POPULARITY
Ballontelescoop Gusto zal - als het weer het toelaat - één dezer dagen de lucht in gaan vanaf Antarctica. Onderzoeker Jose Silva van SRON vertelde vorige maand al meer over de voorbereidingen. We spreken hem nu weer, in de enorme hangar waar de telescoop staat te wachten op vertrek. Wat is er sinds november allemaal gebeurd? De vorige aflevering vind je hier: Telescoop die aan ballon de lucht in zal gaan is aangekomen op AntarcticaSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Op de grens met Nederland, Duitsland en België, diep onder de grond, willen wetenschappers een telescoop bouwen die 10 km lang is. Of zelfs: een telescoop in de vorm van een driehoek waar elk been 10 km lang is. Ze noemen het de Einstein-telescoop en willen er zwaartekrachtgolven mee zien. Wat dat is en waarom dat interessant is, vertelt Alexander Sevrin aan Koen Fillet. Gastspreker: Alexander Sevrin Presentatie: Koen Fillet Redactie: Helene Vanlathem Eindredactie: Katleen Bracke Montage: Wederik De Backer Deze podcast is mogelijk dankzij de medewerking van KU Leuven, Antwerpen, UGent, UHasselt, VUB en de Jonge Academie en komt tot stand met de steun van Knack, VRT en de Vlaamse overheid.
Na een lange reis met veel tussenstops is ballontelescoop Gusto per vliegtuig aangekomen op Antarctica. We bespreken met onderzoeker Jose Silva van SRON wat de telescoop - met veel Nederlands apparatuur aan boord - precies gaat doen en hoe het gaat met de voorbereidingen. Lees hier meer over de missie: Gusto gearriveerd op AntarcticaSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Ruimtevaart kost klauwen met geld. Maar dat hoeft niet altijd. De Gusto-telescoop-missie kost met zo'n 40 miljoen maar een vijfde van gebruikelijke satelliet-missies die al snel 200-300 miljoen kosten. Met een ballon gemaakt van boterhamzakjes laten wetenschappers deze ballon vanaf het NASA-onderzoekscentrum McMurdo. Engineer Wouter Laauwen, die meewerkte aan de ontwikkeling van Gusto, was al eens op McMurdo en hij vertelt enige sappige details van het verblijf daar. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Kan de maan een tussenstop worden voor het maken van nog verdere ruimtereizen? We bespreken het met sterrenkundige én maankenner Marc Klein Wolt van de Radboud Universiteit Nijmegen, in BNR's Big Five van de race om de ruimte. Luister om 10:00 LIVE naar BNR's Big Five Gasten in BNR's Big Five van de Race om de Ruimte: - Marc Klein Wolt, astronoom en directeur van het Radboud Radio Lab - Marjolijn van Heemstra, schrijver en theatermaker - Marco Langbroek, satellietspotter en docent Space Situational Awareness aan de TU Delft - Philippe Schoonejans, projectmanager bij ESA - Rob van den Berg, ruimtevaartdeskundige bij Sterrenwacht Sonnenborgh See omnystudio.com/listener for privacy information.
Vidéo sponsorisée par Fairness, Multi et TelesCoop
Sven en Johan hebben Michael Bunschoten uitgenodigd (bekend van de Button Bashers Podcast en van De Filmblik) om te praten over de dood. Alle 3 de mannen hebben hun eigen ervaringen en verhalen met en over de dood. En alle 3 de mannen zijn niet...
Hoe ontstaan sterren en sterrenstelsels? Is er buitenaards leven? Dat soort vragen moet een nieuwe telescoop gaan beantwoorden. En nog veel meer: vragen waarvan we het bestaan nog niet afweten. Op de stilste plekken van de wereld is de bouw van de grootste radiotelescoop ooit begonnen: de SKA-telescoop. Duizenden en duizenden antennes in Australië en honderden schotels in Zuid-Afrika gaan dieper het heelal in kijken dan we ooit konden. Nederland speelt een belangrijke rol in het project, vertelt Michiel van Haarlem in podcast de Dag. Hij werkt al tientallen jaren namens Astron mee aan de telescoop en weet dat de techniek van een Nederlandse voorloper heel belangrijk is. Maar deze nieuwe telescoop kan straks veel meer. Reageren? Mail dedag@radio1.nl
Na tientallen jaren voorbereiding is vandaag de officiële bouw van start gegaan van de grootste telescoop ter wereld, tevens de gevoeligste radiotelescoop ooit gemaakt. Een project waar ook Nederland een belangrijke rol bij speelt. In deze audio bespreken we met Roelien Attema-van Waas van ASTRON waar de telescoop naar gaat kijken en welke rol Nederland precies binnen het project heeft. Lees hier meer: Construction of Square Kilometre Array commences.See omnystudio.com/listener for privacy information.
NASA deelt beelden van de James Webb-ruimtetelescoop. Bijvoorbeeld de haarscherpe foto van Jupiter. De nieuwe telescoop moet onder meer zoeken naar planeten waar leven mogelijk is. Maarten en Tom bespreken het project dat 8 miljard euro kost.
De James Webb Space Telescope is een enorm succes, al is ie nog niet eens uit zijn proefperiode. De gigantische kijker zweeft ergens tussen de zon en de aarde en doet de ene spectaculaire waarneming na de andere. We zagen deze week al prachtige foto's van Jupiter, en er is opwinding over het feit dat Webb voor het eerst CO2 op een andere planeet dan de aarde heeft gezien. In Wetenschap vandaag aandacht voor een ander recent wapenfeit van de telescoop. Dankzij een sterrenstelsel dat het licht, door zwaartekracht, afbuigt en vervormt, ontstaat een lens, een zwaartekrachtlens. Deze vergoot objecten erachter tot wel duizend keer. En zo is het de James Webb telescoop gelukt om beelden te maken van de verst waargenomen ster ooit: Earendel genaamd (of WHL 0317-LS, voor de kenners), op 28 miljard lichtjaar van ons verwijderd. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Op de eerste foto's die NASA publiceerde van de ruimtetelescoop James Webb kijken we miljarden jaren terug in de tijd, tot vlak na de oerknal. Een mijlpaal voor de wetenschap, vertelt wetenschapsredacteur Laura Bergshoef: voor het eerst zien we hoe sterrenstelsels ontstonden en worden bestaande theorieën over het heelal bevestigd én ontkracht. Wat betekent dit voor hoe wij denken over het universum?Gast: Laura BergshoefPresentatie: Floor BoonRedactie: Anna KorterinkMontage: Marco RaaphorstLees hier meer over de foto's die James Webb maakte.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
De euro bereikt de pariteit met de dollar. De twee munten zijn nu dus even veel waard en da's voor het eerst in 20 jaar. Twitter trekt dan toch naar de rechtbank tegen Elon Musk, na de afgesprongen deal. De top van het sociale mediabedrijf neemt dus geen genoegen met een schikking. En de James Webb ruimtetelescoop verbaast ons met meer nieuwe, schitterende beelden van het vroege universum. Wat heeft 'ie nog in petto? We praten met een Vlaamse astronoom.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Anton Pannekoek verlaat de astronomie! Hij richt zich op zijn andere carrière: het marxisme. Ed van den Heuvel legt uit dat het Anton Pannekoek-instituut niet bestaan had zonder deze carriere-switch. In het archief van het instituut stuit Chaokang Tai op iets bijzonders. Nathalie Degenaar legt uit over het werken met de grootste telescopen op aarde, en in de ruimte.
De afgelopen drie maanden waren ontzettend spannend voor het technisch team van de James Webb Telescoop. Hoog tijd voor een update. We bespreken met systems engineer Maurice te Plate van ESA hoe het er nu voorstaat, waarom één instrument extra koud moest worden en een ander niet alleen gebruikt gaat worden om de ruimte mee te bestuderen, maar ook is ingezet om de enorme spiegels uit te lijnen. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Het gaat hard met de Einstein Telescoop, een nieuw instrument dat wetenschappers in Nederland willen bouwen. Om precies te zijn: onder de bodem van de Limburgse heuvels. Het kabinet maakte er onlangs vele miljoenen voor vrij, en onderzoekers werken al druk aan een schaalmodel. De echte telescoop krijgt 'armen' van 10 kilometer en wordt een van de sterkste en grootste wetenschappelijkere instrumenten ter wereld. Die armen kunnen zwaartekrachtsgolven voelen; rimpelingen in de ruimte waarvan Albert Einstein ooit het bestaan voorspelde. Volkskrant-sterrenkunde-expert George van Hal nam - met haarnetje en na een stofdouche - al een kijkje in de cleanroom waar de eerste stappen naar die extreem ambitieuze Einstein Telescoop worden gezet. 'Hiermee kun je straks tot vlak na de oerknal luisteren.'Presentatie: Tonie MuddeVaste gast: George van HalMontage: Tom van RooijenEindredactie: Corinne van Duin Wil je op de hoogte blijven van al onze podcasts? Abonneer je dan op onze nieuwsbrief. Elke vrijdag ontvang je alle nieuwe afleveringen van onze podcasts en tips van onze recensiepagina in je mailbox. Daarnaast ben je als eerste op de hoogte van onze nieuwe producties. Abonneren kan via: www.volkskrant.nl/podcastnieuwsbriefSee omnystudio.com/listener for privacy information.
We gaan richting Pluto, Mars, exoplaneten en het begin van het licht in deze aflevering van Space Cowboys, met Inge Loes ten Kate, Erik Laan en Thijs Roes. Het is overigens aflevering 91, niet 92. We hebben het nog eens nageteld ;). Volg Space Cowboys op Twitter via https://twitter.com/spacecowboyspod Volg Inge Loes op https://twitter.com/ingeloes Volg Erik op https://twitter.com/eriklaan Volg Thijs op https://twitter.com/thysroes SHOW NOTES Pieken op Pluto lijken ijsvulkanen te zijn https://www.theguardian.com/science/2022/mar/29/plutos-peaks-are-ice-volcanoes-scientists-conclude Eerste foto van James Webb uitgekomen, de spiegels staan goed afgesteld https://www.nasa.gov/press-release/nasa-s-webb-reaches-alignment-milestone-optics-working-successfully Exomars officieel uitgesteld https://www.esa.int/Newsroom/Press_Releases/ExoMars_suspended Mogelijke uitwijkmanoeuvre van twee satellieten https://twitter.com/esaoperations/status/1506646231900200966 See omnystudio.com/listener for privacy information.
Thijs Roes, Arno Wielders en Herbert Blankesteijn bespreken het laatste ruimtevaartnieuws. Behalve de James Webb-telescoop gaat het onder andere om hernieuwde interesse in zonnecentrales in de ruimte en om (wait for it) de mogelijkheid van een warp-drive. James Webb Telescope Updates https://www.space.com/news/live/james-webb-space-telescope-updates Space based solar power https://indico.esa.int/event/399/overview https://www.youtube.com/playlist?list=PLbyvawxScNbscJ80aDmOPZ-oR0jJ97H8L Warp drive theoretisch uitgedokterd door NASA en DARPA https://www.youtube.com/watch?v=ZZset72bHLI Initiatief om een kaartje te sturen via de ruimte. Geloofwaardig? https://www.clubforfuture.org/missions/ Russische journalist van naam maakt gehakt van ruimtevaartprogramma https://arstechnica.com/science/2021/12/a-state-aligned-russian-newspaper-reviews-the-space-program-and-its-scathing/ Bill Gates gaat zich nu ook met ruimtevaart bemoeien https://arstechnica.com/science/2021/12/rocket-report-spacex-plans-a-falcon-9-flurry-bill-gates-buys-into-rockets/ See omnystudio.com/listener for privacy information.
Dit weekend is het - als het goed is - zover: de James Webb Space Telescoop - het grootste en meest ambitieuze ruimte-observatorium ooit gebouwd gaat de ruimte in. Maar wat gaat hij daar eigenlijk doen? James Webb Systems Engineer Maurice te Plate van ESA vertelt waarom Webb een infraroodtelescoop moest worden, welke instrumenten er aan boord zitten en waar hij precies naar gaat kijken. Meer lezen over de James Webb Telescoop kan onder andere hier: Webb - Seeing farther. See omnystudio.com/listener for privacy information.
Thijs Roes, Arno Wielders en Herbert Blankesteijn bespreken het laatste ruimtevaartnieuws. Behalve de James Webb-telescoop gaat het onder andere om hernieuwde interesse in zonnecentrales in de ruimte en om (wait for it) de mogelijkheid van een warp-drive.
Dit weekend is het - als het goed is - zover: de James Webb Space Telescoop - het grootste en meest ambitieuze ruimte-observatorium ooit gebouwd gaat de ruimte in.
Een onverwacht voorval rond de James Webb-telescoop maakt extra tests nodig. Massaal uitsterven voorkomen door een asteroïde te beschieten. Verder onder andere klimaat-engineering, de kansen voor een klein model shuttle voor NASA en de woede in de ruimtevaartgemeenschap (en ver daarbuiten) om de Russische test van een antisatellietwapen. Besproken door Michel van Baal, Luc van den Abeelen en Thijs Roes.
SterrenStof Extra: De James Webb telescoop. Telefonisch interview met Dave de Vos over de James Webb telescoop die eind 2021 gelanceerd moet worden. In dit interview: - Hoe lang heeft het geduurd om deze ruimte telescoop te bouwen? - Gaat het de Hubble telescoop vervangen? - Wat is het doel van deze infrarode ruimte telescoop? - Gaan we hiermee eindelijk buitenaards leven ontdekken? SterrenStof is een infotainment talkshow over astronomie en ruimtevaart. Voor iedereen. Presentatie en samenstelling: Anco van Hal.
Sommige objecten en gebeurtenissen in het universum zenden geen licht uit of zijn te ver weg om optisch te meten. Gelukkig kunnen we ze dankzij zwaartekrachtsgolven en super sterke instrumenten toch zien. Met een nieuwe telescoop - waarvan het prototype nu in Maastricht wordt gebouwd - lukt dit straks nog vele malen vaker en beter.
SKA wordt de grootste radiotelescoop ter wereld. En er is nu groen licht, de bouw gaat bijna beginnen: na drie decennia van plannen, voorbereiden, en dromen.
De Australische telescoop ASKAP heeft in 1 klap miljoenen nieuwe sterrenstelsels waargenomen. Daardoor is er nu een soort kaart van het zuidelijke deel van de hemel ontstaan. We hebben contact met Dr. Lucas Ellerbroek, sterrenkundige aan de UvA.
In Limburg is de bouw van de test-installatie voor de Einstein-telescoop begonnen. Het prototype van een instrument wat kilometers onder de grond zwaartekrachtgolven moet detecteren. In 2017 kregen de grondleggers van de meetinstrumenten de Nobelprijs voor de Natuurkunde. Gideon Koekoek is theoretisch natuurkundige bij Nikhef en verbonden aan het project.
Exoplaneten bestuderen is nog knap ingewikkeld. Want kijken naar een exoplaneet is een heel zwak stipje licht zien naast een heldere ster. Wetenschapsredacteur Paulien Sewuster sprak een exoplaneet-onderzoeker over hoe je dat probleem oplost.
Wint Zuid-Limburg de race om het prestigieuze ondergrondse miljardenproject? Wordt het ontstaan van het heelal pas echt doorgrond vanuit….. Epen? Deskundigen vertellen over de Einstein Telescope. De – moeizame – proefboringen bij Terziet. En over de grote klapper die de toewijzing van het project voor Zuid-Limburg kan betekenen. In de studio Vikkie Bartholomeus die de lobby en de ontwikkelingen nauwgezet volgt.
Het jaaroverzicht van Wietse en Reinier, vol Appels en Peren We bespreken het afgelopen jaar. Over wat ons interesseert, wat ons is overkomen en wat er verder nog voor interessants te vertellen is. We houden een kleine winterstop, maar we zijn er 16 januari weer. Tot dan! En bye bye 2012! Onderwerpen: Into the spring, What Technology Wants, Wij Zijn Maar Wij Zijn Niet Geschift, Rijbewijs van Wietse, Huwelijken, Lifters naar Oostenrijk, Star Wars Machete, Telescoop avontuur, Breaking Bad, Kantoor dichtbij huis, Freelancen, Information Diet, Sauna, Film van het jaar. Grote dank aan de vrienden van Appels en Peren: Soundcloud voor de bandbreedte, Nozzman voor het coverartwork en Clublime voor de introjingle. Een enkele link uit de aflevering Star Wars Machete volgorde Alle links en informatie over de podcast vind je op appelsenperenshow.nl