Podcasts about feirste

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an séú lá is fiche de mhí iúil. Is mise Siubhán Nic Amhlaoibh.Fuair an t-amhránaí rac-cheoil Ozzy Osbourne bás Dé Máirt an tseachtain seo, agus é 76 bhliain d'aois. As Birmingham ó dhúchas, tá sé curtha síos dá bhanna ceoil Black Sabbath gurb iadsan a chruthaigh an seánra miotal trom, a bhuíochas le hamhráin ar nós Iron Man agus Paranoid. Níos lú ná trí seachtaine ó shin, rinne Osbourne, a thug an t-ainm “Prince of Darkness” air féin, ceolchoirm dheireanach le slán a fhágáil ina bhaile dúchais, agus cuid mhaith de na ceoltóirí a spreag sé féin ar an ardán leis, Metallica agus Guns n' Roses ina measc. I ráiteas, dúirt a theaghlach: "Is le níos mó bróin ná mar is féidir le focail a chur in iúl go gcaithfimid a thuairisciú gur bhásaigh ár n-Ozzy Osbourne grámhar ar maidin. Bhí sé lena theaghlach." Níor shonraigh siad cúis bháis, ach bhí sraith fadhbanna sláinte ag an réalta agus diagnóisíodh go raibh galar Parkinson air in 2019. Dheimhnigh urlabhraí thar ceann an teaghlaigh gur bhásaigh Osbourne sa Ríocht Aontaithe.Tá cáineadh géar déanta ar an Rialtas as gan aon tagairt in aon chor a dhéanamh d'infheistíocht sa Ghaeilge agus sa Ghaeltacht san athbhreithniú ar an Phlean Forbartha Náisiúnta a foilsíodh inné. Tá táblaí sa phlean ina ndéantar briseadh síos ar €102.4 billiún den airgead atá geallta a dháileadh ar na ranna rialtais éagsúla ach níl an Ghaeltacht luaite fiú i dteideal na Roinne a bhfuil an cúram sin uirthi. An Roinn Forbartha Tuaithe agus Pobail atá déanta den Roinn Forbartha Tuaithe agus Pobail agus Gaeltachta sa phlean. An t-aon áit a bhfuil an focal Gaeltacht luaite sa phlean nua ná i bhfonóta faoi aistriú cumhachtaí ranna éagsúla i ndiaidh an toghcháin dheireanaigh. Dúirt Ard-Rúnaí Chonradh na Gaeilge gur údar náire a bhí san "easpa measa” a léirítear don Ghaeilge agus don Ghaeltacht sa phlean, a foilsíodh i mBéarla amháin. “Beimid ag obair linn idir seo agus an Buiséad lena chinntiú go bhfaigheann an teanga an sciar atá ag dul di agus go gcuirfear mar shampla maoiniú ceart ar leataobh do thithíocht sa Ghaeltacht,” arsa Ard-Rúnaí Chonradh na Gaeilge, Julian de Spáinn.Maraíodh bean ina 40idí agus beirt pháistí, buachaill agus cailín, i lámhach i gContae Fhear Manach Dé Céadaoin. Ba iad máthair agus a beirt pháistí íospartaigh an ionsaithe gunna i nDroichead Mhig Uidhir. Tá fear - atá ina bhall den teaghlach céanna - á chóireáil fá choinne gortuithe tromchúiseacha in Ospidéal Ríoga Victoria i mBéal Feirste. Dúirt ceannasaí póilíní an cheantair le tuairisceoirí go raibh an t-imscrúdú ag céim luath, ach go mbeadh amhras faoi dhúnmharú triarach agus iarracht féinmharaithe "ina líne fiosrúcháin amháin". Dúirt an Ceannfort Robert McGowan ag preasagallamh go bhfuil tús curtha ag Seirbhís Póilíní Thuaisceart Éireann (PSNI) le himscrúdú dúnmharaithe agus go bhfuil siad "ag obair go gasta" chun na himthosca a chinneadh.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISmiotal trom - heavy metalcúis bháis - cause of deathPlean Forbartha Náisiúnta - National Development Planeaspa measa - lack of respectlámhach - shootingna himthosca - the circumstances

Mír grinn seachtainiúil.

Beirt a bheas ag pilleadh abhaile go hÉirinn don chluiche ceannais ag an deireadh seachtaine.

Téann an ceathrar seo ag an chuid is mó de chuid cluichí Dhún na nGall. Cuireann siad síos dúinn ar thábhacht na gcluichí daofa, an dóigh a gcuireann an Chumann Lúthchleas Gael lena saol agus a na buaichphointí a sheasann amach daofa féin go dtí seo.

Ag an deireadh seachtaine d'eisigh an Taoiseach Micheál Martin teachtaireacht inár dhúirt sé go raibh comhrá dearfach aige le Príomh Aire na Breataine Keir Starmer faoi Oidhreacht na dTrioblóidí agus faoi ‘chreatlach le déileáil leo.

Comhrá le Jack Mac Íomhair de chuid Raidió Fáilte i mBéal Feirste faoin athrú atá le teacht ar an aois vótála sa Ríocht Aontaithe beo ar Eadra.

Mír grinn seachtainiúil.

jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/yrqdlvn3 Contact: irishlingos@gmail.com Police have decided not to remove a bonfire. Cinneadh déanta ag póilíní gan tine chnámh a bhaint ó chéile. Police in the North have decided not to help contractors dismantle a bonfire in south Belfast as requested by the City Council. Tá sé socraithe ag na póilíní sa Tuaisceart gan cabhrú le conraitheoirí tine chnámh i ndeisceart Bhéal Feirste a bhaint ó chéile mar a bhí iarrtha orthu ag an gComhairle Cathrach. In a statement, the police said they made the decision not to implement the City Council's request because they ultimately believe it is safe to do so, when all aspects of the situation are taken into account. I ráiteas, dúirt na póilíní go ndearna siad an cinneadh gan iarratas na Comhairle Cathrach a chur i ngníomh mar gur sábháilte sin ar deireadh, dar leo, nuair a chuirtear gach taobh den scéal san áireamh. The loyalists are with the bonfire on Meridi Street which will be lit tomorrow night as part of the annual Orange festival. Tá na dílseoirí leis an tine chnámh ar Shráid Meridi a lasadh oíche amárach mar chuid d'fhéile bhliantúil na nOráisteach. However, the bonfire has hit an electrical substation, which the Royal Victoria Hospital and Belfast City Hospital rely on, and there is also asbestos material on the site. Tá an tine chnámh buailte ar fhostáisiún leictreachais, áfach, a bhfuil Ospidéal an Royal Victoria agus Ospidéal Chathair Bhéal Feirste ag brath air, agus tá ábhar aispeiste ar an suíomh chomh maith. The loyalists say they have covered the substation with a large sheet of steel and that they have spread thick tarpaulin over the area where the asbestos is. Deir na dílseoirí go bhfuil an fostáisiún folaithe acu le leathán mór cruach agus go bhfuil taról tiubh leata anuas acu ar an áit a bhfuil an aispeist. It is not clear, however, that either of these two things is sufficient as protection against the heat of the fire. Ní léir, ámh, gur leor ceachtar den dá rud sin mar chosaint ar theas na tine. Earlier, police said it was a serious matter and indicated that they were in discussions with local community groups, politicians and various agencies in the hope of resolving the dispute. Níos túisce, dúirt na póilíní gur scéal tromchúiseach a bhí ann agus thug siad le fios go raibh siad i mbun comhráite le grúpaí pobail áitiúla, le polaiteoirí agus le gníomhaireachtaí éagsúla le súil réiteach a fháil ar an aighneas. RTÉ News and Current Affairs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ

Ag déanmamh léirmheas ar leabhar úr atá foilsithe ag Éamonn Ó Dochartaigh, ‘Scéal agus Seanfhocla Inis Bó Finne”.

Mír grinn seachtainiúil. 

Agallamh le Storm Eaton Killgallen de chuid Raidió Fáilte i mBéal Feirste faoi chás Sarah Montgomery agus ar fhoréigean i gcoinne mná ó thuaidh. Plé fosta ar thogra nua 'Fuath Ban' a sheoladh le gairid chun scéalta ar fhuath ban a bhailiú. Tuilleadh sonraí faoin thogra 'Fuath Ban' anseo: forms.gle/jZ6uFPNq9QuxRsgq6

Tá cáineadh déanta ag Gerry Adams, iar-Uachtarán Shinn Féin ar rialtas na Breataine atá le reachtaíocht a rith, a chuirfeadh cosc ar chúiteamh a íoc le imtheorannaithe a cuireadh i bpríosún go h-éagórach, sna 1970daí.

Grúpa ó Oirthear Bhéal Feirste atá ar a dturas bliantúil i gCorca Dhuibhne.

Beidh Comhdháil do thoscairí Chumann Ceardchumann na hÉireann ar siúl ón lá inniu go dtí Déardaoin san ICC, Béal Feirste

Ar an gclár seo, labhair Seoirsín Ní Mheachair linn ò Rhinebeck, Nua Eabhrac faoin gcúrsa "Blaiseadh na Gaeltachta", tionscnamh trasAtlantach a chomhreachtáil sí féin agus comhghleacaithe i Seanchas Sheáin Néill i Rann na Feirste.

Comhrá na hAoine le Mary Aggie, neart le rá aici inniu arís, í ag comhrá faoi scioból na mban agus tochtanna aeir i measc rudaí eile.

D'éirigh leis an achomharc a rinne grúpa atá ag cur in éadan na forbartha ar bhealach an A5 san Ard Chúirt i mBéal Feirste.

Comhrá le Jack Mac Íomhair de chuid Raidió Fáilte i mBéal Feirste maidir leis an choimhlint tagtha chun cinn idir agóideoirí agus póilíní i mBaile Meánach agus ceantair eile i gContae Aontroma le gairid.

Comhrá le Jack Mac Íomhair de chuid Raidió Fáilte i mBéal Feirste faoi Liam Óg Ó hAnnaidh, nó mo chara, ag dul os comhair na Cúirte Dúiche i Westminister.

Ag labhairt faoi bheacha agus ag cur comhairle ar an phobal faoin dóigh le déileáil leo má dhéanann siad nead.

Mír grinn seachtainiúil.

jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/23pytd8x Contact: irishlingos@gmail.com Increase in the teaching of Irish in second-level schools in the north. Ardú ar mhúineadh na Gaeilge i scoileanna dara leibhéal ó thuaidh. Irish is being taught in the first three years in 42% of second-level schools in the North, a significant increase from 35% in 2023, according to new research conducted by Queen's University Belfast for the British Council. Tá an Ghaeilge á múineadh sna chéad trí bliana i 42 faoin gcéad de scoileanna dara leibhéal sa Tuaisceart, ar ardú suntsasach é sin ó 35 faoin gcéad in 2023, de réir taighde nua a rinne Ollscoil na Banríona i mBéal Feirste i gcomhair an British Council. As with the A-level years, and with the exception of English, research shows that Irish is the second most studied language after Spanish. Mar leis na blianta A-leibhéal, agus diomaite den Bhéarla, léiríonn an taighde go bhfuil an Ghaeilge ar an dara teanga is mó a ndéantar staidéar uirthi i ndiaidh na Spáinnise. For the first time ever, Spanish is also the most widely taught language in the first three years. Den chéad uair riamh, is í an Spáinnis an teanga is mó a mhúintear sna chéad trí bliana freisin. Spanish is taught in the first three years in 84.8% of second-level schools in the North, compared to 81% of schools where French is taught. Múintear Spáinnis sna chéad trí bliana in 84.8 faoin gcéad de scoileanna dara leibhéal an Tuaiscirt, i gcomparáid leis an 81 faoin gcéad de scoileanna ina múintear Fraincis. French was taught in 90% of schools in 2023. Bhí Fraincis á múineadh i 90 faoin gcéad de scoileanna in 2023. There has also been a significant decline in the teaching of German in second- level schools. Tá meath suntasach tagtha ar mhúineadh na Gearmáinise i scoileanna dara leibhéal chomh maith. That language was being taught in the first three years in 638 schools in 2024, compared to 1,390 schools in 2002. Bhí an teanga sin á múineadh sna chéad trí bliana i 638 scoil in 2024, i gcomórtas le 1,390 scoil in 2002. The research also states that approximately 30 other languages are spoken at home by second-level students in the North, including Arabic, Bulgarian, Lithuanian, Mandarin, Polish, Portuguese and Romanian. Deirtear sa taighde freisin go bhfuil tuairim is 30 teanga eile á labhairt sa bhaile ag daltaí dara leibhéal sa Tuaisceart, lena n-áirítear Araibis, Bulgáiris, Liotuáinis, Mandairínis, Polainnis, Portaingéilis agus Rómáinis. 70.5% of schools are giving these students the opportunity to take exams in their home language. Tá 70.5 faoin gcéad de scoileanna ag tabhairt deis do na daltaí sin scrúduithe a dhéanamh ina dteanga baile. RTÉ News and Current Affairs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ

Mír grinn seachtainiúil.

Eolas faoin Tionól Náisiúnta Géarchéime a bhí ar siúl inné i mBéal Feirste. Tá an tionól seo mar chuid d'fheachtas RAIC a bhfuil níos mó ná 50 eagraíocht Gaeilge agus Gaeltachta páirteach ann.

Beidh ollchruinniú i mBéal Feirste inniu le plé a dhéanamh ar mhaoiniú eagraíochtaí Gaeilge.

Iarcheannaire an SDLP ag moladh breis comhoibriú le SF ar mhaithe le Éire Aontaithe a cur chun cinn.

Tá Gavin mar eagarthóir ar an Áisaonad i gColáiste Ollscoile Naomh Muire i mBéal Feirste san am i láthair agus labhair Damien Ó Dónaill leis an tseachtain seo faoin mhéid atá ar bun acu ansin san am i láthair.

D'fhógair na póilíní sa mBreatain aréir go bhfuil cúis sceimhlitheoireachta le cur in aghaidh duine den ghrúpa Kneecap as Béal Feirste.

Fáilte ar ais chuig eagrán nua de Ar An Lá Seo ar an 20ú lá de mí Bealtaine, liomsa Lauren Ní Loingsigh. I 1972 ghortaíodh 12 duine I mBéal Feirste ó bhuama agus bhain geit as 15 páiste. I 1994 thóg an Taoiseach agus an príomh-aire céim mhór chun síocháin a chur chun cinn sa Tuaisceart, agus de bharr sin bhí Sinn Féin agus an IRA scoite. I 1983 chur tús le feachtas nua chun meánscoil nua a thógáil I Newmarket on Fergus de bharr go raibh méadú sa daonra ann. I 1994 bhí 73 iarrthóir, 15 mná a bhí ann ag iarradh a bheith sa toghchán áitiúil d' Inis, Cill Rois, an tSionainn agus Cill Chaoi an Mheithimh seo chugainn. Sin Rihanna le SOS – an t-amhrán is mó ar an lá seo I 2006. Ag lean ar aghaidh le nuacht cheoil ar an lá seo I 1970 tháinig an scannán Let It Be, an scannán deireanach leis na Beatles amach I Londain agus sa Learpholl ag an am céanna, seachtain amháin tar éis a tháinig an scannán amach I Meiriceá. I 2007 shroich Rihanna agus Jay-Z uimhir a haon sna cairteacha sa Bhreatain lena amhrán Umbrella agus d'fhan siad ann ar feadh 10 seachtain agus bhí sé an t-amhrán a d'fhan ag uimhir a haon don chuid is mó ón amhrán Love Is All Around ó Wet Wet Wet I 1994. Bhuaigh siad Gradam Grammy don amhrán chomh maith. Agus ar deireadh breithlá daoine cáiliúla ar an lá seo rugadh Louis Theroux sa Bhreatain I 1970 agus rugadh amhránaí Cher I Meiriceá ar an lá seo I 1946 agus seo chuid de a amhrán. Beidh mé ar ais libh amárach le heagrán nua de Ar An Lá Seo. Welcome back to another edition of Ar An Lá Seo on the 20th of May, with me Lauren Ní Loingsigh 1972: 12 people were hurt by a bomb in belfast and 15 children suffered shock. 1994: The taoiseach and prime minister took a giant step last night to be on the path to peace in the north,leaving sinn fein and the IRA isolated. 1983: A campaign was inititated to have a new secondary school built in Newmarket on Fergus where there has been a sizeable increase in population. 1994: A total of 75 candidates, 15 of them being women were contesting the local authority elections for ennis and kilrush urban district councils and shannon and kilkee town commissioners next june. That was Rihanna with SOS– the biggest song on this day in 2006 Onto music news on this day In 1970 Let It Be, the final feature film involving The Beatles was premiered simultaneously in London and Liverpool a week after the film's US release. 2007 Rihanna featuring Jay-Z started a 10 week run at No.1 on the UK singles chart with 'Umbrella' which spent 10 consecutive weeks at No.1 in the UK making it the longest running No.1 single since Wet Wet Wet's 1994 hit Love Is All Around. Rihanna and Jay-Z won a Grammy Award for Best Rap/Sung Collaboration for the track. And finally celebrity birthdays on this day – Louis Theroux was born in the UK in 1970 and singer Cher was born in America on this day in 1946 and this is one of her songs. I'll be back with you tomorrow with another edition of Ar An Lá Seo.

Tá mír grinn Mhary Aggie againn níos luaithe an tseachtain seo mar go mbeidh sí ag freastal ar bainis ar an Aoine. Cara maith dí le pósadh ar fhear!

Dónal O'Connor, Stiúrthóir ealaíne Tradfest Bhéal Feirste ag labhairt faoi Sparántachtaí á n-offráil ag Seachtain Thraidisiúnta Bhéal Feirste do cheoltóirí óga.

Dhéanfar ceiliúradh ar an Aoine seo ar lá na hEorpa. 75 bliain ar aghaidh ón Scheuman Declaration agus deirtear gur seo an tús a bhí le hAontas na hEorpa.

Mír grinn seachtainiúil.

Beidh Comórtas Peile na Gaeltachta Thír Chonaill ar siúl an deireadh seo in Ard a' Rátha agus bronnfar Gradam Uile Réalt Scoileanna Uladh ar Phádraig Mac Giolla Bhríde agus Cathal Rua Ó Gallachóir as Pobalscoil Ghaoth Dobhair anocht ag ócáid i mBéal Feirste.

Mír grinn seachtainiúil.

Mír grinn na seachtaine le Mary Aggie, tá sí chomh maith le Deirdre Ní Bhraonáin inniu faoi chúrsaí nádúr idir an chuach agus an traonach.

Bhí ócáid ar siúl in Ollscoil na Ríona i mBéal Feirste inné, ‘Passing the Torch' leis an Seanadóir George Mitchell, a bhí lárnach i síniú Comhaontú Aoine an Chéasta agus bhí Chloe i measc na gcainteoirí a labhair ag an ócáid inné.

Mír grinn seachtainiúil. 

Fáilte ar ais chuig eagrán nua de Ar An Lá Seo ar an 24ú lá de mí Aibreán, liomsa Lauren Ní Loingsigh. I 1965 fuair na Gardaí bean a bhí 67 bhliain d'aois I mBéal Feirste agus bhí sí reoite ina teach óna iníon. I 1981 tháinig an nuacht amach go raibh coisc ar chruinniú tuismitheoirí is múinteoirí agus bhí éileamh do 15 punt an uair do chomhairliúchán taobh amuigh d'uaireanta scoile. I 1981 bhí cur isteach ag an láithreán tógála ESB ag Moneypoint an tseachtain sin. I 1992 tháinig an nuacht amach go raibh an séasúr turasóireacht go maith ag tosach an bhliain sa chontae mar dúradh go raibh na céadta cuairteoirí ag fanacht sna óstán timpeall an chontae thar deireadh seachtain na Cásca. Sin Bucks Fizz le Making Your Mind Up – an t-amhrán is mó ar an lá seo I 1981. Ag lean ar aghaidh le nuacht cheoil ar an lá seo I 1995 tháinig Oasis amach le hamhrán nua Some Might Say agus fuair siad a chéad uimhir a haon sa Bhreatain. Níor tharla an fhís don amhrán de bharr nár tháinig Liam chuig an siút. Rinne siad an fís amach as cúpla fís eile – Cigarettes and Alcohol, Supersonic agus Whatever. I 2012 chuir Sineád O'Connor a turas ar ceal ag rá go raibh sí ag téarnamh ó chliseadh néarógach. Tháinig sí amach le ráiteas ar a shuíomh ag rá nach mbeadh aon cheolchoirm eile don bhliain de barr a neamhord dépholach. Agus tar éis scrios sí a shuíomh agus a Twitter. Agus ar deireadh breithlá daoine cáiliúla ar an lá seo rugadh Barbra Streisand I Nua Eabhrac I 1942 agus rugadh amhránaí Kelly Clarkson I Meiriceá ar an lá seo I 1982 agus seo chuid de a amhrán. Beidh mé ar ais libh amárach le heagrán nua de Ar An Lá Seo. Welcome back to another edition of Ar An Lá Seo on the 24th of April, with me Lauren Ní Loingsigh 1965: a 67 year old woman from belfast was found frozen to death in her home by her daughter. 1981: two of the countrys big teaching organisations yesterdy reaffirmed a total ban on all parent teacher meetings amind demands for a £15 an hour fee for consultations outside school hours. 1981: there was another distruption at the esb construction site at moneypoint on tuesday morning. 1992: there was a very upbeat start to the 1992 tourism season in clare with reports of huge numbers of visitors staying in hotels and guesthouses around the county over the easter weekend. That was Bucks Fizz with Making Your Mind Up – the biggest song on this day in 1981. Onto music news on this day In 1995 Oasis released 'Some Might Say' which went on to give the band their first UK No.1 single. The planned promo video for the song was cancelled due to Liam not turning up for the shoot. Instead, a makeshift video was created using footage from the 'Cigarettes & Alcohol', US 'Supersonic' and UK 'Whatever' videos. 2012 Sinead O'Connor cancelled the remaining dates of her world tour, saying she was still recovering from a "very serious breakdown". In a statement on her official website, she said she had scrapped all concerts this year due to her bipolar disorder. Her website was also now being deleted along with her Twitter account And finally celebrity birthdays on this day – singer Barbra Streisand was born in New York in 1942 and singer Kelly Clarkson was born in America on this day in 1982 and this is one of her songs. I'll be back with you tomorrow with another edition of Ar An Lá Seo.

Mír grinn seachtainiúil.

Tá comhairliúchán ar bun san am i láthair mar chuid den fheachtas maidir le comharthaíocht dátheangach a bheith le feiceáil i gceantar Ollscoil na Ríona i mBéal Feirste.

Buaiteoir Corn Cuimhneacháin Mhicí Sheáin Néill ag an chomórtas aithriseoireachta ‘Abair Amach' a bhí a reáchtáil ag Club Óige Rann na Feirste ar na mallaibh, leis an dán “Seán Beag”.

Mír grinn seachtainiúil.

Seolfar eagrán nuachóirithe den leabhar ‘Eachtraí Sherlock Holmes ' anocht in Áislann Rann na Feirste.

Agóid le bheith i mBéal Feirste inniu faoin mbealach go bhfuil maoiniú a chuir ar fáil d'eagraíochtaí Gaeilge ar fud na tíre.

Tá Bairbre i mBéal Feirste áit a bhfuil agóid ar siúl ag grúpaí Gaeilge le brú a chur ar an dá rialtas réiteach fadtéarmach a shocrú do mhaoiniú Gaeilge thuaidh theas agus ciorraithe de choir a bheith €820,000 foghraithe ag Foras na Gaeilge ó bhí deireadh mhí Eanáir ann.

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an dara lá is fiche de mhí an Mhárta. Is mise Siubhán Nic Amhlaoibh.Ainmníodh an Fhionlainn mar an tír is sona ar domhan den ochtú bliain as a chéile sa Tuarascáil Dhomhanda ar Shonas, agus thug muintir na háite agus saineolaithe creidiúint dá lochanna móra agus dá córas leasa shóisialaigh láidir mar chúiseanna leis an dea-ghiúmar. Ainmníodh Éire sa 15ú háit, ag bogadh suas ón 17ú háit in 2023. Tá an Afganastáin, atá buailte ag tubaiste dhaonnúil ó tháinig an Talaban ar ais i gcumhacht in 2020, ina tír is míshona ar domhan arís eile. D'fhan na tíortha Nordacha go léir i measc na ndeich dtír is sona, leis an Danmhairg, an Íoslainn agus an tSualainn ag teacht i ndiaidh na Fionlainne, a mhéadaigh beagán ar a buntáiste ar an Danmhairg sa dara háit. Chuaigh Cósta Ríce agus Meicsiceo isteach sa deich dtír is fearr den chéad uair, ag teacht sa séú háit agus sa deichiú háit. Idir an dá linn, thit na Stáit Aontaithe go dtí an 24ú háit, áit amháin taobh thiar den Riocht Aontaithe. Is é seo an scór is ísle a fuair na Stáit Aontaithe ó foilsíodh an tuarascáil den chéad uair in 2012, nuair a bhí siad san 11ú háit, an seasamh ab airde riamh dóibh. "Tá méadú 53% tagtha ar an líon daoine atá ag ithe béilí ina n-aonar sna Stáit Aontaithe le fiche bliain anuas," a dúirt údair na tuarascála, ag tabhairt le fios go bhfuil béilí a roinnt le daoine eile "nasctha go láidir le folláine".Tá an chéad taispeántas riamh sa Ghaeilge a reáchtáladh in Oifig Taifead Poiblí Thuaisceart Éireann (PRONI) oscailte. Insíonn an taispeántas Mná na hAthbheochana scéal na mban a chuir athbheochan ar úsáid na Gaeilge i dTuaisceart Éireann. Bhí ról lárnach acu i mbunú na chéad Ghaeltachta uirbí agus na chéad scoile lán-Ghaeilge sna 1960idí déanacha agus sna 1970idí luatha. Bhí mná óga ó Choláiste Feirste i mBéal Feirste thiar i measc na ndaoine a chuir an taispeántas le chéile. Dúirt Aoibhín McConnell, scoláire seacht mbliana déag d'aois ó Choláiste Feirste, go raibh sé “spreagúil” foghlaim faoi na mná a thug athbheochan ar an Ghaeilge."Tá labhairt na Gaeilge thar a bheith tábhachtach domsa agus do mo phobal," a dúirt sí. "Bhí mo mhamó ar dhuine de na daoine a bhunaigh an dara scoil lán-Ghaeilge agus an chéad cheann neamhdhominiceanach. "Is séadchomhartha iontach é dár n-oidhreacht agus don ról a imrímid laistigh de Bhéal Feirste mar phobal roinnte sa lá atá inniu ann." Dúirt sí go raibh sé tábhachtach ról na mban i stair na Gaeilge a cheiliúradh. "Tá cónaí orainn i sochaí atá go fóill an-phatrarcach, ach sílim go mbíonn ról na mban á mheas faoina luach go minic," a dúirt sí. "Bhí an ról is riachtanaí agus is tábhachtaí ag na mná in athbheochan na Gaeilge. Leanann siad orthu do mo spreagadh gach uile lá i ngach gníomh a dhéanaim féin mar Ghael óg."* Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain*GLUAISsonas - happinesstubaiste dhaonnúil - humanitarian disasterathbheochan - revivalneamhdhominiceanach - non-dominican

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an cúigiú lá déag de mhí an Mhárta. Is mise Eoin Ó Seachnasaigh.Dúirt Uachtarán na Stát Aontaithe, Donald Trump, ag a chruinniú leis an Taoiseach, Micheál Martin, sa Teach Bán tráthnóna Dé Máirt go bhfuil “grá mór” ag muintir na hÉireann dó. Dúirt sé freisin, áfach, go bhfuil “ár gcomhlachtaí pharma ag Éirinn”. Ba mhaith leis an Uachtarán iad a thabhairt ar ais chuig na Stáit Aontaithe, cé gur mhol sé na hÉireannaigh as ucht na comhlachtaí sin a mhealladh. Ní raibh aon cheilt ag an Trumpach ach an oiread ar a naimhdeas leis an Aontas Eorpach, agus mar sin de ba bheag an t-iontas gurbh iad na taraifí an téama ba lárnaí ag an bpreasócáid san Oifig Ubhchruthach. Nuair a fuair an Taoiseach deis cainte, luaigh sé an caidreamh stairiúil idir an dá thír, agus dúirt sé gurb í an fhadhb is mó a bhí le réiteach in Éirinn ná an ghéarchéim tithíochta. Maidir leis na cogaí in Gaza agus san Úcráin, thug sé freagraí taidhleoireachta gan cur isteach ar an Uachtarán ná ar an Leas-Uachtarán, J.D. Vance, a rinne argóint phoiblí le déanaí le hUachtarán na hÚcráine, Volodymyr Zelenskyy.Bhí an Ghaeilge á labhairt den chéad uair riamh le linn Cheisteanna an Phríomh-Aire in Westminster an tseachtain seo. Luaigh ceannaire an SDLP, Claire Hanna, go bhfuil Seachtain na Gaeilge ar siúl anois, agus go bhfuil ceiliúradh Lá Fhéile Pádraig ar na bacáin freisin. An méid sin ráite, lean sí uirthi ansin i mBéarla, agus mhol sí an Príomh-Aire, Keir Starmer, as caidreamh “cairdiúil agus dlúth” a chothú idir Éire agus an Bhreatain. Thug sí cuireadh dó freisin teacht go Béal Feirste an bhliain seo chugainn chun freastal ar Fhleadh Cheoil na hÉireann. Ghabh an Príomh-Aire buíochas léi agus ghuigh sé Lá Fhéile Pádraig sona dóibh siúd a bheadh ag ceiliúradh na féile. Dúirt an SDLP gur gníomh “siombalach” don Ghaeilge é ráiteas a gceannaire.Tá póilíní na Gearmáine sa tóir ar changarú a bhí caillte de réir dealraimh tar éis do thiománaí a chur in iúl go raibh sé ag léimneach síos an bóthar in aice le baile Sebnitz gar don teorainn leis an tSeicia. Tar éis an radharc neamhghnách a fheiceáil, ghlaoigh an tiománaí ar na póilíní agus chuir sé grianghraf chucu mar fhianaise. Ach faoin am a tháinig siad ar an láthair, bhí an cangarú imithe glan. Is beag eolas atá ar fáil faoin ainmhí, a dúirt na póilíní, ach an lá dár gcionn thuairiscigh bean go raibh cangarú áirithe ar iarraidh. In 2023, tharla oibríocht ollmhór póilíneachta i mBeirlín nuair a tuairiscíodh go raibh leon scaoilte ar shráideanna na cathrach. Chuir siad deireadh leis an gcuardach, áfach, tar éis dóibh anailís a dhéanamh ar an bhfíseán agus a thuiscint nach leon a bhí ann, ach torc.taraifí - tariffsfreagraí taidhleoireachta - diplomatic answersar na bacáin - coming soon, in the pipelinecuireadh - invitation

Chuaigh Raidió Fáilte, an stáisiún pobail Ghaeilge i mBéal Feirste, ar an aer don chéad uair ar Lá 'le Pádraig 1985. Cuirfear tús le ceiliúradh dhá scór bliain an stáisiún níos deireanaí inniu.

Tabharfaidh Mícheál Martin cuairt ar Bhéal Feirste níos deireanaí inniu agus a chéad chruinniú ar an gcathair mar Thaoiseach ó toghadh é i mí na Samhna.