Podcasts about gcol

Tá cuid mhór fadhbanna spáis i gColáiste an Earagail i Leitir Ceanainn , a dúirt an Comhairleoir.

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an séú lá de mhí na Nollag. Is mise Oisín Mac Conamhna.I Stáit Aontaithe Mheiriceá Déardaoin, thug an tAimiréal Frank Bradley fianaise don Chomhdháil faoi dhá ionsaí a rinne Cabhlach Mheiriceá ar bhád a bhí ag iompar drugaí, de réir Washington, ar an dara lá de mhí Mheán Fómhair. Scaoil siad dhá dhiúracán ar an mbád ar dtús, a bhris as a chéile ina dhá chuid é,agus a mharaigh gach duine ar bord seachas beirt, a bhí fágtha, de réir cosúlachta, agus iad longbhriste sa raic. Ansin scaoil an Cabhlach dhá dhiúracán eile chun an bheirt údaí a mharú, agus d'éirigh leo. Is coir chogaidh é, agus sárú ar Choinbhinsiún na Ginéive, mairnéalaigh longbhriste a mharú. Ta sé ráite ag an rialtas le Uachtarán Trump go bhfuil cogadh ar siúl idir Stáit Aontaithe Mheiriceá agus na cairtéil atá ag iomportáil drugaí ann, acht is conspóideach an cogadh é, ó thaobh an dlí de, mar sin féin.I Sasana, tá fiche a hocht duine a bhí ar scoil le Nigel Farage i gColáiste Dulwich, Londain, tar éis a rá don nuachtán The Guardian go bhfaca siad bulaíocht chiníoch nó fhrith-sheimíteach uaidh ag an am sin. Dúirt Peter Ettedgui, stiúrthóir scannán mór le rá atá ina Ghiúdach, go raibh sé mar nós agFarage a rá leis go raibh an ceart ag Hitler, nó a bheith ag siosarnach leis amhail is dá mbeadh gás nimhiúil ann. Dúirt Yinke Bankole gur thosaigh sé ar scoil ann nuair a raibh sé naoi mbliana d'aois, agus bhí Farage thart ar seacht déag, agus gur cuimhin leis Farage ag díriú a láimhe agus ag rá leis gur sin an bealach ar ais go dtí an Afraic. Dúirt comhscoláirí éagsúla gur chonaic siad Farage ag canadh “Gásaigh iad uilig”, nó agmí-úsáid a chumhachta mar chinnire go ciníoch; agus dúirt roinnt comhscoláirí go bhfaca siad Farage ag caitheamh maslaí ciníocha go minic. Ghlac Farage páirt ollmhór i bhfeachtas an Bhreatimeachta, agus anois tá sé i gceannas ar an bpáirtí Reform UK, atá chun tosaigh ar leibhéil náisiúnta ar thart ar 30% snaphobalbreitheanna sa Ríocht Aontaithe. Dúirt Farage nár thug sé íde béil chiníoch d'aon ghnó riamh, agus nach ndearna sé iarracht dhíreach, dháiríre daoine a ghortú.Bhí tráthnóna mór ann in Áras Inis Gluaire i mBéal an Mhuirthead Dé hAoine, le tacaiocht mhór ón eagraíocht Gaeilge Iorrais, nuair a sheol Aire na Gaeltachta Dara Calleary an leabhar “Scéal Muirí Mhuigh Eo” le Breandán Mac Conamhna, foilsithe ag Mayo Books Press. Insíonn an leabhar scéal oidhreacht mhuirí an chontae ón gClochaois go dtí an lá áta inniu ann. Tá sé scríofa go hiomlán i gcanúint Iorrais, tuaisceart Mhuigh Eo, agus dár leis an údar, a rugadh i mBéal Deirg ar chósta thuaidh an chontae sa bhliain 1936, is é an chéad leabhar dá leithéid ar feadh seachtó bliain, ó tháinig an Caighdeán Oifigiúil an an bhfód. Do mhol an tAire an saothar, tábhacht na canúna, agus an leabharmar bhrontannas Nollag; agus tar éis an seolta bhí béile agus ól, ceol, damhsa, amhránaíocht, caint agus craic.*Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta.*GLUAIScoir chogaidh - war crimemairnéalaigh longbhriste - shipwrecked sailorsbulaíocht chiníoch nó fhrith-sheimíteach - racist or anti-semitic bullyingd'aon ghnó - on purposeoidhreacht mhuirí - maritime heritagean Chlochaois - the Stone Age

D'fhreastail ionadaithe ó na Stáit Aontaithe, an Úcráin agus ón Eoraip ar chainteanna sa Ghinéiv san Eilvéis inné ina ndearnadh plé ar an bplean le teacht ar chomhréiteach síochána faoin gcogadh san Úcráin.

Ag labhairt ar an Clár úr Tréidliachta in Ollscoil Teicneolaíochta an Atlantaigh i Leitir Ceannainn a dhéanfaidh an tAire Breisoideachais agus Ardoideachais James Lawless a sheoladh go hoifigiúil tráthnóna inniu.

Le déanaí fuair an t-amhránaí iomráiteach dochtúireacht oinigh i gColáiste na hOllscoile, Corcaigh.

Agallaimh le Hugh Ó Caoláin, Tomás Ó hUallacháin agus Aoife Ní Bhriain idir Seomra na Gaeilge agus Teach 6 i gColáiste na Tríonóide ar 11ú Samhain 2025, agus an tUachtarán Cathrine Connolly insealbhaithe mar an 10ú Uachtarán ar Éirinn.

San eagrán speisialta seo den Saol Ó Dheas caitheann Máire Ní Mhuircheartaigh Davis súil siar ar a hóige i nDún Síon a laethanta scoile i gColáiste Íde, agus Baile Átha Cliath.

Nochtadh plaic cuimhneacháin mar chomóradh ar Phádraig Tyers i gColáiste na hOllscoile Corcaigh ar an Luain.

Ar mhaith leatsa snas a chur ar do chuid Gaeilge ach níl an t-am agat leabhair ghramadaí a cheadú? Fáilte chuig What the Focal!? - podchraoladh le Ciara Ní É a thugann ardán do na saineolaithe Gaeilge is suntasaí dá bhfuil amuigh ann! Gach seachtain cuirfidh Ciara agallamh ar aoi oilte, le cabhrú leatsa barr feabhais a chur ar do chuid Gaeilge. Is é an podchroladh seo an leagan is déanaí den tsraith YouTube What the Focal!? a chuir Ciara ar bun in 2017. Más mian leatsa éisteacht le comhráite réchúiseacha a chuirfidh le do chumas teangan, bí linn! Buíochas le Foras na Gaeilge agus leis An Foclóir Nua Béarla-Gaeilge as urraíocht a dhéanamh ar an bpodchraoladh seo. Dr. Deirdre Nic Chárthaigh An bhfuil ár n-ainmneacha á rá i gceart againn? Cén fáth go bhfuil sé tábhachtach botúin a dhéanamh? An bhfuil aon mhaitheas le córas na ndíochlaontaí? Ollamh cúnta i gColáiste na Tríonóide í Deirdre Nic Chártaigh. Tá BA sa Nua-Ghaeilge agus sa Stair agus PhD aici ón ollscoil chéanna. Ba thaighdeoir iar-dhochtúireachta í in Ollscoil Mhá Nuad. Tá spéis aici i bprós agus i bhfilíocht na Nua-Ghaeilge Moiche agus i dtraidisiún na lámhscríbhinní sa tréimhse iarchlasaiceach

Ball d'Ionad na Gaeilge Labhartha i gColáiste na hOllscoile Corcaigh - nochtfar plaic mar chomóradh ar Phádraig Tyers ann ar an Luain.

Bhailigh na sluaite inniu i gColáiste Gonzaga i mBleá Cliath inniu le slán a fhágáil agus omós a thabhairt do Mhanchán Magan. Ní raibh ach 55 bliain d'aois slánaithe aige nuair a d'imigh sé ar shlí na fírinne an Déardaoin seo caite. Bhí ailse air le tamall. Bhain Manchán cáil amach mar gheall ar a chuid oibre mar scríbhneoir, láithreoir agus mar dhuine a spreag glúin nua i dtreo na Gaeilge de. Ar Seachtain, labhair Tessa Fleming le hÁine Ní Bhreisleáin, iriseoir le Seachtain, faoin lorg atá fágtha aige. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall.*Inniu an ceathrú lá de mhí Dheireadh Fómhair. Is mise Eoin Ó Seachnasaigh.Tuairiscítear go ndeachaigh fórsaí míleata Iosrael ar bord chuile bhád sa gcabhlachán Sumud atá ag iarraidh soláthairtí fóirithinte a thabhairt isteach go Gaza. Is Éireannaigh iad seisear déag as thart ar 200 oibrí deonach atá gafa ag Iosrael Bhí an grúpa ilchultúrtha ag tabhairt cúnaimh, bia agus leigheas go Gaza nuair a stop fórsaí Iosrael iad, thart ar 80 ciliméadar ón gcladach in uiscí idirnáisiúnta. Bhí Greta Thunberg i measc na ndaoine a gabhadh, chomh maith leis an bhfuirseoir Tadhg Hickey agus an Seanadóir de chuid Shinn Féin, Chris Andrews Tharla agóidí ar fud an domhain nuair a cuireadh stop leis an misean agus cáineadh an eachtra go hidirnáisiúnta. Meastar go dtógfar na daoine a gabhadh go hIosrael agus go ndíbreofar iad. De réir tuairiscí oifigiúla, tá breis is 65,000 duine maraithe ag fórsaí Iosrael go dtí seo, ach is dócha go bhfuil an fíorfhigiúr i bhfad níos airde ná sin.I gcathair Dhoire, tá sé ráite ag an gcomhlacht foilsitheoireachta Cló Cholmcille go bhfuil díomá mhór orthu gur gá dóibh díospóireacht phoiblí faoin toghchán uachtaránachta a chur ar ceal. Bhí cuireadh curtha acu ar na hiarrthóirí don uachtaránacht chuig ócáid an tseachtain seo chugainn, ach ní bhfuair siad ach freagra amháin, ó Catherine Connolly, an t-aon chainteoir líofa Gaeilge sa rás. Cé nach raibh Connolly in ann freastal, chuaigh sí i dteagmháil leis an lucht eagraithe chun leithscéal a ghabháil. Níos suntasaí, dar le urlabhraí Chló Cholmcille, níl freagra ar bith faighte go fóill ó Heather Humphreys ná ó Jim Gavin. Dúirt Cló Cholmcille gur deis iontach a bhí ann chun todhchaí an oileáin ar fad a phlé, ach b'fhéidir nach raibh mórán measa orthu de bhrí nach féidir leo vótáil sa toghchán seo. Chuir Nuacht TG4 ceist ar oifig phreasa Heather Humphreys agus Jim Gavin cén fáth nár fhreagair siad an cuireadh, ach ní bhfuair na craoltóirí freagra ach an oiread.Fógraíodh maidin inné go bhfuil an scríbhneoir, craoltóir agus déantóir clár faisnéise, Manchán Magan, imithe ar shlí na fírinne. Cúig bliana le cois an leathchéid a bhí sé. Thug Manchán le fios in agallamh a rinne sé ar Raidió RTÉ an mhí seo caite go raibh sé ag fáil bháis le hailse a bhí scaipthe go dtí áiteacha go leor ina cholainn. Sa mbliain 1970 a tháinig an Maganach ar an saol agus tógadh i nDomhnach Broc i mBaile Átha Cliath é. Rinne sé céim sa Ghaeilge agus sa Dlí i gColáiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, sular bhain sé aitheantas amach mar dhuine de cheannródaithe shéanra an chláir taistil i nGaeilge. Ní hamháin sin, ach labhair agus scríobh sé go machnamhach le linn a ghairme faoin mhiotaseolaíocht, faoin stair agus faoi chúrsaí teangeolaíochta na hÉireann, go háirithe i leabhair ar nós Thirty-Two Words for Field: Lost Words of the Irish landscape. Bhí sé le feiceáil le déanaí ar TG4 leis an tsraith Ag Triall ar an Tobar, atá fós ar fáil ar sheinnteoir TG4. Maireann a bhean chéile Aisling, a mháthair Cróine agus triúr eile dá theaghlach.*cabhlachán - flotillasoláthairtí fóirithinte - aid provisionsfuirseoir - comedianurlabhraí - spokespersondéantóir clár faisnéise - documentary maker

Cruinniú ag Coiste Forbartha Bhéal Átha an Ghaorthaidh mar gheall ar imeachtaí i gColáiste na Mumhan i 2026.

Múinteoir i gColáiste Cúram – beidh ceiliúradh leath chéad bliain acu ar an 20ú Meán Fómhair.

Triúr a bheidh ag tabhairt fén gColáiste don gcéad uair tar éis torthaí na hArdteistiméarachta.

Beidh ‘Taispeántas Chois Fharraige' ar siúl i dtús na míosa seo chugainn an 7ú lá de mhí Mheán Fhómhair, i gColáiste Chonnacht ar an Spidéal agus tá an Coiste ag ullmhú anois agus iad ag súil le slua mór arís i mbliana.

Bitheolaí Mara san Ionad Marei i gColáiste na hOllscoile Chorcaí ag trácht ar an ndiobháil á dhéanamh do rónta ar an mBlascaod Mhór nuair a bhaineann daoine leo.

Seoladh an leabhair i gColáiste na Rinne le linn Daonscoil na Mumhan.

Ceoltóírí óga ó Bhaile Mhic Cairbre ag cur tús leis an gclár i gColáiste na Rinne.

D'fhógair an tAire Forbartha Tuaithe agus Pobail agus Gaeltachta, Dara Calleary inné go bhfuil maoiniú de os cionn €250,000 ceadaithe aige do Chomhchoiste Náisiúnta na gColáistí Gaeilge (CONCOS) thar thréimse trí bliana lena gclár oibre a chur i bhfeidhm.

Ag caint faoin MA i gColáiste Mhuire gan Smál MA sa Ghaeilge, Ceannaireacht i dTeanga, Cultúr agus Pobal.

Tá tuairiscí ag teacht chun cinn go bhfuil Vladimir Putin, Uachtarán na Rúise agus Volodymyr Zelensky, Uachtarán na hUcráine sásta dlús a chur le sos comhraic.

Bitheolaí Mara san Ionad Marie i gColáiste na hOllscoile Chorcaí ag trácht ar an ndroch thionchar ag na loing chrúsála ar chúrsaí timpeallachta mara.

Príomhoide gníomhach i gColáiste Ghobnatan le blianta beaga anuas.

Tá amhrán nua eisithe ag an amhránaí agus ealaíontóir cónaithe i gColáiste na hOllscoile i gCorcaigh.

Ba mhaith le iar-leachtóir i gColáiste Mhuire Gan Smál go mbeadh leagan difriúil ar scrúdaithe na hArdteiste.

Tá cainteanna ar bun in Istanbul le hiarracht a dhéanamh réiteach a fháil ar an gCogadh sa Úcráin.

An Dr Pádraic Ó Ceallaigh ag labhairt faoin comhdháil ríomhaireachta chandamach i gColáiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath.

Tá Gavin mar eagarthóir ar an Áisaonad i gColáiste Ollscoile Naomh Muire i mBéal Feirste san am i láthair agus labhair Damien Ó Dónaill leis an tseachtain seo faoin mhéid atá ar bun acu ansin san am i láthair.

Toraíocht na Cásca do leanai in Uibh Ráthaigh agus i gColáiste Íde.

Eagarthóir ar Iris Breac - iris lán-Ghaeilge de chuid na mac léinn i gColáiste na hOllscoile Corcaigh a seolfar anocht

Bhí an bitheolaí mara i láthair ag an Skipper Expso i gColáiste na hOllscoile i Luimneach.

Beidh feidhmeannaigh ó Údarás na Gaeltachta ag freastal ar sheoladh oifigiúil Cumann Feamainne na hÉireann a bheas ar bun i gColáiste na Tríonóide i mBleá Cliath inniu.

Ag caint faoi ‘Cúitse go 5k' – beidh tús á chur leis ag Club Luthchleasaíochta Ciarraí Thiar anocht i gColáiste Íde.

Tá an file as Cloich Cheann Fhaola, Annemarie Ní Churráin ainmnithe mar Scríbhneoir Cónaithe i gColáiste na hOllscoile, Baile Átha Cliath.

Beidh cruinniú ag Coiste Gnó na Dála inniu chun breathnú ar aighneacht ó chúig pháirtí agus grúpaí Fhreasúra faoi dhearcadh an Ceann Comhairle Verona Murphy faoi ghrúpaí teicniúla.

Labhraíonn Neasa Ní Chuaig le Seán faoina ról nua mar cheann roinne i gColáiste Mhuire Gan Smál, agus an méid atá bainte amach aici i gcur chun cinn an oideachais.

Tá Neasa ceapaithe ina Ceann Roinne ar an Roinn um Oideachas Teanga agus Litearthachta i gColáiste Mhuire gan Smál.

Tá Imní ar Phádraig faoi litreacha atá faighte aige mar gheall ar a chuid oibre le cúrsaí Gaeilge i gColáiste na Tríonóide.

Seachtain ón lá inniu a reachtáilfear toghchán na huachtaránachta i Meiriceá, agus de réir formhór na dtuairiscí, tá an bheirt phríomh-iarrthóirí gob ar ghob.

Beidh Lá oscailte i gColáiste Ide de Sathairn seo chugainn,agus failte roimhis dhaltaí agus thúismitheoirí a bheadh a cuimhneamh teacht ar ann an bhliain seo chugainn.

Breandán Ó Ciobháin; Is cuimhin leis Ruairí Ward. Aindrias Ó Muineacháin;Fianna ar bhóithre. Conall Ó Cruadhlaoich;Lá oscailte i gColáiste Íde de Sathairn. Tadhg Evans; Post nua leis an Wicklow People. Áine Uí Dhubhshláine; Lá Idirnáisiúnta na gComhar Creidmheasa.

Nuacht Mhall. Príomhscéalta na seachtaine, léite go mall. * Inniu an dara lá déag de mhí Dheireadh Fómhair. Is mise Gráinne Ní Bhrosnacháin.Bhailigh na mílte daoine le chéile chun comóradh a dhéanamh ar lá cuimhneacháin ar an 7ú lá de Mhí Dheireadh Fómhair, an lá a dhein Hamas ionsaí ar dhaoine in Iosrael a bhí ag freastal ar cheolchoirm Nova a bhí ar siúl i bhfásach Negev agus i gceantair eile. Maraíodh míle dhá chéad duine agus fuadaíodh os cionn dhá chéad agus a caoga duine agus tógadh iad isteach go Gaza. Bhí bigil faoi sholas coinnle, searmanas cuimhneacháin agus máirseáil ar siúl in Tel Aviv, Londain, Páras agus Beirlín agus áiteanna eile timpeall na cruinne. Idir an dá linn tá sé ina chogadh dearg i gcónaí. Tá bliain ann ó thosnaigh Iosrael an cogadh i gcoinne an ghrúpa mhíleata Hamas in Gaza. Tá ós cionn daichead míle Palaistíneach caillte ó thosnaigh an cogadh ag cur tús le tubaiste dhaonnúil le 2.2 milliún duine ruaigthe as an Stráice.Fuair seisear déag bás nuair a bhuail hairicín Milton, ar hairicín catagóir a trí é, isteach ar chósta Florida sna Stáit Aontaithe. Thosnaigh sé in Siesta Key agus bhog sé trasna na leithinse, ag cruthú daichead a cúig tornádó, gaoth láidir agus tuillte. Bhí os cionn dhá mhilliún teach agus gnólacht gan cumhacht. Tháinig roinnt daoine abhaile le fáil go raibh a dteach scriosta ag an hairicín. Ceaptar go mbeidh ardú ar an méid daoine a fhaigheann bás mar tá siad fós a n-athshlánú ón dtubaiste.  Tá Uachtarán na Stát Aontaithe Joe Biden ag teacht go Florida chun cuairt a thabhairt ar na ceantair a buaileadh go dona.D'éirigh leis an chéad satailít a tógadh in Éirinn riamh dhá gháma-gha a aimsiú. Ba iad scoláirí ón gColáiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, a thóg an tsatailít EIRSAT-1 agus a dhein dearadh agus tástáil air. An chéad lá de mhí na Nollag a deineadh lainseáil air ó Vandenbeg Aerfhórsa in California agus tá sé ar fhithis ó shin. I rith an ama seo tá os cionn ceithre mhíle fithis déanta aige ar an domhan agus thaistil sé dhá chéad milliún ciliméadar. Tá trí thurgnamh air agus ceann acu is ea an brathadóir gáma-gha. Tarlaíonn siad seo nuair a fhaigheann réalt bás nó nuair a bhuaileann dhá réalt i gcoinne a chéile. Is radaíocht leictreamaighnéadach iad na gáma-ghathanna nach féidir dul isteach go hatmaisféar an domhain agus sin an fáth go gcaithfear turgnamh a dhéanamh leis an tsatailít. * Léirithe ag Conradh na Gaeilge i Londain. Tá an script ar fáil i d'aip phodchraolta. * GLUAIS lá cuimhneacháin - anniversary tubaiste dhaonnúil - humanitarian disaster hairicín - hurricane leithinis - peninsula brathadóir gáma-gha - gamma ray detector radaíocht leictreamaighnéadach - electromagnetic radiation

Tá Forbairt Chonamara Láir i gcomhar leis an eagraíocht Bánú agus Conradh na Gaeilge le cruinniú poiblí faoi chúrsaí tithíochta a reáchtáil i gColáiste Cuimhneacháin an Phiarsaigh i Ros Muc tráthnóna Dé Máirt seo chugainn.

Beidh seimineár aon lae ar bun i gColaiste Íde amáireach agus iad a plé tír dhreach agus gáirdíní deartha Chiarrai.

Phil Ní Sheaghdha;INMO. Belinda Hutchinson;Gaelcholáiste Choilm. Micheál de Mordha;méiní The Blasket Nurse. Peadar Ó Riada;Bonn Óir Seán Ó Riada. Micheál Ó Coileáin;Plé ar chúrsaí ailtireachta i gColáiste Íde.

Níl sé ach seachtain ó foilsíodh an dréacht-Chlár Rialtais ó Thuaidh 2024-2027 – agus gan tagairt ar bith ann don oideachas Gaeilge. Beidh deis ag teagascóirí na dúshláin atá san earnáil gaeloideachais a phlé ag comhdháil a bheas ar siúl inniu i gColáiste Ollscoile Naomh Muire i mBéal Feirste.

Póilín Ní Chiaráin, Iriseoir & colúnaí le Tuairisc.ie, an Dr. Ian Malcolm, Léachtóir & iriseoir, Ursula Ní Shábhaois, Tráchtaire Polaitíochta, Ciarán Dunbar, Iriseoir, Belfast Telegraph & an Dr. Fearghal Mac Bhloscaidh, Údar & Léachtóir Staire i gColáiste Ollscoil Naomh Muire.

Póilín Ní Chiaráin, Iriseoir & colúnaí le Tuairisc.ie, an Dr. Ian Malcolm, Léachtóir & iriseoir, Ursula Ní Shábhaois, Tráchtaire Polaitíochta, Ciarán Dunbar, Iriseoir, Belfast Telegraph & an Dr. Fearghal Mac Bhloscaidh, Údar & Léachtóir Staire i gColáiste Ollscoil Naomh Muire.

Beidh Comhdháil mhór ar an Intleacht Shaorga, nó AI, ar bun i gColáiste na Tríonóide i mBleá Cliath inniu agus iad ag breathnú ar an tionchar atá ag AI ar chúrsaí oideachais.