Podcasts about nobel t

  • 9PODCASTS
  • 24EPISODES
  • 34mAVG DURATION
  • 1MONTHLY NEW EPISODE
  • Mar 11, 2025LATEST

POPULARITY

20172018201920202021202220232024


Best podcasts about nobel t

Latest podcast episodes about nobel t

NTVRadyo
Doğa Takvimi - 09 Mart 2025 - Mimozalar açıyor

NTVRadyo

Play Episode Listen Later Mar 11, 2025 1:20


Bugün 9 Mart 2025 #doğatakvimi Bugünlerin en güzel çiçeği mimozalar açıyor. Dayanıklı, her koşulda büyüyen bu çiçek, biyolojik saat çalışmalarına ilham verdi. 2017 Nobel Tıp Ödülü'nün temelini attı! Aynı zamanda Kadınlar Günü'nün simgesi.

Nobelcast
1946 - Hermann Joseph Muller, X-ray ıșınları ve genetik mutasyonlar

Nobelcast

Play Episode Listen Later Feb 18, 2025 44:36


Bu bölümde, genetik ve radyasyon biliminin kesişim noktasında önemli bir isim olan Hermann Joseph Muller'i konuşuyoruz! X-Işınlarının mutasyonlar üzerindeki etkisini keşfederek bilim dünyasında çığır açan Muller'in çalışmaları, 1946'da Nobel Tıp ve Fizyoloji Ödülü ile taçlandırıldı. Ne kadar X-Işını, o kadar mutasyon!

Nobelcast
Intron 10 - 2024 Nobel Tahminleri

Nobelcast

Play Episode Listen Later Oct 5, 2024 45:37


Bu bölümde 2024 Nobel Tıp veya Fizyoloji Ödülü'ne en yakın adayları masaya yatırıyoruz. Optogenetik mi şaperonlar mı bu yıl damgasını vuracak, yoksa İnsan Genom Projesi veya onkogenler mi? Artık bu işte ustalaştık, Nobel komitesi bizi dinleyip not alıyor olabilir!

Nobelcast
1945 - Alexander Fleming, Ernst Boris Chain ve Howard Florey, Penisilin

Nobelcast

Play Episode Listen Later Sep 29, 2024 49:07


Bu bölümde, 1945 Nobel Tıp Ödülü'nü kazanan Sir Alexander Fleming, Ernst Boris Chain ve Howard Florey'in insanlık tarihine damga vuran çalışmalarıyla tanışıyoruz. Penisilinin keşfi ve bu devrim niteliğindeki antibiyotiğin yaygın kullanımının, özellikle savaş sonrası dünya üzerinde nasıl bir etki yarattığını konuşuyoruz. İkinci Dünya Savaşı'nın ardından insan sağlığına yönelik bu büyük buluşun tıpta devrim yaratma sürecini, bilim insanlarının çetin yolculuklarını ve Nobel Komitesi'nin bu tarihi ödülü nasıl değerlendirdiğini tartışıyoruz

Aposto! Altı Otuz
Aposto Altı Otuz | 3 Ekim Salı - Varoluşsal tehdit

Aposto! Altı Otuz

Play Episode Listen Later Oct 3, 2023 9:54


AB dışişleri bakanları ilk kez birliğe üye olmayan bir ülkede bir araya geldi. İmalat PMI, üst üste üçüncü ayında da eşik değer olan 50'nin altında kaldı. Nobel Tıp Ödülü'nün 2023 kazananları açıklandı. Bu bölüm Thermomix hakkında reklam içermektedir. Keyifli sofralar, sağlıklı ve lezzetli öğünler, en kolayından atıştırmalıklar ve içecekler hazırlayabilmeniz için gereken ikiliyle; Thermomix® TM6 ve Cookidoo ile artık tanıştınız. Cookidoo'yu buradan ücretsiz deneyebilir, siz de Thermomix'i keşfetmek için hemen ücretsiz tanıtım talep edebilirsiniz.

NTVRadyo
Eve Dönerken - 02 Ekim 2023

NTVRadyo

Play Episode Listen Later Oct 2, 2023 77:18


DijitalHayatTV
"2021 Teknoloji Trendleri" | Bölüm360

DijitalHayatTV

Play Episode Listen Later Jan 1, 2022 27:42


31.12.2021 | Dijital Hayat Bölüm360 - TRT Radyo1 | "2021 Teknoloji Trendleri" Bilal Eren'in hazırlayıp, sunduğu Dijital Hayat programımızda bu hafta, Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi İsmail Hakkı Polat ile; - 2021 Yılının Bilim ve Teknoloji Gündemi Neler Oldu? - Koronavirüs Etkileri Kapsamında Aşı Teknolojileri Nasıl Gelişti? - BioNTech MRNA Aşısı, AstraZeneca ve Turkovac Gibi Aşı Çözümleri? - 2021 Nobel Tıp Ödülleri? - Uzaktan Eğitim, Uzaktan Çalışma ve Sosyal Yaşam Nasıl Etkilendi? - Yarı İletken Çip Krizi ve Nedenleri? - Kripto Paralar ve NFT'nin Yükselişi? - Thodex Skandalı? - Clubhouse Mecrasının Popülerleşmesi? - Facebook ve LinkedIn Veri Sızıntısı İhlalleri? - İklim Krizi ve Yeşil Teknolojiler? - Metaverse Teknolojileri? Başlıklarını konuştuk. Dijital Hayat, her cuma saat 15:30​​​​​​​​​​​​​'da TRT Radyo1 mikrofonlarında canlı yayında... Tüm geçmiş ve gelecek yayınlarımız için; Web: https://www.dijitalhayat.tv​​​

DijitalHayatTV
"2021 Nobel Tıp Ödülünü Kazanan Keşifler" | Bölüm350

DijitalHayatTV

Play Episode Listen Later Oct 23, 2021 24:53


22.10.2021 | Dijital Hayat Bölüm350 - TRT Radyo1 | "2021 Nobel Tıp Ödülünü Kazanan Keşifler" Bilal Eren'in hazırlayıp, sunduğu Dijital Hayat programımızda bu hafta, İstanbul Medipol Üniversitesi Öğretim Üyesi ve SABİTA Müdürü Prof. Dr. Gürkan Öztürk ile; - 2021 Nobel Tıp Ödülleri Hangi Keşiflere Verildi? - Fizyolog ve Sinir Bilimci İki Bilimadamı Kimler? - Sıcaklık ve Dokunma İle İlgili Daha Önce Bilinmeyen Neyi Keşfettiler? - Acı Biber Bu Buluşlar İçin Neden İlham Kaynağı Oldu? - Yanma ve Dokunma Hissi Gerçekte Nasıl Çalışıyor? - Sanılanın Aksine 5 Duyu ve Organdan Daha Fazlasına mı Sahibiz? - 2021 Nobel Tıp Ödülüne Layık Görülen Buluşlar Hayatımızı Nasıl Değiştirecek? - Son Yıllarda Mikrobiyoloji Alanındaki Keşifler Neden Nobel Alıyor? - 2021 Nobel Tıp Ödülünü Daha Çok Uğur Şahin ve Özlem Türeci Haketmedi mi? Başlıklarını konuştuk. Dijital Hayat, her cuma saat 15:30​​​​​​​​​​​​​'da TRT Radyo1 mikrofonlarında canlı yayında... Tüm geçmiş ve gelecek yayınlarımız için; Web: https://www.dijitalhayat.tv​​​

Acilci.Net Podcast
Salkım Söğüt ve Salisilat Toksisitesi

Acilci.Net Podcast

Play Episode Listen Later Apr 2, 2021 14:48


Masallara, Efsanelere Konu Olan Bitki Bir Japon efsanesine göre;  dünya zenginliklerini boş vermiş, arazisinde çok güzel bir söğüt ağacı ile yaşayan Heitaro adında bir köylü varmış. Efsane o ya, bir gün köyde bir köprü inşa etmek için köylüler Heitaro’nun arazisine gitmiş ve söğüt ağacına gözlerini dikmişler. Heitaro köylülere arazisindeki diğer tüm ağaçlar karşılığında söğüt ağacının rahat bırakmaları için yalvarmış, zor da olsa köylüleri ikna etmeyi başarmış. Ertesi gün Heitaro çalışmaktan dönerken söğüt ağacının altında bir genç bir kadın görmüş; solgun ve güzel, rüzgâr uzun siyah saçlarına doğru esiyormuş. Heitaro kızı selamlamak için öne çıkarken gördüğü en güzel gülümsemeyle karşılaşmış… Efsane Japon İmparatoru’nun tapınak yapımı için köydeki tüm ağaçların kesim emrini vermesi ile trajik bir sona ulaşıyor. Bu üzücü kısımları geçeceğim. (Efsanenin devamı ​1​) Salkım Söğüt ya da Cadı Aspirini Söğüt ağacı sadece Japon efsanelerinde değil Antik Yunan ve Mısır’da da yerini alıyor. Homeros Odyssea’sında cadı tanrıça Kirke’nin nehir kıyılarını kaplayan “ağlayan söğüt ağaçları”ndan bahsederken;  Antik Mısır’da Osiris öldükten sonra kalbinden çıkan “Bennu kuşu”nu Mısırlılar söğüt ağacı ile özdeştirmiş ve törenlerinde söğüt ağacı kullanmışlardır.​2​ Shakespeare Otello’da Ophelia’nın ölümünü betimlerken kullanır yine bu efsanevi ağacı;​3​ Bu söğüdün dallarına çiçekler asmaya çalışırken    Bir hain dal kırıldı    Ve çiçek demetleriyle birlikte çağlayan dereye düştü Ophelia.Shakespeare Türk kültüründe ise yiğitlerin gölgesinde oturup altında çadır kurdukları kutlu ağaçlardandır söğüt ağacı. Birçok kültürde sağlam yer etmiş, efsanelere konu olmuş bu doğanın en güzel armağanlarından biri olan söğüt ağacının bizimle ilgisi ne peki? Sağlıkta Söğüt Söğüt ağacının kullanımı ile ilgili ulaşılabilen en eski belgeler M.Ö. 2000’de Sümer tabletlerinde bulunuyor. Hititler “şişiyamma” dedikleri söğüt kabuğundan ilaç yapıyorlardı. Mısır’da M.Ö. 1550’lerde Eber Papirüsünde de söğüt kabuğu ilaç olarak önerilmekteydi. Hipokrat, kitabında söğüt kabuğunun ateş düşürücü ve ağrı kesici etkilerini yazmıştı. Abbasiler döneminde de ilaç olarak kullanılan Söğüt; Orta Çağ’da bilimden uzaklaşan Avrupalılar yüzünden Cadı Söğüt’ü adını alıp şifa özellikleri tamamen unutuldu. Ta ki Bayer’in 1910’da Eroin ile aynı zamanlarda tekrar üretime geçmesine kadar. (Eroin kısmını başka bir yazıda tartışırız.) Kimyacı Felix Hoffman Söğüt ağacından elde edilen ve hastalıklara iyi gelen ham madde Salisilik asit; aynı zamanda aspirinin de etken maddesidir. (1897’de Bayer’de çalışan kimyacı Felix Hoffman tarafından asetil salisilik asit haline getirilmişti ancak 1982’de John R. Vane’e Nobel Tıp Ödülünü kazandırana kadar etki mekanizması bilinmiyordu.) ​4​ Covid Pandemisi nedeniyle son yıllarda giderek artan alternatif tedavi arayışları insanları hastanelerin yanı sıra Homeopati uzmanları, Şifacılar(?) ve Aktarlara yönlendirdi.  Dünyada ve ülkemizde birçok tıp fakültesi tamamlayıcı ve bütünleyici tıp bilim dalları oluşturmaya ve bu yönde tedavi vermeye başladı.  Hal böyle olunca mevcut modern tıp bilgilerimizin yanına “geleneksel tıp” bilgilerini de eklemek şart oldu. Hastaların kullandığı ilaçları sorgularken yanında kullandığı çay, toz ve otları da bu yüzden sormamız gerekiyor. Söğüt ve Salisilat Salkım söğüt (Salix babylonica) Söğüt  (tıpta kullanılan Aksöğüt – Salix Alba) Söğütgiller (Salicaceae) ailesinin bir ferdi; hatta etken maddesi olan Salisilik isminin kaynağı da aile adı.​5​ Neredeyse tüm söğüt türleri salisilat içerse de, hepsi yeterli oranda değildir. Söğüt Ağacına benzeyen bazı ağaçlar zehirli olduğundan veya aktif bileşiği içermediğinden, söğüdü doğru şekilde tanımlamak önemlidir. Mevsimler içinde bile bitkideki salisilat oranı değişmektedir. Söğüt kabuğundaki salisilat düzeyleri üzerine yapılan bir çalışmada, salisilat seviyelerinin sonbaharda % 0.08'den baharda % 12,6’ya kadar değiştiğini bulmuştur.

NöroBlog Podcast
059 Nobelcast: Julius Wagner-Jauregg ve Nörosifiliz

NöroBlog Podcast

Play Episode Listen Later Feb 21, 2020 41:23


Nobel Tıp Ödülü alan ilk psikiyatr Julius Wagner-Jauregg ve Nörosifiliz: Nobelcast 1927 yayında! Bu bölümde ölümcül bir hastalık olan nörosifilizi, yine ölümcül başka bir hastalık olan sıtma ile tedavi eden Julius Wagner-Jauregg'i ve Nobel Tıp Ödülü'nü almasını sağlayan çılgın yöntemini konuştuk. Nobelcast: https://nobelcast.com/ Nobelcast Twitter: https://twitter.com/nobel_cast Nobelcast Instagram: https://www.instagram.com/nobelcast/ Nobelcast Spotify: https://open.spotify.com/show/5IVX8RqKsMOAGzzh7Ce4bH?si=sAIkVu9sTm6rlifwAcdmHw

wagner bu nobel t
Nobelcast
1927 - Julius Wagner-Jauregg, Nörosifiliz

Nobelcast

Play Episode Listen Later Feb 20, 2020 41:23


Bu bölümde, ölümcül bir hastalık olan nörosifilizi, yine ölümcül başka bir hastalık olan sıtma ile tedavi eden Julius Wagner-Jauregg'i ve 1927 Nobel Tıp Ödülü'nü almasını sağlayan çılgın yöntemini konuştuk.

wagner bu nobel t
Nobelcast
1924 - Willem Einthoven, EKG

Nobelcast

Play Episode Listen Later Dec 26, 2019 41:05


Bu bölümde kardiyolojinin vazgeçilmezi olan elektrokardiyogramın (EKG) keşfini ve bu keşfiyle Nobel Tıp Ödülü'nü alan Willem Einthoven'i konuştuk. Biraz da felsefe yaptık, 5-10 sn kadar.

NöroBlog Podcast
052 Nobelcast: Robert Bárány ve Vestibüler Organ (1914)

NöroBlog Podcast

Play Episode Listen Later Oct 11, 2019 53:31


1914 yılında Nobel Tıp Ödülü'nü Avusturyalı tıp doktoru Robert Bárány kazandı. Robert Bárány Nobel ödülünü dengemizi sağlayan vestibüler sistem üzerine yaptığı çalışmalarla kazandı. NöroBlog'u Patreon üzerinden desteklemek için: patreon.com/NoroBlog

Açık Bilim Podcast
MUHABBET TEORİSİ #153: TIP VE FİZİK NOBELLERİ

Açık Bilim Podcast

Play Episode Listen Later Oct 9, 2019 51:56


Bu hafta Muhabbet Teorisi'nde Tevfik Uyar, M.Kaan Öztürk ve Dr. Çağrı Yalgın 2019 Nobel Tıp ve Fizik Ödüllerinden bahsettiler. Keyifli Dinlemeler...

Nobelcast
Intron 5 - 2019 Ödül Tahminleri

Nobelcast

Play Episode Listen Later Sep 30, 2019 51:24


Bu bölümde 2019 Nobel Tıp ödülleri üzerine konuştuk. Ödül günü yapacağımız canlı yayın hakkında biraz bilgi verdik.

bu intron nobel t
Nobelcast
1912 - Alexis Carrel, Damar Sütürasyonu ve Organ Nakli

Nobelcast

Play Episode Listen Later May 29, 2019 61:15


Bu bölümde sakalsız olup Nobel Tıp ödülü kazanan ilk kişi Carrel'i konuştuk. Kendisi bir overlokçu. Yanlış duymadınız.

Açık Bilim Podcast
60 SANİYEDE BİLİM TURU (26 Kasım-2 Aralık)

Açık Bilim Podcast

Play Episode Listen Later Dec 3, 2018 1:00


Haberler: Fotosentezde rol alan D1 ve D2 proteinleri üzerinde çalışan araştırmacılara göre fotosentez 3.5 milyar yıl önce başladı. Yani oksijen daha önce düşünülenden 1 milyar yıl önce sahneye çıkmış.  Kaynak: https://www.sciencedaily.com/releases/2018/11/181127131552.htm Danimarkalı araştırmacılar dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu riskini artıran geni buldular. Genetik faktörlerin %75 risk yarattığı bozukluk için önemli bir bulgu. Kaynak: https://www.sciencedaily.com/releases/2018/11/181128115024.htm Farelerin hipokampüsündeki konum hücrelerine bakılarak nereye gidebileceği önceden tespit edilebildi. Konum hücrelerinin keşfi 2014’te araştırmacılarına Nobel Tıp Ödülü kazandırmıştı.Kaynak: https://www.sciencedaily.com/releases/2018/11/181128114932.htm Bugüne kadar bilinenlerden çok farklı bir şekilde gelişen süpernova patlaması gözlendi. Hawai Üniversiteli araştırmacılara göre süpernova fenomeni düşündüğümüzden daha gizemli olabilir. Kaynak: https://www.sciencedaily.com/releases/2018/11/181130090154.htm Beyin uyarımıyla depresyon tedavisinde yeni bir keşif gerçekleşti. Yeni yayımlanan araştırmaya göre lateral orbitofrontal korteksin elektrikle uyarımı, depresyon hastalarında iyileşme sağlıyor.Kaynak: https://www.sciencedaily.com/releases/2018/11/181129142417.htm Seslendirenler: Kübra Karacan, Doğukan Güzelşen Müzik: Zamanusta, "Kararlı Denge" http://www.acikbilim.com https://youtu.be/rp3_5ScN5ws

Açık Bilim Podcast
NÖROBLOG PODCAST ÖZEL BÖLÜM: SİNİRBİLİM NOBELLERİ

Açık Bilim Podcast

Play Episode Listen Later Sep 30, 2018 48:39


1 Ekim'de açıklanacak 2018 Nobel Tıp Ödülü'ne az süre kala, Nobel'i ve sinirbilim Nobellerini konuştuk. Keyifli dinlemeler...

NöroBlog Podcast
026 Sinirbilim Nobelleri

NöroBlog Podcast

Play Episode Listen Later Sep 26, 2018 48:46


1 Ekim'de açıklanacak 2018 Nobel Tıp Ödülü'ne az süre kala, Nobel'i ve sinirbilim Nobellerini konuştuk. Keyifli dinlemeler... Abonelik için: Apple iTunes Podcastler: https://itunes.apple.com/us/podcast/n%C3%B6roblog-podcast/id1217564218?mt=2 Android Stitcher Radio: https://www.stitcher.com/podcast/onur-arpat/noroblog

Açık Bilinç
Açık Bilinç: 7 Kasım 2017

Açık Bilinç

Play Episode Listen Later Nov 7, 2017 29:26


Programda Harvard Üniversitesi’nde çalışan genç bilimcilerimizden Dr. Didem Göz Aytürk'le, 2017 Nobel Tıp ödülü konusu olan gece/gündüz ritmleri çerçevesinde, ışık algısının fizyoloji ve davranış üzerindeki etkileri ve retina dokusu üzerinde yürütülen öncü yeni araştırmalardan söz edildi.

bilin ayt nobel t
Açık Bilim Podcast
MT 37.BÖLÜM (#85): BİYOLOJİK SAAT, SİNEKLER VE TIP NOBELİ

Açık Bilim Podcast

Play Episode Listen Later Oct 4, 2017 48:27


Günceli kanadından yakalayan podcast yayını Muhabbet Teorisi, Nobel Tıp Ödülü açıklanır açıklanmaz ailemizin sinekçisi Dr. Çağrı Yalgın'ı yayına dahil edip, "nedir bu yılın tıp nobelinin mahiyeti" diye sordu. Çağrı da güzel güzel anlattı fakaaaat... Yayınımız 2 defa kesintiye uğradı. Podcast'te bu nedenle bazı atlamalar var. Tüm dinleyenlerimiz affetsin. Bu bölümde: Seymour Benzer ve "sineklerin kullanılma nedenleri" Biyolojik saat ve bunu yöneten genler Melatoninin işlevi... Ve daha bi'sürü şey!  

Açık Bilim - Dr Karl ile Bilim Sohbetleri
06: KÖK HÜCRELERİ NİYE NOBEL ALDI?

Açık Bilim - Dr Karl ile Bilim Sohbetleri

Play Episode Listen Later Jan 13, 2013 4:58


Geçen defa değişik kök hücresi türlerinden, embriyonun kök hücrelerinin vücudunuzdaki tüm hücreleri nasıl oluşturduğundan ve 2012 yılı Nobel Ödülü'nün bu alanda araştırma yapan iki bilim adamına verildiğinden bahsetmiştim. 1960’lardan önce zannediyorduk ki, bir kök hücresi mesela bir deri hücresine bir kere dönüştü mü artık hep deri hücresi olarak kalır. Erişkin bir hücreyi pluripotent bir kök hücresine dönüştürmenin bir yöntemini bulsak, araştırmalar için embriyo bulmaya gerek kalmayacaktı. Şinya Yamanaka (Fotoğraf: Jun Sella / Flickr) John B. Gurdon, daha öğrenciyken, bunu yaptı. Döllenmiş bir kurbağa yumurta hücresinden çekirdiğini camdan bir pipet ile çıkardı. Daha sonra bir iribaşın bağırsaklarından birkaç hücre aldı, yine camdan bir pipet ile çekirdeğini çıkartıp bunu önceden boşalttığı yumurta hücresine aktardı. O çekirdek gelişkin bir iribaşınki olmakla birlikte, nasıl olduysa hücrenin saati başa sardı ve bağısaktan gelen DNA, normal bir iribaşın gelişme ve büyümesini sağladı. (Bu arada buna “klonlama” deniyor.) Gurdon, elindeki artık özelleşmiş olan erişkin bağırsak hücresini, bir şekilde bir iribaşın ihtiyaç duyacağı her tür hücreye geri dönüştürmüştü. Doktorasını 1960’ta aldıysa da araştırmasını ancak 1962’de, bağısaktaki DNA’nın normal kurbağaların oluşmasına yol açtığından emin olduktan sonra yayınladı. Dolly adlı koyunu duymuşsunuzdur, 1996 doğumlu, ilk klonlanan hayvan. Burada da bilim insanları benzeri bir iş yaptılar, özelleşmiş bir hücrenin DNA’sını, döllendikten sonra DNA’sı atılmış bir embriyoya aktardılar. Bu sefer bağırsak hücrelerini değil, meme bezi hücrelerini kullandılar - Koyunun adı da buradan geliyordu, Country şarkıcısı Dolly Parton’ın adından. Bu teknik kurbağalar ve amfibiler için zaten zorken memeli hayvanlar için daha da zorluydu: Bu yüzden Dolly’nin doğması 35 yıl aldı - Unutmadan, Dolly, 277 deneme içindeki tek başarıydı. 2012 Nobel Tıp veya Fizyoloji Ödülü'nü kazanan diğer bilim insanı ise Dr. Şinya Yamanaka. Yamanaka, erişkin hücreleri pluripotent kök hücrelerine dönüşecek şekilde programlamayı başardı. Ama bunun için camdan pipet değil, genler kullandı. Öyle genler var ki, embriyonik kök hücrelerinin diğer hücrelere dönüşmesini önlüyor. Bu genleri önce ehlileştirilmiş virüslere yerleştirip sonra o virüsleri yaşayan hücrelere musallat ederek canlı hücrelere aktarabiliyoruz. Dr Yamanaka 2006’da farklılaşmış deri hücrelerine bu genlerden 24 tanesini bulaştırdı, ve bir baktı ki bu farklılaşmış deri hücreleri artık aynı embriyonik kök hücrelerine benziyor. Ama Dr. Yamanaka bu genlerin pluripotent kök hücrelerini meydana getiren özgül dörtlü bileşenini bulana kadar çok çalıştı. Bu genlerin, memelilerin döllenmiş yumurtalarının zamanında henüz özelleşmeden, farklılaşmamış olarak kalmak için kullandıkları genler olduğu neredeyse muhakkak. Canlı hücrelere virüs bulaştırmanın bazı muhtemel sakıncaları var, o yüzden şimdilerde DNA’yı değiştirmeden bunu becerecek yöntemler üzerinde çalışılıyor. Bu pluripotent kök hücreleri, düzinelerce değişik türünün bir hücre bankasında saklanmasıyla yüzlerce değişik hastalığın tedavisinde kullanılabilir. Her seferinde kişiye özel hücreleri sıfırdan hazırlamaktansa, kullanıma hazır hücreleri depoda hazır bulundurmak hem para hem de zaman tasarrufu sağlayacak. Japonların kalıtım bilgisi birbirine çok benzediğinden, 75 tür hücrenin toplumun yüzde 80’inin tedavisine yeteceği tahmin ediliyor. Bunun için Yamanaka’nın hedefi 2020 yılı. O vakte kadar, bu hücreleri laboratuvarda tabaklara koyup gözleyeceğiz. Böylece artık sinir, kalp ve karaciğer hücrelerini etkileyen hastalıkların nasıl meydana geldiğini anlamaya başlayabileceğiz. Fibroblast adlı hücreleri sinir ve kalp hücrelerine çevirdik bile. Belki de Parkinson hastalığı ya da tip 1 şeker hastalığındaki gibi hasarlı veya kayıp hücreleri yenileyebileceğiz. Yani çevrecilerin değidiği gibi, çözüm "geri dönüşüm"de... Çeviren: Çağrı Yalgın; Seslendiren: Tevfik Uyar; Müzi...

Açık Bilim - Dr Karl ile Bilim Sohbetleri
05: NEDİR BU KÖK HÜCRELERİ?

Açık Bilim - Dr Karl ile Bilim Sohbetleri

Play Episode Listen Later Dec 30, 2012 4:57


Kök hücreleri: George W. Bush’un sevmediği hücreler. Öyle ki, “Hür Dünya’nın liderliği”ni yaptığı sekiz yıl boyunca oğul George Bush embriyonik kök hücrelerinin kullanıldığı araştırmalara federal devletin desteğini kısıtlamak için elinden geleni ardına koymadı. 2012’de ise kök hücresi araştırmalarına Nobel Tıp Ödülü verildi. Peki, kök hücreleri nedir ve neden bu kadar fırtına koparıyor? Önce kök hücrelerinin ne olduğuna bir bakalım. Kök hücrelerinin iki harika özelliği var. Bölünüp kendileriyle aynı hücreler oluşturmakla kalmıyor, başka tür hücreler de meydana getirebiliyorlar. Bu arada, vücudunuzdaki birkaç yüz hücre türünü, meselâ karaciğer, kalp, kas, böbrek hücrelerinin hepsini kök hücreleri meydana getiriyor. Kök hücrelerinin beş türü var: Fare beyninde yeşil renge boyalı ve okla işaretlenmiş kök hücreleri (Fotoğraf: JCB) Birincisi totipotent kök hücreleri ki bu hücreler, bütün bir canlı bireyi, meselâ bir bebeği oluşturmak için gereken her hücre türüne dönüşebilir. Yani bir yumurtayla bir sperm, döllenmiş yumurtayı meydana getirmek için birleşir, ve o döllenmiş yumurta bir totipotent kök hücresidir. Hattâ yumurtayla spermin birleşiminden sonraki dört gün boyunca hücre bölünmesiyle meydana gelen hücrelerin çoğu da totipotenttir. İkincisi pluripotent kök hücreleri. 2012 Nobel Ödülü’nün gözlerini çevirdiği hücreler işte bunlar. Pluripotent kök hücreleri bölündükçe insan bedenindeki her hücreye dönüşebilir, ama embriyoyu destekleyen plasenta ve göbek bağı gibi yapıların hücreleri hariç. Yani pluripotent kök hücreleri kendi başlarına bir insan meydana getiremez. Ama yine de sinir hücresi, kan damarı hücresi ve benzeri birkaç yüz hücre çeşidini meydana getirebilirler. Üçüncü sıradaki multipotent kök hücrelerinin ise o kadar potansiyeli yok. Multipotent kök hücreleri, kaynaklandıkları organın hücrelerine dönüşebilir ya da farklılaşabilir. Yani bir kan multipotent kök hücresi her türden kan hücresine dönüşebilir, ama bir beyin veya deri hücresine dönüşemez. Bir kademe aşağıya gidince oligopotent kök hücrelerine geliyoruz. Bunlar birkaç hücre türüne dönüşebilir. Mesela bir damar kök hücresi, bağırsağınızdaki veya damar çeperinizdeki bir düz kas hücresine dönüşebilir. Son olarak, beşinci sırada ünipotent kök hücresi var ki bunlar yalnızca bir tür hücreye dönüşebilir — sanıyoruz. Sanıyoruz, ama varlıklarından yüzde yüz emin değiliz. Henüz rahme gömülmemiş embriyoda muhakkak kök hücresi bulabiliriz. — Bunlara “embriyonik kök hücreleri” deniyor. Ama maalesef mevcut teknolojimizle bu kök hücrelerini almak embriyonun ölümüne sebep oluyor. Kök hücrelerini bebeğin doğumundan hemen sonra göbek bağında da bulabiliriz. Bebek büyüdüğü zaman bu hücrelerin ona faydası olur, ama birkaç saatten daha yaşlı olan biz diğerlerine olmaz, ve ayrıca eğer mutasyonu varsa, hücrelerin sahibi olan o bebeğe bile faydası olmaz. Fakat bir bakıyoruz ki, biz erişkinlerde de birkaç noktada kök hücreleri var. Bunlara da “erişkin kök hücreleri” deniyor. Bunlar vücuttaki bazı dokuların bakım-onarım işlerinde kullanılıyor. Bu hücreleri kemik iliğinde, yağ dokusunda, beyinde ve hattâ 8-10 yaşındaki bir çocuğun çenesindeki üçüncü azı dişinin gelişen tomurcuğunda bulabiliyoruz. Bu kök hücreleri diş yapmakla kalmıyor, 29 başka hücre çeşidini de meydana getirebiliyor. Kemik iliğindeki erişkin kök hücrelerini karaciğer sirozu, kalp yetmezliği ve omurilik hasarı gibi birkaç hastalığın tedavisinde kullanabiliyoruz. Fakat kök hücrelerini kemik iliğinden elde etmek sancılı bir işlem olduğu gibi, yaş ilerledikçe sayıları düşen kök hücreleri elde etmek giderek güçleşiyor. Üstelik bu hücreler yalnızca sınırlı bir hastalık dizisini tedavi edebiliyor, ne yazık ki çok da başarıyla değil. Maalesef çoğu erişken kök hücresi multipotent. İnsanlardaki değişik hastalıkları tedavi edebilmek için ise bunlardan daha etkili, erişkin insandaki her hücreye dönüşebilen pluripotent kök hücrelerine ihtiyacımız var. Tam olarak istediğimiz,

Açık Bilinç
Açık Bilinç: 7 Kasım 2017