Bowen potwierdził, że COP31 w przyszłym roku nie odbędzie się w Adelajdzie.

Premierzy stanów zebrali się na pilnym spotkaniu, gdy narastają napięcia wokół osiągnięcia nowego porozumienia z rządem federalnym dotyczącego finansowania publicznych szpitali. Nowy raport Instytutu Grattana wskazuje również, że australijskie szpitale marnują ponad jeden miliard dolarów rocznie na wydatki, których można by uniknąć.

Prezes organizacji Kościuszko Heritage Inc, profesor Andrzej Kozek mówi o dziedzictwie Kościuszki i Strzeleckiego w Australii. Dyskusja powraca w nasze kręgi przy okazji spotkania z australijskim pisarzem Anthony'm Sherwoodem, który jest autorem książki 'Kosciuszko - The man behind the mountain'. Spotkanie odbędzie się 27 listopada w Konsulacie RP w Sydney.

Opowieść o piosence, którą zapewne wszyscy słyszeliście nie raz. Stanowi nieoficjalny hymn Australii. „Waltzing Matilda”, bo tak brzmi jej tytuł została napisana przez prawnika i dziennikarza Banjo Patersona. Spędzał on lato w 1895 roku razem z narzeczoną w prowincjonalnym miasteczku Dagworth. Podczas tego pobytu usłyszał parę historii o ciężkim losie okolicznych robotników, bezrobotnych włóczęgów i postrzygaczy owiec. Historie urzekły Patersona i gdy na dodatek usłyszał jak jego gospodyni Christina Macpherson pięknie gra na cytrze, poskładał wszystkie opowieści w jedną, a Christina dodała melodię. Powstała opowieść o swagmanie który rozbił obóz nad starorzeczem rzeki i poczęstował się bezdomną, w jego mniemaniu owcą. Gdy właściciel owcy wraz z eskortą żołnierzy wpadł na jego trop swagman chcąc uniknąć aresztowania rzucił się do wody i utonął. Piosenka szybko stała się popularna w okolicy. Paterson tekst piosenki sprzedał wydawnictwu Angus i Robertson, a wydawnictwo spółce James Inglis & Co. Spółka sprowadzała do Australii blisko 1,5 miliona funtów herbaty rocznie. Jej znakiem towarowym był „Billy Tea”. A bohater piosenki w pierwszej zwrotce właśnie parzy herbatę wg tej tradycyjnej metody. Nowi właściciele zlecili drobne poprawki tekstu i melodii i wykorzystali piosenkę do promocji swojego towaru. Piosenka wkrótce opanowała całą Australię, a razem z australijskimi żołnierzami, wyruszyła na muzyczny podbój świata. No i dziś Waltzing Matilda słyszał chyba każdy, a piosenka stała się nieoficjalnym hymnem Australii. A tytuł? Nie ma nic wspólnego z tańcem. Pochodzi od niemieckich emigrantów. Niemieccy czeladnicy wędrowali z miejsca na miejsce ucząc się od mistrzów zawodu. Te podróże nazywali auf der walz. Walz to więc takie poróżowanie. Matilda zaś, jak podają niektóre źródła, oznacza Potężną Dziewicę Bitewną, tak w okresie wojen trzydziestoletnich nazywano kobiety towarzyszące obozom żołnierskim. Z czasem to słowo na określenie ciepłych koców, zwijanych i noszonych na ramieniu podczas marszu. W Australii to miano przeszło na cały tobołek włóczęgi owinięty w koc. A więc Waltzing Matilda to po prostu wędrowanie z tobołkiem, zwanym Matyldą. W teście pojawia się jeszcze parę charakterystycznych australijskich określeń: swagman – to tramp, włóczęga - dosłownie człowiek z tobołkiem, billabong – to  starorzecze, coolibah tree - odmiana eukaliptusa, pod którym obóz rozbił nasz swagman , jumbuck – niestrzyżona owca, taką złapał swagman, No i Billy, w pierwszej zwrotce swagman czeka aż się Billy zagotuje. A  w zasadzie Billy of Tea. To niewielki, prowizoryczny imbryk do gotowania wody. Miał zazwyczaj kształt walca z metalowym uchem. Swagman wieszał taki imbryk z wodą na od ogniskiem. Kiedy woda zawrzała sypał do niej herbaty i odstawiał na parę minut. Następnie aby oddzielić fusy od płynu brał za rączkę/ucho odchodził od ogniska i zakręcał imbrykiem parę dynamicznych obrotów. Siła odśrodkowa dociskała liście herbaty do denka i można było spokojnie spożywać napój nie plując fusami. Do dziś dokonano niezliczonej liczby nagrań Waltzing Matilda. Podobno blisko 1000. Może więcej. Ja dla Was wybrałem wersję zaśpiewaną i nagraną przez Slima Dustiego. Slim Dusty (czyli David Gordon Kirckpatrick) był ikoną australijskiej muzyki country, nagrał ponad 100 płyt był jednym z głównych popularyzatorów gatunku muzycznego „bush ballad”. No i nikt inny tylko on mógł zaśpiewać  Waltzing Matilda na ceremonii zamknięcia igrzysk olimpijskich w Sydnej w 2000 roku. A więc proszę państwa Slim Dusty i Walzting Matilda . Posłuchajcie. Sail Ho   Audycja zawiera utwory: "Waltzing Matilda" w wykonaniu Slima Dusty'ego,  słowa: Banjo Paterson, muzyka: Christina Macpherson

25 kwietnia w Australii i Nowej Zelandii obchodzone jest narodowe święto - ANZAC Day. Dzień ten upamiętnia krwawą batalię pod Gallipoli podczas I wojny światowej. 25 kwietnia 1915 roku wojska Ententy rozpoczęły desant na półwysep Gallipoli nad cieśniną Dardanele. Uderzenie to miało otworzyć flocie aliantów drogę do Morza Czarnego, a w efekcie umożliwić zdobycie Konstantynopola i  wykluczenie imperium osmańskiego z wojny. Na drodze aliantów stanęła niespodziewanie silna i waleczna armia dowodzona przez Mustafę Kemala, którego dziś znamy jako Atatürka, twórcę nowoczesnego pastwa tureckiego. Bitwa zaplanowana jako błyskawiczna przekształciła się w ośmiomiesięczną batalię pozycyjną. Nie przyniosła państwom Ententy oczekiwanych rezultatów, natomiast pochłonęła wiele tysięcy ofiar po obu stronach. W bitwie pod Gallipoli swój chrzest bojowy przeszły połączone siły zbrojne Australii i Nowej Zelandii, z angielska zwane Australian and New Zealand Army Corps, czyli w skrócie właśnie ANZAC. Jednostka poniosła ciężkie straty, na półwyspie zginęło blisko 9 tysięcy Australijczyków i 3 tys. Nowozelandczyków. Informacje o bitwie o Gallipoli wywołały na Antypodach niezwykłe poruszenie, wkrótce ukształtowała się legenda ANZAC. Zmieniły postrzeganie przez Australijczyków i Nowozelandczyków historii i teraźniejszości. Legendzie ANZAC przypisuje się zbudowanie psychologicznej niezależności tych narodów, i otwarcie drogi do zbudowania niezależnych państw, choć będących częścią brytyjskiej wspólnoty. Na cześć bohaterstwa żołnierzy ANZAC, 25 kwietnia jest od 1916 roku obchodzony jako święto narodowe zwane właśnie ANZAC Day. W 1971 roku Eric Bogle, szkocki emigrant, poruszony trwającą w Wietnamie wojną napisał do niej swój muzyczny komentarz. Powstała piękna piosenka „And The Band  Played Waltzing Matilda”, w której autor sprzeciwia się romantycznemu spojrzeniu na wojnę, opisuje jej brutalność i opłakane konsekwencje dla uczestniczących w niej żołnierzy. Inspiracją był Wietnam ale autor opowieść swą osnuł na kanwie bitwy pod Gallipoli, która jest znacznie bliższa sercom Australijczyków niż wojna w Wietnamie. W 1974 Eric Bogle ze swoją piosenka wystąpił w Brisbane na National Folk Festiwal. Był zadowolony z występu, myślał że już wygrał główną nagrodę - Gitarę Ovation wartą 300 australijskich dolarów. Ku zaskoczeniu Erica, jego piosenka nie wygrała, zdobyła 3 nagrodę. Zaskoczona była również publiczność. Niedocenienie dzieła przez jury wywołało burzę protestów, dzięki której o piosence stało się głośno. Nieco później „Matyldę”, jak ją w skrócie nazywa sam autor, usłyszała Jane Herivel z Wysp Normandzkich.  Zaśpiewała ją na folkowym festiwalu w południowej Anglii. Tam usłyszała ją June Tabor i nagrała na swoim debiutanckim albumie. I tak Matylda ruszyła w świat. W ślad za swoją poprzedniczką. Żołnierze ANZAC do marszu najchętniej i najczęściej śpiewali piosenkę ”Waltzing Matilda” i rozpropagowali ją na cały świat. I dlatego gdy ERIC BOGLE w swojej piosence opowiada historię wojenną młodego chłopca, w refrenie w tle kapela gra zawsze Wędruj z Matyldą. Ostatni refren piosenki brzmi w wolnym przekładzie: A orkiestra gra Wędruj z Matyldą Weterani maszerują w szeregu Ale z roku na rok, z wolna odchodzą  w mrok Przyjdzie dzień,  że nie ujrzę żadnego   16 maja 2002 roku odszedł w mrok ostatni żyjący weteran spod Gallipoli 103 letni Alec Campbell. Zakończenie piosenki nabrało szczególnej mocy.     Audycja zawiera utwory: "And The Band Played Waltzing Matilda" w wykonaniu Erica Bogle'a, słowa i muzyka: Eric Bogle

W Australii, wycofanie z rynku importowanego kolorowego piasku do zabawy skażonego azbestem ma coraz szersze konsekwencje. Z powodu obaw o skażenie zamykane są szkoły, a prace remediacyjne trwają w Australii Południowej, Australijskim Terytorium Stołecznym oraz Tasmanii.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

Kolor, ruch i pasja - to wszystko znajdziemy na festiwalu PolArt, który w tym roku kończy 50. lat! Rozmawiamy z prezesem i tancerzem Zespołu Folklorystycznego "Wisła" z Brisbane, Pawłem Sowulą. Paweł mówi o historii zespołu a także o historii tańców, które zaprezentują na festiwalu PolArt Adelaide 2025.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

Lake St Clair otoczony jest obszarem dziedzictwa światowego Tasmanii i został wyrzeźbiony przez lodowce na przestrzeni milionów lat. Jezioro jest około dwa razy głębsze niż Cieśnina Bassa, jednak to najgłębsze jezioro Australii nigdy nie zostało w pełni zmapowane.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

Nie ważne gdzie jesteś, o każdej porze możesz słuchać audycji i podcastów SBS Polish po polsku.

John Laws, jeden z najbardziej wpływowych prezenterów radiowych w Australii, zmarł w wieku 90 lat. Hołd legendarnemu radiowcowi złożyli zarówno byli koledzy, jak i politycy. Choć jego kariera trwała ponad siedem dekad nie była bez kontrowersji. Jego pogrzeb o charatkerze państwowym odbędzie się 19 listopada.

Podsumowanie najważniejszych wydarzeń minionego tygodnia w Australii

Wartosc globalnego nielegalnego handlu -dzikimi zwierzętami szacuje się na 32 miliardy dolarów – a przy tak wielu rzadkich gatunkach w Australii, zwierzęta te są narażone szczegolnie ze strony handlarzy na czarnym rynku.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

Raport stanu Wiktoria, oparty na doświadczeniach 13 tysiecy kobiet i dziewcząt, ujawnia luki w opiece zdrowotnej ze względu na płeć, przypadki uprzedzeń medycznych, seksizmu i mizoginii, a także powszechne poczucie bycia ignorowanymi lub lekceważonymi przez lekarzy w systemie ochrony zdrowia stanu Wiktoria.

Polacy w Australii co roku obchodzą Narodowe Świeto Niepodległości. Jakie znaczenie ma dla nich dzień 11 listopada? Z takim pytaniem zwróciliśmy sie do uczestników uroczystości w Konsulacie RP oraz w polskim sanktuarium w Marayong w Sydney.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

Podsumowanie najważniejszych wydarzeń minionego tygodnia w Australii

Komisarz ds. dyskryminacji rasowej w Australii, Giridharan Sivaraman, mówi, że kraj potrzebuje ogólnokrajowego dochodzenia w sprawie rasizmu w miejscach pracy. Swoje uwagi wygłosił podczas spotkania w Canberze, na którym liderzy społeczności, działacze i przedstawiciele związków zawodowych omówili systemowe bariery, z jakimi mierzą się rdzenni mieszkańcy Australii oraz inne grupy etniczne w środowisku pracy.

Pierwszym laureatem Nagrody Premiera w zakresie Systemów Wiedzy Aborygenów i mieszkańców Cieśniny Torresa jest profesor Michael Wear, strażnik tradycji Malgana z Zatoki Rekina (Gutharraguda) w Australii Zachodniej. Profesor Wear został doceniony za poprawę warunków życia Aborygenów i mieszkańców Cieśniny Torresa poprzez stosowanie systemów wiedzy Aborygenów na rzecz ochrony środowiska Sea Country i zrównoważonej działalności gospodarczej.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

Długo oczekiwana Ustawa o Opiece nad Osobami Starszymi (Aged Care Act) weszła w życie 1 listopada, cztery lata po tym, jak Królewska Komisja ds. Opieki nad Osobami Starszymi zarekomendowała gruntowną reformę tego sektora. Według opinii rządu federalnego, nowe przepisy zapewnią starszym Australijczykom większy wybór i lepszy dostęp do pomocy domowej, jednak pojawiają się obawy, że wiele osób będzie musiało płacić więcej za tę opiekę.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

Taniec, kolor i przyjaźń - to wszystko znajdziemy na festiwalu PolArt, który w tym roku kończy 50. lat! Tancerz Zespołu Folklorystycznego "Tatry" Szymon Dutka, członek komitetu organizacyjnego PolArt Adelaide 2025, mówi o magii tańca, która łączy polinjną młodzież w całej Australii

Podsumowanie najważniejszych wydarzeń minionego tygodnia w Australii

Nowy raport SBS i University of Canberra, analizujący poczucie przynależności i reprezentację medialną wśród wielojęzycznego społeczeństwa Australii, wykazał, że większość z nich czuje się częścią spoleczeństwa australijskiego, ale mniej niż połowa z nich czuje, że może mieć wpływ na to społeczeństwo.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.

Kolejne spotkanie przy przysłowiowej radiowej kawie z cyklu „Psychologia na co dzień”. Dziś rozmawiamy z Agnieszką Mazuś o tym, jak rozwiązywać konflikty w związkach oraz o parach międzykulturowych – na przykład ona z Polski, on z Australii lub Nowej Zelandii.

Rząd federalny włączy lek na przewlekłą chorobę nerek do programu Pharmaceutical Benefits Scheme (PBS) – systemu refundacji leków w Australii. Ponad 65 tysięcy Australijczyków ma skorzystać z tańszego dostępu do leku Jardiance, znanego także jako empagliflozyna.

Australia jest domem dla Aborygenów i mieszkańców Cieśniny Torresa, którzy mają najstarszą na świecie kulturę. Jednak w przeciwieństwie do niektórych innych krajów, Australia nie posiada traktatu narodowego "national treaty", który uznawałby ludy Pierwszych Narodów ani ich praw. Wyjaśnimy tutaj , czym jest ten traktat, dlaczego jest ważny dla wielu Aborygenów i mieszkańców Cieśniny Torresa oraz co dzieje się obecnie w Australii.

Skrót najważniejszych doniesień z Australii i ze świata, w opracowaniu polskiej redakcji SBS.