De Jortcast

Dit is de laatste Jortcast voor de verkiezingen waar Jort Kelder praat met politicoloog dr. Matthijs Rooduijn, gespecialiseerd in de rechtse kiezer, prof. dr. Sanne Kruikemeier, die o.a. onderzoek doet naar campagnes op TikTok en historicus dr. Geerten Waling (die eerder meeschreef aan de biografie van Geert Wilders). Hoe beïnvloedt AI en zoiets basaaals als het weer de uitslag van de verkiezingen? En gaat Bontenbal winnen of toch echt niet? 

Daags voor de verkiezingen gaat Jort Kelder in debat met dr. Marieke Koekkoek (Volt), drs. Diederik Boomsma (JA21) en prof. dr. Ewald Engelen (Vrede voor Dieren). Een debat met doctoren over defensie, duurzaamheid en de digitale euro. Welke plannen hebben zij voor Nederland? Hoe kan het dat deze mensen die allemaal toch veel op de universiteit hebben doorgebracht een andere feitelijke mening hebben?  

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met dr. Marjolein Moorman (GL/PvdA) over Artikel 23, moeten we de grondwet wijzigingen of niet? En te gast zijn journalist dr. Geerten Waling (EW Magazine), politicoloog dr. Matthijs Rooduijn (UvA) en communicatiewetenschapper prof. dr. Sanne Kruikemeier (WUR). Ze kijken naar de laatste dagen van de campagne. Welke invloed heeft de terugtrekking van  Wilders bij de verschillende verkiezingsuitzendingen op de stemmers? En wat is het effect van campagnes op social media zoals TikTok? 

Zal de boze burger teleurgesteld zijn op 29 oktober als de stemmen worden geteld? Wat gaat er veranderen als er nieuwe verkiezingen zijn geweest? En waarom horen we vooral het luide rechtse geluid op de tv? Wat is er veranderd in onze samenleving dat we zo ontevreden zijn? Jort Kelder vraagt het in deze nazit aan politicoloog dr. Tom Louwerse, dr. Willeke Slingerland (onderzoekt de democratische rechtsstaat) en politiek journalist drs. Leonard Ornstein. 

Terwijl grote partijen alvast meerderheden proberen te smeden voor na de verkiezingen, blijven zwevende kiezers op zoek naar een geluid dat hen goed kan vertolken. Tegelijkertijd wantrouwen steeds meer Nederlanders de instituties van de democratische rechtsstaat. Niet alleen politici, ook rechters en journalisten ervaren groeiende agressie en vijandigheid. Dit is het tweede deel van het gesprek over de staat van onze democratie met lector Sociale Cohesie en de Democratische Rechtsstaat dr. Willeke Slingerland van de Hogeschool Utrecht en politicoloog aan de Universiteit Leiden dr. Tom Louwerse, oprichter van de Peilingwijzer. Ook aan tafel zit drs. Leonard Ornstein, parlementair journalist en aan het promoveren op Pim Fortuyn. 

Wat wordt het onderwerp van deze verkiezingen? Wat zal ons naar de stembus trekken en vooral wie zal ons overtuigen? Hoe succesvol zijn de partijen in deze campagne? Jort Kelder vraagt het politicoloog dr. Tom Louwerse van de Universiteit Leiden (o.a. van de Stemwijzer), dr. Willeke Slingerland van de HU en lector Sociale Cohesie en de Democratische Rechtsstaat. Ook is aangeschoven drs. Leonard Ornstein, parlementair journalist en bezig met zijn proefschrift over Pim Fortuyn. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder drie gasten aan tafel heeft over de verkiezingen. Dat zijn dr. Tom Louwerse (Leiden), dr. Willeke Slingerland (HU) en drs. Leonard Ornstein (fellow IISG en promoveert op Fortuyn). Het gaat over de peilingen, de winst die je kunt behalen als lijsttrekker via  een tv-programma en wat democratie precies betekent. Ook belt Jort Kelder even met dr. Hans Vijlbrief (D66) over een oplossing voor een tekort aan studentenwoningen. 

Hoe zal Nederland er in de verre toekomst uitzien? Wat zijn de gevolgen van de demografische veranderingen zoals de vergrijzing? En hoe kunnen we onze veiligheid blijven garanderen? Jort Kelder vraagt het aan dr. Pieter Hasekamp, directeur van het Centraal Planbureau (CPB). Ook aan tafel zitten politiek journalist dr. Chris Aalberts en prof. dr. Martijn Kitzen van o.a. de Nederlandse Defensie Academie (NLDA). Kitzen schreef onlangs samen met dr. Tim Sweijs het boek 'De Oorlog van Morgen'. 

Er wordt nogal wat beweerd en keihard gesteld door de lijsttrekkers in de campagnetijd. Het partijprogramma moet immers verkocht worden; iedereen een basisinkomen, tien steden erbij, stoppen met het klimaatbeleid of er juist miljarden extra aan besteden. Maar wat betekenen al deze uitlatingen? Zijn ze echt gemeend of is het bedoeld om de keuze voor de kiezer duidelijker te maken? En waar wordt er gespind en waar hoor je de echte overtuiging? Jort Kelder vraagt het docent en onderzoeker politieke communicatie aan de Erasmus Universiteit dr. Chris Aalberts die tevens als politiek journalist werkzaam is en bijna elk verkiezingscongres bezoekt en daarvan verslag doet. 

Na twee jaar strijd in Gaza is er eindelijk een staakt-het-vuren en voorzichtig sprake van een bestand tussen de strijdende partijen van Israël en Hamas. Wat is er de afgelopen twee jaar gebeurd? Hoe en met wat trokken de Israëli's ten strijde en wat was het antwoord van Hamas? We vragen het prof. dr. Martijn Kitzen, hoogleraar bij de Defensie Academie en bijzonder hoogleraar Krijgswetenschappen bij de Universiteit Leiden. Ook heeft hij gediend in Afghanistan. Waarom zijn er geen parallellen te trekken tussen Hamas en Al-Qaida? En hoe is het Hamas gelukt om die sympathie te winnen onder grote delen van de bevolking? Waarom spreekt de onderdrukking van de Gazanen meer mensen aan dan de slachtoffers die vallen bij het gewapend conflict in bijvoorbeeld Soedan? 

Het Centraal Planbureau (CPB) heeft het precies voor je uitgezocht; de plannen van de meeste politieke partijen die meedoen aan de verkiezingen van 2025. Hoeveel willen ze uitgeven aan onderwijs, zorg en defensie? En wat betekent dat voor je eigen inkomen? Het zijn honderden pagina's aan berekeningen getiteld 'Keuzes in Kaart' en je kunt ze zelf hier (https://www.cpb.nl/publicatie/keuzes-kaart-2027-2030) doorspitten. Jort Kelder heeft het al met veel plezier gedaan en is vereerd dat econoom dr. Pieter Hasekamp, directeur van het CPB een toelichting wil geven op die cijfers van de doorrekening in deze podcast. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder praat met prof. dr. Martijn Kitzen over de fragiele vrede in Gaza. Te gast is ook dr. Pieter Hasekamp, directeur van het Centraal Planbureau (CPB) die de cijfers achter de plannen van de politieke partijen. En dr. Chris Aalberts duidt de campagnetaal die we de afgelopen week hebben gehoord. 

Jongeren zijn activistischer en hebben meer lef dan de oudere generatie. Zij gaan wél de barricades op, maar ja, ze hebben geen huis om in te wonen. De grootste crisis die deze generatie ervaart is die van de wooncrisis. Maar waarom willen dan ook al die joneren op een postzegel in de stad wonen? Wat zijn de best functionerende steden en wat gebeurt er met de centra van de stad als er vooral hoogeropgeleide mensen wonen, zoals nu in Amsterdam? Te gast in deze nazit bij Jort Kelder zijn neuropsycholoog, gespecialiseerd in het brein van de jongere, prof. dr. Eveline Crone (o.a. Erasmus) en econoom prof. dr. Coen Teulings (UU).  De podcast met prof. dr. Coen Teulings en Jort Kelder over de instituties is hier te vinden:  https://podcastluisteren.nl/pod/College-van-Kelder-and-Teulings

Het gaat niet goed met onze jongeren: ze bezwijken onder prestatiedruk, zijn gedesillusioneerd in de politiek, zitten uren achter een scherm en zijn kwetsbaar voor de radicale ideeën van Andrew Tate. Maar geen paniek, want volgens ontwikkelingspsycholoog prof. dr. Eveline Crone, denken volwassenen altijd dat de nieuwste generatie gedoemd is. Crone onderzoekt al zo'n twintig jaar de hersenen van jongeren en legt in de Jortcast uit waarom juist zij zo vatbaar zijn voor extreem gedachtegoed. Hersenen zijn volop in ontwikkeling en niet alle gebieden doen dat even snel. Het gevolg? Domme beslissingen en een mooie (maar soms naïeve) vorm van idealisme. 

De ideale schoonzoon, de professor en bovenal een man met fatsoen. Lijsttrekker en fractievoorzitter van het CDA, drs. Henri Bontenbal, wordt door velen gezien als dé meest geschikte premierskandidaat van het moment. Maar wie is hij, naast organist en familieman, echt? En op welke manier past hij binnen de traditie van het CDA? Heeft Bontenbal hetgeen wat een leider van ons land nodig heeft? Iemand die verbindt, maar ook Poetin kan bellen als het nodig is? Te gast in deze XL-aflevering zijn Pieter Gerrit (PG) Kroeger, historicus en de CDA-chroniqueur. Ook aan tafel zit Bas Erlings, oud-campagnestrateeg van de VVD en auteur van het boek 'Het spel van de populist'. Jort vraagt de gasten de wederopstanding van het CDA te verklaren, want wie had dat nou nog gedacht?

Stijgende huizenprijzen? Juist heel goed, aldus prof. dr. Coen Teulings, econoom en universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Miljarden investeren in de sociale woningbouw en hiermee de marktwerking even niet z'n werk laten doen? Of stoppen met de hypotheekrenteaftrek zoals GroenLinks-PvdA, CDA, D66, Volt & ChristenUnie willen? Niet zo verstandig allemaal, vindt Teulings. Deze econoom legt uit wat er wél moet gebeuren, zodat de jongere generatie ook een betaalbaar huis vindt.   Lees hier het uitgebreide en uitstekende artikel van Jesse Frederik in De Correspondent over de woningbouw:  https://decorrespondent.nl/16290/het-woonprobleem-van-nederland-iedereen-wil-betaalbaar-wonen-maar-niemand-wil-het-betalen/aae4cacb-f263-021a-1236-a3ba7e16fb30

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van zaterdag 4 oktober waar Jort Kelder belt met Lisa Westerveld over hoe we eenzaamheid beter aan kunnen pakken. Te gast is econoom prof. dr. Coen Teulings over het wel of niet schrappen van de hypotheekrenteaftrek (en hoe we het huizentekort kunnen oplossen). De jonge dr. Nico Brinkel heeft een oplossing voor de netcongestie door slimmer je elektrische auto op te laden. En ontwikkelingspsycholoog  prof. dr. Eveline Crone doet onderzoek naar jongeren. Luistert de politiek wel genoeg naar ze? 

We worden geregeerd door emotie, lijkt het wel als we naar de bolletjesregen van stemmingen over moties kijken deze week en natuurlijk met dat schuine oog ook naar de verkiezingscampagne. Hoe is dat ontstaan en hoe maken we feiten weer doorslaggevend in plaats van het onderbuikgevoel? Te gast bij Jort Kelder zijn socioloog prof. dr. Jan Willem Duyvendak en wetenschapsjournalist dr. Stan van Pelt. 

Media-aandacht voor controversiële studies, zoals Trumps suggestie dat autisme en paracetamol met elkaar verbonden zouden zijn, en de opkomst van nepwetenschap maken het voor het publiek lastig om feiten van fictie te onderscheiden. Tegelijkertijd neemt de druk op onderzoekers om te presteren toe, met alle risico's van dien. Dr. Stan van Pelt, neurowetenschapper, wetenschapsjournalist en docent wetenschapsjournalistiek aan de radbouduniversiteit in Nijmegen, bespreekt dit in de Jortcast. Deze week publiceerde hij zijn boek Sloppy Science, waarin hij blootlegt hoe fouten, slecht uitgevoerde studies en systemische druk het vertrouwen in wetenschap ondermijnen.

We gedragen ons tegenwoordig in de openbare ruimte zoals thuis. We draaien harde muziek in de trein, smakken met open mond op straat en mogen 'overal onszelf zijn'. Hoe is dit gedrag een weerspiegeling van ons huidige politieke klimaat dat beheerst wordt door polarisatie en de daarbij behorende lelijke woorden in het debat? Te gast is socioloog prof. dr. Jan Willem Duyvendak, verbonden aan de UvA en directeur van het Netherlands Institute of Advanced Studies (NIAS). Hij verklaart in zijn net verschenen boek 'Spookkloven. Waarom Nederland minder gepolariseerd is dan we denken' waarom er geen reden tot polarisatie is, ook al willen politici dat vuurtje graag opstoken voor dat eigen politieke gewin. En waarom we ons allemaal weer een beetje moeten gedragen, zowel in Den Haag als in de openbare ruimte.  

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met Jimmy Dijk van de SP over een motie om de prijzen in de supermarkt naar beneden te krijgen. Te gast is prof. dr. Jan Willem Duyvendak die analyseert of we na een week van rellen en een debat over rellen ook echt zo gepolariseerd zijn. Hij schreef het boek 'Spookkloven'. De jonge dr. Suzanne Poiesz onderzocht de visstand en de biodiversiteit in de Waddenzee en dr. Stan van Pelt schreef een boek 'Sloppy Science' over fraude in de wetenschap. 

Is er nog plek voor de conservatieve stem in de wetenschap of is die luid genoeg? In de week van het 'vrije woord' zou alles gezegd mogen worden, dus ook over o.a in het debat over de buitenlandse studenten aan onze universiteiten. U hoort naast Jort Kelder ook dr. Jelle van Baardewijk (cultuurfilsooof o.a. bij Nyenrode en de Hogeschool van Rotterdam) en dr. Casper Wits, sinoloog, japanoloog en universitair docent Oost-Azië Studies aan de Universiteit Leiden. 

TikTok is niet alleen een bron van vermakelijke filmpjes, maar ook een casus voor de gevaren van data, technologie en geopolitiek. Europa zit massaal op TikTok, zonder zich altijd te realiseren dat het ook een instrument van buitenlandse invloed is. TikTok's moederbedrijf ByteDance investeert miljarden in AI-infrastructuur en Xi zet druk op Chinese techbedrijven om hun eigen chips te gebruiken in plaats van die van Nvidia. Te gast is dr. Casper Wits, sinoloog en japanoloog aan de Universiteit Leiden. Volgens Wits ligt het echte doel van de Chinese strategie niet bij het Westen, maar bij het mondiale zuiden: Afrika, Azië, Latijns-Amerika. Europa? "Als wij iets willen betekenen, moeten we zelf een strategie ontwikkelen: wat kunnen wij bieden wat China niet kan?"

Wat is er nog over van 'het vrije woord' en wordt het ook echt bedreigd? Jort Kelder voert het gesprek met dr. Jelle van Baardewijk, cultuurfilosoof en verbonden aan o.a. Nyenrode. Is de moord op Kirk, het cancellen van Kimmel (die nu toch weer op tv mag) en in Nederland de ophef over uitspraken van spindoctor Julia Wouters tekenend voor de dood van het debat? Zijn we allemaal, inclusief de media en universiteiten, te angstig als het gaat om weerwoord van de andere kant? 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met Pieter Grinwis (CU) over de motie om niet gelijk bij elke kabinetsval nieuwe verkiezingen uit te schrijven. Dr. Jelle van Baardewijk is te gast over het vrije woord en de jonge dr. Marius Bakx  heeft onderzoek gedaan naar de lokale tegenmacht. En wat gebeurt er als het Amerikaanse deel van TikTok niet meer in Chinese handen is? Dit bespreekt Jort met dr. Casper Wits, universitair docent Oost Azië Studies te Leiden.  

Wat betekenen die spanningen in de wereld voor onze economie en voor de ontwikkeling van onze industrie? Te gast in deze podcast zijn dr. Tim Sweijs, directeur onderzoek aan het Haags Centrum voor Strategische Studies (HCSS) en prof. dr. Arnoud Boot, hoogleraar in ondernemingsfinanciering en financiële markten (UvA). 

De oorlog in Oekraïne houdt Europa al meer dan drie jaar in een wurggreep. En Russische drones boven Polen zetten de verhoudingen weer op scherp. Wat als het conflict escaleert tussen Rusland en de NAVO? Dr. Tim Sweijs, directeur onderzoek bij het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS) schreef samen met collega's het rapport Blinded by Bias: Western Policymakers and Their Perceptions of Russia before 24 February 2022. Sweijs schetst in de Jortcast waarom Europese landen zo lang niet wilden geloven dat escalatie mogelijk was. In veel Westerse landen heerste ongeloof: ondanks Moskou's duidelijke signalen dat het Oekraïne nooit als soeverein zou erkennen. De angst om Rusland te provoceren woog zwaarder dan het besef dat oorlog op de loer lag. Dat leidde tot late en halfslachtige steun aan Oekraïne. Waarom werd het gevaar zo lang gebagatelliseerd, terwijl de signalen zonneklaar waren?  Het artikel dat  dr. Tim Sweijs onlangs heeft gepubliceerd over de vooroordelen die wereldleiders vóór februari 2022 hadden betreffende Poetins politiek en de mogelijke invasie van Oekraïne : https://hcss.nl/report/blinded-by-bias/ukraine/  (https://hcss.nl/report/blinded-by-bias/)

De Troonrede is voorgelezen en de miljoenen-kruimels van de Miljoenennota zijn bekend gemaakt door minister Heinen. Het is wachten op het nieuwe kabinet, maar Jort Kelder spart met econoom prof. dr. Arnoud Boot, hoogleraar in ondernemingsfinanciering en financiële markten aan de UvA, over hoe we onze staathuishoudkunde zouden moeten inrichten zodat we mee kunnen in de mondiale wedloop van concurrende bedrijven. Kunnen we Tata Steel behouden? Zou bezuinigen op de Glazen Koets een deuk in dat spreekwoordelijke pakje boter slaan?  Artikel waar prof. dr. Boot over spreekt:  https://www.arnoudboot.nl/files/files/BootVanTilburg%2020241214-een-einde-aan-tata-biedt-volop-kansen%20-%20NRC.pdf

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met BBB-Kamerlid  Marieke Wijen-Nass over de buitenlandse wanbetalers van parkeerboetes. Te gast is econoom prof. dr. Arnoud Boot (UvA) over Prinsjesdag en hoe het nou eigenlijk echt gaat met de BV Nederland. De jonge dr. Steven Beijer heeft onderzoek gedaan naar een mogelijke kringloop van fosfor. En defensie-expert dr. Tim Sweijs (HCSS) legt uit wat onze reactie zou moeten zijn op de Russische drones die in het Poolse luchtruim werden neergeschoten. En hij heeft onderzoek gedaan naar de bias die wereldleiders hadden (Merkel, Biden, Johnson, Macron) vóór februari 2022 betreffende Poetin en zijn dreigende taal. 

Onlangs verscheen een onderzoek (https://nos.nl/artikel/2581276-interesse-in-communisme-lijkt-toe-te-nemen-onder-jongeren) waaruit blijkt dat jongeren zich meer aangetrokken voelen tot het extreem-linkse gedachtegoed, zoals het communisme. Hoe kan het dat deze oude ideologie toch weer populair is bij een kleine groep? Bij Jort Kelder aan tafel zitten dr. Vincent Chang, gespecialiseerd in de Chinese geschiedenis. China wordt sinds 1949 geregeerd door de Communistische Partij (CPC), maar is dit ook een communistische samenleving? Ook aan tafel zit politicoloog en publicist prof. dr. Menno Hurenkamp, verbonden aan de Universiteit voor Humanistiek die al jaren onderzoek doet naar verschillende politieke stromingen. Binnenkort verschijnt van hem een boek (https://vangennep-boeken.nl/product/namens-wie-spreekt-u-het-burgerschap-van-soevereinen-nader-verklaard-menno-hurenkamp?srsltid=AfmBOoqItvfiFdw8Udy2aUYR6MTZh22WfrWs42tyVkJ98U9jrApdnY5C) over de soevereinen.  Disclaimer: deze podcast is opgenomen voor de moord op Charlie Kirk. 

Steeds meer Nederlanders zoeken manieren om even uit het sociaal contract te stappen. De één gaat hiken of verdrinkt in consumentengedrag, een ander besluit zich volledig af te sluiten van nieuws en politiek. Soms krijgt dat extremere vormen, zoals bij de zogenoemde “soevereinen” die zich volledig willen onttrekken aan de staat. Prof. dr. Menno Hurenkamp, politicoloog en publicist, verbonden aan de Universiteit Utrecht en professor aan de University of Humanistic Studies vertelt erover in de Jortcast. Volgens Hurenkamp zijn soevereinen een symptoom van iets groters. Terwijl de politiek zich vastdraait in het herstellen van vertrouwen, groeit juist de behoefte om zelf de voorwaarden van burgerschap te bepalen. 

Wat wilde Xi de Westerse leiders tonen met de militaire parade van vorige week? Was het puur machtsvertoon of zitten er ook handreikingen in verborgen naar machtige mensen zoals Donald Trump? Begrijpt deze Amerikaanse president de Chinezen wel? Te gast is dr. Vincent Chang, universitair docent Geschiedenis en Internationale Betrekkingen aan de Universiteit Leiden en senior fellow bij het Leiden Asia Centre. Hij is gespecialiseerd in transnationale herinneringspolitiek, regiovorming en de bilaterale banden tussen China en Nederland. Shownotes:  Het schoonmaken van de stoelen van Kim Yong-un: https://www.telegraph.co.uk/world-news/2025/09/04/kim-jong-un-aid-wipes-down-surfaces-meeting-putin/ Link naar de documenatire Assasins: https://www.imdb.com/title/tt11394276/

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 6 september waar Jort Kelder belt met Jan Paternotte (D66) over de mogelijke Europese vredesmacht voor Oekraïne. Te gast is dr. Vincent Chang (Leiden) over de militaire parade in Beijng. De jonge dr. Piter Oosterhof heeft onderzoek gedaan naar goedkopere medicijnen en prof. dr. Menno Hurenkamp heeft zich verdiept in de soevereinen en vraagt zich af: 'wat kunnen we van deze dwarsdenkers leren?' 

Dit is de nazit waar Jort Kelder met prof. dr. Ronald van Raak en dr. Quita Muis praat over de invloed van de media op de polarisatie. Wat zouden we als media anders kunnen doen zodat iedereen gehoord wordt?  Tijdens deze podcast kwam entrepeneur Vincent Evers het Allard Pierson binnenlopen met zijn stampende robot 'Eva'. Mag Eva gewoon op straat lopen en zou ze in de toekomst de hond van Vincent alleen mogen uitlaten? Willen we dat ze onze vaatwasser uitruimt en op onze kinderen past? Ook Eva doet mee aan het gesprek. 

Het vertrouwen in de politiek staat met zo'n 4% op een historisch dieptepunt. Te gast bij de Jortcast is dr. Quita Muis, universitair docent Sociologie aan Tilburg University. Zij onderzoekt hoe wij tegenover elkaar komen te staan, en waarom dat soms erger lijkt dan het is. De verhitte discussies over Israël en Gaza, de vraag of hoogopgeleiden en laagopgeleiden nog wel in dezelfde samenleving leven, volgens Muis zijn het symptomen van hetzelfde mechanisme. Een beetje polarisatie is goed: het houdt de democratie levendig. Maar het kan ook ongezond worden. 

Op de dag dat het nóg verder rommelt bij de, eens de grote belofte van de politiek, de partij NSC, staan we bij de Jortcast stil bij hoe het beter en doeltreffender kan in Den Haag. Moet de koning weer terug in het formatieproces? Moeten we stoppen met naar eenzijdige filmpjes kijken op social media? Of meer respect voor de tegenmacht? Jort Kelder vraagt het aan prof. dr. Ronald van Raak, oud-Kamerlid namens de SP en tegenwoordig hoogleraar Filosofie aan de Eramsus Universiteit. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van zaterdag 30 augustus. Jort Kelder belt met Chris Stoffer (SGP) die graag wil dat de functie van de koning terugkeert in het formatieproces. Te gast is prof. dr. Ronald van Raak die uitlegt wat Kamerleden zouden moeten doen om het vertrouwen in de politiek weer terug te winnen. De jonge dr. Jurriaan te Koppele (Universiteit Wageningen) heeft onderzocht welke invloed emoties hebben op beslissingen die we nemen, bijvoorbeeld ook zo iets simpels als wat we bestellen in een restaurant of aan de bar. En dr. Quita Muis doet al jaren onderzoek naar polarisatie, maar ook of mannen en vrouwen anders stemmen. 

AI vertoont al tekenen van leven, aldus dr. Bart van der Sloot, senior onderzoeker aan het Tilburg Institute for Law, Technology, and Society. Van AI-systemen die werknemers onder druk zetten tot algoritmes die zelfstandig beslissingen nemen: waar ligt de grens tussen programmering en bewustzijn? Jort Kelder legt het in de nazit voor aan dr. van der Sloot. 

De cowboy jaren van het grenzenloos vrije internet is niet meer. Na jaren debatteren is in het Verenigd Koninkrijk een nieuwe wet ingevoerd, de Online Safety Act, die officieel afkadert wat er wel en niet op het web mag gebeuren. Ook in Europa zijn er wetten in de maak. Dit alles met goede bedoelingen en ter bescherming van bijvoorbeeld kinderen, maar waarom is er in de VS juist een tegengestelde beweging gaande van deregulering? En moeten we ons wel focussen op de online gebruiker of juist op de groeiende invloed van AI op ons surf-gedrag?   Te gast is dr. Bart van der Sloot, universitair hoofddocent aan de Tilburg Law School en senior onderzoeker aan het Tilburg Institute for Law, Technology, and Society (TILT). Zijn laatste boek heet “Regulating the Synthetic Society” (2024).

De NSC-bewindslieden stappen uit het kabinet na twee hevige debatten over Gaza. Heeft Veldkamp zijn ontslag ingediend omdat hij werkelijk niet verder kon, of was het een politieke strategie? En in hoeverre is Nederland stuurloos nu ook deze ministerposten opnieuw vervuld zullen moeten worden? Te gast is prof. dr. Henk te Velde, hoogleraar Nederlandse geschiedenis aan de Universiteit Leiden en gespecialiseerd in de politiek. We analyseren het Gaza-debat, de speech van Schoof en plaatsen de partijleiders in de Nederlandse retorische traditie. Waarom doet Wilders het bijvoorbeeld altijd zo goed in een debat? Hoe komt het dat Timmermans beter klinkt in het Engels dan in het Nederlands? En wat is toch dat onverklaarbare Bontenbal-effect? 

Een ruw ontwaken deze morgen nadat 9 NSC-kopstukken ermee zijn gekapt. ‘Voor Gaza', of komt het ook wel gewoon lekker uit voor een partij die op sterven na dood is? In gesprek met prof. dr. Henk te Velde, hoogleraar Nederlandse geschiedenis te Leiden. Dankzij een Britse online veiligheidswet is de dystopie van Orwell's 1984 weer een stapje dichterbij, dr Kelder laat zich bijscholen door dr. Bart van der Sloot, universitair hoofddocent aan de Tilburg Law School. Een belletje met de JA21-lijsttrekker Joost Eerdmans die het gedachtegoed van Musk in de Nederlandse politieke praktijk wil brengen en jonge doctor Mark Weijers promoveerde op de levensduurverlenging van auto-batterijen.

Nederland moet meer gaan uitgeven aan Defensie. Maar waar haal je zo even €19 miljard vandaan? ‘Bij de bijstand', aldus VVD-leider Yesilgöz. Prima, Dilan! Nog maar €18 miljard te gaan. Op links zijn de ideeën niet veel beter: SP en Denk willen zorg, onderwijs en sociale zekerheid buiten schot houden, maar schermen daarmee 283 van de in totaal 457 miljard aan overheidsuitgaven af. Dr. Jasper Lukkezen van de ESB maakt korte metten met luchtfietsende politici en rekent de oplossing wel weer even voor. Het goede nieuws: het is in ieder geval wél haalbaar. Artikel ESB Niek de Meijier: https://esb.nu/extra-structurele-defensie-uitgaven-vereisen-budgettaire-dekking/ (https://esb.nu/extra-structurele-defensie-uitgaven-vereisen-budgettaire-dekking/) Podcast Michiel Lieuwma Ali B: https://www.youtube.com/watch?v=aaBuBkshojc (https://www.youtube.com/watch?v=aaBuBkshojc)