Trees

Heb je vaker last van depressieve gevoelens als je de pil slikt? Dat vroeg een luisteraar zich af. Tessa en researcher Michelle nemen een stapel wetenschappelijke studies onder de loep en geven antwoord. Met: Jako Burgers, huisarts, hoofd van de afdeling Richtlijnontwikkeling & Wetenschap bij het Nederlands Huisartsen Genootschap en bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Maastricht. Artikelen bij deze aflevering: - Lees hier de analyse van vijftig wetenschappelijke studies die onderzochten of er een verband is tussen stemmingswisselingen en het slikken van de pil -> bit.ly/AmerikaansOnderzoek - De Deens studie uit 2016, waarin gekeken is naar het verband tussen het slikken van de pil pil en het gaan slikken van antidepressiva, lees je hier -> bit.ly/OnderzoekDenemarken - Lees hier de Standaard van het Nederlands Huisartsen Genootschap over Anticonceptie -> bit.ly/NHGstandaardAnticonceptie - Lees hier de Standaard van het Nederlands Huisartsen Genootschap over Depressie -> bit.ly/NHGstandaardDepressie

Trees stopt. Maar niet voordat we – samen met jullie, de luisteraars – stil staan bij wat we van dit experiment geleerd hebben. Wie is Trees? Wat hebben we van haar geleerd? En hoe is het gegaan met het streven naar transparantie en interactie met de luisteraar?

Trees duikt in de gezondheidszorg, een wereld die ons de afgelopen maanden al vaker de wenkbrauwen heeft doen fronsen. Hoe eerlijk is deze wereld eigenlijk? En wordt iedereen wel gelijk behandeld? In de derde redactie proberen Meike, Volkan en Tessa samen met Clairy conclusies te trekken. Wil je meer weten over thuisbevallingen, waar Meike het over heeft? Hier lees je de publicatie van het onderzoek dat in 2010 voor alarmerende krantenkoppen zorgde: http://bit.ly/onderzoekUtrecht2010 Dit is een publicatie die een paar jaar later hele andere resultaten liet zien: http://bit.ly/onderzoekAmsterdam2018 En hier lees je het standpunt van de verloskundigenvereniging: http://bit.ly/verloskundigenvereniging

Klopt het dat onze medicijnen alleen op mannen zijn getest? En is het erg als dat zo is? Extra leesvoer: - Het rapport over verschillen tussen mannen en vrouwen in de gezondheidszorg vind je hier -> http://bit.ly/Kennisagenda2015 - Het onderzoek van onderzoeker en apotheker Loes Visser naar bijwerkingen is hier te lezen -> http://bit.ly/sekseverschillenziekenhuizen - Het onderzoek van reumatoloog Irene van der Horst, waarin ze aantoont dat medicatie voor reuma minder effectief werkt bij vrouwen lees je hier -> http://bit.ly/analysegenderimpact

Volkan graaft steeds verder in de vraag hoe het komt het dat de Turks Nederlandse vrouwen vaker depressief zijn. Ligt het aan de zorg? Of aan iets anders? In de reportage worden verschillende onderzoeken aangehaald. Er zijn ook quotes verwerkt die afkomstig zijn uit het kwalitatieve GGZ-onderzoek van Reza Zandpour. Omwille het gegeven dat de interviews voor intern gebruik zijn bedoeld, is het niet mogelijk deze te publiceren. Het onderzoek is bekend bij de redactie. Hier vind je puntsgewijs de onderzoeken, cijfers en bevindingen die in de reportage worden genoemd: Nuray zegt dat er veel meer Turks Nederlandse vrouwen depressieve klachten ervaren dan de 26% uit ’t CBS-onderzoek. De cijfers van ‘t CBS vind je terug op bladzijde 12 uit het rapport Depressiviteit en antidepressiva in Nederland. bit.ly/CBSrapport Jeroen Knipscheer stelt dat uit onderzoek is gebleken dat psychotherapeutische behandelingen aan niet-Westerse patiënten niet altijd voldoende aanslaan. Jeroen haalt hoofdstuk 6 ‘Behandeling van etnische minderheden’ uit het onderzoek ‘Van mislukking naar succes in de psychotherapie’ aan. bit.ly/effectbehandeling Jeroen zegt dat niet-Westerse patiënten vaak hun behandeling niet afmaken. Het Trimbos instituut schrijft hier in 2009 een rapport over. bit.ly/trimbosinst Een van de weinige en kleine onderzoeken die de drop-out van niet-Westerse patiënten in cijfers uitdrukt vind je hier. Het onderzoek is uitgevoerd onder 355 patiënten van niet-Westerse afkomst. bit.ly/Drop-Out_Cijfers Ibrahim Akkaya spreekt over machtsafstand. Machtsafstand is de mate waarin de niet-Westerse patiënten in praktijkkamer verwachten en accepteren dat de macht tussen zorgverlener en patiënt ongelijk verdeeld is. Lees meer uitgebreid over machtsafstand en andere knelpunten in de zorg aan niet-Westerse patiënten. bit.ly/afstemming_zorg. In hetzelfde artikel wordt, aan de hand van verschillende cases, gesteld dat de obstakels in de zorg aan niet-Westerse patiënten overwonnen zouden kunnen worden met de cultuur sensitieve aanpak. De link naar hetzelfde artikel vind je hier. bit.ly/afstemming_zorg Tot slot. Er wordt in de reportage gesteld dat een Adana Kebab lekker is. Daar zijn geen harde cijfers over te vinden, wel deze foto > bit.ly/adanakebab

Waarom hebben moeders met een Niet-westerse migratieachtergrond meer kans dat hun overlijdt dan andere moeders in ons land? Dat zoekt Meike uit. Ze komt erachter wat tupperwareparty’s en rollenspellen hiermee te maken hebben. En ze stelt een paar kritische vragen aan de minister. Meer lezen over het plan van de minister kan hier: http://bit.ly/kansrijkestart Het onderzoek van Ingrid Peters naar prenatale screenings kun je hier lezen (PDF): http://bit.ly/prenatalescreenings Haar volledige promotieonderzoek moet nog gepubliceerd worden.

Trees duikt in de gezondheidszorg, een wereld die ons de afgelopen maanden al vaker de wenkbrauwen heeft doen fronsen. Hoe eerlijk is deze wereld eigenlijk? En wordt iedereen wel gelijk behandeld? In de tweede redactie vertellen Meike, Volkan en Tessa hoe ze verder gaan met hun onderzoek. Wil je het rapport van Eric Steegers lezen, waar Meike het over? Hier kun je 'm lezen: bit.ly/gelijkekansen Wil je zelf ook eens naar de cijfers kijken die we vonden over depressie, antidepressivagebruik en contact met de psycholoog of psychiater? Hier vind je de cijfers: bit.ly/depressiecijfers bit.ly/contactmetpsych bit.ly/gebruikantidepressiva En: Trees onderzoekt Trees! Doe hier de enquête: bit.ly/TreesonderzoektTrees

Er is in Nederland geen andere bevolkingsgroep die vaker depressief is dan de Nederlandse vrouw met een Turkse migratieachtergrond, maar liefst 26% ervaart depressieve klachten. Volkan gaat terug naar zijn tante met de vraag: waarom zijn deze vrouwen zo depressief? In de reportage komen een aantal rapporten van ’t CBS voorbij. Via de volgende links kun je uitgebreid stilstaan bij een aantal cijfers. Te beginnen met het rapport Depressiviteit en antidepressiva in Nederland uit 2013, onderaan de pagina als pdf te downloaden: bit.ly/rapportDepressiviteit Hier vind je cijfers over hoeveel personen (relatief en op basis van migratieachtergrond en generatie) antidepressiva slikken: bit.ly/antidepressiva_turken En tot slot zie je hier het aantal personen die op basis van een gediagnosticeerde depressie door is verwezen naar een psycholoog: bit.ly/doorverwijzing

Wist je dat je postcode mede bepaalt of je gezond ter wereld komt? Meike zoekt uit hoe het zit met babysterfte in ons land en wat de risicogroepen zijn. Wil je zelf aan de slag met de CBS-cijfers over babysterfte? Dat kan hier: http://bit.ly/babysterfteCBS Meer informatie over het wetenschappelijk onderzoek naar dit onderwerp vind je op deze website: http://bit.ly/risicofactorenbabysterfte En als je behoefte hebt aan nog meer informatie, kijk dan op de website van Perined: http://bit.ly/Perined Hier lees je meer over het onderzoek naar de problemen in de Rotterdamse wijken: http://bit.ly/Rotterdamsewijken

Trees duikt in de gezondheidszorg, een wereld die ons de afgelopen maanden al vaker de wenkbrauwen heeft doen fronsen. Hoe eerlijk is deze wereld eigenlijk? En wordt iedereen wel gelijk behandeld? Volkan pakt zijn eerste onderzoek voor Trees weer op: depressie onder Turks Nederlandse vrouwen. Maar liefst 26 procent van hen loopt met depressieve klachten rond, in tegenstelling tot 11 procent van de Nederlandse vrouwen. Krijgen deze vrouwen wel de juiste zorg? Meike onderzoekt babysterfte in Nederland, want in vergelijking met de rest van Europa doen wij het helemaal niet zo goed. Wat zijn de risicogroepen hier? En wordt er wel genoeg gedaan om die risico’s terug te dringen? Tot slot duikt Tessa in de ongelijke behandeling tussen mannen en vrouwen. Want wist je dat medicijnen heel lang alleen op mannen zijn getest, waardoor vrouwen veel meer last hebben van ongewenste bijwerkingen? Extra lees en luistervoer: - het onderzoek van The New York Times naar babysterfte in Amerika lees je hier: http://bit.ly/NYTbabies - de aflevering uit The Daily, de podcast van The New York Times, over bovenstaand onderzoek: http://bit.ly/TheDailyBabies - lees hier een artikel uit De Volkskrant over babysterfte in Nederland http://bit.ly/babysterfteNederland - de Kennisagenda Gender en Gezondheid vind je hier: http://bit.ly/Kennisagenda2015 Tot slot, luister hier Volkans eerste reportage over zijn tante: http://bit.ly/ismijnfamiliegek

Je wil seks, maar geen baby's. Hoe doe je dat als er steeds meer verhalen de ronde doen dat de pil en andere anticonceptiemiddelen slecht voor je zijn? In de serie Babyblokkers onderzocht Trees hoe het ervoor staat met anticonceptie, voor vrouwen én mannen. In deze laatste redactie reflecteren Tessa en Meike met Clairy op hun onderzoeken naar de indianenverhalen over hormonale anticonceptie en de toekomst van de mannenpil. Ook verdiepte Tessa zich in de cycluscomputer als anticonceptiemethode. Hier lees je de NHG-standaard over anticonceptie: http://bit.ly/NHGstandaard

Stel je slikt tien jaar de pil en stopt omdat je zwanger wilt worden. Is er dan zoveel aan je lichaam gerommeld dat je vruchtbaarheid een beetje verpest is? Extra leesvoer: Het Deense onderzoek uit 2013 kan je hier lezen -> http://bit.ly/DeensOnderzoek

Komen vrouwelijke hormonen via je toiletbezoek, het riool en zuiveringsinstallaties uiteindelijk weer in je drinkwater terecht? Deze vraag stelde een luisteraar na het horen van de vorige redactie van Trees. Tessa dook in een stapel rapporten en belde met Leon Kors, teamleider drinkwaterkwaliteit van Waternet, voor een antwoord. Extra leesvoer: Het is wat taaie kost, maar meer informatie over dit onderwerp is te vinden in het rapport Geneesmiddelen en waterkwaliteit (2016) van het Rijksinstituut voor Veiligheid en Milieu (RIVM) -> http://bit.ly/RIVMrapport

Kan je het syndroom PCOS, waardoor je moeilijker zwanger kunt worden, krijgen door het slikken van de pil? Dat vroeg een luisteraar zich af. Extra leesvoer: Een uitgebreide uitleg over PCOS -> http://bit.ly/-pcos

Al vijftig jaar onderzoek, maar nog geen mannenpil op de markt. Hoe komt dat? Meike spreekt onderzoekers van vroeger en nu over de mannenpil, die – spoiler alert – vaak helemaal geen pil blijkt te zijn. >> Meer weten over de geschiedenis van het onderzoek naar de mannenpil? Lees dan dit wetenschappelijke artikel: http://bit.ly/overzichtmannenpil Lees hier waarom de Wereldgezondheidsorganisatie een paar jaar geleden stopte met hun veelbelovende onderzoek: http://bit.ly/Wereldgezondheidsorganisatie En hier vind je meer informatie over het onderzoek daar Organon deed: http://bit.ly/onderzoekOrganon Meer weten over de houding van mannen? Klik dan op deze link voor het Nederlandse onderzoek uit 2009: http://bit.ly/houdingmannenpil En als je nieuwsgierig bent geworden naar de betrouwbaarheid van bestaande anticonceptiemiddelen, check dan dit overzicht: http://bit.ly/betrouwbaarheidanticonceptie

Minder zin in seks door de pil, kan dat? Dat is de vraag die Trees het vaakst binnen kreeg van luisteraars. Het bleek een hersenkraker. Tessa en researcher Michelle doken in een stapel wetenschappelijke onderzoeken en zochten het uit. Met: Lindy van den Muijsenberg, gezondheidspsycholoog en seksuoloog. Extra leesvoer: De bijsluiter van de meest geslikte pil, de Microgynon 30. Hierin staat dat 1 tot 10 op de 1000 vrouwen last heeft van een verlaagd libido: http://bit.ly/bijsluiterMicrogynon30 De meta-analyse uit 2013, waarin 36 wetenschappelijke onderzoeken naar de invloed van de anticonceptiepil op het libido met elkaar worden vergeleken: http://bit.ly/meta-analyse In deze meta-analyse wordt één specifiek wetenschappelijk onderzoek uitgelicht, waarin een lichte afname van het seksueel functioneren onder pilgebruikers is geconstateerd (vanaf pagina 70): bit.ly/Duitsonderzoek Ze maken in dit onderzoek gebruik van de ‘Female Sexual Functioning Index’ (FSFI), een vragenlijst waarmee je seksueel functioneren wordt gemeten: http://bit.ly/femalesexualfunctioningindex En kijk hier de hele video van Linda de Munck terug over waarom zij is gestopt met de pil: http://bit.ly/Lindastoptmetdepil

Recent wetenschappelijk onderzoek bevestigt opnieuw dat het slikken van de pil je relatieve kans op het ontwikkelen van borstkanker verhoogt. Gemiddeld zelfs met twintig procent! Maar wat betekent dat nou precies? Met: epidemioloog Matti Rookus en fundamenteel onderzoeker Wilbert Zwart, beiden verbonden aan het Antoni van Leeuwenhoek. Extra leesvoer: - De NHG Standaard Anticonceptie -> http://bit.ly/NHG-standaard - Een wetenschappelijke analyse van 45 studies naar de pil en zijn gunstige invloed op eierstokkanker (2008) -> http://bit.ly/eierstokkanker - De Deense studie naar de pil in relatie tot borstkanker (2017) -> http://bit.ly/Deens_onderzoek

Luister hier de zomerspecials van Trees op NPO Radio 1: bit.ly/TreesZomerspecials Je wil seks, maar geen baby's. Hoe doe je dat als er steeds meer verhalen de ronde doen dat de pil en andere anticonceptiemiddelen slecht voor je zijn? In de serie Babyblokkers onderzoekt Trees hoe het ervoor staat met anticonceptie, voor vrouwen én mannen. Tessa factcheckte voor deze redactie onder andere het verhaal over steeds vrouwelijker wordende vissen. Dat zou komen door de hormonen van anticonceptie die in het water terechtkomen. De Universiteit van Exeter deed er onderzoek naar: bit.ly/hermafrodietevissen In de standaard van het Nederlands Huisartsen Genootschap kun je meer vinden over de stopweek: "Wanneer de vrouw dat wenst of als er klachten zijn tijdens de stopweek, zoals veel bloedverlies, hoofdpijn of buikpijn kan de methode ook doorgebruikt worden (dus geen stopweek). Adviseer een stopweek in te lassen wanneer er doorbraakbloedingen (zonder onderliggende oorzaak) optreden. Langetermijneffecten van het doorslikken zijn niet bekend." Hier lees je de hele NHG-standaard: bit.ly/NHG-standaard

Volkan is benieuwd hoe mannen denken over hun rol bij anticonceptie. Om die reden nodigt hij drie mannen en twee vrouwen uit voor een panelgesprek. Zouden de mannen een anticonceptiepil slikken met dezelfde bijwerkingen als de vrouwelijke pil? En willen vrouwen dat eigenlijk wel overlaten aan de man? De panelleden: Amrit Baboeram, Mehmet Emre Demirkiran, Dylan Meert, Ana Röell en Anne-Fleur Dekker. Amrit zegt dat de helft van de Nederlanders open staat voor de mannenpil. Het onderzoek wat hij aanhaalt komt van Rutgers, het kenniscentrum op het gebied van seksualiteit. Daarin staat: “Er is al decennia sprake van de ontwikkeling van medicinale anticonceptie voor mannen. Hoewel er de komende tijd nog geen ‘mannenpil’ op de markt zal komen, geeft 54% van de respondenten aan daar wel wat in te zien.“ Meer over het onderzoek lees je hier terug: bit.ly/houdingmannen De veelbelovende onderzoeksresultaten van de mannenpil MLAU worden in het volgende persbericht nader uitgelegd: bit.ly/testfasemannenpil Dylan pleit voor een meer erkenning voor de methode ‘voor het zingen de kerk uitgaan’. Anne-Fleur denkt dat we niet voor niets worden gewaarschuwd voor de risico’s op zwangerschap. Om zicht te krijgen op de betrouwbaarheid van de methode is er eerst gekeken of voorvocht vrij is van sperma/zaadcellen. Uit een onderzoek met 27 mannelijke proefpersonen blijkt dat niet het geval te zijn. Elf van de 27 proefpersonen (41%) produceerden pre-ejaculatie monsters die spermatozoa bevatten en in 10 van deze gevallen (37%) was een redelijk deel van het sperma beweeglijk. Het risico op zwangerschap bij de methode ‘voor het zingen de kerk uitgaan’ wordt daarmee verondersteld op ongeveer 4%. Dat betekent dat van elke 100 vrouwen van wie de partner correct de methode uitvoert, 4 nog steeds zwanger worden. Voor paren die de methode niet correct gebruiken, wat veel vaker voorkomt, zal 27% zwanger worden. Je leest er meer over in het volgende onderzoek: bit.ly/voorhetzingendekerkuitgaan

De pil zorgt ervoor dat je niet zwanger wordt, dat weten we allemaal. Maar wat gebeurt er precies in je lichaam als je hem slikt? En hoe zijn we dit te weten gekomen? Tessa zoekt het uit. Met: gynaecoloog in opleiding Fenna Jansen (Leids Universitair Medisch Centrum) en Amerikaanse journalist Jonathan Eig. Extra leesvoer: De ontdekking van de pil kent ook een donkere kant. Wil je hier meer over weten? Dit artikel in The Guardian gaat er uitgebreid op in: http://bit.ly/artikelguardian De Correspondent schreef er ook over, lees dat artikel hier: http://bit.ly/geschiedenispil

Je wil seks, maar geen baby's. Hoe doe je dat als er steeds meer verhalen de ronde doen dat de pil en andere anticonceptiemiddelen slecht voor je zijn? In de serie Babyblokkers onderzoekt Trees hoe het ervoor staat met anticonceptie, voor vrouwen én mannen. In de eerste Redactie hebben Tessa, Volkan en Clairy het daarover. Clairy kent de pil nog uit een andere tijd, toen het geen last maar een bevrijding was.

Trees dook de afgelopen weken in de wereld van harddrugs. Niet in verhalen over verslaving en overdosis, maar Meike, Tessa en Volkan onderzochten de gevolgen van lekkende vaten chemicaliën en waarom XTC-pillen tegenwoordig van die zware jongens zijn. En ga je creatiever denken als je ’s ochtends bij je kop koffie een klein beetje LSD onder je tong laat smelten? In deze voorlopig laatste redactie, de ‘after’, over harddrugs vertellen ze hoe ze anders zijn gaan kijken naar harddrugs, en bekent zelfs Clairy dat ze haar mening heeft bijgesteld.

Volkan zoekt uit waarom het onderzoek naar harddrugs moeizaam lijkt te verlopen en stuit op stigma’s en ingewikkelde procedures. Ook ontdekt hij dat de wetenschap langzamer maar zeker grip probeert te krijgen op de (medicinale) werkingen van harddrugs. Zo worden er harddrugs onderzocht als een middel tegen depressie. Dat is immers de grootste veroorzakers van gezondheidsproblemen volgens de Wereldgezondheidsorganisatie. In dit rapport (p.8) lees je dat er wereldwijd 322 miljoen mensen lijden aan depressie: bit.ly/WHO-rapport Het bedrijf Johnson & Johnson heeft onderzoek gedaan naar de werking van ketamine als een middel tegen depressieve klachten. Het onderzoek is inmiddels afgerond, en voordat het met dit doel in de apotheek verkocht mag worden, moet het wel eerst officieel worden goedgekeurd. Hier lees je meer over het onderzoek: bit.ly/ketamine-neusspray Het internationale onderzoek naar MDMA - bit.ly/mdma-tegen-ptsd - als een middel tegen PTSD is nog gaande. De laatste fase begint deze zomer, waaraan ook Nederlandse veteranen gaan meedoen. Hier lees je meer over de Nederlandse deelname aan het onderzoek: bit.ly/mdma-tegen-ptsd-2. Als je onderzoek wilt doen naar stoffen die op de Opiumlijst 1 staan, moet je een opiumontheffing aanvragen. Meer daarover vind je hier: bit.ly/opiumontheffing. En ben je überhaupt benieuwd elke middelen er eigenlijk op lijst 1 staan? Hier kun je de wet lezen: bit.ly/opiumlijst In 1971 besluiten de Verenigde Naties dat de meeste psychedelische drugs verboden moesten worden door deze conventie aan te nemen: bit.ly/vn-conventie

Als er drugsafval bij jou gedumpt wordt, mag jij betalen. Dat betekent dat mensen soms onterecht met enorme kosten komen te zitten. Er is wel een subsidie, maar die lijkt niet helemaal te werken. Meike zoekt uit hoe het zit met de kosten van drugsafval en ze komt nog wat verrassende oplossingen tegen. >> Lees hier de onderzoeksrapporten over de drugsafvalsubsidie: - 2015: http://bit.ly/rapportsubsidie2015 - 2016: http://bit.ly/rapportsubsidie2016 Dit is de reactie van de minister over het stopzetten van de subsidie: http://bit.ly/reactieminister En als je nieuwsgierig bent geworden naar de rechtszaak tussen de grondeigenaar en de gemeente Nuenen? Klik dan hier: http://bit.ly/nieuwsberichtnuenen En voor nog meer informatie lees je hier de gehele uitspraak van de rechter: http://bit.ly/uitspraakrechternuenen

In deze derde redactie over harddrugs vertelt Meike meer over het lage oplossingspercentage bij drugsdumpingen. Volkan gaat in op dat er weinig onderzoek is gedaan naar de werking van microdosering. In de vorige redactie vertelde Volkan dat 7% van de Nederlanders wel een XTC heeft gebruikt. Dit percentage ligt een stuk hoger als je kijkt naar het gebruik onder jonge festivalgangers. Zo vroeg EenVandaag aan een jongerenpanel (festivalbezoekers tussen de 16 en 34 jaar) of ze wel eens drugs op een festival gebruiken. Hieruit bleek dat 21% van hen wel eens XTC heeft gebruikt, 86% alcohol en 33% soft drugs. Het rapport met alle cijfers vind je onderaan deze pagina van EenVandaag: bit.ly/RapportEenVandaag. De schadelijkheid van drugs kun je niet per se aflezen aan de illegaliteit ervan. Zo blijkt dat alcohol en tabak schadelijker zijn dan de meeste illegale hard drugs, behalve heroïne en crack. Dit blijkt uit een rapport van het RIVM die een ranking maakte over de schadelijkheid van drugs: bit.ly/drugsranking. Het hele rapport van criminoloog Yvette Schoenmakers, die vindt dat elke drugsdumping als een plaats delict gezien moet worden, kun hier lezen: bit.ly/elkedumpiseenplaatsdelict En als je nieuwsgierig bent geworden naar palingen aan de coke, kun je er hier meer over lezen: bit.ly/palingenaandecoke

Kun je structureel beter functioneren door dagelijks gebruik te maken van microdoses lsd? Volkan zoekt het uit. Het kwalitatieve onderzoek van onderzoeker Sam Wong waarin ervaringen van microdoses lsd worden opgetekend, vind je hier: bit.ly/microdoses Het Beckley Foundation ondersteunt verschillende wetenschappelijke onderzoeken die onderzoek doen naar de effecten van microdoses lsd. Via de webpagina van de stichting vind je meer informatie: bit.ly/beckleyfoundation

Een hoopje lekkende vaten met drugs en chemicaliën in de berm of drugsafval dat rechtstreeks in het water geloosd wordt. Wat zijn daar nou de gevaren van? En hoe zit het met die afgebrande hondenpootjes? Meike zoekt het uit. >> En als je meer wil weten over dit onderwerp, hebben we nog wat leesvoer voor je. Dit is het rapport van de NVWA over MDMA in de maïs: http://bit.ly/mdmainmais De rapporten die Meike vond over de effecten van drugsafval in het water vind je hier: http://bit.ly/rivmdrugsinwater. En hier (PDF): http://bit.ly/briefadviescommissiewater En als je meer wil lezen over het jaarlijkse drugsonderzoek in het riool van Pim de Voogt, kijk dan hier: http://bit.ly/drugsinriool

Tijdens het festivalseizoen kijkt Trees verder en onderzoekt te zware XTC-pillen, drugsdumpingen in woonwijken en welke baten kleine hoeveelheden LSD kunnen hebben. Oftewel: harddrugs. In deze tweede redactie hebben Volkan en Meike het met Clairy over hun bevindingen tot nu toe. En Clairy legt uit waarom ze wat sceptisch is over de mogelijke positieve gevolgen van harddrugs.

Het was de afgelopen jaren regelmatig in het nieuws: XTC-pillen worden steeds zwaarder. Maar waarom eigenlijk? Want een hoge dosis betekent niet meer plezier. Tessa zoekt het uit en spreekt met verkopers op het darkweb, drugsdealers en gebruikers. Wil je je drugs laten testen? Dat kan hier: drugs-test.nl/ Controlled substance, het YouTube kanaal van Thijs Roes, vind je hier: bit.ly/controlledsubstance En hier lees je een artikel in Cambodjaanse krant, The Phnom Phen Post, dat dieper ingaat op het tekort aan Safrol: bit.ly/phnompenhpost

Vijf drugsafvaldumpingen op één dag. Dat kan in het Limburgse Weert. Lekkende vaten met chemische stoffen worden daar regelmatig achtergelaten in de natuur of zelfs in een woonwijk. Maar wat weten we eigenlijk over drugsafval? En hoe groot is het probleem in de rest van het land? Meike gaat naar Weert om daarachter te komen. >> Wil je het rapport van criminologe Yvette Schoenmakers lezen? Dat kan hier: bit.ly/elkedumpiseenplaatsdelict Heb je het kaartje van Nederland met een overzicht van drugsdumpingen gemist, je kunt hem hier ook bekijken: bit.ly/drugsdumpingenkaart En voor een globaal overzicht van het aantal drugsafvaldumpingen de afgelopen jaren, klik hier: bit.ly/cijferspolitie

Lang niet iedereen die harddrugs gebruikt belandt met een overdosis in het ziekenhuis of raakt verslaafd. Hoe zit het met de mensen die positieve gevolgen van harddrugs ervaren? Volkan onderzoekt hoe drugs bijdragen aan creativiteit, liefde en geluk. In de eerste reportage: Nobelprijswinnaar Kary Mullis. Wat heeft zijn drugsgebruik te maken met z'n belangrijke ontdekking op het gebied van DNA? In deze Andere Tijden meets Trees reportage hoor je archiefmateriaal afgewisseld met delen uit de autobiografie van Kary Mullis. De verwijzingen naar de geluidsfragmenten vind je hieronder: In zijn levendige autobiografie Dancing Naked In The Manfield beschrijft Mullis onder andere zijn lsd trip en gaat hij ook dieper in op wat de polymerase kettingreactie inhoudt, z'n hele autobiografie lees je hier terug: bit.ly/autobiografie_Mullis Een van de YouTube videos met daarin uitvinders die aan de drugs zouden zitten, kijk je hier terug: bit.ly/uitvindingen_drugs1 en hier een andere link: bit.ly/uitvindingen_drugs2, De uitvinder Douglas Engelbart excuseert zich voor de naam computermuis. In hetzelfde zwart-wit beeldfragment vertelt Engelbart ook over zijn andere technische hoogstandjes: het internet en het toetsenbord, nu zo normaal toen o zo revolutionair. Je kan het allemaal hier terugkijken: bit.ly/engelbart_computermuis De Ted presentatie waarin Mullis vertelt over zijn geboren liefde voor experimenteren, is hier te zien: bit.ly/2liefde_experimenteren In de documentaire d’Autres Mondes van Jan Kounen beschrijft Mullis hoe lsd bijdroeg aan z’n ontdekking van PCR. In hetzelfde beeldfragment is ook de uitreiking van de Nobelprijs te zien. De beide fragmenten uit documentaire kun je hier bestuderen: bit.ly/mullis_lsd_nobelrpijs Mullis krijgt vele lofuitingen van zijn collega's. Dezelfde collega's vertellen ook welke impact zijn ontdekking had en nog steeds heeft op de wetenschap. Beide geluidsfragmenten zijn in één video te bekijken: bit.ly/collega_mullis

Het festivalseizoen is begonnen. Trees kijkt verder en onderzoekt geniale ontdekkingen onder invloed, te zware XTC-pillen en drugsdumpingen in woonwijken. Oftewel: harddrugs. Tessa vraagt zich af waarom XTC-pillen steeds sterker worden, Meike verdiept zich in het effect van het enorme aantal drugsdumpingen en Volkan onderzoekt welke baanbrekende uitvindingen er zijn gedaan onder de (in)directe invloed van bijvoorbeeld LSD. In deze eerste Redactie bespreken ze hun onderzoeken met Clairy Polak en doen ze ook allemaal een boekje open over hun eigen ervaringen. Tessa heeft het over een Europees rapport waaruit blijkt dat Nederland koploper is als het gaat om het gebruik en de productie van XTC. Dat rapport vind je hier: bit.ly/EuropeesRapport Het getipte artikel door Treesluisteraar Alissa kun je hier lezen: bit.ly/microdosering

De ene camera hangt er voor onze veiligheid en de ander voor betere reclames maar of het echt wat oplevert? Dat weten we niet. Deze voorlopig laatste redactie van 'Bespied' gaat over hoe we overal gevolgd worden zonder goed te weten of het effectief is en zonder dat er grondig toezicht wordt gehouden. Dat roept de vraag op: weegt het dan wel op tegen privacy? Meike geeft ook een update over de ontwikkelingen sinds haar onderzoek over het billboardbedrijf blowUP dat zomaar camera's in publieke ruimtes ophing. Zo zijn er politieke vragen gesteld tijdens de raadsvergadering in Rotterdam op 17 mei: bit.ly/raadsvergaderingrotterdam [van 18.53 t/m 43.40] Vijf tips om jezelf te beschermen: 1. Meld je af voor de wifi-trackers van Citytraffic zodat ze je niet meer kunnen volgen via het unieke adres van je telefoon: bit.ly/optoutwifitracker (meer info over wifi-trackers: bit.ly/wifitracking) 2. Meld je af bij Vodafone zodat jouw data niet meer wordt gebruikt voor mobiliteitsanalyses: - Ga naar bit.ly/MijnVodafone - Log in en ga dan naar het kopje 'profiel' - Klik op instellingen - Klik aan de linkerkant op het tabblad privacy - Scroll naar beneden - Zet onder het kopje ‘Analyse netwerkgegevens' het vinkje ‘Ik stel mijn anonieme netwerkgegevens beschikbaar voor analyse’ uit. 3. Draag deze speciaal ontworpen jas die alle in- en uitgaande signalen blokkeert zodat niemand meer toegang heeft tot jouw persoonlijke informatie bit.ly/privacyjas 4. Neem een nieuw kapsel waarmee je gezichtherkenningssoftware omleidt. Laat je inspireren door de kapsels ontworpen door kunstenaar Adam Harvey: bit.ly/privacykapsel 5. Doe een melding bij de Autoriteit Persoonsgegevens als je vermoedt dat je privacy wordt geschonden: bit.ly/tipautoriteitpersoonsgegevens

Straks wordt alles beter. Dat leert Meike als ze bij de Autoriteit Persoonsgegevens langsgaat. Maar hoe reëel is dat? Kan de Autoriteit Persoonsgegevens de toezichthoudende taak wel aan? >> Wil je meer weten over die nul boetes? Lees dan hier het jaarverslag (bijlage 2017, pagina 7): http://bit.ly/jaarverslagautoriteit En meer informatie over de rechtszaken waarin de Autoriteit Persoonsgegevens teruggefloten werd lees je hier: http://bit.ly/rechtszakenautoriteit Voor het geval je nog iets wil melden bij de Autoriteit, kun je dat hier doen: http://bit.ly/tipautoriteitpersoonsgegevens

In het Living Lab in Stratumseind hangen overal sensoren en andere technische snufjes om de straat veiliger te maken. Maar moeten we dit wel willen?

Zware criminelen gaan bewust om met beveiligingscamera's. Wat doen ze dan? En hoe? Volkan spreekt in een fastfoodrestaurant af met ex-crimineel Wilfred Kols om daar achter te komen.  Wil je meer weten over Wilfred Kols? Lees hier het AD interview terug: http://bit.ly/ad_interview_wilfredkols Of bekijk bewegend materiaal via TV-Maluku: http://bit.ly/2Gh9EHF Ger Homburg is ook in deze reportage te horen. Hij heeft onderzoek gedaan naar hoe criminelen omgaan met camera’s. Duik in het onderzoek via de volgende link: http://bit.ly/Daders_over_Cameratoezicht

Ben je in de afgelopen jaren op het Rembrandtplein in Amsterdam of het stationsplein in Rotterdam geweest? Grote kans dat je stiekem gefilmd bent door de camera’s van billboardbedrijf blowUP media. En dat mag helemaal niet, blijkt uit Meikes onderzoek. >> Wil je meer weten over de regels rond camera’s in de publieke ruimte? Lees dan meer op de site van de Autoriteit Persoonsgegevens: bit.ly/infoapcameratoezicht De volledige mail van blowUP kun je hier nog eens rustig teruglezen: bit.ly/mailblowup En meer informatie over hoe blowUP media samen met Kinetic voorbijgangers heeft geanalayseerd vind je hier: bit.ly/blowupenkinetic Wil je de Autoriteit Persoonsgegevens een handje helpen met hun toezicht? Dan kun je hier een melding doen: bit.ly/tipautoriteitpersoonsgegevens En.. nieuwsgierig geworden van die wifi-grabbers, soms ook wifi-trackers genoemd? Je kunt hier de uitspraak lezen die de Autoriteit Persoonsgegevens er eerder over deed: bit.ly/uitspraakwifitrackers

Stroomt jullie inbox ook vol met berichten over aangepaste privacyvoorwaarden? Niet zo gek, want vanaf 25 mei gaat de nieuwe Europese privacywet in. Bedrijven moeten zich dan aan de nieuwe regels houden en jou hiervan op de hoogte brengen. Wat gaat er allemaal nog meer veranderen? En wordt onze privacy straks beter beschermd? Dat hoor je in deze redactie! De huidige regels voor de omgang met persoonsgegevens in Nederland zijn vastgelegd in de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp): bit.ly/wetbeschermingpersoonsgegevens Vanaf 25 mei gaat de nieuwe Europese privacywet, de Algemene Verordening Gegevensbescherming in, die de Wbp vervangt. Meer informatie vind je hier: bit.ly/europeseprivacywet Als je wilt weten wat voor data er van je verzameld wordt door een bepaald bedrijf kun je een inzage in je persoonsgegevens aanvragen. Dat kan zowel onder de huidige wetgeving als onder de toekomstige privacywet. Zo vroeg Tessa haar zendmastgegevens bij Vodafone op. Maar er zijn natuurlijk veel meer bedrijven die data van je verzamelen. Wil je zo'n inzage aanvragen? Download hier de voorbeeldbrief: bit.ly/inzagegegevens

Onze kritische luisteraar heeft zich ontmaskerd! Luister nu naar de laatste mini-redactie van het drieluik 'Wie is de Trees'. En nu? Team Trees gaat op PGP-cursus. Met PGP, oftewel Pretty Good Privacy, kan de redactie straks veilig versleutelde mails versturen en ontvangen. Meer informatie over PGP vind je hier: bit.ly/prettygoodprivacy En blijf ons vooral volgen voor updates: Facebook: bit.ly/treesfacebook Twitter: bit.ly/treestwitter Instagram: bit.ly/treesinsta

Meike gaat langs bij de NS voor een interview. Want welke rol speelden zij bij het plaatsen van de reclamezuilen met camera’s erin op hun stations?

De belangrijkste doelstelling van cameratoezicht is het voorkomen van overlast en criminaliteit, maar lukt dat ook? Volkan probeert erachter te komen. >> Wil je meer weten over de verschillende typen daders? Lees dan hier ’t rapport Daders over Cameratoezicht waar Ger Homburg hoofdonderzoeker van was: http://bit.ly/Daders_over_Cameratoezicht De evaluatie van het project flexibel cameratoezicht van de gemeente Utrecht kun je hier terugvinden: http://bit.ly/Evaluatie_flexibelcameratoezicht En… Ger Homburg heeft het in de reportage over een wetenschappelijk onderzoek met de conclusie dat cameratoezicht in het publieke domein alleen een preventief effect heeft op (overzichtelijke en goed verlichte) parkeerterreinen en niet in andere situaties. Hier lees je de abstract van het onderzoek (en als je een (gratis) account aanmaakt het hele artikel): http://bit.ly/2rhPmcl

Het Living Lab in Eindhoven koopt locatiegegevens op van bezoekers via Vodafone. Mag dat zomaar? Tessa zoekt het uit. Wil je opt-outen bij Vodafone? Klik hier -> bit.ly/MijnVodafone ‐> Log in en ga dan naar het kopje 'profiel' ‐> Klik op instellingen -> Klik aan de linkerkant op het tabblad privacy ‐> Scroll naar beneden ‐> Zet onder het kopje ‘Analyse netwerkgegevens' het vinkje ‘Ik stel mijn anonieme netwerkgegevens beschikbaar voor analyse’ uit. Extra leesvoer: De Autoriteit Persoonsgegevens over internet en telecom -> bit.ly/AP-Telecom Een wat uitgebreider artikel van Bits of Freedom over het tracken van mensen in de fysieke wereld, waaronder via je telefoon -> bit.ly/Tracken En hier het echte taaie werk: de Telecommunicatiewet -> bit.ly/telecommunicatiewet Update: KPN heeft ons inmiddels laten weten dat ook zij geen anonieme data doorverkopen. Rectificatie: op 3 mei 2018 hebben we een kleine wijziging in de reportage aangebracht en hem opnieuw geüpload. Bits of Freedom bevestigt inderdaad dat het verkopen van anonieme en samengevoegde data mag, maar het advocatenkantoor had een iets andere kwestie uitgeplozen. Dit deel hebben we dus verwijderd uit de uitzending. Dit verandert niets aan de inhoud.

Je tankstation scant je gemoedstoestand en kiest een bijpassende koffie voor je uit. Toekomstmuziek of realiteit? Meike zoekt het voor je uit.

Dit is weer een extra mini-redactie! Volkan, Meike en Tessa denken de anonieme luisteraar gevonden te hebben... Volg ons ook op: Facebook: bit.ly/treesfacebook Twitter: bit.ly/treestwitter Instagram: bit.ly/treesinsta

Hoe meer Meike, Tessa en Volkan zich in het onderwerp privacy storten, hoe meer ze zich bewust worden van de camera’s die overal hangen. Volkan neemt de proef op de som en gaat zelf de straat op met een camera om voorbijgangers onaangekondigd te filmen. Hoe reageren mensen als ze zich plotseling bewust worden van zo’n camera? En komt Volkan heelhuids terug van zijn experiment?

Een extra redactie! Trees kreeg namelijk een bijzonder bericht binnen via de app: een anonieme luisteraar vraagt zich af welke data onze app opslaat en of we de anonimiteit van luisteraars wel echt kunnen waarborgen. De anonieme luisteraar daagt Meike, Volkan en Tessa uit: kunnen ze zijn of haar identiteit achterhalen door in de krochten van de app te gaan zoeken? Volg je ons al op... Facebook: bit.ly/treesfacebook Twitter: bit.ly/treestwitter Instagram: bit.ly/treesinsta

Heb jij in de gaten dat je wordt bekeken door beveiligingscamera’s? En wist je dat zelfs wanneer je al die beveiligingscamera’s onbewust aan je voorbij laat gaan het tóch effect kan hebben op je gedrag? Huh, wat? Het komt allemaal terug in de nieuwste reportage van Volkan. Het onderzoek dat Volkan aanhaalt komt uit 2009 en stelt dat mensen zich meer volgens sociale normen gedragen wanneer er een camera aanwezig is. Een gedeelte van de deelnemers aan het onderzoek werd bij aankomst naar een ruimte gebracht met een camera, en een ander gedeelte naar een ruimte zonder camera. Nadat de deelnemers een toestemmingsformulier ondertekenden liet de onderzoeker “per ongeluk” een stapeltje vragenlijsten op de grond vallen. Deelnemers in de ruimte met camera waren behulpzamer bij het verzamelen en sorteren van de vragenlijsten dan deelnemers in de ruimte zonder camera. Vooral deelnemers die aangaven gevoelig te zijn voor sociale goedkeuring stelden zich behulpzaam op. Meer info: https://bit.ly/2JQAg5o Volgens een onderzoek uit 2006 werken we beter mee aan regelgeving wanneer we een afbeelding van een paar ogen voor ons hebben. Deelnemers aan het onderzoek konden voor een kopje koffie of thee betalen door geld in een betaaldoos te stoppen. Boven de betaaldoos, op ooghoogte van de deelnemers, hingen de onderzoekers een poster op waarop een paar ogen was afgebeeld. De deelnemers betaalden bijna drie keer zo veel voor hun thee of koffie wanneer de poster met ogen boven de betaaldoos hing, dan wanneer die werd omgewisseld met een poster waar bloemen op waren afgebeeld. Meer info: https://bit.ly/2H4nEtP Uit onderzoek uit 2015, dat ook afbeeldingen van ogen toonde aan participanten, blijkt dat het voor gedragsverandering uitmaakt hoe de ogen worden afgebeeld. Deelnemers aan het onderzoek kregen een afbeelding van ogen te zien en moesten daarna beslissen of ze een andere deelnemer wouden helpen met een suf taakje. Deelnemers die ogen te zien kregen die daadwerkelijk op ze gericht waren besloten vaker anderen te helpen, dan deelnemers die ogen te zien kregen die wegkeken of gesloten waren. Meer info: https://bit.ly/2H499C2

Wist je dat de uitgaansstraat in Eindhoven, het Stratumseind, eigenlijk een laboratorium is? https://tinyurl.com/yb8upb77

Meike zoekt uit wat die kleine camera’s in digitale reclamezuilen van jou zien. Ze gaat langs bij Exterion, het bedrijf achter die billboards.

Online lijken we ons steeds meer bewust van onze privacy, maar hoe zit het in de echte, fysieke wereld? In hoeverre worden we daar bespied? Er hangen bijvoorbeeld talloze camera’s verspreid door Nederland. Het totaal wordt geschat op 1 miljoen, maar een precies aantal is moeilijk te achterhalen. Op de weblog Sargasso, in een blogpost uit 2013, zet Dimitri Tokmetzis (nu journalist voor de Correspondent) uiteen hoe hij deze vraag heeft geprobeerd te beantwoorden. Hier vind je zijn blog: https://bit.ly/2JgkNeH Waar we ons op Facebook misschien op ons best voordoen, openbaart onze ware aard zich in onze Google-zoekresultaten. Tegen Google liegen we niet, want Google kan ons helpen. Zo onderzocht voormalig datawetenschapper van Google, Seth Stephens-Davidowitz, dat mannen het meest googelen op de vraag of hun piemel kleiner wordt naarmate ze ouder worden (om je maar meteen te verlossen van deze prangende vraag: dat is waar 😱). Meer info: https://bit.ly/2twyG2j De kaart met alle Living Labs in Nederland is hier te bekijken: https://bit.ly/2Hg34n6 Hieronder vind je meer informatie over een paar stellingen in de privacy-test: Stelling 2: Je mag een begrafenis online streamen. Het zien van een uitvaartplechtigheid via live streaming kan nabestaanden helpen bij de rouwverwerking. Volgens de Autoriteit Persoonsgegevens mogen uitvaartondernemers daarom een uitvaartplechtigheid live streamen als zij daartoe opdracht hebben gekregen van de klant en als de opnames alleen toegankelijk zijn voor de beperkte familie-, vrienden- en kennissenkring. Meer info: https://bit.ly/2GwRYgl Stelling 6: Je moet zelf je buurman aanspreken als hij je huis filmt met camera’s. Volgens de Autoriteit Persoonsgegevens is de eerste stap om je buurman aan te spreken. Kom je er samen met je buurman niet uit? Dan kun je hulp vragen aan buurtbemiddeling, als je gemeente dit aanbiedt. Of anders de wijkagent vragen te bemiddelen. Als de buurman jouw huis of tuin filmt, kun je ook een tip geven aan de Autoriteit Persoonsgegevens. Tot slot kun je naar de rechter gaan, met hulp van een advocaat. Je kunt eventueel voor advies en ondersteuning terecht bij het Juridisch Loket bij je in de buurt. Meer info: https://bit.ly/2fygcaE Bronvermelding Omroep: NOS Programma: 18 uur Journaal Datum: 10-03-2018 Omroep: KRO-NCRV Programma: Spraakmakers Datum: 16-03-2018 Omroep: NOS Programma: Het Vragenuurtje Datum: 13-03-2018 Omroep: VARA Programma: Theo Maassen: “Bepaalde dingen” (Integrale uitzending) Datum: 26-09-1995

Meike, Tessa en Volkan bespreken met Clairy waar ze achter zijn gekomen tijdens hun onderzoek naar studieschuld en introduceren het volgende onderwerp: privacy.