Podcasts about feirste

Mír grinn seachtainiúil.

Fáilte ar ais chuig eagrán nua de Ar An Lá Seo ar an 4ú lá de mí Mheán Fómhair, liomsa Lauren Ní Loingsigh. I 1971 ghortaíodh dhá dhuine agus trí Gharda nuair a tharla pléasc I mBéal Feirste. I 1980 tháinig sé amach go mbeadh na líne fón idir Baile Átha Cliath agus an chuid eile den tír níos fearr tar éis an Nollaig. I 2000 bhí plean nua ann chun athrú a chur ar nDurlas chuig baile siopadóireacht agus go mbeadh sé maoinithe le táillí páirceáil. Tháinig sé amach go raibh daoine ag iarradh páirceáil a bheith coiscthe ag Liberty Square. Bhí an talamh in ainm an Eaglais Chaitliceach in aice le Abhainn na Súire agus dúirt an chomhairle go raibh siad ag iarradh píosa talamh do pháirceáil sa bhaile. I 2001 bhí Durlas agus Baile Thiobraid Árann in iomaíocht lena chéile chun dílárú a fháil faoi chlár nua don Rialtas. Sin Olly Murs le Please Don't Let Me Go – an t-amhrán is mó ar an lá seo I 2010. Ag lean ar aghaidh le nuacht cheoil ar an lá seo I 1976 chuaigh The Sex Pistols ar an teilifís don chéad uair nuair a chuaigh siad ar an chlár teilifís So It Goes. I 2007 chan The Police a chéad dáta sa Bhreatain ar a teacht le chéile nuair a chan siad dhá oíche I Birmingham. Agus ar deireadh breithlá daoine cáiliúla ar an lá seo rugadh Mark Ronson sa Bhreatain I 1975 agus rugadh amhránaí Beyoncé I Meiriceá ar an lá seo I 1981 agus seo chuid de amhrán. Beidh mé ar ais libh amárach le heagrán nua de Ar An Lá Seo. Welcome back to another edition of Ar An Lá Seo on the 4th of September, with me Lauren Ní Loingsigh 1971: at least 2 civillians and 3 police officers were injured when 3 explosions ripped through an area of Belfast. 1980: It was reported that telephone links between Dublin and the rest of the country should improve after Christmas. 2000 - A NEW plan to transform the heart of Thurles into a modern shopping town should be funded from revenue generated by new parking charges being introduced in the town. Most on-street car parking should be banned in Liberty Square, and a major environmental plan should be launched. The Catholic Church, who own much of the land by the River Suir, should consider disposing of some of its lands to pave the way for the development public park for the town. They were the personal views of the president of the Chamber of Commerce, Gerry Clancy.  2001 - Two County Tipperary towns were forerunners in a bid to secure decentralisation.  Thurles and Tipperary town were believed to be hot favourites for decentralisation, under the Government's Programme, which is due before the cabinet.  That was Olly Murs with Please Don't Let Me Go – the biggest song on this day in 2010 Onto music news on this day In 1976 The Sex Pistols made their television debut when they appeared on the Manchester based Granada TV program 'So It Goes'. 2007 The Police played the first UK date on their Reunion tour when they played two nights at the National Indoor Arena in Birmingham, England. And finally celebrity birthdays on this day – Mark Ronson was born in the UK in 1975 and singer Beyonce was born in America on this day in 1981 and this is one of her songs. I'll be back with you tomorrow with another edition of Ar An Lá Seo.

Fáilte ar ais chuig eagrán nua de Ar An Lá Seo ar an 4ú lá de mí Mheán Fómhair, liomsa Lauren Ní Loingsigh. I 1971 ghortaíodh dhá dhuine agus trí Gharda nuair a tharla pléasc I mBéal Feirste. I 1980 tháinig sé amach go mbeadh na líne fón idir Baile Átha Cliath agus an chuid eile den tír níos fearr tar éis an Nollaig. I 1980 leag páiste a chuaigh chuig Coláiste St Flannan's in Inis nuair a bhí siad ag dul ar ais chuig an scoil agus chuaigh sé chuig Ospidéal Count's agus tháinig biseach iomlán air. I 2010 tháinig sé amach go raibh plean nua gnó ann de bharr an thobthitim den sceideal ag Aerfort na Sionainne le bliain anuas. Sin Olly Murs le Please Don't Let Me Go – an t-amhrán is mó ar an lá seo I 2010. Ag lean ar aghaidh le nuacht cheoil ar an lá seo I 1976 chuaigh The Sex Pistols ar an teilifís don chéad uair nuair a chuaigh siad ar an chlár teilifís So It Goes. I 2007 chan The Police a chéad dáta sa Bhreatain ar a teacht le chéile nuair a chan siad dhá oíche I Birmingham. Agus ar deireadh breithlá daoine cáiliúla ar an lá seo rugadh Mark Ronson sa Bhreatain I 1975 agus rugadh amhránaí Beyoncé I Meiriceá ar an lá seo I 1981 agus seo chuid de amhrán. Beidh mé ar ais libh amárach le heagrán nua de Ar An Lá Seo. Welcome back to another edition of Ar An Lá Seo on the 4th of September, with me Lauren Ní Loingsigh 1971: at least 2 civillians and 3 police officers were injured when 3 explosions ripped through an area of Belfast. 1980: It was reported that telephone links between Dublin and the rest of the country should improve after Christmas. 1980: A pupil of St. Flannan's College, Ennis was knocked down returning to school and was removed to the Count's Hospital where he was reportedly on the road to recovery. 2010: The dramatic nosedive in Shannon Airport's Flight schedule over the past year prompted calls for the immediate implementation of a new business plan. That was Olly Murs with Please Don't Let Me Go – the biggest song on this day in 2010 Onto music news on this day In 1976 The Sex Pistols made their television debut when they appeared on the Manchester based Granada TV program 'So It Goes'. 2007 The Police played the first UK date on their Reunion tour when they played two nights at the National Indoor Arena in Birmingham, England. And finally celebrity birthdays on this day – Mark Ronson was born in the UK in 1975 and singer Beyonce was born in America on this day in 1981 and this is one of her songs. I'll be back with you tomorrow with another edition of Ar An Lá Seo.

50 bliain agus an lá inniu a tharla sléacht Tullyvallen, i ndeisceart Chontae Ard Mhacha, tráth ar mharaigh poblachtánaithe cúigear Protastúnach a bhí ag cruinniú de chuid an Oird Oráistigh. Goineadh seachtar eile

Fáilte ar ais chuig eagrán nua de Ar An Lá Seo ar an 20ú lá de mí Lúnasa, liomsa Lauren Ní Loingsigh. I 1971 chuaigh trí fhear chuig ospidéal Royal Victoria I mBéal Feirste tar éis eachtra lámhach. I 1999 bhí cáin nua ag teacht isteach do dhaoine a bhí ag siopadóireacht darbh ainm Cháin Glas. I 2003 bhí na daoine a raibh ag obair do chomhairle chontae Tiobraid Árann ag fáil nach mór 75 míle euro de phárceáil saor in aisce gach bliain. Bhí ceadúnas ag 303 duine a bhí ag obair ann. De bharr sin bhí an chomhairle ag caill 75 mhíle euro gach bliain. Bhí an diosca párceáil timpeall 250 euro gach bliain. I 2007 shábháil an bhriogáid dóiteáin ón chontae turasóir a raibh sáinnithe ina gcarr nuair a bhí tuilte san Aonach Urmhumhan. Fuair na seirbhísí éigeandála glaoch ó bhean a bhí ina gcarr. Dúirt fear dóiteáin Tommy Morgan go raibh an aimsir uafásach ag an am agus bhí an bhean scanraithe. Sin Westlife le If I Let You Go – an t-amhrán is mó ar an lá seo I 1999 Ag lean ar aghaidh le nuacht cheoil ar an lá seo I 1973 chan Bruce Springsteen a chéad oíche amach as seacht ag Olivers I mBostún. Chan sé dhá uair a chloig gach oíche. I 1990 chan Aerosmith ag an Marquee Club I Londain. Sheinm Jimmy Paige ó Led Zeppelin leis an bhanna ceoil. Agus ar deireadh breithlá daoine cáiliúla ar an lá seo rugadh aisteoir Andrew Garfield I Meiriceá I 1983 agus rugadh amhránaí Demi Lovato I Meiriceá ar an lá seo I 1992 agus seo chuid de amhrán. Beidh mé ar ais libh amárach le heagrán nua de Ar An Lá Seo. Welcome back to another edition of Ar An Lá Seo on the 20th of August, with me Lauren Ní Loingsigh 1971: 3 men were rushed to Royal Victoria Hospital in Belfast after a shooting incident. 1999: Consumers faced a controversial new Green Tax on their shopping 2003 - North Tipperary County Council's staff were getting over €75,000 in free parking each year. The council issued 303 permits to staff working in, or required to attend the courthouse in Nenagh for work purposes. This means that the council is forfeiting over €75.750 each year in potential revenue, as a yearly parking disc for any of the town's car parks costs €250 per annum. 2007 - North Tipperary Fire Brigade rescued an English tourist who became trapped in her car following flash floods in the Nenagh area. The emergency services received a call from a lady motorist who had become trapped in her car at Ballyartella Bridge spanning the Nenagh River. Fireman Tommy Morgan said weather conditions were atrocious at the time and that the sole lady occupant of the car was "very frightened. That was Westlife with If I Let You Go – the biggest song on this day in 1999 Onto music news on this day In 1973 Bruce Springsteen played the first of a seven night run at Oliver's in Boston, Massachusetts playing two 60-minute sets each night 1990 Aerosmith appeared at The Marquee Club London. Led Zeppelin guitarist Jimmy Page joined the band on stage for a blues jam. And finally celebrity birthdays on this day – actor Andrew Garfield was born in America in 1983 and singer Demi Lovato was born in America on this day in 1992 and this is one of her songs. I'll be back with you tomorrow with another edition of Ar An Lá Seo.

Ceadaíodh tionscadal úr dochtúireachta idir Ollscoil na Ríona i mBéal Feirste agus Conradh na Gaeilge ag díriú ar ról na mban i bhfeachtais chearta teanga sa dara leath den fhichiú haois agus labhair Eibhlín faoin taighde a bheas idir lámha aici.

Comhrá le Siobhán Ní Chonaráin de chuid Comhaltas Ceoltóirí Éireann faoi Fhleadh Cheoil na bliana seo i Loch Garman, ag amharc ar aghaidh chuid féile na bliana seo chugainn i mBéal Feirste agus tionscnamh nua atá ag nascadh an dá áit.

Fáilte ar ais chuig eagrán nua de Ar An Lá Seo ar an 20ú lá de mí Lúnasa, liomsa Lauren Ní Loingsigh. I 1971 chuaigh trí fhear chuig ospidéal Royal Victoria I mBéal Feirste tar éis eachtra lámhach. I 1999 bhí cáin nua ag teacht isteach do dhaoine a bhí ag siopadóireacht darbh ainm Cháin Glas. I 1971 bhí na daoine a raibh ina chónaí I Scariff ag an am ag fáil réidh don seó talmhaíochta sa bhaile. I 1988 ghoid duine nach mór 10 míle punt nuair a bhris siad isteach chuig Óstán Bunratty Castle. Sin Westlife le If I Let You Go – an t-amhrán is mó ar an lá seo I 1999 Ag lean ar aghaidh le nuacht cheoil ar an lá seo I 1973 chan Bruce Springsteen a chéad oíche amach as seacht ag Olivers I mBostún. Chan sé dhá uair a chloig gach oíche. I 1990 chan Aerosmith ag an Marquee Club I Londain. Sheinm Jimmy Paige ó Led Zeppelin leis an bhanna ceoil. Agus ar deireadh breithlá daoine cáiliúla ar an lá seo rugadh aisteoir Andrew Garfield I Meiriceá I 1983 agus rugadh amhránaí Demi Lovato I Meiriceá ar an lá seo I 1992 agus seo chuid de amhrán. Beidh mé ar ais libh amárach le heagrán nua de Ar An Lá Seo. Welcome back to another edition of Ar An Lá Seo on the 20th of August, with me Lauren Ní Loingsigh 1971: 3 men were rushed to Royal Victoria Hospital in Belfast after a shooting incident. 1999: Consumers faced a controversial new Green Tax on their shopping 1971: The Scariff community was gearing up for the Scariff Agricultural show. 1988: Almost £10,000 in cash was taken in a break-in at Bunratty Castle Hotel. That was Westlife with If I Let You Go – the biggest song on this day in 1999 Onto music news on this day In 1973 Bruce Springsteen played the first of a seven night run at Oliver's in Boston, Massachusetts playing two 60-minute sets each night 1990 Aerosmith appeared at The Marquee Club London. Led Zeppelin guitarist Jimmy Page joined the band on stage for a blues jam. And finally celebrity birthdays on this day – actor Andrew Garfield was born in America in 1983 and singer Demi Lovato was born in America on this day in 1992 and this is one of her songs. I'll be back with you tomorrow with another edition of Ar An Lá Seo.

Mír grinn na seachtaine le Mary Aggie.

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an naoú lá de mhí Lúnasa. Is mise Alanna Ní Ghallachóir.Dé Domhnaigh, fuadaíodh bean as Éirinn i Háítí agus seachtar eile in éineacht léi, leanbh trí bliana d'aois ina measc. Is í Gena Heraty, atá ina stiúrthóir i ndílleachtlann in aice le príomhchathair Háítí, Port-au-Prince, agus ar as Cathair na Mart i gContae Mhaigh Eo ó dhúchas di, an bhean a fuadaíodh. Bronnadh roinnt gradam ar an stiúrthóir dílleachtlainne ar son a cuid obair dhaonnúil, Gradam Dínit an Duine um Oireachtais san áireamh. D'agair an Taoiseach Micheál Martin leis an dream a d'fhuadaigh an tÉireannach í a scaoileadh saor agus dhearbhaigh an tAire Gnóthaí Eachtracha, an Tánaiste Simon Harris, go raibh “dianiarrachtaí leanúnacha” ar siúl lena fuascailt a bhaint amach.  Tháinig borradh mór faoin táirgeadh plaistigh sa chéad bliain a chuaigh thart, agus cé gur táirge míorúilteach é i roinnt cásanna, is cúis tromluí é i gcás an truaillithe. In 2022, tháinig tíortha ar chomhaontú a bhí ina cheangal de réir dlí, le dramhaíl plaistigh agus ceimiceáin dhíobhálacha a bhaineann le plaisteacha ar leith a laghdú, ach tar éis dhá bhliain níl an conradh réitithe go fóill. Dé Máirt, bhuail na tíortha domhanda le chéile arís ag comhdháil na Náisiún Aontaithe in Geneva, ag cur tús le seisiún atá ag iarraidh an comhaontú a chríochnú, téacs an chomhaontú a fhormheas, agus é a chur os comhair Chomhdháil Taidhleoireachta na Lánchumhachtach sula nglacfaí leis.Tá Fleadh Cheoil na Éireann faoi lánseol i Loch Garman don darna bhliain: níos mó ná seachtain lán de cheol, amhránaíocht agus damhsa, agus buaicphointe na bliana do na taibheoirí. Tá réimse imeachtaí Gaeilge le fáil ag an Fhleadh fosta, idir cheol beo, scéalaíocht, TG4, stair, siamsóirí sráide, agus neart eile, ó Seachtain na Gaeilge, agus tá seans ag daoine an Ghaeilge a labhairt agus a chluinstin go nádúrtha sa spás cultúrtha seo. Críochnaíonn na comórtais agus na taispeántais Dé Domhnaigh, 10 Lúnasa agus tá na craoltaí le feiceáil ar TG4, beo agus le sruthú. Fógraíodh anuraidh go mbeidh Fleadh Cheoil na Éireann ag tarlú i mBéal Feirste den chéad uair in 2026, agus den darna huair sa Tuaisceart.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISdílleachtlann - orphanageobair dhaonnúil - humanitarian worktáirgeadh plaistigh - production of plasticina cheangal de réir dlí - legally bindingbuaicphointe - climaxsiamsóirí sráide - street entertainers

Labhraíonn Eoghan Ó Conghaile le Seán faoin méid atá déanta aige leis an Dream Dearg, ar fheachtas thábhachtach san ollscoil, róil le Glór na Móna agus Coláiste Feirste, agus a shaol go dtí seo.

Tá sé tugtha le fios ag Aire Infreastruchtúir Stormont Liz Kimmins go mbeidh sí ag déanamh achomharc in aghaidh an chinneadh Ard Chúirte a chuir cosc ar fhorbairt bhóthar an A5 mar dhébhealach i gChontaethe Thir Eoghain agus Dhoire.

Tá achomharc a dhéanamh ag Aire Bonneagair Thuaisceart Éireann, Liz Kimmins in éadan chinneadh na hardchúirte i mBéal Feirste gan cead a thabhairt uasghrádú a dhéanamh ar bhealach an A5.

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an séú lá is fiche de mhí iúil. Is mise Siubhán Nic Amhlaoibh.Fuair an t-amhránaí rac-cheoil Ozzy Osbourne bás Dé Máirt an tseachtain seo, agus é 76 bhliain d'aois. As Birmingham ó dhúchas, tá sé curtha síos dá bhanna ceoil Black Sabbath gurb iadsan a chruthaigh an seánra miotal trom, a bhuíochas le hamhráin ar nós Iron Man agus Paranoid. Níos lú ná trí seachtaine ó shin, rinne Osbourne, a thug an t-ainm “Prince of Darkness” air féin, ceolchoirm dheireanach le slán a fhágáil ina bhaile dúchais, agus cuid mhaith de na ceoltóirí a spreag sé féin ar an ardán leis, Metallica agus Guns n' Roses ina measc. I ráiteas, dúirt a theaghlach: "Is le níos mó bróin ná mar is féidir le focail a chur in iúl go gcaithfimid a thuairisciú gur bhásaigh ár n-Ozzy Osbourne grámhar ar maidin. Bhí sé lena theaghlach." Níor shonraigh siad cúis bháis, ach bhí sraith fadhbanna sláinte ag an réalta agus diagnóisíodh go raibh galar Parkinson air in 2019. Dheimhnigh urlabhraí thar ceann an teaghlaigh gur bhásaigh Osbourne sa Ríocht Aontaithe.Tá cáineadh géar déanta ar an Rialtas as gan aon tagairt in aon chor a dhéanamh d'infheistíocht sa Ghaeilge agus sa Ghaeltacht san athbhreithniú ar an Phlean Forbartha Náisiúnta a foilsíodh inné. Tá táblaí sa phlean ina ndéantar briseadh síos ar €102.4 billiún den airgead atá geallta a dháileadh ar na ranna rialtais éagsúla ach níl an Ghaeltacht luaite fiú i dteideal na Roinne a bhfuil an cúram sin uirthi. An Roinn Forbartha Tuaithe agus Pobail atá déanta den Roinn Forbartha Tuaithe agus Pobail agus Gaeltachta sa phlean. An t-aon áit a bhfuil an focal Gaeltacht luaite sa phlean nua ná i bhfonóta faoi aistriú cumhachtaí ranna éagsúla i ndiaidh an toghcháin dheireanaigh. Dúirt Ard-Rúnaí Chonradh na Gaeilge gur údar náire a bhí san "easpa measa” a léirítear don Ghaeilge agus don Ghaeltacht sa phlean, a foilsíodh i mBéarla amháin. “Beimid ag obair linn idir seo agus an Buiséad lena chinntiú go bhfaigheann an teanga an sciar atá ag dul di agus go gcuirfear mar shampla maoiniú ceart ar leataobh do thithíocht sa Ghaeltacht,” arsa Ard-Rúnaí Chonradh na Gaeilge, Julian de Spáinn.Maraíodh bean ina 40idí agus beirt pháistí, buachaill agus cailín, i lámhach i gContae Fhear Manach Dé Céadaoin. Ba iad máthair agus a beirt pháistí íospartaigh an ionsaithe gunna i nDroichead Mhig Uidhir. Tá fear - atá ina bhall den teaghlach céanna - á chóireáil fá choinne gortuithe tromchúiseacha in Ospidéal Ríoga Victoria i mBéal Feirste. Dúirt ceannasaí póilíní an cheantair le tuairisceoirí go raibh an t-imscrúdú ag céim luath, ach go mbeadh amhras faoi dhúnmharú triarach agus iarracht féinmharaithe "ina líne fiosrúcháin amháin". Dúirt an Ceannfort Robert McGowan ag preasagallamh go bhfuil tús curtha ag Seirbhís Póilíní Thuaisceart Éireann (PSNI) le himscrúdú dúnmharaithe agus go bhfuil siad "ag obair go gasta" chun na himthosca a chinneadh.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAISmiotal trom - heavy metalcúis bháis - cause of deathPlean Forbartha Náisiúnta - National Development Planeaspa measa - lack of respectlámhach - shootingna himthosca - the circumstances

Mír grinn seachtainiúil.

Beirt a bheas ag pilleadh abhaile go hÉirinn don chluiche ceannais ag an deireadh seachtaine.

Téann an ceathrar seo ag an chuid is mó de chuid cluichí Dhún na nGall. Cuireann siad síos dúinn ar thábhacht na gcluichí daofa, an dóigh a gcuireann an Chumann Lúthchleas Gael lena saol agus a na buaichphointí a sheasann amach daofa féin go dtí seo.

Ag an deireadh seachtaine d'eisigh an Taoiseach Micheál Martin teachtaireacht inár dhúirt sé go raibh comhrá dearfach aige le Príomh Aire na Breataine Keir Starmer faoi Oidhreacht na dTrioblóidí agus faoi ‘chreatlach le déileáil leo.

Comhrá le Jack Mac Íomhair de chuid Raidió Fáilte i mBéal Feirste faoin athrú atá le teacht ar an aois vótála sa Ríocht Aontaithe beo ar Eadra.

Mír grinn seachtainiúil.

jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/yrqdlvn3 Contact: irishlingos@gmail.com Police have decided not to remove a bonfire. Cinneadh déanta ag póilíní gan tine chnámh a bhaint ó chéile. Police in the North have decided not to help contractors dismantle a bonfire in south Belfast as requested by the City Council. Tá sé socraithe ag na póilíní sa Tuaisceart gan cabhrú le conraitheoirí tine chnámh i ndeisceart Bhéal Feirste a bhaint ó chéile mar a bhí iarrtha orthu ag an gComhairle Cathrach. In a statement, the police said they made the decision not to implement the City Council's request because they ultimately believe it is safe to do so, when all aspects of the situation are taken into account. I ráiteas, dúirt na póilíní go ndearna siad an cinneadh gan iarratas na Comhairle Cathrach a chur i ngníomh mar gur sábháilte sin ar deireadh, dar leo, nuair a chuirtear gach taobh den scéal san áireamh. The loyalists are with the bonfire on Meridi Street which will be lit tomorrow night as part of the annual Orange festival. Tá na dílseoirí leis an tine chnámh ar Shráid Meridi a lasadh oíche amárach mar chuid d'fhéile bhliantúil na nOráisteach. However, the bonfire has hit an electrical substation, which the Royal Victoria Hospital and Belfast City Hospital rely on, and there is also asbestos material on the site. Tá an tine chnámh buailte ar fhostáisiún leictreachais, áfach, a bhfuil Ospidéal an Royal Victoria agus Ospidéal Chathair Bhéal Feirste ag brath air, agus tá ábhar aispeiste ar an suíomh chomh maith. The loyalists say they have covered the substation with a large sheet of steel and that they have spread thick tarpaulin over the area where the asbestos is. Deir na dílseoirí go bhfuil an fostáisiún folaithe acu le leathán mór cruach agus go bhfuil taról tiubh leata anuas acu ar an áit a bhfuil an aispeist. It is not clear, however, that either of these two things is sufficient as protection against the heat of the fire. Ní léir, ámh, gur leor ceachtar den dá rud sin mar chosaint ar theas na tine. Earlier, police said it was a serious matter and indicated that they were in discussions with local community groups, politicians and various agencies in the hope of resolving the dispute. Níos túisce, dúirt na póilíní gur scéal tromchúiseach a bhí ann agus thug siad le fios go raibh siad i mbun comhráite le grúpaí pobail áitiúla, le polaiteoirí agus le gníomhaireachtaí éagsúla le súil réiteach a fháil ar an aighneas. RTÉ News and Current Affairs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ

Ag déanmamh léirmheas ar leabhar úr atá foilsithe ag Éamonn Ó Dochartaigh, ‘Scéal agus Seanfhocla Inis Bó Finne”.

Mír grinn seachtainiúil. 

Tá cáineadh déanta ag Gerry Adams, iar-Uachtarán Shinn Féin ar rialtas na Breataine atá le reachtaíocht a rith, a chuirfeadh cosc ar chúiteamh a íoc le imtheorannaithe a cuireadh i bpríosún go h-éagórach, sna 1970daí.

Grúpa ó Oirthear Bhéal Feirste atá ar a dturas bliantúil i gCorca Dhuibhne.

Beidh Comhdháil do thoscairí Chumann Ceardchumann na hÉireann ar siúl ón lá inniu go dtí Déardaoin san ICC, Béal Feirste

Comhrá na hAoine le Mary Aggie, neart le rá aici inniu arís, í ag comhrá faoi scioból na mban agus tochtanna aeir i measc rudaí eile.

D'éirigh leis an achomharc a rinne grúpa atá ag cur in éadan na forbartha ar bhealach an A5 san Ard Chúirt i mBéal Feirste.

Ag labhairt faoi bheacha agus ag cur comhairle ar an phobal faoin dóigh le déileáil leo má dhéanann siad nead.

Mír grinn seachtainiúil.

jQuery(document).ready(function(){ cab.clickify(); }); Original Podcast with clickable words https://tinyurl.com/23pytd8x Contact: irishlingos@gmail.com Increase in the teaching of Irish in second-level schools in the north. Ardú ar mhúineadh na Gaeilge i scoileanna dara leibhéal ó thuaidh. Irish is being taught in the first three years in 42% of second-level schools in the North, a significant increase from 35% in 2023, according to new research conducted by Queen's University Belfast for the British Council. Tá an Ghaeilge á múineadh sna chéad trí bliana i 42 faoin gcéad de scoileanna dara leibhéal sa Tuaisceart, ar ardú suntsasach é sin ó 35 faoin gcéad in 2023, de réir taighde nua a rinne Ollscoil na Banríona i mBéal Feirste i gcomhair an British Council. As with the A-level years, and with the exception of English, research shows that Irish is the second most studied language after Spanish. Mar leis na blianta A-leibhéal, agus diomaite den Bhéarla, léiríonn an taighde go bhfuil an Ghaeilge ar an dara teanga is mó a ndéantar staidéar uirthi i ndiaidh na Spáinnise. For the first time ever, Spanish is also the most widely taught language in the first three years. Den chéad uair riamh, is í an Spáinnis an teanga is mó a mhúintear sna chéad trí bliana freisin. Spanish is taught in the first three years in 84.8% of second-level schools in the North, compared to 81% of schools where French is taught. Múintear Spáinnis sna chéad trí bliana in 84.8 faoin gcéad de scoileanna dara leibhéal an Tuaiscirt, i gcomparáid leis an 81 faoin gcéad de scoileanna ina múintear Fraincis. French was taught in 90% of schools in 2023. Bhí Fraincis á múineadh i 90 faoin gcéad de scoileanna in 2023. There has also been a significant decline in the teaching of German in second- level schools. Tá meath suntasach tagtha ar mhúineadh na Gearmáinise i scoileanna dara leibhéal chomh maith. That language was being taught in the first three years in 638 schools in 2024, compared to 1,390 schools in 2002. Bhí an teanga sin á múineadh sna chéad trí bliana i 638 scoil in 2024, i gcomórtas le 1,390 scoil in 2002. The research also states that approximately 30 other languages are spoken at home by second-level students in the North, including Arabic, Bulgarian, Lithuanian, Mandarin, Polish, Portuguese and Romanian. Deirtear sa taighde freisin go bhfuil tuairim is 30 teanga eile á labhairt sa bhaile ag daltaí dara leibhéal sa Tuaisceart, lena n-áirítear Araibis, Bulgáiris, Liotuáinis, Mandairínis, Polainnis, Portaingéilis agus Rómáinis. 70.5% of schools are giving these students the opportunity to take exams in their home language. Tá 70.5 faoin gcéad de scoileanna ag tabhairt deis do na daltaí sin scrúduithe a dhéanamh ina dteanga baile. RTÉ News and Current Affairs Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ

Mír grinn seachtainiúil.

Eolas faoin Tionól Náisiúnta Géarchéime a bhí ar siúl inné i mBéal Feirste. Tá an tionól seo mar chuid d'fheachtas RAIC a bhfuil níos mó ná 50 eagraíocht Gaeilge agus Gaeltachta páirteach ann.

Beidh ollchruinniú i mBéal Feirste inniu le plé a dhéanamh ar mhaoiniú eagraíochtaí Gaeilge.

Iarcheannaire an SDLP ag moladh breis comhoibriú le SF ar mhaithe le Éire Aontaithe a cur chun cinn.

Tá Gavin mar eagarthóir ar an Áisaonad i gColáiste Ollscoile Naomh Muire i mBéal Feirste san am i láthair agus labhair Damien Ó Dónaill leis an tseachtain seo faoin mhéid atá ar bun acu ansin san am i láthair.

D'fhógair na póilíní sa mBreatain aréir go bhfuil cúis sceimhlitheoireachta le cur in aghaidh duine den ghrúpa Kneecap as Béal Feirste.

Fáilte ar ais chuig eagrán nua de Ar An Lá Seo ar an 20ú lá de mí Bealtaine, liomsa Lauren Ní Loingsigh. I 1972 ghortaíodh 12 duine I mBéal Feirste ó bhuama agus bhain geit as 15 páiste. I 1994 thóg an Taoiseach agus an príomh-aire céim mhór chun síocháin a chur chun cinn sa Tuaisceart, agus de bharr sin bhí Sinn Féin agus an IRA scoite. I 1983 chur tús le feachtas nua chun meánscoil nua a thógáil I Newmarket on Fergus de bharr go raibh méadú sa daonra ann. I 1994 bhí 73 iarrthóir, 15 mná a bhí ann ag iarradh a bheith sa toghchán áitiúil d' Inis, Cill Rois, an tSionainn agus Cill Chaoi an Mheithimh seo chugainn. Sin Rihanna le SOS – an t-amhrán is mó ar an lá seo I 2006. Ag lean ar aghaidh le nuacht cheoil ar an lá seo I 1970 tháinig an scannán Let It Be, an scannán deireanach leis na Beatles amach I Londain agus sa Learpholl ag an am céanna, seachtain amháin tar éis a tháinig an scannán amach I Meiriceá. I 2007 shroich Rihanna agus Jay-Z uimhir a haon sna cairteacha sa Bhreatain lena amhrán Umbrella agus d'fhan siad ann ar feadh 10 seachtain agus bhí sé an t-amhrán a d'fhan ag uimhir a haon don chuid is mó ón amhrán Love Is All Around ó Wet Wet Wet I 1994. Bhuaigh siad Gradam Grammy don amhrán chomh maith. Agus ar deireadh breithlá daoine cáiliúla ar an lá seo rugadh Louis Theroux sa Bhreatain I 1970 agus rugadh amhránaí Cher I Meiriceá ar an lá seo I 1946 agus seo chuid de a amhrán. Beidh mé ar ais libh amárach le heagrán nua de Ar An Lá Seo. Welcome back to another edition of Ar An Lá Seo on the 20th of May, with me Lauren Ní Loingsigh 1972: 12 people were hurt by a bomb in belfast and 15 children suffered shock. 1994: The taoiseach and prime minister took a giant step last night to be on the path to peace in the north,leaving sinn fein and the IRA isolated. 1983: A campaign was inititated to have a new secondary school built in Newmarket on Fergus where there has been a sizeable increase in population. 1994: A total of 75 candidates, 15 of them being women were contesting the local authority elections for ennis and kilrush urban district councils and shannon and kilkee town commissioners next june. That was Rihanna with SOS– the biggest song on this day in 2006 Onto music news on this day In 1970 Let It Be, the final feature film involving The Beatles was premiered simultaneously in London and Liverpool a week after the film's US release. 2007 Rihanna featuring Jay-Z started a 10 week run at No.1 on the UK singles chart with 'Umbrella' which spent 10 consecutive weeks at No.1 in the UK making it the longest running No.1 single since Wet Wet Wet's 1994 hit Love Is All Around. Rihanna and Jay-Z won a Grammy Award for Best Rap/Sung Collaboration for the track. And finally celebrity birthdays on this day – Louis Theroux was born in the UK in 1970 and singer Cher was born in America on this day in 1946 and this is one of her songs. I'll be back with you tomorrow with another edition of Ar An Lá Seo.

Tá mír grinn Mhary Aggie againn níos luaithe an tseachtain seo mar go mbeidh sí ag freastal ar bainis ar an Aoine. Cara maith dí le pósadh ar fhear!

Dónal O'Connor, Stiúrthóir ealaíne Tradfest Bhéal Feirste ag labhairt faoi Sparántachtaí á n-offráil ag Seachtain Thraidisiúnta Bhéal Feirste do cheoltóirí óga.

Dhéanfar ceiliúradh ar an Aoine seo ar lá na hEorpa. 75 bliain ar aghaidh ón Scheuman Declaration agus deirtear gur seo an tús a bhí le hAontas na hEorpa.

Mír grinn seachtainiúil.

Beidh Comórtas Peile na Gaeltachta Thír Chonaill ar siúl an deireadh seo in Ard a' Rátha agus bronnfar Gradam Uile Réalt Scoileanna Uladh ar Phádraig Mac Giolla Bhríde agus Cathal Rua Ó Gallachóir as Pobalscoil Ghaoth Dobhair anocht ag ócáid i mBéal Feirste.

Mír grinn seachtainiúil.

Mír grinn na seachtaine le Mary Aggie, tá sí chomh maith le Deirdre Ní Bhraonáin inniu faoi chúrsaí nádúr idir an chuach agus an traonach.

Bhí ócáid ar siúl in Ollscoil na Ríona i mBéal Feirste inné, ‘Passing the Torch' leis an Seanadóir George Mitchell, a bhí lárnach i síniú Comhaontú Aoine an Chéasta agus bhí Chloe i measc na gcainteoirí a labhair ag an ócáid inné.

Mír grinn seachtainiúil. 

Agóid le bheith i mBéal Feirste inniu faoin mbealach go bhfuil maoiniú a chuir ar fáil d'eagraíochtaí Gaeilge ar fud na tíre.

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an dara lá is fiche de mhí an Mhárta. Is mise Siubhán Nic Amhlaoibh.Ainmníodh an Fhionlainn mar an tír is sona ar domhan den ochtú bliain as a chéile sa Tuarascáil Dhomhanda ar Shonas, agus thug muintir na háite agus saineolaithe creidiúint dá lochanna móra agus dá córas leasa shóisialaigh láidir mar chúiseanna leis an dea-ghiúmar. Ainmníodh Éire sa 15ú háit, ag bogadh suas ón 17ú háit in 2023. Tá an Afganastáin, atá buailte ag tubaiste dhaonnúil ó tháinig an Talaban ar ais i gcumhacht in 2020, ina tír is míshona ar domhan arís eile. D'fhan na tíortha Nordacha go léir i measc na ndeich dtír is sona, leis an Danmhairg, an Íoslainn agus an tSualainn ag teacht i ndiaidh na Fionlainne, a mhéadaigh beagán ar a buntáiste ar an Danmhairg sa dara háit. Chuaigh Cósta Ríce agus Meicsiceo isteach sa deich dtír is fearr den chéad uair, ag teacht sa séú háit agus sa deichiú háit. Idir an dá linn, thit na Stáit Aontaithe go dtí an 24ú háit, áit amháin taobh thiar den Riocht Aontaithe. Is é seo an scór is ísle a fuair na Stáit Aontaithe ó foilsíodh an tuarascáil den chéad uair in 2012, nuair a bhí siad san 11ú háit, an seasamh ab airde riamh dóibh. "Tá méadú 53% tagtha ar an líon daoine atá ag ithe béilí ina n-aonar sna Stáit Aontaithe le fiche bliain anuas," a dúirt údair na tuarascála, ag tabhairt le fios go bhfuil béilí a roinnt le daoine eile "nasctha go láidir le folláine".Tá an chéad taispeántas riamh sa Ghaeilge a reáchtáladh in Oifig Taifead Poiblí Thuaisceart Éireann (PRONI) oscailte. Insíonn an taispeántas Mná na hAthbheochana scéal na mban a chuir athbheochan ar úsáid na Gaeilge i dTuaisceart Éireann. Bhí ról lárnach acu i mbunú na chéad Ghaeltachta uirbí agus na chéad scoile lán-Ghaeilge sna 1960idí déanacha agus sna 1970idí luatha. Bhí mná óga ó Choláiste Feirste i mBéal Feirste thiar i measc na ndaoine a chuir an taispeántas le chéile. Dúirt Aoibhín McConnell, scoláire seacht mbliana déag d'aois ó Choláiste Feirste, go raibh sé “spreagúil” foghlaim faoi na mná a thug athbheochan ar an Ghaeilge."Tá labhairt na Gaeilge thar a bheith tábhachtach domsa agus do mo phobal," a dúirt sí. "Bhí mo mhamó ar dhuine de na daoine a bhunaigh an dara scoil lán-Ghaeilge agus an chéad cheann neamhdhominiceanach. "Is séadchomhartha iontach é dár n-oidhreacht agus don ról a imrímid laistigh de Bhéal Feirste mar phobal roinnte sa lá atá inniu ann." Dúirt sí go raibh sé tábhachtach ról na mban i stair na Gaeilge a cheiliúradh. "Tá cónaí orainn i sochaí atá go fóill an-phatrarcach, ach sílim go mbíonn ról na mban á mheas faoina luach go minic," a dúirt sí. "Bhí an ról is riachtanaí agus is tábhachtaí ag na mná in athbheochan na Gaeilge. Leanann siad orthu do mo spreagadh gach uile lá i ngach gníomh a dhéanaim féin mar Ghael óg."* Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain*GLUAISsonas - happinesstubaiste dhaonnúil - humanitarian disasterathbheochan - revivalneamhdhominiceanach - non-dominican

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an cúigiú lá déag de mhí an Mhárta. Is mise Eoin Ó Seachnasaigh.Dúirt Uachtarán na Stát Aontaithe, Donald Trump, ag a chruinniú leis an Taoiseach, Micheál Martin, sa Teach Bán tráthnóna Dé Máirt go bhfuil “grá mór” ag muintir na hÉireann dó. Dúirt sé freisin, áfach, go bhfuil “ár gcomhlachtaí pharma ag Éirinn”. Ba mhaith leis an Uachtarán iad a thabhairt ar ais chuig na Stáit Aontaithe, cé gur mhol sé na hÉireannaigh as ucht na comhlachtaí sin a mhealladh. Ní raibh aon cheilt ag an Trumpach ach an oiread ar a naimhdeas leis an Aontas Eorpach, agus mar sin de ba bheag an t-iontas gurbh iad na taraifí an téama ba lárnaí ag an bpreasócáid san Oifig Ubhchruthach. Nuair a fuair an Taoiseach deis cainte, luaigh sé an caidreamh stairiúil idir an dá thír, agus dúirt sé gurb í an fhadhb is mó a bhí le réiteach in Éirinn ná an ghéarchéim tithíochta. Maidir leis na cogaí in Gaza agus san Úcráin, thug sé freagraí taidhleoireachta gan cur isteach ar an Uachtarán ná ar an Leas-Uachtarán, J.D. Vance, a rinne argóint phoiblí le déanaí le hUachtarán na hÚcráine, Volodymyr Zelenskyy.Bhí an Ghaeilge á labhairt den chéad uair riamh le linn Cheisteanna an Phríomh-Aire in Westminster an tseachtain seo. Luaigh ceannaire an SDLP, Claire Hanna, go bhfuil Seachtain na Gaeilge ar siúl anois, agus go bhfuil ceiliúradh Lá Fhéile Pádraig ar na bacáin freisin. An méid sin ráite, lean sí uirthi ansin i mBéarla, agus mhol sí an Príomh-Aire, Keir Starmer, as caidreamh “cairdiúil agus dlúth” a chothú idir Éire agus an Bhreatain. Thug sí cuireadh dó freisin teacht go Béal Feirste an bhliain seo chugainn chun freastal ar Fhleadh Cheoil na hÉireann. Ghabh an Príomh-Aire buíochas léi agus ghuigh sé Lá Fhéile Pádraig sona dóibh siúd a bheadh ag ceiliúradh na féile. Dúirt an SDLP gur gníomh “siombalach” don Ghaeilge é ráiteas a gceannaire.Tá póilíní na Gearmáine sa tóir ar changarú a bhí caillte de réir dealraimh tar éis do thiománaí a chur in iúl go raibh sé ag léimneach síos an bóthar in aice le baile Sebnitz gar don teorainn leis an tSeicia. Tar éis an radharc neamhghnách a fheiceáil, ghlaoigh an tiománaí ar na póilíní agus chuir sé grianghraf chucu mar fhianaise. Ach faoin am a tháinig siad ar an láthair, bhí an cangarú imithe glan. Is beag eolas atá ar fáil faoin ainmhí, a dúirt na póilíní, ach an lá dár gcionn thuairiscigh bean go raibh cangarú áirithe ar iarraidh. In 2023, tharla oibríocht ollmhór póilíneachta i mBeirlín nuair a tuairiscíodh go raibh leon scaoilte ar shráideanna na cathrach. Chuir siad deireadh leis an gcuardach, áfach, tar éis dóibh anailís a dhéanamh ar an bhfíseán agus a thuiscint nach leon a bhí ann, ach torc.taraifí - tariffsfreagraí taidhleoireachta - diplomatic answersar na bacáin - coming soon, in the pipelinecuireadh - invitation