Podcasts about eerste wereldoorlog

Zaterdag 14 juni wordt president Donald Trump 79. Hij houdt een militaire parade in Washington DC ter viering van de 250e verjaardag van het nationale leger, de US Army. En daar beginnen de problemen al. Want klopt dat wel? En past een parade echt bij die historie? Wat weten we eigenlijk van die rijk geschakeerde geschiedenis? Jaap Jansen en PG Kroeger praten hierover met Amerika-kenner par excellence Pirmin Olde Weghuis.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze aflevering bevat een advertentie van Greenpeace. Stop diepzeemijnbouw en bescherm de wonderen van de diepzee. Word nu donateur en ontvang tijdelijk een volledig duurzaam en uniek oceanenshirt. Ga naar greenpeace.nl/betrouwbarebronnenHeb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***In 1775 was er nog geen US Army, de Verenigde Staten zélf bestonden nog niet eens. Wel was er een bende ongeregeld, vaak zonder uniform en schoenen, die onder generaal George Washington de 'Continental Army' vormde. Deze rebellen vochten tegen het machtige leger dat wereldwijd in vele koloniën de dienst uitmaakte. Het Britse leger van koning George III.Washington en zijn mannen wonnen die opstand. De rebellen maakten daarmee de stichting van een nieuwe Republiek van vrije burgers mogelijk. Hun legertje werd ontbonden en aanvoerder Washington moest heel zijn gezag inzetten om muiterij te voorkomen. De helden waren eigenwijs én ontevreden. De politici van die Republiek braken zich het hoofd over 'hoe nu verder?' Pirmin Olde Weghuis vertelt hoe zij een groot staatsrechtelijk en strategisch dilemma moesten ontwarren: géén leger zoals George III dat had, geen krijgsmacht zonder controle door burgers, maar wel een effectieve bescherming van de nieuwe natie.Eén van hun vondsten was het fameuze ‘tweede amendement op de Grondwet', dat elke burger het recht gaf voor de militie van de nieuwe Republiek een wapen te dragen. Zo werd de US Army een tijdelijke krijgsmacht, die door vrijwilligers gevormd werd in tijden van plotselinge nood of gevaar voor de natie.Heel anders was de Navy. De marine was de trots van Amerika en vertoonde zich niet zachtzinnig op de wereldzeeën. Het leger was vooral een grenspolitie in de enorme wildernis van het westen van het continent. PG vertelt over Fort Davis in zuidwest-Texas, waar de boeiende, maar prozaïsche realiteit van dat cavaleristenleger van toen nu nog te beleven is. De US Army was zo klein dat bij het uitbreken van de Burgeroorlog in 1861 maar 16.000 troepen dienden, onder wie vele ambtenaren in Washington en buitenposten. Geen wonder dat president Abraham Lincoln af en toe wanhopig was over zijn manschappen, hun incompetente generaals en de bloederige confrontaties met de zuidelijke slavenstaten. Pas toen hij Ulysses Grant ontdekte, vond hij een militair professional die de overwinning kon afdwingen. Na de Burgeroorlog werd - zoals al eerder na elke militaire confrontatie - de US Army onmiddellijk gedechargeerd. De krijgsmacht verdampte tot een papieren organisatie. Wel liet deze oorlog iets heel nieuws achter. De meest geduchte politieke lobbyclub van Amerika, de belangenorganisatie van veteranen en hun weduwen en wezen. Ook bij de Eerste Wereldoorlog gebeurde dit. De US Army was kleiner dan het leger van Portugal.Franklin Delano Roosevelt zette vanaf 1938 een revolutie in gang. Als een soort militaire 'New Deal' begon deze president een herbewapening, waarmee hij Amerika en de hightech en industriële macht in zijn natie in recordtijd tot een supermacht uitbouwde. Inclusief de eerste kernwapens. Zijn opvolger Harry Truman reorganiseerde dat reusachtig apparaat zeer fors en die ingreep is ook nu nog het fundament van Amerika's militaire dominantie. Een Republikeinse generaal werd president in 1953. Hij analyseerde wat sinds 1938 was gebeurd en Dwight Eisenhower besloot bij zijn afscheid in 1961 te waarschuwen voor de impact van die combinatie van technologie, economie en militaire macht op een Republiek van vrije burgers. Het ‘militair-industriële complex' moest aan banden gelegd en het toezicht nadrukkelijk bij de burgers. Het is een visie die we bij de Republikeinse partijgenoot Donald Trump nimmer horen. Hij wil zo'n parade al sinds hij op 14 juli 2017 eregast was bij president Emmanuel Macron in Parijs. 14 juni, zijn eigen verjaardag, is geen toevallige datum.Overal in de Verenigde Staten zijn op die dag protestbijeenkomsten onder de pakkende titel 'No Kings'. Het achttiende-eeuwse, principiële besef en de visie van Eisenhower slaan de handen ineen. 250 jaar na George Washington en met de lessen van Lincoln, FDR en Eisenhower voor ogen, staan de Amerikanen opnieuw op een tweesprong. Autocratie of Democratie?***Verder kijkenTrump: toespraak over 250 jaar US Army, juni 2025***Verder luisteren508 – De NAVO-top in Den Haag moet de onvoorspelbare Trump vooral niet gaan vervelen476 – Trump II en de gevolgen voor Europa en de NAVO447 - Als Trump wint staat Europa er alleen voor404 - 75 jaar NAVO: in 1949 veranderde de internationale positie van Nederland voorgoed494 - Trumps aanval op de geschiedenis en de geest van Amerika481 - Donald Trumps nieuwe idool William McKinley, ‘de tarievenkoning'475 – Trumps rolmodel Andrew Jackson228 - De Amerikaanse Burgeroorlog (2): hoe Abraham Lincoln onvoorbereid de strijd in ging185 - De Amerikaanse Burgeroorlog (1): Black Lives Matter en George Floyd, hoe de burgeroorlog op de VS nog altijd zijn stempel drukt263 - De Amerikaanse Burgeroorlog (3): de overwinning van Abraham Lincoln en Ulysses Grant459 – Rolmodel George Washington397 - Benjamin Franklin, Zijner Majesteits meest loyale rebel115 - Thomas Paine en De Rechten van de mens363 - Extra zomeraflevering: PG tipt boeken! (oa over de biografie van George III door Andrew Roberts)281 - Fourth of July: Amerika reisgids voor politieke junkies***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:06:43 – Deel 200:32:40 – Deel 301:19:57 – Deel 401:36:18 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Iedereen die iets met economie te maken heeft – en dat zijn we in feite allemaal – is benieuwd naar de uiteindelijke gevolgen van de invoerheffingen en de handelsoorlog hebben. En wat ligt meer voor de hand dan in het verleden duiken om te kijken hoe eerdere handelsoorlogsgolven zich uiteindelijk ontwikkelden? Macro-econoom Edin Mujagic stuitte op een onderzoek van twee Amerikaanse economen naar twee grote golven van globalisering – van circa 1860 tot het begin van de Eerste Wereldoorlog én het eind van de Tweede Wereldoorlog tot 2008. Vertaald naar de huidige handelsoorlog is alvast belangrijk dat de geschiedenis leert dat ingrijpende maatregelen zelden het beoogde effect hebben, zegt Mujagic. ‘Om een voorbeeld te geven: Trump wil met de opbrengst van de invoerheffingen de belasting voor de armste Amerikanen afschaffen én het begrotingstekort verlagen. Dat is veel te naïef: in een ver verleden hebben invoerheffingen inderdaad heel veel opgebracht, maar destijds waren de uitgaven van de Amerikaanse overheid een fractie van wat ze tegenwoordig zijn.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het verlangen naar zee Nottebohmlezing door Jeroen Cornilly Jeroen Cornilly doet ons verlangen naar zee en brengt voor het eerst het grote verhaal van twee eeuwen kusttoerisme en bouwen aan zee. De Belgische kust ontwikkelde zich in de loop van de negentiende eeuw tot een belangrijke vakantiebestemming voor een elitair publiek uit vijf continenten. Na de Eerste Wereldoorlog werd het de vakantiebestemming bij uitstek van zowat elke Belg. Tweehonderd jaar vakantie aan zee heeft zijn sporen nagelaten in het verstedelijkte landschap van de kust. Architecten uit heel België leverden een belangrijke bijdrage aan hoe de kust evolueerde en er vandaag nog uitziet. De aanwezigheid van al deze architecten – soms met één gebouw, soms de spiegel van een architectencarrière – maakt dat de Belgische kust een boeiende staalkaart van de Belgische architectuurgeschiedenis biedt. Bio Jeroen Cornilly Jeroen Cornilly (°1974) is licentiaat in de kunstwetenschappen, master in de monumentenzorg en doctor in de ingenieurswetenschappen (architectuur). Hij was bijna twintig jaar verbonden aan de Dienst Erfgoed van de Provincie West-Vlaanderen. Sinds 2018 is hij archivaris in het Letterenhuis. Hij doet onderzoek naar diverse aspecten van de Belgische architectuurgeschiedenis van de negentiende en de twintigste eeuw. In 2024 publiceerde hij Het verlangen naar zee. Tweehonderd jaar vakantie aan zee en bouwen aan de kust. Momenteel werkt hij aan een boek over het bouwen in Brugge in de periode 1795-1975. Nottebohmlezing op zondag 4 mei 2025 in de Nottebohmzaal van de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience

In deze laatste aflevering van onze Eerste Wereldoorlog serie keren we terug naar de slotfase van de oorlog. We volgen de Duitse ineenstorting, de onderhandelingen in de treinwagon bij Compiègne en het moment waarop de wapens op 11 november exact om 11:00 uur eindelijk zwijgen. Aan de hand van ooggetuigen reconstrueren we hoe het voelde toen vier jaar geweld plotseling eindigde in stilte. Geen gejuich, geen overwinning — alleen het besef dat het voorbij was, tegen een verschrikkelijke prijs. Zend een leuk bericht (reactie niet mogelijk).Support the showAanmelding Luisteraar Rondleiding Word Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Tegenwoordig via Petje.Af en daarmee is iDeal betaling mogelijk. Klik hier om naar onze Petje Af website te gaan! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

 In het najaar van 1918 barst het grote geallieerde offensief los. Terwijl Amerikaanse, Britse en Franse troepen over het Westfront oprukken, proberen Duitse generaals wanhopig de linies bijeen te houden. We volgen de beslissende slagen bij Amiens, Saint-Mihiel en in het Argonnebos, en zien hoe het Duitse moreel wankelt onder de druk van uitputting, honger en massale desertie. Deze aflevering onthult hoe in enkele maanden tijd het keizerrijk instortte — en de oorlog op zijn einde liep. Zend een leuk bericht (reactie niet mogelijk).Support the showAanmelding Luisteraar Rondleiding Word Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Tegenwoordig via Petje.Af en daarmee is iDeal betaling mogelijk. Klik hier om naar onze Petje Af website te gaan! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

René Degryse (73) is speciaal vanuit België naar Ballarat (VIC) afgereist om de Anzac Day ceremonie bij te wonen. Aan voormalig SBS Dutch collega Yvon Davis vertelt René waar zijn interesse voor de Eerste Wereldoorlog vandaan komt en hoe hij in Turkije bevriend raakte met enkele Australiërs.

In de zomer van 1914 lijkt het leven drie jonge vrouwen toe te lachen, maar de Eerste Wereldoorlog staat op het punt van uitbreken, en hun wereld zal voor altijd veranderen... Uitgegeven door Uitgeverij De Fontein Spreker: Wivineke van Groningen

Wat begon als een bliksemsnelle Duitse doorbraak, verandert in een uitputtingsslag zonder winst. De bevoorrading stokt, de troepen raken uitgeput en discipline vervaagt. Terwijl de Duitse legers steeds dieper vijandelijk gebied binnendringen, wordt duidelijk dat ze te ver zijn gegaan – zonder strategisch doel en zonder reserves. Intussen komen de Fransen én de eerste Amerikaanse eenheden in actie. In deze aflevering zie je hoe het voorjaarsoffensief vastloopt in modder, honger en wanhoop – en het begin vormt van het einde voor het Duitse Keizerrijk. Zend een leuk bericht (reactie niet mogelijk).Support the showAanmelding Luisteraar Rondleiding Word Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Tegenwoordig via Petje.Af en daarmee is iDeal betaling mogelijk. Klik hier om naar onze Petje Af website te gaan! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

Maart 1918. Na het wegvallen van Rusland waagt Duitsland een alles-of-niets offensief aan het Westfront: Operatie Michael. In een ongekende aanval slagen de Duitsers erin de geallieerden terug te dringen met artillerievuurbarrages, infiltratietactieken en brute kracht. Maar de logistiek kraakt, de verliezen stapelen zich op, en de droom van een doorbraak blijkt fragieler dan gedacht. In deze aflevering duiken we in het begin van dit ambitieuze offensief – het laatste Duitse wapenfeit vóór de val. Zend een leuk bericht (reactie niet mogelijk).Support the showAanmelding Luisteraar Rondleiding Word Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Tegenwoordig via Petje.Af en daarmee is iDeal betaling mogelijk. Klik hier om naar onze Petje Af website te gaan! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

Wat vertellen menukaarten over onze geschiedenis, identiteit en cultuur? In deze aflevering praat ik met Hidde, een veelzijdig persoon die naast vrijmetselaar ook meester patissier, meester ijsbereider, schilder en dichter is. Met passie en expertise neemt hij ons mee op een tijdreis door de wereld van broedermalen – de traditionele maaltijden die vrijmetselaars na hun bijeenkomsten nuttigen.Vanuit de studiezaal van het Vrijmetselarijmuseum, waar Hidde historische menukaarten digitaliseert, ontdekken we samen de rijke traditie van deze maaltijden. Van prachtige zijden spijslijsten uit 1876 met "potage tortue à l'américain" (schildpaddensoep) tot handgeschilderde menukaarten uit de jaren '30 – elk document vertelt een verhaal dat verder gaat dan alleen wat er gegeten werd.We duiken in de kleurrijke terminologie van het broedermaal. Wist je dat vrijmetselaars hun glazen "kanonnen" noemen, rode wijn “rood kruit" en servetten "vaandels"? Deze taal, samen met de "tafelwetten" die het gedrag reguleren, geeft deze maaltijden een rituele dimensie die perfect aansluit bij de symboliek die zo kenmerkend is voor de vrijmetselarij.Hidde legt uit hoe deze menukaarten niet alleen culinaire documenten zijn, maar ook tijdcapsules die maatschappelijke, culturele en culinaire ontwikkelingen weerspiegelen. Zo zien we hoe na 1914, met het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog, menukaarten plotseling van Frans naar Nederlands veranderden – een directe weerspiegeling van breed maatschappelijk sentiment.Zijn boodschap is krachtig: "Geschiedenis maak je elke dag." Hij roept vrijmetselaars op om ook hedendaagse broedermalen te documenteren, hoe eenvoudig ook. Want wat nu alledaags lijkt, wordt over vijftig jaar een kostbaar historisch document.Archieven VM museum - https://collecties.vrijmetselarijmuseum.nl/resultsStudentenjaren Juliana - https://www.koninklijkhuis.nl/leden-koninklijk-huis/in-memoriam/koningin-juliana/jeugd-en-studieKoninklijk huis archieven - https://www.koninklijkeverzamelingen.nl/Constituties van Anderson - https://nl.wikipedia.org/wiki/OrdegrondwetKanons / kanonnen - https://www.dbnl.org/tekst/_taa014200301_01/_taa014200301_01_0161.phpBrooddronkenheid - https://nl.wiktionary.org/wiki/brooddronkenMaison Krul  - https://nl.wikipedia.org/wiki/Maison_KrulMacaron de Paris - https://myparisitinerary.com/nl/beste-macarons-in-Parijs/Umami Support the show

 In de zomer van 1917 begint het Britse leger aan een groots offensief bij Ieper, met als doel de Duitse linies terug te dringen en de Belgische kusthavens te bereiken. Wat volgt is de Slag om Passendale, een veldslag die bekend zou komen te staan om zijn eindeloze modder, hevige regenval en gruwelijke omstandigheden. Ondanks zorgvuldige voorbereiding verandert het slagveld al snel in een ondoordringbaar moeras waar mannen en materieel letterlijk in verdwijnen. Soldaten uit heel het Britse rijk — van Nieuw-Zeeland tot Canada — leveren een uitputtingsslag om slechts enkele kilometers terrein. In deze aflevering onderzoeken we waarom deze veldslag zo ver ging, wat het opleverde, en hoe Passendale een symbool werd voor de zinloosheid van moderne oorlogsvoering. Zend een leuk bericht (reactie niet mogelijk).Support the showAanmelding Luisteraar Rondleiding Word Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Tegenwoordig via Petje.Af en daarmee is iDeal betaling mogelijk. Klik hier om naar onze Petje Af website te gaan! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

In juni 1917 lanceren de Britten een perfect voorbereide aanval op de heuvelrug bij het Belgische Mesen. Na maanden van tunnelwerk onder Duitse stellingen liggen de mijnen klaar — het sein voor een van de krachtigste explosies uit de militaire geschiedenis. Deze aflevering duikt in het verhaal van ondergrondse spanning, technische precisie en Britse militaire planning op z'n scherpst. Terwijl de Fransen gebukt gaan onder muiterijen, probeert het Britse leger het initiatief aan het Westfront over te nemen. Mesen wordt de opmaat naar de grotere slag om Ieper – maar eerst moet het dak van de heuvelrug eraf. Zend een leuk bericht (reactie niet mogelijk).Support the showAanmelding Luisteraar Rondleiding Word Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Tegenwoordig via Petje.Af en daarmee is iDeal betaling mogelijk. Klik hier om naar onze Petje Af website te gaan! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

Welke koers vaart Italië onder Giorgia Meloni? Zij staat nu voor een duivels dilemma. Donald of Ursula?Wie is Meloni, waarom zit zij vol schijnbare tegenstrijdigheden? Geëmancipeerd en reactionair. Kneiterrechts en steunpilaar van 'het midden' in Europa. Keihard in sociaal beleid, maar ook 'vrouw van het volk'. Vurig pro-Zelensky, maar ook partner van Poetins vazal Matteo Salvini. "Ik ben Giorgia. Een vrouw, een moeder, een Italiaanse." Jaap Jansen en PG Kroeger schetsen een portret van Giorgia Meloni, volgens Politico ‘the most powerful person in Europe 2025'. En hoe je haar met al die contradicties pas kunt begrijpen als je Italië beter kent. Als land, als cultuur en als politiek fenomeen. ***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Haar Fratelli d'italia werd de grootste partij nadat Salvini met zijn ultrarechtse Lega de regering opblies van Mario Draghi. De rechtse coalitie die toen kwam, was het laatste kunstje van Silvio Berlusconi.Meloni liet daarbij toen merken dat ze snapt hoe je moet onderhandelen, compromissen sluiten én - anders dan Wilders – dat je door de wol geverfde experts aan je kabinet moet verbinden. Ze regeert sindsdien stabiel, onder toezicht van president Sergio Mattarella en Draghi, zodat 'Brussel' er vertrouwen in heeft. Wel loopt haar coalitie een fors risico. Doordat Salvini's Lega instortte verliest hun verbond regelmatig regionale en grootstedelijke verkiezingen. Centrumlinkse combinaties winnen weer en ook partnerpartij Forza Italia van Berlusconi herleeft onverwacht. Dat is niet waar de Fratelli op hadden gerekend; dit kan Meloni's kabinet destabiliseren. De innerlijke tegenstrijdigheden in haar beleid en aanpak hangen nauw samen met de heel aparte - vaak eeuwenoude - Italiaanse politieke cultuur. In de lange geschiedenis was Italië nooit een eenheid; geen 'natiestaat', maar een lappendeken van versnipperde regio's en steden. De echte heersers waren vaak machtige vorsten van buiten, zoals de Habsburgers, de Fransen, de Spanjaarden. Na Napoleon en het Weens Congres van 1815 kwam door het verlichtingsideaal en de Romantiek een links en liberaal nationalisme op; vijandig tegen buitenlandse heersers. De bloedbaden tijdens opstanden en burgeroorlogen waren gruwelijk. Wie nu enthousiast meeklapt met de Radetzkymars beseft niet wat voor massamoordenaar daarmee bejubeld wordt. Pas na 1860 slaagde de nationale beweging en werd het land verenigd. Opera's van de liberale nationalist Giuseppe Verdi waren daarvoor een bron van inspiratie. Het politieke compromis was de vorming van één koninkrijk, maar met behoud van grote regionale variëteiten. "Alles moet veranderen opdat alles blijft als het is", was het motto over deze jaren in de roman De Tijgerkat.Benito Mussolini bracht na de Eerste Wereldoorlog twee autoritaire emoties aan de macht. Rancune, een bitter gevoel van verraad, en imperialistische dromen, alsof men het oude Rome zou herstellen. Il Duce mislukte in alles, maar de Italianen zijn meer Japan dan Duitsland in de verwerking van dat verleden: ze kijken maar liever weg. Meloni en haar Fratelli hebben vanuit dit verleden diepe wortels van onverwerkte frustraties in politiek en cultuur. Dat vat vol tegenstrijdigheden is dan ook in de loop van vele eeuwen gevuld. Toen de Muur viel kwam Silvio Berlusconi als de man van de nieuwe politiek, hij speelde de succesvolle ondernemer die wel even schoon schip kwam maken. Hij was en blijft 'het origineel' van populisten als Pim Fortuyn en nu Donald Trump. Toen Meloni ging regeren, brak de 'post-Silvio'-fase aan. Hij stierf en Poetin begon zijn oorlog. Zij bouwde een tot nog toe stabiele regering - iets heel bijzonders in Rome! - steunde Kyiv en voerde de hervormingen uit die Mario Draghi had geformuleerd.Zeg niet dat haar innerlijke tegenstrijdigheden saai en voorspelbaar zijn. Ze blijft verrassen.***Verder luisteren494 - Trumps aanval op de geschiedenis en de geest van Amerika488 - Het Congres van Wenen (1814-1815) als briljant machtsspel484 - Hoe Trump chaos veroorzaakt en de Europeanen in elkaars armen drijft450 - Keizerin Ursula II447 - Als Trump wint staat Europa er alleen voor446 - Doe wat Draghi zegt of Europa wacht een langzame doodsstrijd432 – Verkiezingen Europees Parlement 2024: het midden houdt stand427 - Europa wordt een grootmacht en daar moeten we het over hebben387 - Niets is zó politiek als opera - 100 jaar Maria Callas356 - Sivio Berlusconi, het einde van een tijdperk223 - De degelijke daadkracht van Mario Draghi's Italië***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:42:38 – Deel 201:03:52 – Deel 301:29:33 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Subscriber-only episodeWaarom wordt Vimy Ridge vaak gezien als het moment waarop Canada zijn nationale identiteit vond? In deze aflevering duiken we in de achtergrond van de slag bij Vimy in april 1917, waar voor het eerst alle vier de Canadese divisies samen vochten onder eigen leiding. De aanval was niet alleen een zeldzaam militair succes aan het Westfront, maar ook een diep symbolisch moment voor de Canadezen zelf. Met zorgvuldige voorbereiding, nieuwe tactieken en ongekende eenheid werd Vimy meer dan een heuvel: het werd het fundament van een zelfstandig Canada. Wat maakte deze strijd zo bijzonder? En waarom leeft Vimy nog altijd voort in het collectieve geheugen van het land? Aanmelding Luisteraar Rondleiding Fooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom! Word Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Historicus pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

Geniet de liefde, schone maagden maar niet met die Moskwieten In een Berlijns archief vindt Joost Wilgenhof een krakende opname van een zingende Oekraïense krijgsgevangene uit de Eerste Wereldoorlog. Het lied wordt vandaag de dag nog steeds gezongen, in een nieuwe jasje, als Oekraïens strijdlied tegen de Russen. Wie was die man die het lied zong, wat is de precieze betekenis van de tekst, en wat zegt dat over de huidige oorlog in het oosten van Europa?  De Moskwiet en het Oekraïense lied is een documentaire van Joost Wilgenhof, eindmontage Yeppe van Kesteren, eindredactie Jeroen Stout. Met dank aan: Kateryna Honcharuk, Maksym Melnyk en Tobias Wals. Deze documentaire is tot stand gekomen met financiële steun van Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten. De archiefopnames zijn ter beschikking gesteld door het Lautarchiv van de Humboldt Universiteit in Berlijn. DOCS is de documentaire podcast van de publieke omroep onder eindredactie van NTR en VPRO. Presentatie: Dija Kabba Meer informatie: 2doc.nl/docs, vragen of reacties kun je sturen naar: docs@ntr.nl

 In het voorjaar van 1917 beloofde generaal Nivelle een einde aan de oorlog – binnen twee dagen. Met duizenden kanonnen en honderdduizenden soldaten lanceerde Frankrijk een massaal offensief bij Chemin des Dames. Maar het verloop van de aanval en de gevolgen voor het Franse leger bleken dramatischer dan wie dan ook had voorzien. In deze aflevering duiken we in de opbouw, de mislukking én de nasleep van een van de meest omstreden aanvallen van de oorlog. Support the showAanmelding Luisteraar Rondleiding Fooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom! Word Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Historicus pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

Geniet de liefde, schone maagden maar niet met die Moskwieten In een Berlijns archief vindt Joost Wilgenhof een krakende opname van een zingende Oekraïense krijgsgevangene uit de Eerste Wereldoorlog. Het lied wordt vandaag de dag nog steeds gezongen, in een nieuwe jasje, als Oekraïens strijdlied tegen de Russen. Wie was die man die het lied zong, wat is de precieze betekenis van de tekst, en wat zegt dat over de huidige oorlog in het oosten van Europa?  De Moskwiet en het Oekraïense lied is een documentaire van Joost Wilgenhof, eindmontage Yeppe van Kesteren, eindredactie Jeroen Stout. Met dank aan: Kateryna Honcharuk, Maksym Melnyk en Tobias Wals. Deze documentaire is tot stand gekomen met financiële steun van Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten. De archiefopnames zijn ter beschikking gesteld door het Lautarchiv van de Humboldt Universiteit in Berlijn. DOCS is de documentaire podcast van de publieke omroep onder eindredactie van NTR en VPRO. Presentatie: Dija Kabba Meer informatie: 2doc.nl/docs, vragen of reacties kun je sturen naar: docs@ntr.nl

In deze aflevering duiken we in de duistere wateren van de onbeperkte duikbootoorlog. Duitsland probeert met zijn U-boten de Britse bevoorrading af te snijden en zet alles op alles om de oorlog te winnen — met fatale gevolgen voor de internationale verhoudingen. Terwijl koopvaardijschepen naar de zeebodem verdwijnen, groeit in de Verenigde Staten de woede en het besef: buiten de oorlog blijven is geen optie meer. Wat volgt is een van de grootste keerpunten van de oorlog: de Amerikaanse deelname.  Support the showAanmelding Luisteraar Rondleiding Fooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom! Word Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Historicus pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

Laurens en Stefan gaan verder, met Thomas aan hun zijde. Podcast numero twee van Villa Vlaanderen 2025. En het is Gent Wevelgem dat vandaag de harten sneller deed kloppen. Een podcast in teken van de herdenkingsrit van 250 kilometer, dwars over het grondgebied waarop meer dan 100 jaar geleden tijdens de Eerste Wereldoorlog werd gevochten in de loopgraven. Het gaat over de koers die op imposante wijze met een solo van maar liefst 56 km werd afgemaakt door Mads Pedersen.Maar er wordt ook vooruitgeblikt - want op woensdag staat Dwars Door Vlaanderen op het menu van menig coureur. En hoe zat het nou met bladblazers en tuinslangen? De Heilige Week - de heren duiken erin en nemen je mee. Je hoort het allemaal in weer een nieuwe aflevering van de Live Slow Ride Fast podcast.

Laurens en Stefan gaan verder, met Thomas aan hun zijde. Podcast numero twee van Villa Vlaanderen 2025. En het is Gent Wevelgem dat vandaag de harten sneller deed kloppen. Een podcast in teken van de herdenkingsrit van 250 kilometer, dwars over het grondgebied waarop meer dan 100 jaar geleden tijdens de Eerste Wereldoorlog werd gevochten in de loopgraven. Het gaat over de koers die op imposante wijze met een solo van maar liefst 56 km werd afgemaakt door Mads Pedersen.Maar er wordt ook vooruitgeblikt - want op woensdag staat Dwars Door Vlaanderen op het menu van menig coureur. En hoe zat het nou met bladblazers en tuinslangen? De Heilige Week - de heren duiken erin en nemen je mee. Je hoort het allemaal in weer een nieuwe aflevering van de Live Slow Ride Fast podcast.

Nationalistisch vermaak lijkt tandeloos; we grinniken om Frank Lammers als Michiel de Ruyter en Soldaat van Oranje de musical. Maar achter dit simpele vermaak kan een van 's werelds meest verwoestende ideologieën schuilgaan. Momo Schaap spreekt met Joep Leerssen, emeritus hoogleraar Europese studies aan de Universiteit van Amsterdam, over de geschiedenis van het romantisch nationalisme, hoe het na de Eerste Wereldoorlog undercover ging en nu weer de kop opsteekt. Tweede presentator: Tabe Bakker Techniek: Daniël Teunissen

Terwijl het Westfront in 1916 werd verscheurd door Verdun en de Somme, stond het Oostfront voor zijn eigen bloedige keerpunt. Het Brusilov-offensief bracht de Russen onverwacht succes, maar interne problemen, tekorten en politieke onrust brachten het rijk aan het wankelen. Terwijl de gevechten doorgingen, groeide de chaos achter de linies en naderde een revolutie. Hoe stortte Rusland uiteindelijk in, en wat betekende dit voor de Eerste Wereldoorlog?  Support the showAanmelding Luisteraar Rondleiding Fooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom! Word Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Historicus pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

Subscriber-only episodeIn juli 1916 werd de Zuid-Afrikaanse brigade ingezet in Delville Wood, een cruciaal, maar dodelijk strijdtoneel tijdens de Slag om de Somme. Wat begon als een succesvolle aanval, veranderde al snel in een nachtmerrie van dagenlange beschietingen, tegenaanvallen en hevige gevechten van man tot man. Hoe belandden Zuid-Afrikaanse troepen in deze Europese oorlog? En waarom werd Delville Wood een van de meest brute veldslagen van de Somme?Aanmelding Luisteraar Rondleiding Fooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom!Onze eerste doel(en):- Luisteraar rondleiding Grebbeberg in mei! Word Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Historicus pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiede...

In juli 1916 werd de Zuid-Afrikaanse brigade ingezet in Delville Wood, een cruciaal, maar dodelijk strijdtoneel tijdens de Slag om de Somme. Wat begon als een succesvolle aanval, veranderde al snel in een nachtmerrie van dagenlange beschietingen, tegenaanvallen en hevige gevechten van man tot man. Hoe belandden Zuid-Afrikaanse troepen in deze Europese oorlog? En waarom werd Delville Wood een van de meest brute veldslagen van de Somme?Support the showAanmelding Luisteraar Rondleiding Fooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom!Onze eerste doel(en):- Luisteraar rondleiding Grebbeberg in mei! Word Historicus lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Historicus lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Historicus pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiede...

 Na de rampzalige eerste dag ging de strijd om de Somme onverminderd door. Nieuwe offensieven, nieuwe wapens en gruwelijke nachtelijke gevechten kenmerkten de maanden die volgden. Ondanks enkele doorbraken bleven de verliezen aan beide kanten oplopen, en werd de slag steeds meer een uitputtingsslag. Hoe probeerden de Britten en Fransen alsnog een doorbraak te forceren, en welke lessen werden uit deze helse veldslag getrokken?  Support the showAanmelding Luisteraar Rondleiding Fooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom!Onze eerste doel(en):- Luisteraar rondleiding Grebbeberg in mei! Word Premium lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Premium lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Premium pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@g...

Mata Hari is een naam die je misschien kent, maar niet écht kent. De aflevering van vandaag neemt je mee op een reis door het Europa van de vroege 20e eeuw, langs de rokerige salons van Parijs, de balzalen van Berlijn en de schaduwen van de Eerste Wereldoorlog. Geboren als Margaretha Zelle in Leeuwarden, transformeerde ze zichzelf tot Mata Hari: een exotische danseres, muze, courtisane en als we de Fransen moeten geloven een spionne. Maar was ze echt een dubbelspion, of slechts een vrouw die te gevaarlijk werd gevonden omdat ze haar eigen regels schreef? Mata Hari leefde snel, mysterieus en tragisch. Sommige mensen worden een legende, maar haar verhaal is een mythe én een raadsel ineen.

Op 1 juli 1916 begint de grote aanval die de oorlog voorgoed moest veranderen. Duizenden Britse en Franse soldaten klimmen uit hun loopgraven en marcheren het niemandsland in, terwijl de Duitse verdedigers zich schrap zetten. In deze aflevering volgen we de chaos van de eerste aanvalsgolven, de impact van het voorbereidend bombardement en de wrede realiteit die de troepen op het slagveld te wachten stond. Hoe verliep deze dag, en waarom werd het de bloedigste in de Britse militaire geschiedenis? Vanaf 46:30 geven we tips over welke locaties op en rond het voormalige slagveld van de Somme nog steeds te bezoeken zijn. We bespreken plekken waar de gevechten plaatsvonden en waar je vandaag de dag de sporen van deze bloedige veldslag nog kunt zien. Google Maps: https://maps.app.goo.gl/xxGHDX5WvsRzTDsF8Link naar zeer goede documentaire over deze slag:https://www.youtube.com/watch?v=9BlbdNq1UCE Support the showAanmelding Luisteraar Rondleiding Fooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom!Onze eerste doel(en):- Luisteraar rondleiding Grebbeberg in mei! Word Premium lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Premium lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Premium pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@g...

De Slag om de Somme zou een van de bloedigste veldslagen van de Eerste Wereldoorlog worden, maar hoe begon het allemaal? In deze aflevering duiken we in de strategische plannen van de geallieerden, de opbouw van een nieuw Brits leger en de enorme voorbereidingen achter dit offensief. Terwijl honderdduizenden soldaten zich klaarmaakten, werd er achter de schermen gestreden over de juiste aanpak. Hoe hoopten de Britten en Fransen deze aanval tot een succes te maken? Deze aflevering is speciaal, want het is de eerste van onze driedelige miniserie over de Slag om de Somme. Daarnaast introduceren we voor het eerst een vernieuwde podcaststijl waarin we ooggetuigenverslagen verweven in het verhaal om subonderwerpen tot leven te brengen. Een diepere, persoonlijkere kijk op de geschiedenis! Support the showFooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom!Onze eerste doel(en):- Luisteraar rondleiding Grebbeberg in mei! Word Premium lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Premium lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Premium pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

Subscriber-only episodeGriekenland balanceerde tijdens de Eerste Wereldoorlog op de rand van chaos. Terwijl de geallieerden en de Centralen aan het land trokken, verdeelde een felle machtsstrijd tussen koning Constantijn I en premier Venizelos de natie bijna tot een burgeroorlog. In deze aflevering ontdekken we hoe Griekenland uiteindelijk de oorlog werd ingesleurd en welke rol het speelde op het slagveld. Fooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom!Onze eerste doel(en):- Luisteraar rondleiding Grebbeberg in mei! Word Premium lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Premium lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Premium pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

Griekenland balanceerde tijdens de Eerste Wereldoorlog op de rand van chaos. Terwijl de geallieerden en de Centralen aan het land trokken, verdeelde een felle machtsstrijd tussen koning Constantijn I en premier Venizelos de natie bijna tot een burgeroorlog. In deze aflevering ontdekken we hoe Griekenland uiteindelijk de oorlog werd ingesleurd en welke rol het speelde op het slagveld. Support the showFooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom!Onze eerste doel(en):- Luisteraar rondleiding Grebbeberg in mei! Word Premium lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Premium lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Premium pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

In het derde deel bereikt de Slag om Verdun een dodelijk hoogtepunt. De strijd om Le Mort Homme en Fort Vaux verandert in een uitputtingsslag, terwijl beide legers blijven vechten voor elke meter grond. Hoe lang kunnen de Fransen standhouden tegen de Duitse aanvallen, en wat betekent deze strijd voor het verdere verloop van de oorlog? Support the showFooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom!Onze eerste doel(en):- Luisteraar rondleiding Grebbeberg in mei! Word Premium lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Premium lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Premium pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

In dit tweede deel volgen we de chaotische eerste dagen van de Slag om Verdun. Terwijl de Duitse artillerie alles vernietigt wat op hun pad komt, proberen de Fransen wanhopig stand te houden. De strijd om Fort Douaumont begint – een cruciale fase in een gevecht dat snel uit de hand loopt. Support the showFooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom!Onze eerste doel(en):- Luisteraar rondleiding Grebbeberg in mei! Word Premium lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Premium lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Premium pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

 In deze aflevering duiken we in het plan achter de Slag om Verdun, een aanval die bedoeld was om Frankrijk langzaam te laten doodbloeden. Waarom koos Duitsland juist voor deze vestingstad, en wat hoopten ze ermee te bereiken? Ontdek de strategische keuzes die leidden tot een van de bloedigste veldslagen van de Eerste Wereldoorlog. Support the showFooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom!Onze eerste doelen:- Nieuwe webcam zodat we op YouTube zichtbaar zijn- Luisteraar rondleiding Grebbeberg in mei! Word Premium lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Premium lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Premium pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

Op vrijdag 7 maart vieren we Maurice Ravels 150e verjaardag, dus dat is goede reden om naar zijn muziek en de muziek van zijn bewonderaars te luisteren! Heb je je ooit afgevraagd hoe Ravel op een accordeon zou klinken? Dan worden je vragen in deze aflevering beantwoord! En er zijn heel veel fantastische concerten de komende tijd, die we toch zoveel mogelijk bespreken, op het gevaar af dat er keuzestress ontstaat.. Ravel - Sheherazade Ravel - Le Tombeau de Couperin Gershwin - The Man I love Ravel - Miroirs - door Egorov Dumond - Hommage a Ravel JP de Graaff - YPF (concerttip) Delage - ? Matthaus - Rob Vermeulen / Johannette Zomer (concerttip) eindstuk: Kilar - Exodus Een Zwitserse horlogemaker. Zo noemde Igor Stravinsky zijn Franse collega Maurice Ravel. Ironie en lof tegelijk: hij doelde op Ravels ongelooflijke aandacht voor details, voor nuances, voor de kleine zaken die een muziekstuk groots maken. Die eigenschap zorgde er voor dat een onwillige pianoleerling uitgroeide tot een van de grootste orkestratoren ooit. Ravel was overigens inderdaad half-Zwitsers en zijn vader was uitvinder. Van jongs af aan werd Maurice omringd door radertjes, wieltjes en muziek. De rest van zijn leven zou hij een voorliefde houden voor speeldozen, mechanische vogels en inventief instrumentarium. Zo was hij een absoluut voorvechter van de destijds nog weinig gebruikte saxofoon, en gebruikte hij percussie uit exotische landen. Ravel vertrouwde uitsluitend op zijn spontane inspiratie wat nogal riskant was, zeker omdat hij ook een perfectionist was. Zoals hij zelf opmerkte: “Ik kan er jaren over doen om een bepaalde noot op te schrijven…. En besteed veel tijd aan het weglaten van alles wat overbodig is om tenslotte zo volledig mogelijk de uiteindelijke helderheid te bereiken waarnaar ik streef.” Theodor Adorno karakteriseerde Maurice Ravel 1875-1937) als de 'meester van de klinkende maskers', de onlangs overleden Pierre Boulez beschouwde hem als een van de beste leermeesters op het gebied van de orkestratiekunst. Over Le Tombeau de Couperin: Neem Le tombeau de Couperin: deze suite zou althans op papier zijn meest persoonlijke werk moeten zijn, grotendeels geschreven vlak ná zijn ervaringen aan het front van de Eerste Wereldoorlog, grotendeels gecomponeerd vlak ná de dood van zijn moeder, en zelfs opgedragen aan een reeks vrienden die sneuvelden in de oorlog. Maar het eindresultaat is eerder een set maskers in de vorm van neobarokke, overwegend opgewekte dansen. Zoals een tijdgenoot, componist Jean Roger-­Ducasse, vaststelde: Ravel had niet eens het fatsoen om tenminste een droeve Sarabande toe te voegen. Ravel was nu eenmaal geen romanticus à la Berlioz, en trouwens ook geen luidruchtige revolutionair à la Stravinsky, zelfs geen stille revolutionair à la Debussy. Zie ook het commentaar van een hedendaagse componist, de Brit George Benjamin, die weliswaar een bewonderaar van Ravel is:  ‘Het aspect van Ravel waarin ik mij het minst kan vinden, is het conservatisme van zijn vormen. Die werken perfect voor zijn muziek, maar hij is daarin niet zo avontuurlijk. Het is allemaal zo duidelijk omlijnd en klassiek (…); alles is in hokjes verdeeld, in zekere zin is hij een miniaturist. De vormen hebben een zekere gelijkvormigheid en zijn nogal netjes.'    Nergens lijkt deze analyse sterker op te gaan dan voor Le tombeau de Couperin, een doelmatig conservatieve vormenreeks voor piano solo met de delen Prelude, Fuga, Forlane, Rigaudon, Menuet en Toccata. Ravel begon vlak voor de Eerste Wereldoorlog aan deze hommage aan barokcomponist François Couperin: een zogeheten ‘tombeau' zoals dat in de Barok al gebruikelijk was. Hij voltooide de reeks na zijn terugkeer van het front in 1917, en bewerkte in 1919 vier van de zes delen voor orkest – de Fuga en Toccata vond hij waarschijnlijk te pianistisch gedacht. Toch het vermeend conservatieve karakter van de muziek kan worden genuanceerd. Al inzoomend op de partituur blijkt Ravels fijnzinnige én eigenzinnige invulling van de klassieke structuren. De Prelude bevat weliswaar typische Barok-elementen – doorlopende patroontjes en speelse ­voorslagen, maar Ravel speelt een geraffineerd spel met de harmonieën. Abrupte modulaties en tritonus-­intervallen verraden een twintigste-eeuwse geest, evenals het weidse pianobereik dat op een klavecimbel niet had gepast. De Forlane is harmonisch nóg avontuurlijker: de maten 146 en 147 bevatten zelfs ieder alle twaalf noten van de chromatische ladder. Toen Marguerite Long, de pianiste die de wereldpremière verzorgde, deze passage voor dirigent Camille Chevillard voorspeelde, bedekte hij veelbetekenend zijn oren.

Op 24 februari 2022 viel het Russische leger buurland Oekraïne binnen. Wat alom verwacht werd, gebeurde niet. Het land en de regering van Volodymyr Zelensky hielden stand; sloegen de massale overval terug en ook nu - na precies drie jaar - heeft Poetin niet één van zijn militaire en strategische doelen gerealiseerd. De jonge journalist Arnaud de Decker is nu al drie jaar getuige van deze strijd; van de moed, wanhoop en volharding. Hij doet geen verslag vanuit persconferenties, maar reist rond en leeft met de Oekraïners in de steden aan het front, zelfs in de loopgraven.Zijn boek Onverwoestbaar, het menselijke gezicht van Oekraïne vertelt van juist dat leven van gevaar, dood, strijd en ondanks alles onverwoestbaar optimisme. Jaap Jansen en PG Kroeger praten met hem over dit boek ‘dat ik nooit had willen schrijven'.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze aflevering bevat een advertentie van Lendahand.com - gebruik de code betrouwbarebronnen500 bij je eerste investering (geldig t/m 31 maart 2025)Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***Arnaud was op zijn 26ste getuige van de overval en het begin van de oorlog in Kyiv. De chaos, de nachten in de metro terwijl de miljoenenstad onder vuur lang en de massale uittocht van de bevolking naar het westen. Thuis in Brussel besloot hij al snel terug te gaan. Nu naar het oosten van Oekraïne, waar de strijd in alle hevigheid woedde. Zo beleefde hij tussen de mensen daar historische momenten. Hoe miljoenenstad Charkiv de Russen kon verjagen en op de rand van het front blijft overleven. Hoe Cherson werd bevrijd, maar hijzelf daarbij vanuit een shoarmazaak in de gevechten aan het front verzeild raakte en pijnlijke lessen leerde. Over de strijd om Bachmoet, die op het Verdun van de Eerste Wereldoorlog ging lijken. Waar hij met een drone-eenheid in de loopgraven verstrikt raakte in gevecht met de bloeddorstige Wagnergroep. Soldaat ‘Fire' en zijn commandant zeiden daar tegen de jonge Brusselaar: “Welkom in onze hel!" Drones luidden het begin in van een totaal andere wijze van oorlog voeren: "Klein, flexibel, efficiënt, massaal en goedkoop." Zo kan de NAVO nu leren van de Oekraïners, die hen eerder trainden in flexibele en decentrale oorlogsvoering. Arnaud de Decker neemt ons mee naar absurde en gruwelijke momenten. Van het kuuroord aan een zoutwatermeer, vlakbij het front in Slovjansk, waar iedereen als het even kan komt genieten van het strandje, de zon en een moment van ontspanning. Tot aan zijn favoriete pizzeria waar iedereen elkaar kende. Tot er een raket insloeg - een van de momenten dat hij op het nippertje aan de dood ontsnapte.De recente manoeuvres van Donald Trump zien de Oekraïners als verraad en hulp voor Vladimir Poetin die aan zijn militaire nederlaag probeert te ontsnappen. Maar de mensen worden niet moedeloos, Zelensky houdt hun vertrouwen, al hoort De Decker in de Donbas over diens regering een geluid dat we zelden horen.Het verhaal van de Oekraïners en hun levensmoed is ook het verhaal van een jonge journalist die in oorlog en doodsdreiging zichzelf leert kennen. “Welkom in onze Hel” zegt: ja, dit is een hel – maar het is wel de onze en je bent welkom om die met ons te delen; dit leven te ondergaan en vooral ook er thuis over te vertellen.***Verder luisteren455 - De bufferstaat als historische - maar ongewenste - oplossing voor Oekraïne417 - Humanitaire hulp en medische evacuaties in Oekraïne348 – Oud-premier Natalia Gavrilița over Moldavië - het kleine, ook bedreigde buurland van Oekraïne327 - Poetin, Zelensky en wij. Een jaar na de inval287 - Waarom Robert Serry altijd weer terugkeert naar zijn Oekraïne279 - Jaap de Hoop Scheffer over Poetin, Oekraïne, de NAVO en de toekomst van de EU272 - Dankzij Poetin: nu écht intensief debat over de toekomst van Europa267 - Hoe je tijdens de oorlog de Oekraïense economie overeind houdt - een gesprek met Caspar Veldkamp260 - De toesprakentournee van Volodymyr Zelensky257 - Het machtige Rusland als mythe: hoe 'speciale militaire operaties' een fiasco werden256 - Na de inval in Oekraïne: 'Nu serieus werk maken van Europese defensiesamenwerking'254 - Frank Heemskerk: dineren met Poetin, bij de Wereldbank Oekraïne helpen opbouwen en nu Europa economisch versterken253 - Poetins bizarre toespraak: hoe de president de geschiedenis van Oekraïne herschrijft252 - Guy Verhofstadt over Oekraïne, Rusland en zijn ontluikende vriendschap met Poetin, die plots voorbij was248 - Oekraïne en de eeuwenoude vriendschap tussen Duitsland en Rusland244 - Frans Timmermans over (onder meer) Rusland en Oekraïne***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:26:08 – Deel 201:13:04 – Deel 401:37:23 – EindeZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

 In 1915 lanceren Duitsland en Oostenrijk-Hongarije het Gorlice-Tarnów Offensief, een aanval die het Oostfront voorgoed zou veranderen. Met een verwoestend bombardement en een diep doorbrekende aanval komt Rusland in grote problemen. Hoe ver kunnen de Duitsers en Oostenrijkers oprukken, en kan Rusland standhouden?  Support the showFooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom!Onze eerste doelen:- Nieuwe webcam zodat we op YouTube zichtbaar zijn- Luisteraar rondleiding Grebbeberg in mei! Word Premium lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Premium lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Premium pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

Poetin verraste het Westen drie jaar geleden met zijn inval van Oekraïne. Honderd jaar na de Eerste Wereldoorlog wordt er weer gevochten in de loopgraven én de Oekraïners houden stand. Tegen alle verwachtingen in bleek de oorlog geen blitzkrieg, maar een uitputtingsslag. Wie zich verdiept in de Russische geschiedenis zou er eigenlijk niet van moeten opkijken. Dat is de boodschap van de Belgische slavist en militair deskundige Joris van Bladel. Hij is te gast met zijn nieuwe boek Land van het grote sterven, hoe Rusland de westerse logica tart.

 Een vergeten hoofdstuk uit de Eerste Wereldoorlog: de Indiase troepen aan het Westfront. Waarom vochten tienduizenden Indiase soldaten duizenden kilometers van huis? En welke rol speelden ze in de Slag om Neuve Chapelle, een offensief dat begon als een succes maar eindigde in chaos? Support the showFooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom!Onze eerste doelen:- Nieuwe webcam zodat we op YouTube zichtbaar zijn- Luisteraar rondleiding Grebbeberg in mei! Word Premium lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Premium lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Premium pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

Subscriber-only episodeIn deze aflevering van De Geschiedenisreis duiken we in een vaak vergeten hoofdstuk van de Eerste Wereldoorlog: de rol van Indiase soldaten aan het Westfront. Meer dan een miljoen Indiërs dienden in het Britse leger, en hun aanwezigheid was cruciaal in enkele van de hevigste gevechten van de oorlog. Maar waarom vochten zij? Wat werd hen beloofd? En hoe verging het hen in een oorlog die niet de hunne was?We verkennen de geschiedenis van India onder Britse heerschappij en de redenen waarom zoveel soldaten de oversteek naar Europa maakten. Vervolgens richten we onze aandacht op de Slag om Neuve Chapelle, een offensief dat begon als een grote Britse doorbraak, maar al snel verzandde in verwarring en miscommunicatie. Wat ging er mis? En welke rol speelden de Indiase troepen in deze strijd?Een aflevering vol verhalen van moed, opoffering en de harde realiteit van oorlog. Fooi geven!? Klik hier om naar onze FooienPod pagina te gaan. Alle steun is hartelijk welkom!Onze eerste doelen:- Nieuwe webcam zodat we op YouTube zichtbaar zijn- Luisteraar rondleiding Grebbeberg in mei! Word Premium lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Premium lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Premium pagina! Social Media Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. YouTube: Documentaires in samenwerking met VidiVision TikTok: Korte documentaires met beeldmateriaal! Adverteren in onze podcast? Mail naar leethijsgeschiedenisreis@gmail.com

Annemieke Bosman praat met conservator Jan de Lange over de grootste expositie tot nu toe met werken van schilder Jan Mankes, nu te zien in Museum Arnhem en Museum Belvédère. Hoewel Jan Mankes meer dan een eeuw geleden leefde, spreekt zijn werk nog steeds tot de verbeelding. Zijn schilderijen, waarin de tijd lijkt stil te staan, zijn een oase van rust te midden van de chaos. Of het nu gaat om zijn gedetailleerde portretten, serene landschappen of intieme stillevens, Mankes' werk nodigt uit tot vertragen en genieten. Hij maakte deze kunstwerken als reactie op de onrustige tijd waarin hij leefde, tegen de achtergrond van politiek tumult, de Eerste Wereldoorlog en christen-anarchisme. Net als veel van zijn tijdgenoten zocht hij naar een manier om om te gaan met al deze onrust. In zijn kunst vond hij een toevlucht. Door zich te concentreren op de natuur en het alledaagse leven creëerde hij een dromerige wereld van rust en stilte. Hij stierf jong aan tuberculose, iets dat bij heeft gedragen aan de mythevorming rondom zijn kunstenaarschap. Museum Arnhem: Jan Mankes – Verstilling en strijd In Museum Arnhem ligt de nadruk op een overzicht van Mankes' werk en brengt dat in relatie tot werk van tijdgenoten; kunstenaars die hem inspireerden en kunstenaars die op hun beurt inspiratie vonden in zijn werk. De tentoonstelling toont meer dan vijftig kunstwerken die de wereld van Jan Mankes tot leven brengen. De focus ligt op zingeving en verstilling in onrustige tijden. Bezoekers ontdekken de kunstenaar achter de schilderijen en de idealen die hem inspireerden. Museum Belvédère: Jan Mankes - Uiting geven aan geestelijk leven Museum Belvédère concentreert zich op het werk dat Mankes maakte in 1909-1915, de periode waarin hij woonde in het Friese dorp De Knipe en inspiratie ontleende aan de omgeving waar Museum Belvédère is gevestigd. De tentoonstelling in Oranjewoud geeft inzicht in de drie belangrijkste thema's binnen Mankes' werk – landschappen, portretten en dieren – en zijn artistieke ontwikkeling tot aan 1915, het jaar waarin hij trouwt met Anne Zernike en De Knipe verruilt voor Den Haag. Complementair aan de tentoonstelling wordt fluisteringen getoond, met werk van een hedendaagse geestverwant van Jan Mankes: de Nederlandse kunstenaar Oscar Voch (1962).  

1915 is het jaar waarin de oorlog verandert. De strijd aan het Westfront wordt een uitputtingsslag, loopgraven strekken zich uit van de Noordzee tot de Zwitserse grens en elke poging tot doorbraak eindigt in bloedvergieten.In deze aflevering van De Geschiedenisreis duiken we in een jaar vol experimenten, mislukte offensieven en brute realiteit. We bespreken de eerste grootschalige gasaanval bij Ieper, een nieuw wapen dat de oorlog voorgoed zou veranderen. Ook kijken we naar de loopgravenoorlog in al zijn facetten: hoe werden ze gebouwd, hoe probeerde men ze te doorbreken en waarom mislukte dat steeds opnieuw? Daarnaast behandelen we de grote offensieven van 1915, van Artois tot Champagne, en de lessen die de strijdende partijen hieruit trokken.Hoe past 1915 in het grotere plaatje van de Eerste Wereldoorlog? Was er een manier om de loopgravenoorlog te doorbreken, of was de oorlog al gedoemd om een lange, uitputtende strijd te worden?Fan Mail! Wil je iets leuks delen, doe het hier! (Kunnen niet reageren op deze berichten) Support the showWord Premium lid van De Geschiedenisreis!Heb je genoten van deze aflevering? Als Premium lid krijg je nog veel meer! Ontvang exclusieve toegang tot extra afleveringen, diepgaande analyses en verhalen die je nergens anders hoort. Als lid krijg je ook vroegtijdige toegang tot nieuwe afleveringen – je hoort ze als eerste zodra ze klaar zijn! Probeer het nu gratis! Nieuwe leden krijgen 5 dagen lang gratis toegang tot al het premium materiaal. Voor slechts €4,50 per maand steun je De Geschiedenisreis en help je ons om deze podcast voort te zetten én verder uit te bouwen. Maak geschiedenis samen met ons en word vandaag nog lid via onze Premium pagina! Social MediaVergeet niet om lid te worden van onze Geschiedenisreis Facebookgroep. Hier kun je je kennis testen met leuke interacties, je mening delen over onze podcast en praten over geschiedenis met andere liefhebbers!Volg ons op onze social media kanalen: Facebookgroep: Groep van geschiedenis enthousiastelingen! Instagram: Hier delen we info over onze podcast, achtergrondverhalen en aankomende onderwerpen. ...

Herman vertelt hoe hij zijn dienstplicht succesvol wist te ontwijken en welke invloed zijn opvoeding en de tijdsgeest daarbij hadden. Hij deelt ook inzichten uit zijn boek over de veranderende rol van defensie in Nederland.Over Legergroene Herinneringen‘Ik ging met tegenzin, maar heb de tijd van mijn leven gehad', ‘De kameraadschap die je bij defensie hebt, is uniek', ‘Je kan meer dan je denkt' en ‘Leidinggeven doe ik nog steeds volgens de dingen die ik heb geleerd via de instructiekaart'. Het is maar een kleine greep uit de persoonlijke verhalen van de dienstplichtigen die geïnterviewd zijn voor de podcastserie Legergroene Herinneringen.In die podcast belichten we niet alleen de geschiedenis van de dienstplicht maar besteden we vooral aandacht aan de persoonlijke verhalen van de dienstplichtigen.Transcriptie:00:00:25 - 00:00:26Interviewer: Hallo allemaal en welkom bij Legergroene-Herinnering. In deze podcast gaan we de komende weken in gesprek met oud dienstplichtigen over hun diensttijd. De hoogtepunten, maar ook de dieptepunten en hun levenslessen die uit deze tijd stammen, worden hier aan het licht gebracht. Ik ga vanmiddag in gesprek met iemand die erg goed zijn best heeft gedaan om de dienstplicht te ontwijken en het is hem ook nog eens gelukt. Hij heeft er zelfs een boek over geschreven. Goedemiddag, Herman.00:00:26 - 00:00:26Herman: Goedemiddag.00:00:26 - 00:00:42Interviewer: Wat leuk dat u er bent, dat je er bent, daar ga ik al. Hoe ging dat? Hoe begon dat? Want waarschijnlijk was er in uw vriendenkring al veel gaande over de dienstplicht. Jongere en oudere vrienden die gingen.00:00:43 - 00:01:34Herman: Het begon al eerder, namelijk thuis. Mijn opvoeding was doortrokken van, niet van antimilitarisme, maar alles wat met het militaire te maken had, was een vreemde wereld. Wij woonden in het Gooi aan een straat waar heel veel militair verkeer was. In de buurt was de Kolonel Palmkazerne, die bestaat niet meer, maar dat was toen een kazerne en heel vaak kwamen er hele colonnes militaire voertuigen langs, echt heel vaak, dat hoorde bijna bij het straatbeeld. Ik kan me niet herinneren dat er ooit een woord is gesproken over wat dat was, waar dat voor was, waar het voor diende, dus ook niet dat we ertegen waren. Maar het was niet ons pakkie-an, in de meest uitgebreide zin. Dus mijn ouders waren allebei sociaal-democraten en hadden elkaar ontmoet in de Arbeiders Jeugd Centrale.00:01:34 - 00:02:25Herman: Dat was de jongerenafdeling van de voorloper van de Partij van de Arbeid, de SDAP. Mijn ouders zijn allebei geboren in 1913, zij groeide op na de Eerste Wereldoorlog en dat was de tijd van het gebroken geweertje. Dan was je dus tegen het leger, want de Eerste Wereldoorlog was natuurlijk de meest afschuwelijke zinloze oorlog. Waar ging het over? Het ging nergens over. Dus dat was: dit nooit meer! Dan zat je in die socialistische beweging waar mijn ouders in zaten en dan had je een zo'n speldje op je revers met een gebroken geweertje, je dus tegen het leger, tegen de dienstplicht. Dus dat was mijn opvoeding. In mijn familie is ook één neef van mij in dienst geweest, twee moet ik zeggen, maar verder niemand. Mijn broers ook niet, niemand. Men ging gewoon niet in dienst. Waarom niet? Werd niet over gepraat.00:02:25 - 00:02:52Herman: Ik studeerde sociologie in Amsterdam en wat jij net vroeg, in mijn vrienden kenniskring, inderdaad, het was not done. Daar was natuurlijk wel een soort beetje anti, linksere studentenclubjes wat je toen had en net als nu natuurlijk. Het was in de jaren 60 dat ik studeerde, dus alles wat met hiërarchie, gezag en gehoorzaamheid en zo te maken had, dat was foute boel.00:02:52 - 00:02:57Interviewer: Werd er dan ook echt anders naar je gekeken als je de dienstplicht inging zonder er tegenin te gaan?00:02:57 - 00:02:59Herman: Dat weet ik niet, want dat deed niemand in mijn omgeving.00:02:59 - 00:03:00Interviewer: O, dat deed niemand.00:03:00 - 00:03:21Herman: Ik kende nauwelijks mensen die in dienst zijn geweest. Ik heb nu wel, toen ik dit boek ging schrijven, ben ik natuurlijk in mijn kenniskring gaan vragen aan iedereen van mijn leeftijd en zo en wat jonger: hoe heb jij dat gedaan? En toen hoorde ik dus van verschillende mensen dat ze in dienst waren geweest, maar dat wist ik niet. Dat hadden ze nooit verteld. Dat vonden ze een beetje gênant inderdaad.00:03:21 - 00:03:22Interviewer: En dat had daar ook mee te maken?00:03:22 - 00:03:23Herman: Ja, dat had er wel mee te maken.00:03:24 - 00:03:28Interviewer: Wel bijzonder dat het eigenlijk als raar gezien werd.00:03:29 - 00:04:40Herman: Achteraf is dat heel bijzonder, inderdaad. Maar het was toen normaal in deze kringen. Nu is het natuurlijk een hele discussie of nu die links [onhoorbaar 00:03:41] studentenkringen waar ik toen in verkeerde, een uitzondering waren, of deze een beetje gereserveerde houding ten opzichte van het leger, een karaktertrek is van de Nederlandse cultuur. Daar is een heel debat over wat al heel lang gevoerd wordt, waar niemand het zekere antwoord op weet. Ik ga er in mijn boeken uitgebreid op in, maar ik kom daar ook niet helemaal uit. Dus het is wel zo dat wij niet een militaristische traditie hebben, zoals bijvoorbeeld in Frankrijk, Engeland of Duitsland. Maar het is ook niet zo dat wij altijd zo antimilitair zijn geweest als veel jongelui in de jaren 60. Want tot de Tweede Wereldoorlog was Nederland ook een land met paramilitaire parades, met helden verering en met nationalistische symbolen. Dus het is niet zo dat de Nederlandse traditie per definitie antimilitair was.00:04:41 - 00:04:52Interviewer: Die visie van raar opkijken als iemand de dienst in zou gaan, veranderde die op een gegeven moment ook nadat de Tweede Wereldoorlog begon?00:04:53 - 00:05:37Herman: Dat weet ik niet, want waar ik het over heb, die visie van 'niet het leger ingaan', dat was in de jaren 60 van de vorige eeuw, dus na de Tweede Wereldoorlog. Het is wel opmerkelijk dat wij en mijn generatie, geboren kort naar de oorlog, de geboortegolf, die begon in 1946, kort na de oorlog. Wij waren net bevrijd en zoals ik zei: mijn vader was Joods. Zonder militaire operaties had ik hier niet gezeten, was mijn vader vermoord. Dus je zou zeggen: dan zou in zo'n opvoeding of in zo'n cultuur een positieve houding bestaan tegenover het militaire.00:05:37 - 00:05:41Interviewer: Kreeg jij dat dan ook mee vanuit jouw ouders, met jouw vader?00:05:41 - 00:06:36Herman: Nee, en dat is dus heel dubbelzinnig en heel gek. Wat ik net vertelde, in mijn opvoeding was het militaire eigenlijk afwezig, maar er waren wel kleine aanwijzingen van een tegengestelde gezindheid. Wij gingen bijvoorbeeld op vakantie in Zuid-Limburg met de familie, met het gezin, en dan gingen we wandelen, leuke dingen doen, maar ook altijd naar Margraten. Margraten is een heel groot geallieerde begraafplaats in Zuid-Limburg, waar dus al die jongens liggen die in 1944, 1945 gesneuveld zijn. Daar moesten we heen, mijn vader stond erop dat wij onze vakantie onderbraken om daar naartoe te gaan. Ik kan daar ook nog steeds niet in de buurt komen zonder ook zelf daarheen te gaan. Als we tijd hadden, dan gingen we nog wat verder, dan gingen we naar Bastogne. Dat is Bastenaken in het Vlaams.00:06:36 - 00:07:22Herman: Dat is net ten zuiden van Margraten in België. Daar heeft in 1944 een kleine groep Amerikanen heldhaftig stand gehouden tegen de laatste Duitse poging om de oorlog te winnen, The Battle of the Bulge, Ardennenoffensief. Daar was een Amerikaanse generaal McAuliffe. Op een gegeven moment eisten die moffen, zij hadden dus die lui omsingeld, dat ze zich zouden overgeven, die Amerikanen. Er kwam een onderhandelaar met een witte vlag, om te onderhandelen over overgave. McAuliffe's antwoord was: 'nuts'. En 'nuts' betekent: sodemieter op.00:07:22 - 00:07:23Interviewer: Je bent gek geworden!00:07:23 - 00:07:57Herman: Ja, zoiets als die daar in Oekraïne: 'fuck off' tegen dat Russisch oorlogsschip. Zo'n soort reactie was dat. Die Duitse soldaat snapte dat ook niet, dus ze moesten hem uitleggen wat het was. Dat vertelde mijn vader dan daar in Bastogne, zijn ogen twinkelde dan van enthousiasme bij dit verhaal. Dus dat was het militaire wat wel door mijn vader werd vereerd eigenlijk, maar de consequentie: wij moeten ook zelf in dienst en zelf vechten voor de vrijheid, die werd niet getrokken.00:07:58 - 00:08:00Interviewer: Die link is daar dan nooit echt naar gelegd.00:08:01 - 00:08:39Herman: Nee, het is gek, door de dubbelzinnigheid die ik nu vertel bij mijn vader, die bestond bij mij eigenlijk ook. Want ik deel natuurlijk de dankbaarheid jegens de Amerikanen en de jongens die toen gevochten en gesneuveld zijn. Ik heb daar toen niet... Ik deed ook mij aan: weg met de Yankees en Johnson moordenaar, weet je wel, de Vietnamoorlog. Dus die dankbaarheid jegens de Amerikanen, waar alle reden voor was, zeg ik nu, maar dat nam ik toen ook: die Yankees waren niet oké, die waren de lelijke kapitalisten en die deden lelijke dingen in Zuid-Amerika en zo. Dat is allemaal veranderd nu.00:08:39 - 00:08:45Interviewer: Je hebt het over dankbaarheid en dat dubbele gevoel bij de dienst?00:08:45 - 00:08:45Herman: Ja.00:08:47 - 00:08:54Interviewer: Waarom heeft dan de ene kant gewonnen van de ander en heb je besloten om de dienstplicht te ontwijken?00:08:56 -...

De winterboekeneditie van Betrouwbare Bronnen weerspiegelt de turbulentie rond het leiderschap van deze tijd. Mark Rutte fietste weg van het Torentje, Dries van Agt stierf hoogbejaard na een rijk leven, van Ruud Lubbers kwam een monumentale biografie uit en Ruttes favoriete collega Angela Merkel schreef haar autobiografie. Olaf Scholz viel, net als Rishi Sunak en Michel Barnier. En met Dick Schoof kwam een premier aan het roer die lijkt op een romanfiguur van Robert Musil, Der Mann ohne Eigenschaften.Jaap Jansen en PG Kroeger bespreken boeken die allerlei dimensies en verhalen bevatten over premiers, politieke leiders en hun leven en werk. En wat wij daarvan kunnen leren.***Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt met donaties van luisteraars die we hiervoor hartelijk danken. Word ook vriend van de show!Deze aflevering bevat een advertentie van De Schrijverscentrale. Boek ook een schrijversbezoek!Heb je belangstelling om in onze podcast te adverteren of ons te sponsoren? Zend een mailtje naar adverteren@dagennacht.nl en wij zoeken contact.Op sommige podcast-apps kun je niet alles lezen. De complete tekst plus linkjes en een overzicht van al onze eerdere afleveringen vind je hier***1] Jaap de Haan - De eerste minister van de Republiek (Amsterdam University Press)Wie waren de Ruud en Mark van de Gouden Eeuw? Jaap de Haan promoveerde op het functioneren en regeren door de burgerlijke leider van die heel aparte staat, de Republiek, dus van de raadspensionaris. Hij laat zien, dat zij veel weg hadden van machtige mannen elders in Europa die onder een absolute monarch de touwtjes in handen hielden. Een Richelieu, een Cromwell of een Metternich.Johan van Oldebarnevelt maakte deze functie als geen ander en die machtspositie kostte hem letterlijk de kop. Johan de Witt kon regeren zonder een Oranjeprins en domineerde, hoewel hij Ruttiaans bescheiden deed. Toen ook hij ten onder ging in 1672 kwam de minder bekende Gaspar Fagel aan het bewind. En juist die blijkt in dit boek een erg leerzame en handige leider te zijn geweest. Met prins Willem III speelde hij good cop, bad cop. Zo pakten ze samen de stad Amsterdam aan!2] Robert Harris – Afgrond (Cargo)Een roman over een premier? Jazeker, en wat voor een. Robert Harris komt met een huzarenstukje, een spannende detective over waargebeurde verwikkelingen tussen de man in Downing Street 10 en een societygirl van adel.Herbert Asquith was obsessioneel verliefd en schreef Venetia Stanley honderden brieven terwijl de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Staatsgeheimen, verslagen van de ministerraad, telegrammen van de tsaar, het rolde allemaal in haar brievenbus. Het is alsof Evelyn Waugh een Downton Abbey tv-serie schrijft vermengd met geopolitieke explosies en een gisse jongen van de Secret Service, die op het spoor komt van Venetia. Hoe loopt dit af?3] Remieg Arts, Coen Brummer, Gertjan Schutte (red.) – Machtswoorden (Prometheus)Premiers zijn vaak schrijvers. Hun woorden hebben impact. Als ideoloog, als strateeg, als memoiresauteur en soms zelfs als romancier. Denk maar aan Benjamin Disraeli! Machtswoorden is een rijk en origineel boek met een reeks essays over politici als auteurs en hoe schrijven en ook op die wijze boodschappen verspreiden door en door politiek kan zijn.De kinderboeken van Jan Terlouw, de duizenden krantenstukken van Abraham Kuyper, de sociale essays van Sam van Houten, politieke brochures tegen het koloniaal bewind in Indië en de persoonlijke worstelingen en belevenissen van de eerste generatie allochtone politici, het zijn allemaal bijzondere genres die soms van grote betekenis blijken voor politiek denken en handelen.Een verrassende ontdekking in de bundel is de radicale democraat en pro-Franse patriot Pieter Vreede. Hij was als politiek auteur buitengewoon actief en controversieel. Pleegde een staatsgreep, maar moest uiteindelijk na Napoleons val zoete broodjes bakken met het Oranjehuis. Een leven waarin vele regimes elkaar opvolgden en Vreede steeds weer zijn nek uitstak.4] Auke van der Woud - De steden, de Mensen 1850-1900 (Prometheus)Auke van der Woud is de Jürgen Osterhammel van ons land. Hij beschrijft de transformatie van Nederland in de 19e eeuw. Zijn boek analyseert hoe na 1850 het verpauperde land in een ongekende 'Tweede Gouden Eeuw' ontpopte tot een wereldwijd actieve, expansionistische economische macht.Hij maakt ook korte metten met legendes als die van de 'kanalenkoning' Willem I die zo'n vooruitziende blik zou hebben gehad. En analyseert waarom premier Thorbecke zo cruciaal was. Hij gaf bestuurlijk, economisch en logistiek het land een redesign en ontketende nieuwe economische en financiële krachten.Voor premier Schoof en minister Sophie Hermans is het deel van dit boek over de energietransitie van die decennia toen verplicht leesvoer. Wat Kees Vendrik in Betrouwbare Bronnen 471 'de grootste verbouwing van Nederland ooit' noemde, heeft een voorloper gehad, waarbij alle uitdagingen van nu zich evenzeer aandienden.5] Robert Caro - The Power Broker (Alfred A. Knopf) Als het gaat om boeken over mensen met macht en wat macht met mensen doet, kun je niet heen om Robert Caro. Zijn (tot nu toe) vier delen over LBJ zijn de legendarische gouden standaard van boeken over presidenten. Zijn boek The Power Broker is dat over bijna onzichtbare machtsdieren in het openbaar bestuur, zoals Robert Moses, de baas van openbare werken van New York City (1888-1981).Dat boek verscheen in 1974 en is nooit weggeweest uit de boekhandel. De vijftigste verjaardag is reden tot een expositie in het stadsmuseum van NYC, zo beroemd is Caro hiermee geworden. Voor Barack Obama heeft dit boek als student zijn visie op de politiek bepaald.Caro kreeg het bij verschijnen van het magnum opus aan de stok met de hoogbejaarde potentaat. Maar het boek is toch vooral ook een uiting van respect voor diens visionaire blik, zijn daadkracht, lef en finesse van manipulatie en politieke kracht. Moses was 'larger than life'. Net als LBJ en even energiek en meedogenloos. Wellicht dat ook daarom Mark Rutte zo'n fan is?6] Nancy Pelosi - The Art of Power (Simon & Schuster)Is zij de Robert Moses van DC? Een machtsdier, onstuitbaar energiek, gedreven, een 'living legend' ook? Nancy Pelosi was alleen allesbehalve onzichtbaar en ze ontleende haar macht wel aan verkiezingen.Haar boek over de kunst van de macht is zeer persoonlijk en vol lessen uit de meest kritische momenten in de vele decennia van haar leven als parlementariër en de eerste vrouw als voorzitter van het Huis. Ze komen allemaal langs, de Bushes, de Clintons, Trump, Xi, Poetin en de Obamas. Ze krijgen er soms ook stevig van langs, zeker als je goed tussen de regels doorleest!Uit dit boek leer je waarom de Republikeinen uiteraard de politieke tegenstander zijn, maar de Senaat de politieke vijand. Duidelijk schetst Pelosi waarom the Speaker zo'n beetje de raadspensionaris van Amerika is en dus een beetje de premier. Die bepaalt met het Huis de begroting en de wetten. Niet de president en zeker niet de Senaat.Een sterke Speaker kan een president maken of breken als deze 'de kunst van het mogelijke' bij machtsuitoefening beheerst. The Art of Power, zoals Otto von Bismarck het al noemde.Het boek begint en eindigt met grof geweld. Eerst de gijzeling en bijna moord van haar man Paul Pelosi in hun eigen huis in San Francisco en tot slot de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021. Zij ziet die als een poging tot staatsgreep zoals in Latijns-Amerika en is ervan overtuigd dat zij dit alleen door een wonder heeft overleefd.7] Mathieu Segers - Europa en het idee uit de toekomst (Prometheus)Precies een jaar geleden brachten wij postuum een saluut aan professor Mathieu Segers die zo jong stierf, maar zelf nog zijn magnifieke boek over Europa aan ons had toegestuurd. Dat is nu vertaald: Europa en het idee uit de toekomst.Elke pagina van het boek schittert met verrassende inzichten en onbekende feiten en mensen uit de voorgeschiedenis van de Europese unie. Maar juist nu valt het begin zo op. Segers zag het moment gekomen dat Europa zich opnieuw moest uitvinden. Precies wat de ook in december 2023 overleden Jacques Delors zei en wat in het jaar na hun beider dood de kern werd van Mario Draghi's uitdagende rapport. Mathieu Segers was ook hier weer zijn tijd vooruit.***Verder kijkenTurn Every Page - The Adventures of Robert Caro and Robert Gottlieb***Verder luisteren441 - Extra zomeraflevering: boekenspecial!395 - Vijf boeken en een afscheidsbrief363 - Extra zomeraflevering: PG tipt boeken!317 - Extra winteraflevering: PG tipt boeken!286 - Extra zomeraflevering: PG tipt boeken!269 - Vijf boeken die je moet lezen om Europa beter te begrijpen259 - De omgevallen boekenkast: leestips van PG!207 - Zomer 2021: Boekentips van PG!133 - Amerikaanse presidenten: boeken die je volgens PG móet lezen!99 - Tips voor thuis: de omgevallen boekenkast van PG!403 - Sam van Houten, een eeuw lang verrassend dwars274 - Thorbecke, denker en doener221 - Madam Speaker: de spijkerharde charme van Nancy Pelosi149 - De zeven levens van Abraham Kuyper, een ongrijpbaar staatsman40 - De geniale broers Von Humboldt***Tijdlijn00:00:00 – Deel 100:47:52 – Advertentie De Schrijverscentrale01:03:28 – Deel 201:17:25 – Deel 301:35:49 – Einde Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog brengt de geheime affaire van de Engelse premier de wereld in gevaar Uitgegeven door Cargo Spreker: Jeroen Tjepkema

Het Australische leger heeft een aantal veldslagen gehad waar ze heel bekend mee geworden zijn. Gallipoli is misschien wel de bekendste. Bas de Groot werkte jarenlang als onderzoeker en archivaris bij Flinders University in Adelaide. Urenlang speurde hij naar verhalen van Nederlanders die tijdens de Eerste Wereldoorlog voor Australië dienden. Zo stuitte hij op een aantal Nederlandse mannen die met de Australian Light Horse naar de Egyptische woestijn gingen om te vechten tegen het Ottomaanse Rijk.

Werken tot je pensioen en een kruis op je graf. In het Poolse dorp Guty gebeurt nooit wat, zeggen de bewoners. Maar wie langer met acht families praat, hoort de geschiedenis van Polen.Gast: Mark MiddelStem en montage: Jan Paul de BondtRedactie: Berit KramerCoördinatie: Henk Ruigrok van der WervenHeeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nlZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

OORLOG OP ZEE, DEEL 2 Wie oorlogsvoering wil begrijpen moet niet alleen iets weten van oorlog op het land of in de lucht. In deze aflevering staat de maritieme opbouw van grootmachten voor de Eerste Wereldoorlog centraal. Maarten en Tom bespreken hoe landen als Groot-Brittannië en Duitsland hun vloten uitbreiden, waaronder de bouw van de beruchte Dreadnought slagschepen die een revolutie in de zeemacht veroorzaakten.

Aziatische soldaten die meedoen aan een oorlog in Europa, dat is bepaald geen alledaagse ontwikkeling. De komst van minstens 10.000 Noord-Koreanen als versterking van de Russische krijgsmacht brengt de positie van Oekraïne nog meer in het nauw, en maakt EU- en NAVO-lidstaten behoorlijk nerveus. Zoiets is nooit eerder vertoond, zeggen ze. Ten onrechte. In de Eerste Wereldoorlog kwamen bijna twee miljoen Aziaten naar Europa en het Midden-Oosten, sommige als fabrieksarbeiders, maar de meeste als soldaten in de loopgraven. Ze vochten voor de ‘goede' kant, de geallieerden van toen: Rusland, Japan, Italië, Engeland, Frankrijk en Amerika. Van de zomer voerde Belarus met een groot contingent Chinezen militaire oefeningen uit op nog geen drie kilometer van de Poolse, en minder dan dertig kilometer van de Oekraïense grens. Dat betekent niet dat China bereid zou zijn om te gaan meevechten, maar geruststellend was het bepaald niet. Of de komst van tienduizend Noord-Koreanen naar Rusland nu een primeur is of niet, het is zeer verontrustend. Vergeleken met de tienduizenden manschappen die Rusland in de oorlog tegen Oekraïne verliest is het bij lange na niet voldoende. Maar het precedent is er. En Noord-Korea heeft een krijgsmacht van ruim een miljoen soldaten, die veel trainen en prachtig in de paradepas kunnen marcheren, maar gevechtservaring ontbreekt. Als ze niet als kanonnenvlees sneuvelen op het Oekraïense slagveld, doen ze bij de Russen broodnodige gevechtservaring op, wat weer slecht nieuws is voor Zuid-Korea. Bovendien eist Kim Jong-un, behalve veel geld, ook compensatie in de vorm van geavanceerde wapens, zoals tanks en gevechtsvliegtuigen. Het is ongetwijfeld ook een Russische tegenzet. Oekraïne trekt zich niets meer aan van de Amerikaanse terughoudendheid en valt nu met drones doelen in Rusland aan, tot aan Moskou toe. Amerika kondigde deze week een nieuwe zending hoogwaardige wapens voor Oekraïne aan, en de verwachting is dat Biden zijn verzet tegen het beschieten van doelen in Rusland spoedig zal opgeven. Daarmee raakt de oorlog in Oekraïne in een nieuwe fase, die gaat duren tot 20 januari 2025 om 12.00 uur, als Donald Trump wordt ingezworen. Want daar ziet het naar uit.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hadden de Duitsers het op Granados gemunt? Was Chaussons fatale fietstocht wel een ongeluk? En is Leclair neergestoken door zijn ex? In het nieuwe seizoen van de AVROTROS en NPO Klassiek-podcastserie ‘Klassieke Mysteries' gaan Eloise Davis en Ab Nieuwdorp op zoek naar de intrigerende en spannende verhalen rondom het leven en vooral de dood van klassieke componisten. Van achterbuurten in Parijs, premonities van de dood en de Eerste Wereldoorlog tot fietssabotage, Titanic-achtige taferelen  en jaloerse familieleden - duik in de bizarre en wonderlijke wereld van klassiek. Het nieuwe seizoen is vanaf vrijdag 18 oktober 2024 overal te beluisteren.

Laurens, Stefan en Thomas gaan verder. Villa Vlaanderen is nu echt van start. Vanuit het prachtige Markedaal, dichtbij de Oude Kwaremont. En het is Gent Wevelgem dat de harten sneller deed kloppen. De podcast staat in teken van de herdenkingsrit van 253 kilometer, dwars over het grondgebied waarop meer dan 100 jaar geleden tijdens de Eerste Wereldoorlog werd gevochten in de loopgraven. Het gaat over de veelbelovende koers, die werd gedomineerd en op imposante wijze werd afgemaakt door Lidl-Trek. Verder wordt er nog een boel nagebrand over Gent Wevelgem maar ook over de ‘what you see is what you get' mentaliteit in het wielrennen van vandaag de dag. En de Sinkeldam corner wordt zeker niet vergeten. En hoe zat het ook alweer met Arnaud de Lie? Is zijn voorjaar nog te redden? Je hoort het allemaal in de Live Slow Ride Fast podcast.