POPULARITY
Norita Ní Chartúir, Léachtóir le Cumarsáid in Ollscoil na Gaillimhe ag labhairt faoi thuarascáíl ar an Nuacht Dhigiteach in Éirinn i 2025 agus na hathruite atá ar na bacáin do na meáin áitiúla.
Vóta muiníne le cur i rialtas na Polainne inniu
Beidh an t-Uachtarán Michael D. Higgins in Ollscoil na Gaillimhe inniu, agus é ag bronnadh a chartlann Uachtaránachta ar an Ollscoil. Labhair an Dr. John Caulfield le Aoife Ní Chonghaile.
jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/23pytd8x Contact: irishlingos@gmail.com Increase in the teaching of Irish in second-level schools in the north. Ardú ar mhúineadh na Gaeilge i scoileanna dara leibhéal ó thuaidh. Irish is being taught in the first three years in 42% of second-level schools in the North, a significant increase from 35% in 2023, according to new research conducted by Queen's University Belfast for the British Council. Tá an Ghaeilge á múineadh sna chéad trí bliana i 42 faoin gcéad de scoileanna dara leibhéal sa Tuaisceart, ar ardú suntsasach é sin ó 35 faoin gcéad in 2023, de réir taighde nua a rinne Ollscoil na Banríona i mBéal Feirste i gcomhair an British Council. As with the A-level years, and with the exception of English, research shows that Irish is the second most studied language after Spanish. Mar leis na blianta A-leibhéal, agus diomaite den Bhéarla, léiríonn an taighde go bhfuil an Ghaeilge ar an dara teanga is mó a ndéantar staidéar uirthi i ndiaidh na Spáinnise. For the first time ever, Spanish is also the most widely taught language in the first three years. Den chéad uair riamh, is í an Spáinnis an teanga is mó a mhúintear sna chéad trí bliana freisin. Spanish is taught in the first three years in 84.8% of second-level schools in the North, compared to 81% of schools where French is taught. Múintear Spáinnis sna chéad trí bliana in 84.8 faoin gcéad de scoileanna dara leibhéal an Tuaiscirt, i gcomparáid leis an 81 faoin gcéad de scoileanna ina múintear Fraincis. French was taught in 90% of schools in 2023. Bhí Fraincis á múineadh i 90 faoin gcéad de scoileanna in 2023. There has also been a significant decline in the teaching of German in second- level schools. Tá meath suntasach tagtha ar mhúineadh na Gearmáinise i scoileanna dara leibhéal chomh maith. That language was being taught in the first three years in 638 schools in 2024, compared to 1,390 schools in 2002. Bhí an teanga sin á múineadh sna chéad trí bliana i 638 scoil in 2024, i gcomórtas le 1,390 scoil in 2002. The research also states that approximately 30 other languages are spoken at home by second-level students in the North, including Arabic, Bulgarian, Lithuanian, Mandarin, Polish, Portuguese and Romanian. Deirtear sa taighde freisin go bhfuil tuairim is 30 teanga eile á labhairt sa bhaile ag daltaí dara leibhéal sa Tuaisceart, lena n-áirítear Araibis, Bulgáiris, Liotuáinis, Mandairínis, Polainnis, Portaingéilis agus Rómáinis. 70.5% of schools are giving these students the opportunity to take exams in their home language. Tá 70.5 faoin gcéad de scoileanna ag tabhairt deis do na daltaí sin scrúduithe a dhéanamh ina dteanga baile. RTÉ News and Current Affairs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ
Labhair an Dr. Gráinne Ketelaar le Mairéad Ní Mhaoilchiaráin faoi chúrsa nua le dul i ngleic le cúrsaí alcóil a bheas le reáchtáil in Ollscoil Teicneolaíochta an Atlantaigh i Leitir Ceanainn.
Tá plé tosaithe ar morgáistí 100% a thabhairt ar ais sa tír - an bhfuil aon cheacht foghlamtha ón ngéarchéim eacnamaíochta?
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an ceathrú lá fichead de mhí na Bealtaine. Is mise Eoin Ó Seachnasaigh.Tá gorta faoi lán seoil in Gaza. Tá sé fógartha ag ceannaire gnóthaí daonnúla na Náisiún Aontaithe, Stephen Fletcher, go bhféadfadh 14,000 páiste bás a fháil mura gcuirtear bia ar fáil dóibh láithreach. In ainneoin cáineadh forleathan ón bpobal idirnáisiúnta, níor cheadaigh Iosrael ach naoi leoraí cúnaimh isteach i nGaza, cé go bhfuil níos mó ná 2.3 milliún duine ocrach le beagnach trí mhí. I dteachtaireacht físe ar na meáin shóisialta, dúirt Príomh-aire Iosrael, Benjamin Netanyahu, go bhfuil Iosrael chun smacht a fháil ar Gaza ar fad. Mar gheall ar an ngéarchéim atá ag dul in olcas, cháin Príomh-aire na Ríochta Aontaithe, Keir Starmer, Iosrael agus é ag labhairt os comhair na parlaiminte níos luaithe sa tseachtain. Bíodh sin mar atá, sheachain sé úsáid a bhaint as na focail ‘glanadh eitneach' nó ‘cinedhíothú', agus níor gheall sé ach oiread go stopfadh sé ag díol arm le hIosrael.Tá fáilte curtha ag Gaeilgeoirí i dTuaisceart na hÉireann roimh an gcinneadh tuairim is 100 comhartha dhátheangacha a chur suas i gContae an Dúin agus i gContae Ard Mhacha. Cé go raibh polaiteoirí Aontachtacha ina choinne le sé bliana, tá sé deimhnithe anois ag an dá chomhairle contae go mbeidh na comharthaí le feiceáil go luath. Leanann sé seo le polasaí na gcomhairlí contae an Ghaeilge a chur chun cinn. Úsáidtear comharthaí dátheangacha cheana féin ar fhoirgnimh údaráis áitiúil sna ceantair seo. Tagann an scéal seo ag an am céanna go bhfuil mic léinn ag Ollscoil na Banríona agus Ollscoil Uladh ag éileamh comharthaí Gaeilge ar an gcampas.Tá painéal imreoirí roghnaithe ag bainisteoir fhoireann sacair ban na hÉireann, Carla Ward, don dá chluiche dheireanacha i Sraith na Náisiún. Imreofar an chéad chluiche in aghaidh na Tuirce thall in Iostanbúl an deireadh seachtaine seo chugainn, agus beidh siad ar ais sa bhaile an tseachtain dár gcionn in aghaidh na Slóivéine i gCorcaigh. Má tá seans ar bith acu críochnú ar bharr an ghrúpa, caithfidh siad an dá chluiche a bhuachaint. Tá Erin Healy, tosaí le Adelaide United san Astráil, ar an bpainéal den chéad uair riamh, chomh maith le Louise Quinn sula n-éireoidh sí as sacar gairmiúil go hiomlán. Go n-éirí go geal leis an mbeirt acu, agus leis an bhfoireann uilig.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISgorta - faminegnóthaí daonnúla - humanitarian affairsglanadh eitneach - ethnic cleansingcinedhíothú - genocidefoirgnimh údaráis áitiúil - local authority buildingsgairmiúil - professional
Comhrá le Jack Mac Íomhair de chuid Raidió Fáilte i mBéal Feirste faoi fheachtais i mBéal Feirste agus i nDoire idir láimhe ag mic léinn Ollscoil na Ríona agus Ollscoil Uladh chun comharthaíocht trí Ghaeilge a fháil ar champas.
Paul Finn & an Dr Verena Platzgummer. Tá Ollscoil na Gaillimhe ag cuardú teaghlaigh Ghaeltachta a bhfuil roinnt teangachaí ar a dtoil acu, chomh maith le Gaeilge agus Béarla.
Céard atá ag tarlú ó thaobh tionscáil na muilte gaoithe sa tír seo agus thar lear.
Maraíodh triúr in ionsaí gunna i lár chathair Uppsala tráthnóna inné. Tá na húdaráis fós ag lorg an té a rinne an t-ionsaí.
Bronnadh Gradam SMEDIA ar Áine Ní Shíocháin ag ócáid i mBaile Átha Cliath le gairid.
Bhí ócáid ar siúl in Ollscoil na Ríona i mBéal Feirste inné, ‘Passing the Torch' leis an Seanadóir George Mitchell, a bhí lárnach i síniú Comhaontú Aoine an Chéasta agus bhí Chloe i measc na gcainteoirí a labhair ag an ócáid inné.
Ag labhairt faoi thaighde atá déanta in Ollscoil na Gaillimhe agus an ceangal idir diaibéítis an galar néaltrú.
Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an dara lá déag de mhí Aibreáin. Is mise Niall Ó Cuileagáin.Bhí an stocmhargadh ina chíor thuathail an tseachtain seo tar éis fhógra Donald Trump go mbeadh taraifí á ngearradh ag na Stáit Aontaithe ar earraí ó thíortha ar fud na cruinne. Bhí eagla ag infheisteoirí go gcuirfeadh na taraifí tús le cogadh trádála agus, dá bharr san, le cúlú eacnamaíochta chomh maith. Bhí an chuma orthu go raibh an ceart acu Dé Céadaoin nuair a chuir Trump taraifí móra ar an tSín agus ansan nuair a d'fhreagraíodar le taraif bhreise de 84%. Bhí imní ann go leanfadh an cion sa chion so ar aghaidh ar feadh tamall eile ach ansan d'athraigh Trump a mheon agus chuir sé briseadh 90 lá ar na taraifí ar bheagnach gach tír seachas an tSín. Tháinig borradh faoi na stocmhargaí an lá dár gcionn mar gheall ar an athrú intinne so. Le linn an ruaille buaille go léir, chuaigh an Tánaiste Simon Harris go Washington Dé Céadaoin chun cruinniú a fháil le hoifigigh ó Rialtas na Stát Aontaithe. Is léir go bhfuil Rialtas na hÉireann buartha faoi luaineacht Trump agus go háirithe a gheallúint go gcuirfeadh sé taraifí ar tháirgí cógaisíochta chun comhlachtaí a mhealladh thar n-ais go Meiriceá. Dá bhfágfadh na comhlachtaí san an tír, chaillfeadh Éire sciar maith dá cuid cáin chorparáide, chomh maith leis na mílte post.Cé go raibh aimsir bhreá thirim in Éirinn an tseachtain seo, bhí fadhbanna le tinte portaigh i gcúpla ceantar chomh maith. Bhí scrios déanta ar an gCnoc Colbha agus ar an mBearnas Mór i nDún na nGall nuair a thosnaigh loscadh tráthnóna Dé Domhnaigh. Sheol Seirbhís Dóiteáin Dhún na nGall cúig aonad dóiteáin agus héileacaptar amach chun dul i ngleic leis an loscadh. Bhí loscadh sléibhe sna Beanna Boirche i gContae an Dúin an tseachtain seo chomh maith agus bhí níos mó ná 75 coimhraiceoir dóiteáin ag tabhairt faoi na tinte. Meastar gur coirloscadh atá i gceist. Tá amhras ann gur coirloscadh is cúis leis an ndamáiste a bhí déanta ar an gcosán siúlóide sa pháirc náisiúnta i Maigh Eo freisin. Cuireadh drochbhail ar an siúlbhealach le linn na hoíche ag an deireadh seachtaine agus dúirt an tSeirbhís Páirceanna Náisiúnta agus Fiadhúlra go bhfuil siad croíbhriste mar gheall air. Tá fiosrú ar bun anois chun fáil amach conas – nó cé – a thosnaigh an loscadh.Chuaigh buíon mac léinn ó Ollscoil na Banríona i mBéal Féirste i mbun agóide an tseachtain seo mar gheall ar an easpa comharthaí dátheangacha ar an gcampas. D'eagraigh an Cumann Gaelach an agóid agus fuaireadar breis is 1,000 síniú ó mhic léinn ag tacú leis an bhfeachtas, ‘éacht a léiríonn an tacaíocht agus an tsuim atá ag pobal na hollscoile sa Ghaeilge', de réir Uachtarán an Chumann Ghaelaigh Anna Nic Gafraidh. Bhíodh comharthaí dátheangacha san fhoirgneamh aontas mac léinn ach baineadh anuas iad in 1997. Tá an grúpa “Aontachtaithe Óga” i gcoinne na gcomharthaí dátheangacha agus iad ag maíomh go gcosnóidís an iomarca agus go gcruthóidís atmaisféar doicheallach. Ach dúirt Eoghan Ó Conghaile ón gCumann Gaelach go léiríonn an stair go bhfuil an Ghaeilge do chách; mar shampla, ba Phrotastúnach, William Mac Arthur, a bhunaigh an Cumann Gaelach san ollscoil níos mó ná céad bliain ó shin. Dúirt urlabhraí ón ollscoil go rabhadar sásta an cheist seo a phlé leis an gCumann agus go bhfuil dul chun cinn déanta cheana féin i leith na Gaeilge san ollscoil. Mar shampla, tá scéim chónaithe Gaeilge do mhic léinn anois agus Oifigeach Tacaíochta Gaeilge freisin.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAIScion sa chion - tit-for-tatborradh - boom, growthcoirloscadh - arsoncoimhraiceoir dóiteáin - firefightercomharthaí dátheangacha - bilingual signsdoicheallach - unwelcoming
Aisling Ní Bheacháin ag insint dúinn faoi obair atá ar bun i Lárionad na Gaeilge in Ollscoil Mhá Nuad.
Taighde atá ar bun faoin mbealach go bhfuil an pobal ag fáil eolas faoi pholaitíocht agus daonlathas anseo in Éirinn agus thar lear.
Tá comhairliúchán ar bun san am i láthair mar chuid den fheachtas maidir le comharthaíocht dátheangach a bheith le feiceáil i gceantar Ollscoil na Ríona i mBéal Feirste.
Éilís Ní loinsigh, oifigeach imeachtaí & margaíochtaí in ollscoil na Gaillimhe ag labhairt faoi lá oscailte a bhéas acu amárach.
Ollscoil an Chroí Ró-Naofa as Connecticut ag oscailt a n-ionad nua sa Daingean an tseachtain seo chugainn.
Tráthnóna inniu i nDún Chaoin a sheolfar go hoifigiúil an suíomh is déanaí www.canuint.ie
Plé ar an moladh go mbeadh luach saothair breise le fáil ag múinteoirí a thabharfaidh faoi chúrsaí Gaeilge lena gcumas sa teanga a fheabhsú.
Beidh lá oscailte ar siúl amárach ar champas Mhic Aoidh d'Ollscoil Uladh i nDoire.
Tá sé den tuairim gur cheart d'Údarás na Gaeltachta a bheith ag díriú ar chúrsaí seachas tithíochta, a bheadh ag sú aird agus acmhainní na heagraíochta.
Beidh an comórtas amhránaíochta ar an sean-nós do mhic léinn Chorn Uí Chon Cheanainn ar bun in Ollscoil na Gaillimhe i mbliana.
A bhreith ar thuarascáil an Údaráis.
Cé leis a bhfuil muintir Mheiriceá ag súil agus Donald Trump le bheith ina Uachtarán don dara huair?
Plé ar an eolas a bhí i dtuairisc deire bliana Met Éireann faoi chúrsaí aeráide sa tír anuraidh.
Pádraig Ó Sabhain, ó Ollscoil na Gaillimhe ag labhairt faoin oíche eolais a bheas ag an ionad rochtana in Ollscoil na Gaillimhe anocht.
D'fhógair Príomh-Aire Cheanada Justin Trudeau inné go bhfuil sé le n-éirí as oifig,
Ba chóir go leagfaidh an chéad rialtas eile síos rialacha chaiteachais agus cloí leo, má tá siad chun an brú a thiocfas sa gcéad géarchéim eacnamaíochta eile a laghdú. Sin de réir tuarascáil IFAC atá foilsithe inniu.
Ailbhe Seoige, Macléinn ag labhairt faoin gcaifé Gaeilge in Ollscoil na Gaillimhe.
Sinéad Ní Ghuidhir, Leas Stiúrthóir an Chúrsa Máistir Gairmiúil san Oideachas in Ollscoil na Gaillimhe ag ceiliúradh 25 bliain ó bronnadh céim ar na chéad mhic léinn a rinne an cúrsa.
Oilibhéar Ó Niaidh, Príomhoifigeach Teicniúil ó Instiúid Uí Riain in Ollscoil na Gaillimhe ag labhairt faoi ócaid a bheas san ollscoil amárach faoi athrú aeráide.
Tá brú mór ar Oifigigh Pleanála Teanga scéimeanna teanga a chur i bhfeidhm i gceart gan an reachtaíocht ar na dréacht-chaighdeáin do chomhlachtaí poiblí deimhnithe.
Cúrsaí sa Mheán Oirthear.
Today, I'll be chatting with Clíodhna Ní Chorráin. Clíodhna is the Irish Language Instructor at the University of Ottawa. She is in the middle of her second year of her ICUF scholarship. ICUF, being the Ireland Canada University Foundation. This is the Irish language portion of our episode. You will find the English language episode on the same feed as it was released at the same time. Tá súil agam go mbainfidh sibh sult as an gcomhrá a bhí agam le Clíodhna. Is sár-bhean í agus táim chomh buíoch gur labhair sí liom ar an bpodchraoladh inniu. Cloisfidh sibh cé chomh tábhachtach is atá an Ghaeilge i saol Chlíodhna agus tá sár-jab déanta aici ó tháinig sí go Ceanada.
Tá greim a breith air mhicléinn in Ollscoil Chorcaí agus ocras ar dhuine as na h-aon cheathrar acu de réir suirbhé tá déanta ag Aontas na Macléinn.
Beifear a súil le comh oibriú breise idir an dá Aonad Oideachais as seo amach agus meamram tuisceanna sínithe eatartha.
Micheál Ó Cinnéide; An cháin fhaisnéis. Norma Foley;Aire Oideachais. Brenda Ní Shuilleabháin;Eaglais Chill Ghobáin 1824. Macdara Mac Donncha;Meamram sínithe idir Choláiste na Rinne agus Ollscoil an Oirdheiscirt. Declan Quill; Peil na mban
Radvan Markus, Léachtóir in Ollscoil Charles i bPrág ag labhairt faoi na tuillte i bPoblacht na Seice agus in Oirthear na hEorpa.
Nochtfar dealbh in ionad na hÉireann do cheart an duine in Ollscoil na Gaillimhe inniu in ómós Liv Xiaobo.
Leachtóir in Ollscoil na Banríona atá i mbun oibre ar thionscadal faoi imircigh ó Chiarraí go Springfield ag tús an 20ú aois.
Deir leas-Uachtarán na Gaeilge in Ollscoil na Gaillimhe go bhfuil an-bhrú go deo ar na mic léinn faoi láthair de bharr an easpa lóistín atá i nGaillimh agus an t-ardú ar an gcostas maireachtáila.
Beidh torthaí na h-ardteiste ar fáil do dhaltaí amárach agus tá na institiúidí tríu leibhéil ag ullmhú anois do tús na scoil bhliana úr. Cuireann Seán, atá ina Chathaoirleach Chraobh na hOllscoile d'Aontas Múinteoirí na hÉireann síos ar na hullmhúcháin san ollscoil agus ar na cursaí, na seirbhisí agus aiseanna atá ar fáil i Leitir Ceanainn.
Tá imní ar Chomhaltas na Mac léinn in Ollscoil na Gaillimhe faoin easpa lóistín a bheidh ar fáil don bhliain acadúil. Léirigh suirbhé a rinne siad anuraidh go raibh 30% de mhic léinn gan lóistín.
Tá Ollscoil na Gaillimhe ag fáil faoi réir le cúrsa bunmhúinteoireachta iarchéime a chur ar fáil, an chéad chúrsa sa mbunmhúinteoireacht taobh amuigh de Bhaile Átha Cliath agus Luimneach.
Súil siar ar shaol agus ar shaothair Edna O'Brien, ata ar shlí na fírinne.
Tríona Ní Shíocháin Ceann Scoile ar Scoil an Bhéarla, na meáin, agus na n-ealaíon chruthaitheach in Ollscoil na Gaillimhe ag labhairt faoin obair a bheas ar bun aici.
Tá an rialtas le €8.3 billiún euro breise a chur ar fáil i mBuiséad 2025 - an ceann deiridh acu sula mbeidh olltoghchán ann. Thug siad an t-eolas i Ráiteas Eacnamaíochta an tSamhraidh a foilsíodh tráthnóna inné.