Voetnoten

De stroomvoorziening wordt steeds meer weersafhankelijk en de vraag naar flexibele productiecapaciteit groeit. Wat zijn de opties en hoe blijft het betaalbaar? Op dit moment wordt de helft van de elektriciteit in Nederland opgewekt met duurzame bronnen zoals wind en zonne-energie. Over tien jaar moet dat 100% zijn. Bovendien neemt de vraag naar stroom door voortdurende elektrificatie steeds verder toe. Onze stroomvoorziening wordt daarmee steeds meer weersafhankelijk. En hoe meer we voor onze elektriciteitsvoorziening afhankelijk worden van zon en wind, hoe moeilijker het is om die leveringszekerheid te garanderen. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. In deze aflevering behandelt Ouillet welke opties er zijn om de leveringszekerheid op peil te houden. Ze doet dat aan de hand van de leveringszekerheidsmonitor 2025 van TenneT en het rapport Regel het regelbare van Publieke zaken en Quo Mare. Ze legt daarbij uit welke haken en ogen er zitten aan batterijen, interconnectiviteit en vraagsturing en het open houden van gascentrales en waarom een capaciteitsmechanisme vergelijkbaar is met een "poetsvergoeding". See omnystudio.com/listener for privacy information.

Noordzeelanden willen tegelijkertijd grote aantallen windparken op zee aanleggen. Maar volgens de sector die daarvoor aan de lat staat is het hoogst onwaarschijnlijk dat die planning gehaald wordt. De Noordzee is een ideaal terrein voor de bouw van windparken. Het is ondiep water, met relatief hoge windsnelheden, veel havens en industriële afnemers van windstroom. Alle landen die aan de zee grenzen hebben dan ook forse ambities. De gezamenlijke ambitie is om 300 GW aan wind op zee te realiseren in 2050 met als tussendoel 120 GW in 2030. Maar die doelen zijn onhaalbaar, zeggen mensen uit de sector die de parken moeten bouwen, in een studie uitgevoerd in opdracht van Arcadis. Ook is het de vraag of de sector op tijd kan opschalen en of daar voldoende financiering voor beschikbaar is. Tenslotte is de vraag of de windambities wel binnen de ecologische draagkracht van de Noordzee passen. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. In deze podcast aandacht voor drie verschillende rapporten die allemaal een deel van de problematiek rond offshore wind belichten: welke bottlenecks zich voordoen in de toeleveringsketen voor de bouw van windparken bij de huidige planning, waarom er onvoldoende financiering loskomt voor wind op zee en hoe de monitoring van de ecologische impact van offshore wind moet verbeteren. De gelezen rapporten zijn te vinden op: Energeia.nlSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Een speciale bonusaflevering in de vorm van een erratum op Voetnoten 24 waarin verwarring ontstond over het begrip koolstofverwijdering. Laetitia Ouillet legt uit wat het begrip koolstofverwijdering inhoudt en waar het misverstand vandaan kwam. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het Klimaatplan is de leidraad voor het klimaatbeleid de komende tien jaar. De Raad van State had behoorlijk wat kritiek op het concept. Wat is daarmee gedaan? Het eerste Klimaatplan stamt uit 2019 en in de Klimaatwet is vastgelegd dat het kabinet elke vijf jaar een update moet maken van het plan. In deze podcast aandacht voor de uitgangspunten en inzichten aan de hand waarvan het klimaatbeleid wordt vormgegeven, (denk aan rechtvaardigheid en economisch perspectief) en de sleutelfactoren die de uitvoering ervan beïnvloeden (denk aan netcongestie, financiering en de arbeidsmarkt). Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Veel is een voortzetting van bestaand klimaatbeleid. Wel nieuw is de introductie van een "tweede spoor" voor het klimaatbeleid: koolstofverwijdering, het actief verwijderen van CO2 uit de atmosfeer. "Dit kwam echt uit het niks", zegt Ouillet. "In het vorige Klimaatplan kwam het woord niet een keer voor. In deze versie 124 keer." Dit tweede spoor komt naast het bestaande beleid van reductie van de uitstoot. De Raad van State had waardering voor het Klimaatplan maar had er ook best wat op aan te merken. Zo vindt de Raad dat het EU tussendoel van 90% CO2-reductie in 2040 wettelijk moet worden vastgelegd. Ook vindt de Raad het goed dat het kabinet stevig inzet op koolstofverwijdering, maar waarschuwt tegelijk dat het niet alleen beleid moet maken, maar ook moet werken aan een snelle uitvoering daarvan. De gebruikte documenten zijn te vinden op Energeia.nlSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Ruim honderd partijen hebben de minister hulp aangeboden om de warmtetransitie uit de impasse te halen. Wat bieden ze aan en wat willen ze daarvoor terug? Op dit moment zijn er 515.000 woningen aangesloten op een warmtenet. Over tien jaar wil het kabinet dat aantal verdubbeld hebben. Volgens de Warmtealliantie is dat mogelijk als wordt voldaan aan een waslijst aan voorwaarden. In deze podcast aandacht voor het Warmtebod, de randvoorwaarden en de kritiek vanuit de marktpartijen. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. "Er is van alles aan de hand in Warmteland", begint Ouillet deze aflevering. Vervolgens duikt ze aan de hand van het Warmtebod, de verkenning warmtebedrijven van Frans Rooijers en een rapport van de Algemene Rekenkamer in de vraag wat er allemaal moet veranderen zodat de aanleg van warmtenetten rendabel wordt voor de warmtebedrijven en de warmte betaalbaar blijft voor afnemers. De gebruikte documenten zijn te vinden op: Energeia.nl See omnystudio.com/listener for privacy information.

Drie jaar na het begin van de maatwerkaanpak met grote uitstoters is de eerste deal een feit. Maar wat is er eigenlijk precies afgesproken met chemiebedrijf Nobian? Met de maatwerkaanpak wil het kabinet afspraken maken met de bedrijven die de meeste broeikasgassen uitstoten, om te kijken wat elk bedrijf nodig heeft om sneller en meer uitstoot te reduceren dan in het Klimaatakkoord was afgesproken. Veel verder dan principeafspraken was het tot nu toe niet gekomen. Behalve met chemiebedrijf Nobian, waarin in november 2023 ook een intentieverklaring werd getekend. En nu is de definitieve afspraak ondertekend. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. In deze podcast aandacht voor het ontstaan en de voortgang van de maatwerkaanpak en de details van de afspraak met Nobian. Wat gaat het bedrijf doen voor de €185 mln die het krijgt, hoeveel investeert het zelf en welke voorwaarden zijn er aan de deal verbonden? De documenten die in deze podcast aan de orde komen zijn de maatwerk afspraak zelf, de bijbehorende Kamerbrief en de Kamerbrief over de voortgang van de maatwerkafspraken. De gebruikte documenten kunt u vinden op: Energeia.nlSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Een speciale aflevering waarin vragen van luisteraars worden besproken over onder meer warmteopslag, SMR’s, netbeheerders en batterijen en aansprakelijkheid voor het halen van de klimaatdoelen. In de laatste extra lange Voetnoten van 2024 aandacht voor de vragen van luisteraars. Een mooie variëteit aan onderwerpen passeert de revue. Niet alle vragen komen aan de orde. Gekozen is voor onderwerpen waar objectieve data in de vorm van rapporten, kamerbrieven of onderzoeken over gevonden konden worden. De vragen die gingen over een stellingname "wat vind je van", zijn buiten beschouwing gebleven. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. De documenten die gebruikt zijn om de vragen te kunnen beantwoorden kunt u vinden op: Energeia.nl. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Netbeheerders en het kabinet willen ruimte op het laagspanningsnet creëren en de stijgende kosten voor het elektriciteitsnet eerlijker verdelen. Dat kan bijvoorbeeld met een alternatief nettarief. Berenschot onderzocht hoe zo'n nettarief eruit zou kunnen zien en welke effecten dat heeft op de energierekening van verschillende huishoudens. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Deze podcast is eigenlijk een vervolg op aflevering 13 die ging over de hoogte van de energierekening in 2035 en aflevering 14 waarin de dreigende problemen op het laagspanningsnet aan bod komen. De oplossing die Berenschot (in opdracht van de netbeheerders) in het rapport voorstelt is een tijdgebonden kWh-tarief. Daarbij is het transporttarief zowel afhankelijk van het moment als van de hoeveelheid afgenomen elektriciteit. In deze podcast komt aan bod hoe dat tarief is opgebouwd, hoe het uitpakt voor de verschillende huishoudens, wat het met de piekbelasting van het laagspanningsnet doet en wat er bij invoering allemaal komt kijken.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De boodschap van het PBL bij het aanbieden van de tiende Klimaat en Energieverkenning (KEV) was duidelijk: de doelen zijn ver uit zicht en het kabinet moet snel met extra maatregelen komen. De kans dat Nederland zijn klimaatdoel van 55% reductie in 2030 nog gaat halen is 5%. Vorig jaar was dit nog 15% en zouden de doelen binnen bereik zijn, mits alles mee zou zitten.  Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Het ligt voor de hand om deze onvoldoende in de schoenen van het nieuwe kabinet te schuiven. Maar wie goed leest, ziet een ander beeld opdoemen. En dat is precies wat Ouillet doet. "Het is teveel eer om dit kabinet wat voor een relatie dan ook te geven met deze KEV", zegt Ouillet in deze aflevering van Voetnoten. Al was het maar omdat het pas net aangetreden is. Het verschil tussen 2023 en 2024 komt ook doordat vorig jaar het geagendeerde beleid of "de plannetjes", in de bewoording van Ouillet, integraal zijn meegenomen. En toenmalig klimaatminister Jetten had in de Voorjaarsnota een heleboel plannen voor CO₂-reductie voorgesteld die vervolgens door het PBL zijn meegenomen in de berekeningen.  Natuurlijk heeft het huidige kabinet politieke keuzes gemaakt zoals het verhogen van de maximum snelheid. Maar het effect daarvan op de klimaatdoelen is vele malen kleiner dan bijvoorbeeld de vertraging van wind op zee of de voortgang van de maatwerkafspraken. "We moeten de verhoudingen wel een beetje in het oog houden", aldus Ouillet.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Er zijn plannen en er is wetgeving maar de warmtetransitie wil maar niet van de grond komen. Burgers willen best van het aardgas af als het betaalbaar is en de kosten eerlijk verdeeld worden. En daar wringt nou net de schoen. Want de collectieve voordelen voor de lange termijn gaan op dit moment niet samen met de individuele voordelen op de korte termijn. Met andere woorden: aansluiten op een warmtenet is in sommige gevallen duurder voor huishoudens dan isoleren en een warmtepomp. Terwijl de maatschappelijke kosten van warmtenetten juist lager zijn. Het is een van de "weeffouten" die de warmtetransitie in de weg zitten.    Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters.   In deze aflevering van Voetnoten legt Ouillet uit hoe de warmtetransitie in elkaar zit aan de hand van twee rapporten: Aardgasvrij een goed idee, maar.... van het Planbureau voor de leefomgeving (PBL) en De keuze voor warmtenetten of andere warmteoplossingen van adviesbureau Berenschot. Ook gebruikt zij de columns op energiepodium van Sanne de Boer en Joris Wijnhoven en de recente Kamervragen van Pieter Grinwis (CU).See omnystudio.com/listener for privacy information.

Kernenergie is terug van weggeweest. De centrale in Borssele moet langer openblijven en de nieuwe coalitie wil niet twee maar vier nieuwe kerncentrales bouwen. De ontwikkeling daarvan is een proces dat jaren in beslag neemt. Waar staan we nu in dat traject? Ik krijg vaak de vraag waarom wij niks aan kernenergie doen. Maar er was gewoon geen rapport om te bespreken”, zegt Laetitia Ouillet. Afgezien dan van een rapport waar zij zelf als deskundig aan meeschreef en wat ze om die reden niet kan bespreken. Tegelijkertijd zijn er wel veel ontwikkelingen op het gebied van kernenergie. Zo zijn er plannen om kerncentrale Borssele langer open te houden, is in het Coalitieakkoord van 2021 afgesproken dat er twee nieuwe kerncentrales gebouwd gaan worden en wil de nieuwe coalitie daar nog eens twee bij doen.  Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. De oplossing van Voetnoten is een “veegsessie” waarin in vogelvlucht door alle Kamerbrieven sinds het Coalitieakkoord in 2021 wordt gegaan. Aan de hand van die Kamerbrieven bespreekt Ouillet de stand van zaken rond de levensduurverlening van Borssele, het proces dat moet leiden tot de bouw van de nieuwe centrales en de mogelijke komst van kleine modulaire reactoren (SMR's). See omnystudio.com/listener for privacy information.

Dat er stroom uit het stopcontact komt vinden we de normaalste zaak van de wereld. Maar na 2030 zal dat lang niet zo vanzelfsprekend meer zijn. In Voetnoten 16 aandacht voor de monitor Leveringszekerheid van TenneT. Het is "een van de fundamenten onder de samenleving", stelt TenneT maar wat is het eigenlijk, leveringszekerheid? Het begrip staat voor het gemiddelde aantal uren per jaar dat het aanbod van elektriciteit niet kan voldoen aan de vraag, legt Laetitia Ouillet in deze podcast uit. Op dit moment blijft dat aantal uren – dat in vakjargon loss of load expectation (LOLE) wordt genoemd onder de norm van 4 uur per jaar. “Dat betekent overigens niet dat in die uren niemand stroom krijgt”, zegt Ouillet. Daarvoor is een tweede indicator van belang, de expected energy not served (EENS). “Die gaat over de hoeveelheid energie in MWh of GWh die niet geleverd kan worden binnen de uren dat niet aan de vraag kan worden voldaan.” Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Uit de monitor blijkt dat de leveringszekerheid tot 2030 in tact blijft. Maar daarna neemt het aantal uren dat er tekorten op gaan treden rap toe. Ouillet legt in de podcast uit hoe het komt dat TenneT in 2033 een LOLE van 14 verwacht, wat dat concreet betekent en wanneer het vooral voorkomt. Ook staat ze stil bij het advies dat Tennet naar aanleiding van de uitkomsten van de monitor aan de minister geeft en de maatregelen die genomen kunnen worden om de leveringszekerheid in de toekomst te verbeteren.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Dat er stroom uit het stopcontact komt vinden we de normaalste zaak van de wereld. Maar na 2030 zal dat lang niet zo vanzelfsprekend meer zijn. In Voetnoten 16 aandacht voor de monitor Leveringszekerheid van TenneT. Het is "een van de fundamenten onder de samenleving", stelt TenneT maar wat is het eigenlijk, leveringszekerheid? Het begrip staat voor het gemiddelde aantal uren per jaar dat het aanbod van elektriciteit niet kan voldoen aan de vraag, legt Laetitia Ouillet in deze podcast uit. Op dit moment blijft dat aantal uren – dat in vakjargon loss of load expectation (LOLE) wordt genoemd onder de norm van 4 uur per jaar. “Dat betekent overigens niet dat in die uren niemand stroom krijgt”, zegt Ouillet. Daarvoor is een tweede indicator van belang, de expected energy not served (EENS). “Die gaat over de hoeveelheid energie in MWh of GWh die niet geleverd kan worden binnen de uren dat niet aan de vraag kan worden voldaan.” Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Uit de monitor blijkt dat de leveringszekerheid tot 2030 in tact blijft. Maar daarna neemt het aantal uren dat er tekorten op gaan treden rap toe. Ouillet legt in de podcast uit hoe het komt dat TenneT in 2033 een LOLE van 14 verwacht, wat dat concreet betekent en wanneer het vooral voorkomt. Ook staat ze stil bij het advies dat Tennet naar aanleiding van de uitkomsten van de monitor aan de minister geeft en de maatregelen die genomen kunnen worden om de leveringszekerheid in de toekomst te verbeteren.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Energiewet wordt ook wel het fundament onder de energietransitie genoemd. De wet is aanleiding voor stevige debatten in de Tweede Kamer en moet onder andere consumenten beter beschermen in hun veranderde rol in het nieuwe energiesysteem. “Het is een pannetje dat al een jaar of vier staat te pruttelen", zegt Laetitia Ouillet in deze aflevering van Voetnoten. De wet - waarvan de invoering gepland staat voor 1 januari 2025 - is een samenvoeging en modernisering van de bestaande elektriciteits- en gaswet die stammen uit de vorige eeuw (1998). "Noodzakelijk onderhoud dus", volgens energie-expert Ouillet. Ook bevat de wet straks veel nieuwe regelgeving uit Europa en wordt hij aangepast zodat het in de toekomst gemakkelijker wordt om wetgeving uit Brussel op te nemen. “In die zin is het een soort wetkapstok”, aldus Ouillet. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Ouillet legt uit hoe de rol van de burger sinds de invoering van de gas en elektriciteitswet in 1998 veranderd is. “We worden geacht actieve consumenten te zijn die bijvoorbeeld energie gaan delen. Dat is een echte gedaantewisseling.” Ook is het energiesysteem sinds 1998 drastisch veranderd. Een doel van de wet is om consumenten beter te beschermen in die nieuwe situatie en rol. De Tweede Kamer deed actief mee aan het verbeteren van de wet en diende een groot aantal amendementen die in de podcast uitgebreid aan bod komen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Knipperende lampen, apparatuur die niet goed werkt, zonnepanelen die worden afgeschakeld. Binnenkort is het een realiteit waar we niet aan ontkomen. Hoe voorkomen we dat het echt uit de hand loopt op het laagspanningsnet? In deze aflevering van Voetnoten aandacht voor de Actieagenda Netcongestie Laagspanningsnetten. Over congestie op het laagspanningsnet, wat eraan te doen is en of thuis- en buurtbatterijen daaraan kunnen bijdragen.  Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. In de podcast passeren alle oplossingsrichtingen de revue zoals het verbeteren van het inzicht van netbeheerders in de (toekomstige) belasting van het net. "Ze werken nu nog met modellen, maar niet met de werkelijke data", zegt Ouillet. Ook het versnellen van de netuitbreiding en het efficiënter gebruiken van het net komen aan bod en welke bevoegdheden de netbeheerder daarbij heeft. Ouillet legt uit wat fase-onbalans is en waar in Duitsland een Rundfunksteuergerät voor wordt gebruikt. Op de vraag of een thuis- of buurtbatterijen de oplossing is, heeft ze een heel kort antwoord: "Nee." See omnystudio.com/listener for privacy information.

In 2035 is de elektriciteitsvoorziening in Nederland CO2 neutraal, geldt er een CO2 belasting voor de gebouwde omgeving en zijn veel huishoudens van het gas af. Wat doet dit, en andere verschuivingen in de energiemix met onze energierekening? In deze aflevering van Voetnoten aandacht voor de energierekening en hoe die de komende jaren gaat veranderen. Ouillet ontleedt daarvoor alle onderdelen van de energierekening. Die splitst ze op in de kosten die samenhangen met je verbruik en waar je dus invloed op kunt hebben door bijvoorbeeld te isoleren of zonnepanelen te installeren. Dan gaat het over de prijs voor elektriciteit, gas en warmte bijvoorbeeld. En de vaste kosten zoals de netbeheerkosten. Daaruit blijkt dat de energierekening net als in 2023 hoog blijft. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. De vraag is natuurlijk of het zin heeft om voorspellingen te doen hoe de energierekening er over ruim tien jaar uit zal zien. Toch is het rapport waardevol, vindt Ouillet. "Het laat heel mooi zien dat de energierekening in  2022 en 2023 hoog was vanwege de markt. Maar in 2035 is de energierekening hoog door de maatregelen die zijn genomen voor de energietransitie." En dat pakt niet per se rechtvaardig uit. Want zoals het er nu uitziet hebben in 2035 huishoudens met een goed geïsoleerde woning met een dak vol zonnepanelen en een individuele warmtepomp de laagste energierekening.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De energietransitie kan niet zonder waterstof. Maar het wil maar niet vlotten met de waterstof economie. De prijs is in de afgelopen jaren fors toegenomen in plaats van afgenomen. Ook blijft het aantal projecten waar daadwerkelijk een investeringsbeslissing voor is genomen beperkt. Hoe komt dat en wordt het ooit nog wat met waterstof? In de eerste aflevering van Voetnoten van 2024 duikt Laetitia Ouilet in de stand van de waterstofeconomie. Ze gaat daarvoor zes jaar terug in de tijd om te zien hoe de markt zich sindsdien heeft ontwikkeld en of dit in lijn der verwachtingen lag. Ze legt daarvoor twee rapporten naast elkaar die zijn uitgebracht door de Hydrogen Council. Een uit 2017 en een van december 2023. Zijn de voorspellingen uitgekomen en hoe zal de markt voor waterstof zich verder ontwikkelen? Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Het antwoord op die vragen is verontrustend. Zo is de prijs van waterstof vele malen hoger dan in 2017 werd voorspeld, is het aantal projecten dat is gerealiseerd blijven steken op 1,1 GW wereldwijd en neemt het aantal investeringsbeslissingen voor waterstofprojecten in cruciale regio's af in plaats van toe. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vlak voor de zomer publiceerde het kabinet het concept Nationaal Plan Energiesysteem waarin het een beeld schets van het energiesysteem van de toekomst en hoe we daar kunnen komen. Daarop kwam veel commentaar van burgers, bedrijven en organisaties. Ook het PBL schreef een reflectie. Wat zijn de belangrijkste kritiekpunten en hoe is het NPE daarop aangepast? Nu is het aan een nieuw kabinet om het NPE uit te voeren. Daarbij staat het voor een aantal fundamentele keuzes.  In de laatste aflevering van Voetnoten van 2023 aandacht voor twee rapporten: het definitieve NPE en de Keuzewijzer Klimaat en Energie van de formatiewerkgroep Klimaat en Energie onder leiding van Noé van Hulst. Laetitia Ouillet houdt de belangrijkste kritiekpunten en wijzigingen tegen het licht.  Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Het NPE moet nu worden uitgevoerd en het nieuw te vormen kabinet staat daarbij voor een groot aantal fundamentele keuzes. Die zijn in kaart gebracht in de Keuzewijzer Klimaat en Energie. Allereerst om de knelpunten zoals de netcongestie, de (stikstof-)ruimte en de krappe arbeidsmarkt uit de weg te ruimen of op zijn minst minder knellend te maken. Maar ook fundamentele keuzes over nationale doelen en de mate van overheidsingrijpen op verschillende terreinen. In de podcast loopt Ouillet alle voorgestelde keuzes en de voor en nadelen daarvan langs. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ieder jaar houden de rekenmeesters van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) het klimaatbeleid tegen het licht. Hoeveel CO₂-besparing levert het op, wat is de bandbreedte en halen we de doelen wel? En dit jaar was er goed nieuws want voor het eerst lijkt het CO₂-reductiedoel van 55% om 2030 binnen handbereik. Maar dan moet alles, en dan ook echt alles meezitten.  In de tiende aflevering van Voetnoten bespreekt Laetitia Ouillet de Klimaat en Energieverkening (KEV) 2023 en de mitsen en maren die het PBL heeft bij het daadwerkelijk halen van de klimaatdoelen. Zo kan een lange kabinetsformatie alleen al flink roet in het eten gooien. Het PBL beoordeelt in de KEV zowel concreet uitgewerkt beleid (vastgesteld en voorgenomen) als plannen die nog niet volledig zijn uitgewerkt (geagendeerd beleid). Beleidsplannen die nog niet concreet genoeg zijn uitgewerkt, of na 1 mei zijn gepubliceerd, worden niet meegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor de regelingen voor CO₂-vrije gascentrales, negatieve emissies en de verplichting voor batterijen bij grote zonneparken. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Het is de derde keer dat het duo de KEV bespreekt. Daardoor zijn vergelijkingen goed te maken en wordt duidelijk welke wijzigingen in het klimaatbeleid de extra CO₂-reductie mogelijk maken. Ouillet gaat in op de specifieke plannen die tot extra emissiereductie leiden ten opzichte van de vorige raming in 2022 voor de sectoren industrie, gebouwde omgeving en mobiliteit. Ook behandelt ze in hoeverre de plannen leiden tot voldoende energiebesparing en welke maatregelen daarin doorslaggevend zijn. Links naar de behandelde documenten èn de handgeschreven aantekeningen vindt u hier.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Fossiele subsidies hebben de gemoederen in Nederland flink bezig gehouden. Actievoerders van Extinction Rebellion blokkeerden de A12, de kamer debatteerde erover en de kranten stonden er vol van. Tegelijkertijd bleef veel onduidelijk. Want wat zijn fossiele subsidies eigenlijk? En waarom is er zoveel discussie over? In de negende aflevering van Voetnoten duikt Laetitia Ouillet in de definitie en werking van fossiele subsidies aan de hand van rapporten van SOMO en Milieudefensie van het PBL en CPB en debatten in de Tweede Kamer.  Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Ook ontleedt Ouillet - zelf ook econoom - de discussie onder economen over nut en noodzaak van het afschaffen van fossiele subsidies als middel om de energietransitie te bevorderen en klimaatverandering tegen te gaan. Hoe verhoudt het Emission Trade System (ETS) zich tot fossiele subsidies en zal de industrie uit Nederland vertrekken als deze subsidies worden afgeschaft?  Links naar de rapporten én naar de handgeschreven aantekeningen van Ouillet vindt u hier.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Op 22 november gaat Nederland naar de stembus. Wat zijn de plannen van de verschillende partijen als het gaat om energie en klimaat? In de achtste aflevering van Voetnoten geen rapport maar aandacht voor de energie- en klimaathoofdstukken in de partijprogramma's. Achtereenvolgens passeren de VVD, GL/PVDA, D66, CDA, CU, BBB, SP, PVV, PVDD en NSC de revue. “Ik zie veel mogelijkheden voor samenwerking”, constateert Ouillet.  Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Hoe ambitieus zijn de partijen als het gaat om CO₂-reductie, welke oplossingen zien ze voor de energietransitie in de gebouwde omgeving, hoe kijken ze aan tegen kernenergie, CO₂-rechten voor de industrie en CCS? Welke rol krijgt de overheid en wat willen ze met de energiebelasting? Ouillet legt uit en licht toe. Ze bespreekt de kostentoets die de VVD wil voor klimaatbeleid, wat de prijsscan is die D66 voorstelt en wat BBB en CDA bedoelen met Noaberschap en de Mienskip. Hoewel de ideeën van partijen op bepaalde thema's nog steeds uiteenlopen, ziet Ouillet ook overeenstemming op gebied van energie en klimaat.Links naar de verkiezingsprogramma's én naar de handgeschreven aantekeningen van Ouillet vindt u hier.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In het Nationaal Plan Energiesysteem (NPE) komt al het energiebeleid van de afgelopen jaren samen. Het plan schetst een visie op het energiesysteem in Nederland in 2050 en redeneert van daaruit terug. In deze extra lange aflevering van Voetnoten aandacht voor het hoofddocument èn alle ambtelijke werkdocumenten die eraan ten grondslag liggen. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. In de podcast bespreekt Ouillet de ontwerpprincipes van het NPE, verklaart de hoofdkeuzes die het kabinet in het plan maakt en neemt de luisteraar mee door de transitiefases en transitiepaden die geschetst worden. Aan de hand van de bijlagen zoomt ze vervolgens in op de details en wordt duidelijk hoe omvangrijk dit plan werkelijk is. "Tot nu toe is altijd gezegd dat het energiesysteem faciliterend was aan ruimtelijke en economische initiatieven. Vanaf nu is het andersom. Energie wordt ordenend."   See omnystudio.com/listener for privacy information.

In het Klimaatfonds zit €35 mrd voor aanvullende maatregelen om de doelen uit de Klimaatwet te halen. Waaraan worden die uitgegeven en is dat een goed idee? In deze aflevering van Voetnoten aandacht voor de reflectie van het PBL op voorstellen voor de inzet van middelen uit het Klimaatfonds en de kamerbrief van de minister van Economische Zaken en Klimaat Rob Jetten over de voorjaarsbesluitvorming Klimaat. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. In de podcast gaat Ouillet ook in op de volgorde waarin de verschillende onderdelen van het Nederlandse klimaatbeleid tot stand gekomen zijn. "Het lijkt alsof er met puzzelstukjes gegooid wordt maar het is een logisch geheel." In deze podcast valt het allemaal op zijn plek. Wilt u meedoen aan het Energeia podcast onderzoek? Wij zijn benieuwd wat u van onze podcasts vindt. Doe mee en maak kans op een bol.com cadeaubon ter waarde van € 50,- Klik hier om deel te nemen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wat is er nodig om de leveringszekerheid van elektriciteit te behouden in een toekomstig CO₂-vrij elektriciteitssysteem dat vrijwel helemaal is gebaseerd op hernieuwbare energiebronnen als wind en zon? In de vijfde aflevering van Voetnoten aandacht voor het Target Grid en de Adequacy Outlook van hoogspanningsnetbeheerder Tennet. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. In de podcast beantwoordt Ouillet vragen als: hoe zorgen we ervoor dat het licht blijft branden als het lange tijd bewolkt is en niet waait? Ze verklaart termen zoals dunkelflaute en de value of lost load en gaat in op de vraag welke waarde we hechten aan de zekerheid dat we stroom geleverd krijgen (spoiler: veel hogere waarde dan onze oosterburen in Duitsland). Hoe hoog mag de prijs van elektriciteit worden?  Wilt u meedoen aan het Energeia podcast onderzoek? Wij zijn benieuwd wat u van onze podcasts vindt. Doe mee en maak kans op een bol.com cadeaubon ter waarde van € 50,- Klik hier om deel te nemen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Een klimaatneutraal 2050 is haalbaar, blijkt uit het adviesrapport ‘Energie door perspectief: rechtvaardig, robuust en duurzaam naar 2050' van het Expertteam energiesysteem 2050. De scenario's van de netbeheerders, geactualiseerd in de integrale infrastructuurverkenning 2030-2050 (II3050) maken inzichtelijk hoe uiteenlopend de routes naar dat klimaatneutrale Nederland zijn. Laetitia Ouillet behandelt in deze vierde aflevering beide rapporten in samenhang. “De rode draad is dat het kan. De vraag is hoe.” Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Ouillet neemt in deze podcast beide rapporten door en beantwoordt de vragen hoe de verschillende wegen naar de klimaatneutrale toekomst eruit zien, waar ze elkaar kruisen en voor welke keuzes we nu staan. Beide rapporten vormen bouwstenen voor het Nationaal Plan Energiesysteem 2050, de integrale visie van het Rijk op het energiesysteem in 2050, dat voor de zomer zal uitkomen. Wilt u meedoen aan het Energeia podcast onderzoek? Wij zijn benieuwd wat u van onze podcasts vindt. Doe mee en maak kans op een bol.com cadeaubon ter waarde van € 50,- Klik hier om deel te nemen.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het doel van 60% CO₂-reductie in 2030, waar Rutte IV op koerst, ligt nu nog buiten bereik. Het IBO-rapport schetst een menukaart met mogelijkheden om dit doel wél te halen. Wat staat er op de kaart, en wat betekenen de maatregelen? Laetitia Ouillet neemt de luisteraar meer door het hele rapport. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Ouillet gaat deze derde aflevering de honderd pagina's van het IBO-rapport door, plus de bijlagen en fiches. Het advies, dat duidelijk maakt met welke extra maatregelen de 60% CO₂-reductie in 2030 binnen bereik komt, werd vorige week gepubliceerd door het interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO) klimaat, een ambtelijke werkgroep onder leiding van Laura van Geest, de bestuursvoorzitter van de Autoriteit Financiële Markten. Ouillet bespreekt in detail de adviezen voor de gebouwde omgeving, landbouw en -gebruik, mobiliteit, industrie en elektriciteitsproductie, en voorziet in context en duiding. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Energiearmoede is een hardnekkig en groeiend probleem in Nederland. Het gaat over geld, verduurzaming, bestuur en rechtvaardigheid. Maar wat is het precies, en wat is eraan te doen? Laetitia Ouillet pakte er diverse rapporten bij om antwoord te geven op die vragen, en komt met meerdere “eye-openers”. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Ouillet weet in de tweede aflevering van Voetnoten concreet te maken wat energiearmoede precies is. Gasunie constateerde eerder dit jaar dat het gasgebruik in Nederland gemiddeld met 15% is gedaald. Daar werd algemeen positief op gereageerd. Maar TNO citerend stelt Ouillet: niet elke besparing is een fijne besparing. “Als je erachter bent gekomen hoe je thermostaat werkt en dat het niet de hele dag 25°C in de woonkamer hoeft te zijn, dan was dit een welkome wake-up-call. Maar er zijn genoeg mensen voor wie dit betekent heeft dat ze de hele winter de kachel niet hebben aangezet. Ga er maar aan staan met 12°C in de woonkamer.” Het beste wapen tegen energiearmoede is zorgen dat mensen minder geld aan energie uitgeven, en daarvoor is het belangrijk dat woningen dus “minder energie vreten”.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De salderingsregeling stamt uit 2004. Toen zag het energielandschap er volstrekt anders uit. Waarom is het zo moeilijk afscheid nemen van deze regeling? Laetitia Ouillet dook in het wetswijzigingsvoorstel en alle andere relevante Kamerstukken, en pakte er diverse rapporten bij om antwoord te geven op die vraag. Energierapporten zijn verplichte kost voor iedereen die de energietransitie wil begrijpen. Maar waar haal je de tijd vandaan om die studies tot aan de voetnoten door te lezen? Daar heeft Energeia de oplossing voor: Voetnoten, de podcast waarin complexe rapporten, studies en droge teksten helder en begrijpelijk worden besproken door energiedeskundige Laetitia Ouillet en Sabine Sluijters. Ouillet duikt in deze eerste aflevering in de ontstaansgeschiedenis van de salderingsregeling, en diept op wat er precies is gezegd en geschreven in de verschillende onderzoeken waar de minister de wetswijziging mede op baseert. “Het is belangrijk om in dit dossier de feiten van de emotie te scheiden”, merkt Ouillet in de podcast op. Veel mensen met zonnepanelen die niet dagelijks het reilen en zeilen in de energiesector volgen, voelen zich overvallen door de afbouw van de salderingsregeling, maar eigenlijk wordt daar al heel lang op gekoerst. Een podcast over denivelleren, over waarom salderen de transitie in de weg zit, oplossingen voor huurders en antwoord op de vraag of thuisbatterijen dan misschien een oplossing zijn. De gebruikte rapporten, studies en onderzoeken in deze aflevering zijn: het wijzigingsvoorstel van de Elektriciteitswet, inclusief nota van wijziging, tweede nota van wijziging, memorie van toelichting; een rapport van TNO: Effect afbouw salderingsregeling op de terugverdientijd van investeringen in zonnepanelen; De toekomstige impact van salderen door PWC; Onderzoek van Kwink naar de invloed van de afbouw van de salderingsregeling bij huurwoningen; en een second-opinion-onderzoek van SEO Economisch Onderzoek dat het eerder genoemde PWC-rapport nog eens tegen het licht houdt.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Bijna wekelijks verschijnt er een nieuw rapport over de energietransitie. Verplichte kost voor wie de energietransitie wil begrijpen. Maar bijna niemand komt voorbij de managementsamenvatting. Daar heeft Energeia nu de oplossing voor: Voetnoten. Een podcast over ingewikkelde maar zeer relevante rapporten die de gebeurtenissen in de energie- en klimaatwereld van context voorzien. Dus wil je het naadje van de kous weten, maar heb je geen tijd om ellenlange studies door te worstelen? Laat een ander dat dan voor je doen. Elke maand belicht energiedeskundige Laetitia Ouillet onder leiding van presentator Sabine Sluijters een nieuw rapport. Luister naar Voetnoten: taaie rapporten, in drie kwartier.See omnystudio.com/listener for privacy information.