Alicante

Je eerste woordje, je eerste stapjes. Je wéét dat het gebeurd is, maar zelf kan je het niet terughalen. Je was er wel, maar het staat niet in je geheugen gegrift. Hoe zit dat? Waarom hebben we zo weinig herinneringen aan onze vroege kindertijd? Dat hoor je van dokter Sebastiaan Engelborghs, diensthoofd Neurologie bij het UZ Brussel.

"Mand", "Okay, let's go" of "Heet jij Hedwig? Ik ben Ludwig." De echte internetter weet gelijk wat dit zijn: memes. Gekke internetfilmpjes of plaatjes die op social media viral gaan. Recent heeft een hamburgerketen een meme gebruikt in hun marketing. Maar mag dat? Zit er auteursrecht op internetfilmpjes? Dat hoor je van jurist Charlotte Meindersma.

Opeens zijn ze er: de grijze haren. Die wil je niet, dus trek je ze uit je hoofd. Maar klopt het idee dat je voor één grijze haar er twee voor terugkrijgt? Of is dit een broodjeaapverhaal? Dat hoor je van tricholoog Demet Bozdag en dermatoloog Tristen van Dongen.

Van carnaval tot bedrijfsfeestje: zonder polonaise is het toch minder gezellig. Het is misschien wel de dans die 100% van de Nederlanders heeft gedaan. Maar waar komt hij eigenlijk vandaan? Dat hoor je van ‘polonaisekenner der Lage Landen' Joost Heijthuijsen en volkszanger Marco de Hollander.

 De datalek bij Clinical Diagnostics, een laboratorium dat in opdracht van Bevolkingsonderzoek Nederland onderzoek deed naar baarmoederhalskanker, is nog groter dan gedacht. De gegevens van ruim 900.000 vrouwen zijn gelekt… Maar wat gebeurt er eigenlijk met die gelekte data? Dat legt cybersecurity expert Krijn de Mik aan je uit!

Afgelopen weekend werd er in heel Nederland gedemonstreerd tegen femicide, onder andere naar aanleiding van de moord op de 17-jarige Lisa. Hoe vaak vind een femicide eigenlijk plaats in Nederland? We bellen erover met Tessel ten Zweege, auteur van het boek 'Femicide, tot de dood ons scheidt'.

Uit onderzoek blijkt dat een hele belangrijke golfstroom wellicht eerder dan verwacht stil komt te vallen. Met alle gevolgen van dien. Misschien zelfs een nieuwe ijstijd?! Klimaatonderzoeker Rene van Westen legt het allemaal aan je uit. 

Vandaag komt de KNMI met een gloednieuwe namenlijst voor de stormen uit aankomend stormseizoen. Maar waarom krijgen stormen eigenlijk een naam? En wie bedenkt dat eigenlijk? Dat hoor je van Jet van Paassen van het KNMI. 

Je hoeft je tiktok maar te openen en er komt waarschijnlijk al heel snel een filmpje voorbij waar je koeien ziet genieten van jazz. Maar waarom houden koeien van muziek? En zijn ze echt fan van jazz? Dat legt prof. dierengeneeskunde Jo Leroy aan je uit. 

De zomer is het seizoen van eindeloos ijsjes eten. Maar eet je te snel, dan krijg je die beruchte ijskoppijn. Wat het mysterieuze fenomeen brainfreeze is, hoor je in deze aflevering van neuroloog Willem Oerlemans van DC Klinieken. En neurowetenschapper Job van den Hurk vertelt je alles over cryonisme: je lichaam na de dood laten bevriezen.

Goud is natuurlijk altijd een genot voor het oog. Dat niet alleen: je kunt het ook eten. Maar: wat is bladgoud eigenlijk? Dat vertellen bladgoud restaurateur Jos Loonen en kok Nadia Zerouali.

Otis (bijna 7 jaar) uit Malden kwam met een hele goede vraag: hoe lang duurt het voordat een waterdruppel aan het begin van de Maas, in Frankrijk, in Nederland is – specifieker nog: in zijn woonplaats Malden? We zochten het uit met fysisch geograaf en rivierexpert Alphons van Winden van adviesbureau Stroming.

We lachen, gieren en brullen ons wat af in een mensenleven. En de ene lach, is de andere natuurlijk niet. Kortom: hoe ontwikkel je jouw lach? Waarom klinkt die zoals die klinkt? En: hoe weet je wanneer je wel en niet moet/mag lachen? Dat vertellen ontwikkelingspsycholoog Chris Riddell en onderzoeker bij de Radboud Universiteit Marlou Rasenberg.

Als de temperaturen de hoogte in gaan, daalt jouw eetlust soms. In de zomer heb je totaal geen zin in stampot en juist zin in iets lichts. Maar hoe komt dat eigenlijk? En hoe zit het met die mythe: ‘drink thee als het warm is'? Het antwoord op deze vragen krijg je van dokter Samefko Ludidi, voedingswetenschapper en leefstijlexpert.

En dan is het opeens... pikdonker. Het gebeurt steeds vaker: stroomuitval. In je dorp, maar ook grootschaliger. Denk maar aan de grote stroomstoring eind april in Spanje en Portugal. Volgens de Inspectie Justitie en Veiligheid zijn veiligheidsregio's in Nederland onvoldoende voorbereid op een landelijke stroomuitval. Maar als het toch gebeurt, wat is dan de impact? Dat hoor je van Derek de Vries van Wees Voorbereid.

Het is snikheet en we zweten als een otter. Maar: zweten otters wel echt? En hoe raken andere dieren hun hitte kwijt? Dat vertellen Julia Schepers van de Zoogdiervereniging en Roos Reinartz van Sovon.

Met dit warme weer is het dorp De Bilt weer veel in het nieuws. Want: pas als het in De Bilt warm genoeg is, spreken we van een hittegolf. Maar waarom juist De Bilt? Dat hoor je van klimatoloog Rob Sluijter van het KNMI. Gedragspsycholoog Rona van der Dussen vertelt waarom wij Nederlanders zo graag over het weer praten.

Het aantal samengestelde gezinnen groeit ieder jaar. Veel kinderen (maar natuurlijk ook volwassenen) krijgen tegenwoordig te maken met stiefouders: een stiefmoeder, een stiefvader of, iets moderner, een bonusouder. Maar waar komt dat woord ‘stief' nou eigenlijk vandaan? Dat hoor je van taalkundige Vivien Waszink. Socioloog Kirsten van Houdt vertelt meer over het beeld van stiefmoeders, en religiewetenschapper Arjen Sterken onthult waar die boze stiefmoeder in sprookjes precies vandaan komt.

Hij zou vandaag 256 jaar zijn geworden: Napoleon Bonaparte. De Franse generaal en dictator die Europa zag als zijn persoonlijke bordspel. Klein van stuk, maar met een ego van hier tot aan Parijs. Maar hij leeft niet meer. In 1821 overleed hij in ballingschap op Saint Helena. Toch heeft de kleine korporaal nog altijd invloed op jouw dagelijkse leven. In deze aflevering hoor je van hoogleraar literatuur- en cultuurgeschiedenis Lotte Jensen wat die invloed precies is.

Erge kater? We hebben allemaal die goedkope fles wijn wel eens de schuld gegeven. Maar is een goedkopere fles nou eigenlijk wel echt de boosdoener? Of is een duur flesje net zo gevaarlijk? Sommelier Milton Verseput en toxicoloog Jan tytgat leggen het aan je uit!

Yves Berendse, Marco Schuitmaker en Tino Martin. Opeens zijn de Hollandse volkszangers populairder dan ooit. Maar waar komt deze herwaardering eigenlijk vandaan? Dat leggen popmuziek-wetenschapper Sydney Schelvis en en liedexpert bij het Meertens Instituut Martine de Bruin aan je uit!

Vraag een gemiddelde hondeneigenaar wat hen het allerblijst maakt, en het antwoord zou zomaar kunnen zijn: het kwispelen van mijn hond. Maar waarom kwispelen honden eigenlijk als ze blij zijn? Dat hoor je van hondengedragsdeskundige Arvid van Putten.

Iedereen kent het wel, je hebt allerlei leuke kleding op het internet besteld maar het past allemaal niet. Dus je stuurt het terug maar wat gebeurt er dan? Dat legt duurzaam textielexpert Roosmarie Ruigrok aan je uit!

Spoiler alert: Berend Botje, bekend van het gelijknamige liedje, is helemaal geen beer. Maar hoe komt het dan dat zoveel mensen toch denken dat Berend een beer is? Dat heeft te maken met het Mandela-effect. Maar wat is dat precies, en hoe werkt het in ons hoofd? Dat hoor je van Annelies Vredeveld, hoogleraar rechtspsychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Het is een klassieker bij elke pizzeria: de pizza Margherita. Je kent 'm, je hebt 'm 100% een keer gegeten. Maar heb je ooit nagedacht over wie die Margherita van de pizza Margherita precies is? Je hoort het verhaal van deze pizza van culinair historica Manon Henzen.

In veel grachten zie je regelmatig luchtbelletjes omhoog borrelen. Maar waar komen die eigenlijk vandaan? Zijn het vissenscheetjes, of zit er meer achter? We duiken in de wereld onder water. Dat doen we samen met Koen Pelsma, onderzoeker bij Deltares. En we horen van Niels Brevé van Sportvisserij Nederland of vissen ook scheetjes kunnen laten.

Het kan je overkomen bij een emotioneel afscheid, of op het moment voordat je een presentatie moet geven: een brok in je keel. Maar is dat nou echt een brok, of moeten we er meer achter zoeken? Dat hoor je van KNO-arts Jan van der Borden.

Dead Salmon, Nomaad, Ochtendglorie of Fjord. Allemaal stuk voor stuk namen voor verfkleuren. Maar wie bedenkt dit in hemelsnaam? En hoe zit dat eigenlijk bij de namen van bepaalde meubelen? Dat hoor je in deze nieuwe aflevering? 

Het kan wat verwarrend zijn: de maand juni wordt vaak gezien als de Pride-maand. Roze Zaterdag wordt bijvoorbeeld in deze maand gevierd. Maar Pride Amsterdam vindt traditiegetrouw plaats in het eerste weekend van augustus. Hoe zit dat? Dat hoor je van mede-oprichter van Pride Amsterdam, Siep de Haan. Ook hoor je van 3FM-presentator Julien Kooij waarom een Pride in een klein dorp nou net zo belangrijk is.

Geef het maar toe: ook jij kijkt weleens een seksueel getint filmpje. Voor ons is dat dankzij het internet heel makkelijk. Voor dieren ligt dat anders. Kunnen zij opgewonden raken van het zien van seks tussen soorgenoten? Je hoort het van emeritus Artis-bioloog Charlotte Vermeulen, momenteel ook in het theater te zien met het theatercollege 'Seksuele Diversiteit in het Dierenrijk'.

Dagelijks worden er miljarden emoji's verstuurd. En de meest gebruikte? Dat is het hartje. ❤️ Maar als je goed kijkt, lijkt de hartemoji helemaal niet op een anatomisch correct hart. Hoe zit dat? En waar komen emoji's überhaupt vandaan? Dat hoor je van emoji-expert Lilian Stolk.

Slashermovies, fright nights, spookhuizen of duizelingwekkende achtbanen – de een kan er geen genoeg van krijgen, terwijl de ander denkt: hoezo vind jij dit nou leuk? Waarom halen sommige mensen plezier uit enge dingen? Dat hoor je van Wim Strijbosch van de Breda University of Applied Sciences en universitair hoofddocent sociale psychologie aan de Universiteit van Amsterdam, Suzanne Oosterwijk.

Foe yong hai, babi pangang: je haalt het bij je lokale Chinese restaurant. En die restaurants zijn niet meer weg te denken uit het Nederlandse straatbeeld. Maar steeds meer sluiten hun deuren. Hoe komt dat eigenlijk? Dat hoor je van Chi Ling Wu, mede-eigenaar van Café Wu in Amsterdam, en van culinair journalist Joël Broekaert.

Kip, patat en appelmoes. Je kan het bijna op elk kindermenu vinden. Maar waarom is dat nou overal hetzelfde? Dat bespreken we met Michelle van Roost, voedingsdeskundige en oprichter van Kennis en communicatiebureau Voedingsjungle en voedingswetenschapper Jaap Seidell.

Je gebruikt ze om lekker op te zitten, in de club mee te twerken of je traint ze keihard in de sportschool: billen. Maar waarom hebben we die twee kadetten eigenlijk? Het antwoord krijg je van Liesbeth Sterck, primatoloog en hoogleraar gedragsbiologie aan de Universiteit Utrecht, en gedragsbioloog Patrick van Veen.

Het lijkt wel universeel: wil je de aandacht van een kat, dan zeg je "pspspsps". En wil je die kat juist wegjagen, dan roep je "kssst". Maar waarom hebben deze geluiden zo'n effect op een kat? Dat hoor je van Esther Bouma, gediplomeerd gedragstherapeut voor katten en eigenaar van kattengedrag-adviesbureau Katsgewijs.

Het is toch pas echt zomer als de BBQ heeft gebrand? Worstje erop, maiskolfje erbij, misschien wel een mooi visje. Je let even niet op en bam: een verkoolde worst is het resultaat. Maar hoe slecht is die worst eigenlijk voor je lichaam? Je hoort het van MDL-arts Marcel Spanier. Ook hoor je hoe slecht BBQ'en eigenlijk is voor het klimaat van warmte-expert Menno van Kicken van stichting HIER. En je krijgt een BBQ-tip van kok Nick Toet.

De wimper van een zebra, een snotje in de slurf van een olifant of een ijsbeer die nét een beetje scheel kijkt. Normaal gesproken kom je nooit zo dichtbij om dat te zien. Behalve als het dier is opgezet en in een museum staat. Maar hoe krijgen musea dat eigenlijk voor elkaar? Dat hoor je van Pepijn Kamminga, collectiebeheerder bij Naturalis. En curator Angelina Whalley vertelt je hoe het zit bij Body Worlds. 

De nieuwe Supermanfilm is nu twee weken uit en er was nogal wat om te doen. Op het internet en in de kranten klonk het al snel dat Superman te woke zou zijn. Maar waarom zegt men dit? En is dat wel echt zo? Dat leggen popcultuurkenner Rabia Sitabi en mediawetenschapper Dan Hassler Forest aan je uit!

Vorige week overleed in de Amerikaanse staat Arizona een persoon aan de longpest. Die ziekte klinkt als iets uit de Middeleeuwen. Maar zouden we vandaag de dag nog in een pestepidemie verzeild kunnen raken? Joris Roosen van University College Maastricht en viroloog Marc Van Ranst van de KU Leuven geven uitsluitsel.

Je leert het op school: de bloemetjes en de bijtjes. Een bijtje gaat naar het bloemetje, pakt daar wat nectar, en vliegt weer door naar zijn volgende slachtoffer. Maar kan een insect een bloem ook helemaal leegdrinken? Marco Roos, plantenonderzoeker bij Naturalis, legt het je uit.

We dromen, we woelen en sommige van ons praten zelfs in hun slaap. Maar niezen of hoesten we eigenlijk ook als we in dromenland zijn? Dat hoor je van neurowetenschapper dr. Ysbrand van der Werf.