Beginnen met erfgoed

Dorpen heb je in alle vormen en maten. Toch hebben ze iets gemeen: ze zijn de laatste decennia alle in een stroomversnelling van verandering terechtgekomen. Het quasi autonome dorp is verdwenen, samen met de notabelen, de lokale handel, de dorpsfanfare en zoveel meer. Karl Catteeuw werkt voor de provincie West-Vlaanderen mee aan een dorpenbeleid: hoe hou je dorpen - in tijden van verandering - leefbaar? - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

De naam laat iets anders vermoeden, maar (de) Elzestraat is geen straat maar een dorp, een deelgemeente van Sint-Katelijne-Waver. Karl Catteeuw - die nu in het Brugse woont - groeide op in Elzestraat en blikt terug op het dorp van zijn jeugd. Een dorp dat regelmatig vervelde. Zo is het dorp van zijn grootvader niet meer het dorp van vandaag. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Ieper profileert zich sinds de jaren '50 als dé kattenstad bij uitstek. Je zou kunnen zeggen: een mooi staaltje citymarketing. Dat klopt, maar achter de claim schuilt ook een eeuwenoude traditie. Zoals in veel Europese steden werden ook in Ieper katten van het belfort gegooid om het kwade te bezweren of een goede jaarmarkt af te dwingen. Deze traditie is in Ieper nooit verdwenen. Dat er dus om de drie jaar door Ieper een grote Kattenstoet trekt, is dus niet onlogisch. Zeker niet als je weet dat de stoet wordt afgesloten met een echte kattenworp… vandaag met pluchen katten. Hannelore Franck - Wetenschappelijk medewerker Yper Museum - schetst de geschiedenis. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

De ons vertrouwde jaarmarkt met kramen, dierenprijskampen en kermis verdwijnt langzaam. Je mag het gerust een verlies of verarming noemen. Vraag blijft, hoe een jaarmarkt er oorspronkelijk uitzag. Historica Hannelore Franck - Wetenschappelijk medewerker Yper Museum - neemt ons mee naar de middeleeuwen, waar de jaarmarkt voor het eerst wordt beschreven. Blijkt dat een jaarmarkt verschillende weken duurde en een plek was waar handelaars uit heel Europa met elkaar handeldreven. De jaarmarkten in de Champagne-streek stonden centraal, maar de handelaars zakten ook af naar Vlaanderen voor de jaarmarkten van Brugge, Ieper, Rijsel, Torhout en Menen. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Als je de loopbaan van Jos De Meyer leest, dan lijkt dat een bochtig parcours. Maar dat klopt niet. Geboren op een boerderij werd hij na zijn studies nationaal voorzitter van KLJ, directeur van de land- en tuinbouwschool, en daarna senator, Vlaams parlementslid en schepen, telkens gespecialiseerd in landbouw en onderwijs. Je begrijpt het al: in zijn loopbaan tekenen zich twee lijnen af: onderwijs en landbouw. In deze uitzending heeft Jos het vooral over zijn tijd als directeur van de nu 100-jarige land- en tuinbouwschool van Sint-Niklaas, bekend als de Broederschool Biotechnische en Sport. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

De Broederschool Biotechnische en Sport van Sint-Niklaas bestaat 100 jaar. Deze onderwijsinstelling - vandaag - kan je onmogelijk vergelijken met de school van vorige eeuw. Toen waren de praktijkmogelijkheden zeer beperkt. Concreet: 1 tractor, 1 ploeg en enkele lapjes grond. Rik Van De Putte gaf er in de winter les rond de kachel gewapend met bord en krijt. Later maakte hij de overstap mee naar de nieuwe school, buiten de stad. De praktijkmogelijkheden kwamen op niveau, en het aantal leerlingen groeide explosief. Rik vertelt alsof het gister was… - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Trekpaarden worden geprezen voor hun werk in het bos: ze zijn wendbaardere en zorgen voor minder schade aan bomen en bodem. Boswachter Ludo Willems wijst op een extra troef: het geluid. Als boswachter van de Abdij der Trappisten in Westmalle weet hij dat een kloostergemeenschap stilte waardeert. Dus liever hinnikende paarden dan brullende machines. Het bosbeheer stelt hem voor nog andere uitdagingen. Zo telt het domein heel wat dreven met bomen van wel 100 jaar oud. Het is een kunst deze langzaam te verjongen. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed. - Trekpaarden zijn #immaterieelerfgoed

Af en toe zie je nog es hoe paarden bomen uit de bossen slepen. Cornelius Verhaeren - beter bekend als Kees Verhaeren - kijkt er kritisch naar. Maar ook begripvol. Want door af en toe te slepen, kan je eigenlijk onmogelijk de perfecte boomsleper worden. Paard en boever raken pas na maanden ervaring op elkaar ingespeeld. Dus alles draait om het aantal kilometers op de tellen. Maar ook om het slim lezen van een bos, de conditie van het paard of een correct bit. Kees sleepte tientallen jaren professioneel hout uit bossen en vertelt… - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed. Trekpaarden zijn #immaterieelerfgoed

Kamiel Ost is bijna 97 jaar en komt uit een gezin met elf kinderen. Hij vertelt over het leven op Sint-Anna, over de boerderij en het ploegen met zijn paard. Hij vertelt over een leven in armoede en toch content zijn. Content zijn omdat er gewoon geen ander keuze was: je moest hard werken en doordoen. Dorpsgenoot An Geerinck gaat met Kamiel in gesprek. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Door het jagen met een wapen etaleert de mens zijn technische kennis en suprematie. Voor sommigen klinkt dit positief, anderen zien het als oneerlijk dominant gedrag. Dat is volgens Aloïs Boeckxstaens geheel anders in de valkerij. Het jagen met een getrainde roofvogel in een natuurlijke omgeving op een natuurlijk prooi... maakt je nederig. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed. - De valkerij is #immaterieelerfgoed

In Hamme Sint-Anna rijpt een brandy. Dirk De Smedt heeft er een wijngaard en wil naast het maken van mousserende wijnen ook likeuren stoken. Zijn twee Belgische trekpaarden geven alvast de namen aan de gin: Siska en Jack. En op termijn wil Dirk ook zijn werktuigen tentoonstellen om de traditie van het Belgisch trekpaard in stand te houden. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed. - Het Belgisch trekpaard of Brabants trekpaard is #immaterieelerfgoed

Als je ervaring hebt met dieren - of het nu een kat of een hond is - dan is de stap naar een Belgisch trekpaard niet zo groot. Te zeggen: qua volume haal je natuurlijk een groot dier in huis maar - volgens fokker Jan De Boe - is het Belgisch trekpaard zeer meegaand. Dus als je de kunst en het geduld hebt om met dieren om te gaan, dan is een trekpaard ook iets voor jou. Het eerst advies van Jan luidt eenvoudig: geen schrik hebben om te beginnen. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed. - Het Belgisch trekpaard of Brabants trekpaard is #immaterieelerfgoed

Bossen zijn de laatste plaatsen waar je nog zeldzame planten en dieren vindt. Zoals de naam het zelf zegt - boswachter - is het aan de boswachter over deze zeldzame natuur te waken. En waar mogelijk deze te versterken. En dat in evenwicht met de economische functie van een bos: want bossen leveren ons hout voor stoelen, trappen en dakgebinten. Boswachter Koen Maertens vertelt hoe een boswachter altijd met het verleden leeft - wat ooit is aangeplant - en meteen ook een voet in de toekomt zet: waar hij met het bos naar toe wil qua opbrengt, biodiversiteit en recreatie. Een reis in de tijd en een spannend verhaal. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed. - Trekpaarden zijn #immaterieelerfgoed

Danny Van Reusel uit Vosselaar wordt 86 jaar en is meervoudig Belgisch kampioen vinkenzetten. Hij speelt 60 jaar met de vinken maar vandaag wou het niet lukken. Zijn vink zong 275 liedjes op een uur, wat niet goed is, maar logisch op het einde van het seizoen wanneer de vogels ruiven. Dat weinig jongeren zich geroepen voelen om te vinkenieren, vindt Danny jammer. Maar als geen ander weet hij dat vinkenieren een inspanning vraagt: een dagelijkse zorg en aandacht voor je vogels. - Het vinkenzetten en vinken tentoonstellen is #immaterieelerfgoed . - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Het laatste decennium is de wijnbouw in onze kontrijen volwassen geworden. Er is niet alleen veel kennis opgebouwd over wijnbouw en vinificatie, maar op het veld staan nu passende druivenrassen, de sector heeft zich georganiseerd en verschillende onderwijscentra bieden opleidingen aan. Maar het belangrijkste is natuurlijk dat de pioniers van weleer vandaag goede wijnen in de markt zetten en heel wat Bourgondiërs onder ons dromen nu van een wijngaard in de achtertuin. Lodewijk Waes, voorzitter van de Belgische Wijnbouwers, waarschuwt de dromers: wijnbouwen is het hele jaar rond hard werken. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Als we door een bos wandelen, dan zien we bomen. Als een boswachter door een bos wandelt, kijkt hij in de toekomst. Met een beheersplan van 20 jaar in de hand, weet hij precies hoe het bos moet evolueren, waar hij de natuur zijn gang laat gaan, en waar hij moet ingrijpen. Een boswachter als Bart Roose moet dus alert zijn, de handen uit de mouwen steken, en ook werkkrachten inhuren met zware machines om het bos te beheren. Voor gevoelige, kwetsbare gebieden schakelt Bart trekpaarden in. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Stoeten waren vroeger gemeengoed. Elke gelegenheid werd aangegrepen om in stoet door het dorp te trekken. Bijvoorbeeld bij de inhuldiging van een nieuwe pastoor of na het inhalen van de oogst. Een stoet was een vast onderdeel van een volksfeest. Ook het stratenfeest van de Zonnebekestraat in Beselare kon niet zonder stoet. Het werd een heksenstoet. Vandaag staat de stoet nog steeds centraal op het programma van een feestelijke driedaagse. Dat de eerste stoet mogelijk was in 1959 en ook nog vandaag mogelijk is, vindt Hans Van Bockstael heel normaal. Met een rijk verenigingsleven is het makkelijk iets samen te realiseren. Meer nog: de heksenstoet is vandaag de pot lijm van de gemeente. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed. - De heksenstoet is #immaterieelerfgoed

Hij begon zes geiten met de hand te melken en dat werd een kaasbedrijf met 120 geiten. Dat zijn de zakelijke cijfers van Mark Van Den Berghe. Het achterliggende verhaal is er echter een vol emotie en passie: van het bereid zijn te leven voor je dieren, van het bereid zijn al je vrije tijd op te geven om gezonde producten te maken: rauwmelkse kazen. De basis is simpel: je moet het graag doen. Mark is net op pensioen, maar zou er zo terug aan beginnen. Zijn lessen: hij zou niet meer alles zelf uitzoeken en hij zou een zuivelbedrijf beginnen met verschillende gezinnen om zo de druk op zijn tijd en gezin te verminderen. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed. - De cultuur rond het kleinvee, geiten en schapen is #immaterieelerfgoed

Als we over de vinkensport praten, dan durft het aan de toog wel es gaan over de kweek, de voeding, de correctheid van de zang, de rui en de buur in de reke. Toch draait het daar niet om in vinkensport. Lucien Behaeghe houdt een warm pleidooi om het in ere houden van de echte kern van de vinkensport: de vriendschap. - Het vinkenzetten en vinken tentoonstellen is #immaterieelerfgoed . - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Als je met Christian Vanhouteghem praat over het vinkenieren, dan vertelt Christian vooral over zijn kleinzoon. Terwijl de vinkenzettingen vergrijzen, mag Christian prat gaan op zijn opvolging. Dat ligt in deze drukke tijden niet voor de hand. Het vinkenieren draait immers om vogels, om dieren die dagelijks zorg nodig hebben. Een engagement. - Het vinkenzetten en vinken tentoonstellen is #immaterieelerfgoed . - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Een Ardenner is een compact trekpaard, explosief, wendbaar, leergierig, rustig, sober in onderhoud en het heeft een betrouwbaar karakter. Met al deze kwaliteiten kon Ward Vervaeke zijn verlanglijst en ook zijn zoektocht afvinken. Bavo Weytens belandde eerder per toeval op een Ardenner, maar hij heeft nu net als Ward meerdere Ardenners in de weide. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Bij het beheer van een bos komt heel wat kijken. Zeker bij een moerassig domein als Het Leen met zijn beschermde rabatten. Michiel De Grande speelde als kind al in bossen en je vindt hem vandaag nog steeds in het bos waar hij het beheer aanstuurt. De beheerswerken gebeuren deels met menselijke spierkracht, met machines en met trekpaarden. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Voor de Tweede Wereldoorlog werd het zware werk op het veld uitgevoerd met trekpaarden. Veel boeren hadden verschillende paarden en ook een hengst op stal. Daardoor waren ze naast landbouwer ook automatisch fokker van trekpaarden. Pierre vertelt over zijn liefde: het Boulonnais trekpaard. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Het dorp heeft voor Wouter Deprez verschillende facetten. Hij groeide op in Geluwe en hoorde de verhalen over vroeger van zijn moeder en zijn oudere broers. Van zijn vader vernam hij hoe het eraan toe ging in diens geboortedorp: Dadizele. Nu woont Wouter Deprez in Gent waar zijn wijk ook dorpse trekjes vertoont. Het dorp is voor hem dan ook minder een fysieke plaats dan wel een bundeling van ervaringen en verhalen. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Wil je graag het podium op en cabaretier worden? Dan is het advies van Wouter Deprez: begin eraan. Zoek een plek om te spelen - de tuin van vrienden of een café - en spreek een datum af. En dan, ja, dan kom je tot de conclusie dat je nog geen materiaal hebt, dat je iets moet bedenken… Kortom: zet jezelf voor blok, laat de paniek toe en maak iets. Dus: begin eraan en luister eerst naar deze uitzending… - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Maurice Ansel houdt van het Boulonnais trekpaard. Niet alleen om zijn schoonheid, maar ook om zijn werkkracht. Maurice is 84 en heeft decennialang het land bewerkt met Boulonnais trekpaarden. Hij is erdoor besmet. Hij spreekt over Boulonnais paarden als over een “virus”. Je bent dus gewaarschuwd voor het besmettingsgevaar. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Gerard Crevits wordt zaterdag 97 jaar. Hij vertelt over de veranderde tijd in Vladslo. De oorlog was volgens hem een katalysator. Dat illustreert hij met een eenvoudig voorbeeld: de Duiters trokken in '40 het land binnen te paard en vier jaar later kwamen de Engelsen langs met tanks en vrachtwagens… Wat een verschil! Zijn vader heeft nooit een tractor gewild, dus was het aan Gerard om te beginnen met “zittend” te boeren. Je moet mee met de tijd… - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Op een wandeling door een bos kom je soms niemand tegen. Geen mens. Geen dier. Geen kat. Dat is niet zo met René Nauta. Het verslag van zijn wandeling leest als een spannend boek. Want René zag de voetafdrukken van een hert, spotte de drinkplaats van een das, hoorde het scharrelen van een egel en ontweek de keutels van een zwijn. Waar jij en ik door een leeg bos wandelen, zit hetzelfde bos voor René vol dieren. Om hetzelfde te ontdekken en te beleven moet je niet urenlang in een schuilhut zitten, maar net als René door het bos dwalen. Of gewoon door je tuin of het park om de hoek. René vertelt hoe je begint met spoorzoeken. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

In een wegwerpmaatschappij hebben we eigenlijk niks aan traditionele ambachten. We kopen immers onze spullen bij de grote, internationale ketens in baanwinkels of online. En klaar. Toch willen Beke Olbers en Lynn Vanheste ambachten - zoals het traditioneel looien - in leven houden en doorgeven. Uit respect voor de eeuwenoude traditie. Uit respect voor het dier. Maar ook uit zelfrespect, als mens. Door een ambacht te leren, win je een stuk zelfstandigheid en zelfredzaamheid terug. Wil je na het beluisteren van deze uitzending zelf aan de slag, weet dat dit met beperkte middelen kan, maar dat het looiproces tijd, veel tijd en spierkracht vraagt. Succes. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Beernem is een merkwaardig dorp. Verdeeld door de spoorweg, de vaart en de autoweg E40 is het toch - of mede daardoor - een hechte gemeenschap. In de vorige eeuw waren de winkels, cafés en de kerk de motor en de lijm van de gemeenschap. Iedereen kende iedereen. De komst van een grootwarenhuis en de stille leegloop van de kerken deden de motor stilvallen. Maar de inwoners van Beernem wilden elkaar blijven zien, en de ene na de ander vereniging zag het daglicht. Carlos Croene vertelt over zijn bloeiende Beernem van vroeger en nu. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Vladslo was midden vorige eeuw een kleine landelijke gemeente, met alle voorzieningen, een grote samenhorigheid en een alziende pastoor. Ondertussen is het dorpsgevoel verwaterd. Dat kan je toeschrijven aan het verbrokkelen van het geloof, het verdwijnen van vele cafés, winkels en de bankautomaat, de fusie met stad Diksmuide, de vele aangespoelden of de komst van de tv. Maar volgens Godelieve Debruyne en Willy Devos is vooral de komst de auto nefast gebleken. Het dorp werd nietig in een plots grotere en bereikbare wereld. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Als je in Zogge bij de kerk gaat wonen, dan is de kans groot dat men bij je aanklopt met de vraag of je klokkenluider wilt worden. Vrijwel alle kerkklokken in Vlaanderen worden elektronisch gestuurd, maar in Zogge hangen nog heren van stand met hun volle gewicht aan de touwen. Maar klokkenluiden gaat niet alleen om kracht, het vraagt ook finesse en gevoel voor timing. Klokkenluider Kristof Moonen vertelt. - Het manueel klokkenluiden is immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Mannekensvere was in de vorige eeuw een bruisend dorp met zes cafés en veel wilde verhalen. En dat met nog geen 500 inwoners. De huizen zijn vandaag nog steeds bewoond, maar het dorpsleven van weleer is verdwenen. De kerk staat er doelloos bij. Overdag zwermen de bewoners uit, naar het werk, naar winkels in de stad. 's Avonds zijn de straten leeg. De rolluiken neer, de tv aan. Hubert Coene vertelt over zijn geboortedorp midden vorige eeuw… (Mannekensvere is nu een deelgemeente van Middelkerke.) - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Van het leven, het werk en het dorp van Etienne Lebbe kan je vandaag bijna niks meer zien. Leisele telde midden vorige eeuw nog 17 herbergen en veel winkels en ambachtspanden. Vandaag vind je hier en daar nog een litteken op een gevel. En op de begraafplaats rusten de getuigen. Etienne stelt op zijn 90e nuchter vast: “de tijden zijn zeer veranderd”. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Je begint niet met een Boulonnais wanneer je het ras niet kent. Een Boulonnais is een koudbloed met pit. Je kan dus vallen op een rustig, braaf paard maar ook op een Boulonnais die veel beweging nodig heeft. Of een type met een grote trekkracht. Het is dus kunst eerst jezelf te kennen en te weten welk temperament bij je past. Christophe Debruyne - Élevage du Bon Coin - helpt je op weg. - Trekpaarden zijn immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Het klinkt misschien wat vreemd: maar op de Zomergemse Vette Veemarkt zijn nog maar weinig vette dieren te vinden. Het slachtrijp vee is afgemest met een afgemeten dieet. Het is de passie van Maxime en Ives Lambrecht van Quality Feed om de veranderende tijdsgeest op de hielen te zitten. Vandaar hun focus op een lokaal runderras - het Belgisch Witblauw - en een focus op duurzaam veevoer, samengesteld uit restproducten uit onze voedingsindustrie. - Markten, jaarmarkten en dierenprijskampen zijn immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

De Zomergemse Vette Veemarkt is de laatste historische markt voor slachtrijp vee. Die kreeg wel onlangs gezelschap van de Veemarkt van Moeskroen, die gehouden wordt op de LAR in Rekkem. Maar nog steeds en dat sinds 1847 worden elk jaar runderen gekeurd op het marktplein van Zomergem, de dieren zijn afgemest en klaar voor de slagerij. Johan De Smet vertelt over zijn passie voor dieren en het vele werk dat nodig is om deze historisch markt, een traditie en erfgoed, in stand te houden. - Markten, jaarmarkten en dierenprijskampen zijn immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Elke dorp of elke stad heeft een centrum. En daar hoort een boom. Voor de Germanen was het een oerboom. Voor de Fransen was de dorpsboom het symbool van de vrijheid. In Schellebelle staat een linde. Ooit gekapt door de pastoor maar door de Heemkring in 1976 opnieuw aangeplant. De initiatiefnemers komen in deze uitzending aan het woord over deze dorpslinde: De Stenen Linde van Schellebelle. Met Guido Van der Eecken, Karel De Jaeger en Guy Uyttenhove. - De Stenen Linde is cultureel erfgoed. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Op de jaarmarkt van Schellebelle vind je nog één straat met paarden. Het is een restant en getuigenis van de beroemde middeleeuwse paardenmarkt die alle straten en pleinen van Schellebelle vulde. Vandaag palmt de kermis het dorp in en is het feestweekend vooral bekend als Potjesmarkt. Heemkring Schellebelle ontrafelt de geschiedenis en vertelt waar de Potjesmarkt vandaan komt, hoe de fanfare de potjes terug liet bakken en waarom je pas een Schellebellenaar bent wanneer je een set potjes in huis hebt. Met Karel De Jaeger, Guy Uyttenhove en Guido Van der Eecken. - De Potjesmarkt is immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Tot de tweede wereldoorlog was het berenlopen een wijdverbreid volksgebruik, met in de hoofdrol: de beer als geluksbrenger. In Schellebelle overleefde de traditie de oorlog maar verdween toch in de jaren zestig. Vijftig jaar geleden blies de Heemkring van Schellebelle nieuw leven in de ‘rondgang met Den Beer'. Sindsdien doet Den Beer - op het einde van het jaar - opnieuw zijn ronde om alle inwoners van Schellebelle een voorspoedig jaar te wensen. De berenlopers van het eerste uur - Guido Van der Eecken, Guy Uyttenhove en Jan Delens - vertellen. - Het berenlopen is immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Wil je dierenarts voor paarden worden, dan is het is niet voldoende om van paarden te houden. Je moet ook een lange studie door van zes jaar, een brede opleiding waarbij niet alleen paarden de revue passeren maar ook gezelschapsdieren als honden en katten en herkauwers als koeien, schapen en geiten. Een zware opleiding die vooral inzet op inzicht, want… een dier, je patiënt, praat niet. Je moet dus leren kijken, voelen, ruiken, nadenken,… en een diagnose stellen. Leeuwe Van Havermaet vertelt… - De cultuur rond het trekpaard is immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

In het verkeer is het voor iedereen wennen aan de vele nieuwe borden, lijnen en drempels langs en op de weg. Dat geldt ook voor paarden die als eerste die nieuwe signalisatie opmerken. Danny Van Damme rijdt met huifkarren rond en wil dat op een veilige manier doen. Daarom mogen zijn jonge Vlaamse paarden enkel op stap in tweespan met een ander ouder, geleerd paard. Een leerproces dat geduld vraagt en wel een jaar duurt. - De cultuur rond het trekpaard is immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Heel wat molens staan stil en stilstaan is voor een molen langzaam sterven. Robert Van 't Geloof pendelt vanuit Nederland regelmatig naar Berendrecht om op de Buitenmolen te helpen draaien. Hij doet een oproep aan ouders en leerkrachten: als een kind molengek is, probeer dat niet af te pakken. Ga erin mee en bezoek molens… misschien wordt hij of zij zo molenaar, en geen voetballer. - Het molenaarsambacht is immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live bewaart tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

De Buitenmolen in Berendrecht vierde afgelopen jaar zijn 200e verjaardag. Gelijktijdig slaagde Jorn Van de Cloot in zijn examen en hij is nu molenaar op de Buitenmolen. Hij is gefascineerd door het proces: hoe je de kracht van de wind omzet in energie met een tastbaar resultaat. Zo wordt op de Buitenmolen nog regelmatig tarwe gemalen voor thuisbakkers. - Het molenaarsambacht is immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Midden vorige eeuw had elk dorp zijn hanenzetting. Soms waren een vijftal maatschappijen actief in hetzelfde dorp, elk verbonden aan een café. Na een bloeiperiode - met een overkoepelende vereniging en verschillende tijdschriften - raakte het hanenzetten vanaf de jaren '80 in de problemen. Een veranderende tijdsgeest stond de verjonging van het hanenzetten in West- en Oost-Vlaanderen in de weg. Vandaag heeft elke provincie nog slechts één maatschappij, verbonden aan verschillende cafés in hun regio. Bernard Delange was zelf ooit hanenzetter en onderzocht de geschiedenis van het hanenkraaien. - De hanenzetting of hanenkraaiing is immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Hanengevechten zijn in België verboden sinds 1867. Met het verbod kreeg de kweek van vechthoenders klappen. Deels door het verbod, maar later ook door de komst van snelle Aziatische vechters die de Belgische vechthoenderrassen verdrongen in de pit. Nu zijn de Luikse, Brugse en Tiense vechter vooral showdieren, en als ras bedreigd. Steven Henot vertelt. - Vechthoenders zijn immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Omer Maes kan niet stilzitten. Na zijn werk in de rundveehouderij, stapte Omer over naar de Belgische trekpaarden. Op de Jaarmarkt van Rupelmonde verschijnt hij met twee nieuwe trekpaarden, na het plotse overleiden van zijn blauwschimmel Isidoor van de Fonteine. In de omschrijving van deze uitzending vind je de link naar de film met het laatste optreden van Isidoor op de Jaarmarkt van Appels. - De cultuur rond het trekpaard is immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Het stormt in Zandvliet. De bomen naast het terrein waaien om. De elektriciteitsdraden knappen af. Kinderen worden omvergeblazen. Het kiekenrijden voor de jongsten is daarom afgelast, maar de oudste Chiro-groepen zijn dapper en trappen hun ketting stuk in de wind. Nu de elektriciteit is afgesloten, zwijgen de luidsprekers. Van de stilte maken we gebruik om Maarten Gabriëls aan de tand te voelen over het hoe en waarom van het kiekenrijden. - Het kiekenrijden is immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

In Papenhoven tref je de hanen op zondag op café Potbelly. Bart Gubbels, voorzitter van de vereniging ‘Haan in de Pot', vertelt hoe zijn kampioenschap hanenkraaien verloopt: in een vol café, met muziek en gepraat. In een half uur wordt geteld hoeveel de hanen kraaien. Maar er is ook een wedstrijd ‘Ken je haan'. Daarbij moet het baasje van de haan voorspellen hoeveel keer zijn haan zal kraaien. - De hanenzetting of hanenkraaiing is immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

Achter de bibliotheek van Zele vind je het Henri van Daele-centrum met het Museum Zeels Erfgoed. Tijdens een bezoek valt de bovenverdieping op. In een stijlvol ingerichte ruimte wordt het verhaal van kant en vooral van de Zeelse naaldkant verteld. Marie-Louise Vehent - bestuurslid van de Heem- en Oudheidkundige Kring - geeft een introductie. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.

De meeste jaarmarkten in Vlaanderen zijn jaarlijkse markten met wat kramen geworden. Overal wordt eenzelfde omkadering gebruikt: een rommelmarkt, een slagerfestival en een BBQ of mosselfestijn. Bogaarden daarentegen bouwt nog steeds een klassieke jaarmarkt op rond de eeuwenoude en oorspronkelijke kern: veeprijskampen. Voorzitter André Leroy vertelt. - De cultuur rond het trekpaard en jaarmarkten zijn immaterieel cultureel erfgoed. - ikwashier.live archiveert tradities en erfgoed, vooral immaterieel of ‘levend' erfgoed.