Podcasts about wetenschappers

In deze aflevering nemen dr. Diederik Burgersdijk van de Universiteit Utrecht en promovendus Dirk Vervenne ons mee naar de geschiedenis van Carthago! Van de Punische stad naar Romeins Carthago, maar ook tot op de dag van vandaag: de stad die ooit verwoest werd... maar nooit verloren is gegaan. Diederik en Dirk nemen ons uitgebreid mee naar het bronnenmateriaal, naar Punisch Carthago, naar de ontstaansmythe van de stad, naar de complexe verhouding met de Romeinen en meer.Shownotes

In deze aflevering neemt Henric Jansen, promovendus aan de Universiteit Leiden, ons mee naar de wereld van Aeneas Tacticus: de Griekse wereld van de vierde eeuw voor Christus... naar het oudste strategische (militaire) handboek uit de Europese literatuur! Eerder dit jaar verscheen 'In staat van beleg' voor het eerst in het Nederlands, vertaald door Henric. Maar wat staat er in het werk? En wie was Aeneas Tacticus, de auteur? En waarom kennen we hem eigenlijk niet of nauwelijks? Henric neemt ons mee langs bronnen, een middeleeuws manuscript, de (militaire) situatie in de vierde eeuw voor Christus en nog veel meer - uiteraard met bespreking van allerlei interessante punten uit het handboek van Aeneas.Shownotes

Naast kalenders en de week, waarover we in de eerste aflevering al uitgebreid met dr. Sofie Remijsen van de Universiteit van Amsterdam spraken, is ook nog een derde fenomeen een erfenis uit de Oudheid: het uur. Waar komt 'het uur' vandaan? Waarom, wanneer en hoe wordt het gebruik relevant? En... hoe werden uren gemeten in het verre verleden?Shownotes

Hoe organiseerden mensen in de Oudheid, in het verre verleden de tijd? Waar komen bijvoorbeeld kalenders vandaan? En hoe komen we tot op de dag van vandaag aan de indeling van de week? Dr. Sofie Remijsen van de Universiteit van Amsterdam neemt ons op fascinerende wijze uitgebreid mee op onderzoek naar die fenomenen!Shownotes

Het HONDERDSTE #nerdland maandoverzicht! Met deze maand: Slangen-antigif! Robotboksen! We spreken kips! Kwantumzwaartekracht! Heliumrobots! Genbehandeling voor baby's! En veel meer... Shownotes: https://podcast.nerdland.be/nerdland-maandoverzicht-juni-2025/ Gepresenteerd door Lieven Scheire met Hetty Helsmoortel, Marian Verhelst, Kurt Beheydt, Jeroen Baert, Els Aerts, Peter Berx en Bart van Peer. Opname, montage en mixing door Jens Paeyeneers en Jesse Maes. (00:00:00) Intro (00:03:20) The Saga continues - toch geen aliens op K2-18b? (00:08:16) Baby krijgt op maat gemaakte genbehandeling (00:14:43) Experiment om volledig bedrijf op AI agents te laten draaien eindigt in chaos (00:20:17) Man maakt zichzelf immuun tegen slangengif (00:29:35) Wetenschappers vertalen het gekakel van kippen met AI (00:38:11) UCLA robot heliumballon op pootjes (00:42:50) Bitcoin mining niet meer rendabel? (00:46:32) De eerste Unitree robot kick-box wedstrijd is gehouden in Hangzhou (00:50:33) Doorbraak in Quantumzwaartekracht (01:00:13) Contactlenzen laten mensen zien in infrarood (01:05:28) silicon valley nieuws (01:05:43) OpenAI wil personal hardware bouwen die de smartphone vervangt (01:11:09) Tesla Optimus haalt trainingsdata uit video (01:14:32) Tesla mikt op productie van zo'n 600 Optimi per week in 2025 (01:16:48) VEO 3 van Google maakt AI videos met geluid (01:20:40) Mens vs AI wordt een wetenschappelijke publicatie (01:26:47) KULeuven maakt HIV onschadelijk in lab (01:32:15) Rekenen met licht: doorbraak fotonische rekenchip (01:41:06) Jagende valk gebruikt rood licht file (01:47:53) Er loopt een nieuwe Dr Who, en Ncuti Gatwa is on fire (01:56:58) Landslak legt eieren uit haar nek (01:58:54) Britse vrouw met robothand kan de hand zelfstandig laten rondkruipen (02:00:33) 23 and Me is verkocht. Wat nu? (02:03:32) Nerdland Festival! Volgend weekend al! (02:13:18) Doe-boek voor kleine nerds: de eerste 3 gebundeld. Ideaal voor de zomervakantie. (02:13:54) Jeroen doet AI lezing (02:14:11) Sponsor Oystershell (02:17:58) Nerdland Loves Jobs op Nerdland Festival

Uiteindelijk gaan we allemaal dood. Dat geldt niet alleen voor mensen, maar ook voor planeten, sterren en zelfs het hele universum. Wetenschappers brengen in kaart hoe dit echte einde der tijden eruit zal zien. Onze kosmisch correspondent George van Hal presenteert de nieuwste verrassende inzichten. Presentatie: Tonie Mudde Montage: Lotte Groenendijk Eindredactie: Corinne van Duin en Julia van AlemSee omnystudio.com/listener for privacy information.

De reis met professor dr. Wonu Veys, bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Leiden en conservator Oceanië bij het Wereldmuseum, gaat verder! In het eerste deel van dit tweeluik nam Wonu ons mee op een fascinerende, interessante reis door het verre verleden van Oceanië. Die reis eindigde op Tonga en dat is waar het onderzoek van Wonu zich momenteel op richt: meer specifiek op tatoeage op Tonga. Want waarom werd en wordt zo vaak verteld dat tatoeage op Tonga niet bestond? Het onderzoek van Wonu nuanceert dat verhaal...Shownotes

Professor dr. Wonu Veys van de Universiteit Leiden en conservator Oceanië bij het Wereldmuseum neemt ons mee op reis door het verre verleden van Oceanië. Een reis die ongeveer 5000 jaar geleden begint in Zuidoost Azië met groepen mensen die van eiland naar eiland trekken - 'Island hopping' - en zich verspreiden over honderden eilanden. Een fascinerend verhaal over zeereizen, de zee, taal, tatoeage, de Lapitacultuur en nog veel meer!Shownotes

De gletsjers smelten ineens griezelig hard (edited) 4:56Tonie MuddeBerggebieden in Europa maken zich op voor een zomer met extreem snel afkalvende gletsjers. Intussen organiseren activisten al uitvaarten voor de smeltende ijstongen. Wetenschappers zien een versnelling in het smelten en dat heeft grote gevolgen. Met: Maarten Keulemans. Presentatie: Tonie Mudde Montage: Lotte Groenendijk Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze bijzondere aflevering volgen we een team wetenschappers in de eerste fase van een nieuw onderzoek: een selectie inscripties uit de verzameling oudheden van Baron van Westreenen van Tiellandt. Dr. Kim Beerden van de Universiteit Leiden en dr. Inger Kuin van de University of Virginia nemen ons mee in de eerste stappen van hun onderzoek in 'Huis van het boek' vanaf de zomer van 2024. Hoe kwamen ze de collectie van de baron op het spoor? Welke stappen hebben ze tot nu toe gezet in het onderzoek? We maken ook kennis met Wouter Hofland, die als Masterstudent aan de Universiteit Leiden betrokken raakte bij het onderzoek en zelfs stage kon gaan lopen bij 'Huis van het boek'.Shownotes

We bespraken in de eerste aflevering met dr. Dimitri Van Limbergen van de Universiteit van Verona (Italië) vrijwel alle aspecten die raken aan het onderzoek naar en de productie van antieke wijn in de Oudheid... alles, behalve de wijn zélf! In dit tweede deel zal Dimitri uitgebreid spreken over soorten wijn, over smaak, kleur en over hoe en bij wie de verschillende soorten wijn uiteindelijk terecht konden komen.Shownotes

Samen met dr. Dimitri Van Limbergen van de Universiteit van Verona (Italië) ondernemen we een zoektocht naar antieke wijn! Van de domesticatie van druiven, de ontwikkeling van het maakproces van verschillende soorten wijn tot literaire en archeologische bronnen die ons meer vertellen over de productie van wijn in, met name, Romeins Italië en het oude Griekenland.Shownotes

Naar het verleden reizen om je jongere zelf een goed advies te geven, of naar de toekomst om te zien hoe mensen dan leven. Tijdreizen is een populair thema in verhalen en films. Wetenschappers ontdekten dat versneld naar de toekomst reizen al kan. Een reis naar het verleden is pittiger, al zijn daar ook spannende nieuwe ideeën voor. Met: George van Hal. Presentatie: Tonie Mudde Montage: Lotte Groenendijk Eindredactie: Julia van AlemSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Wetenschappers hebben een manier gevonden om T. Rex-leer te maken. Kan je dan binnenkort bij Louis Vuitton of Hermès terecht voor een handtas in dinoleer? Verder hebben we het over Apple dat de controle wat verliest over zijn App Store, over ChatGPT dat begon zodanig hard aan te vleien dat het gevaarlijk werd en over het DNA-onderzoek van Gregor Mendel, de vader van de genetica.See omnystudio.com/listener for privacy information.

(1) Bestaat er zoiets als 'de geur van zonbeschenen huid'? (2) Het Ontbreekwoord: hoe heet die geur dan? (3) De perfecte filterkoffie, volgens wetenschappers, zet je zo (4) Ook satellieten hebben last van klimaatopwarming (5) Middagjournaal van Jovanka Steele

Met professor dr. Jeroen Wijnendaele verkennen we de wereld van Clovis! In deze afllevering kijken we vooral naar de wereld vóór Clovis, met name naar 'het speelveld' in het westen van het Romeinse Rijk vanaf de derde eeuw. Jeroen praat ons uitgebreid bij over tijd, ruimte, definitie en bronnen... of juist het gebrek aan bronnen. Want wat gebeurt er binnen het Romeinse Rijk van de Late Oudheid? Wie zijn de Franken eigenlijk? En zitten we met de wereld van Clovis nou in de Oudheid of in de (vroegste) Middeleeuwen?-- Opnamelocatie met dank aan LUCASMiddeleeuwenLuister ook naar Middeleeuwen! Bijvoorbeeld op:

Een nieuwe #nerdland podcast, live opgenomen in de Arenberg in Antwerpen! Mierensmokkel! K2-18B! De "reuzenwolf"! Olo! Random number generators! De auto van Luc! En veel meer... Shownotes: https://podcast.nerdland.be/nerdland-maandoverzicht-mei-2025/ Gepresenteerd door Lieven Scheire, met alle Nerdland podcasters: Jeroen Baert, Els Aerts, Hetty Helsmoortel, Marian Verhelst, Kurt Beheydt, Natha Kerkhofs, Peter Berx en Bart Van Peer! Opname, montage en mixing door Jens Paeyeneers. (00:00:00) Intro (00:01:46) Voorbereidingen van het Nerdland festival (00:05:11) He Jiankui geeft interview in Wall Street Journal: wil nieuwe experimenten uitvoeren op mensen (00:11:57) Jongens uit Mol opgepakt voor het smokkelen van koninginnenmieren in Kenia (00:19:11) Sterkste aanwijzing ooit van leven op andere planeet (00:25:13) Uitgestorven reuzenwolf is opnieuw tot leven gewekt, of toch een dier dat daar op lijkt (00:29:56) Wetenschappers ontdekken een kleur die nooit eerder gezien is (00:34:33) All female crew gelanceerd met Blue Origin (00:40:16) Quantum computer genereert voor het eerst écht random nummers (00:50:52) ChatGPT bedanken is slecht voor het milieu (00:55:41) Komt het water op aarde toch niet van kometen? (01:02:16) Nieuwe muziek uit breingolven van overleden componist (01:12:14) Romeins massagraf ontdekt in Wenen (01:17:37) Gladiator gevonden in York met bijtwonde van leeuw (01:19:29) ESA wil 25 space startups lanceren (01:20:28) Auto van Luc rijdt plots 130 door kindertekening (01:22:12) In China werd de eerste robotschool opgericht (01:31:33) Halve marathon voor robots en bokswedstrijd voor robots (01:32:58) Nerdland festival (01:34:28) Jeroen geeft lezingen over AI (01:34:57) Lieven zit in kinderpodcast van National Geographic Junior (01:35:55) De Buidelwolf van de UGent is te zien in het GUM (01:36:26) Er is weer een pint of science festival in Belgie: www.pintofscience.be (01:36:57) Nerdland op Bluesky: @nerdland.be (01:37:21) SPONSOR Week van de biodiversiteit

Wetenschappers hebben het menselijke oog gehackt. Vijf mensen hebben een kleur gezien die eigenlijk niet mag bestaan. Hoe kan dat? Verder hebben we het over Meta AI, de chatbot die gewaagde gesprekken voert, over de krapte op de arbeidsmarkt voor prompt engineers en over de wiebelende aardas.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In dit tweede deel over het epos van Gilgamesj neemt dr. Willemijn Waal van de Universiteit Leiden ons mee in wat ook daadwerkelijk het tweede deel van het epos is: de tabletten 7 tot en met 12. Wat doet de dood van Enkidu met Gilgamesj? Willemijn vertelt over de reis van Gilgamesj, waarbij we uitgebreid in zullen gaan op diverse interessante details... en ook op de vraag naar de betekenis van het epos: want waar staat dit verhaal eigenlijk voor?Shownotes

Wetenschappers zeggen dat ze een kleur hebben gezien die nog nooit door mensenogen is waargenomen: olo. Een soort hyper-blauwgroen, ontdekt met lasers in het oog. Een nieuwe kleur of gewoon een braintrick?See omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze aflevering duiken Klaas en Bas in de psychologie van supportersgeweld: hoe liefde voor een club kan omslaan in agressie, waarom collectieve straffen vaak averechts werken, en wat er echt nodig is om een kleine groep raddraaiers tot de orde te roepen. Wat gebeurt er eigenlijk in je hoofd als wij-gevoel doorslaat in wij-tegen-zij? Gamechanger van de week: De reuzenwolf is terug. Wetenschappers brengen een uitgestorven soort tot leven – een indrukwekkende technologische mijlpaal die fascineert én vragen oproept over ethiek, evolutie en de toekomst van genetisch ontwerp.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wetenschappers gebruiken stamcellen om beter te begrijpen waarom mensen verschillend reageren op ziektes en medicijnen. In het lab helpt een ‘dorp’ van cellen om ziektes na te bootsen en behandelingen te testen – een belangrijke stap richting gepersonaliseerde geneeskunde. In deze aflevering spreekt presentatrice Nina van den Dungen met Joyce van Meurs, hoogleraar populatiegenetica aan het Erasmus MC, en Berend van Meer, medeoprichter van Sync Biosystems. Aan bod komt hoe persoonlijke cellen en genetische verschillen gebruikt kunnen worden om medische behandelingen en medicijnen beter af te stemmen op het individu. Joyce van Meurs is hoofdonderzoeker van het iCELL-project. Daarin worden stamcellen van verschillende mensen opgekweekt tot bijvoorbeeld hersen-, nier- of kraakbeencellen. Zo ontstaat een representatief ‘dorp in een petrischaaltje’ van honderden cellen waarmee onderzoekers kunnen achterhalen waarom bepaalde mensen bijwerkingen krijgen van medicijnen, of juist helemaal niet reageren op een behandeling. Ook biedt het project aanknopingspunten voor een toekomst waarin een ‘DNA-paspoort’ artsen helpt om betere keuzes te maken in de spreekkamer. Berend van Meer werkt aan technologie om de petrischaaltjes in het lab slimmer te maken. Zijn bedrijf ontwikkelt systemen die cellen continu kunnen voeden en prikkelen, waardoor de laboratoriumomgeving meer lijkt op het menselijk lichaam. Hierdoor kunnen onderzoekers nauwkeuriger simuleren hoe medicijnen zich in het lichaam gedragen, bijvoorbeeld bij kinderen met hersenstamkanker. Zo worden modellen in het lab realistischer én betrouwbaarder. Redactie: Stijn GoossensSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Wetenschappers vinden 'sterkste bewijs van buitenaards leven tot nu toe'. Dit nieuws ging onlangs als een lopend vuurtje de wereld rond. Nog zo eentje: wetenschappers wekken met oud dna een uitgestorven reuzenwolf opnieuw tot leven. Was ook overal in het nieuws. Maar bij nadere inspectie bleek het allemaal lang niet zo revolutionair. Wat gaat er mis bij dit soort opgeklopt wetenschapsnieuws? George van Hal en Maarten Keulemans leggen het uit - en vertellen ook over de valkuilen waar ze zelf in zijn getrapt. Presentatie: Tonie Mudde Montage: Lotte Groenendijk Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Wetenschappers gebruiken stamcellen om beter te begrijpen waarom mensen verschillend reageren op ziektes en medicijnen. In het lab helpt een ‘dorp' van cellen om ziektes na te bootsen en behandelingen te testen – een belangrijke stap richting gepersonaliseerde geneeskunde.

Nog meer geschiedenis om naar te luisteren: vanaf maandag 28 april neemt Timo Epping, bekend van de podcast 'Oudheid', je graag mee naar de Middeleeuwen! Wetenschappers uit Nederland en België zullen je wekelijks een uurtje bij gaan praten over hun onderzoek naar die zo boeiende periode uit het verleden.Volg Middeleeuwen in je eigen podcastapp, dan ontvang je nieuwe afleveringen vanzelf in je feed. Bijvoorbeeld via:

Meer zin in het leven krijgen – en meer vrienden. Wetenschappers ontdekken tal van positieve effecten bij een activiteit die zo oud is als de mens zelf: samen zingen. Vooral popkoren zijn razend populair, weet wetenschapsjournalist Tonie Mudde uit eigen ervaring. Dit verhaal verscheen eerder in de Volkskrant. Kom 5 juni naar de liveshow van de wetenschapspodcast van de Volkskrant 'Ondertussen in de kosmos'. Kaartje hier te koop. Verhaal geschreven en voorgelezen door Tonie MuddeMontage en sounddesign: Tiemen HagemanEindredactie: Jasper Veenstra en Corinne van DuinBeeld: Jurre RompaSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Veel beleggers sluiten defensiebedrijven en het financieren van wapens uit. Ze vinden het niet verantwoord om in dergelijke zaken te investeren, maar die houding begint te veranderen door de geopolitieke spanningen. Veel politici en investeerders vinden dat Europa zichzelf moet kunnen verdedigen én daar is geld voor nodig. Onze ESG-redacteur Marceline Bresson maakte een rondgang langs grote fondsen en vertelt welke afwegingen de investeerders hebben gemaakt. Lees: Vermogensbeheerders versoepelen regels voor defensie Wetenschappers aan Nederlandse universiteiten twijfelen of ze nog wel naar de VS willen afreizen voor werktrips of congressen. Sommigen besluiten om uiteindelijk niet meer te gaan, anderen nemen extra voorzorgsmaatregelen. De Universiteit Utrecht heeft bovendien in een intern bericht extra adviezen meegegeven aan personeel dat naar de VS toegaat. Onze onderwijsredacteur Jildou Beiboer legt uit waarom onderzoekers huiverig zijn. Lees: https://fd.nl/politiek/1552046/kop-vervang-met-kop Bedrijf Enstall maakt montagesystemen voor zonnepanelen, en groeide vanuit Deventer uit tot een wereldspeler. Maar afgelopen jaar is Enstall hard geraakt door de crisis in de zonnesector. De omzet daalde zo hard dat een grote ontslagronde onvermijdelijk was. Daardoor moesten ongeveer tweehonderd mensen, bijna 35% van de werknemers in Europa, vertrekken. Redacteur Jan Braaksma vertelt waarom de zonnesector het zo moeilijk heeft en hoe Enstall naar de toekomst kijkt. Lees: Groeiparel Enstall moest ‘heel hard ingrijpen’ door crisis in zonne-energie Redactie: Sophia Wouda en Floyd Bonder Presentatie: Anna de Haas See omnystudio.com/listener for privacy information.

13.000 jaar was ‘ie uitgestorven, maar nu hebben wetenschappers hem weer teruggehaald: de reuzenwolf. Is dit een mooie ontwikkeling of kunnen we die moeite beter stoppen in het bescherming van bedreigde diersoorten die nog wel leven? Is het goed als wij een beetje voor god gaan spelen? En is het problematisch als dit soort onderzoek tot allerlei (proef)dierenleed leidt? * Koert van Mensvoort van Next Nature is enthousiast * Filosoof/ethicus Erno Eskens juist niet

Deze week staat empathie centraal. Vera maakt zich zorgen en wij nu ook. Want empathie, dat woord dat ooit warm en zacht klonk, is tegenwoordig zowel in het geding als in verval. Berry Musk stelt eerlijk dat zijn broer het niet heeft, Wilfred Genee switcht tussen fatsoenlijk en lomp, en Vera had laatst medelijden met een pruim. Letterlijk. Er moet dus iets veranderen, maar gelukkig is er hoop. Wetenschappers ontdekten dat zelfs psychopaten empathie kunnen trainen mits ze duidelijke instructie krijgen. En dat is maar goed ook. Want als je straks in een loopgraaf op de Grebbeberg staat te trillen naast een botte Harry die vraagt of je even wilt kappen met janken omdat hij radio aan het luisteren is, kun je dit dus gewoon trainen. Nee, als de oorlog komt, zullen we schouder aan schouder de strijd in moeten. Met collectief moreel fatsoen, en een bajonet vol empathie. En natuurlijk een nieuw volkslied. Want wie anders dan onze eigen Jake Reese kan jong Nederland zingend de frontlinie in loodsen?Recycle je oude dekbedden en kussens bij IKEA. Als dank krijg je 15% korting op je nieuwe. Zo bespaar je geld én verminder je afval! www.ikea.nl/recycleserviceOok zo'n fan van Mcdonald's? Download de app hier, scoor korting door je eigen menu in de McDonald's App samen te stellen! Deel deze met al je vrienden en familie en maak ook kans op een te gekke hoofdprijs! Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

(00:54) Wetenschappers hebben in de Gobiwoestijn in Mongolië een nieuwe dinosauriërsoort ontdekt: Duonychus tsogtbaatari. Een tweepotige dino, een Theropode, die verwant is aan de angstaanjagende T.rex. Wekelijks worden er nieuwe dinosaurussoorten ontdekt, dus wat maakt deze vondst eigenlijk bijzonder? Paleontoloog Melanie During is te gast.  (06:59) Na de arrestatie vorige week van Ekrem Imamoglu, de populaire burgemeester van Istanbul, gingen Turken in veel steden dagenlang de straat op om te demonstreren. Oppervlakkig gezien lijkt de strijd om de macht in Turkije te gaan tussen democratie en autocratie. Maar is het echt zo simpel? Historicus en Turkije-expert Tayfun Balçik is te gast.  (21:51) In de jaren 40 en 50 wordt de Limburgse Lies overspoeld door honderden liefdesbrieven. Wie was deze mysterieuze vrouw die zoveel verlangen opwekte? En hoeveel vrijheid had zij in die tijd eigenlijk om te kiezen? De zesdelige podcast Liefste Lies vertelt haar verhaal en schetst tegelijkertijd een hedendaags portret van liefde, vrijheid en het verlangen om iets te zijn in het leven.  Deze serie werd gemaakt door Heleen Hummelen en Wieky de Boer. De serie is een coproductie van Autres Directions, Aldus' producties en OVT en is mogelijk gemaakt door financiële steun van het NPO-fonds en het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten.  Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2025/30-03-2025.html#  (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2025/30-03-2025.html)

Wetenschappers hebben in de Gobiwoestijn in Mongolië een nieuwe dinosauriërsoort ontdekt: Duonychus tsogtbaatari. Een tweepotige dino, een Theropode, die verwant is aan de angstaanjagende T.rex. Alleen is deze nieuw ontdekte soort een planteneter. Wekelijks worden er nieuwe dinosaurussoorten ontdekt, dus wat maakt deze vondst eigenlijk bijzonder? Paleontoloog Melanie During is te gast.

Het is één van de slechtst begrepen plekken in ons universum: de aardbol zelf, en wat daar allemaal binnenin gebeurt. Wat zijn de grote mysteries in het binnenste van de aarde en hoe beginnen wetenschappers die op te lossen? Wetenschapsredacteur George van Hal zocht het uit. En geeft presentator Tonie Mudde antwoord op de vraag die hem al van jongs af aan bezighoudt: stél ik graaf een tunnel vanuit Nederland dwars door de aarde heen en ik spring erin, kom ik er dan aan de andere kant van de wereld weer uit? Presentatie: Tonie MuddeMontage: Lotte GroenendijkEindredactie: Julia van Alem en Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Volt heeft een plan gemaakt om wetenschappers die Amerika verlaten vanwege Trump hier onderdak te bieden . Gisteren meldden we bij BNR al dat Europese landen graag die wetenschappers met open armen ontvangen, maar dat Nederlandse universiteiten hier nog nauwelijks op inspelen. En dat moet veranderen, aldus Volt. We bespreken het met Laurens Dassen, fractievoorzitter van Volt en politiek verslaggever Mark Beekhuis. See omnystudio.com/listener for privacy information.

(01:08) Wetenschappers hebben een wolharige muis gecreëerd. Het is een stap richting de terugkeer van de mammoet. Deze kolos moet door de arctische sneeuw gaan lopen. Maar is het eigenlijk wenselijk om dieren weer tot leven te wekken? Dierfilosoof Erno Eskens is te gast. (8:50) In 1971 wordt Rubens Paiva gearresteerd, gemarteld en vermoord tijdens de militaire dictatuur in Brazilië. De film I'm still here vertelt het waargebeurde verhaal van zijn vrouw Eunice en haar strijd voor gerechtigheid. Mariana Françozo, verbonden aan de Universiteit Leiden, is te gast. (19:51) Op het Sovjet Ereveld in Leusden liggen 865 gesneuvelde Sovjetsoldaten, identiteitsloos, totdat Remco Reiding zich het lot van de vergeten soldaten aantrok. Hij identificeerde 250 soldaten. Hoe ging die zoektocht in z'n werk? Gemaakt door Laura Stek. Meer info: https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2025/09-03-2025.html# (https://www.vpro.nl/programmas/ovt/luister/afleveringen/2025/09-03-2025.html)

Waardeer je onze video's? Steun dan Café Weltschmerz, het podium voor het vrije woord: https://www.cafeweltschmerz.nl/doneren/Als we iets geleerd hebben van het coronaschandaal, dan is het dat de gezondheidszorg aan ernstige herziening toe is. Nu zijn het vooral de aandeelhouders van farma-bedrijven en verzekeraars die, samen met de overheid, de dienst uitmaken en zich vooral richten op hun eigen belangen. De patiënt lijkt er steeds minder toe te doen. De mens moet weer centraal komen te staan. Dat is het hoofdthema van het grote gezondheidscongres dat plaatsvindt op 23 maart in Baarlo (Noord Limburg, bij Venlo). Een keur van deelnemers, waaronder artsen, specialisten, wetenschappers zal spreken. Een greep uit de deelnemers: Huisartsen: Berber Pieksma, Michael Smulders, Rob Elens en anderen.Medisch specialisten: Evelien Peeters (Internist), Elske van Gelderen (Psychiater), Pim van Lommel (Cardioloog), Monique de Veth (Psychiater), en anderen.Wetenschappers en maatschappelijk hervormers: Prof. Dr. Pierre Capel, hoogleraar Bob de Wit, econoom Ad Broere, econoom Brecht Arnaert, Door Frankema (Stichting Vaccinvrij) en vele anderen. Tickets: https://gezondheidscongres.nl---Deze video is geproduceerd door Café Weltschmerz. Café Weltschmerz gelooft in de kracht van het gesprek en zendt interviews uit over actuele maatschappelijke thema's. Wij bieden een hoogwaardig alternatief voor de mainstream media. Café Weltschmerz is onafhankelijk en niet verbonden aan politieke, religieuze of commerciële partijen.Wil je meer video's bekijken en op de hoogte blijven via onze nieuwsbrief? Ga dan naar: https://www.cafeweltschmerz.nl/videos/Wil je op de hoogte worden gebracht van onze nieuwe video's? Klik hierboven dan op Abonneren!

Diep in de Middellandse Zee zijn wetenschappers druk bezig met de bouw van een enorme telescoop. Je leest het goed: een telescoop onder water. Die speurt de hemel af naar zogeheten neutrino's, mysterieuze deeltjes die vlak na de oerknal ontstonden en waarvan op elk moment duizenden door je lichaam schieten. Wie ze in beeld weet te krijgen, kan op een totaal nieuwe manier naar het heelal kijken. Deze maand was er grote opwinding onder wetenschappers: de telescoop is nog amper af, en nu al deden wetenschappers een belangrijke vondst. Met George van Hal. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Lotte Groenendijk Eindredactie: Julia van Alem en Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Wetenschappers hebben een nieuwe soort plastic ontwikkeld: taai, sterk en toch flexibel. Ideaal voor lichte kogelvrije vesten bijvoorbeeld. Voorts is er een handschoen bedacht die pianisten sneller laat spelen dan hun schaduw, hebben we het natuurlijk over Deepseek en proberen we vragen te bedenken die AI nu eens niet kan beantwoorden. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wetenschappers werken sinds kort met een radicaal nieuwe manier om depressie te behandelen. Patiënten krijgen eerst een hersenscan. Op basis van hun ‘alfa-golven’ bepalen de behandelaars van een Friese ggz-instelling vervolgens welke medicatie de grootste kans op succes heeft. De 55-jarige Nynke was één van de eerste proefpersonen. We vertellen haar verhaal, dat van de pionierende wetenschappers en critici. Luister naar redacteur psychologie en brein Kaya Bouma. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Nederlandse wetenschappers zijn begonnen aan een sciencefictionachtige zoektocht: leven maken uit het niets. De eerste stap – een werkende energievoorziening – is bijna een feit. Wetenschappers zien allerlei mogelijke nuttige toepassingen. Maar zitten er niet ook grote risico's aan dit 'spelen voor God'? Met: Maarten Keulemans. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Het zijn een van de meest spectaculaire, meest krachtige en meest mysterieuze fenomenen in ons heelal: zwarte gaten. Wetenschappers krijgen zwarte gaten eindelijk steeds scherper in beeld, waardoor we beter snappen hoe ze ontstaan en wat ze doen. Wat maakt ze zo krachtig dat ze zelfs het licht zelf kunnen opslokken? En wat zou er met je gebeuren als je met een ruimteschip recht een zwart gat in stuurt? Met George van Hal. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Vandaag gaan we het hebben over de podcast 'Net Echt', van de Universiteit van Amsterdam, waarin Aron de Jong met verschillende wetenschappers kijkt naar hedendaagse films en series. Want hoe realistisch is bijvoorbeeld het beeld dat de film the Gladiator schetst van het Romeinse Rijk? Kunnen we echt tijdreizen door Zwarte gaten net als in de film Interstellar? En wat zegt een film als Inside Out nou daadwerkelijk over onze emoties?  Te gast zijn podcastmaker Aron de Jong. Hij heeft voor ons meegenomen: Sterrenkundige Nathalie Degenaar en Ontwikkelingspyscholoog Lynn Mobach.

Marlies Dekkers in gesprek met criticus van het coronabeleid Jan Bonte. -- Steun De Nieuwe Wereld en doe mee aan onze eindejaarsactie: http://gofundme.com/dnw2024. Liever direct overmaken? Maak dan uw gift over naar NL61 RABO 0357 5828 61 t.n.v. Stichting De Nieuwe Wereld. Patroon worden kan op http://www.petjeaf.com/denieuwewereld. -- Bronnen en links bij deze uitzending: - De persoonlijke site van Jan Bonte: https://janbhommel.nl/ - Het eerste gesprek van Marlies met Jan Bonte: https://www.youtube.com/watch?v=itfkNnZygs0 en het laatste: https://www.youtube.com/watch?v=pkgf8XryVDg - Marlies in gesprek met Els Veen: https://www.youtube.com/watch?v=pikeM3ohIE0 - De column van Leon de Winter waarin Jan Bonte wordt genoemd: https://www.telegraaf.nl/watuzegt/1020719741/waar-kwam-corona-vandaan-wat-telt-is-koppige-trouw-aan-de-feiten - Michael Ignatieff - On Consolation: Finding Solace in Dark Times:

Wetenschappers hebben ontdekt waarom wij altijd denken dat we gelijk hebben. En waarom sommige van onze ideeën nog meer vastgeroest zijn dan andere. Verder hebben we het over de grenzen van de groei van AI, want die grenzen zijn in zicht. We praten over hoe het dierenrijk omgaat met ouderdom en over een verbod op sociale media voor tieners. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vanaf zo'n beetje de leeftijd van dertig jaar lijkt het onvermijdelijk: lichamelijke aftakeling. Valt dit verouderingsproces af te remmen of zelfs te stoppen? Deze wetenschappers proberen de sleutel tot de eeuwige jeugd te vinden. Als ze slagen, zal dat hele grote gevolgen hebben. Luister naar wetenschapsredacteur Maarten Keulemans. Lees hier het interview met Venki Ramakrishnan. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Merle van der HorstEindredactie: Corinne van Duin, Julia van Alem en Lotte GrimbergenSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Waarom zijn tachtigers meestal net wat minder vinnig dan dertigers? Hoe komt het dat iets onthouden makkelijker is als je jong bent? Prof. dr. Ann Massie is biologe aan de VUB-onderzoeksgroep neuro-aging. En zij doen er onderzoek naar één gen dat een grote invloed heeft op het verouderen. Want wie weet... misschien vinden ze er op een dag zo wel de sleutel tot de eeuwige jeugd! Toegegeven, de kans is klein dat Ann volgend jaar met een pilletje komt dat je gezond 250 jaar doet worden. Maar misschien zorgt haar onderzoek wél voor een doorbraak in Alzheimer-, Parkinson- en zelfs kankermedicatie. Gastspreker: prof. dr. Ann Massie Presentatie: Koen Fillet Redactie en eindredactie: Katleen Bracke Montage: Wederik De Backer Deze podcast is mogelijk dankzij de medewerking van VUB, KU Leuven, UAntwerpen, UHasselt, UGent en de Jonge Academie en kwam tot stand met de steun van VRT en de Vlaamse overheid.

Wetenschappers hebben een brein geanalyseerd en in een computer gestimuleerd, en dat is een grote doorbraak, ook al gaat het maar om het brein van een fruitvlieg. Verder hebben we het erover dat je wel eens kletsen zou kunnen krijgen als je met een VR bril rondloopt, hoe de Mount Everest nog altijd groeit en hoe kerncentrales en AI een heel nauwe band hebben See omnystudio.com/listener for privacy information.

De klimaatverandering is geen cadeau voor de boeren. Heel wat boeren zien hun oogsten mislukken door periodes van extreme hitte, extreme droogte of net extreme regen. Ze zullen zich (of hun gewassen) aan het veranderende klimaat moeten aanpassen en daar wil Sarah Garré, onderzoeker bij het ILVO en gastprofessor aan de KU Leuven, bij helpen! Spoiler: met stroom onder het veld. Gastspreker: Sarah Garré Redactie: Helene Vanlathem Eindredactie: Katleen Bracke Montage: Liesbet Peremans Deze podcast is mogelijk dankzij de medewerking van KU Leuven, UAntwerpen, UGent, UHasselt, VUB en de Jonge Academie en komt tot stand met de steun van VRT en de Vlaamse overheid.

(1) Er dreigt een scheur in Schiermonnikoog. (2) Annelies Bontjes, Nederlander in Brussel, schaamt zich voor haar landgenoten. (3) Wetenschappers maken een mes van papier. (4) De Vrijdagquiz. (5) Het Middagjournaal van Nico Dijkshoorn.

Een nieuwe #nerdland podcast! Met deze maand: Starliner! Glimwormhacking! Via Appia! De Homo Floriensis! Maanslinger! AI-RickRolling! Derailleurs! En veel meer... Shownotes: https://podcast.nerdland.be/nerdland-maandoverzicht-september-2024/ Gepresenteerd door Lieven Scheire, met Els Aerts, Hetty Helsmoortel, Peter Berx, Jonas Geirnaert en Jeroen Baert. Montage en mixing door Els Aerts en Jens Paeyeneers. (00:00:00) Intro (00:01:52) Boeing Starliner Saga (00:17:30) Spin lokt glimwormen door glimwormlijken te hacken (00:24:27) Wetenschappers op het spoor van het stuk brein waar creativiteit ontstaat (00:29:02) Nadia Drake vindt tekening Arecibo message terug (00:34:29) Mieren amputeren (00:40:39) Nieuw bewijs van Homo Floresiensis (00:54:20) Red Bull Basement wedstrijd voor nerds (00:56:41) Is de AI bubbel aan het barsten? (01:04:05) Llama 3.1 van Meta is gratis te downloaden (01:07:05) Trailer Megalopolis (01:08:45) LLM deelt random telefoonnummers uit en begint mensen te Rickrollen (01:11:12) GPT 4o antwoordt in stem gebruiker (01:14:11) Robottaxis komen samen op een parkeerterrein om naar elkaar te toeteren (01:17:38) SILICON VALLEY NEWS (01:18:31) Europese testraket explodeert (01:20:25) Blue Origin testraket explodeert (01:21:24) SpaceX Polaris Dawn: first tourist space walk en vlucht over de polen (01:28:46) Tweede Neuralink implantaat (01:32:41) China lanceert eigen Starlink (01:39:09) Nieuwe behandeling tegen Tinnitus (01:44:22) Regel van Bayes eens deftig uitleggen (01:52:39) China werkt aan magnetische maanslinger (01:57:26) Versnellingen hacken (02:00:36) Via Appia erkend als werelderfgoed (02:06:58) Er komt een grote straatlamp op de maan (02:11:16) RECALLS (02:11:20) Pikachu (02:13:17) 22 september MathFest www.platformwiskunde.be (02:13:54) RoboCup Junior dit jaar! www.redrobotegem.be (02:14:29) Bacteriofaag studie (02:15:13) 12 september IgNobel prijzen (02:15:40) wikiwiskwis.be (02:17:27) PROMO (02:17:29) Live podcast 26 april in Arenberg (02:18:06) Hetty op tour met missie hettyhelsmoortel.be (02:19:28) Laatste AI shows lievenscheire.be (02:19:48) Nerdland voor Kleine Nerds: 27 december in Lotto Arena: www.nerdland.be (02:20:51) AI boek verkrijgbaar in Engels! (02:21:07) AI lezingen Jeroen jeroen-baert.be (02:21:30) Code Rood van Toon is nog steeds te koop (02:21:46) Sponsor Cegeka

De lezer kan geen onderscheid meer maken tussen de schrijver en diens ik-figuur – een typisch kwaaltje van deze tijd, meent prof. dr. Lotte Jensen. Wat is onze relatie tot literatuur en hoe is die in historisch opzicht aan verandering onderhevig? Welke rol speelt het geschreven woord in ons leven? Deze en meer kwesties bespreekt dr Kelder in het tweede deel van de Zomerspelen, een zeskamp hersenatletiek namens de Jortcast – omdat het hoofd in deze warme dagen wel wat koele feiten kan gebruiken. Wetenschappers beantwoorden onder andere de grote vraag: wat is een waarheid waar vrijwel niemand het over met je eens is? In deze aflevering: neerlandicus en historicus prof. dr. Lotte Jensen.