De Dag

Bereid je voor op een El Niño: de kans dat het weerfenomeen na een paar jaar afwezigheid dit jaar weer opduikt is groot. De aarde warmt dan tijdelijk extra op, met flinke regenval en hevige droogtes tot gevolg. En de piek ligt rond de kerst, vandaar de naam El Niño. Het betekent klein kindje, verwijzend naar het kerstkind. Peter Siegmund is meteoroloog bij het KNMI en vertelt dat deze extra warmte bovenop de al warmer wordende wereld door klimaatverandering komt. Hij schetst de werking, de gevolgen en de wetenschappelijke basis achter El Niño in een tijd waarin wetenschap onder druk staat. Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl (mailto:dedag@radio1.nl).

Twee onervaren zangers op een draaiende schijf voor een volle zaal én miljoenen tv-kijkers een kwetsbaar lied laten zingen; dat lijkt vragen om problemen. Zeker na twee eerdere vals gezongen optredens en daardoor oplopende zenuwen. Maar Mia en Dion hebben hard gewerkt, de toonhoogte van hun lied is aangepast en zelf zeggen ze dat ze er vertrouwen in hebben dat ze vanavond de finale van het Eurovisie Songfestival kunnen halen. Als het in het ergste geval toch mis gaat, dan past dat eigenlijk ook wel in een Eurovisie-traditie, zegt Eurovisie-fanaat en journalist Lammert de Bruin in podcast De Dag. Niet gehaalde tonen en kromme tenen horen er een beetje bij. Hij loopt optredens uit het verleden langs, uit binnen- en buitenland, die turbulent verliepen of tot tumult leidden. Om maar te zeggen: hoe erg is het nou helemaal als het fout gaat? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Na de pracht, de praal, de protesten ook, de iconische foto's, de grappige 'memes', de talloze analyses op radio, tv en in de kranten, de duizenden 'street parties' met bijna evenzovele 'coronation quiches' (uitgeroepen tot nationale feest-eten), na de kroningsconcerten én na vandaag nog voor het hele land een vrije dag, blijft over: een nieuw gekroonde koning en koningin van Groot-Brittannië. Koning Charles heeft er lang op moeten wachten, en dat er ooit een Koningin Camilla zou zijn, is lang voor onmogelijk gehouden. In deze podcast blikt correspondent Fleur Launspach terug op een - hoe je het ook wendt of keert - historisch weekend. En ze vraagt zich ook af: hoe verbind je de historie - die volgens critici middeleeuws aandoet - met de toekomst? Wat kunnen we, met andere woorden, van het nieuwe koningspaar verwachten? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Deze hele meivakantieweek geen normale afleveringen van de Dag. Maandag zijn we er weer. Voor nu geven we nog één keer ruimte aan de speciale vijfdelige serie die correspondent Mitra Nazar in Turkije maakte. Dit jaar beloofde al een krankzinnig jaar te worden voor het land, de Turkse republiek bestaat 100 jaar en er zijn verkiezingen op 14 mei. Maar begin februari veranderde alles na de verwoestende aardbeving; één van de grootste in honderd jaar. Bijna 50.000 mensen komen om. In de serie Erdogan: de naschok trekt Mitra het land vol rouw, angst en onzekerheid door en vraagt zich af: wat betekent dit voor Erdogan in de verkiezingen. Dit is aflevering 5: Erdogans eindspel?

Deze hele meivakantieweek geen normale afleveringen van de Dag. We geven ruimte aan een speciale vijfdelige serie die correspondent Mitra Nazar in Turkije maakte. Dit jaar beloofde al een krankzinnig jaar te worden voor het land, de Turkse republiek bestaat 100 jaar en er zijn verkiezingen op 14 mei. Maar begin februari veranderde alles na de verwoestende aardbeving; één van de grootste in honderd jaar. Bijna 50.000 mensen komen om. In de serie Erdogan: de naschok trekt Mitra het land vol rouw, angst en onzekerheid door en vraagt zich af: wat betekent dit voor Erdogan in de verkiezingen. Dit is aflevering 4: Atatürk, Erdogan's grootste rivaal?

Deze hele meivakantieweek geen normale afleveringen van de Dag. We geven ruimte aan een speciale vijfdelige serie die correspondent Mitra Nazar in Turkije maakte. Dit jaar beloofde al een krankzinnig jaar te worden voor het land, de Turkse republiek bestaat 100 jaar en er zijn verkiezingen op 14 mei. Maar begin februari veranderde alles na de verwoestende aardbeving; één van de grootste in honderd jaar. Bijna 50.000 mensen komen om. In de serie Erdogan: de naschok trekt Mitra het land vol rouw, angst en onzekerheid door en vraagt zich af: wat betekent dit voor Erdogan in de verkiezingen. Dit is aflevering 3: van hervormer tot autocraat.

Deze hele meivakantieweek geen normale afleveringen van de Dag. We geven ruimte aan een speciale vijfdelige serie die correspondent Mitra Nazar in Turkije maakte. Dit jaar beloofde al een krankzinnig jaar te worden voor het land, de Turkse republiek bestaat 100 jaar en er zijn verkiezingen op 14 mei. Maar begin februari veranderde alles na de verwoestende aardbeving; één van de grootste in honderd jaar. Bijna 50.000 mensen komen om. In de serie Erdogan: de naschok trekt Mitra het land vol rouw, angst en onzekerheid door en vraagt zich af: wat betekent dit voor Erdogan in de verkiezingen. Dit is aflevering 2: hoe Erdogan aan de macht kwam.

Deze hele meivakantieweek geen normale afleveringen van de Dag. We geven ruimte aan een speciale vijfdelige serie die correspondent Mitra Nazar in Turkije maakte. Dit jaar beloofde al een krankzinnig jaar te worden voor het land, de Turkse republiek bestaat 100 jaar en er zijn verkiezingen op 14 mei. Maar begin februari veranderde alles na de verwoestende aardbeving; één van de grootste in honderd jaar. Bijna 50.000 mensen komen om. In de serie Erdogan: de naschok trekt Mitra het land vol rouw, angst en onzekerheid door en vraagt zich af: wat betekent dit voor Erdogan in de verkiezingen. Dit is aflevering 1: waar is de staat?

Oorlog laat diepe sporen na, die generatie op generatie nog voelbaar zijn. In aanloop naar 4 en 5 mei komen komende week weer vele verhalen naar boven, met "leven met oorlog" als thema dit herdenkingsjaar. Hoe ga je om met het oorlogsverleden van je vader? Of opa? En hoe is dat als dat oorlogsverleden 'fout' is. Peter Kistemaker en Jeroen Otten vertellen erover in podcast de Dag. Hun vader en opa waren allebei lid van de Waffen-SS. Ze streden aan Duitse kant. Onder andere hun verhalen zijn opgetekend in het boek "Vader zat bij de SS", van Rick Blom. In deze aflevering hoor je de oorlogshistorie uit hun families en hoe die verhalen doorwerkten in hun eigen levens, als zoon en kleinzoon. Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl.

Koning Willem-Alexander zit 10 jaar op de troon, komende zondag. Koningsdag vandaag heeft dus een tinnen tintje: het is een jubileum. Meningen genoeg over hoe hij het deed de afgelopen jaren. En die meningen vormen we door wat we van de Koning zien. De Koninklijk Huis verslaggevers spelen daar een belangrijke rol in. Wat is er in die jaren, na het koningschap van zijn moeder Beatrix, veranderd in de relatie tussen het koningshuis en de pers?  De Koning probeerde de banden met de pers jaren geleden aan te halen, vertelt oud-Koninklijk-Huis-verslaggever Marieke de Vries in podcast de Dag. Zij is nu correspondent in Amerika. Het was een breuk met hoe haar ervaringen met Koningin Beatrix waren. Toch is de vraag of we nu meer zien en horen, zegt Koninklijk-Huis-verslaggever Jozephine Trehy. Door social media lijkt er meer openheid, maar tegelijkertijd is de controle over welk beeld van de Oranjes naar buiten komt groter dan ooit. Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl.

"Het is legitiem dat mensen vragen stellen over mijn leeftijd. Het enige wat ik kan zeggen is: let maar op!", aldus Joe Biden van 80. De president doet opnieuw een gooi naar het Witte Huis. Biden heeft zich officieel verkiesbaar gesteld voor de verkiezingen van 2024 in een flitsend campagnefilmpje. En daarmee kan de oudste president van Amerika z'n eigen record verbreken: dat van de oudste president van Amerika. Het roept de vraag op: was er niemand anders? Amerikadeskundige Victor Vlam legt in podcast de Dag uit hoe de democraten eigenlijk alleen maar bij Biden uit kunnen komen. En in het andere kamp, de Republikeinen, lijkt het erop dat het Trump wordt. Grote kans dus dat de presidentsverkiezing van 2024 een herhaling wordt van 2020. Wat zegt dat over de Amerikaanse politiek? Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl.

Honderden diplomaten en hun gezinnen en expats zijn de afgelopen dagen geëvacueerd uit Sudan. In deze podcast het persoonlijke vluchtverhaal van Cees Hack. Afgelopen zondag heeft hij hals over kop het land verlaten. Ondertussen willen ook Sudanezen weg uit de hoofdstad Khartoem. Zij vluchten naar de buurlanden. In Zuid-Sudan werkt Peter van der Auweraert voor de VN. Hij houdt zich bezig met de opvang daar.

Er komt een nieuwe stroomkabel tussen Nederland, windparken op zee en het Verenigd Koninkrijk. Een nieuwe stap in de energiecentrale die de Noordzee heet. Vandaag praten Noordzeelanden op een top over verdergaande samenwerking om afscheid te nemen van fossiel en wind van de Noordzee te omarmen. Razendsnel verrijst de ene windmolen na de ander. De windturbines zijn de spil in de Nederlandse energietransitie: al over 7 jaar moet driekwart van de stroom van de Noordzee komen. Volgens de voorzitter van de branchevereniging van Windenergiebedrijven NWEA, Jan Vos, loopt Nederland voorop. Hij vertelt in podcast de Dag hoe dat komt en reageert ook op de zorgen over de veiligheid van de infrastructuur op zee na de verhalen over Russische spionage. En wat verandert er voor ons als consument als de stroom uit het stopcontact niet meer uit een gascentrale komt, maar van zo'n windmolen op zee? Dat vertelt hoogleraar Energie-economie aan de Rijksuniversiteit Groningen Machiel Mulder. Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl.

De nieuwe Schiphol-baas Ruud Sondag heeft er alle vertrouwen in dat de luchthaven de verwachte drukte deze meivakantie aankan. Dat zal blijken, maar hoe dan ook zal het al snel beter gaan dan vorig jaar, toen in het eerste weekend van de meivakantie een ongekende chaos ontstond. Er volgde een veelbewogen jaar voor Schiphol, waarbij oud-topman Dick Benschop het veld moest ruimen en zijn opvolger werd aangetrokken om puin te ruimen. Ruud Sondag is in alles anders dan Dick Benschop, vertelt NH-luchtvaartverslaggever Doron Sajet in deze podcast: in voorkomen, in leiderschapsstijl en vooral in visie. Krimp, het weren van private jets, geen nachtvluchten meer - de één noemt Sondags aanpak verfrissend, de ander het werk van een cowboy, want veel tijd voor overleg en ruggespraak neemt hij niet.  Wie is Ruud Sondag, wat wil hij met Schiphol, en wat merken de medewerkers op de luchthaven daar nu al van?  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Fox News en stemcomputerfabrikant Dominion schikten op het laatste moment in een lasterzaak die Dominion had aangespannen. En daar is een bedrag van honderden miljoenen dollars mee gemoeid. Dominion klaagde de best bekeken kabel nieuwszender van Amerika aan omdat ze maar verhalen bleven uitzenden over stemfraude na de presidentsverkiezingen van 2020, terwijl daar geen bewijs voor is. Amerikakenner Raymond Mens schreef een boek over de mediaoorlog die het land verscheurt: Nieuws als Wapen. Hij gaat in podcast de Dag alle details van de zaak af. Daaruit ontstaat een beeld van een zender die zich schikt naar de wens van de kijker en de wens van Donald Trump. Wat blijft er dan over van onafhankelijke verslaggeving voor de Amerikanen die naar de tv kijken? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De EU en Nederland presenteren allerlei plannen waardoor we schoner moeten gaan autorijden. Aan de pomp ga je meer betalen, duurdere prijzen in de catalogus als je een benzine of dieselauto wil kopen en uiteindelijk moeten auto's op fossiele brandstoffen uit de showroom verdwijnen. Zo hopen ze dat er meer gas komt op de transitie naar elektrische auto's. En zeg je elektrisch, dan zeg je China. Allerlei nieuwe merken proberen het in Europa te gaan maken, zoals BYD, Nio of MG. In de stad Shanghai worden nu de nieuwste wagens getoond op de autoshow.  Er zijn nog verschillen met een Duitse of Franse bolide, maar de Chinese stekkerauto is in de afgelopen jaren voor sommige merken een geduchte concurrent geworden, vertelt AutoWeek-journalist Roy Kleijwegt in podcast de Dag. Europese autofabrikanten blijven achter bij het tempo van de Chinezen. En in deze tijd waarin de afhankelijkheid van China onderwerp van gesprek is, is het binnenrijden van de Chinese wagens in het Nederlandse wagenpark niet zonder risico volgens industrieel ecoloog aan de Universiteit Leiden René Kleijn. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Pantservoertuigen in de straten, tienduizenden manschappen, gevechtsvliegtuigen die bombardementen uitvoeren. Het is oorlog in Sudan en miljoenen burgers kunnen geen kant op. Sudan is een land zo groot en zo complex, zegt correspondent Koert Lindijer in deze podcast, dat besturen er altijd moeilijk is geweest. Hij kent Sudan goed en schetst de historische context van het huidige conflict, dat volgens hem een giftige erfenis is van oud-dictator Omar al-Bashir. Het Internationaal Strafhof in Den Haag wil Bashir berechten voor genocide in de regio Darfur en het zijn zijn strijdmakkers van weleer, die nu in gevecht zijn. En om het nog extra complex te maken: zij worden geholpen door de Russische Wagner-groep. Die ingewikkelde belangenstrijd zal burgers een zorg wezen, vertelt Afrika-correspondent Elles van Gelder, want zij zitten totaal onvoorbereid thuis en vrezen voor hun leven. Elles laat telefoongesprekken horen met Sudanese burgers, die radeloos en murw geslagen zijn. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Haatreacties uit rechts-extremistische hoek, we zagen ze dit weekend bij een demonstratie tegen een voorleesmiddag van dragqueens en vorige week waren er ook fysieke aanvallen op de LHBTI-gemeenschap. Ook haat richting andere groepen neemt toe. Vandaag blijkt uit onderzoek van NOS Stories dat het bereik van extreemrechtse groepen onder jongeren steeds groter wordt en ook de AIVD waarschuwt in een nieuw rapport voor extremisme dat zich in Nederland wijder verbreidt. Dat is niet voor het eerst. Al een paar jaar dringt het besef door dat dit een urgent probleem is. Redacteur Joost Schellevis van NOS Stories deed onderzoek in tientallen rechts-extremistische online kanalen en vertelt in deze podcast hoe jongeren vaak via grappige plaatjes en 'memes' in die kanalen terechtkomen en wat ze daar dan te zien en horen krijgen. Jongeren die er gevoelig voor zijn belanden al snel in een fuik, zegt hij, en twee van hen doen - anoniem - hun verhaal.  Terrorisme-expert Jelle van Buuren doet aan de Universiteit Leiden onderzoek naar de aanpak van radicalisering. Hij maakt zich er zorgen over dat rechts-extreem gedachtengoed steeds meer 'mainstream' wordt en vertelt hoe je dit het beste tegen kunt gaan. Het begint, zegt hij, met praten. Niet in de media, maar thuis aan tafel of op school.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Een doorbraak gisteravond, na een nachtmerrie-week voor de Amerikaanse inlichtingendiensten: een 21-jarige man die op een legerbasis werkte is opgepakt op verdenking van het publiceren van staatsgeheimen over de oorlog in Oekraïne. Afgelopen week kwamen er iedere dag onthullingen uit de gelekte Pentagon-papieren, variërend van Westerse troepen die in Oekraïne op de grond actief zouden zijn (onder wie naar verluid ook een Nederlander), tot berichten over munitie die opraakt en details over het Oekraïense voorjaarsoffensief. In deze podcast zet oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruif op een rij wat we nu weten over het Pentagon-lek. Hij heeft de documenten tot in detail uitgeplozen en vindt veel van wat hij leest ongeloofwaardig. Is dit lek wel zo onbedoeld als het lijkt? Reageren? Mail dedag@radio1.nl Oproep: Op 14 mei maakt het team van De Dag op het NPO Podcast Event in TivoliVredenburg in Utrecht voor één keer een LIVE aflevering van podcast De Dag. Wil je daar bij zijn? Tickets zijn te koop via podcastevent.npo.nl. 

De Amerikaanse president Joe Biden bezoekt Noord-Ierland en Ierland om stil te staan bij het 25-jarig jubileum van het Goede Vrijdagakkoord. Daarmee kwam er vrede na een bloedige gewelddadige strijd, de Troubles. Rond het bezoek van Biden is gewaarschuwd voor nieuw geweld. Geweld is nooit ver weg in Noord-Ierland, weet correspondent Arjen van der Horst. Hij zag het land de afgelopen 20 jaar veranderen, maar weet maar al te goed hoe klein de vonkjes hoeven te zijn voor geweld weer opkomt. De waarschuwingen voor de New IRA van de laatste tijd zijn daar een voorbeeld van. Hij vertelt in podcast de Dag hoe Noord-Ieren daar zelf naar kijken, 25 jaar na de handtekeningen onder dat akkoord. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Van homofobe spreekkoren tot klappen voor de deur van een homokroeg. Volgens belangenorganisatie COC is er een opleving van anti-homogeweld. Hatelijke woorden leiden steeds vaker tot daden. Het COC roept na de reeks incidenten van afgelopen weekend op om zaterdag de regenboogvlag te hijsen. De tendens van nu doet Looi van Kessel denken aan de jaren '70. Hij is docent gender- en seksualiteitsstudies aan de Universiteit Leiden. In die jaren kwam de anti-homo-lobby sterk op in de VS en die werd uiteindelijk succesvol weggedrukt. In podcast de Dag vertelt van Kessel hoe activisme een antwoord zou kunnen zijn op de anti homo geluiden nu. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Net terug van een staatsbezoek in China, is de Franse president Macon doorgereisd naar Nederland voor het volgende staatsbezoek. Hij kan hier rekenen op een warm welkom, want de banden tussen Frankrijk en Nederland zijn de laatste jaren sterk verbeterd. Dat heeft deels met de persoonlijke band tussen Macron en premier Rutte te maken, maar er speelt meer, vertelt Frankrijk-correspondent Frank Renout in deze podcast. Macron profileert zich als 'monsieur Europe' met een duidelijke visie over de toekomst van de EU en vindt daarin in Nederland een medestander, vooral als gevolg van de geopolitieke verschuivingen van de afgelopen jaren. Frankrijk en Nederland houden zich in feite noodgedwongen aan elkaar vast, zegt Frank. Rutte en Macron zijn daarnaast ook gelijkgestemden die in eigen land met vergelijkbare problemen, onvrede en protesten te maken hebben. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Het is misschien wel de vrolijkste meezinger aller tijden: het eindlied van Monty Python's Life of Brian - de film waarin de onbekende jood Brian, door een misverstand wordt aangezien voor de Messias en eindigt aan het kruis. Hij probeert er daar samen met de andere gekruisigden maar het positieve van in te zien en zingt 'always look at the bright side of life.' De film is een persiflage op het leven en de kruisiging van Jezus, het paasverhaal waar deze dagen bij stilgestaan wordt. En juist dit weekend keert The life of Brian voor even terug in de bioscoop, in het VK en ook in Nederland. In deze podcast brengen cabaretier Ronald Snijders en filmkenner Dan Hassler-Forest een ode aan The Life of Brian en ook aan het overige werk van Monty Python, dat volgens hen door het sterk anti-autoritaire en absurde karakter relevant en het bekijken waard blijft. Of de humor met de ogen van nu nog houdbaar is? Deze twee liefhebbers vinden van wel, en leggen aan de hand van hun favoriete fragmenten uit waarom. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Het kabinet Rutte IV is er nog na het debat van gisteren, constateerde premier Rutte nuchter. Maar wat is er van over na het urenlange debat? Het CDA wil heronderhandelen over de stikstofplannen. En tegelijkertijd gaat het kabinet de stikstofplannen versnellen. En die twee dingen samen kon de oppositie in de Tweede Kamer niet rijmen. 59 Kamerleden steunden een motie van wantrouwen, 76 niet. Volgens Janka Stoker koopt premier Rutte tijd. Stoker is hoogleraar Leiderschap aan de Rijksuniversiteit Groningen. We spraken haar ook in podcast de Dag na dat beruchte 1 april debat over functie elders voor Pieter Omtzigt. Wat is er sindsdien veranderd voor premier Rutte? En wat kan hij nog doen om het onbestuurbare weer bestuurbaar te maken? Of is Rutte IV dat station al voorbij?  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De Oekraïense president Zelensky bezoekt z'n Poolse collega Duda. Voor het eerst maakt hij een diplomatieke reis over de grens samen met z'n vrouw. Het is een duidelijk signaal naar buurland Polen. Zelensky bedankt hen voor de steun. Polen is één van de belangrijkste bondgenoten van Oekraïne in de oorlog. Beide landen kennen de dreiging vanuit het oosten en zien het westen nu meebewegen. Polen wordt na jaren van neerkijken en negeren nu gerespecteerd, stelt cultuurhistoricus aan de Erasmus Universiteit Iwona Gusc in podcast de Dag. Wat betekent dat voor de toekomst van Europa? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Na het crisisoverleg van vorige week en het volgens velen onbegrijpelijke coalitieakkoord van vrijdagavond, wacht het kabinet Rutte-IV een loodzwaar debat. Een debat dat - zo is vanmiddag op het allerlaatste moment bekend gemaakt -  uitgesteld is tot morgen, omdat premier Rutte iets verkeerds heeft gegeten. Maar de regeringspartijen zullen dan morgen een compromis moeten verdedigen dat onhoudbaar lijkt. Ze spraken af dat ze voorlopig doorgaan met regeren, maar dat het CDA waarschijnlijk tegen de zomer wil heronderhandelen over stikstofdoelen, waar D66 juist niet aan wil tornen. Een uitgestelde kabinetscrisis, wordt het al genoemd, of de val van het kabinet in slow motion. In deze podcast een poging van NOS-verslaggevers Ewoud Kieviet en Thomas Spekschoor om zowel dit broze coalitie-akkoord als het Landbouwakkoord uit te leggen. Want het CDA heeft gezegd op dát akkoord te wachten, voordat de partij het regeerakkoord openbreekt. Maar, vertelt Thomas Spekschoor, veel boeren wachten nu juist op wat er in Den Haag gebeurt en zo lijkt er een situatie te ontstaan waarin iedereen op de ander wacht en de spanningen alleen maar verder oplopen. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Arrestatie, politiefoto en vingerafdrukken; voormalig president Donald Trump moet er allemaal aan geloven als hij zich morgen meldt bij de rechtbank in New York. Een historisch moment, want het is voor het eerst dat een oud-president vervolgd wordt voor een misdrijf. En het is ook een ultiem pr-moment voor een man die weet dat er niet zoiets bestaat als slechte publiciteit. 'Any publicity' is tenslotte 'good publicity'. In deze podcast schetst Amerika-deskundige Victor Vlam hoe Trumps vervolging, en ook de reeks andere gerechtelijke onderzoeken die naar hem lopen, de oud-president kunnen helpen. Even leek Trump binnen zijn eigen partij uit de gratie, vertelt Vlam, maar afgelopen weekend zag je de rijen zich toch weer rondom hem sluiten en in de peilingen is hij alweer de populairste Republikeinse presidentskandidaat voor 2024. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Nederland gaat als eerste land van de internationale coalitie bekend maken waar en wanneer er bombardementen zijn uitgevoerd tijdens de oorlog tegen IS in Irak en Syrië. Zo kan er beter uitgezocht worden hoeveel onschuldige doden daarbij zijn gevallen. Dat gebeurt, nu voor de derde keer boven water is gekomen dat er bij Nederlandse luchtaanvallen burgerdoden zijn gevallen. En dit is opnieuw een onthulling die er zonder het werk van journalisten nooit was gekomen. Waarom zoekt het ministerie van Defensie dat zelf niet uit? In deze podcast hoor je twee van de onderzoeksjournalisten die aan dit dossier werkten: Ben Meindertsma en Zainab Hammoud van NOS en Nieuwsuur. Zainab reisde naar Irak en ging van deur tot deur op zoek naar informatie. Ben verdiepte zich in de vraag hoe het eigenlijk kan dat we zo weinig weten over de gevolgen van de Westerse militaire inzet in Irak en Syrië. We kennen het succesverhaal, namelijk dat IS werd verslagen, maar wat was de keerzijde van deze luchtoorlog? En waarom horen we daar zo weinig over? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Een glimmend podium, galakleding en beeldjes die worden uitgereikt. Vanavond worden de BAFTA Games Awards voor de 19e keer verdeeld. Het zijn de meest prestigieuze prijzen onder computerspellen en heeft alles weg van die andere BAFTA's over film. De prijzen worden niet voor niets de Oscars van de games genoemd. René Glas, gamewetenschapper aan de Universiteit Utrecht, gaat in podcast de Dag door de lange lijst genomineerden om te zien waar de game-industrie nu staat. Van grote fantasiewerelden tot simpele kaartspellen. En van soloprojecten tot producties waar honderden mensen aan werken. De BAFTA's laten volgens René zien hoe divers de game-wereld is. Reageren? Mail dedag@radio1.nl. En meer informatie over het NPO Luister Podcast hier (https://podcastevent.npo.nl/programma/de-dag-live-nos)

Vijf en een half jaar geleden moest ie nog wennen aan z'n nieuwe stad, maar inmiddels hoort Ahmed Marcouch bij Arnhem. Z'n eerste termijn als burgemeester zit er al bijna op en vanavond wordt hij, naar alle waarschijnlijkheid, opnieuw voor 6 jaar benoemd voor het hoogste ambt van de stad aan de Rijn. Wat heeft Marcouch betekend voor Arnhem? Dat vertelt journalist voor Omroep Gelderland Huibert Veth in podcast de Dag. De stad doet er iets meer toe volgens hem.  Ooit kwam Ahmed Marcouch als ongeschoold jongetje van 10 vanuit Marokko naar Nederland. Hij werkte zichzelf op van agent, tot kamerlid, tot nu alom geliefde burgemeester van Arnhem. Zijn doorzettingsvermogen kenmerkt Marcouch, volgens oud politica voor de PvdA in Amsterdam Fatima Elatik. Ze wordt gezien als politieke moeder van Marcouch.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Hoe moet het kabinet verder na de verkiezingsoverwinning van BBB? Moet het coalitieakkoord worden opengebroken en de stikstofplannen op de schop? Vanavond overlegt de top van het kabinet daarover in het Torentje. De kiezer heeft een signaal gegeven en doorgaan alsof er niets is gebeurd kan niet, zo luidt het. En dus wordt er opnieuw gekeken óf en wát er mogelijk is op het gebied van het stikstofbeleid. Maar kan dat beleid wel anders, of lopen we dan tegen Europese regels aan? In deze podcast een lesje Europese stikstofregels van Eurocommissaris Frans Timmermans, met wie Europa-correspondent Ardy Stemerding sprak. Timmermans wil daarover ook in gesprek gaan met Caroline van der Plas van de BBB, die zegt dat de regels uit Brussel niet altijd even duidelijk zijn en op sommige vlakken ruimte bieden. Hoe hard de Europese afspraken zijn en welke juridische ruimte er nog voor interpretatie is, vertelt Esther Wijnen. Zij is advocaat op het gebied van milieu- en natuurbeschermingsrecht. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Na de val van de Zwitserse bank Credit Suisse en de gedwongen overname door UBS, zijn de zorgen in de Europese bankensector niet voorbij. Gespannen wordt er naar de effectenbeurzen gekeken en critici vrezen dat met de samenvoeging van Credit Suisse en UBS een monster wordt gecreëerd: namelijk 1 van de grootste systeembanken van Europa die straks niet alleen too 'big to fail' is, maar ook 'too big to save'. De man op wiens schouders deze precaire operatie rust is de Nederlandse voormalig ING-topman Ralph Hamers. Hij vertrok naar Zwitserland na witwas-affaires en ophef over zijn salaris bij ING en hij wordt als eerste ex-topman van een Nederlandse bank mogelijk strafrechtelijk vervolgd. Een zaak die hem nu als UBS-baas in de problemen kan brengen. Is hij wel geschikt om het vertrouwen in het Zwitserse (en daarmee ook breder: het Europese) bankwezen te herstellen? In deze podcast vertelt Jeroen van Wensen, financieel journalist bij Elsevier Weekblad, over de opmerkelijke wendingen in de carrière van Ralph Hamers. Hoe kwam een man die ooit door een satirisch programma werd uitgeroepen tot 'lul van de week' op deze cruciale positie terecht en hoe kwetsbaar maakt zijn verleden hem in zijn nieuwe rol? Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Hij had zich, met vijf zieke en twee geblesseerde spelers, zijn rentree als bondscoach van het Nederlands elftal waarschijnlijk anders voorgesteld, maar Ronald Koeman is terug en kip-kerrie-drama's of niet: vanavond speelt zijn ploeg de eerste EK-kwalificatiewedstrijd. Koeman stond van 2018 tot 2020 ook al eens aan het roer van Oranje, maar verliet toen het schip om trainer te worden bij FC Barcelona. Dat was een droom die hij niet wilde laten lopen. het eindigde in een nachtmerrie. Maar nu is hij dus weer terug bij het Nederlands elftal, samen met zijn broer Erwin als assistent trainer. Hebben de broertjes Koeman, die in 1988 samen het EK wonnen, het in zich om dat kunstje ook als trainers te herhalen? In deze podcast hoor je daarover NOS-voetbalcommentator Arman Avsaroglu en Hans Nijland, oud-directeur van FC Groningen en goede bekende van de broers Koeman. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Voor de negende keer in een paar maanden tijd gaan Fransen massaal de straat op tegen de pensioenplannen van de regering. In die plannen gaat de pensioenleeftijd 2 jaar omhoog. President Macron probeerde het volk gister weer achter zich te krijgen door te vragen om een inspanning voor de toekomst van het land. Maar een groot deel van het Franse volk ziet die toekomst anders voor zich. Wat doet de Fransen zo'n pijn in de pensioenplannen? De in Nederland geboren Patricia Chagnon vertelt erover in podcast de Dag. Ze is nu Française en politicus voor de partij Rassemblement National. En Frankrijkkenner Niek Pas, van de Universiteit van Amsterdam, ziet het beetje steun dat Macron nog had afbrokkelen. De manier waarop de pensioenplannen zijn doorgevoerd zorgt voor een stapeling aan boosheid. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De tegenstellingen binnen de coalitie tekenen zich dezer dagen duidelijk uit. Waar het CDA een crisisberaad inlaste na de verkiezingszege van BBB, blijft het bij D66 rustig. De zichtbare moeite die CDA'ers met de gemaakte stikstofafspraken hebben is niet te bespeuren bij D66'ers. Zij staan vierkant achter de plannen.  Politiek verslaggever Lars Geerts vertelt in podcast de Dag dat D66 de kat uit de boom kijkt. Ze benadrukken dat de coalitie afspraken heeft gemaakt. Maar kunnen ze dat volhouden? En hoeveel pijn staat de partij mogelijk nog te wachten? Meer weten over de positie van het CDA? Luister de aflevering van gisteren hier (https://www.nporadio1.nl/nieuws/podcast/2d8b4dda-d108-4f8e-83de-dc6bd0697357/podcast-de-dag-c-day-bij-het-cda-alweer) terug.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Naar buiten toe wil het CDA er geen misverstand over laten bestaan: Wopke Hoekstra blijft partijleider, ook na opnieuw dramatisch verlopen verkiezingen. Toch is het vandaag C-day: crisisdag bij het CDA. De zoveelste, want de neergang van de partij is al dertig jaar gaande en die gaat gepaard met een reeks aan crisismomenten, zegt politicoloog en hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen Gerrit Voerman in deze podcast.  Voerman schetst hoe (en waarom) de partij zich van crisis naar crisis sleept en zichzelf telkens weer die vraag moet stellen: hoe nu verder? Politiek verslaggever van de NOS Roel Bolsius verwacht niet dat het antwoord op die vraag na de crisisdag van vandaag zal komen. De partij lijkt in een existentiële crisis te verkeren en zelf ook niet goed te weten hoe zich uit de spagaat tussen Den Haag en provinciale achterban te manoeuvreren.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Het was een monsterklus: om alle nieuwe wetenschappelijke kennis over klimaatverandering en de stand van het klimaat samenvatten in een min of meer handzaam rapport. En ook alle landen van de VN zover krijgen om de inhoud woord voor woord goed te keuren. Dat is gelukt en daarmee is het zesde voorlopige eindrapport van het VN-klimaatbureau IPCC een feit. In deze podcast vertelt NOS klimaat-redacteur Heleen Ekker over het belang van dit rapport, dat als feitelijke basis geldt voor toekomstige klimaatafspraken. Met dit rapport wordt eventueel gekissebis door beleidsmakers over klimaatfeiten in te toekomst tegengegaan, vertelt ze.  Het rapport komt op een moment dat in Den Haag, na de verkiezingsoverwinning van BBB, het klimaatbeleid juist onder hoogspanning staat. Politiek verslaggever Ewoud Kieviet zet uiteen hoe de BoerBurgerBeweging aankijkt tegen het huidige klimaatbeleid en ingrijpende klimaatmaatregelen om doelstellingen te halen.  Regaeren? Mail dedag@radio1.nl

De financiële markten sluiten een buitengewoon onrustige week af, waarin meer dan eens het woord 'bankencrisis' viel. Nadat vorige week vrijdag de Amerikaanse Sillicon Valley Bank omviel, kwam deze week de Zwitserse systeembank Credit Suisse zwaar in de problemen en werden ook de koersen van andere banken mee naar beneden getrokken. Vandaag is het nieuws dat de Amerikaanse First Republic Bank met 30 miljard euro noodsteun overeind wordt gehouden. De vraag is: welke dominostenen volgen er? In podcast De Dag zet econoom Charan van Krevel van de Radboud Universiteit op een rij wat er aan de hand is en wat de risico's zijn op een nieuwe bankencrisis. Er is veel geleerd van de crisis van 2008, zegt hij, maar met name in Amerika zie je ook dat er aan middelgrote banken in de loop van de tijd minder eisen zijn gesteld en dat een deel van die banken nu in de problemen komt. Maatregelen worden door de autoriteiten en centrale banken kordaat en ruimhartig genomen, maar is het genoeg?  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De BoerBurgerBeweging van Caroline van der Plas is de grote winnaar van de provinciale verkiezingen. De partij lijkt de grootste in bijna alle provincies en wordt daarmee ook één van de grootste fracties in de Eerste Kamer. De BBB wint fors en de coalitie levert in. Ongeloof en crisisberaad is het gevolg. Wat betekent dit voor het kabinet en de stikstofplannen? Politiek verslaggever van Nieuwsuur Arjan Noorlander vertelt in podcast de Dag dat het kabinet klem zit tussen links en rechts. En met zoveel stemmen is het ook aan BBB om mee te besturen. Wat verwachten de kiezers van de piepjonge partij? NRC-verslaggever Karel Smouter zegt dat de hoop is dat BBB zichzelf blijft. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De BBC ligt onder vuur. Voetbalpresentator Gary Lineker werd geschorst vanwege kritiek op het asielbeleid van de regering, maar mag komend weekend weer terug op tv. Daarmee is de rel rond hem nog niet voorbij. Waarom werd ie nou eigenlijk geschorst? Was er invloed vanuit de politiek? Of reageert de BBC krampachtig? Het zijn vragen waar Lieven Buysse antwoord op zoekt. Hij is hoogleraar Engelse taalkunde aan de Universiteit Leuven en kenner van 'all things British'. Sinds de oprichting in 1822 is Auntie Beebs, zoals de BBC genoemd wordt, wel wat gewend. Maar Buysse vertelt in podcast de Dag dat de beïnvloeding en vooral de reactie van de Britse publieke omroep in al die jaren veranderd is. De schade van de rel rond Gary Lineker is dan ook nog niet voorbij. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Hoe is het om als vrouw op de redactie van Studio Sport te werken? Er is veel over gesproken de afgelopen dagen, binnen de NOS en in de media, naar aanleiding van bijna honderd meldingen van ongewenst en grensoverschrijdend gedrag op de sportredactie. Marijke van der Groef werkt al jaren op die redactie en is bovendien voorzitter van de NOS-ondernemingsraad, die opkomt voor de belangen van medewerkers. In podcast De Dag vertelt ze hoe zij als vrouw de werksfeer bij NOS Sport ervaart en ervaren heeft, welke verhalen zij wel en niet herkent en of ze als OR-voorzitter zelf niet meer had kunnen doen om voor collega's op te komen. Reageren? Mail dedag@radio1.nl

TikTok wordt verbannen van steeds meer telefoons van overheidsmedewerkers in verschillende landen. Na de VS, Canada en medewerkers van de Europese Commissie mogen ook ambtenaren in België niet meer TikTokken. Inlichtingendiensten zijn bang dat data van gebruikers door het Chinese bedrijf achter de app doorgespeeld worden aan de Chinese overheid. Ook in Nederland is een Kamermeerderheid voor een verbod op telefoons van ambtenaren. Staatssecretaris Van Huffelen wacht hierover een advies van de AIVD af.  De roep om TikTok te verbieden is er al sinds 2019, vertelt NOS techredacteur Nando Kasteleijn in podcast De Dag. Maar de vraag is wel hoe gegrond de zorgen zijn. Welke aanwijzingen zijn er dat TikTok een veiligheidsrisico oplevert? En wat doet TikTok bijvoorbeeld anders dan Facebook, dat zelfs na een groot dataschandaal niet verboden werd?  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

De Oscars worden dit weekend uitgereikt en de film Everything Everywhere All At Once, van een Aziatische maker en met een grotendeels Aziatische cast, is genomineerd in maar liefst 11 categorieën, waaronder die van beste film. Daarnaast zijn dit jaar bij de Oscars een recordaantal Aziatische acteurs genomineerd voor een prijs. Hoe komt het dat Aziatische acteurs en films nu meer gezien lijken te worden?  Van Squid Game tot Parasite en van Crazy Rich Asians tot Turning Red. Aziatische film- en televisiemakers lijken eindelijk voet aan de grond te hebben gekregen in Hollywood. Het heeft te maken met meer aandacht voor diversiteit, maar het is vooral ook de culminatie van een lange en soms moeizame geschiedenis van de Aziatische filmindustrie, zegt filmproducent Jia Zhao in podcast De Dag. Die geschiedenis is volgens haar doorspekt van stereotype casting en een Westerse kijk op wat de Aziatische cultuur is. Dat verandert nu allemaal, met een grote diversiteit aan films tot gevolg - die ook nog eens terecht, vindt ze, veel aandacht en prijzen krijgen.  Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Alle Raads- en statenleden in de Groninger politiek eisen dat Groningers recht wordt gedaan. Snel versterken, stoppen met juridisch getouwtrek en compensatie. Het is de zoveelste reactie uit het Noorden op de parlementaire enquête over de gaswinning die naar Den Haag, het kabinet en premier Rutte wijzen. Maar daar blijft het stil. Politiek historicus aan de Radboud Universiteit Anne Bos kijkt in podcast de Dag naar reacties en gevolgen van parlementaire enquêtes uit de historie. Welke scenario's zijn er? Opstappen, lessen trekken? Wat kunnen we van het verleden leren? En heeft een parlementaire enquête, ongeacht de politieke consequentie, altijd effect? Reageren? Mail dedag@radio1.nl