Breddin

Hvønn leiklut og hvørja ávirkan eiga fróðskaparsetur í smáum londum og økjum at hava á samfelagið. Fróðskaparsetur í smáum samfeløgum eru ofta stovnað við einum serligum endamáli, sum millum annað kann vera fyri at varðveita mál og mentan. Men hvønn leiklut eigur eitt universitet at hava fyri smá samfeløg sum tað føroyska? Og eigur eitt universitet ikki at spæla ein aktivan lut í almenna kjakinum? Sunnudagin framdi Ukraina eitt óvanligt dronuálop á fleiri russiskar hernaðarflogstøðir, har fleiri russisk bumbuflogfør vórðu bumbaði. Vit fáa eina støðulýsing frá greinara um hetta álopið, og hvat tað kann hava við sær frameftir í stríðnum millum Russland og Ukraina. Gestir eru: Erling Isholm og Claus Mathiesen Vertir: Katrin Petersen og Sigurjón Einarsson

Leiðslan í Tjóðveldi, vildi ikki hava Liljuna Weihe við á samgongufund, tá pensjónsmálini og málið um Suðuroyartunnilin var til triðju viðgerð í Løgtinginum. Hetta, tí hon frammanundan hevði boðað frá, at hon ikki ætlaði sær at atkvøða fyri pensjónsmálinum - og heldur ikki fyri málinum um Suðuroyartunnilin. Men er tað lagið at útihýsa einum tingfólki frá samgongufundi, og hvat er tað fyri nýggjur leiðslustílur vit síggja frá Sirið Stenberg, forkvinnu í Tjóðveldi? Rasmus Tantholdt, journalistur á danska TV2, hevur júst verið í Ukraina, og skal aftur hartil sunnudagin. Hann gevur okkum eina støðulýsing um støðuna í Ukraina. Gestir: Helena Dam á Neystabø, Beinta Løwe og Rasmus Tantholdt. Vertir: Sigurjón Einarsson og Marjun Dalsgaard.

Ferðavinnan á Føroyum hevur verið fyri stórum vøkstri seinastu árini, og í fjør setti ferðavinnan í Føroyum met, tí tá rakk samlaða virðið á útflutningi í vinnuni eina góða milliard krónur. Virðisøkingin, brutto, varð 370 milliónir krónur í 2024, samanborið við 349 milliónir í 2023. Men formaðurin í Búskaparráðnum heldur, at hóast íløgur eru gjørdar í ferðavinnuna seinastu árini, so er lønsemið ikki nóg gott. Í Breddanum spyrja vit hvussu vit fáa meira burturúr hvørjum ferðafólki - uttan at missa tað, sum ger Føroyar serligar? Hvussu skipa vit ferðavinnuna so landið fær sum mest burturúr? Sirið Stenberg og Gurðið Højgaard

Stórveldini kappast um at taka leiðsluna í heiminum. Kina hevur bæði handilsliga og hernaðarliga megi til at kappast við USA. Summi halda, at tað er ein orsøk til at USA við Trump á odda, sær út til at venda Evropa bakið. Men hvat hendir um USA ikki longur er okkara trygdarpolitiski sameindi? Hvørjar møguleikar hava evropeisku londini at finna aðrar sameindar á trygdarpolitiska økinum ? Og hava vit nakran kjans móti Ruslandi, um vit ikki hava USA í bakinum? Vit tosa millum annað við Major, phd á danska verjuakademinum, Mikkel Storm Jensen.

Ársins Eurovision er júst farið aftur um bak og meðan seinastu atkvøðurnar vórðu taldar upp leygarkvøldið var stóra ivamálið um tað fór at vera Ísrael ella Eysturríki, sum fór avstað við sigrinum. Mótmælir hava verið móti at ísrael er við, men tá avtornaði fekk landið dyggan stuðul frá hyggjarunum. Eurovision byrjaði í 1956 sum ein mentanarlig friðarverkætlan og kom í kjalarvørrinum av seinna heimsbardaga. Ein tónleikakapping, har lond kunnu koma saman og kappast um at vera besta sangtjóðin - heldur enn at stríðast á vígvøllinum. Í áratíggju hevur Eurovision verið ein pallur fyri felagsskapi og inklusjón - men eisini fyri spenningi, mótmælum og øðrum umstríddum evnum. Í dag spyrja vit, um Eurovision framvegis er ein friðarverkætlan - ella er hon vorðin ein vígvøllur fyri virðum og geopolitikki? Og skulu vit boykotta lond sum Ísrael og Russland, tá teirra stjórnir bróta altjóða normar og menniskjarættindi? Ella skal tónleikurin framvegis sleppa at sameina okkum tvørtur um landamørk? Tað spyrja vit um í Breddanum í dag. Gestir eru Knút Háberg Eysturstein og Gunnar Nóløse  

Í gjár fór løgtingið í summarfrí og samstundis blivu fleiri av teimum størstu málunum hjá samgonguni eisini sett í bíðistøðu. Pensjónsmálið hevur verið tað stóra málið hjá Framsókn, sum vil hava langtíðarhaldførið í búskapin, meðan tey ikki hava verið so øgiliga heit fyri risaverkætlanini, undirsjóvartunnil til Suðuroyar. Sum heild ikki nakar veitsludagur í sólini í gjár - heldur høvdu tingfólk lyndi til at lúta við høvdinum. Men hvat merkir hetta fyri løgmann, fyri samgonguna og fyri Suðuroyartunnilin. Í Breddanum tosa vit við politisku viðmerkjararnR, Beintu Løwe og Inga Samuelsen um tað.

Hví skula okur hava ein suðuroyartunnil? Tað var heitið á fundi í Suðuroy í gjár. Breddin var við og vit spyrja millum annað, hvussu ein suðuroyartunnil fer at ávirka heilsuverkið og suðuroyar sjúkrahús. Vit spyrja eisini hvussu fyrimunir fyri heilsuverkið til dømis síggjast í eini kost nyttu greining, um tað ikki er beinleiðis sparingar. Vit tosa eisini við Inge Marie Ellendersen, sum skal eiga skjótt og má flyta til Havnar tvær vikur áðrenn. 

Trygdarpolitiska støðan er hættislig men enn er eingin tilbúgvingarætlan. Løgmálaráðið ger eina, men hon byggir á eina váðamynd, sum Arbeiðseftirlitið skal gera. Landsverk hevur gjørt eina trýstroynd av kostnaðarmetingini av Suðuroyartunlinum, sum PF Suðuoyartunnilin hevur gjørt. Vit tosa við Landsverk og Stjóran í PF Suðuroyartunnilin

42 ár er ikki nakar rundur føðingardagur, men tá ein hevur føðingardag, so er tað eitt gott høvi at gera støðuna upp. Í Breddanum í dag gera vit støðuna upp, nú Norðurlandahúsið gjørdist 42 ár. Vit spyrja um Norðurlandahúsið kann rúma allari list og øllum tiltøkum, um innanhýsis stríð - og hvussu sær framtíðin út hjá Norðurlandahúsinum. Og vit spyrja eisini, hvussu framtíðin hjá stjóranum í Norðurlandahúsinum, Gunn Hernes, sær út. Gestur er Gunn Hernes, stjóri í Norðurlandahúsinum. Vertur: Sigurjón Einarsson

Fyri at vera meira umhvørvisvinarlig og burðardygg, er nógv man kann gera sum einstaklingur, sum fyritøka og sum myndugleiki. Landsstýrið hevur sett sær fyri, at vit skulu minka um CO2-útlátið og gerast meira sjálvbjargin, tá tað snýr seg um matvørur. Men hvat kann man gera sum einstaklingur, kommuna og sum fyritøka fyri at verða meira umhvørvisvinarlig og burðardygg - og hvat ger landið?

Nógv er hent, nógv er blivið sagt - ja, tað hevur verið alt annað enn keðiligt at fylgt við, nú Donald Trump hevur verið forseti í 100 dagar. Men hvussu hevur Donald Trump klárað seg hesar fyrstu 100 dagarnar? Hvat hevur verið gott og hvat hevur verið minni gott? Og hvat kunnu vit vænta okkum teir næstu 100 dagarnar?

Í sambandi við forkanningarnar av Suðuroyartunlinum gjørdi Landsverk eina kost-nyttu-greining í 2021 av fimm ymiskum møguleikum samanborið við verandi farleið til Suðuroyar.Løgmansskrivstovan yvirtók málsøkið og heitti í fjør summar á Landsverk um at dagføra kost-nyttu greiningina frá 2021, men bert fyri tunnilsleiðina millum Skarvanes og Sandvík. Men hvat er ein kost-nyttu-greining? Tað spyrja vit millum annað um í sendingini í dag. Gestur: Brandur Sjúrðarson. Gjørt sendingina: Sigurjón Einarsson og Birgit Carina Eliasen, sum eisini var redaktørur. Tøkningur: Kári Annand Berg.

Sosialir miðlar, maskulinitetur, radikalisering á netinum og uppaling. Tað eru nøkur av evnunum, ið verða viðgjørd í sendirøðini, Adolescence, sum hevur vakt ans um allan heim - eisni her í Føroyum. Í dag hyggja vit nærri at bretsku sendirøðini við føroyskum eygum og spyrja: Í hvønn mun eru hesi evnini viðkomandi fyri okkum, hvat siga føroysk ung - og hvussu kunnu vit læra av Adolescence og harvið verja okkara børn, sum gerast alsamt yngri, tá tey byrja at ferðast á netinum. Gestir: Súsanna í Króki og Brandur Mortensen Nølsoe. Gjørt sendingina: Sigurjón Einarsson og Birgit Carina Eliasen, sum eisini var reraktørur. Tøkningur: Rúni Eysturlíð.

- Hetta er ein verkætlan, sum vit ikki hava ráð til í verandi støðu, hevur landsbankastjórin sagt ferð eftir ferð. Í sendingini spyrja vit Maluna Johansen, stjóra í Landsbankanum, hvat tað merkir fyri búskapin her og nú, um verkætlanin við Suðuroyartunlinum verður sett í gongd. Eisini spyrja vit, hvat tað fer at merkja fyri haldførið - og so spyrja vit, hvørja ávirkan tað fer at hava á okkara vælferð, sum longu nú hevur demografiskar avbjóðingar. Gestur: Malan Johansen. Gjørt sendingina: Sigurjón Einarsson og Birgit Carina Eliasen, sum eisini var redaktørur. Tøkningur: Rúni Eysturlíð.

Meðan lógaruppskotið um at veita almenna tunnilsfelagnum heimild at fyrireika Suðuroyartunnilin verður viðgjørt í løgtinginum, tekur løgmaður brádliga sjálvur um endan. Aksel V. Johannesen vil tryggja løgtingsfólki alla ta kunning, tey hava brúk fyri. Samstundis sum tingfólk fara á afturlatnan fund hjá løgmanni fáa tey eisini ein drúgvan teldupost frá privata tunnilsbólkinum, sum arbeiðir við alternativum uppskotum um ein Suðuroyartunnil. Tunnilsbólkurin er ikki boðin við til kunnandi fundin í Tinganesi. Í teldupostinum til tingfólk gevur tunnilsbólkurin greitt til kennar, at eftir teirra tykki er Føroya løgting ikki nóg væl upplýst um málið. Á Breddanum hesaferð kjakast Kristian Stórhamar, umboðandi private tunnilsbólkin, og Teitur Samuelsen, stjóri í P/F Suðuroyartunnilin, um bestu loysnina fyri eina komandi Suðuroyartunnil. Lagt til rættis: Sigurjón Einarsson og Jón Brian Hvidtfeldt, sum eisini var redaktørur.

Hvussu hevur tú tað? Ein at síggja til óskyldigur spurningur, ofta settur í vanligum práti millum manna. Men spurningurin kann eisini stinga djúpt. Og hann kann setast breitt. Fyri triðju ferð eru føroyingar - í breiðum høpi - spurdir, hvussu vit hava tað. Fyrstu ferð var í 2015, síðani í 2019 og so aftur í 2023, tá 8.000 fólk í Føroyum blivu spurd. Tveir triðingar svaraðu. Hóast 2023 ljóðar langt síðani, so eru svarini ikki almannakunngjørd fyrr enn nú.  Svarini geva eina mynd av føroyska samfelagnum, sum hevur flutt og broytt seg nógv síðstu árini.  Og svarini vísa eitt samfelag, har stórir samfelagsbólkar nú hava so mikið stórar, fíggjarligar avbjóðingar, at tað gongur út yvir teirra lív og levnað. Eitt samfelag, har sosiala kontraktin millum ættarliðini er um at skrædna og vit í staðin grava alsamt djúpri gjáir millum fólk í Føroyum. Luttakarar: Heri á Rógvi, búskaparfrøðingur og Sonja Jógvansdóttir, samfelagsfrøðingur. Lagt sendingina til rættis: Sigurjón Einarsson og Jón Brian Hvidtfeldt, redaktørur

Yvirskipað hava vit sum samfelagið megnað væl at lofta nýggju avbjóðingini - at taka ímóti flóttafólki. Men vit hava framvegis nógv at læra: Ukrainsku flóttafólkini hava ofta trupult við at finna ein kommunulækna. Tey hava ofta torført við at koma inn á arbeiðsmarknaðin. Tað gongur striltið við at læra føroyskt. Tey hava trupult við at finna ein góðan, varandi bústað. Og óvissan um, hvussu leingi tey sleppa at vera í Føroyum, elvir eisini til ørkymlar. Hetta eru nøkur viðurskifti, sum verða staðfest í nýggjari kanning hjá Útlendingastovuni og Fróðskaparsetrinum. Luttakarar: Durita Kastalag, integratiónsskaskipari á Útlendingastovuni, Fía Lindenskov, integratiónssamskipari í Tórshavnar Kommunu, og Angelina Johannesen, ukrainskur tulkur í Føroyum.  Játtanarkarmarnir fyri 2026 vísa 252 milliónir krónur í halli. Og tað gongur striltið - sera striltið - at fáa yvirskot á fíggjarlógina. Verða ikki munandi átøk gjørd hvørt ár næstu árini, so verður ikki avlop aftur á fíggjarlógini í bræði. Luttakarar: Ruth Vang, landsstýriskvinna í fíggjarmálum, Johnny í Grótinum, formaður í Búskaparráðnum, Eyðgunn Samuelsen, forkvinna í fíggjarnevndini hjá løgtinginum, Magnus Rasmussen, limurí fíggjarnevndini hjá løgtinginum.  Lagt sendingina til rættis: Sigurjón Einarsson og Jón Brian Hvidtfeldt, redaktørur

Hvussu mennir tú nýggjar vørur og tænastur? Spurningurin er aftur í ár lagdur út til allar miðnámsskúla-næmingar at geva sítt boð uppá.  Glasir í Havn er í dag karmur um tiltakið "Ungt virki".  "Ungt Virki" er eitt samstarv millum Barna- og útbúgvingarmálaráðið, Vinnummálaráðið, Fróðskaparsetrið, miðnámsskúlarnar, Íverksetarahúsið, Hugskotið, Vinnuhúsið og vinnuna sum heild. 100 miðnámsskúlanæmingar, sum er skipaði í 29 bólkar, kappast um, hvør eigur besta hugskotið.  Næmingarnir koma úr Tekniska Skúla í Klaksvík, Miðnám á Kambsdali og Glasi í Havn. Umframt heiðurin at vinna "Ungt virki", so gevur kappingin eisini atgongd til eina nasjonala finalu í Keypmannahavn í mai, har teir 42 bestu bólkarinir úr ríkinum fara at dystast um besta hugskotið. Breddin í dag loddar dýpið hjá ungu íverksetaraspírunum.           

Umleið annarhvør lesandi, sum fór undir eina bacehelor-útbúgving á Setrinum í árunum 2010 til 2020 fekk aldrin prógv. Tey góvust nevniliga áðrenn. Hví er fráfallið so stórt, hvat kann gerast betri og hvussu síggja tølini út í grannalondunum. Luttakarar: Heri Wang Danielsen, Petur Simonsen, Gretchen Karinardóttir og Martin Zachariasen Gjørt sendingina hava Yngva Sigurðsdóttir Lamhauge og Hallur av Rana, sum var redaktørur. Tøkningur var Rúni Eysturlíð

Hvør skal taka avgerðina, um hvørji undantøk verða givin í einum verkfalli? Hesin spurningurin er kelda til ósemju í fakfelagsrørsluna, eftir at trý fakfeløg seinastu mánaðirnar hava skrivað undir nýggjar semjur, har avtala eisini er gjørd um neyðtilbúgving. Meðan summi fakfeløg siga at hetta tekur tenninar úr fakfelagsrørsluni, eru tað onnur, sum halda, at einki verður broytt. Í Breddanum í dag hyggja vit at evninum, sum kloyvir fakfelagsrørsluna. Gestir: Helgi Abrahamsen, Óluva í Gong og Birita Fritleifsdóttir Kjærbæk. Gjørt sendingina hava Birita Matras Petersen, Yngva Sigursdóttir Lamhauge og Hallur av Rana, sum var redaktørur. Tøkningur var Rúni Eysturlíð

Virðingin hjá landsstýrisfólkum fyri tinginum er vorðin ov lítil, og tað er ein trupulleiki. Tað heldur Henrik Old, sum fyrstu ferð var valdur á ting fyri 41 árum síðani. Hann fýlist eisini á, at landsstýrisfólk í dag sleppa at stýra ov nógv við kunngerðum, tí tað ger valdið hjá løgtinginum veikari. Beinta Løwe, politiskur viðmerkjari, og Helena Dam á Neystabø, fyrrverandi løgtings- og landsstýriskvinna, verða í útvarpsstovuni.   Við í sendingini: Henrik Old, Beinta Løwe og Helena Dam á Neystabø.  Gjørt sendingina: Hallur av Rana og Birgit Carina Eliasen, sum eisini var redaktørur. Tøkningur: Kári Annand Berg. 

Saknur, sorg, skomm og skuldarkenslur vóru settar á pall í Norðurlandahúsinum í Februar, tá Whiteout: ein dansisýning um sorg, vitjaði í Føroyum. Endamálið við sýningini er at seta orð á sjálvmorð, sum vit skulu tora at tosa um, sigur koreografurin, Sarah Aviaja Hammeken, sum hevur fingið íblástur úr sínum egna lívi. Í dag spyrja vit, hvussu føroyska heilsuverkið megnar at lofta teimum, ið stríðast. Vit spyrja eisini, hví tað kann sýnast so trupult at tosa um tey, ið fara fyri egnari hond. Og so fara vit við til sýningina, Whiteout, sum viðgerð kenslurnar hjá teimum, ið eftir sita.   Við í sendingini: Sarah Aviaja Hammeken, Nuka Eidesgaard, Gunnhild Persson, Elsa Patursson, Kathrina Lindenskov Holm og Tormóður Stóra.  Gjørt sendingina: Hallur av Rana og Birgit Carina Eliasen, sum eisini var redaktørur. Tøkningur: Kári Annand Berg. 

Við Donald Trump aftur í Hvítu húsunum er tað næstan vorðin gerandiskostur, at stórveldi hótta hvørt annað við tollkríggi. Samstundis hevur Trump ikki fjalt fyri, at hann hevur fingið eitt gott eyga á Grønlandi og vil ikki útiloka at brúka handisligt ella hernaðarligt vald at ognartaka oynna. Men í hvønn mun ávirkar tað, sum hendir á altjóða leikvøllinum føroyska búskapin? Grønland Demokraatit vann ein óvæntaðan sigur á grønlendska valinum týskvøldið. Men hvørjir flokkar samráðast nú um nýggja stjórn og hvørjar avleiðingar hevur valið longu havt? Sosialir trupulleikar -Hóast stóri meirilutin av fólkinum klárar seg væl, so eru alt ov stórir minnilutar, sum ikki gera tað. Tað sigur Steven Arnfjord, sum starvast á Universitetinum í grønlendska høvuðsstaðnum. Luttakarar: Sverri Justinussen og Steven Arnfjord. Gjørt sendingina hava Jón Brian Hvidtfeldt og Hallur av Rana, sum var redaktørur. Tøkningur er Kári Annand Berg.

Ein politisk bumba. Betri kann valúrslitið úr Grønlandi í nátt valla lýsast. Demokraatit hevur tikið øll á bóli og vunnið 30 prosent av atkvøðunum. Harnæst kemur Naleraq. Og gomlu valdsflokkarnir hava finigð ein frammaná. Men hvat merkir úrslitið? Hvønn týdning fær hetta fyri Ríkisfelagsskapin? Og hvør Jens-Frederik Nielsen, formaður í Demokraatit? Gjørt sendingina hava Jón Brian Hvidtfeldt og Hallur av Rana, sum var redaktørur. Teknikari var Øssur Egholm.

Aftaná eitt hendingarríkt valstríð er dagurin nú her, tá grønlendski veljarin skal seta sín kross í valhølunum. Seks flokkar bjóða seg fram á valinum í dag, sum í stóran mun hevur verið merkt av kjakinum um framtíðina hjá Grønlandi í Ríkisfelagsskapinum - millum annað orsaka av einum áhaldandi fríggjaríið frá amerikanska forsetanum Donald Trump. Við í sendingini: Krissie Winberg og Mira Kleist.  Gjørt sendingina: Birgit Carina Eliasen, Jón Brian Hvidtfeldt og Hallur av Rana, sum eisini var redaktørur. Tøkningur: Rúni Eysturlíð. 

Ongantíð hevur áhugin fyri einum vali í Grønlandi verið størri enn hesa ferð. Og tað er eisini eitt óvanliga hendingaríkt valstríð. Amerikanski forsetin leggur seg út í valstríðið, DR ger nakað tað sama við einum dokumentari, sum verður tikin aftur, atkvøðuslúkurin hjá Siumut skiftir flokk í valstríðnum, og stjórnarflokkarnir gerast ósamdir.Alt botnar í stóra spurninginum: Kann og skal Grønland standa á egnum beinum? Í sendingini í dag venda vit eyguni móti Grønlandi, nú endaspurturin í valstríðnum upp undir valið týsdagin er byrjaður. Og Tjóðveldi hevur framt eitt stórt umskifti í landsstýrissessunum í sambandi við valið av nýggjum laandsstýrisfólki í fiskivinnumálum. Sirið Stenberg hevur traðka í karakter sum forkvinna, heldur Beinta Løwe, viðmerkjari.

USA fer fyribils at steðga við allari hernaðarligari hjálp til Ukraina. Tað vóru boðini fyrr í vikuni, men við so mongum sum kemur úr Hvítu húsinum í hesum døgum, so frættist nú, at forsetin møguliga hálsar um. Men hvat vendir upp og niður í hesum? Og hvørjar vera avleiðingarnar á hermótinum í Ukraina, um USA tekur seg úr stríðnum. Gestir: Claus Mathiesen og Mads Fuglede.  Gjørt sendingina hava Sigurjón Einarsson og Hallur av Rana, sum var redaktørur. Tøkningur er Rúni Eysturlið. 

Vælferðin, sum vit kenna hana í dag, er í vanda. Soleiðis ljóðar sterka ávaringin í Várfrágreiðingin hjá Búskaparráðnum. Tað einasta, sum kann steðga tí, er um politisku myndugleikarnir fremja stórar bygnaðarligar broytingar. Johnny í Grótinum, formaður í Búskaparráðnum, Ruth Vang, landsstýriskvinna í fíggjarmálum, og Elsa Berg, næstforkvinna í Kommunufelagnum, vitjar í útvarpsstovuni. Gjørt sendingina hava Sigurjón Einarson, Hallur av Rana, sum var redaktør, og Kári Annand Berg, sum var tøkningur.

Fyri aðru ferð innan eitt hálvt ár skal landsstýrið finna eitt nýtt landsstýrisfólk, eftir at løgmaður í gjár loysti Dennis Holm úr starvið sum landsstýrismann í fiskivinnumálum. Men hvat var tað sum hendi, tá landsstýrismaðurin brádliga mátti leggja frá sær, hvussu ávirkar hetta stevið í samgonguni og hvør kann hugsast at taka við sessinum? Politisku eygleiðarar viðgera støðuna Ung og snús Hóast 18 ár aldursmark á tubbaksvørum hevur ein kanning hjá Kringvarpinum avdúka, at tað er eingin trupulleiki hjá børnum og ungum undir 18 ár at keypa snús. Er tað lagi, at tað er so lætt at fáa hendur á snús? Skal eftirlitið herðast? Og kann sølan yvirhøvur forðast? Limir í rættarnevnd løgtingsins koma á gátt. Luttakarar: Beinta Løwe, Árni Gregersen, Sonja Klein Simonsen, Yngva Sigurðsdóttir Lamhauge, Stefan Klein Poulsen, Kristianna Winther Poulsen, Hervør Pálsdóttir og Elsebeth Mercedis Gunnleygsdóttur Gjørt sendingina hava Hallur av Rana og Birita Matras Petersen Tøkningur: Kári Annand Berg

Dennis Holm, landsstýrismaður í fiskivinnumálum, breyt lógina, tá hann í fjørvár gjørdi ein part av svartkjaftakvotuni til felagskvotu. Tað staðfestir landsstýrismálanevndin. Men sambært landsstýrismanninum var hann óvitandi um tað. Heldur tann grundgevingin? Fær málið avleiðing fyri landsstýrismannin ella embætisfólk? Ella er niðurstøðan hjá nevndini seinasta punktum í málinum? Árni Gregersen og Eirikur Lindenskov, politiskir viðmerkjarar, vera í útvarpsstovuni. Luttakarar: Hans Jacob Thomsen, Árni Gregersen og Eirikur Lindenskov.  Gjørt sendingina hava Birgit Carina Eliasen og Hallur av Rana, sum eisini var redaktørur. Tøkningur var Kári Annand Berg.

Í gjár vóru trý ár síðan, at Russland fór um tað markið, sum fyri mong var óhugsandi, og gjørdi innrás í Ukraina. Tá bleiv mett og vónað, at kríggið fekk ein skjótan enda, men trý ár seinni eru samanbrestir á hermótinum enn gerandiskostur. Meðan tey flestu okkara lesa um kríggið og síggja ræðuleikarnar í miðlunum, so eru tað nøkur her á landi, ið hava upplivað kríggið frá fyrstu røð. Í Breddanum í dag fortelja vit søgurnar hjá nøkrum teirra. Vit tosa við ukrainsk flóttafólk í Føroyum, føroyska hermannin, sum hevur stríðst í Ukraina og starvvsfólk hjá UNCHR í Ukraina. Luttakarar: Yullia Spiridonova, Daniil Spiridonova, Rodion Spiridonova, Bjarti Grunnveit Olsen og Sandra Strøm. Gjørt sendingina hava Birgit Carina Eliasen, Yngva Sigurdsdóttir Lamhauge og Hallur av Rana, sum eisini var redaktørur. Tøkningur var Kári Annand Berg.

Rumbul er í Javnaðarflokkinum. Tað gjørdist greitt, eftir at flokkurin í gjár valdi tingnevndirnar í løgtinginum av nýggjum. Úrslitið av nevndarvalinum fall ikki í góða jørð hjá øllum. Árni Gregersen og Ingi Samuelsen, politiskir viðmerkjarar, vera í útvarpsstovuni. Størri talufrælsi Har skal vera minni sensurur og meira talufrælsi á sosialu miðlunum Facebook, Threads og Instagram. Tað sigur Mark Zuckerberg, forstjóri fyri tøknirisanum Meta, sum broytir leiðreglur í kjalarvørrinum av, at Donald Trump nú aftur situr í Hvítu húsunum. Henda broytingin leggur stóra ábyrgd á brúkaran, sigur Eyðbjørt Skylv Midjord, miðlafrøðingur. Í dag hyggja vit nærri at, hvat nýggju leiðreglurnar bera í sær, og hvat tað fer at merkja fyri tey, sum brúka hesar miðlar. Í sendingini:  Árni Gregersen, Ingi Samuelsen og Eyðbjørt Skylv Midjord.  Gjørt sendingina: Sigurjón Einarsson og Birgit Carina Eliasen, sum eisini var redaktørur. Tøkningur: Kári Annand Berg. 

Evropa roynir av øllum alvi at finna fótafesti eftir toppfundin millum Russland og USA, sum var í saudiarabiska høvuðsstaðnum, Riyadh, fyrr í vikuni. Í dag spyrja vit, hvat hetta merkir fyri Evropa, og um tað kann væntast, at Ukraina og Evropa fáa sess við borðið, tá samráðst verður um frið. Regin Berg, stjórnmálafrøðingur, kemur í útvarpsstovuna. Og so spyrja vit eisini Tór Marna Weihe, serkønan í russiskum viðurskiftum, hvat Russland í grundini hevur fingið burtur úr fundinum í Saudiarabia. Í sendingini: Regin Berg og Tór Marni Weihe.  Gjørt sendingina: Sigurjón Einarsson og Birgit Carina Eliasen, sum eisini var redaktørur. Tøkningur: Rúni Eysturlíð.

Snildfonir, sosialir miðlar, sjónvarp, teldlar, telduspøl og mangt annað: Skíggjar eru allastaðni, men vit skulu minka um nýtsluna. Tað eru boðini frá Heilsustýrinum, sum í næstum kemur við nýggjum tilmælum. Hetta er triðju ferð, at almennu Føroyar koma við skíggjaráðum. Í dag spyrja vit, hvørji tey nýggjastu ráðini eru, og hvønn mun hesi tilmæli í veruleikanum gera. Í sendingini: Bjarni á Steig, Heri Joensen og Gitte Klein. Gjørt sendingina: Sigurjón Einarsson og Birgit Carina Eliasen, sum eisini var redaktørur. Tøkningur: Rúni Eysturlíð.

Hann hevur verið forseti í nakrar fáar vikur, men tað er, sum longu fleiri ár eru farin, síðani Donald Trump kom aftur í Hvítu húsini. Ein rúgva av kravboðum og fráboðanum eru komin úr Washington fyrstu tíðina í seinna forsetatíðarskeiðinum. Men hvussu hevur fyrsta tíðin eydnast, og hvat er endamálið við skjótu byrjanini? Vit tosa við Erik Løksagarð, stjórnmálafrøðing. Grønland Hvussu nógv er Grønland í føroyskum miðlum, og hvussu nógv eru Føroyar í grønlendskum miðlum? Tað hevur Elin Neshamar, kandidatur í grønlendskum máli, kannað. Í sendingini: Erik Løksagarð, Elin Neshamar og Katrin Petersen. Gjørt sendingini: Birgit Carina Eliasen og Hallur av Rana, sum eisini var redaktørur. Tøkningur: Kári Annand Berg.   

Er tað neyðugt at hava eitt alment postfelag í nýggju talgildu tíðini? Spurningurin er aftur vorðin aktuellur, nú nýggi stjórin hevur staðfest, at Posta ikki longur gongur postrutur. Í sendingini í dag fara limir í løgtingsins vinnunevnd at kjakast um framtíðina hjá Posta. Luttakarar: Erhard Joensen, Annika Olsen, Uni Holm Johannesen og Jørgen Niclasen.  Gjørt sendingina: Birgit Carina Eliasen og Hallur av Rana, sum eisini var redaktørur. Tøkningur:  Kári Annand Berg.

Forboð, aldursmark ella aðrar avmarkingar. Hugskotini hava verið mong í tali seinastu árini, um hvat skal gerast við orkudrykkirnar, sum bara vaksa í tali í handilshølunum, men sum serfrøðingar ferð eftir ferð hava ávarað um eru skaðiligir. So mikið skaðiligir, at ung og børn eiga at verjast fyri teimum. So seint sum í farnu viku vóru teir enn eina ferð nevndir á okkara høga tingi. Men tað eru ikki bara orkudrykkir, sum røddir siga, at børn og ung mugu verjast fyri. Fartelefonir, pornografiskt tilfar og sosialir miðlar eru onnur evni, sum javnan verður kjakast um. Men hvat siga tey ungu um hesi evni, og verða tey spurd, tá lóggávan skal smíðast. Í sendingini í dag lata vit tey ungu sleppa til orðanna. Luttakarar: Áki Stenberg, Herborg Gaardlykke, Jóhannis Erlendsson, Gunnvá Winther og Martin Gardar. Gjørt sendingina: Birgit Carina Eliasen og Hallur av Rana, sum eisini var redaktørur. Tøkningur:  Kári Annand Berg.

Ongantíð hevur áhugin fyri Grønlandi og fólkinum har býr verið størri enn nú. Og nú valstríðið er byrjað venda heimsins eygu móti oynni, sum vit enn eru í Ríkisfelagsskapi við.` Men hvat er tað, sum ger, at heimsins eygu brádliga eru fest á Grønland og hví hevur hendan oyggin, sum er heimsins størsta, so stóran týdning fyri heimsins leiðarar. Á Breddanum í dag - gera vit sum restina av heiminum - og seta sjóneyka á Grønland. Luttakarar: Gestur Hovgaard, Jens Christian Svabo Justinusen og Uni Árting. Gjørt sendingina hava Hansa Hansen og Hallur av Rana, sum eisini var redaktørur. Tøkningur var Kári Annand Berg

Rættiligur tollmeldur ger um seg í løtuni, nú Donald Trump, forseti, um vikuskiftið hótti við at leggja hægri toll á innflutning úr Kina, Kanada og Meksiko. Men hví leggur eitt land toll á eitt annað land, hvørjir eru fyrimunirnir og hvørjir eru vansarnir? Hvussu ávirkar hetta føroyska vinnulívið? Og eru fólk í Kanada og Mexico ávirkað av tollhóttanunum hjá nýggja forsetanum? Luttakarar: Niels Winther, Johnny í Grótinum, Johan P. Olsen og Hansy Tuohy. Hansa Hansen og Hallur av Rana hava gjørt sendingina. Tøkningur er Kári Annand Berg

Føroyar eiga at fara upp í ES. Tað heldur Sjúrður Skaale, fólkatingslimur fyri Javnaðarflokkin. Hann hevur sagt tað fyrr. Og nú hann enn einaferð alment vísir á, at hann heldur, at limaskapur í ES er tað rættasta fyri Føroyar, elvir tað til politiskt kjak. Kunnu og skulu Føroyar verða verandi uttan fyri ríka marknaðin og stóra politiska felagsskapin í Evropa, verður spurt í sendingini í dag. Orðaskifti verður eisini í útvarpsstovuni millum tríggjar limir í uttanlandsnevndini - Anniku Olsen í Tjóðveldi, Bárð á Steig Nielsen í Sambandsflokkinum og Sólvit Nolsø í Framsókn.

Løgtingið samtykti í gjár fíggjarlógina við 2. viðgerð.  Sostatt er líkt til, at hon verður endaliga samtykt av løgtinginum í morgin.  Uppskotið sum bleiv samtykt í gjár hevði eitt hall upp á 120 milliónir krónur í halli. Tað eru 37 milliónir krónur meira enn fíggjarlógaruppskotið, sum Ruth Vang, landsstýriskvinna, legði fyri løgtingið 30. september. Nú tingfólk gera seg klár til síðstu viðgerðina í morgin hyggja vit í Breddanum eftir uppskotinum, sum liggur á borðinum saman við formanninum í Búskaparráðnum og politiskum viðmerkjara.  Gestir: Beinta Løwe og Johnny í Grótinum Gjørt sendingina hava Hansa Hansen, Katrin Johannesen og Hallur av Rana, sum eisini var redaktørur.

Alt fleiri hava tørv á hjálp fyri at fáa endarnar at røkka saman. Bara seinastu tvey árini er talið á teimum, sum leita sær hjálp frá mat- og klædnatænastuni hjá Reyða Krossi, vaksið úr 400 brúkarum upp í 1.400 brúkarar. Men er tað rætt, at fólk í neyð noyðast at venda sær til hjálparfelagsskapir í staðin fyri til landið? Hvat ger tað almenna fyri at hjálpa teimum, sum detta niðurímillum?Og hava vit yvirhøvur nakra hóming av, hvørji tey eru, sum hava tørv á hjálp? Í sendingini: Beinta Rubeksen, Kári Holm Johannesen, Sonja Jógvansdóttir og Sirið Stenberg. Gjørt sendingina: Birgit Carina Eliasen og Hallur av Rana, sum var redaktørur. Tøkningur: Kári Annand Berg.