Alicante

Spoiler alert: Berend Botje, bekend van het gelijknamige liedje, is helemaal geen beer. Maar hoe komt het dan dat zoveel mensen toch denken dat Berend een beer is? Dat heeft te maken met het Mandela-effect. Maar wat is dat precies, en hoe werkt het in ons hoofd? Dat hoor je van Annelies Vredeveld, hoogleraar rechtspsychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Het is een klassieker bij elke pizzeria: de pizza Margherita. Je kent 'm, je hebt 'm 100% een keer gegeten. Maar heb je ooit nagedacht over wie die Margherita van de pizza Margherita precies is? Je hoort het verhaal van deze pizza van culinair historica Manon Henzen.

In veel grachten zie je regelmatig luchtbelletjes omhoog borrelen. Maar waar komen die eigenlijk vandaan? Zijn het vissenscheetjes, of zit er meer achter? We duiken in de wereld onder water. Dat doen we samen met Koen Pelsma, onderzoeker bij Deltares. En we horen van Niels Brevé van Sportvisserij Nederland of vissen ook scheetjes kunnen laten.

Het kan je overkomen bij een emotioneel afscheid, of op het moment voordat je een presentatie moet geven: een brok in je keel. Maar is dat nou echt een brok, of moeten we er meer achter zoeken? Dat hoor je van KNO-arts Jan van der Borden.

Dead Salmon, Nomaad, Ochtendglorie of Fjord. Allemaal stuk voor stuk namen voor verfkleuren. Maar wie bedenkt dit in hemelsnaam? En hoe zit dat eigenlijk bij de namen van bepaalde meubelen? Dat hoor je in deze nieuwe aflevering? 

Het kan wat verwarrend zijn: de maand juni wordt vaak gezien als de Pride-maand. Roze Zaterdag wordt bijvoorbeeld in deze maand gevierd. Maar Pride Amsterdam vindt traditiegetrouw plaats in het eerste weekend van augustus. Hoe zit dat? Dat hoor je van mede-oprichter van Pride Amsterdam, Siep de Haan. Ook hoor je van 3FM-presentator Julien Kooij waarom een Pride in een klein dorp nou net zo belangrijk is.

Geef het maar toe: ook jij kijkt weleens een seksueel getint filmpje. Voor ons is dat dankzij het internet heel makkelijk. Voor dieren ligt dat anders. Kunnen zij opgewonden raken van het zien van seks tussen soorgenoten? Je hoort het van emeritus Artis-bioloog Charlotte Vermeulen, momenteel ook in het theater te zien met het theatercollege 'Seksuele Diversiteit in het Dierenrijk'.

Dagelijks worden er miljarden emoji's verstuurd. En de meest gebruikte? Dat is het hartje. ❤️ Maar als je goed kijkt, lijkt de hartemoji helemaal niet op een anatomisch correct hart. Hoe zit dat? En waar komen emoji's überhaupt vandaan? Dat hoor je van emoji-expert Lilian Stolk.

Slashermovies, fright nights, spookhuizen of duizelingwekkende achtbanen – de een kan er geen genoeg van krijgen, terwijl de ander denkt: hoezo vind jij dit nou leuk? Waarom halen sommige mensen plezier uit enge dingen? Dat hoor je van Wim Strijbosch van de Breda University of Applied Sciences en universitair hoofddocent sociale psychologie aan de Universiteit van Amsterdam, Suzanne Oosterwijk.

Foe yong hai, babi pangang: je haalt het bij je lokale Chinese restaurant. En die restaurants zijn niet meer weg te denken uit het Nederlandse straatbeeld. Maar steeds meer sluiten hun deuren. Hoe komt dat eigenlijk? Dat hoor je van Chi Ling Wu, mede-eigenaar van Café Wu in Amsterdam, en van culinair journalist Joël Broekaert.

Kip, patat en appelmoes. Je kan het bijna op elk kindermenu vinden. Maar waarom is dat nou overal hetzelfde? Dat bespreken we met Michelle van Roost, voedingsdeskundige en oprichter van Kennis en communicatiebureau Voedingsjungle en voedingswetenschapper Jaap Seidell.

Je gebruikt ze om lekker op te zitten, in de club mee te twerken of je traint ze keihard in de sportschool: billen. Maar waarom hebben we die twee kadetten eigenlijk? Het antwoord krijg je van Liesbeth Sterck, primatoloog en hoogleraar gedragsbiologie aan de Universiteit Utrecht, en gedragsbioloog Patrick van Veen.

Het lijkt wel universeel: wil je de aandacht van een kat, dan zeg je "pspspsps". En wil je die kat juist wegjagen, dan roep je "kssst". Maar waarom hebben deze geluiden zo'n effect op een kat? Dat hoor je van Esther Bouma, gediplomeerd gedragstherapeut voor katten en eigenaar van kattengedrag-adviesbureau Katsgewijs.

Het is toch pas echt zomer als de BBQ heeft gebrand? Worstje erop, maiskolfje erbij, misschien wel een mooi visje. Je let even niet op en bam: een verkoolde worst is het resultaat. Maar hoe slecht is die worst eigenlijk voor je lichaam? Je hoort het van MDL-arts Marcel Spanier. Ook hoor je hoe slecht BBQ'en eigenlijk is voor het klimaat van warmte-expert Menno van Kicken van stichting HIER. En je krijgt een BBQ-tip van kok Nick Toet.

De wimper van een zebra, een snotje in de slurf van een olifant of een ijsbeer die nét een beetje scheel kijkt. Normaal gesproken kom je nooit zo dichtbij om dat te zien. Behalve als het dier is opgezet en in een museum staat. Maar hoe krijgen musea dat eigenlijk voor elkaar? Dat hoor je van Pepijn Kamminga, collectiebeheerder bij Naturalis. En curator Angelina Whalley vertelt je hoe het zit bij Body Worlds. 

De nieuwe Supermanfilm is nu twee weken uit en er was nogal wat om te doen. Op het internet en in de kranten klonk het al snel dat Superman te woke zou zijn. Maar waarom zegt men dit? En is dat wel echt zo? Dat leggen popcultuurkenner Rabia Sitabi en mediawetenschapper Dan Hassler Forest aan je uit!

Vorige week overleed in de Amerikaanse staat Arizona een persoon aan de longpest. Die ziekte klinkt als iets uit de Middeleeuwen. Maar zouden we vandaag de dag nog in een pestepidemie verzeild kunnen raken? Joris Roosen van University College Maastricht en viroloog Marc Van Ranst van de KU Leuven geven uitsluitsel.

Je leert het op school: de bloemetjes en de bijtjes. Een bijtje gaat naar het bloemetje, pakt daar wat nectar, en vliegt weer door naar zijn volgende slachtoffer. Maar kan een insect een bloem ook helemaal leegdrinken? Marco Roos, plantenonderzoeker bij Naturalis, legt het je uit.

We dromen, we woelen en sommige van ons praten zelfs in hun slaap. Maar niezen of hoesten we eigenlijk ook als we in dromenland zijn? Dat hoor je van neurowetenschapper dr. Ysbrand van der Werf.

Stel: je zet bewust onzin op het internet. Bijvoorbeeld: een kat kan vliegen. Trap ChatGPT daar dan in, en serveert het je die onzin zonder pardon als feit? Oftewel: kun je de waarheid beïnvloeden door het web te bespelen? Je hoort het van hoogleraar Artificial Intelligence Eric Postma van Tilburg University.

Je zit rustig op de bank en opeens hoor je TOK! Je kijkt om en je ziet een vlieg die met man en macht door je raam probeert te vliegen. Ze geven niet snel op maar wat voor een effect heeft die klap nou voor de vlieg? Breken ze een bot? Hersenschade? Dat legt entomoloog Aglaia Bouma aan je uit! En hoe zit het met de vogels? Dat vertelt vogel-expert Albert de Jongh. 

Misschien ben je er wel groot fan van: de noise cancelling functie op je koptelefoon. Maar is dat nou eigenlijk wel zo goed voor je? Dat zochten we samen met prof Laure Jacquemin, audioloog en onderzoeker bij universitair ziekenhuis Antwerpen en Antwerpen Universitair

Er komt soms wel een auto voorbijgereden die zeker harder dan 130 kilometer per uur gaat. Maar waarom kunnen auto's eigenlijk zo kneiter hard? Dat is toch enorm gevaarlijk? We belde met auto-expert Niek Schenk. 

Ze zijn er in allerlei vormen en maten: frietjes. Van een normaal patatje tot een Frans frietje. En in het brede scala aan friet is er ook de ribbelfriet. Waar komt die vandaan? En wat is het nut eigenlijk? Antwoord op deze vragen krijg je van fritoricus Ubel Zuiderveld en snackspert Eke Bosman.

Assepoester, Belle en het Beest, Roodkapje of Hans en Grietje. Iedereen kent deze sprookjes. Maar waar komen deze sprookjes nou eigenlijk vandaan? Dat antwoord krijg je van Arjan Sterken en Theo Meder

Oui, oui, oui! Morgen begint het weer: de Tour de France. Tot en met 27 juli wordt Frankrijk omgetoverd tot hét wielerfestijn van het jaar. En degene die bovenaan het klassement staat, draagt traditiegetrouw de gele trui. Maar waarom is die eigenlijk geel? Dat vertelt oud-wielercommentator Gio Lippens je.

Grote vent, gespierd, een beetje nors kijkend. En… een kale, glimmende kop. Het voelt bijna als het uniform van de gemiddelde bewaker. Vooral die kale kop. Maar waarom zijn zoveel bewakers kaal? En klopt dat beeld eigenlijk wel? Je hoort het van docent beveiliging Marco Mienis en dermatoloog Dr. Bing Thio.

Wij moeten elke zes maanden naar de tandarts, poetsen elke dag 2 maals onze tanden en dan kunnen we alsnog een gaatje hebben! Bijna oneerlijk! Maar hoe zit dat bij dieren? Dat leggen dierenarts Peter en wildlifedierenarts Maaike aan je uit!

Vandaag is het 1 juli en dan vieren we Keti Koti. Een dag waar het slavernijverleden wordt herdacht maar ook een dag ter viering van de afschaffing van de slavernij. Officieel werd de slavernij op 1 juli 1863 afgeschaft maar de tot slaaf gemaakten in Suriname moesten nog 10 jaar doorwerken. Hoe zit dat precies? Dat leggen Urwin Vyent en Gert Oostindië aan je uit!

Zorg-, inboedel- en huisdierenverzekeringen. We kunnen – en moeten – ons voor van alles en nog wat verzekeren. Dat doen we bij een verzekeringsmaatschappij. Maar moet een verzekeringsmaatschappij zichzelf ook verzekeren? Je hoort het van Ewoud Bom, directeur van Achmea Reinsurance.

Op de achterkant van alcoholvrije biertjes staat 18+. Maar hoe zit dat precies? Waarom zijn deze drankjes zonder alcohol niet voor minderjarigen? Dat legt Lieke van Dijk, adviseur gezondheidsbevordering GGD Noord- en Oost-Gelderland aan je uit. 

Woensdag 29 oktober 2025 mogen we weer naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. Maar mogen koning Willem-Alexander, Máxima en hun dochters eigenlijk ook het stemhokje in? Je hoort het van historicus en royaltydeskundige Simone Lamain.

Bij de doop van een schip hoort een fles champagne. Dat weet iedereen. Maar waarom eigenlijk? Hoe komt het dat champagneflessen en scheepsneuzen al eeuwenlang botsen? Het antwoord hoor je van Diederick Wildeman, conservator van Het Scheepvaartmuseum in Amsterdam, en van ontdekkingsschrijver Michiel van Straten.

Je kent het misschien wel... Je steekt je sleutel in het slot en je moet opeens een sprintje trekken om de wc te halen. Waarom moet je dan opeens plassen? Dat leggen Uroloog Melianthe Nicolai en bekkenfysiotherapeut Marianne Biesheuvel aan je uit. 

Het was bloedheet en hopelijk heb je je goed ingesmeerd! Maar kun je nog dat flesje zonnebrand van vorig jaar gebruiken? Dat vroegen we aan chemist Heleen Kibbelaar .

Een heleboel merken, bedrijven en producten worden op dit moment geboycot. Het gevoel van medeplichtigheid aan mensenrechtenschendingen zorgt ervoor dat mensen van bepaalde producten af willen blijven. Maar heeft het nou echt zin als jij dat ene blikje drinken laat staan in het kader van een boycot? We bellen erover met Nicole Hollenberg, zij is voorzitter Stichting DocP die de BDS-campagne voert in Nederland. Ook bespreken we beroemde boycotts uit de gescheidenis met Peter van Dam, hij is hoogleraar Nederlandse geschiedenis aan de UVA. 

We klikken, swipen en streamen onszelf een ongeluk. Onze computers maken overuren – en doen dat blijkbaar op 1-en en 0-en. Maar hoe werkt dat eigenlijk? We duiken in deze computermaterie met wiskundedocent Ruben Ras en onderzoeker bij het Centrum Wiskunde en Informatica, Steven Pemberton.

Als je je boek een hele tijd in de vensterbank laat liggen, is de kans best aanwezig dat de kleuren op de kaft vervagen door het zonlicht. Maar hoe zit dat precies? We bellen erover met Nicole van der Sterren, conserveringsadviseur en papierrestaurator bij de KB (Nationale Bibliotheek) en sterrenkundige Vincent Icke.

Misschien heb je de term manosphere de laatste tijd vaker voorbij zien komen op social media. Door onder andere de serie Adolesence laait er wederom een discussie op rondom ‘manfluencers' zoals Andrew Tate. Maar wat is de Manosphere nou precies? Dat vertelt Djoeke Ardon, Projectleider en onderzoeker bij KIS Movisie, Kennisinstituut voor sociale vraagstukken aan je!

De laatste tijd zijn er enorm veel protesten in Nederland. Maar toch zijn er heel veel Nederlanders die het idee hebben dat protesteren eigenlijk helemaal geen nut heeft. Is dat ook echt zo? Of kan je wel zeker een verschil maken als je ook op het Malieveld gaat staan? Dat legt Jacqueline van Stekelenburg, hoogleraar Sociale verandering en conflict aan de Vrije Universiteit Amsterdam, aan je uit. 

Sommige mensen zeggen dat ze geen enkel richtingsgevoel hebben. Maar is dit echt zo of heb je dat jezelf gewoon aangepraat? En zijn mannen nou echt beter in het vinden van de weg? Dat leggen Ineke van der Ham, professor in Technische Innovaties in de Neuropsychologie en Ornitholoog Jente Ottenburghs aan je uit!

Je kent het misschien wel... Je bent bij een concert en de muziek staat zoooo hard dat je wel gehoorbescherming moet dragen om niet helemaal gek te worden. Maar waarom is dat eigenlijk zo? Dat leggen Erik Jan Dodd van 013 en geluidstechnicus Arjan de Vree aan je uit.