De Dag

Krisztian Marton is 35, schrijver, homo en Hongaars. Zijn autobiografische roman werd onlangs uit de handel gehaald vanwege een nieuwe anti-homowet van de regering-Orban. Aan podcast De Dag vertelt hij hoe het is om gay te zijn in Hongarije en waarom hij zich ondanks mogelijke zware repercussies toch uitspreekt en opkomt voor homorechten in zijn land. Juni is pride-maand: op allerlei plekken in de wereld wordt aandacht besteed aan de positie, emancipatie en acceptatie van de regenboog-gemeenschap. De rechten van de LHBTQI-gemeenschap staan op steeds meer plekken onder druk. In Hongarije is dat al langer het geval, maar nieuwe wetten zijn reden tot grote zorg. Nederland leidt daarom in Europa ook nieuw verzet tegen de wetten in Hongarije en een meerderheid van de Tweede Kamer wil dat kabinetsleden naar de Pride in Boedapest gaan op 28 juni. Die wordt waarschijnlijk verboden.  In de podcast hoor je ook de Nederlandse fotograaf Kris Oosting die enkele maanden in Boedapest is neergestreken en wekelijks bij demonstraties tegen de regering-Orban is. En Rémy Bonny is van Forbidden Colours, een ngo die lhbti-rechten onder de aandacht brengt. Hij probeert druk te zetten op de Europese Commissie om met tegenmaatregelen tegen Hongarije te komen.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Sid van der Linden

Van onze Correspondent is een serie van de makers van podcast De Dag. Iedere zaterdag maken we kennis met een van de correspondenten van de NOS, het land waar ze wonen, en de verhalen die wat hen betreft meer aandacht verdienen. Vandaag: Frankrijk-correspondent Frank Renout. Frank woont al meer dan 20 jaar net buiten Parijs. Tussen de vogeltjes vindt hij de rust die nodig is om de hectische nieuwsdagen aan te kunnen in de stad. Want Frankrijk zit niet stil: zeker politiek is het tumultueus de afgelopen tijd. De Franse samenleving is heel erg verdeeld in een driedeling tussen de stad, de voorsteden die banlieues heten en het platteland. De gevolgen daarvan kan Frank scherp analyseren na al die jaren in het land. En de vele gebruiken en cultuurverschillen blijken toch groter dan we denken van een land zo dichtbij huis waar veel Nederlanders vaak komen om vakantie te vieren. De jonge Frank Renout draaide z'n hoofd razendsnel bij het horen van sirenes en wil altijd al overal vooraan staan. Journalist worden was dus een logische stap. Eigenlijk dacht hij als twintiger aan een heel ander werelddeel, maar z'n vrouw spoorde hem in 2004 aan om de stap te wagen en te emigreren naar Frankrijk. Nu vormen ze samen een team om verslag te doen van al die grote nieuwsgebeurtenissen van de afgelopen jaren: aanslagen, de brand in de Notre Dame, vele presidenten, maar ook waarom baguettes nou zo lekker zijn. Maar niet elke week in het leven van een correspondent zit vol joie de vivre: Frank stond dinsdag nog langs de weg met een kapotte auto. De cultuurtip van Frank: De serie Dix pour cent op Netflix. Volgende week: Fleur Launspach, correspondent in het Verenigd Koninkrijk. Heb je vragen voor haar of wil je reageren op deze podcast, mail dan naar dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Rosanne Sies Eindredactie: Rosanne Sies

Begin deze maand sloten zo'n 2500 Nederlanders zich aan bij een initiatief om de hele maand geen social media te gebruiken, onder de noemer 'Mei Social Vrij'. Voor podcast De Dag stuurden enkele deelnemers hun bevindingen door. Zij zijn opvallend positief, maar daaruit moet je niet te snel conclusies trekken, vindt ontwikkelingspsycholoog Loes Pouwels van de Radboud Universiteit. Ze wijst erop dat de mensen die deze maand vrijwillig digitaal hebben gedetoxed wellicht niet de mensen zijn die het meest gebaat zijn bij minder socialmediagebruik, zoals middelbare scholieren. Voor hen zou dit experiment tot veel meer problemen leiden. Daarnaast is ze het eens met andere wetenschappers dat er gewaakt moet worden voor een te negatief beeld van de smartphone. De telefoon kan - ook voor jongeren - een positief effect hebben op de sociale en psychologische ontwikkeling.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek 

Op Hemelvaartsdag 1975 klonken in het Openluchttheater in Lochem in het plat Achterhoeks de woorden "Ik zat laatst te schijten op de plee". Het publiek ging door het dak en de rest is geschiedenis. De band Normaal was geboren en het succes begon daar. De provocerende teksten in eigen streektaal zijn al 50 jaar populair. Vanavond treden ze weer op in Lochem om het jubileum te vieren. Dolf Ruesink haalt herinneringen op in Podcast De Dag. De anhangers, zoals de fans heten, konden zich eindelijk trots voelen over hun dialect en afkomst. Normaal is de trotse stem van de Achterhoek geworden. En een stem voor het platteland. De liefde voor de streektaal deelt voorman Bennie Jolink met de voorman van Rowwen Hèze, Jack Poels. Normaal maakte de weg vrij om in eigen taal te zingen. Want Poels zag bij hen voor het eerst hoe groot je dan kon worden. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Weer een duizelingwekkend omvangrijke misbruikzaak in Frankrijk. Chirurg Joël Le Scouarnec heeft toegegeven dat hij bijna 300 kinderen heeft misbruikt. Vandaag hoorde hij dat hij 20 jaar de gevangenis in moet.   Correspondent Frank Renout volgt de rechtszaak en sprak met familieleden van slachtoffers. Hij vertelt welke impact de zaak heeft op Frankrijk, en welke vragen na de uitspraak nog open staan.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra Redactie: Judith van de Hulsbeek  

Geert Wilders zegt dat hij met zijn partij uit het kabinet stapt als er niet snel méér wordt bereikt met het asielbeleid. Op een door hemzelf georganiseerde persconferentie presenteerde hij een 'tienpuntenplan'. Maar de tien maatregelen die hij voorstelt, zijn volgens deskundigen onhaalbaar, onrealistisch en voor zijn coalitiepartners voor een groot deel onacceptabel.  Op zijn lijstje staan onderwerpen die tijdens de formatieonderhandelingen 'in de ijskast' waren gezet, zegt Arjan Noorlander, politiek verslaggever van Nieuwsuur in deze podcast. Wilders stelt dus maatregelen voor waarvan hij weet dat de andere partijen er niet mee zullen instemmen. En de haalbaarheid is voor hem ook niet belangrijk. Wat probeert Wilders dan wél te bereiken? Wil hij dat de andere partijen de stekker uit het kabinet trekken? Volgens Noorlander is Wilders' poging het coalitieakkoord open te breken nóg geen bom onder het kabinet. Wel zet hij de zaken op scherp. Niet in de laatste plaats zijn eigen geloofwaardigheid. 'Het is ook voor hem spannend om te zien of dit niet in zijn eigen gezicht gaat ontploffen.' Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek

Op de dag dat president Trump werd geïnaugureerd, kondigde hij aan dat er in Amerika vanaf dat moment nog maar twee geslachten bestaan: die van man en vrouw. Nu zet hij dit om in concreet beleid. Er komt een verbod op transgender personen in het Amerikaanse leger. Binnenkort worden waarschijnlijk duizenden van hen ontslagen. Een van hen is kolonel Bree Fram. Al laat ze zich niet zomaar wegsturen, zo vertelt ze in podcast De Dag. "Tot ze me wegsturen, trek ik gewoon elke dag mijn uniform aan". Verslaggever Simone Tukker zocht Fram thuis op en sprak met haar over haar situatie en die van haar trans collega's. Fram vertelt over haar persoonlijke 'coming out' in het leger in 2016, toen het verbod op trans zijn in het leger werd opgeheven, en hoe moeilijk ze het vindt dat de situatie nu weer wordt teruggedraaid. "Het is moeilijk om door te blijven werken, maar mijn collega's rekenen op me." Ze zal niet met de stille trom vertrekken, zegt ze. "Er zijn zoveel stereotypes over transgenders, ik wil laten zien dat we gewoon mensen zijn." Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek

Van onze Correspondent is een serie van de makers van podcast De Dag. Iedere zaterdag maken we kennis met een van de correspondenten van de NOS, het land waar ze wonen, en de verhalen die wat hen betreft meer aandacht verdienen. Vandaag: Vaticaan-correspondent Andrea Vreede. Andrea vertelt in deze podcast hoe zij naar eigen een beetje een vreemde eend in de bijt is in de wereld van het Vaticaan: als ongelovige, als Nederlandse, als vrouw en dan ook nog eens als vrouw die op vrouwen valt. Maar die positie als 'outsider' biedt ook voordelen, zegt ze. Het belemmert haar nooit in haar werk, noch in haar interesse of fascinatie voor de katholieke kerk. Waar komt die toch vandaan? De afgelopen periode - met het ziekbed en de dood van paus Franciscus en daarna het conclaaf en de installatie van de nieuwe paus - is haar niet in de koude kleren gaan zitten. Het was topsport, een achtbaan, en pas nu ze wat meer rust begint te krijgen komt er ook een zekere emotie los.  Andrea woont al ruim dertig jaar in Italië en kent het land door en door. Ze ziet zichzelf niet snel terug gaan. Ze heeft de keuze gemaakt die haar ouders niet konden maken: ze is verhuisd naar een land waar ze zelf heen wilde, en waar ze zich nu ook echt thuis voelt. Al blijft het volgens haar een schok om te ontdekken 'hoe vreselijk Nederlands je bent terwijl je eigenlijk dacht dat je een wereldburger was.' De cultuurtips van Andrea: De film 'C'è ancora domani' en het lied Bella Ciao van Tosca Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek Eindredactie: Rosanne Sies

Fabrikanten en supermarkten strijden hard tegen hard om prijzen af te spreken voor hun producten in de schappen. Heineken en Jumbo kwamen er niet uit en belanden voor de rechter. De supermarkt koopt minder bier in, omdat ze het oneens zijn met de prijs. Volgens Heineken is dat niet volgens afspraak. Het is volgens retailexpert aan de Katholieke Universiteit Leuven Els Breugelmans nog niet eerder gebeurd dat zo'n onderhandeling eindigt voor de rechter. Ze ziet de partijen verharden in hun strijd voor de scherpste supermarktprijzen. Supermarkten verenigen zich in zogenoemde inkoopallianties, samen met andere buitenlandse supers. Daarmee krijgen zij meer macht aan de onderhandeltafels en verharden de onderhandelingen. Hoever dat kan gaan tekende economieverslaggever bij het AD Jurriaan Nolles op. Hij sprak anoniem met betrokkenen en hoorde verhalen van pesterijen, scheldpartijen en mensen die niet meer willen beginnen aan de baan omdat het te heftig is geworden. De vraag is ook: levert het voor de klanten uiteindelijk iets op? Betalen we minder voor de boodschappen? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek & Ulrike Nagel

Buitenlandminister Casper Veldkamp zien we deze week volop. Hij is nu in China om te praten over onder andere de oorlog in Oekraïne en chips. Eerder deze week was hij in Brussel om te lobbyen voor zijn verzoek tot een onderzoek naar Israël. Volgens de minister schendt Israël het internationaal humanitair recht en moet opnieuw bekeken of een handelsverdrag met de EU nog wel in stand kan blijven. Een meerderheid van EU-lidstaten stemde in. En daarmee is Veldkamp verschoven van de stille diplomatie binnenskamers naar krachtige veroordelingen buitenkamers in het beleid rond Israël. Wat is er bij hem gebeurd de afgelopen tijd? In Podcast De Dag analyseert politiek verslaggever Nouschka van der Meijden hoe NSC-minister Veldkamp beweegt in deze coalitie met de PVV. Want vooral de partij van Wilders staat soms haaks op het buitenlandbeleid van de minister. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Ulrike Nagel

Na dagen zoeken zijn Jeffrey van 10 en Emma van 8 gevonden. Ze leven niet meer. De broer en zus werden zaterdag in Beerta, in Groningen, meegenomen door hun vader. Ook zijn lichaam is gevonden. De politie heeft aanwijzingen dat hij zichzelf en zijn kinderen iets aan wilde doen. Beerta is een dorp in Groningen, waar zo'n tweeduizend mensen wonen. Veel van hen kenden de kinderen en hun vader, en voelen zich betrokken. Verslaggever van RTV Noord Goos de Boer vertelt in deze podcast hoe je die betrokkenheid bij de zoektocht terugzag. En Dennis van der Kraats van het Veteranen Search Team neemt ons mee in hoe de zoektocht in z'n werk ging. Reageren? Mail dedag@nos.nl  Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra Redactie: Ulrike Nagel

In de Amerikaanse staat Georgia wordt al drie maanden een hersendode vrouw kunstmatig in leven gehouden, omdat ze zwanger is. Artsen zeggen dat dat moet vanwege de strenge abortuswetten. Hoe hou je een dode in leven om nieuw leven te redden? En is het medisch ethisch verantwoord? In deze podcast vertelt Amerika-deskundige Laila Frank wie Adriana Smith is en hoe de strenge anti-abortuswetten haar en haar familie in deze situatie hebben gebracht. Klinisch ethicus Erwin Kompanje deed promotieonderzoek naar hersendode zwangere vrouwen en werkte veertig jaar lang op de intensive care van het Erasmus MC. Daar zag hij zelf ook enkele van dit soort situaties voorbij komen. Hij vertelt over de medische, morele en ook financiële dilemma's en hoe daar in Nederland over gedacht wordt.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Ulrike Nagel

Komende zaterdag is in onze serie Van onze correspondent Andrea Vreede te gast, Vaticaan-correspondent. Heb je een vraag voor haar? Stuur die dan, liefst in de vorm van een audioberichtje, naar dedag@nos.nl. Wie weet hoor je jezelf dan terug in Van onze correspondent. 

De teleurstelling is groot bij George Simion, de radicaal rechtse presidentskandidaat in Roemenië die gisteravond onverwacht de verkiezingen niet won. Aanvankelijk claimde hij nog de overwinning, en eerder tijdens de campagne sprak hij over mogelijke stembusfraude, maar uiteindelijk legde hij zich toch bij zijn verlies neer.  De presidentsverkiezingen in Roemenië vonden dit weekend onder hoogspanning plaats na een meer dan turbulente aanloop, vanwege mogelijke Russische inmenging. Niemand had verwacht dat de pro-Europese Nicosar Dan er met de winst vandoor zou gaan. In deze podcast vertelt Christiaan Paauwe, correspondent Midden- en Oost Europa, over de enorme opluchting bij aanhangers van Dan. Sommigen droegen de vlag van de Roemeense revolutie bij zich. 'Voor hen voelt dit als een zachte revolutie tegen de opmars van radicale politici in Roemenië.' Net als eerder in Canada en in Duitsland lijkt er in Roemenie in die zin nu sprake van een negatief Trump-effect.  Maar, zegt Christiaan, de samenleving blijft enorm gepolariseerd en er is veel wantrouwen. Wantrouwen dat nu bovendien gevoed wordt door Rusland dat in een reactie de verkiezingsuitslag van een  NAVO-, EU- en Oekraïnegezinde kandidaat in twijfel trekt. De uitslag is "op zijn minst merkwaardig", zegt Kremlin-woordvoerder Peskov. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Sid van der Linden

Van onze Correspondent is een serie van de makers van podcast De Dag. Iedere zaterdag maken we kennis met een van de correspondenten van de NOS, het land waar ze wonen, en de verhalen die wat hen betreft meer aandacht verdienen. Vandaag: Afrika-correspondent Elles van Gelder. Elles, opgegroeid in een klein dorp in Gelderland, vertelt in deze podcast hoe ze al van jongs af aan wist dat ze naar een plek 'ver weg' wilde. Die plek werd Zuid-Afrika, waar ze al ruim 15 jaar woont en van waaruit ze ook al zes jaar voor de NOS de rest van het continent bereist. Ze is een 'rouwdouwer' en werkt altijd door, ook al is het gevaarlijk, of zijn haar persoonlijke omstandigheden zwaar. In 2020 werd ze behandeld voor een agressieve vorm van borstkanker en verscheen ze ook toen haar haar uitviel op de televisie. 'Dat vond ik belangrijk,' zegt ze daarover, al kan ze naar beelden van zichzelf uit die tijd niet goed meer kijken. Elles is op veel 'rotplekken' in Afrika geweest, plekken waar ze getuigenissen optekende van gruwelijkheden, etnisch geweld en genocide. Ze vindt het onbegrijpelijk dat de wereld weg lijkt te kijken van dit soort verhalen en het sterkt haar in haar motivatie om juist naar die plekken toe te blijven gaan.  Werken in Afrika is zeer complex. '70 procent van mijn werk is logistiek.' Om toegang te krijgen tot landen moet je toestemming hebben, maar soms is er geen officiële regering meer en moet je onderhandelen met rebellen om ergens heen te mogen. De cultuurtip van Elles: Kletsrym (rap) uit Kaapstad, in het bijzonder Nooit genoeg van Matt Levai Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek

Het zonlicht schijnt door een raam op het gezicht van de 9-jarige jongen Mahmoud die voor zich uitstaart. Hij mist twee armen en zijn ribben zijn zichtbaar. Het is de winnende World Press Photo van fotograaf Samar Abou Elouf. Haar ogen vertelden door de lens van haar camera één van de vele verhalen die tot ons komen in de oorlog tussen Hamas en Israël. In Podcast de Dag vertelt fotojournalist Ilvy Njiokiktjien wat deze foto zo indrukwekkend maakt. Ze heeft contact met fotografen in Gaza en weet in welke omstandigheden zij hun werk doen. Het wordt steeds moeilijker om te laten zien wat daar gebeurt. Journalisten wordt het werken moeilijk gemaakt en zijn een doelwit voor het Israëlische leger, volgens de Internationale Federatie van Journalisten (IFJ). En toch bereiken de verhalen over bombardementen, honger en verwoesting ons. Correspondent Nasrah Habiballah legt uit wie haar ogen in Gaza zijn en hoe moeilijk het is om een beeld te vormen van het leven in Gaza. Ondanks al die foto's en video's die op ons af komen en zoveel Palestijnse journalisten die proberen te vertellen hoe het eraan toe gaat, blijven er plekken over waar niemand een blik op werpt. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Sid van der Linden

De spanning liep de afgelopen weken op: gaat de Russische president Poetin om tafel met z'n Oekraïense collega Zelensky? Het antwoord kennen we inmiddels: nee. De delegatie die Poetin wel stuurt, laat volgens Ruslandkenner Hubert Smeets zien hoe hij naar de oorlog kijkt: de tactiek is vooral om de onderhandelingen te vertragen. Dat terwijl het een moment zou kunnen zijn geweest waarop wat zou kunnen keren, na een lange lijst aan onderhandelingen sinds het conflict begon tussen Oekraïne en Rusland ruim 10 jaar geleden. De twee zaten één keer eerder met elkaar om tafel in 2019. In Podcast De Dag blikt Smeets terug op die ontmoeting. Zelensky hoopte de verhoudingen met buurland Rusland toen nog te verbeteren. Maar die hoop is met de jaren oorlog vervlogen. Er is onderhandeld in Parijs, in Minsk, in Istanbul en in Riyadh. Met bemiddelaars Frankrijk, Duitsland, Turkije en de VS. Maar na al deze onderhandeltafels zijn beide partijen veranderd volgens Hubert Smeets. Beide kanten zijn meer en meer uit elkaar gedreven. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Na het afscheid van Pieter Omtzigt als NSC-leider gisteren, is het nu de beurt aan zijn opvolger. Nicolien van Vroonhoven neemt het stokje van hem over. Een baan die ze, volgens politiek verslaggever en NSC-watcher Nouschka van der Meijden, laatst nog omschreef als "een totaal uit de hand gelopen hobby".  Anderhalf jaar na de verkiezingen staat NSC op nog maar 1 of 2 zetels in de peilingen. Hoe gaat Van Vroonhoven de partij uit het slop trekken? Gaat het haar lukken om er Nicoliens Sociaal Contract van te maken? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra Redactie: Ulrike Nagel

De Dag verdeelt alvast de twaalf punten van het Eurovisie Songfestival 2025. Wat zijn dit jaar de tops en flops? Het grote lijstjes maken kan beginnen, want vanavond is de eerste halve finale van het Songfestival. Cabaretier Sjamke de Voogd is liefhebber, kenner en ervaren jurylid: ze zat 2 jaar geleden in de Nederlandse jury voor het Songfestival en is sinds twee jaar ook betrokken bij de selectie van de Zwitserse inzending. Voor deze podcast verdeelt zij alvast haar 'douze points' en loodst ze ons langs de tops en flops van deze 69e editie van het Eurovisie Songfestival. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Sid van der Linden

Hoe persoonlijk zijn de zakelijke banden van Trump met Saudi-Arabië? En wat willen de Saudi's van de Amerikanen? Net als tijdens zijn eerste termijn als president gaat de eerste buitenlandse reis van Donald Trump ook nu naar Saudi-Arabië. Hij hoopt daar 1000 miljard dollar aan investeringen op te halen voor Amerika. Amerikaanse bedrijven gaan profiteren, zegt hij, maar Trump en zijn familie zélf waarschijnlijk ook. In deze podcast schetst Victor Pak, Amerika-deskundige van EW-magazine, hoe de persoonlijke band van Trump met Saudi-Arabië eruit ziet en welke financiële belangen er spelen. Die band dateert al van vóór zijn eerste presidentschap, maar vooral sinds hij politiek actief is is er vanuit Saudi-Arabië veel geld gevloeid naar de bedrijven van Trump en zijn familie. En die investeringen gaan door tot op de dag van vandaag. Arabist Leo Kwarten vertelt over het Saudische perspectief. Die zakendeals zijn ook voor Saudi-Arabië belangrijk, zegt hij, maar veel belangrijker vindt dat land een aantal geopolitieke kwesties en stabiliteit in de regio. Dit bezoek is ook belangrijk voor de gesprekken over het beëindigen van de oorlog in Gaza, de normalisering van de Saudische banden met Israël. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg 

Van onze correspondent is een serie van de makers van podcast De Dag. Iedere zaterdag maken we kennis met een van de correspondenten van de NOS, het land waar ze wonen, en de verhalen die wat hen betreft meer aandacht verdienen. Vandaag: Charlotte Waaijers, correspondent voor Duitsland, Oostenrijk, Slowakije, Tsjechië, en Zwitserland.  Charlotte vertelt in deze podcast over haar stap van economie-verslaggever in Hilversum naar correspondent op een van de meest gewilde plekken onder correspondenten: bureau Berlijn. Ze heeft een persoonlijke band met Duitsland en dat helpt haar om verhalen te vinden en begrijpen die illustreren hoe dit land - de politiek en de onderstromen in de maatschappij - een periode van grote en fundamentele veranderingen beleeft. Vaak wordt gedacht dat Nederlanders en Duitsers erg op elkaar lijken, zegt ze, maar er zijn grote verschillen.  Verder geeft ze ook antwoord op prangende vragen als: hebben Duitsers nou wel of niet humor? En: weet Charlotte waar haar fietssleutel ligt?  De cultuurtip van Charlotte: alle films met Sandra Hüller, in het bijzonder: Toni Erdmann en The zone of interest Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Eindredactie: Rosanne Sies

Voor het eerst komt de leider van de katholieke kerk uit de VS. Robert Prevost is geboren in Chicago en is sinds gisteravond de nieuwe paus. De nieuwe bisschop van Rome noemt zichzelf Leo XIV. En in die naam zit zijn boodschap verscholen: de vorige paus met de naam Leo was een sociale paus die zich inzette voor de armen en naastenliefde. Door zijn naam kiest de nieuwe paus voor tegengeluid. Want juist dat sociale gezicht klinkt nu niet door vanuit het Witte Huis. De nieuwe paus doet theologe Laetitia van der Lans denken aan Mariann Bude. De bisschop die recht voor de ogen van Trump zijn beleid bekritiseerde. De Amerikaanse president zette haar weg, maar dat zal Trump niet durven bij de paus. In dat opzicht kan Leo XIV op gelijke hoogte met de president in gesprek gaan, volgens van der Lans, om een verbindend geluid te laten horen. In de VS wordt vol blijdschap gereageerd op het nieuws dat de 267e paus uit hun land komt. En vol verrassing. Ook Amerikanen zien het contrast tussen de woorden van de Amerikaanse president Trump en die van de nieuwe paus. Er circuleren volgens verslaggever Simone Tukker ook berichten van Robert Prevost eerder vol kritiek op het migratiebeleid van Trump. Maar dat geeft in de VS ook hoop, vertelt Tukker in Podcast De Dag. Het is een kans om een ander geluid te laten horen vanuit Amerika. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Ulrike Nagel

99 jaar oud en als cadeau nog een film uitbrengen. David Attenborough doet het vandaag. Zijn nieuwe film Ocean is vanaf nu te zien in de bioscopen. Bijna een eeuwlang reisde Attenborough de wereld over om kijkers van over de hele wereld de schoonheid van de planeet te laten zien. Maar door de jaren heen kreeg de rol van de mens op die planeet een steeds groter aandeel in zijn natuurdocumentaires. In deze nieuwe film Ocean zegt Attenborough dat hij na bijna 100 jaar reizen tot het inzicht is gekomen dat juist het water de belangrijkste plek op aarde is. Want de oceanen kunnen ons helpen om klimaatverandering tegen te gaan. Wat maakt zo'n film van juist hem over oceanen los? Zeebioloog bij Naturalis Katja Peijnenburg heeft hoop dat het een impact gaat hebben op de bescherming van de oceanen. De stem van treinenprogramma Rail Away Bob van der Houven sprak in de jaren '90 de Nederlandse versie van Attenborough's natuurseries in. Hij kroop dus in de huid van David Attenborough zelf: wat is het geheim van zijn vertellingen? Volgens van der Houven is hij de grootste omdat hij zo dichtbij de kijker komt. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Sid van der Linden

Komende zaterdag is in onze serie Van onze correspondent Charlotte Waaijers te gast, correspondent in Duitsland. Heb je een vraag voor haar? Stuur die dan, liefst in de vorm van een audioberichtje, naar dedag@nos.nl. Wie weet hoor je jezelf dan terug in Van onze correspondent. 

"De proporties lijken in Israël volledig zoekgeraakt." Het zijn de woorden van minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken. Hij vindt dat Israël met de voortdurende humanitaire blokkade van Gaza de mensenrechten en democratische principes niet meer respecteert. Deze week kwam Israël met een nieuw militair plan voor de Gazastrook, met de naam 'Gideons strijdwagens'. Ministers hebben het over het permanent bezetten van de Gazastrook, en het verplaatsen van Palestijnen. Journalist en oud-correspondent Inez Polak vertelt wat dit nieuwste plan inhoudt. En hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam André Nollkaemper bespreekt hoe het zich verhoudt tot het internationaal recht.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra Redactie: Ivo Talsma

Sch(Merz), kopt het Duitse Bild na een dramatisch verlopen stemming vanochtend in de Bondsdag - een samenvoeging van schmerz (pijn) en Merz. Want totaal onverwacht heeft Friedrich Merz, die vandaag als nieuwe bondskanselier van Duitsland zou beginnen, bij een eerste stemming geen meerderheid gekregen. Dit betekent, zegt correspondent Charlotte Waaijers in podcast De Dag, een ernstige politieke beschadiging nog vóór hij van start kon als Bondskanselier. Hij lijdt hoe dan ook politiek pijn door de gang van zaken vandaag. Wat is er aan de hand en wat betekent deze historische stemming voor de monsterklus waar Merz eigenlijk zo snel mogelijk mee aan de slag wil? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek

Wie beelden van de bevrijding oproept denkt aan grote mensenmassa's met vlaggetjes in de hand, colonnes met legervoertuigen en soldaten door de straten en vooral grote blijdschap verlost te zijn van bezetter Nazi-Duitsland. Maar in die meidagen van 1945 gebeurde er veel meer dan dat. De blik op dat deel van de bevrijding is in de afgelopen 80 jaar flink uitgebreid. In Podcast De Dag historicus Tijmen Dokter over de andere kant van de bevrijding. Aan de hand van drie ooggetuigen vertelt hij hoe bijvoorbeeld Joden werden opgevangen na de verschrikkingen die ze meemaakten in de concentratiekampen. Tot in de jaren '60 was er geen oog voor hun leed. Nu komen de verhalen van collaborateurs steeds vaker naar boven, door het openstellen van archieven en mensen die in hun eigen familiegeschiedenis duiken. Dat noemt Dokter goed: ook het perspectief van hen is belangrijk om te vertellen voor de hele maatschappij. Reageren: mail naar dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Podcast De Dag presenteert als weekendbijlage op zaterdag de serie Van onze correspondent. Iedere week maken we kennis met een van de correspondenten van de NOS, met het land waar ze wonen en de verhalen die wat hen betreft meer aandacht verdienen. Verder: persoonlijke ontboezemingen, cultuurtips en luisteraarsvragen.  Vandaag: correspondent Latijns Amerika Nina Jurna Wil je reageren of heb je een vraag aan onze correspondenten, mail dan naar: dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Rosanne Sies en Lisanne van Sadelhoff

Het helpt tegen eenzaamheid, we bewegen er meer door, het verlaagt stress, zorgt voor wat meer koelte in tijden van klimaatverandering en uiteindelijk leven we er zelfs langer door. Bomen en groen om ons heen doen ons goed blijkt uit onderzoeken. En toch lukt het maar niet om meer groen aan te leggen. De cijfers dalen en daar bedacht de Nederlandse groenexpert Cecil Konijnendijk een simpele formule op, die inmiddels van Arnhem tot aan Australië wordt overgenomen. "Ik heb 30 boeken geschreven, maar met één social media post heb ik meer impact gehad dan met al die boeken bij elkaar", lacht Konijnendijk. Hij noemt het bizar dat deze formule zo aanslaat, maar "het was allemaal te vaag". Er is zoveel meer bekend geworden over de waarde van groen "en deze formule zorgt voor discussie en actie", aldus Konijnendijk. Tweederde van de Nederlandse gemeentes hebben de leidraad overgenomen en projectontwikkelaars hebben veel interesse. Alleen op het resultaat is het nog even wachten, want voor bomen volgroeid zijn duurt even. Podcast De Dag verruilt het grote wereldnieuws een week voor goed nieuws. Want het nieuws is, zeker in deze tijd, vol ellende, onheil en somberte. En daarom verlaten we deze meivakantie de studio en trekken het land in voor vijf opbeurende lichtpuntjes. Reageren? Mail naar dedag@nos.nl. Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek & Rosanne Sies

Door heel het land verdwijnen de buurtsupers, supermarkten in kleine dorpen. Ze kunnen de concurrentie met de grote ketens en bezorgservices niet meer aan. Toch zwemmen sommige dorpen tegen de stroom, tegen de trend, in. Zoals het Gelderse dorp Megchelen, met haar duizend inwoners. Daar houdt niet één eigenaar, maar het hele dorp de buurtsuper draaiende. Peter Jager is voorzitter van de stichting die de buurtsuper runt: "In de tijd dat onze buurtsuper verdween in Megchelen, zeiden we: dat kan niet. We moeten hier gewoon een winkel hebben en toen hebben daarvoor gezorgd." Inmiddels is het de trots van het dorp en werken tientallen dorpsbewoners af en toe vrijwillig in de winkel. Podcast De Dag verruilt het grote wereldnieuws een week voor goed nieuws. Want het nieuws is, zeker in deze tijd, vol ellende, onheil en somberte. En daarom verlaten we deze meivakantie de studio en trekken het land in voor vijf opbeurende lichtpuntjes. Reageren? Mail naar dedag@nos.nl. Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Een stalen martelwerktuig, daar lijkt de eendenbek - het instrument waarmee vaginaal onderzoek wordt gedaan - nog het meest op. Twee industrieel ontwerpers uit Delft bedachten een geupdate versie van ervan. Een vrouwvriendelijker ontwerp, dat de toch al niet zo plezierige ervaring ietwat moet verbeteren. In podcast De Dag een interview met een van de twee ontwerpers, Tamara Hoveling, en een gesprek met Jeanine Roeters van Lennep, internist en initiatiefnemer van het vrouwencentrum in het Erasmus MC in Rotterdam. Volgens haar is het hoog tijd dat er wat verandert ide zorg voor vrouwen. Nu is de zorg nog vooral ingericht op mannen, vertelt ze. Behandelingen en medicijnen worden veelal alleen getest op mannen of mannelijke proefdieren, terwijl een vrouwelijk lichaam bij ziekte vaak anders reageert dan een mannelijk lichaam. Met verkeerde diagnoses en uitgestelde behandelingen tot gevolg. Als er al aan vrouwen wordt gedacht, gaat het over borstkanker of gynaecologie. "Dat noemen we de bikinivisie. Er moet veel breder worden gekeken. Neem bijvoorbeeld darmkanker, dat wordt bij vrouwen soms later ontdekt, omdat artsen vrouwen naar huis sturen als ze denken dat bloed bij de ontlasting van de menstruatie komt." Maar de vrouwenzorg heeft momentum, zegt Roeters van Lennep. Zij voelt zich niet langer roepende in de woestijn en ziet dat er ook in het wetenschappelijk onderzoek steeds meer aandacht is voor de vrouw. Podcast De Dag verruilt het grote wereldnieuws een week voor goed nieuws. Want het nieuws is, zeker in deze tijd, vol ellende, onheil en somberte. En daarom verlaten we deze meivakantie de studio en trekken het land in voor vijf opbeurende lichtpuntjes. Reageren? Mail naar dedag@nos.nl Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Rapper Ricardo McDougal, onder meer bekend als Rico van hiphopformatie Opgezwolle, helpt jongeren met problemen. Ruim tien jaar geleden richtte hij de Fakkelteit op: een plek waar jongeren twee keer per week terecht kunnen om onder zijn begeleiding teksten en beats te maken. Het is een plek waar jongeren hun problemen kunnen bespreken en als input gebruiken voor hun muziek. Want, zo weet Rico uit eigen ervaring, rappen helpt. In deze aflevering van de podcast vertelt hij over zijn eigen worsteling met verslaving en hoe muziek maken daarbij helpt. "Muziek laat je nooit alleen, het laat je nooit in de steek. Zelfs in de diepste dalen kon ik nog wel schrijven." Podcast De Dag verruilt het grote wereldnieuws een week voor goed nieuws. Want het nieuws is, zeker in deze tijd, vol ellende, onheil en somberte. En daarom verlaten we deze meivakantie de studio en trekken het land in voor vijf opbeurende lichtpuntjes.  Reageren? Mail naar dedag@nos.nl. Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Steeds meer mensen zijn burgerhulpverlener. Ze schieten te hulp als mensen een hartstilstand krijgen om te reanimeren. Dat is hard nodig, omdat de aanrijtijden van ambulances oplopen. Door die vrijwilligers is de kans dat je een hartstilstand overleeft de afgelopen jaren toegenomen. Podcast De Dag verruilt het grote wereldnieuws een week voor goed nieuws. Want het nieuws is, zeker in deze tijd, vol ellende, onheil en somberte. En daarom verlaten we deze meivakantie de studio en trekken het land in voor 5 opbeurende lichtpuntjes. Met vandaag: het leven redden van een vreemde. Reageren? Mail naar dedag@nos.nl Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Tijdens het Podcast Event in TivoliVredenburg op 23 maart namen we LIVE een podcast op met twee van de meest ervaren oud-correspondenten van de NOS: Marieke de Vries en Sander van Hoorn. Ze vertellen over hun ervaringen in de verschillende gebieden waar zij werkten, hoe zij grote nieuwsmomenten beleefden, ze geven hun analyse over de veranderende wereldorde, vertellen vermakelijke en soms indringende anekdotes en beantwoorden vragen uit het publiek.  Wil je reageren of heb je een vraag aan onze correspondenten, mail dan naar: dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Rosanne Sies 

Allerlei details komen naar buiten over het bestand dat de Amerikaanse president Trump probeert uit te onderhandelen tussen Oekraïne en Rusland. Hij wil de oorlog in de eerste 100 dagen van zijn termijn beëindigen en de klok tikt hard door, want dan zou er een deal moeten liggen voor 29 april. In Podcast De Dag een analyse van wat er nu op tafel ligt. En dat is summier, weet Oekraïnedeskundige aan Instituut Clingendael Bob Deen. De afspraken die er nu liggen passen op één A4'tje: het zijn alleen de grote lijnen. Volgens Deen roepen zelfs die teksten al vragen op. En dus is er nog heel wat onderhandeling nodig over de details. En dat kost tijd. De vraag is of Oekraïne en Rusland die tijd krijgen van de VS. Reageren? Mail naar dedag@nos.nl Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Voor de Sint Pieter in Vaticaanstad staan lange rijen. Veel mensen willen afscheid nemen van de overleden paus Franciscus. Zo veel, dat de basiliek vannacht open bleef. Terwijl de wereld nog afscheid neemt, wordt al druk gespeculeerd over zijn opvolger. En wordt al druk gelobbyd bij de 133 kardinalen die straks bij elkaar gaan zitten om de nieuwe paus te kiezen. Vaticaancorrespondent Andrea Vreede vertelt hoe dat in z'n werk gaat, in een tijd dat kardinalen gewoon online te vinden en te bereiken zijn. En bisschop van Rotterdam Hans van den Hende onthult of hij een favoriete kandidaat heeft.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra Redactie: Sid van der Linden en Ulrike Nagel

Mark is tien jaar en hij heeft long covid. Al drie jaar is hij ziek: aan het Jeugdjournaal vertelt hij dat hij niet meer hele dagen naar school kan, en dat lang buitenspelen met z'n vrienden of naar judo gaan, niet meer lukt. Mark heeft daarmee natuurlijk enorme pech, maar toch heeft hij ook een beetje geluk. Want hij is ingeloot om behandeld te worden in een van de drie long-COVID centra voor kinderen. Sinds begin dit jaar kunnen daar zo'n 150 kinderen terecht. In deze podcast bespreken we met NOS-gezondheidsspecialist Sander Zurhake hoe het, vijf jaar na de eerste coronabesmettingen, staat met de behandeling van long covid, en met het onderzoek.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra Redactie: Judith van de Hulsbeek 

Twintig jaar geleden werd de eerste video op Youtube geupload. Sindsdien is er voor 60.000 jaar aan non-stop videomateriaal bijgekomen. De eerste video van 19 seconde is inmiddels 353 miljoen keer bekeken, maar video's zijn professioneler geworden en makers verdienen er inmiddels hun brood mee. Bo Beljaars is al vijftien jaar actief op Youtube met haar kanaal Bokado. In de eerste jaren trok ze enkele duizenden kijkers, maar dat veranderde toen ze een kanaal over gamen begon. Dat leverde honderdduizenden abonnees en miljoenen kijkers op. Waarom besloot ze onlangs dan toch om Youtube te verlaten? Socialmedia-deskundige Joey Scheufler legt uit waarom Youtube wel lukte wat andere video-plaforms twintig jaar geleden niet is gelukt: hét videoplatform op internet worden. Welke rol speelde de overname door Google daarin? En wat is er nodig om dat succes ook de komende twintig jaar vol te houden? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Anouk Kantelberg

Gisteren was hij nog aan het werk, vandaag is hij niet meer. Paus Franciscus is vanochtend rond half acht overleden. In deze extra podcast reflecteert Vaticaankenner Stijn Fens op het leven en werk van deze paus, op wat hij nalaat, op wat paus Franciscus voor hem persoonlijk betekende en waarin hij hem ook teleurstelde, en op hoe het nu verder gaat. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie, redactie en montage: Elisabeth Steinz

Herhaling: de eerste 25 jaar van dit millennium zitten erop en om dat moment te markeren kiezen in de podcast deze week vijf prominente Nederlanders vijf voor hen betekenisvolle momenten uit die de geschiedenisboeken in moeten. Vijf keer vijf. In deze aflevering Erwin van der Zande over een kwarteeuw tech. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek en Marco Geijtenbeek

Herhaling: de eerste 25 jaar van dit millennium zitten erop en om dat moment te markeren kiezen in de podcast deze week vijf prominente Nederlanders vijf voor hen betekenisvolle momenten uit die de geschiedenisboeken in moeten. Vijf keer vijf. In deze aflevering Sunny Bergman over een kwarteeuw protest. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek en Marco Geijtenbeek

Herhaling: de eerste 25 jaar van dit millennium zitten erop en om dat moment te markeren kiezen in de podcast deze week vijf prominente Nederlanders vijf voor hen betekenisvolle momenten uit die de geschiedenisboeken in moeten. Vijf keer vijf. In deze aflevering Rob Trip over een kwarteeuw nieuws. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek en Marco Geijtenbeek

Herhaling: de eerste 25 jaar van dit millennium zitten erop en om dat moment te markeren kiezen in de podcast deze week vijf prominente Nederlanders vijf voor hen betekenisvolle momenten uit die de geschiedenisboeken in moeten. Vijf keer vijf. In deze aflevering Geert Mak over een kwarteeuw Europa. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Herhaling: de eerste 25 jaar van dit millennium zitten erop en om dat moment te markeren kiezen in de podcast deze week vijf prominente Nederlanders vijf voor hen betekenisvolle momenten uit die de geschiedenisboeken in moeten. Vijf keer vijf. In deze aflevering Sef over een kwarteeuw muziek. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek