Podcasts about nobelprijs

In de canon van de popmuziek staat Bob Dylan het bekendst om zijn songteksten. Hij wordt geroemd om zijn poëtische, gelaagde en maatschappijkritische teksten, die de grenzen van popmuziek verlegden. In 2016 ontving Dylan zelfs de Nobelprijs voor Literatuur, omdat hij, volgens het Nobelcomité, “nieuwe poëtische uitdrukkingsvormen binnen de Amerikaanse liedtraditie” had gecreëerd.  Songteksten zijn ook een belangrijk onderdeel van het werk van singer-songwriter Maris Mae. Ze maakt Country-folk met een positieve insteek over niet-bestaande dorpjes in Scandinavië. Samen met presentator Casper van Dijk zet Mariska haar werkethiek op een rijtje en zoeken ze uit hoe het is om als onafhankelijke muzikant je draai te vinden binnen de muziekindustrie.  Te gast: Maris Mae

Eindeloos stilzitten, kijken en vastleggen. Het geduld van enkele beroemde Nederlandse veldbiologen leidde in de 20e eeuw tot een nieuwe wetenschap: de ethologie. Eén van hen, Niko Tinbergen, won er in 1973 zelfs de Nobelprijs voor fysiologie mee. Wie was Niko Tinbergen? En hoe ontstond de gedragsbiologie, deze nieuwe wetenschap? Anthonie spreekt daarover met Roelke Posthumus, zelf ook gedragsbioloog en auteur van verschillende boeken waaronder het onlangs verschenen boek Scherpstellen. Waarom was het werk van Niko Tinbergen en zijn vrienden zo baanbrekend? En waarom is dat nu in tijden van Trump en Poetin zo relevant? De vier vragen van Niko Tinbergen kunnen helpen om het gedrag van autocraten in een groter plaatje te plaatsen. Niko Tinbergen was geen solist. Zijn ideeën ontstonden in stimulerende discussies met vrienden en collega-wetenschappers. In deze aflevering brengen we een ode aan leermeesters, buiten spelen en creativiteit die tot verbluffende inzichten leidt. Ook spreken we over de storm van protest die losbarstte na de rede van Niko Tinbergen toen hij zijn Nobelprijs in ontvangst nam. Het heeft alles te maken met autisme. Dit is deel twee van de serie Groene schouders, over bijzondere mensen en momenten in anderhalve eeuw natuurbescherming. De leestips van Roelke zijn ‘Pelgrim langs Tinker Creek' van Annie Dillard en ‘Reizen zonder John' van Geert Mak. Anthonie tipt het boek ‘Scherpstellen' van Roelke.Reacties op deze aflevering zijn welkom via onze socialemediakanalen of door een mailtje te sturen naar toekomstvoornatuur@vlinderstichting.nl. Voor updates en kijkjes achter de schermen, volg ons via @toekomstvoornatuur.bsky.social op Bluesky en @toekomstvoornatuur op Instagram.

De transfermarkt dendert in volle vaart door! Ajax kiest voor John Heitinga, die in combinatie met Marcel Keizer het werk van Francesco Farioli naar een hoger– en vooral aantrekkelijker – plan moet tillen. In Amsterdam wordt in de tussentijd naarstig gezocht naar een nieuwe doelman. Bij PSV staat de eerste miljoenenaankoop op til en de absolute jackpot lonkt voor Feyenoord. Dat en véél meer in de nieuwste aflevering van #DoneDeal.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De druk op Israël om de bombardementen op Gaza te stoppen en meer hulp toe te laten in het gebied neemt steeds verder toe. Toch lijkt Israël geen stap terug te willen nemen. Ondertussen beginnen steeds meer instanties, waaronder de VN, het woord genocide te gebruiken voor de situatie in Gaza. Te gast is Robert Serry, voormalig VN-gezant voor het vredesproces in het Midden-Oosten. ‘Er is geen twijfel over oorlogsmisdaden van Israël", stelt Serry. 'Wat we zien is disproportioneel geweld, maar of dit genocide is, staat voor mij niet vast'. Luister ook | Debatterend Europa maakt geen indruk in Israël In de eerste persconferentie in vijf maanden zegt Netanyahu dat de gedwongen verplaatsing van Palestijnen uit de Gazastrook een voorwaarde voor het einde van de oorlog. Hij herhaalt daarmee het standpunt van Trump uit februari. Maar hoe essentieel is dit voor een oplossing? ‘Zonder het probleem Hamas op te lossen, komt er geen einde aan de oorlog', zegt Serry. Luister ook | 'Poetin is er niet op uit om meerdere landen aan te vallen' Teleurstelling in Oekraïne Volgens Trump gaan Poetin en Zelensky binnenkort onderhandelen, maar Poetin zegt dat dat nog helemaal niet het geval is. Een zoveelste misser van Trump in het veiligstellen van de Nobelprijs voor de Vrede. Oekraïners zijn zwaar teleurgesteld in Donald Trumps onvermogen om Poetin aan tafel te krijgen. Daarover Jeroen Ketting, ondernemer, maar bovenal hulpverlener voor de hulporganisatie Lifeline Ukraine. Europaverslaggever Geert Jan Hahn reisde eerder met hem mee naar Oekraïne, is nu schuift hij in de studio van BNR De Wereld. Lees ook | Zelensky tegen BNR: 'Gesprekken eerste stapjes naar vrede’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

De wereld snakt naar vrede – maar wie kan die vrede eigenlijk brengen? Wie bepaalt de wereldorde? Een belangrijke vraag, want overal broeit het. Poetin bouwt troepen op langs de oostgrens van de NAVO. De situatie in Gaza wordt steeds uitzichtlozer. Trump reisde naar het Midden-Oosten en droomt hardop van de Nobelprijs voor de Vrede. En de allereerste woorden van de nieuwe paus waren: ‘Vrede zij met u'. Waar moeten we het zoeken? Wat ís een wereldorde eigenlijk – en wordt die bepaald in het Witte Huis, het Kremlin… of in een kathedraal? David Boogerd bespreekt het met het Ongelooflijke duo: historicus Beatrice de Graaf, hoogleraar aan de Universiteit Utrecht, en theoloog Stefan Paas, hoogleraar aan de VU in Amsterdam en de Theologische Universiteit Utrecht. We gaan weer live met De Ongelooflijke! Donderdagavond woensdagavond 26 juni zijn we live in de Nieuwe Buitensociëteit in Zwolle. Kaarten zijn te boeken via eo.nl/ongelooflijke (https://meer.eo.nl/de-ongelooflijke-podcast).

Ype deed rij-examen en... ja dan moet je maar even luisteren. Botte maakte een documentaire over Marie Curie, de eerste vrouw die een Nobelprijs won, twee zelfs. Het Awkward Mini Coming Out Spel. Ave en haar zalvende stem. Dokter Els belt. Wanneer was jij voor het laatst dapper? Een krul er door en door. Een banaan. De jaren '90. Eeuwboeken. En de Meidenmethode voor iedereen. Veel plezier met deze aflevering!ShownotesDocumentaire Wat Blijft over Marie Curie op SpotifyHet Spel van Westing op Passend LezenDeze aflevering is mede mogelijk gemaakt door Anima Obscura van Scapino Ballet Rotterdam. Deze dansvoorstelling is van 28 mei t/m 1 juni te zien in Nieuwe Luxor Theater in Rotterdam. Ga naar scapinoballet.nl/animaobscura voor meer info en tickets!Wil je ons steunen? Word dan Vriend van de Show, dan krijg je afleveringen eerder en heb je toegang tot extra exclusieve Vrienden-afleveringen. Je kan ook eenmalige donaties doen als je wil. Alvast dank!Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In de podcast Wat Blijft een aflevering over de Pools-Franse scheikundige en natuurkundige Marie Curie. Zij was een pionier op het gebied van de radioactiviteit en ontdekte de elementen polonium en radium. Ook al was ze immigrant en vrouw, toch wist ze haar ideaal te verwezenlijken, namelijk studeren aan de Parijse Sorbonne en betekenisvol zijn in de wis- en natuurkunde. Twee keer ontving ze een Nobelprijs, de eerste keer samen met haar echtgenoot natuurkundige Pierre Curie. Haar werk betekende uiteindelijk ook haar dood, want ze overleed aan de gevolgen van leukemie, veroorzaakt door straling. Ze is begraven in het Pantheon in Parijs, haar kist bedekt met lood vanwege evt. straling.     Journalist Botte Jellema praat met: deeltjesfysicus Margriet van der Heijden, bijzonder hoogleraar wetenschapscommunicatie aan de TU Eindhoven, Ad Maas, bijzonder hoogleraar Museale Aspecten van de Natuurwetenschappen en conservator bij Rijksmuseum Boerhaave en Agnes Cremers, historicus en medeoprichter van publiekshistorisch projectbureau Van Gisteren en educatieplatform over historische vrouwen F-site. 

Elie Wiesel is een Joodse schrijver en winnaar van een Nobelprijs. Deze aflevering gaat niet alleen om wijsheid, om profetische wijsheid, maar ook over de vraag: Hoe wordt je zelf een wijze?  Veel jonge generatie snakken naar mensen die hen wijsheid kunnen overdragen. Mensen die ouder zijn, die iets geleerd hebben in het leven, die niet bitter zijn geworden of materialistisch, en die laten merken dat ze jou zien en je iets kunnen leren.  Wij hebben nood aan inspirerende stemmen, die ook een morele stemmen zijn, die een gewetensfunctie belichamen en die het lawaai van schreeuwers en onnozele bestuurders overtroeven met iets heel anders. Die misschien autoritaire stemmen tot de orde kunnen roepen? Die zich uitspreken tegen geweld, die het verdriet durven benoemen en die een ander visioen in hun ogen hebben. Deze aflevering gaat over generaties, en over een stimulerende dynamiek tussen jong en oud in het overdragen van wijsheid. 

Han Kang ontving in 2024 de Nobelprijs voor Literatuur. Met 'Mensenwerk' beweegt zij zich tussen de harde realiteit van onderdrukking, duisternis én de poëzie van het alledaagse. Uitgegeven door Nijgh & Van Ditmar Spreker: Esther Floor

Lieve vrienden,   Brecht Arnaert is terug! En deze keer neemt hij geen blad voor de mond (niet dat 'ie dat voorheen wel deed). Dit is zijn vierde keer in de podcast, maar zonder twijfel zijn meest mindblowing gesprek tot nu toe. Eentje voor de echte vrijdenkers. De rest... die zal zich wellicht wat ongemakkelijk voelen.   Hij legt alle kaarten op tafel: de verborgen krachten achter oorlogen, de elite die de controle steeds verder uitbreidt, en de spirituele dimensie achter het machtsspel. “We zitten in de eindtijd.”   We zoomen in op het oude monetaire systeem, de rol van de Khazaren en hoe rituelen en symboliek de wereldpolitiek sturen. Brecht bespreekt hoe de Talmoed als juridische blauwdruk dient voor een wereldorde waarin Israël de controle krijgt over de rest van de wereld. Hij wijst op hoe deze wetten al langzaam doorgevoerd worden, verstopt achter symboliek en maatschappelijke trends zoals gendertransitie en pedofilie. “Pedofilie moet acceptabel worden. Dat is geen complottheorie, dat staat in de Talmoed.”   Brecht doet ook een voorzichtige voorspelling: “Als ik juist ben, stopt de oorlog in Oekraïne op 7 augustus 2025. En Trump krijgt de Nobelprijs voor de Vrede op 10 december. Trump gaat de zionistische agenda helemaal uitvoeren.”   Maar uiteindelijk gaat dit gesprek niet over angst. Niet over geopolitiek of machtsstructuren. Want wie echt vrij wil zijn, zoekt de oplossing niet buiten zichzelf. “Het enige wat je hoeft te doen, is je projecties naar binnen trekken. Alles wat je in de buitenwereld ziet, is een spiegel. Pas als je dat begrijpt, kun je je eigen vrijheid vinden.”   Ga ‘m luisteren!    Steun The Trueman Show: https://doneren.thetruemanshow.com/ Word Member en bekijk Uncensored op That's The Spirit: https://thatsthespirit.nu/   Volg ons op  Instagram: https://www.instagram.com/thetruemanshowpodcast/ Facebook: https://www.facebook.com/jornluka/ Telegram: https://t.me/s/jornluka?before=217   Meld je aan voor de Nieuwsbrief: https://www.thetruemanshow.com/#inschrijven   Samenwerken met de Trueman Show? Stuur een mail naar partners@thetruemanshow.com   Gezond en puur water drinken? Bestel nu een Aqualine waterfilter met 10% korting in de That's the Spirit webshop! Actie geldig t/m maandag 24 maart: https://shop.thatsthespirit.nu/product-category/waterfilters/   Boost je testosteron en ervaar meer energie, focus en geluk: gebruik code TMS en bestel Pine Pollen met 10% korting: https://pinepollenpoeder.nl   Met B-mind aan de slag: Starten met het geaccrediteerde leefstijlprogramma van B-mind met 10% korting - kortingscode TMSLeefstijl:  https://www.bmind.nl/leefstijlcoach-opleiding/?utm_source=tms&utm_medium=referral Start met de online Ademcoach opleiding met 20% korting - kortingscode TMSAdemcoach:  https://www.aanmelden.bmind.nl/r?id=nTvbM8Zs De online SlimSlank methode leren met 20% korting – kortingscode TMSSlimSlank:  https://www.aanmelden.bmind.nl/r?id=GaA7szUS    Safecapital aanbieding - krijg bij een jaarabonnement 3 maanden gratis: https://www.safecapital.eu/aanbod-jorn/   Volg Brecht op Telegram: t.me/brechtzegt   Voed je lichaam met natuurlijke orgaansupplementen, gebruik code TMS voor 10% korting op je eerste bestelling: https://modernnative.nl/orgaanmix

De oplossing voor ons veiligheidsprobleem in Europa ligt buiten de EU en de NAVO als het aan VVD-Europarlementariër Bart Groothuis ligt. Binnen de NAVO heb je te maken met een Amerikaanse commandant (SACEUR) en binnen de EU liggen landen als Hongarije en Slowakije dwars. De coalition of the willing waar zondag in Londen een aanzet voor is gegeven is kan volgens Groothuis historisch zijn. Luister ook | Jaap de Hoop Scheffer: 'NAVO-norm moet in 2030 naar 3,5 procent' De discussies over wat Europa moet doen om de eigen defensie te versterken wordt de komende tijd gevoerd en gaat van EU-top naar EU-top. De roep om snellere beslissingen neemt toe. Toch is Groothuis optimistisch. 'Europa beweegt nu met de lichtsnelheid'. Europa-verslaggever Geert Jan Hahn duidt wat Oekraïne tekort komt door de beslissing van Amerika om steun op te schorten. Luister ook | 'Trump gebruikt importheffingen als straf' Het gaat Trump enkel om China Donald Trump wil graag kans maken op de Nobelprijs voor de Vrede. Dat gaat niet alleen over het oplossen van de crises in Oekraïne en Gaza, maar vooral over het inperken van de macht van China. Met die analyse komt oud-minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal. Hij is te gast. Luister ook | Amerika Podcast Trump blij met peiling over toespraak | Postma in Amerika De reacties op de toespraak van Trump in het Congres waren gemengd. Maar het Witte Huis licht dolgraag één peiling uit. Maar wat willen de Amerikanen nou echt? Je hoort Amerika-correspondent Jan Postma.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Lieve luisteraar... we zijn er weer! We trappen het twaalfde (!) seizoen af met een aflevering over De dood in Venetië van de Duitse schrijver Thomas Mann (vert. Hans Hom), ook wel bekend van de roman De Toverberg. In 1929 won hij de Nobelprijs voor de Literatuur. Hoe werd De dood in Venetië ontvangen? Guido Snel zegt in het nawoord dat we de novelette moeten lezen als een metafoor van de ondergang van Europa. Hoe staat Boeken FM daar tegenover? Wat lezen we in De dood in Venetië terug over Manns worsteling met zijn geaardheid? En zijn er overeenkomsten te vinden met Nabokovs Lolita?Luisteraar Ruben vraagt zich af of we wel eens boeken voorlezen aan vrienden of geliefden, en of we voorleestips hebben. Remco vraagt: stel dat er in de literatuur zoiets als een cover bestond, waarbij een schrijver het verhaal van een bestaande roman in zijn eigen stijl herschrijft. Welke zouden we dan willen lezen? SPONSOR Deze aflevering wordt gesponsord door ITA.Giovanni's Room is te zien tot en met 2 maart in Internationaal Theater Amsterdam.Bestel je tickets via ita.nlBoeken FM is een podcast van uitgeverij Das Mag en De Groene AmsterdammerProductie door Merel BorstZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Bij lasers denk je al snel aan Star Wars, Mission Impossible en James Bond. Niet alleen in science-fiction, maar ook in de wetenschap worden lasers gebruikt - en Nederland heeft een hele bijzondere. Het is een van de weinige lasers ter wereld aangedreven door een deeltjesversneller. Wetenschappers van over de hele wereld komen naar Nijmegen om die lasers te gebruiken. Het gebeurt allemaal in het HFML-FELIX laboratorium, waar niet alleen superlasers maar ook 's werelds grote magneten staan. Ze hebben inmiddels al bijgedragen aan een Nobelprijs en zijn sinds kort een Nationaal Wetenschappelijk Onderzoeksinstituut. Joost Bakker is een laser-onderzoeker en Universitair Hoofddocent fysische chemie aan de Radboud Universiteit. Hij geeft een spoedcursus lichtgolven en laserstralen, en legt uit hoe hij infrarood-lasers gebruikt om bijzonder nuttige moleculen op te sporen.

De inauguratie van de 47e president begon bij steenkoud weer, zodat men de ceremonies schielijk naar binnen verplaatste. De priesters in het oude Rome hadden wel raad geweten met zo'n voorteken.Ook de verhoudingen in Washington zelf en met bondgenoten wereldwijd zijn ijzig, Sommige trouwe vrienden als Denemarken en Canada moeten vrezen of Donald J. Trump hen wil laten voortbestaan als soevereine naties. Wat staat het Atlantische bondgenootschap, de EU en ook NAVO-partner Nederland te wachten?***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door de Atlantische Commissie en met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Jaap Jansen en PG Kroeger wijzen allereerst op twee wezenlijke feiten. Met zijn tweede termijn begint Trump aan vier jaar waarin hij geen herverkiezing kan verwachten en hij sneller een 'lame duck' kan blijken dan hij nu verwacht of dan zijn ego aankan. Hij zal daarom heel precies zijn strategie moeten bepalen: wil ik een tweede termijn à la Dwight Eisenhower of een à la Ronald Reagan?Het tweede wezenlijke feit: de NAVO kent heftige fasen van identiteitscrisis gedurende heel haar 75-jarig bestaan. En daarin komen opvallend vaak dezelfde conflictpunten en actoren langs.Al onder Eisenhower koos Amerika voor een eigen strategie; vond dat Europa voldoende 'Wirtschaftswunder' kende en meer zelf kon betalen. Het Europese antwoord daarop flopte. De Cubacrisis toonde John F. Kennedy dat die strategie onhoudbaar was gebleken en dat zorgde vervolgens voor de 'flexible response' koers bij de kernwapens. Daarin moest Europa nadrukkelijker meedoen. De Franse president Charles de Gaulle zag dat een slag anders en trok zich terug.Onder Jimmy Carter en Reagan kwam de volgende identiteitscrisis. Ons land leende zijn naam er zelfs aan uit: 'Hollanditis'. Opnieuw moest Europa meer willen doen en wat Carter deed met de neutronenbom was opnieuw een plotselinge overval. Reagan gaf deels veel meer vastigheid, deels verbijsterde hij met zijn romantische science fiction van Star Wars. Opnieuw koos Frankrijk ervoor een eigen, Europees alternatief te ontwerpen: Eureka.Reagans vaste koers én romantiek ontregelden het Kremlin. Michail Gorbatsjov poogde een vlucht naar voren, maar zijn droom van 'een Europees Huis' na ommekomst van het Warschaupact én NAVO beide werd door George H. W. Bush én Vaclav Havel vakkundig weggespeeld. Oude rot Richard Nixon zag toen al wat in aantocht was: imperiaal autoritarisme vanuit Moskou.Daarin zijn we verzeild sinds MH 17, de Krim en de overval op Oekraïne. Wat wacht ons nu? Moet secretaris-generaal Mark Rutte zo'n volgende identiteitscrisis zien te managen? Moet premier Dick Schoof geopolitiek gaan bedrijven en gigantisch gaan investeren, terwijl PVV, BBB en NSC alle kanten uit schieten? Met wie dan en hoe?Opmerkelijk is wat EU-president Antonio Costa onderneemt. Hij wacht niet af en handelt, meteen al met een ingelaste top van EU-leiders mét Britten en mét Rutte. Een andere geest heerst in Brussel, mede aangemoedigd door Polen en de Balten. De gevolgen voor de perikelen rond de Voorjaarsnota in de coalitie laten zich raden.De NAVO-top in juni kon daarmee Den Haag niet alleen logistiek en qua veiligheidsmaatregelen compleet overhoop halen. We weten bovendien nog niet hoe - bijvoorbeeld door Trumps heffingenbeleid en deals met Vladimir Poetin - de verhoudingen binnen de NAVO zullen zijn. En moet het kabinet bijvoorbeeld dan al een helder lange termijn investeringsplan à 3,5% BBP voor Defensie klaar hebben, samen met de EU-collega's?Intussen lanceert Trump geopolitieke vuurpijlen die erop gericht lijken aan Xi Jinping en Poetin uit te stralen dat hij voor hen niet wil onderdoen in disruptieve ambities. 80 jaar geleden vertrok FDR na nog zo'n steenkoude inauguratie meteen richting de Krim. Daar verdeelde hij met Jozef Stalin en Winston Churchill de naoorlogse wereldorde in invloedssferen. Trump lijkt ook van zoiets te dromen, inclusief een Nobelprijs. Komt er een Jalta 2.0?***Verder luisteren469 – Nieuwe kruisraketten in Europa? In de jaren '70 en '80 zat topdiplomaat Boudewijn van Eenennaam in het brandpunt van de besluitvorming461 - Ruud Lubbers zag het een slag anders447 - Als Trump wint staat Europa er alleen voor434 – Vier iconische NAVO-leiders en hun lessen voor Mark Rutte427 - Europa wordt een grootmacht en daar moeten we het over hebben413 - "Eensgezind kunnen we elke tegenstander aan." Oana Lungescu over Poetin, Trump, Rutte en 75 jaar NAVO404 - 75 jaar NAVO: in 1949 veranderde de internationale positie van Nederland voorgoed361 - Vilnius, juli 2023: NAVO-top in het oog van de storm350 - 100 jaar Henry Kissinger339 – De geopolitiek van de 19e eeuw is terug. De eeuw van Bismarck298 - De Cubacrisis, dertien dagen die de wereld schokten. En: de angst voor nucleaire catastrofe nu279 - Jaap de Hoop Scheffer over Poetin, Oekraïne, de NAVO en de toekomst van de EU272 - Dankzij Poetin: nu écht intensief debat over de toekomst van Europa256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'236 – Václav Havel, de dissident die president werd194 - Biden en Poetin kijken elkaar in de ogen. De historie van Amerikaans-Russische topontmoetingen***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:55:42 - Deel 201:14:36 - Deel 301:31:35 - EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In deze speciale eindejaarsaflevering blikken we terug op bijzondere mensen die het afgelopen jaar overleden.  (01:25) Annette van Soest praat met Mony Rusch, weduwe van Yab Yum-oprichter Theo Heuft die op 10 juni 2024 overleed.  (21:14) Botte Jellema praat met boekrecensent Annemarie Terhell over jeugdboekenschrijver Tonke Dragt die op 12 juli 2024 overleed.  (39:30) Inge ter Schure praat met Henk Schiffmacher, vriend van beeldend kunstenaar en schrijver Jan Cremer. Hij overleed op 19 juni 2024.  (59:16) In het tweede uur aandacht voor Michaela DePrince. Ze groeit op in een weeshuis in Sierra Leone. Door haar enorme doorzettingsvermogen en grote talent lukt het haar om topballerina te worden. Op 10 september overleed ze. Ze werd 29 jaar. (01:11:05) U hoort over Dries van Agt, de markante drievoudig oud-premier en CDA-leider. Hij overleed samen met zijn vrouw Eugenie van Agt-Krekelberg. Ze stierven hand in hand. (01:27:45) En over de ‘grande dame' van de Franstalige literatuur: Maryse Condé. Voor de Nobelprijs voor de Literatuur bleef de Guadeloupse een eeuwige favoriet.  (01:43:40) Ook opnieuw aandacht voor striptekenaar Akira Toriyama, de bedenker van Dragon Ball, de wereldwijd bekende mangareeks waar later de populaire animatieserie Dragon Ball Z op is gebaseerd. 

Batterijen zijn onmisbaar in ons dagelijks leven – van alledaagse apparaten zoals smartphones en elektrische tandenborstels tot de accupakketten in voertuigen en grootschalige opslag in batterijparken. Maar wat maakt ze zo belangrijk voor een duurzame toekomst? En wat is de specifieke rol van lithium in dit verhaal? In deze aflevering van de Focus-podcast legt verslaggever Stijn Goossens uit hoe de oplaadbare batterij zich heeft ontwikkeld, van de Nederlandse uitvinding van de Leidsche Fles tot de moderne lithium-ion-batterij. Lithium speelt een centrale rol in het opslaan van energie en maakt de energietransitie mogelijk, maar deze technologie roept ook vragen op over duurzaamheid en toekomstbestendigheid. Waarom zijn batterijen essentieel voor ons overbelaste stroomnet? Hoe werkt de chemie in een batterij? En wat kunnen we doen om efficiënter met deze technologie om te gaan?

De Booker Prize van 2024 is gewonnen door Samantha Harvey. In haar roman Orbital beschrijft ze een team astronauten dat in een ruimtestation meteorologische gegevens verzamelt en experimenten uitvoert. Maar meestal observeren ze. Gezamenlijk kijken ze naar de aarde, ze cirkelen eromheen, en kunnen ze niet ontsnappen aan de constante aantrekkingskracht van de stille blauwe planeet. Harvey zei zelf: de zes personen die in het verhaal voorkomen zijn niet de hoofdpersonages van dit boek. Het gaat over de aarde. Hoe zien Charlotte en Joost dat? En: er is geen prijs die zo belangrijk is voor de verkoop van je boek als de Booker Prize. Waarom is het commercieel een interessantere prijs dan bijvoorbeeld de Nobelprijs of de Pulitzer? Orbital verschijnt als In orbit bij De Bezige Bij op 19 december, vertaald door Kitty Pouwels.https://www.debezigebij.nl/boek/in-orbit/Genoemd in de afleveringDe dunste Booker Prize winnaar was: Penelope Fitzgerald met Offshore in 1979Boek over insomnia: Samantha Harvey - The Shapeless UneaseSPONSORSXander UitgeversBestel Sociopaat van Patric Gagne hier: https://bit.ly/3NTvLsYDe SchrijverscentraleNodig een schrijver uit voor jouw bijeenkomst, evenement, of tijdens de les! Neemt contact op met de Schrijverscentrale. Kijk op: www.deschrijverscentrale.nlZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Steun ons geluid via iDeal: https://bunq.me/LuMens  Dank je wel. LuMens - Seizoen 3: Het verschijnende pad Help mee dit groeiende kanaal verder te brengen om meer mensen te inspireren. Als je waardeert wat wij maken, abonneer je dan op dit kanaal, zet de meldingen aan en verspreid onze content via je eigen socials en in je eigen familie/vriendengroepen. Heel veel dank daarvoor! Jouw steun (en financiële bijdrage) zorgt voor de voortgang, kwaliteit en groeiend bereik van LuMens. https://www.tijdboeklumens.nl LuMens #322 Jan Vingerhoets, huisarts en gedaagde Seizoen 3 Aflevering 22 (S03E22) Huisarts vervolgd om...? In deze aflevering gaan wij op bezoek bij Jan Vingerhoets. Jan is huisarts en al jaren actief binnen de Medische Onderzoeksgroep van Amnesty International. Hij is bekend geworden als één van de huisartsen die zijn patiënten off-label ivermectine voorschreef tegen COVID-19. Volgens de inspectie hield hij zich daarbij niet aan de richtlijnen en werd hiervoor veroordeeld. De rechtszaak loop nu al bijna twee jaar, en Jan is inmiddels bij de Raad van State in hoger beroep gegaan. Jan Vingerhoets is opgenomen met een artikel in Tijdboek LuMens editie 2: https://www.tijdboeklumens.nl/boeken/tijdboek-lumens-2-waarnemen  Jan Vingerhoets (1960) ronde in 1993 zijn huisartsopleiding af. Hij werkte nadien 31 jaar als huisarts met als aandachtsgebied palliatieve en terminale zorg. Van 2005 tot 2007 was hij als huisarts werkzaam in Zweden. Sinds 6 jaar is Jan actief bij het Expertisecentrum Euthanasie en daarnaast is hij columnist en blogger op blogdoc.nl. In mei dit jaar droeg hij  zijn huisartsenpraktijk over. Tijdens de coronatijd trok hij veel publiciteit waardoor hij een grote groep volgers heeft op social media.   Jan stond terecht omdat hij zich bij het voorschrijven van ivermectine niet zou hebben gehouden aan de richtlijnen. Maar volgens Jan is het behandelen van patiënten met off-label medicatie tegen COVID-19 geheel conform de eed die hij heeft afgelegd. Het off-label voorschrijven van medicatie door huisartsen is een gebruikelijke gang van zaken. In circa de helft van de doktersvoorschriften in Nederland is er sprake van off-label gebruik. Nooit eerder is er door de inspectie tegen opgetreden, ook niet als het middelen waren met mogelijke ernstige bijwerkingen. Maar bij ivermectine stond de inspectie ineens op haar strepen. Wat betreft ivermectine gaat het om zeer veilige medicatie waarvoor de ontwikkelaars in 2015 de Nobelprijs voor Geneeskunde ontvingen. Een middel dat bovendien door de WHO is betiteld als één van de veiligste geneesmiddelen ter wereld. Het doel van de overheid om Jan en de andere moedige huisartsen te vervolgen, was dan ook vooral om ... ... om steeds onafhankelijker/zelfstandiger te worden nodigen we je uit om verder te lezen op onze eigen website https://www.tijdboeklumens.nl/podcast-jan-vingerhoets Tevens kun je je op onze site aanmelden voor onze nieuwsbrief. Zo blijven we in directer en onafhankelijker contact met elkaar.  Bestel ook absoluut onze Tijdboeken om een documentatie in huis te halen van krachtige visies bij elkaar, gebundeld in een premium hardcover met goudfolie artwork en fractal imprint. https://www.tijdboeklumens.nl Tot slot: als je het waardevol vindt wat wij maken, dan vragen we je graag om een vrijblijvende vergoeding via onze site of direct via iDeal (https://bunq.me/LuMens). Je houdt ons daarmee op de been, want we blijven dit werk enorm graag voortzetten maar daar hebben we hulp bij nodig. Enorm veel dank dus voor ieders bijdrage, al is het maar een klein gebaar, het maakt hét verschil voor onze draagkracht. Onze wens is dat het positieve, niet-polariserende en verbindende geluid van LuMens steeds meer gehoord en aangereikt  kan worden, om de toename van spanning en strijd in de wereld te kanaliseren naar een constructief alternatief. Het delen van onze content wordt dan ook zeer gewaardeerd! https://www.tijdboeklumens.nl/doneren    #zielsgeluk #manifesteren #bewustzijnsontwikkeling #christusbewustzijn #floreerspiraal

In oktober won de Zuid-Koreaanse Han Kang de Nobelprijs voor de literatuur. We bespreken haar roman De vegetariër, over de jonge vrouw Yeong-hye die van de ene op de andere dag stopt met vlees eten. Vegetarisme komt bijna niet voor in Zuid-Korea, en blijkt in een samenleving waar sociale codes streng worden nageleefd een schokkende daad van rebellie. De vegetariër is een boek over de vrijheid van vrouwen binnen een patriarchale familieconstructie, de mogelijkheid van persoonlijk, intiem verzet, onbegrepen zielen en de onkenbaarheid van de ander. Joost, Charlotte en Marja kijken naar het oeuvre van Han Kang, bespreken hoe de drie delen van het boek zich tot elkaar verhouden en bekijken de universele vragen die worden gesteld. Plus: een luisteraar zoekt een boek met een open einde, als verjaardagscadeau voor zijn vriendin en Charlotte opent een boekje over haar moeizame relatie met de fragmentarische roman.Genoemd in de afleveringFragment intro © Jiskefet uit Johnny en Willie - Boekwinkel (Open einde) Lees hier het stuk van Athenaeum van Mattheo Mandersloot over het vertalen van Han Kangs Ik zeg geen vaarwelLees hier het interview in NRC met Mattheo ManderslootSPONSOR - ITA Weg met Eddy Bellegueule is van 15 november tot en met 1 december te zien in Internationaal Theater Amsterdam.Koop nu je kaarten via www.ita.nl Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

 In deze aflevering duikt Björn Vennema samen met co-host Marian Spier in de uitdagingen van sociaal ondernemers: kunnen zij hun groeiambities waarmaken ondanks de onzekerheid die komt kijken bij het balanceren van sociale en financiële doelen? Ze bespreken een nieuw onderzoek van RaboResearch dat toont dat sociaal ondernemers gemiddeld sneller groeien, maar ook veel onzekerheid ervaren. Verder gaan Björn en Marian in op de toekenning van de Nobelprijs voor Economie en bespreken ze wat deze inzichten betekenen voor welvaartsverschillen tussen landen. In het korte impactnieuws belichten ze de groeiende impact van plastic financiering door banken, de nieuwe inzichten rond de uitstootreductiesubsidies van het kabinet en de samenwerking tussen Giro555 en Maatschappelijke Diensttijd. Luisteraarsvraag van deze week: wat betekent de nieuwe definitie van armoedegrens voor mensen met schulden in Nederland? 

Kunnen we de economische onwtikkelingen voorspellen als Trump de verkiezingen wint? Welke lessen kunnen we trekken uit de onderzoeken van de winnaar van de Nobelprijs voor Economie, Daron Acemoğlu? En hoe gaat het met onze eigen economie en het inkomen van de burger? Is Nederland de beste plek om te wonen? Te gast bij Jort Kelder is prof. dr. Coen Teulings, econoom en universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Onlangs verscheen van hem het boek 'The Microeconomics of Market Failures and Institutions' over het belang van gezonde instituties. 

Prof. dr. Coen Teulings legt uit waarom Daron Acemoğlu één van de terechte winnaars is van de Nobelprijs voor Economie, die vorige week bekend is gemaakt. Acemoğlu onderzoekt het verband tussen gezonde sociale instellingen en de economische groei. Hoe beter een staat met al zijn facetten zoals bijvoorbeeld onderwijs, hoe beter de economie functioneert. Teulings onderwijst dit ook aan zijn klas van studenten én ambtenaren. Het geheim van een goede economie voor iedereen is stabiele instellingen waar ook die ambtenaar weer werkzaam is.  Voor de shownotes:  Podcast van Teulings en Kelder: https://open.spotify.com/show/4vASbGJSPLHqSKWwfLnK1m Laatste boek van prof. dr. Coen Teulings: The Microeconomics of Market Failures and Institutions De trailer van The Apprentice: https://www.youtube.com/watch?v=0tXEN0WNJUg Podcast met Trump en Impaulsive: https://www.youtube.com/watch?v=xrFdHO7FH8w&t=110s Artikel The Economist: https://www.economist.com/finance-and-economics/2024/10/17/inside-the-secret-oil-trade-that-funds-irans-wars

Instituties doen ertoe voor de economie. Dat is de conclusie van de drie onderzoekers die gisteren de Nobelprijs voor de Economie uitgereikt kregen, en macro-econoom Edin Mujajic is het daar helemaal mee eens. ‘Dat zulke mensen een Nobelprijs krijgen is een zeer welkome ontwikkeling.'  See omnystudio.com/listener for privacy information.

In het regeerprogramma van het kabinet-Schoof struikel je over het woord innovatie. 85 keer roepen ze deze totempaal aan, meer dan enig regeerakkoord ooit. Zelfs Arjen Lubach heeft het erover. Nu precies 25 jaar geleden vonden Frans Nauta en Joeri van den Steenhoven zulke holle praatjes bij weinig actie al hoogst irritant. Met Nederland Kennisland begonnen ze een kleine revolutie. Ze publiceren nu een essay erover. En met Jaap Jansen en PG Kroeger praten ze over toen en nu. En opnieuw: over de toekomst. Van Nederland.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***In 1999 was Nederland erg zelfgenoegzaam. "Het geld klotste tegen de toonbank", schampert Frans Nauta, maar het toekomstbeeld van ons land was laagwaardig. Men zette in op 'dozen schuiven' van Rotterdam naar Duitsland, de Betuwelijn, Mainports, een vijfde baan bij Schiphol. Joeri van den Steenhoven dook met hem in de data. "We schrokken ons wild. Onderwijs bleek hier gewoon middelmatig, R&D-investeringen waren laag, onze plaats tussen de slimme landen daalde gevaarlijk.”Het klonk gek, want: “Het onderzoek was wereldtop, universiteiten en hogescholen deden het uitstekend - daar lag het niet aan." Waaraan dan wel? Kennisland ging zelf op zoek. "We wilden niet de zoveelste denktank beginnen die rapportjes maakte. We wilden ook actief dingen in gang zetten." Digitale trapveldjes in achterstandswijken, de Kafka Brigade tegen gekmakende bureaucratie. En kijken waar in de wereld het wél lukte met een kenniseconomie.Frans Nauta en Joeri van den Steenhoven vertellen vol vuur over vele lessen die zij leerden en naar ons land vertaalden vanuit Finland – “Leraren kregen daar de ruimte voor hun vak en bleven permanent zélf leren” - en vanuit Silicon Valley, Japan, Canada en zelfs bij de startup scene in Nepal. Het verhaal van Geoffrey Hinton - een nogal aparte geleerde in Toronto waar, dacht men toen, nooit iemand iets van zou horen - is er emblematisch voor. Vorige week won hij de Nobelprijs. Van den Steenhoven kan precies vertellen hoe dat kwam.Het tweede kabinet-Balkenende omhelsde de thema's 'kenniseconomie' en 'leren van Finland'. Nauta werd de eerste secretaris van Het Innovatieplatform. Zijn Haagse avonturen leverden veel schrammen op, maar feit bleef dat hun thema kreeg perspectief, 'kennis' werd breder en dieper begrepen.Het is veel meer dan knappe koppen knuffelen. Mbo is cruciaal. Maar zeker ook hbo, startups, praktijkgericht onderzoek, Leven Lang Ontwikkelen, slimmer mkb en ambitieuze steden en regio's als Brainport Eindhoven, Twente en Amsterdam. Een spectaculair beleidssucces als Platform Bètatechniek bewees hoeveel hier met durf gerealiseerd kon worden. Maar ook hoe zoiets dan een beetje blijft hangen.Lessen hoe het nóg beter had gekund blijven na 25 jaar knagen. In Finland zijn de lijntjes kort, in Nederland loop je vaak vast in ‘bestuurlijke spaghetti'. Nederland kiest nooit radicaal. Stevige instituten de ruimte te geven in plaats van tijdelijke projecten - dat durven we zelden. Nauta zag hoe het DARPA-concept in Amerika - dankzij de Spoetnik-paniek - daar wel in slaagde.De kabinetten-Rutte voerden vaak uitstelbeleid. "En als je dingen voor je uitschuift, komt het moment dat ineens alles tegelijk moet; dat een crisis je overvalt. Haast is dan duur, inefficiënt en nooit erg leerzaam”, moppert Nauta. Liefst ziet hij een Deltaplan komen voor de 'valorisatie' van kennis naar de grote vraagstukken van economie en samenleving. En dat plan mag net als toen in Zeeland ook 30 jaar tijd kosten. Het kabinet-Schoof draait hier de klok juist terug.Het eerdere succes met het onderwijsniveau zien Nauta en Van den Steenhoven in rap tempo wegzakken. "Dat dit geen loeiend alarm doet klinken is onbegrijpelijk." Intussen worden hbo, universiteiten, R&D en LLO met mooie woorden bediend, terwijl hun kas leeggeroofd wordt. "Groot denken durft men niet." Heel anders dan in Europa. Van den Steenhoven vertelt hoe Kennisland daar 'opschaalde' met de vergelijkbare club the Lisbon council.Enthousiast herkent hij veel van die ideeën in het rapport-Draghi. Daar snel op insteken biedt juist Nederland enorme kansen. Met ASML, met de ruimtevaart rond ESTEC – ‘de grootste nooit aangeboorde bron van groei in ons land' - met Leiden Bio Science en Wageningen heeft Nederland goud in handen. Maar net als dat edele metaal moet je dat dan wel actief bewerken.Draghi en Kiezen voor later: de vier scenario's van het CPB dwingen hoe ons te doen wat we in Nederland graag vermijden. Kiezen. En de vergrijzing doet dat niet minder. Want met veel meer ouderen zullen jongeren en andere nieuwkomers productiever moeten zijn, willen we het welvaartsniveau en de leefbaarheid voor iedereen op peil houden. Nauta vertelt hoe hij daar al mee bezig is in Japan. En oh ja – Mario Draghi mag bellen, als hij hulp nodig heeft.***Verder lezenFrans Nauta & Joeri van den Steenhoven - Nederland als kennisland: 25 jaar onderweg***Verder luisteren446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd78 - Roberto Viola: Shaping Europe's Digital Future381 - Het Betrouwbare Bronnen Kenniscoalitie debat 2023371 - Banen op zoek naar mensen. Hoe in Europa bedrijven en beroepsonderwijs intensief samenwerken324 - Nederland loopt vast door tekort aan jongeren met technische opleiding, hoe lossen we dit op?278 - Frans Leijnse over de belabberde staat van ons onderwijs en hoe je dit oplost216 - Crisis op komst: Nederlandse economie loopt vast door tekort aan technisch geschoolde arbeidskrachten201 - Het geheim van het hbo-succes183 - Samen slimmer worden: het Leidse kennisecosysteem als aanjager van duurzame groei227 - Structureel extra investeren in onderzoek en ontwikkeling helpt de Nederlandse economie enorm vooruit126 - De kracht van hoger onderwijs379 - Migratie: het werkelijke verhaal154 - Watergezant Henk Ovink: 'Negentig procent van alle rampen in de wereld heeft met water te maken'137 – Joeri van den Steenhoven: maak het Groeifonds slimmer, beter en doeltreffender47 - Harvard-topman Richard McCullough bezorgd over wetenschap in VS en Nederland***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:30:00 – Deel 200:45:28 – Deel 301:33:36 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Daron Acemoğlu, Simon Johnson en James A. Robinson winnen de Nobelprijs voor de Economie voor hun onderzoek naar de ongelijkheid tussen landen, zo werd vandaag bekend.  Zo'n prijs is belangrijk voor de economen die 'm winnen, maar zegt ook veel over wat economen als het belangrijkste onderzoek in hun vakgebied zien - en daarmee over de rol van de economische wetenschap in de wereld. Dat bespreekt presentator Hans van der Steeg in Geld of je Leven met Robert Dur, econoom en voorzitter van de Nederlandse economenvereniging KSV.

Hans en Chrétien laten zich verrassen door de Nobelprijs voor Literatuur voor Han Kang. Bespreken de Nacht Van De Poëzie door de ogen van Bernard Wesseling en gaan nog even door over liefdeloosheid jegens de cultuur (bij Uitgeverij De Bezige Bij ditmaal). Hoofdmoot is de bespreking van ‘Het verhaal van mijn schaarste', de veelbesproken memoir van Marieke Groen. Verder tipt Chrétien ‘Een mooi verhaal' (Jan Glas) en de Jan Fabius-biografie van Koen Vossen, getiteld ‘Groter dan het leven‘. Luister, like en abonneer.

(1) Sinds verdwijning dino's kweken mieren champignons (2) De Ontdekking van België: internaten (3) Nobelprijs voor de Vrede naar Japanse anti-atoomvereniging (4) Vrijdagquiz (5) Middagjournaal met Stella Bergsma

Het Japanse media- en PR-bedrijf Dentsu zegt in een nieuw rapport dat de media volgend jaar getransformeerd gaat worden dankzij AI. Dit uur hoor je exact waar we op dat vlak op dit moment staan! Artificial Intelligence gaat de media dus veranderen, zeggen onderzoekers. En dat in de week waarin "AI" sowieso wat te vieren heeft: zowel de Nobelprijs voor Natuurkunde als die voor Scheikunde ging naar een ontdekking waarbij de techniek toegepast werd. Alle reden dus om de stand van zaken in AI-land door te nemen en specifiek in te zoomen op de betekenis er van voor de media. Zowel voor de makers als voor jou, als luisteraar, kijker of lezer. Dat doet Jan met AI-kenner Laurens Vreekamp en met journalistiek-docent en onderzoeker Nele Goutier. 

Elke gemeente heeft schulden, maar de ene (veel) meer dan de andere. Hoe erg is dat? Er zijn volgens een nieuw rapport van het WWF bijna driekwart minder wilde dieren op aarde sinds 1970. Vooral de zoetwaterdieren doen het slecht: waaraan ligt dat? En de Nobelprijs voor Literatuur gaat naar Han Kang, de eerste winnares uit Zuid-Korea en nog maar de 18e vrouw op de erelijst.

De Nobelprijs voor chemie gaat dit jaar naar Demis Hassabis en John Jumper van Google DeepMind en David Baker van de universiteit van Washington voor hun onderzoek naar eiwitstructuren.Host: Gemma VenhuizenGasten: Laura Wismans en Niki KortewegRedactie en montage: Rosa van ToledoFoto: Foto: Matt Dunham / APZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De Nobelprijs voor natuurkunde gaat dit jaar naar John Hopfield en Geoffrey Hinton. Zij krijgen de Nobelprijs Natuurkunde voor hun pionierswerk aan kunstmatige neurale netwerken.Host: Gemma VenhuizenGasten: Dorine Schenk en Laura WismansRedactie en montage: Rosa van ToledoFoto: Matt Dunham / AP Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De Nobelprijs voor Natuurkunde gaat naar de 'godfathers van AI': de Amerikaanse wetenschapper John Hopfield en de Brits-Canadese wetenschapper Geoffrey Hinton. Het is voor het eerst dat een Nobelprijs Natuurkunde naar AI-onderzoeken gaat. Niels Kooloos vertelt erover in deze Tech Update. Hopfield en Hinton deden hun prijswinnende onderzoeken allebei naar neurale netwerken. Daarbij ontwikkelde Hopfield het zogeheten 'Hopfield-netwerk' dat patronen in data kan opslaan en recreëren. Hinton gebruikte het Hopfield-netwerk vervolgens als basis voor een ander netwerk dat kenmerkende elementen in bepaalde type data kan herkennen. De onderzoeken van de twee wetenschappers vormen de basis voor AI zoals we dat tegenwoordig kennen. Toch wil Hinton daar weinig mee te maken hebben, hij heeft namelijk spijt van zijn werk. Daarom nam hij vorig jaar al ontslag bij Google om vrij te kunnen spreken over de gevaren van AI. Verder in deze Tech Update: - Door een groot beveilingslek kunnen Android-telefoons makkelijk gehackt worden     See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Nobelprijs voor Geneeskunde gaat dit jaar naar de Amerikanen Victor Ambros en Gary Ruvkun voor hun ontdekking van ‘micro-RNA's', kleine stukjes erfelijke informatie die de activiteit van andere genen reguleren.Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nlHost: Gemma VenhuizenGasten: Martine Kamsma en Sander VoormolenRedactie en montage: Rosa van ToledoFoto: Matt Dunham / AP Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

In de eerste aflevering van het nieuwe seizoen bespreekt Ruben Koekoek samen met co-host Björn Vennema hoe Muhammad Yunus, sociaal ondernemer en winnaar van de Nobelprijs van de Vrede, interim-premier van Bangladesh werd én onderzoeken we de vraag: Hebben de Olympische Spelen een positieve impact op de wereld?  In het korte impact nieuws belichten ze onder andere hoe de nieuwe fabriek van Yespers door het recyclen van appels bijdraagt aan een circulaire economie en hoe grote pensioenfondsen zoals ABP steeds meer willen inzetten op impactinvesteringen. Deze week beantwoorden ze de luisteraarsvraag: Gaat de opwarming van de aarde in Zuid-Frankrijk harder dan de rest van de wereld?

Klimaatwetenschapper en jurist Joyeeta Gupta denkt dat alleen het recht kan afdwingen dat landen en bedrijven geen schade toebrengen aan natuur en milieu. In 2007 kreeg het IPCC, waar ze hoofdauteur was, de Nobelprijs voor de Vrede, en vorig jaar won ze de Spinozapremie, de hoogste Nederlandse onderscheiding in de wetenschap. Met het geld dat daaraan verbonden is, anderhalf miljoen euro, doet ze onderzoek naar een mondiale grondwet.

Briljant natuurkundige, zakenvrouw, oorlogsheldin, Caroline Bleeker (1897-1985) is het allemaal. Ondernemend en zelfbewust als ze is, richt ze na haar promotie een eigen bedrijf op: een fabriek voor wetenschappelijke instrumenten. In de jaren dertig groeit het uit tot een bloeiend bedrijf. Tijdens de oorlog wordt het een plek waar joodse onderduikers een veilig heenkomen vinden. Jarenlang werkt Caroline Bleeker samen met de natuurkundige Frits Zernike en dat resulteert in een baanbrekende uitvinding: een microscoop waarmee voor het eerst het proces van celdeling kan worden bestudeerd. Hij krijgt er de Nobelprijs voor. Maar hoe groot is haar rol eigenlijk? Gemaakt door Edda Heinsman. Met medewerking van Margriet van der Heijden, Gijs van Ginkel en Nynke van de Haar Eindredactie: Marion Oskamp  Muziek: Arie Visser Eindmontage: Arno Peeters Met dank aan: Abel Streefland, Frank Meijer, Stijn Goossens en Frederieke van Wijk  Met de stem van Nienke de la Rive Box als Caroline Bleeker, en met de stem van Bart Meijer. Alles voor de Wetenschap is een podcast van de NTR, NPO Luister en de Stichting Academisch Erfgoed, en kwam mede tot stand met financiële steun van de Wilhelmina Drucker Fundatie.

Nobelprijswinnaar en psycholoog Daniel Kahneman is overleden. Hij werd 90 jaar oud en is vooral bekend van het boek Thinking Fast And Slow, waarin de manier waarop mensen beslissingen nemen stevig onder de loep wordt genomen. Conclusie: homo economicus optimaliseert zijn keuzes helemaal niet zozeer als de economische wetenschap jarenlang aannam. Het menselijk brein neemt eerder een soort groffe schatting aan en kiest dan vaak lukraak, tenzij de menselijke natuur actief wordt bevochten door allerlei checks and balances toe te voegen aan het denkproces. Het boek was de optelsom van een wetenschappelijke carrière die van onschatbare waarde is geweest voor iedereen op de financiële markten. Daarom wonnen Kahneman en zijn overleden wetenschappelijke partner Amos Tversky de Nobelprijs voor de Economie. Twee psychologen betraden een ander vakgebied met de boodschap dat de aannames binnen dat vakgebied niet helemaal klopten. Fondsmanagers ontsprongen de dans overigens ook niet. Beleggers doen er daarom goed aan om zichzelf te wantrouwen. Wie niet voor de index kiest, moet uitleggen waarom. Wanneer is een beslissing rationeel genoeg om rendement in ieder geval zekerder dan onzeker te laten zijn? Wat weet je écht? Kan je in twee minuten aan een klein kind uitleggen waarom dit bedrijf geld zal blijven verdienen, waarom het een crisis aankan, en waarom het ook nog een betere keus is dan één van de tienduizend andere bedrijven die óók beschikbaar zijn op de aandeelmarkt? Maar Kahneman gaat verder. In de lijst biases, oftewel onbewuste neigingen die ons als mens irrationele conclusies laten trekken, zit ook de zogeheten nabijheids-bias. Vrij vertaald: wie enkel naar de AEX kijkt, mist een heel universum. Van de 20 best renderende aandelen van de vorige twintig jaar is slechts een kwart bekend bij het grote publiek. En Kahneman wist waarom. P.S. Het levensverhaal van Daniel Kahneman en Amos Tversky leest als een bizarre roman waarin ook het verhaal van Israël prominent figureert, nog afgezien van de baanbrekende wetenschap die ze bedreven. Michael Lewis, auteur van The Big Short, woonde toevallig in de buurt bij Kahneman in Berkeley en schreef er een boek over: The Undoing Project. Wat de Beursnerd betreft is dat het beste boek van Michael Lewis, omdat het je niet alleen onbegrijpelijke lectuur uitlegt, maar ook een menselijk verhaal neerzet waarvan je bij elke pagina weer van je stoel valt. Wat je ook vindt van Lewis en Malcolm Gladwell: dit interview is nog altijd één van de grappigste én meest interessante video's die er op internet te vinden zijn. Beursnerd en Beursnerd XL  Iedere werkdag iets na elf uur werpt de Beursnerd in gesprek met presentator Thomas van Zijl een blik op de AEX, waarbij hij of zij de diepgang niet schuwt. Daarnaast is er donderdag om tien voor twaalf een langere beursanalyse. Die neemt Beursnerd XL Jochem Visser voor zijn rekening. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het is Boekenweek! We vieren de literatuur met Adriaan, Simon vraagt hem het hemd van het lijf over het begin van zijn schrijfcarrière, hoe je een boek moet behandelen (hou je het netjes of mag het er gelezen uit zien), kun je van het werk van een schrijver houden als je hem/haar helemaal niet mag? Over zijn interviews op televisie (jaja, Annie Cohen-Solal wordt genoemd), wie moet de Nobelprijs voor Literatuur nog eens krijgen en nog veel en veel meer. Een dubbeldikke aflevering!Met fijn veel leestips, bestel de boeken (mits nog in de handel natuurlijk) via www.boekenwereld.com/van-dis. Maar je kan natuurlijk ook naar je lokale boekhandel!Tip van Simon: 'Paultje en het paarse krijtje' van Crockett JohnsonDe boeken die voorbij kwamen: 'De geschiedenis van Pig Pag Pengeltje' van P. van Renssen; 'Op zoek naar de verloren tijd' van Marcel Proust; 'Carol' van Patricia Highsmith; 'Bij eb is je eiland groter' van K. Michel; De graaf van Montecristo van Alexandre Dumas; 'Verhalen' van Ivan ToergenjevVan Adriaan zelf: 'Naar zachtheid en een warm omhelzen', 'Een beetje gek', 'Zilver', 'De kolonie mept terug' en 'Palmwijn'.Adriaan geeft het hele jaar door lezingen, maar in de Boekenweek uiteraard extra veel. Hij komt die week naar Haren (boekhandel Boomker, 16 maart), Gorinchem (bibliotheek De Aanzet, 18 maart), Zutphen (boekhandel Van Someren & Ten Bosch, 20 maart) en Brielle (Boekhandel Hoofdstuk Een, 21 maart) en Den Bosch (Huis73, 22 maart).Data, tijden, kaartverkoop: klik op de link: https://www.adriaanvandis.nl/agenda/Simon interviewt in de Boekenweek Chaja Polak (we spraken in aflevering 13 over haar boek 'Brief in de nacht') bij Boekhandel Van Rossum in Amsterdam. (19 maart om 19u).https://www.athenaeum.nl/agenda/van-rossum/boekenweek-chaja-polak-bij-boekhandel-van-rossumAls bonus bij deze aflevering een interview met Eveline Aendekerk van de stichting CPNB. Deze organiseert de Boekenweek (naast nog vele andere boekpromoties door het jaar heen). Eveline vertelt over de rol van de CPNB voor de promotie van het Nederlands(talige) boek, de geschiedenis van de Boekenweek en de keuze voor de familie Chabot als boekenweekauteurs.Wil je een vraag stellen of reageren? Mail het aan: vandis@atlascontact.nlVan Dis Ongefilterd wordt gemaakt door Adriaan van Dis, Simon Dikker Hupkes, Ellen van Dalsem, Bart Jeroen Kiers en Sten Govers (van Thinium audioboekproducties). Volg de uitgeverij Instagram: @atlascontactWebsite: www.atlascontact.nl© 2024 Atlas Contact | Adriaan van Dis Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

Oorlogsmisdadiger én Nobelprijs-winnaar. Henry Kissinger was het allebei. Deze week overleed de oud-minister van Buitenlandse Zaken van de VS op 100-jarige leeftijd. Maarten⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠ en ⁠Tom⁠ staan stil bij zijn leven. Van Rossem vertelt over zijn geniale, diplomatieke talent waarmee hij de detente politiek op de kaart zette. Maar Kissinger had ook een vreselijk, duistere kant.

In zo'n anderhalf jaar tijd zijn er (niet ver weg van hier) twee oorlogen aan de gang. Een in Oekraïne, en sinds afgelopen weekend een in Israël. De olieprijs schiet omhoog, maar de beurs gaat miniem naar beneden. Hoe dat kan en of de oorlogen de beurshandel binnenkort wél bepalen, hoor je deze aflevering. Ook hebben we het over de grondlegger van de AEX: Tjerk Westerterp. Hij overleed op 92 jarige leeftijd. We hebben het over zijn index en waarom deze 40 jaar na dato nog steeds van belang is. Je hoort ook over de overname van Lucas Bols, dat van de beurs wordt gehaald door concurrent Nolet. Saillant: al tijdens de beursgang in 2015 ging het gerucht dat Nolet de boel wilde kopen.  Verder gaat het over de Nobelprijs Economie, over de naamswijziging van Bol en de beste aankoop ooit. Die van onze gast welteverstaan. In dit geval gaat hem om het aandeel Delta Lloyd. Het cijferseizoen gaat beginnen, je hoort er meer over in onze vooruitblik.See omnystudio.com/listener for privacy information.

(1) Taalboekenprijs gaat naar 'Het N-Woord' (2) Ontdekking van België (3) Iraanse Narges Mohammadi wint de Nobelprijs voor de Vrede (4) De Vrijdagquiz. Middagjournaal van Jovanka Steele

Er ging dit jaar het een en ander mis bij de uitreiking van de Nobelprijs Scheikunde. Uren voor de officiële bekendmaking lekte al uit dat Moungi Bawendi, Louis Brus en Alexei Ekimov de prijs zouden krijgen. Het trio werd bekroond voor de ontdekking en productie van zogeheten quantumdots, deeltjes die zo klein zijn dat hun grootte de eigenschappen bepaalt. Deze quantumdots hebben al vele toepassingen, van qled-beeldschermen tot aan zonnepanelen. Presentatie: Gemma VenhuizenGasten: Laura Wismans & Sander VoormolenRedactie & montage: Jeanne GeerkenZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Hoera, hoera! We vieren de de honderdste aflevering van Boeken FM live tijdens het ILFU in Utrecht. Het boek dat we bespreken is - toepasselijk - Honderd jaar eenzaamheid van Gabriel García Márquez. Inmiddels zijn er wereldwijd meer dan 50 miljoen exemplaren van verkocht en won Márquez in 1983 de Nobelprijs voor de Literatuur. Joost, Ellen en Charlotte praten over Márquez als schrijver, de dementie in zijn familie en het doorsijpelen daarvan in zijn werk. Hoe wordt er nu over hem gedacht door de jonge schrijvers in Zuid-Amerika? De favoriete personages uit het boek passeren de revue, en Charlotte vraagt zich af: wat is magisch realisme nou precies?Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De Fransman Pierre Agostini, de Hongaar Ferenc Krausz en de Française Anne L'Huillier hebben samen de Nobelprijs voor Natuurkunde gewonnen. Ze hebben een manier ontwikkeld om via ultrakorte lichtpulsen de beweging van elektronen te ontrafelen. Die lichtpulsen zijn zo kort dat ze worden uitgedrukt in de kleinste fractie van een seconde: de attoseconde.Presentatie: Gemma VenhuizenGasten: Laura Bergshoef & Sander VoormolenRedactie & montage: Jeanne GeerkenZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De Hongaarse biochemicus Katalin Karikó en de Amerikaanse immunoloog Drew Weissman winnen dit jaar samen de Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde. Zij ontdekten de cruciale aanpassingen aan mrna die de ontwikkeling van mrna-vaccins mogelijk hebben gemaakt. Een fundamenteel nieuwe manier om vaccins te maken, die van grote waarde bleek tijdens de coronapandemie.Eerder maakten wij deze aflevering over rna-vaccins: De winst van corona: sterke RNA-vaccins. Presentatie: Gemma VenhuizenGasten: Niki Korteweg & Sander VoormolenRedactie & montage: Jeanne GeerkenZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Grote kans dat je deze week tussen de winnaars van de Nobelprijs vooral oude mannen ziet. Onze Scandinaviëcorrespondent Jeroen Visser bezocht in Zweden het statige hoofdkwartier van de Nobelprijzen, interviewde hoofdrolspelers en legt uit hoe de organisatie met dit ongemak omgaat. Wetenschapsredacteur Maarten Keulemans wijst ons intussen op de ‘Nobelitis', een fenomeen waarbij winnaars er opeens vreemde theorieën op nahouden en aan hun succes ten onder lijken te gaan. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van Duin, Geart van der Pol Onze journalistiek steunen? Dat kan het beste met een (digitaal) abonnement op de Volkskrant, daarvoor ga je naar  www.volkskrant.nl/podcastactieSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Marie Curie was een van de meest indrukwekkende vrouwen uit de wetenschapsgeschiedenis. Ze was de eerste vrouw die een Nobelprijs won en de eerste persoon ooit die er twee won. En deze week in 1910 verrichtte ze een van haar grootste daden: ze weet het nieuwe element radium te isoleren.Een maand gratis Podimo? Klik hier!Weet je zelf een goed verhaal uit de geschiedenis? Deel die vooral met ons op Vriend van de Show.Alle Geschiedenis Ooit is een podcast van Dag en Nacht Media. Deze aflevering is speciaal gepubliceerd voor de Daily Drive van Spotify.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Vandaag is het Keti Koti, de dag waarop in Nederland het slavernijverleden wordt herdacht en de afschaffing van de slavernij in Suriname en de voormalige Nederlandse Antillen wordt gevierd. In het kader van Keti Koti bespreken we in de laatste aflevering van dit seizoen de roman Beloved (vert. Beminde door Nettie Vink) van Toni Morrison. Morrison won er in 1987 de Pulitzer Prize mee en ontving in 1993 de Nobelprijs voor de literatuur. In Beminde schetst Morrison het verhaal van Sethe, een tot slaaf gemaakte vrouw die vlucht en uit wanhoop en liefde een gruwelijke daad begaat. Joost en Ellen bespreken het plot van het boek, vertellen over de functie van spoken binnen het verhaal en kijken naar de rol van taal in deze roman. ZomerstopDit is de laatste aflevering van seizoen 8. In september zijn we bij je terug en trappen we het seizoen live af om de 100ste aflevering van Boeken FM te vieren. Meer informatie daarover volgt snel, via Instagram en via de podcastfeed. Fijne zomer! Boekentips

Maria Ressa is een Filipijnse journalist en oprichter van mediaplatform Rappler. Met Rappler bindt zij de strijd aan tegen online desinformatie. Dit leidde tot rechtszaken en een stroom aan haatberichten vanuit de legioenen van de Filipijnse oud-president Rodrigo Duterte. Toch houdt Ressa zich staande: zij blijft trouw aan enkel en alleen de feiten. In 2021 ontving ze de Nobelprijs voor de Vrede, die ze aanvaardde namens alle bedreigde journalisten.Ressa is een van de hoofdgasten van het lustrumfeest van De Groene op 28 april. Deze week staat er een profiel van haar in het blad, geschreven door Tjitske Lingsma. Lingsma leerde Ressa kennen in Oost-Timor, in 1999, vlak voor het referendum waarin de Oost-Timorezen kozen voor hun onafhankelijkheid. Lingsma en Ressa keken toen anders tegen de Indonesische bezetting aan, maar raakten toch bevriend. In deze podcast vertelt Lingsma over haar ontmoetingen met Ressa. Productie: Kees van den Bosch en Anna StibbeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Met vandaag: Den Haag vandaag over het rapport van Johan Remkes | Reacties van een melkveehouder en een ecoloog op het stikstofrapport | Waar haalt het kabinet de miljarden vandaan voor het energieplafond | Rechtszaak over parodieën | Kanshebbers voor de Nobelprijs voor de literatuur. Presentatie: Rob Trip.