POPULARITY
Reaksie word ontvang op die opdrag deur die minister van stedelike en landelike ontwikkeling, James Sankwasa, dat alle plaaslike owerhede opdrag gegee het om nie kontrakte met RedForce Debt Management te hernu of toe te teken nie, met verwysing na probleme wat veroorsaak word deur die maatskappy se aggressiewe skuldinvorderingstaktieke. RedForce word gekoppel aan meer as 1,9 miljard Namibiese dollar in munisipale skuld. Kosmos 94.1 Nuus het met Okahandja maatskaplike aktivis Sydney Gariseb, wat talle optogte teen RedForce gehou het, gepraat.
Oliepryse het effe gedaal na Opul se produksieverhoging van 547 000 vat daagliks in September maar bly rondom 68 Amerikaanse dollar ‘n vat. Kosmos 94.1 Nuus het met die Suid-Afrikaanse ekonoom Dawie Klopper gepraat. Hy sê die sterker Suid-Afrikaanse rand en die vraag en aanbod situasie dryf op die oomblik die kommoditeit aan.
Elevate Uranium sal sy ‘U-pgrade'-loodsaanleg in Namibië in November 2025 van stapel stuur om sy uraanveredelingsproses op 60 ton plaaslike erts te toets. Die aanleg, wat nou in finale toetsing in Australië is, is daarop gemik om produksiekoste te verlaag en toekomstige kommersiële uitrol te ondersteun. Kosmos 94.1 Nuus het met Suid-Afrikaanse energiekenner Chris Yelland gepraat.
Reaksie word ontvang op Stad Windhoek wat oproepe vir die onvoorwaardelike kansellasie van skuld wat deur pensioenarisse verskuldig is, verwerp het. Die stad waarsku dat so 'n stap die munisipaliteit se finansiële gesondheid en sy vermoë om noodsaaklike dienste te lewer, sal ondermyn. Dit volg op 'n formele petisie wat deur die Khomas Belastingbetalers- en Inwonersvereniging ingedien is, wat kommer oor verskeie aspekte van stedelike bestuur geopper het. In sy reaksie het die munisipaliteit opgemerk dat baie pensioenarisse terugval in agterstallige skuld, selfs nadat hulle geteikende verligting ontvang het. Dit is onvolhoubaar. Gariseb wat deel is van die vereniging het met Kosmos 94.1 Nuus gepraat.
Reaksie word ontvang op ‘n opiniestuk deur Helge Denker wat sê dat om die drywers van wildmisdaad te verstaan, is noodsaaklik vir blywende oplossings, verby patrollies, boetes en gevangenisstraf. 'n Holistiese, oplossingsgerigte benadering kan Namibië se menslike en ekonomiese koste verlaag terwyl dit landelike gemeenskappe beter in die wildekonomie insluit. Wydverspreide ongelykheid duur voort, en terwyl private grondeienaars voordeel trek uit wild deur toerisme en jag, het gemeenskaplike grondbewoners beperkte voordele, meestal van bewaringsgebiede wat werk en gemeenskapsprojekte bied. Teenstrydighede in wette duur voort, byvoorbeeld, die verkoop van ietermgô's is onwettig, maar elektriese heinings wat hulle doodmaak, is nie. Reaksie is ontvang van dr. Peter Cunningham, 'n Namibiese ekoloog...
Reaksie word ontvang op toenemende voëlgriepgevalle wat onlangs in die buurland, met die jongste voorval in die Wes-Kaap, sowel as Botswana, bevestig is. Dit is belangrik vir gemeenskappe en owerhede om waaksaam te wees vir tekens van infeksie in beide pluimvee en wilde voëls. Vroeë opsporing en voorkomende maatreëls is van kardinale belang. Kosmos 94.1 Nuus het met landboukundige Wallie Roux gepraat.
Reaksie word ontvang op kommer oor werksverliese met die nuwe minimumloon. Namibië se minimumloon het op 1 Januarie vanjaar gestyg en sal in 2027 vir ‘n derde opeenvolgende jaar styg, ‘n toename van 80 persent. 'n Algemeen gebruikte koëffisiënt dui daarop dat vir elke persent ekonomiese groei, indiensneming met slegs die helfte, 0,5 persent styg. Met Namibië se 2025-groei wat op 3.8 persent geprojekteer word, mag werkskepping slegs 1.9 persent bereik. Sulke vinnige verhogings veroorsaak normaalweg werksverliese. Kosmos 94.1 Nuus het met arbeidskenner, Herbert Jauch gepraat.
Reaksie word ontvang op die nuus dat verskeie ontwikkelinge in die speenkalfmark daartoe kan lei dat boere binnekort moet betaal om speenkalwers te bekom. Volgens Agra se Paul Klein dryf verhoogde slagkapasiteit in Namibië, verwagte hoër slagpryse en Botswana se onttrekking uit die mark dié tendens. Suid-Afrika produseer nie genoeg speenkalwers nie, en Namibië kan die tekort aanvul. Kosmos 94.1 Nuus het met landboukenner Dr. Kobus Laubscher gepraat.
Nog reaksie word ontvang op die Suid-Afrikaanse Reserwebank wat die terugkoopkoers met 25 basispunte tot 7 persent verlaag het. Dit sal na verwagting finansiële druk verlig en ekonomiese aktiwiteit regoor die streek sal stimuleer. Kosmos 94.1 Nuus het met Almandro Jansen, 'n ekonoom van Simonis Storm gepraat.
Reaksie word ontvang op die verwydering van subsidies op die brandstofprys in Angola. Dit het na geweld in die buurland gelei na die prys op 1 Julie met meer as 30 persent gestyg het en 22 mense is dood. Maar die prys, 7 Namibiese dollar 72 sent per liter is steeds uiters laag en sal geen impak op die smokkel van ngungula, veral in die Noorde, hê nie. Jafet Nakanue, ‘n vulstasie-eienaar in die Noorde het met Kosmos 94.1 Nuus gepraat.
Reaksie word ontvang op die uitvoerende hoof van TotalEnergies, Patrick Pouyanne, wat sê dat "kwessies" met die regering uitgestryk moet word voordat hy met die Venus-olieprojek begin. Pouyanne sê die maatskappy en die regering moet belyn om geskille te vermy. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Graham Hopwood, die direkteur van die Instituut vir Openbare Beleidsnavorsing.
Reaksie word ontvang op die nuus dat herhaalde arrestasies in renosterverwante misdade soms meer as 50 persent van die totale arrestasies uitmaak met sommige verdagtes wat tot agt keer oor die afgelope tien jaar in hegtenis geneem is. Rickus Spangenberg van K9 Anti-Poaching and Security, sê tot handel nie gewettig word nie, sal die tipe misdaad aanhou.
Reaksie word steeds ontvang op die regering se planne in die sesde Nasionale Ontwikkelingsplan, NDP6. President Netumbo Nandi-Ndaitwah het klem gelê op die belangrikheid van industrialisasie om die ekonomie 'n hupstoot te gee. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met dr. Leake Hangala, die voormalige hoof van NamPower, wat baie positief oor die plan is.
Reaksie word ontvang op die regering wat as deel van NDP6 950 informele ondernemings teen 2030 wil formaliseer. Die inisiatief is veral op die klein-en mediumsake-sektor gemik om veerkragtige ekonomiese groei te bevorder. Kosmos 94.1 Nuus het met Danny Meyer van SMEs Compete gepraat, wat positief hieroor is, mits sekere aspekte aandag geniet.
Reaksie op Amerika se plan om sanksies teen korrupte ANC-leiers in te stel, wat momentum kry. Die ontwikkeling van TB-entstowwe is onder die vergrootglas by 'n konferensie in Johannesburg. Die regering word versoek om die Padongelukke-voordeleskema te laat vaar.
Reaksie word ontvang op die nuus dat regter Moses Chinhengo uit die Fishrot-korrupsieverhoor onttrek het, met verwysing na persoonlike redes. Dit volg op maande van mislukte onttrekkingspogings van die beskuldigdes. Adjunkhoofregter Petrus Damaseb het bevestig dat waarnemende regter Marileze du Plessis vanaf 1 Augustus 2025 sal oorneem. Kosmos 94.1 Nuus het met regsgeleerde dr. John Nakuta gepraat.
Reaksie word ontvang op die nuus dat die kommunikasie owerheid, Cran, sy pogings versterk om veilige e-afvalverwydering in Namibië te bevorder. Die owerheid sê hy werk saam met die omgewingsministerie en Stad Windhoek in die verband. Kosmos 94.1 Nuus het met Anita Witt van die Recycle Namibia Forum gesels.
Reaksie word ontvang op die Namibiese Beleggings- en Ontwikkelingsraad se uitvoerende hoof, Nangula Uaandja, wat beraam dat meer as 200 miljard Namibiese dollar benodig word om 800 000 werksgeleenthede teen 2030, volgens Swapo se manifes te skep. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met dr. Omu Kakujaha-Matundu, van Unam se departement ekonomie, wat sê daar moet eerder gefokus word op wat realisties bereikbaar is.
Reaksie word ontvang op berigte dat Shell hom daartoe verbind het om van eksplorasie na olieproduksie in Namibië oor te skakel. Die regering het reeds ‘n geruime tyd gesprekke met buurlande gevoer oor ‘n moontlike raffinadery. Die tipe produksie sal stroomaf werksgeleenthede bied en Kosmos 94.1 Nuus het met die sekretaris-generaal van die Nasionale Unie van Namibiese Werkers, Job Muniaro gesels. Hy is meer positief oor die impak van die olie self.
Reaksie word ontvang op die nuus dat die Verenigde Koninkryk en 24 ander lande het 'n beroep gedoen op die onmiddellike einde aan die oorlog in Gaza, waar hulle sê dat die lyding van burgerlikes nuwe dieptes bereik het. 'n Gesamentlike verklaring veroordeel wat dit noem die drupvoeding van hulp en die onmenslike dood van burgerlikes wat voedsel en water soek. Israel se buitelandse sake-ministerie het die verklaring verwerp. Die Britse militêre kenner Michael Clarke sê die aanvalle maak geen sin nie.
Reaksie op die Minister van Hoër Onderwys en Opleiding se afdanking. Wie is die nuwe minister, Buti Manamela? Die seëvierende Junior Bokke trots terugverwelkom. Vandag, op Wêreld Breindag, is die vinnige toename in demensie-gevalle onder die soeklig. Ons praat met 'n neuroloog.
Reaksie word ontvang op berigte dat Shell hom daartoe verbind het om van eksplorasie na olieproduksie in Namibië oor te skakel. Shell het tydens 'n vergadering met president Netumbo Nandi-Ndaitwah planne bevestig om tegniese struikelblokke te oorkom en produksie te begin. Kosmos 94.1 Nuus het met die Suid-Afrikaanse ekonoom Dawie Klopper gesels.
Reaksie word ontvang op die Trump-administrasie wat vyf gewelddadige misdadigers na Eswatini gedeporteer het. Hulle is burgers van Kuba, Jamaika, Laos, Viëtnam en Jemen, en hul tuislande wil hulle volgens die Amerikaanse Departement van Binnelandse Veiligheid nie terughê nie. Kosmos 94.1 het gesels met die politieke ontleder professor Andre Duvenhage, wat sê Suid-Afrika moet dieselfde doen met onwettige immigrante.
Reaksie word ontvang op Namibië wat gesprekke met die Internasionale Atoomenergie-agentskap begin het rakende 'n uitvoerbaarheidstudie om 'n kernkragsentrale te bou. Die regering oorweeg verskeie opsies, soos klein modulêre reaktore en grootskaalse aanlegte, teen 'n koste van 106 miljard Namibiese dollar. Kosmos 94.1 Nuus het reaksie ontvang van Die politieke kenner dr. Ndumba Kamwanyah.
Reaksie word ontvang op die nuus dat duisende Afghane waarvan sommige saam met Britse magte in Afghanistan gewerk het, is in die geheim in die Verenigde Koninkryk hervestig nadat ʼn Britse amptenaar in 2022 per abuis hul inligting laat uitlek het. Die flater het die persoonlike inligting van byna 20 000 mense bekendgemaak en stel hulle bloot aan ernstige geweld of moord deur die Taliban. Die leier van die Liberale Demokrate sir Ed Davey sê die vorige regering moet verantwoordelik gehou word.
Reaksie word ontvang op die aankondiging dat Airlink twee keer daagliks tussen Walvisbaai en Johannesburg vlieg. Die bykomende vlugte bied reisigers meer buigsaamheid tussen die Namibiese kus en die ekonomiese sentrum van Suid-Afrika, wat toerisme en sakereise ondersteun. Gitta Paetzold, hoof van die Namibiese Gasvryheidsvereniging het met Kosmos 94.1 Nuus gepraat.
Reaksie word ontvang op nog ‘n bevestiging van bek-en-klouseer in die buurland, die keer in die Vrystaat wat die aantal uitbrekings in vyf provinsies op 270 te staan. Hiervan is 249 uitbrekings nog aktief. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met Jako van Wyk, die voorsitter van die Lewendehawe Produsente Organisasie wat sy kommer uitgespreek het oor die bedreiging vir die plaaslike landbousektor.
Reaksie stroom in oor Amerikaanse president Donald Trump se aankondiging dat die VSA wapens aan Oekraïne sal lewer. Navo-lidlande sal daarvoor betaal, ook vir Patriot-missiele. Trump het ook aangekondig dat Rusland se sakevennote 100 persent sekondêre sanksies in die gesig staar as daar nie 'n wapenstilstand ooreenkoms binne 50 dae bereik word nie. James Matthew, SkyNews se korrespondent in Amerika, lewer kommentaar.
Reaksie word ontvang op berigte dat ReconAfrica in 2021 met olie-eksplorasie in die Okavango-kom begin sonder behoorlike permitte of huurpag. Daar is boorgate geboor sonder waterpermitte en bedrywighede het begin voordat tradisionele owerhede geraadpleeg of grondregte verkry is. Die verslag het ook die myne-ministerie gekritiseer vir die uitreiking van lisensies sonder konsultasie met belanghebbendes, en die waterministerie omdat strawwe nie afgedwing is nie. Wetgewers vra vir regulatoriese hervorming en sterker toesig. Kosmos 94.1 Nuus het reaksie ontvang van Rob Parker, 'n aktivis verbonde aan die plaaslike Economic and Social Justice Trust.
Reaksie word ontvang op die nuus dat daar tussen Januarie en Junie vanjaar 1 894 stuks vee in die Hardapstreek gesteel is . Slegs 8 persent is teruggevind. Streeksgoewerneur Riaan McNab sê 285 gevalle van veediefstal is in die 180 dae gerapporteer en 222 verdagtes is gearresteer, almal mans. Die waarde van die gesteelde vee beloop amper 7 miljoen Namibiese dollar. Kosmos 94.1 Nuus het met Christiaan Swartbooi, 'n verteenwoordiger van die Gibeon-boerevereniging gepraat.
Reaksie kom in oor die kommer van die drie parlementêre staande komitees oor die land se energietoekoms. Die energie-uitdagings verg vinnige en beslissende optrede, veral oor voortdurende kragbeperkings en hoë invoere. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met die plaaslike energiekenner Harald Schütt.
Reaksie word ontvang op die finansminister, Namfisa, en Regeringsinstellings Pensioenfonds wat 'n pensioengesteunde huisleningskema ingestel het, wat lede toelaat om 'n deel van hul pensioenspaargeld as kollateraal vir huislenings te gebruik. Dit dek die koop van grond, opknappings of die terugbetaling van eiendomslenings. Kosmos 94.1 Nuus het met Tucna sekretaris-generaal Mahongora Kavihuha gepraat. Hulle is ongelukkig.
Reaksie word ontvang op Amerikaanse president Donald Trump wat sê 'n bykomende 10 persent invoertarief sal gehef word op enige land wat hom by die BRICS-groep se "anti-Amerikaanse beleide" skaar. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met professor Andre Duvenhage, 'n politieke ontleder van Suid Afrika, wat sê Trump se optrede laat heelwat goeie wil verlore gaan.
Alle studieplekken van de UvA worden op een paar plekken geclusterd, is dat wel zo verstandig? Luister onze Swammerdam Special: nu eens niet een wetenschapper maar studenten aan het woord. Actiegroep @dereaksie maakt zich ernstig zorgen om dit clusterbeleid van de UvA. Ze organiseerden een begrafenis voor de recent gesloten bibliotheek in het PCHoofthuis en maken zich hard voor een gezonde relatie tussen student, universiteit en stad: ‘Als je elkaar tegenkomt gaat het bruisen, dan leeft het.' Zie ook dereaksie.nl Een uitzending van Tabe Bakker, met dank aan De Reaksie
Reaksie word steeds ontvang oor die nasionale taakmag oor gratis onderwys in tersiêre instellings. Sommige ontleders waarsku dat gratis hoër onderwys moeilik haalbaar sal wees, want die geld moet iewers vandaan kom. Die Namibiese Nasionale Studente-organisasie, Nanso, sê die land se minerale kan daarvoor betaal. Die arbeidskenner Herbert Jauch is meer positief.
In reaksie op die Stad Windhoek se aankondiging van tariefverhogings, het gemeenskapsaktivis Shaun Gariseb frustrasie uitgespreek en gesê die stad poog slegs om finansieel voordeel te trek ten koste van inwoners. Hy het die stad se verwagting van openbare goedkeuring gekritiseer, ten spyte van die las wat dit op gemeenskappe plaas, en het ferm gesê hy sal die saak nie daar laat nie. Kosmos 94.1 Nuus het met Gariseb hieroor gepraat.
Reaksie word ontvang op die nuus dat die Namibiese Studente-hulpfonds, Nsfaf, ‘n gekwalifiseerde ouditopinie by die ouditeur-generaal Junias Kandjeke ontvang het vir die 2023-24 boekjaar. Kandjeke het sy kommer uitgespreek oor standaard prosedures by die fonds wat nie goedgekeur is nie en gedateer is. Dit, ten spyte van die feit dat die fonds internasionale openbare sektor rekeningkundige standaarde aangeneem het. Hy het ook kommer oor die fonds se volhoubaarheid en sê net 1 persent van 1,8 miljard Namibiese dollar wat hy geskuld word, is ingevorder. Bestuurskenner dr. Marius Kudumo het met Kosmos 94.1 Nuus gepraat en sê hy dink nie gratis hoër onderwys is die beste opsie nie.
Reaksie word ontvang op berigte in die plaaslike media dat Swapo lede van die opposisie, die Independent Patriots for Change, omkoop met 10 000 Namibiese dollar om terug te keer na die regerende party. Kosmos 94.1 Nuus het met Ephraim Nekongo, Swapo-LP en die jeugligaleier van die party gepraat oor die berigte.
Reaksie word ontvang op die wetsontwerp wat die Baster-tradisionele gesag wettiglik sou erken, maar deur die speaker van die Nasionale Vergadering geblokkeer is. Dit was omdat dit nie aan prosedurele standaarde voldoen het nie. PDM-leier McHenry Venaani het die wetsontwerp ingedien. Die gemeenskapsaktivis Manfred Draghoender.
Reaksie word ontvang op nuus dat ongeveer 27 persent van alle leerders in die land, rondom 900 000, is in hoërskool teenoor die oorblywende 72 persent wat laerskool bywoon. Volgens die jongste berigte is daar twee keer soveel graad een-leerders as graad 11-leerders. Dit sal ‘n beduidende impak op die arbeidsmark hê en Kosmos 94.1 Nuus het met arbeidskenner, Herbert Jauch gepraat.
Reaksie word ontvang op berigte dat die Oshana-polisie meer as 776 000 liter ngungula, of Angolese brandstof tussen 2024 en tot datum vanjaar, gekonfiskeer het. Die waarde hiervan beloop 17 miljoen Namibiese dollar. Owerhede glo sindikate is betrokke en meen die brandstof wat gevind is, is ‘n druppel in die emmer van die brandstof wat oorgrens gesmokkel word. Jafet Nakanue, ‘n vulstasie-eienaar in die Noorde sê daar is in werklikheid geen plaaslike handel in brandstof in die Noorde van die land nie.
Ons praat met rampbestuur oor die skade, en paaie wat steeds gesluit is weens die kouefront. Die snerpende koue plaas die lot van haweloses in die kollig. Reaksie op president Ramaphosa se aankondiging van 'n nasionale konvensie.
Reaksie word ontvang op die onderwysministerie wat sê hy sukkel om gekwalifiseerde onderwysers in Afrikaans, Khoekhoegowab en Setswana te kry. Maatskaplike aktivis, Shaun Gariseb, is van die mening dat die lynminister die probleem ignoreer. Hy verduidelik.
Reaksie word steeds ontvang oor die tyd wat buitelandse toeriste moet wag, al dan nie, om by die Hosea Kutako Internasionale Lughawe en die Walvisbaai Lughawe met hulle e-visums deur doeane te gaan. Sommige plaaslike berigte praat van ure wat in rye spandeer word, terwyl die regering dit ontken en die sukses van die nuwe visa-regime uitlig. Kosmos 94.1 Nuus het gesels met Nrupesh Soni van die Namibian Travel and Tourism Forum.
Die Bank van Namibië gaan tot 3 persent van sy buitelandse valutareserwes in plaaslik-ontginde goud hou, as deel van 'n nuwe diversifikasiereël. Volgens die bank se woordvoerder, Kazembire Zemburuka, word goud nie gebruik om die geldeenheid te steun nie, soos wat in Zimbabwe gedoen word. In Maart het Namibië se buitelandse reserwes tot 59,7 miljard Namibiese dollar gedaal, met invoerdekking van 3,9 maande. Kosmos 94.1 Nuus het met die Suid-Afrikaanse ekonoom Dawie Roodt gepraat wat sy mening hieroor gee.
Reaksie word ontvang op die nuus dat Namibië en Botswana die moontlikheid gaan ondersoek om ‘n gesamentlike olieraffinadery te bou wat nie net aan die brandstofbehoeftes van die twee lande voldoen nie, maar ook van die streek. Dit is van die besluite wat president Netumbo Nandi-Ndaitwah en haar eweknie Duma Boko tydens haar besoek aan Botswana die afgelope week geneem het. Kosmos 94.1 Nuus het met die Suid-Afrikaanse ekonoom Dawie Roodt hieroor gesels:
Reaksie word ontvang op die skokkende veediefstal van 87 bees ter waarde van 783 000 Namibiese dollar in die Kavango Oos-streek. Vyf Angolese burgers het die diere op 10 Mei oor die grens gejaag. Die tipe misdaad is nie nuut nie met Zambezi-boere wat miljoene verloor het in die afgelope jare, sowel as boere in die ander noordelike streke. Kosmos 94.1 Nuus het met die oud-Ohangwena goewerneur en afgetrede polisiehoof Sebastian Ndeitunga gepraat.
Reaksie word ontvang op die lofliedere wat die sentrale bank die week die land se beleggings en beleggingsbeleid toegesing het. Maar, meeste van die beleggings is in mynwese wat nie juis werk skep nie. Die Cirrus-ekonoom Robert McGregor het met Kosmos 94.1 Nuus gepraat
Reaksie word ontvang op Angola wat sê hy is gereed om Namibië te help met die bou van die plaaslike olie- en gassektore. Volgens presidensiële woordvoerder Alfredo Hengari het Angola reeds kapasiteit in die olie- en gassektore opgebou en ook reeds Namibiërs in Angola opgelei. Kosmos 94.1 Nuus het gepraat met die plaaslike ekonoom Gabriel Erastus.