Zandman

In zijn jeugd sloot journalist Samuel Verschoor zich aan bij een radicale actiegroep, de Antifascistische Aktie. Jaren later vraagt hij zich af wat de aantrekkingskracht van deze actiegroep op hem was. Samen met twee oude kameraden blikt hij terug op zijn tijd bij de Antifa. Een exclusief inkijkje in een radicale actiegroep die normaal liever niet met de pers praat.

Ramu leeft op een eiland en viert zijn twaalfde verjaardag, een belangrijke gebeurtenis op het eiland. Om zich te bewijzen krijgt hij een opdracht om naar het vasteland te varen en daar iets te halen. Maar zijn opdracht kan zijn vrienden in groot gevaar brengen. Een fictiepodcast.

Romana Vrede en OTION vertellen met Tijd zal ons leren de onbekende, bijna-vergeten en verzwegen verhalen van verzetsstrijders tijdens onze koloniale tijd. In een serie portretten voor Het Nationale Theater schetsen ze de levensverhalen van ruim honderd helden: zwart en wit, in de Caraïben, Afrika, Azië en Europa. Ze stuiten op verhalen die zijn bewaard dankzij mondelinge overlevering, drumritmes en rituelen. In deze aflevering focussen ze zich op vrouwen want zij zijn het verzet; wijs, krachtig en onbevreesd. Deze vrouwen kozen voor de weg naar vrijheid, samen of alleen. Romana en OTION staan stil bij de onbekende of bijna-vergeten vrouwen die opstonden tegen hun witte bezetters en zichzelf en hun gemeenschap naar vrijheid leidden.

Kun je van de radar verdwijnen zonder sporen achter te laten? Dat lijkt een fantasie in een tijd waarin we meer dan ooit gevolgd en bekeken worden. Onze bankpasjes verraden waar we het laatst waren, onze telefoontjes traceren de plek waar we ons bevinden, providers weten wie we belden, wanneer en hoe lang. Lise Bonduelle besluit in 'Van de kaart' om daadwerkelijk te verdwijnen. Een documentaire van Lise Bonduelle, RITCS, Brussel.

In deze aflevering van Radio Doc NPOR1 sprak Marije Schuurman Hess met verschillende Nederlandse veteranen over hun morele wonden en over hun pogingen om het morele kompas weer te rechten wanneer ze terug zijn van missie. Persoonlijke verhalen over soldaten die terugkeren en draad weer proberen oppikken.

Mamy Blue' is de masterproef die Rinus Van Eygen in 2020 maakte aan het RICTS. “Ik heb twee moeders als ouders. Ik botste op een dagboek dat mijn niet-biologische moeder als dertienjarige in 1972 begon. Ik wilde weten wie mijn mama was, wat haar gevormd heeft tot de persoon die ze nu is en wat er van het dertienjarig meisje in het boek overblijft. Vanuit haar standpunt vertel ik, via de eerlijke blik van een dertienjarig meisje, hoe zij zichzelf en de vrouwenliefde ontdekte”, aldus Rinus.

In de documentaire Land In Zicht portretteert Katrin Lohmann enkele koorleden van het Amsterdamse dak- en thuislozenkoor De Straatklinkers - een initiatief van de Protestantse diaconie. Onder leiding van Straatpastoor Hanna Wapenaar komen de straatklinkers elke vrijdag bijeen om samen te zingen. Land In Zicht verweeft de persoonlijke getuigenissen met de levensliederen en vertelt niet alleen over ontheemding, en de diverse gedaantes van dak- en thuisloosheid, maar ook over een universeel verlangen naar schoonheid, saamhorigheid en zingeving in het aangezicht van onze sterfelijkheid. Ook – of misschien vooral – voor wie de straat kent.

Pieter is verslaafd aan kicks. Hij voelt alleen dat hij leeft als hij zichzelf in extreme situaties bevindt. 'Twee benen en ondankbaar' is de masterproef (2014) van Lucas Derycke. (Foto Guy James)

Wendy is een gepensioneerde danseres die strijdt tegen eierstokkanker. Maar de danseres in haar is nooit ver weg: die strijdt aan haar zijde. Freya ontmoette Wendy via een gemeenschappelijke vriendin op Facebook. Hun gedeelde passie voor dans zorgt meteen voor een klik die voelbaar is in het audioportret dat Van Nieuwenhuysen over haar maakte.

'Esoterie in Vlaanderen' is een aflevering uit de oude doos van de radioreeks 'Vlaamse Reuzen'. Michiel De Vlieger is ooit begonnen als radiomaker en maakte dit stuk in 1995 samen met de toen al even onbekende Luc Haekens en Tom Lenaerts voor het programma Piazza. Het begint zeer geloofwaardig maar wordt met de minuut absurder. Humor is de beste saus, zeker in deze periode, en momenteel is dat dit heerlijk diepgravend onderzoek naar occulte en bijgelovige praktijken van bij ons.

Als een onzichtbare passagier reis je mee met Yves en Vie die elkaar leren kennen op een parking en samen op zoek gaan naar de vrijheid. Maar de ultieme vrijheid, bestaat die wel? Fictiestuk 'Aktaran' is de bachelorproef van Judith Ameel en gaat over reizen, idealistische en onbereikbare dromen en vrijheid, maar nog meer over de evolutie in een relatie tussen twee mensen.

‘Lente' is een audiodocumentairereeks van Kenneth Berth die tijdens de maanden maart, april en mei drie verschillende tuinmannen volgt in hun passie: natuur en tuinen. De reeks is een combinatie van échte verhalen met een poëtische sfeer die bij het seizoen hoort. Het verhaal vertelt hoe onze levens zich ook wel eens durven transformeren tijdens dit seizoen.

De podcast 'Dark number' van Guy De Troyer vertelt het verhaal van verkrachtingsslachtoffers, die uit angst of andere reden, geen aangifte deden. Dit omdat er onder andere een veel te hoog seponeringscijfer is en omdat er nog veel vooroordelen leven rond seksueel geweld. Een verhaal over de strijd tegen seksueel geweld dat verteld moet worden.

‘Ondine' is een audiobewerking van het sprookje ‘De Kleine Zeemeermin' van Hans Christian Andersen. Dit luisterspel voor adolescenten is het eindwerk van Thaïs Van Burm, samen geschreven met Sun Mee Cattrysse en Hasse Steenssens. Door de focus op de authenticiteit en de combinatie van de verschillende vertelstemmen komt het hoorspel helemaal tot bij jou.

88 Woningraten is een documentaire van Naomi Steijger en Timo Tembuyser. Zij laten ons binnen in een flatgebouw met 88 appartementen, die samen een koor vormen. Een ultieme vorm van samenzijn, als poging tot verzet tegen samenloosheid in de samenleving. De makers wonnen de NTR Podcastprijs 2018 met hun documentaire dat alles omvat: drama, muziek, activisme en poëzie.

In de magische radioserie 'Troosttonen' praat Marije Schuurman Hess met personen die een moeilijke tijd achter de rug hebben. Ze stelde hen de vraag waarin zij troost vinden en schreef in ruil voor elk troostverhaal een liedje met componist en blazer Keimpe de Jong, violiste Anne Bakker en gitarist Andrea. In 'Zandman' kan je daarvan deze week twee portretten beluisteren. Zahrah is een hairsyliste die als kind voor het geweld in Afghanistan vluchtte en Baban doet zijn verhaal over zijn land en familie die hij moest achterlaten.

In 'Tiketie' vertelt Fien Dillen het verhaal over haar oudere broer Jan. Hij leeft ​met een meervoudige handicap, en is muzikaal en auditief. Je krijgt een intieme en eerlijke kijk in hun familieleven en de puurheid van hun gezinssituatie zorgt voor ontroering. Deze podcast was het eindwerk van Fien Dillen aan de Thomas More hogeschool. Ze won er de eerste plaats mee op het Festival van de Jonge Journalist in 2019.

Tiffany en Kimberly zijn hooligans van voetbalclub 'AA Gent'. De twee vertellen over hun passie voor voetbal en hun aparte status tussen de supporters van 'den Buffalo'. De radiodocumentaire biedt een greep uit het leven van de twee vrouwen, vol drama en emotie. Eva Moeraert studeerde af in 2003 met een radiodoc over stierenvechten en flamencodansen, waar ze de RVU-radioprijs voor kreeg. De Buffalo Bitches is een mockumentary die ze maakte als bachelorproef over 2 vrouwelijke hooligans van AA-Gent.

De liefde is het beste, sappigste, gevoeligste en verdrietigste onderwerp ooit om over te vertellen. Als je niet in de liefde gelooft, wordt het ook niks. Zonder geloof, ook al is het in een illusie, kom je nergens. Maar al het geloof dat mensen in de liefde hebben, brengt hen ook in onmogelijke situaties, met de bijbehorende emoties. En toch doen we het met z'n allen een heel leven lang, of telkens weer. Het is universeel aanwezig maar ook voor iedereen uniek. In het wondermooie werk 'Een Groot Liefdesverhaal' van Heleen Hummelen vertellen bijna 30 Nederlanders van jong tot oud één groot gezamenlijk liefdesverhaal.

Ook overledenen die geen familie, vrienden of een sociaal netwerk hebben verdienen een waardig en respectvol afscheid. Daarom werd 'De Eenzame Uitvaart' opgericht, een Nederlandse organisatie die ceremonies verzorgt voor mensen die niemand achterlaten wanneer ze overlijden. Céline Ottenburgh maakte er haar eindwerk over en won er ook meteen de NTR Podcastprijs mee in 2019.

Kun je een psychose begrijpen? Hoe voelt dat? Wat zie en hoor je? En wanneer ben je eigenlijk psychisch ziek? Met deze vragen voert Xandry van den Besselaer een intiem gesprek met Willem, die na drugsgebruik in een psychose belandde. 'De regen die naar boven valt' werd bekroond met de NTR Radioprijs 2016. De jury noemde het "een prachtig onderwerp dat het waard is om een documentaire over te maken, schitterend opgebouwd met een geweldige hoofdpersoon."

Een komkommerkas in Friesland. Een jongen uit Oost-Polen. Wat doet hij hier, zo ver van huis, tussen de metershoge planten? Maartje Duin trok een half jaar lang op met Pawel, een arbeidsmigrant die leeft bij de dag, van het ene tijdelijke contract naar het andere. De podcast werd bekroond met de Directors NL Award en de Bronzen Greep 2018..

In 2009 studeerde Joris Van Damme af aan het RITCS met het fictiewerk ‘Ik zal het u vertellen'. Hij won er meteen ook de Prix Europa voor radiofictie mee, de meest prestigieuze mediaprijs in Europa. Wat als de orale traditie van het verhalen vertellen, vast komt te liggen in een opname? Dat is zo'n beetje de opzet van het hele verhaal. Geniet van dit prachtig verhaal.

"Niet geleid door conventies maar op een geheel eigen wijze werd hier een filmische documentaire gemaakt" zei de jury van de NTR Radioprijs vijf jaar geleden over 'Geduld, Californië' van Terre Mulier. "Het gaat door merg en been.". Luister

Op 21 november 2017 vertrekt de vader van Michael en Amber naar Istanbul. Een paar weken later worden broer en zus gebeld door het Ministerie van Buitenlandse Zaken met de mededeling: "Jullie vader is alles, inclusief zichzelf, kwijtgeraakt in de straten van Istanbul. Waar hij nu is weten we niet."

In "Uhuru" gaat podcast- en theatermaker Anke Van Meer op zoek naar uitkijkpunten. Waar kan je naar verlangen op momenten dat alles stil lijkt te staan? Uhuru is een verhaal over ongeduld en verlangen. Over geluk vinden in eenvoudige dingen.Te beluisteren tijdens een wandeling, op de top van een berg, vanuit een torenkamer, aan de oever van een rivier, aan de rand van een maïsveld, tussen de bomen, ergens onderweg of gewoon in bed met je ogen dicht.

Hoeveel informatie kan het menselijke brein opslaan? Rick de Jong houdt zich met deze vraag bezig, hij is geheugenatleet. Zijn specialisme: cijfers achter de komma van het oneindige getal pi. Een audioverhaal over de eindeloze mogelijkheden van het geheugen, en de onverwachte grenzen ervan.

Na het uitroepen van de Indonesische onafhankelijkheid op 17 augustus 1945, kwamen tot eind jaren zestig zo'n 350.000 mensen uit de voormalige kolonie Nederlands-Indië naar Nederland. Onder hen ook de grootmoeder van Lara Nuberg. Zij was gemengd, Indo-Europees, maar opgevoed in een Europees georiënteerde familie. De vraag rees bij Lara Nuberg: waarom kozen zoveel Indo-Europeanen eigenlijk voor Nederland? (Foto@VPRO)

'Aan de lopende band' van Kenneth Berth werd lang voor corona gemaakt. Maar het is een toepasselijk eerbetoon aan die mensen die vandaag keihard werken om voor ons te zorgen. In de keuken van het ziekenhuis van Waregem werken veertig vrouwen en een man. Dagelijks verzorgen zij de maaltijden voor honderden patiënten, iedere dag worden er meer dan 200 borden vuil gemaakt en weer schoon opgeborgen. In de keuken werken sterke vrouwen, ook al hebben zij misschien in de ogen van de buitenwereld geen fantastische carrière. De documentaire 'Aan de lopende band' werd in 2017 geselecteerd voor de NTR Radioprijs en de Prix Europa.

We gaan allemaal ver om ergens bij te horen. En dat geldt ook voor Jonas – aka Ronny. In de podcast ‘Relaas' kijkt hij terug naar een bewogen periode met niet zo evidente vrienden. In ‘Relaas' hoor je waargebeurde verhalen. Ze worden verteld door mensen die ze zelf hebben meegemaakt. De anekdotes ontroeren, verrassen, doen lachen, vertederen.

Hier bij Zandman weten we dat verhalen belangrijk zijn. Het is zelfs bewezen dat ze troost brengen, zeker in moeilijke tijden, zoals nu tijdens covid. En niets kan zo deugd doen als eens goed te kunnen lachen, daarom hebben we Moen en de Japanners voor je klaargezet. Het komt uit het rijke VRT archief en is gemaakt door drie mannen die je nu waarschijnlijk kent als grote televisiemakers maar ze zijn ooit gestart bij de radio. Michiel De Vlieger, Luc Haekens en Tom Lenaerts maakten in 1995 deze Moen en de Japanners. Over de West-Vlaamse gemeente Moen en over …ja… Japanners. Het begint heel geloofwaardig maar wordt met de minuut absurder. Veel luisterplezier!

"Als je - wat ik meegemaakt heb - kan zien als een boek, heb ik niet het volledige boek onthouden. Ik heb de hoofdstukken in aparte kamers in mijn hersenen opgeslagen om niet met het hele verhaal geconfronteerd te worden.", zegt Sas. Hoe verwerk je een trauma zo groot? Hoe ga je om met de situatie dat je van de ene dag op de andere dag wees wordt, omdat je moeder vermoord is door je vader en hij voor lange tijd de gevangenis in vliegt? Een docu over de impact van jeugdtrauma's op je verdere leven, over de belangrijke rol van ouders en voogden, over verwerken en vergeven.

We nemen je mee in dit prachtige hoorspel, en gaan naar de mangroves van Costa Rica. In dit verhaal ontdekt de Amerikaanse bioloog Linda Paterson een onbekende insectensoort en vertrekt in haar eentje naar de mangrovebossen van Costa Rica om het vliegje te onderzoeken. Gaandeweg blijkt echter dat Paterson ook persoonlijke redenen heeft om te kiezen voor een teruggetrokken bestaan in de jungle.

Dit is het verhaal van Julie. Een meisje dat na een lange reis terecht kwam bij een nieuw gezin in een land waar het koud was en ze de mensen niet verstond. Julie heeft het gevoel dat ze tot drie keer toe ontvoerd is geweest: weggerukt van bij haar mama, met wie ze woonde in een eenvoudige hut in Congo, daarna terechtgekomen in een weeshuis in Rwanda om uiteindelijk in een gezin in België te belanden. Ze kreeg een nieuwe naam. En een nieuwe thuis. Dit is een podcast van Joyce De Badts.

Zestiger Kees is al sinds zijn kindertijd bang van honden. Wanneer zijn vrouw Marjolein in 1998 hoort dat zij ongeneeslijk ziek is, bedenken ze wat ze nog graag zouden willen doen. Marjolein wil graag een hond. Maar het blijft niet bij eentje… 'Hondenerfenis' is een documentaire van Marije Schuurman Hess.

Voorjaar 2020. Corona legt België plat. Iedereen moet binnen blijven. Deur dicht, uurtje per dag buiten. Een verhaal dat de bewoners in de gevangenis van Merksplas bekend in de oren klinkt. ‘Locked up in lockdown' is een portret van drie gevangenen, die de coronacrisis op een volkomen andere manier beleven dan de rest van de wereld. Nu te horen in 'Zandman'.

Laat je verrassen door de grote winnaar van de NTR Podcastprijs 2020, 'Danny | Jenny'. Een onwaarschijnlijk duistere, aangrijpende en verrassende trip. Niet het typische 'boy-meets-girl'-verhaal, maar een schimmige zedenschets. Luisteren was nooit zo plezant. En zo nodig. Gemaakt door spoken-word artiest Ischa den Blanken, Bastiaan Benjamin en Max Ligtenberg. Gewoon luisteren!

Actrice Hilde Van Mieghem brengt voor ons 'Een hongerkunstenaar' van Franz Kafka (1883-1924). 'Een hongerkunstenaar' (1922) gaat over een man die zijn leven gewijd heeft aan de kunst van het verhongeren. Dit kortverhaal is één van de meest indrukwekkende verhalen van Kafka en berust ook op een historisch gegeven, want 'show-vasten' was tot aan de Eerste Wereldoorlog een veelbesproken circusachtige attractie in Europa en Amerika.

Acteur Damiaan De Schrijver koos voor een interviewfragment van zijn all time favorite schrijver Thomas Bernhard. 'Niemand Verandert' komt uit het boekje 'Muizen, ratten en dagloners' van de Oostenrijkse Bernhard, is opgetekend door Kurt Hofmann en vertaald door Gerrit Bussink.

Stefaan Degand koos voor 'Mieke Maaike's obscene jeugd', een novelle geschreven door Louis Paul Boon. Het boek gaat zoals de titel zegt, over de jeugd en de seksuele ervaringen van Mieke Maaike. Ze wordt geïnterviewd door een student met de naam Stijvekleut en daarmee is de toon al meteen gezet.

Lucia Berlin is een legendarische kortverhaalschrijfster en met de nodige humor en melancholie beschrijft ze de wonderen van het alledaagse. Els Dottermans leest het hoofstuk 'Onbeheersbaar' uit 'Handleiding voor poetsvrouwen'. Het boek biedt de perfece mix tussen moed en weemoed.

Josse De Pauw kiest voor een kortverhaal van de Japanse schrijver Ryunosuke Akutagawa: de herfstberg. Ryunosuke Akutagawa (1892-1927) kende een schrijverscarrière van twaalf jaar, die een honderdvijftigtal sublieme verhalen opleverde. Hij veroorzaakte grote opschudding in de Japanse literaire wereld door zelfmoord te plegen. "Zo briljant dat je er kippenvel van krijgt... intuïtief, oorspronkelijk en prachtig", zegt Japans schrijver Haruki Murakami.

Onze virale voorleesweek afsluiten doen we met de fenomenale acteur Dirk Roofthooft. Hij kiest een verhaal zo aangrijpend dat het blijft sluimeren. 'De Waterafsluiter' van Marguerite Duras. Je bent gewaarschuwd.

In Zandman geloven we dat verhalen troost kunnen bieden en schoonheid brengen. En die schoonheid wordt u aangeboden door de prachtige actrice Joke Devynck, zij leest voor uit de biografie van die andere prachtige actrice Liv Ullman, getiteld Veranderen.

Wim Opbrouck heeft een verhaal gekozen van zijn favoriete dichter, het kortverhaal 'De Man In De Reus' van die andere Vlaamse grootmeester schrijver Paul Snoek.

Soms is het mooiste kortverhaal een onderdeel van een groter werk. Een hoofdstuk dat als een universum op zichzelf staat. En voor de immer speelse en poëtische Janne Desmet is dat het eerste hoofdstuk uit het boek Kalme Chaos, van die andere poëtische grootmeester, Sandro Veronesi.

Twee stijlvolle, ongrijpbare publiekslievelingen bij elkaar: onze eigen Natali Broods en de Japanse Haruki Murakami. De actrice leest “Hoe ik op een zonnige ochtend in april mijn 100 procent perfecte meisje tegenkwam.”

Welkom in de virtuoze woordenbrij van JMH Berckmans, waarin Calcutta rijmt op Sjakkamakka en waarin Ferrarirood en supermarktgeel hand in hand gaan..."Nacht op de kale stad" van JMH Berckmans wordt voorgelezen door Koen De Bouw.

Een verhaal waarbij je op het puntje van je stoel zit, spannend en bevreemdend. Perfect voorleesvoer voor deze dagen. Een klassieker, door onze Klassieker. Edgar Allan Poe: "Het verraderlijke hart" wordt voorgelezen door Jan Decleir.